GESTOLEN KUNSTBEZIT TERECHT
Schot op de maan
zit in de lucht
Gouden ketenen net Praae leidt mi Zaakwaarnemer kan zijn
recht nergens vinden
uit smeltkroes gered
Londen ongerust - Russen
blijven in zuidpoolgebied
Washington hoopt op
Pekings menselijkheid
De Bilt: vrij
zacht
D.A.F. DINGT MEE BIJ
RAKETPROJECT
KEULSE JUWELIER BRACHT INTERPOL OP DUIDELIJK SPOOR
VAN RONDREIZENDE DUITSE MUSEUM-INBREKER
Super Sabres voor
de luchtmacht
Praag leidt op
tot saboteur
T.v.: vijand van
veremgm
BRITSE (VERLIEFDE) VISSER
WORDT IJSLANDER
GUNSTIGE STAND VAN
AARDE EN MAAN
WARBOEL IN
DE LIBANON
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Termijn hoger beroep
nu verstreken
Heiligenbeeld
Panelen
Speurtocht
VANDAAG BIJEEN IN WARSCHAU
- terwijl Tsjang dreigende taal spreekt -
2
J
GEVLUCHTE SS'er
MELDT ZICH
GEEN VOLLE MELK
MEER IN HAARLEM
GELIJK DIMLICHT VOOR
ALLE EUROPESE AUTO'S
Ook huishouding veiliger
i
Nederlandse opleggers voor Hawks
Hoofdkantoor: Goes, L. Vorststraat 90, Telefoon 01100-2438;
bij geen gehoor: Hoofdredacteur 01100-2503, Chefred.
01100-3991; Postbus 4, giro 116666.
Bijkantoren: Middelburg, Korte Delft 50, Tel. 01180-2009;
Vlissingen, Coosje Buskenstraat 27, Telef 01184-3326;
Terneuzen, Nieuwstraat 38, Telefoon 01150-3189,
Directeur: JACQ DE SMIT
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Zeenwscli Dagblad
Abonnementsprijs 0,56 per week, 7,—- per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentietarieven op aanvrage. Rubriek Kabouters
10 cent per woord met een minimum van 1.
14e jaargang No. 4133 Vrijdag 10 Oktober 1958
Van een onzer speciale verslaggevers
KEULEN. De uit het Rijksmuseum te Amsterdam gestolen
historische kunstschatten, waarvan de waarde onmogelijk geschat
kan worden, zijn in Keulen enigszins gehavend opgespoord juist op
het ogenblik dat men de gouden ketenen wilde omsmelten.
Interpol en dfe Duitse politie zoeken nu naar de dader, die ook nog
een aantal inbraken in andere Westeuropese musea op zijn geweten
moet hebben. Zijn identiteit is bekend. 1' >t is de veertigjarige be
roepsinbreker Karl Heinz Bergk, die in het bezit is van een in
Luxemburg uitgeschreven Duits paspoort ten name van Eugène la
Salie, geboren 30 maart 1927 te Stettin.
De zaak in deze geheimzinnige musea-
diefstal is opgehelderd dank zij de voort?
varendheid van een Keulse juwelier, a'ie
zich bij de politie meldde omdat een
zekere La Salie hem een gouden beker
en een medaillon te koop had aangeboden.
Hij had argwaan gekregen en vermoedde
dat deze wel eens afkomstig konden zijn 1
van de diefstal in het Rijksmuseum. Eigen nieuwsdienst
I DEN HAAG. Het ministerie van;
Hcrkcild oorlog en de luchtmachtstaf hebben ter;
vervanging van de nu in gebruik zijnde!
Dank zij het door Interpol verspreide Hunter straaljagers een nieuw straal-
signalement van de voorwerpen werden
zij inderdaad als zodanig herkend. Bij j yhegtuig gekozen voor de Nederlandse
een juwelier in Düsseldorf vond de politie luchtmacht. Het is de Super Sabre
de twee gouden ketenen juist op het F 100. een van de nieuwste Amerikaanse
ogenblik dat men ze wilde omsmelten nachtjagers, die is ontwikkeld uit de
^en was 14 karaats goud en F 86. de Sabre die thans op Soesterberg
woog 479 en de andere was 18 karaats
en 383 gram zwaar. Ook deze voorwerpen
waren door een zekere La Salie verkocht
WENEN (U.P.I.) - Onder de
onschuldige naam van „Instituut
voor economische studie" bestaat
in Praag een opleidingscentrum
voor toekomstige saboteurs.
