Weekeinde brengt beslissing;
doel van reis nog onbekend
Amerika wil de handen
geheel vrij houden
Verkeer
gleed
naar de
kant
i
DOOI
Galvao wil worden verlost van onvrijwillige gasten
Chimpansee
als
proefkonijn
NTS trekt geld uit voor
tweede tv-programma
Kind in vlammenzee op
olietanker omgekomen
ZET
DOOR
FILM OYER DE Castro verliest
SANTA MARIA groot vriend
De BiltRegen
Het weer overal
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
GRAAG ESCORTE
ERKENNING ALS REBEL
DESNOODS MET GEWELD
GALVAO KAN NOG TEREG
Zie verder pag. 2
Heilige dader Jansma
failliet verklaard
MISSCHIEN TOCH WEL TOPCONFERENTIE, INDIEN...
Vader levensgevaarlijk gewond
Zie yerder pag. 2
U bent altijd tielkom bij
Rötisserie ,/t Veerhuis"
CITY THEATER
Schrijvers's om gezein* t*
Sfoffenhuis Tooncasric
ELECTRO BIOSCOOP
„De Gordijnen Specialist"
't T1C0 HUIS
Restaurant WÖHLER
J. DE JONGE
DE MUYNCK
MAIS0N VAN WESTEN
VELE ONGELUKKEN
LAATSTE NIEUWS
Directeur: JACQ DE SMIT; Chefred.: G. I. BRECKEB
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90. Postbus 4, Giro
116096, telefoon Directie en administratie 01100-
6901. Redactie: 01100-6901 en 5366
BDkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, tel. 01180-2009.
redactie Walcheren en sportredactie 01180-4604, Post
bus 26, VUsslugen, Nieuwendijk 33. tel. 01184-3224,
Postbus 24, Terneuzen, N.'euwstraat 38, tel. 01150-3189:
Zieriltzee, Havenpark 24. tel. 01110-2991.
Zeeuwsch Dagblad
Losse nummers 13 cent
Ajboanementeprrjs 0,56 per week, 7,— per kwarfaü
Advertentietarieven op aanvrage. - Rubriek Kabouter^
T eent pet woord wiet een minimum van 1,-^
16e JAARGANG No. 4767
Zaterdag 28 januari 1961
OPVARENDEN VRAGEN HULP
Van onze correspondent
LONDEN Naarmate het ogenblik dichterbij komt waarop de Santa Maria een ont
moeting zal hebben met Portugese oorlogsschepen stijgt de spanning aan boord. Gisteren
hebben enkele van de meer dan veertig Amerikaanse passagiers via de scheepsradio een tele
gram naar V ashington gezonden waarin zij vroegen om een spoedige ontmoeting met een
Amerikaans oorlogsschip daar zij van boord wensten te gaan. Zij zeiden in hun telegram:
„V ij vertrouwen erop dat de Amerikaanse marine ons prompt zal helpen".
Eigen nieuwsdienst
WASHINGTON. Een zorgvuldig
afgerichte chimpansee, een van een
groepje van zes, zal de volgende week
in een capsule van het type Mercury
Dit is een van de chimpansees
die zijn afgericht voor een kogel-
baanvlucht boven de Atlantische
Oceaan.
in een ongeveer 460 meter hoge kogel
baan boven de Atlantische Oceaan wor
den gebracht. De capsule zal worden
gelanceerd met een Redstone, het be
trouwbare rakettype dat al in het begin
van 1958 werd gebruikt voor de lancering
van de eerste Amerikaanse kunstmaan,
Explorer I.
Overleeft de chimpansee de moeilijke
proef en slaagt hij er in de taken waar
voor hij is afgericht goed uit te voeren
tijdens de ruim een kwartier durende
vlucht, dan heeft het dier de weg ge
baand voor een van de zeven „astro
nauten" in opleiding. Een van die zeven
zal dan zeer spoedig het voorbeeld van
de chimpansee volgen en zich ook in
een capsule tot ruim 460 kilometer boven
de Atlantische Oceaan laten schieten.
Om de aarde
Van de resultaten van de proefvluch
ten met de chimpansee en met een van
de astronauten zal het afhangen of, en
zo ja wanneer, een astronaut in een
capsule van het type Mercury in een
baan om de aarde zal worden gebracht.
Waarschijnlijk zal ook dan een chim
pansee de mens voorgaan.
Uit het feit dat zes chimpansees be
schikbaar zijn kan men afleiden dat het
nationale bureau voor luchtvaart en
ruimtevaart, de Amerikaanse overheids
dienst die verantwoordelijk is voor het
projekt-Mercury, niet over een nacht
ijs gaat. zeker niet met de levens van
de zeven astronauten wenst te spelen
en rekening houdt met enkele misluk
kingen.
Ook bij de proeven met chimpansees
is al het mogelijke gedaan om misluk
king te voorkomen en het leven van de
dieren te sparen.
De Amerikaanse regering bestudeerde gisteravond het verzoek.
Er werd niet verwacht dat er onmiddellijk een besluit zou worden
genomen. Daar echter president Kennedy enkele dagen geleden
heel't gezegd dat de Amerikaanse marine opdracht heeft de Ame
rikaanse onderdanen op de Santa Maria te beschermen tegen
welke vorm van geweld ook, kan het haast niet anders of de
marine zal aan het verzoek van de passagiers moeten voldoen.
Omgekeerd wenst de gewezen legerkapitein Galvao ten spoedigste
te worden verlost van zijn vele honderden onvrijwillige gasten. De
bevelhebber van de Amerikaanse marine op Porto Rico heeft gister
middag een telegram van Galvao ontvangen waarin wordt gezegd
dat de Santa Maria gaarne escorte zal aanvaarden van Amerikaanse 1
oorlogsschepen ter bescherming van het schip tegen eventuele acties
van Portugese oorlogsschepen. Dit escorte zou moeten blijven tot
aan een haven waar de passagiers kunnen worden ontscheept.
Galvao is bereid zijn passagiers aan land te zetten in een haven in het
westen van Afrika of aan de oostkust van Zuid-Amerika. Hij geeft de
voorkeur aan een Afrikaanse haven. Overleg over escorte en ontscheping
kan worden gepleegd aan boord van de Santa Maria of in de ontschepings
haven.
De voorwaarden die Galvao in hetzelfde telegram stelde, zijn dat hij
na de ontscheping niet verder wordt geëscorteerd door Amerikaanse oorlogs
schepen, dat er geen maatregelen tegen de bemanning zullen worden genomen
en dat de status van de rebellen als revolutionairen wordt erkend.
De ontknoping van het drama wordt verwacht in het komende week
einde. Zaterdag of zondag kunnen de Portugese oorlogsschepen, welker be-
wegingen zorgvuldig geheim worden gehouden, de Santa Maria hebben be
reikt. Het is dus zaak dat de passagiers tegen die tijd het schip hebben
verlaten, want de Portugese marine schijnt de commandanten van haar
jagers opdracht te hebben gegeven, het schip desnoods met geweld terug
te brengen.
Er is voor Galvao nu nog gelegenheid om zich te bedenken en terug te
varen naar de beschermende kust van Brazilië. Daar zullen de Portugese oorlogs
schepen hem niet kunnen bereiken en daar heeft hij goede vrienden die hem
in alle opzichten zullen kunnen helpen. Dinsdag namelijk wordt in de nieuwe
hoofdstad Brasilia president Quadros geïnstalleerd die op de hand van de opstan
dige beweging van Delgado en Galvao zou zijn.
Galvao zou in een Braziliaanse haven op zijn minst zonder risico zijn lastige
gasten kunnen ontschepen en het is zelfs niet onmogelijk, dat de Braziliaanse
regering hem daarna ook weer zou laten vertrekken met de 20.000 ton metende
Santa Maria.