Afrikaanse jongeren worden
met aantrekkelijke beurzen naar
Praag gelokt, waar zij worden
opgeleid in de techniek van het
geweld.
De studievakken van het insti
tuut omvatten zowel geschiedenis
en ideologie van het communisme
als opleiding in spionage, het
vervaardigen van bommen en het
voeren van guerrilla's.
Op het ogenblik studeren onge
veer 250 Noordafrikaanse jongeren
aan het communistische instituut
en eenzelfde aantal is reeds met
het diploma in de zak wee"
naar hun vaderland terugge
stuurd om er het geleerde in de
praktijk te brengen.
Het grootste deel van de do
centen bestaat uit Russen en
Tsjechen, maar ook is er een
aantal vluchtelingen die aan de
justitie van hun eigen land heb
ben willen ontkomen.
Van onze Amsterdamse redactie
AMSTERDAM. Gisteren is de ter
mijn verstreken, waarbinnen een
zaakwaarnemer in Amsterdam hoger
beroep had kunnen aantekenen tegen
het achter gesloten deuren in kort
geding gewezen vonnis van de pre
sident van de Amsterdamse recht
bank. De president beval hem de
verspreiding te staken van pamflet
ten die schadelijk werden geacht voor
een Amsterdamse advocaat.
Hoewel de zaakwaarnemer hemel en
aarde heeft bewogen, heeft hij zich
niet van de vereiste bijstand van een
advocaat-procureur kunnen verzekeren.
De griffie van het Amsterdamse ge
rechtshof had hem medegedeeld dat
niet hijzelf, maar een advocaat namens
hem appèl kon aantekenen.
Ook andere kunstvoorwerpen, die m
Keulen en uit het Staatsmuseum van
Luxemburg werden ontvreemd, blijken
aoor Berkg te zij gestolen.
Zoals bekend werd in München
enige weken geleden bij een kunst
handelaar het veertiende-eeuwse heili
genbeeld gevonden, dat op 15 augustus
werd gestolen uit een etalage van het
bureau voor vreemdelingenverkeer te
München. Dat beeld het heeft een
waarde van naar schatting zesduizend
gulden was op verzoek van de
A.N.V.V. in die etalage geplaatst om be
langstelling te wekken voor de antiek-
beurs, die in augustus in Delft is
gehouden. Het beeld zou op de antiek
beurs worden tentoongesteld.
Het beeld was de kunsthandelaar voor
negenhonderd gulden aangeboden. De
handelaar herkende echter het beeld
uit de Duitse kunstvaktijdschriften.
Hij herkende van een foto, die de po
litie hem toonde, Bergk als de man, a'ie
hem het beeld had aangeboden.
en Twente wordt gebruikt. De nieuwe
straaljager zal begin volgend jaar door
de luchtmacht in gebruik worden ge-
LONDEN (UPI, Reuter). Deinya, Cyprus. Malta en Gibraltar geen
Bij een andere Münchense kunsthan
delaar vond men de twee veertiende-
eeuwse panelen, die uit het Staatsmu
seum te Luxemburg waren gestolen.
Ook hier was Bergk geweest en had de
panelen voor DM 10-000 verkocht.
Toen de Keulense juwelier, die de
beker en medaillon had gekocht, zich
bij de politie meldde, legde men hem
het album vol zware jongens voor Na
eventjes hierin gebladerd te hebben, j
herkende de juwelier onmiddellijk dp I
heer La Salie. Alleen heette de2e bij
de Keulse Kriminalpolizei Kar) Heuiz
Bergk, op wiens naam verschillende be
ruchte en grote inbraken genoteerd
staan. A
De F100 beschikt over tot nu toe
ongekende eigenschappen. Zij is in staat
geruime tijd in horizontale vlucht snel
ler te vliegen dan het geluid. Over deze
eigenschap beschikt momenteel nog geen
enkel operationeel jachttoestel. Het
nieuwe type Super Sabre kan een hoogte
bereiken van ruim 15.000 meter, het
vliegbereik is 1850 km. De bewapening
bestaat uit vier kanonnen van 20 mm.