Amerikaanse vliegtuigen achttien
nemen nu aan de jacht op de Santa
Maiia deel vliegen geregeld boven
het schip. Zij slagen er niet altijd in
radiocontact te krijgen. Galvao heeft
laten weten hoe dat komt: „Onze mar
conisten, die de laatste dagen honderden
telegrammen ten behoeve van de passa
giers hebben moeten verzenden of ont
vangen, zijn overwerkt."
Met meer ongerustheid dan deze foto
doet vermoeden volgt men in Portugal
de bewegingen tan de Santa Maria. De
man die met de passer in de hand na
meet wanneer de Portugese oorlogs
schepen op zijn vroegst het gekaapte
schip kunnen hebben bereikt, is de
minister van marine, die verantwoorde
lijk is voor de opsporing en aanhouding
van de Santa Maria.
Eigen nieuwsdienst
HILVERSUM. Bij het opstellen van de begroting voor 1961 heeft
het bestuur van de Nederlandse Televisie Stichting, in verband met de
totstandkoming op niet al te lange termijn van het tweede programma,
belangrijke bedragen uitgetrokken voor de financiering van de daarmee
verbandhoudende kosten van studiobouw, apparatuur en exploitatie.
Het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen sprak er zijn
verbazing over uit, dat het opnemen van deze post op de begroting door de
N.T.S. bekend is gemaakt.
Het betreft hier een niet publiek stuk, dat eerst nog de regerings
commissaris moet passeren en door staatssecretaris Scholten moet worden
geratificeerd.
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM. De Heilige dader
J. Jansma uit Bussum is gistermiddag
door de Amsterdamse rechtbank failliet
verklaard. Het faillissement van de
voormalige ambassadeur van de Heili
ge daad was aangevraagd door de cu
ratoren in de gefailleerde n.v. Socrates.
Zoals bekend heeft de heer Jansma
in nauwe relatie gestaan met de mil
joenen-goochelaar Nic. den Besten. De
man van Socrates zou o.m. een bedrag
van ongeveer drie en een halve ton aan
Jansma hebben gefourneerd ten bate
van zijn suprareligieuze organisatie.
Mr. J. C. F. Pons is tot curator be
noemd; mr. M. Knap werd als rechter
commissaris aangewezen.
Van onze correspondent
ALKMAAR. Op een olietank
schip dat in Alkmaar in het
Noordhollands kanaal ligt, heeft gis
termiddag een brand gewoed, die het
leven van de anderhalfjarige Mary
van Tol eiste. Haar vader, de 34-
jarige heer P. van Tol. liep levens
gevaarlijke verwondingen op bij po
gingen het kind uit de vuurzee te red
den.
De heer Van Tol. die depothouder
is van butagas en gasolie, woont met
vrouw en vier kinderen op het schip.
Gistermiddag was hij bezig aan een
gasfles die niet goed werkte. Toen hij
het reduceerventiel eruit schroefde,
ontplofte het ontsnappende gas met
een steekvlam.
In een oogwenk stonden de kleren
van de heer Van Tol in lichter laaie.
Hij sprong het ijskoude water in om
het vuur te doven. Toen hij daarna
weer aan boord klauterde, vlogen zijn
kleren opnieuw in brand. Dat weer
hield de heer Van Tol er niet van tot
tweemaal toe te proberen zijn doch
tertje Mary uit de brandende woonka
mer te redden.
Na zijn vergeefse pogingen werd hij
met brandwonden tot in de derde
graad naar het ziekenhuis gebracht.
Zijn toestand is zorgwekkend.
De brandweer wist te voorkomen
dat een tank met duizend liter gas
olie ontplofte. Een deel van het schip
brandde uit.
Van onze correspondent
NEW YORK De Amerikaan
se regering zal al naar gelang de
behoefte van het ogenblik ge
bruik maken van alle dienstige
middelen in het internationale
politieke overleg. Mocht een top
conferentie in het nationale be
lang van het Amerikaanse volk
zijn dan zal de Amerikaanse re
gering daaraan beslist wel willen
deelnemen.
Dean Rusk, de minister van bui
tenlandse zaken, achtte deze precise
ring van het standpunt van de rege
ring zo belangrijk dat hij er gisteren
geheel onverwachts de gebruikelijke
persconferentie van het State De
partment voor kwam binnenwande
len.
Rusk kwam mgt zijn verrassende
verklaring omdat hij de behoefte ge
voelde de algemeen gewekte indruk
weg te nemen dat de regering zou
hebben besloten volledig de weg van
de geheime diplomatie op te gaan.
Niet gebonden
Rusk zei: Wij wensen ons niet te
binden aan theoretische of dogma
tische gedachten over de wijze waar
op wij overleg zullen plegen met an
dere landen.
Welke wijze de beste is zal volgens
hem telkens weer van de omstandig
heden moeten afhangen. De regering-
Kennedy wilde daarom de mogelijkheid
van een topconferentie niet beslist bij
voorbaat uitsluiten.
Rusk, die dat laatste trouwens nooit
met zoveel woorden heeft gezegd, ver
klaarde dat een uitsluiting van de mo
gelijkheid van een topconferentie ze
ker niet in het nationale belang zou
zijn.
Advertentie
Le sanctualre du bien manger
Tel. 0 1198 - 328 - Wolfaartsdijk
WATERZOOI, een visschotel van div. vi*.
soorten, kreeft, tong. tarbot, garnalen,
oestprs. bedekt met twee versch. sausen.
winkelen.
Lange Vorst ™deStoffen.
MIDDELBURG
„UW SPECIAALZAAK" voor zewr
moderne vitrages en dekoratiestoffen.
Hoek Lange Vorststraat-Ganzepoortatvas*
Goes Telefoon 7814
DE speciaalzaak voor Trix- en
Maklin electrische treinen
LANGE DELFT MIDDELBURG
U zult er geen spijt
van hebben
bij ons binnen te zijn
geweest.
en na afloop bij
een GEZELLIG onder-onsje
BOEK- en KANTOORBOEKHANDEL
GOES LANGE KERKSTRAAT 8»
tel. 011005309 - Bijna 100 jaar boekhandel
OPTIEK - F0T0HAN0EL
Ganzepoortstraat 3 Goes Tel. 5214
Uw speciaal adres voor
HEREN- en KINDERKLEDING
Lange Vorststraat Goes
Van onze correspondenten
ROTTERDAM In alle delen van
het land hebben ijzel en regen gister
avond het verkeer verlamd. Tot gister
avond laat was er één bericht van een
dodelijk ongeluk. In Sittard slipte de
47-jarige automobilist W. uit Susteren
tegen een boom. Hij werd dodelijk
gewond.
Hoeveel ongelukken er verder ge
beurden staat niet vast, want ook
patrouillewagens van de politie bleven
steken. Hier en daar zat het verkeer
vast terwijl soms enkele kilometers
verder het verkeer normaal doorging,
omdat daar van ijs geen sprake was,
NOORDEN
In het noorden begon het omstreeks
zeven uur te regenen en een half uur
later stonden overal in Friesland en
Groningen autobussen met passagiers
langs de weg.
Voor een brug over het Harinxma-
kanaal bij Leeuwarden stond een sliert
auto's, die niet tegen de gladde helling
konden oprijden. De stoet groeide tot in
de stad.
TWENTE
In Twente bleef het urenlang regeneti.
Het verkeer bleef de hele avond ge
stremd, doordat strooisel telkens met
nieuw ijs werd overdekt.
Overal stonden mensen vergeefs op
bussen te wachten.
ARNHEM
In Arnhem kwam de gladheid plotse
ling opzetten. Precies om kwart voor
negen stond alles stil, de trolleybussen
incluis. Niemand waagde zich meer op de
weg, zodat er geen ongelukken van be
tekenis gebeurden.