Het toestel kan ook geschikt worden
gemaakt voor vliegtuigraketten.
De Super-Sabre F 100 is het meest te
vergelijken met de F 101 Voodoo, op
Soesterberg gedemonstreerd. Als vervan
ger van de Hunter, waarmee de ervarin
gen zeer teleurstellend zijn geweest,
kwam aanvankelijk ook de F 101 Voodoo
in aanmerking Er is tussen deze twee
nachtjagers gekozen. De F 101 is ontwik
keld uit de F 88 Voodoo, waarvan in
Amerika slechts twee prototypen werden
gebouwd. Over de nieuwe Voodoo zijn
echter nog weinig gegevens bekend;
Amerika is nog zeer geheimzinnig met
dit toestel.
Engelse regering maakt zich zorgen
over het voornemen van de Sovjet
unie voor onbepaalde tijd in het zuid
poolgebied te blijven opereren.
Die bezorgdheid kwam gisteren in
het jaarlijkse congres van- de Conserva
tieve Partij tot uitdrukking in de rede
van de minister van koloniën, Alan Len-
nox-Boyd. Minister Lennox-Boyd zei
dat de voorgenomen vestiging van vier
Sovjetrussische wetenschappelijke bases
in het zuidpoolgebied zou kunnen uit
lopen op een bedreiging van de belang
rijke Engelse zeewegen naar Indië en het
Verre Oosten. De ligging van die bases,
zei hij, geeft aanleiding tot bezorgdheid.
De Sovjetunie, zo bracht hij in herin
nering, kreeg indertijd, toen de plannep
voor het Internationale Geofysische
Jaar vaste vorm kregen, toestemming
in het zuidpoolgebied bases te vestigen
;n de sector waarop Australië territo
riale aanspraken laat gelden.
President Eisenhower stelde geruime
tijd geleden voor dat de landen die deel
nemen aan het wetenschappelijke onder
zoek in het zuidpoolgebied in het kader
van het Internationale Geofysische Jaar
zullen gaan confereren over demilitari-
satie van dat gebied. Dat voorstel is nog
steeds in studie.
Minister Lennox-Boyd besprak ook het
groeiende streven naar onafhankelijkheid
in verschillende Engelse koloniën. Hij
bood Hongkong, Singapore, Aden, Ke-
uitzicht op verkrijging van de onafhan
kelijkheid in de naaste toekomst. Wel
zou het wellicht mogelijk zijn in de toe>
komst souvereine staten op te nemen
in het Gemenebest.
Engeland, zei hij. moet zijn militaire
positie in Aden en Kenya versterken
omdat de vijandige gezindheid van de Ver
enigde Arabische Republiek de Engelse
verbindingslijnen met het Verre Oosten
in gevaar zou kunnen brengen.
Het was nu duidelijk, dat Karl Heinz
Be'gk zich ook in Keulen en Düsseldorf
had vertoond en daar onder de naam La
Salie de kunstvoorwerpen had verkocht.
De politie van heel de Westduitse Bonds
republiek speurt nu naar de beruchte
inbreker.
Donderdag is een vertegenwoordiger
van het Rijksmuseum in Keulen geweest
Hij heeft de kunstvoorwerpen, die helaas
niet geheel ongehavend het avontuur
hebben doorstaan, herkend.
Het waren de beker van Cornelis
Schrijver, de penning van Isaac Rocke-
sen, de ketting, die moet hebben toebe
hoord aan Michiel de Ruyter en de keten
met penning van kapitein Isbrandt
Gotske, die in de nacht van 26 op 27
september uit het Rijksmuseum werden
gestolen.
DEN HAAG. De heer G. J. C. te
Roller, bedrijfsleider van de luchtvaart
maatschappij Kroonduif in Nederlands
Nieuw-Guinea, tevens hoofd van de ves
tiging van de K.L.M. aldaar, zal op 1
februari 1959 wegens het bereiken van
de pensioengerechtigde leeftijd zijn func
tie neerleggen. Hij zal worden opgevolgd
door mr. H. I. Borel Rinkes, thans
waarnemend hoofd van het bureau bui
tenlandse samenwerking van de K.L.M.