DEN HELDER
In Den Helder ging het net zo. De ijs
laag was daar zo dik, dat er al gauw
schaatsende kinderen op de verlaten
straten verschenen.
DEN HAAG
De ene botsing volgde op de andere,
toen in Den Haag de wegen glad werden
De politie haastte zich van ongeluk naar
ongeluk. Zeker twintig mensen wer
den gewond, van wie er vijftien naar zie
kenhuizen moesten.
ROTTERDAM
De Blijdorpbrug, het eindpunt van de
rijksweg Den HaagRotterdam was spie
gelglad en daardoor een onneembare hin
dernis voor auto's. Ruim een half uur
lang heeft een onafzienbare rij auto's er
voor staan wachten. Op de rijksweg zelf
regende het ongelukjes. Dat geldt ook
voor de drukke weg tussen Amsterdam
en Utrecht. Daar stonden kilometers
lange file's. Dertig auto's werden bij j
botsingen zwaar gehavend, zeker tien
belandden er in bermsloten. Kraanwagens
van de politie staakten het wegslepen van
kapotte auto's omdat het er te veel waren.
SPOORWEGEN
De enige wegen die gisteren niet ge
stremd zijn geweest, waren de spoorwe
gen. Ook in de avond toen het verkeer
zowel te water als op de weg grotendeels
stillag, reden de treinen normaal.
IJSELMEER
Ten noorden van de grote rivieren is
het gisteren overdag echt winter geweest.
Op de glanzende ijslagen van de water
wegen zwierden schaatsende kinderen
langs vastgevroren schepen. Elders kraak
ten en knersten grote velden ijsschotsen.
Het IJsel- en het Veluwemeer waren
helemaal in zulke velden veranderd. Op
de Waddenzee stond een zware ijsgang.
WADDEN
Tussen Harlingen en Terschelling raak
te het Britse vrachtschip Pelegrine aan
de grond. Een harde oostenwind had het
water verjaagd. Het vaartuig dreigde door
kruiend ijs gekraakt te worden, maar
het kon op tijd worden weggesleept door
de Holland en de Stortemelk.
SCHIERMONNIKOOG
De veerboten naar Terschelling en Vlie
land konden het gisteren niet bolwerken
tegen het ijs en zijn naar het vasteland
teruggekeerd. De veerboot Brakzand uit
Oostmahorn voer gisteren zomaar naar
Schiermonnikoog. Door draaien van de
wind was het ijsveld weggedreven. Toch
kon het eiland niet worden bereikt, want
dat werd omgeven door een dikke ijs
laag. Aan de rand daarvan heeft de boot
de passagiers afgezet.
AMELAND
De passagiers en de post van Ameland
en Vlieland zijn gisteren met vliegtuigen
gebracht Op Ameland is het vliegveld
bij het dorp Ballum weer in gebruik.
TERSCHELLING
Van het vliegveld Ypenburg zijn twee
vliegtuigen naar Vlieland gevlogen. Zij
haalden o.m. artiesten op, die voor mili
tairen waren opgetreden. Alleen Ter
schelling is helemaal geïsoleerd geweest.
LUCHTHAVENS
Op Schiphol zijn vluchten afgelast, toen
het niet lukte de startbanen met strooien
stroef te houden. Enkele vlieguigen, die
zouden landen zijn uitgeweken naar
andere luchthavens. Ook op Zestienhoven
zijn vluchten uitgesteld.
Over een jaar of zes zit ik op je
stoel en ben jij de eerste, die eruit
gaat
MÜNCHEN (AP). Het romanti
sche verhaal van de Santa Maria zal
door een Duitse filmmaatschappij wor
den verfilmd.
De maatschappij Neue Filmverleih
in München heeft de Duitse rechten
verworven op de titel „Santa Maria."
Zij onderhandelt nu met een Spaanse
filmmaatschappij over een gezamen
lijke productie.