Het K.N.M.I. berichtte gister
avond te 23.15 uur:
Overwegend zwaar
bewolkt met plaat
selijk wat regen of
motregen. Zwakke
tot matige zuidwes
telijke wind. Wei
nig verandering in
temperatuur.
MIESJE:
Steeds langere
avonden!
11 oktober: Zon op 6.54, zon on
der 17.59; maan op 4.55, maan
onder 17.10.
Eigen nieuwsdienst
WASHINGTON Vandaag zul-
len de Amerikaanse en de Chinese
ambassadeur te Warschau op
nieuw bij elkaar komen en ditmaal
wordt er aan hun conferentie bij-
-onder belang gehecht omdat men
in Washington verwacht, dat nu
?al blijken, of de Chinese commu-
listen al of niet bereid zijn een
lijdrage te leveren tot herstel van
de rust in het Verre Oosten.
De Amerikaanse ambassadeur heeft
van het State departement opdracht
gekergen, Peking te verzoeken, de wa
penstilstand die zondag afloopt, te ver
lengen.
Stemt Peking met dat verzoek in,
dan zal de Amerikaanse regering dat
opvatten als een bewijs van goede
trouw Het gevolg zou dan kunnen
zijn dat:
Washington Tsjang Kai-sjek onder
druk zet opdat hij zijn garnizoenen
terugtrekt van Quemoy en Matsoe
Overeenkomstig de aankondiging
van president Eisenhower er directe
besprekingen gehouden kunnen wor
den tussen Washington en Pekmg,
die op den duur zelfs zouden kun
nen leiden tot erkenning van het
regiem van Peking.
verpletterd, zowel door de revolutie in
China zelf als door de verbonden striid-
krachten van de anti-commumstiscne
mogendheden.
Compromis
In de Verenigde Naties wordt onder-
sen hard gewerkt aan een compromis,
dat beoogt, de troepen van Tsjang Kaj-
sjek op Quemoy en Matsoe te vervangen
door een symbolische strijdmacht van
de Verenigde Naties. Wanneer dan cie
rust in het Verre Oosten geheel is terug
gekeerd, zou een referendum over de
toekomst van de eilandjes moeten be
slissen.
Eigen nieuwsdienst
HENGELO. Een oud-officier van
de Waffen S.S., de thans 36-jarige J.
de R„ heeft zich dezer dagen vrijwil
lig bij de politie van zijn woonplaats
Hengelo gemeld. De R., die in de oor
log verscheidene malen gewond en
onderscheiden werd, vluchtte enkele
jaren na de bevrijding uit een kamp
in Limburg naar Duitsland. Hij had
nog twee jaar te goed en zal die moe
ten uitzitten.
Eigen nieuwsdienst
BUSSUM. De televisie is vijand
nummer één van het plaatselijke ver
enigingsleven, luidt de kreet van de Fe
deratie van muziek- en zangverenigingen
in de televisiestad Bussum. Het bezoek
aan de verenigingsavond&n loopt onrust
barend terug en twee amateurverenigin
gen, het Bussums amusementsorkest en
het koor Vita Nova. zijn tengevolge
van de geringe belangstelling van de le
den opgeheven.
De televisie blijkt de voornaamste be
lemmering te zijn voor een regelmatig
bezoek van repetities, die de amateur
verenigingen uitschrijven. Maar ook de
belangstelling voor concerten is in het
Gooi tanende. Een serie concerten, die
de Volksuniversiteit Naarden-Bussum
voor deze winter heeft uitgeschreven, is
wegens te geringe belangstelling
waren slechts 125 kaarten besteld af
gelast. De reeks omvatte het optreden
van de Canadese sopraan Lois Marshal],
Guy en Minique Fallot uit Parijs en het
Brusselse Haydn-strijkkwartet.
NEW YORK IN DE MIST
NEW YORK (Reuter) Het ver
keer in New York kwam donderdag
morgen vrijwel tot stilstand als gevolg
van een zeer dikke mist. Geen en
kel vliegtuig kon op de vliegvelden
van de stad dalen of opstijgen.
Het grote Italiaanse passagiersschip
Giulio Cesare moest urenlang voor de
havenmond blijven liggen voor het
kon binnenlopen.
STIER VAN EXPO DOOR
CUYK GEKOCHT
CUYK. - De bond van rund veefok
kers uit het land van Cuyk heeft samen
met enkele ingezetenen van de gemeen
te Cuyk de metalen stier aangekocht,
die voor de afdeling landbouw en vee
teelt van de Nederlandse inzending op
de Expo staat. De metalen stier is een
werkstuk van de Rotterdamse beeld
houwer Kees Timmer- Het beeld zal
worden geplaatst op het nieuwe stad
huisplein van Cuyk of op de Maasdijk
bij de grote marktruimte, waar elk jaai
de rundveefokciagen worden gehouden-
Redelijke hoop
Men had gisteravond te Washington
redelijke hoop", dat de communisten
zullen instemmen met het verlengen van
de wapenstilstand. Men wees erop. dat
de wapenstilstand door Peking is afge
kondigd om ..redenen van menselijk
heid". Het zou een dwaze indruk maken
in de hele wereld, zo redeneerde men.
wanneer Peking slechts voor de duur
van één week menselijk zou willen zijn.
Tsjang Kai-sjek heeft gisteren een van
de oorlcgszuchtigste redevoeringen van
de laatste tijd gehouden. Hij herhaalde
dat hij niets wil weten van onderhande
lingen met Peking en stelde opnieuw oe
eis dat de Verenigde Staten de bespre
kingen te Warschau onmiddellijk af
breken. Verder daagde hij de commu
nisten u t om een aanval op een van
de door de nationalisten bezette eilanden
te proberen. ,,Als zij dat doen", zei hij,
zal hun macht op het vasteland worden
Eigen nieuwsdienst
HAARLEM. De melkinrichtingen
in Haarlem en omstreken hebben beslo-
De Amsterdamse kunstschilder Theo ten na zaterdag 11 oktober geen volle
Swagemakers heeft van het ministerie melk meer af te leveren. Er bestaat
van onderwijs, kunsten en wetenschap- voor deze soort melk in Haarlem hoe
pen opdracht gekregen voor een portret genaamd geen belangstelling. In de win-
van prof. dr. W. J. M. Asselbergs (An- kels kan men nog volle melk kopen,
ton van Duinkerken). als men ze te voren tijdig bestelt.
GRIMSBY (Reuter). De 28-jarige
Britse visser Victor Smith is van plan
in bet Brits-IJslandse visserijconflict de
partij van IJsland te kiezen.
Smith was enkele weken geleden on
der bescherming van de Britse marine
aan het vissen binnen de IJslandse
twaalfmijlszone, toen hij een aanval
van blindedarmontsteking kreeg. Met
toestemming van de IJslandse autoritei
ten werd hij naar IJsland overgebracht
waar hij in een ziekenhuis werd opge
nomen en geopereerd.
De Britse visser was daar met alleen
best te spreken over de medische be
handeling, maar hij werd er ook ver
liefd op de 23-jarige directrice van het
ziekenhuis
Bij zijn terugkeer verklaarde Smith,
dat hij zo gauw mogelijk naar IJsland
teruggaat om er met de verpleegster
te trouwen. Daarna wil hij zich op IJs
land vestigen en de IJslandse nationa
liteit aannemen.
De zaakwaarnemer wendde zich, nadat
hij van een twintigtal Amsterdamse
juristen nul op het request had gekre
gen tot de deken van de orde van ad
vocaten, met het verzoek hem bij de
keuze van een raadsman behulpzaam
te zijn.
GEEN GEHOOR
De deken achtte zich daartoe niet be
voegd. De zaakwaarnemer vroeg daarop
de deken zelf als zijn procureur te wil
len optreden. Deze weigerde dit. In
middels had de zaakwaarnemer brieven
geschreven aan de president van het
Amsterdamse gerechtshof en de procu
reur-generaal bij de Hoge raad. Toen
antwoord van deze beiden uitbleef,
zond hij telegrammen aan ae president
van de Hoge raad en de president van
het gerechtshof.
De griffier van het Amsterdamse ge
rechtshof deelde hem daarop mede dat
de president niet in staat was om voor
hem bij de advocatuur te bemiddelen.