MIAMI (Reuter) Socarras, eens
een der geestdriftigste en invloedrijkste
aanhangers van Fidel Castro, heeft de
Cubaanse premier zijn vriendschap op
gezegd. Carlos Pno Socarras. die zelf
staatshoofd van Cuba was tot hij door
Castro's voorganger Batista werd'afge
zet, en nu in Miami woont, zei dat het
Cubaanse regime nu geheel in het com
munistischs blok past.
Gisteravond had de Ameri
kaanse marine de indruk dat
de Santa Maria haar koers had
veranderd en bezig was de ste
ven te wenden in dc richting
van de Braziliaanse kust.
BERLIJN De 21-jarige
Fransman Giletti is gister
avond laat in Berlijn voor de
vijfde maal Europees kam
pioen in het kunstrijden op
de schaats bij de heren ge-
Advertentie
Het geheim van „Milord"
heet Edith Piaf
Driemaal ging het bericht dat ze
stervende was, anderhalf jaar zweef
de ze tussen leven en dood terwijl
de wereld geboeid luisterde naar
haar „Milord". Vlak voor kerstmis
I960, stond ze weer op het toneel,
de kleine, uitgeteerde vrouw in een
zwarte jurk: Edith Piaf, Frankrijks
beroemdste zangeres, die zingen
moet omdat ze zoveel moet ver
geten. Wat is het geheim van
„Milord"? Waarom klonk het zo
aangrijpend en fel? Het antwoord
leest u in Libelle, waarin het dra
matische en ontroerende levensver
haal ran Edith Piaf wordt gepu
bliceerd. Dit vervolgverhaal begint
volgende week en... natuurlijk in
Libelle, want
is nu eenmaal beter!
Advertentie
Overwegend zwaar
bewolkt met af en
toe wat regen of
motregen. Matige
tot krachtige wind
tussen zuid en
zuidwest. Over
wegend lichte dooi.
MIESJE:
't Had zo'n mooi üs-weekeinde
kunnen zijn.
29 januari: zon op 8.26, zon
onder 17.22; maan op 15.32, maan
onder 6.37,
30 januari: zon op 8.24, zon
onder 17.23; maan op 16.26, maan
onder 7.19.
Van onze weerk. medewerker
De dooi is ons land binnenge
vallen. Om twee uur gistermid
dag meldde Vlissingen als eerste,
dat de temperatuur het vriespunt
was gepasseerd. In het oosten
van het land vroor het gister
avond evenwel nog één graad.
Dit weekeinde moet op door
zettende dooi worden gerekend,
nu in de verdeling van de lucht
druk een wijziging is gekomen.
Het centrum van het gebied van
hoge druk heeft zich van Scandi
navië naar de Balkan verplaatst,
terwijl een diepe depressie, ver
gezeld van een orkaan, bij Schot
land aankwam. Er werden wind
stoten gemeten die een snelheid
bereikten van 150 km per uur.
De depressie lieeft tevens de
warme lucht in beweging gezet,
die de temperatuur verder zal
doen stijgen, waarbij af en toe
regen moet worden verwacht. In
plaats van een ijszondag mogelijk
dus een regenzondag.
speciaal voor BRILLEN
Helsinki
Stockholm
Oslo
Kopenhagen
Aberdeen
Londen
Amsterdam
Brussel
Luxemburg
Parijs
Bordeaux
Grenoble
Nice
Berlijn
Frankfort
München
weer
g-bew.
zw.bew.
ijzel
onbew.
onbew.
h.bew.
ijzel
geh.bew.
mist
g.bew,
zw.bew.
1 bew
1 bew
onbew.
g.bew
g-bew.
wind temp nsl
ZW —0
ZZW —3
Z —2
Z —1
ZW 9
ZZW 7
Z 1
ZZO 1
ZZO —3
Z 2
OZO 5
stil 5
W 13
ZO -5
OZO --3
O -3
0
0
0.1
0
7
2
0.2
0
O
0
0
0
0
0
0
0