De zaakwaarnemer bereidt zich nu voor
op stappen bij de Hoge raad der Ne
derlanden. Hij stelt zich op het stand
punt dat het vonnis van de president
van de Amsterdamse rechtbank nietig
is, omdat het achter gesloten deuren is
gewezen.
Zoals bekend behelsden de pamfletten, die
schadelijk voor een advocaat werden
geacht, de mededeling dat tegen deze
advocaat klachten bij de deken van
zijn orde waren ingebracht. Op 17
oktober zal de raad van toezicht van
de orde van advocaten te Amsterdam
deze klachten behandelen.
Eigen Nieuwsdienst
ARNHEM. Mede dank zij het
initiatief van de Kema te Arnhem
zal binnenkort in West-Europa het
dimlicht van auto's van gelijke sterk
te moeten zijn. Het Nederlandse voor
stel met de bedoeling een einde te
maken aan de veelvuldig voorkomen
de onzekerheid bij automobilisten
over de vraag of de tegenligger nu
heeft gedimd of niet, heeft overal
geestdriftige reacties uitgelokt.
Prof. dr. ir. J. C. van Staveren,
directeur van de Kema, vertelde ons
gistermiddag ook nog dat er op den
duur in Nederland wettelijk verplich
te veiligheidsvoorschriften voor elek
trische apparaten komen. De onge
lukken, veroorzaakt door het gebruik
van defecte of ongeschikte elektri
sche apparaten in de huishoudingen
zullen daardoor ongetwijfeld vermin
deren.
Hoewel Nederland op dit gebied
het laagste ongevallencijfer van alle
landen heeft, vallen er toch nog
gemiddeld tien doden per jaar door
onvoorzichtig gebruik van elektri
sche apparaten. Daarom zullen er
zeer binnenkort eisen van veiligheid
worden gesteld aan strijkijzers, sier-
lampjes en dergelijke, ook wanneer
ze uit het buitenland komen.
De verkoop van wandcontactdozen
is reeds aan wettelijke voorschriften
gebonden. Ze mogen alleen in de han
del worden gebracht wanneer ze vol
doen aan bepaalde rijkseisen, die
door de Kema zijn gecontroleerd.
BEIROET (Reuter) De politieke
toestand in de Libanon is onoverzich
telijker dan ooit te voren. Nadat er
aanvankelijk berichten zijn geweest
over het altreden van premier Kara-
mi, de vroegere rebellenleider, bleek
donderdag dat de minister-president
zijn ontslag toch nog niet had inge
diend.
In elk geval is het wel zo dat Kararoi
president Sjehab heeft meegedeeld be
reid te zijn om zijn functie ter beschik
king te stellen, omdat zijn regering al
lesbehalve populair is gebleken bij een
groot deel der bevolking. Karami is aan
het bewind gekomen kort nadat Sjehab
het presidentschap van Sjamoen had
overgenomen.
Nieuwe poging
Sjehab schijnt er inderdaad veel voor
te voelen met een nieuwe regering een
hernieuwde poging te ondernemen de
tegenstellingen in zijn land te overbrug
gen. Hij heeft daarbij de keus tussen
drie mogelijkheden, menen waarnemers
in de Libanese hoofdstad.
Sjehab kan een kabinet van neutrale
ministers samenstellen of een militair
bewind invoeren. Ook is er een moge
lijkheid de regering-Karami uit te brei
den. De eerste twee bieden de mogelijk
heid de verhitte gemoederen wat te doen
afkoelen.
Opstandelingen hebben gisteren in
Beiroet geschoten op een Amerikaanse
militaire jeep. Er werden drie revolvers
van de Amerikanen gestolen. Tanks van
de Amerikaanse strijdkrachten vuurden
enkele waarschuwingsschoten af. Later
werden de revolvers weer terugbezorgd.
BERLIJN (U.P.I.) De 26-jarige
Poolse auteur, Marek Hlasko, heeft in
West-Berlijn politiek asiel gevraagd.
Hlasko, de schrijver van de verfilmde
novelle ,,De achtste dag van de week"
kwam zeven maanden geleden op een
toeristenvisum in West-Berlijn. Hij be
sloot asiel te vragen, toen de Poolse
autoriteiten weigerden zijn visum te
verlengen.
N dit weekeinde zijn de omstan
digheden weer het gunstigst
voor een Amerikaanse poging een
raket 0111 de maan heen te schie
ten.
Indien er niet weer een kink
in de kabel komt zal de maan-
raket van de Amerikaanse lucht
macht morgenochtend in alle
vroegte gelanceerd worden op
Kaap Canaveral.
Op 17 augustus liep de eerste
poging van de Amerikaanse
luchtmacht uit op een misluk
king. De raket ontplofte 77 se
conden na de start hoog in de
lucht. Een tweede poging ging
de maand daarop wegens tech
nische moeilijkheden niet door.
Voor de derde poging zal opnieuw
de rakettencombinatie Tlïor-Able
worden gebruikt. Die combinatie be
staat Uit:
-| een ballistische raket (type
Thor) als eerste trap (gewicht
45.360 kilo);
O een iets gewijzigde tweede
trap van de kunstmaanraket
Vanguard als tweede trap (gewicht
1815 kilo);
o een kleine derde trap van 181
kilo.
Alleen een in de derde trap gebouwd
kunstmaantje zal, indien de poging
slaagt, om de maan heen draaien en
daarna weer koers zetten in de rich
ting van de aarde.
Evenals de vorige keren achten de
Amerikaanse technici die voor de lan
cering verantwoordelijk zijn de kans
van slagen zeer klein.
■In de derde trap zijn kleine appa
raatjes gebouwd die het mogelijk moe
ten maken dicht bij de maan gemaakte
foto's naar de aarde te seinen. Bij
de start .bedekt een neuskegel die d'erde
trap. De neuskegel zal worden afge
worpen zodra de tweede trap is uit
gebrand en naar cfe aarde terugvalt.
Niet zo gemakkelijk
Verscheidene Sovjetrussische acade
mici hebben de laatste tijd verklaard
d'at het technisch niet moeilijker is
een raket om de maan heen te schie
ten dan een kunstmaanraket te lan
ceren. Tot dusverre heeft men die be
wering in de Sovjetunie niet in daden
om kunnen zetten.
Tijdens het recente ruimtevaartcon
gres in Amsterd'am wierpen Ameri
kaanse deskundigen trouwens een an
der licht op die beweringen. Zij toon
den aan de hand van uitvoerige be
rekeningen en grafieken aan dat:
1 de kans van slagen, ook onder de
allergunstigste lanceringsomstandig
heden, uiterst klein is omdat alles af
hangt van de snelheid' van de maan-
raket;
O de kansen van slagen het grootst
zijn voor een lancering vlak bij de
evenaar en het kleinst op de polen;
f> een poging eigenlijk .maar een paar
dagen per maand ondernomen kan
word'en.
Wijkt de snelheid ook maar iets van
de berekende snelheid' af dan zal de
poging mislukken. Dat „iets" is volgens
bedoelde deskundigen mindeï dan een
half procent.
Een poging heeft bij de huidige
stand van de rakettentechniek alleen
maar enkele dagen per maand een
kans van slagen omdat het vlak van
de baan die de maan om de aarde
beschrijft een hoek maakt met het vlak
waarin de maanraket zidh zal be
wegen.
De Amerikanen hebben die baan za
berekend dat. hij eindigt op het punt
waar de maan door de snijlijn tussen
die twee vlakken gaat. Beschrijft de
raket een andere baan dan de bere
kende dan zal de raket hetzij onder
de maan door of over de maan heen
schieten en in de wereldruimte ver
dwijnen.
Eigen nieuwsdienst
ROTTERDAM De grote
Nederlandse industrieën hebben
al geruime tijd hun voelhorens
uitstaan over het komende
Europese raketproject. Een van
deze industrieën is Van Doorne's
Aanhangwagenfabriek (D.A.F.)
in Eindhoven.
Hoewel de D.A.F nog niet officieel
is benaderd over haar bijdrage aan de
Europese rakettenbouw, heelt men op
grond van diverse besprekingen de
produktie van de zg opleggers voor
de raketten onder ogen gezien.
Zoals wij zaterdag al meedeelden
zijn er besprekingen gaande over een
uitgebreide samenwerking tussen Euro
pese industriiën teneinde in Navo-ver-
band tot een Europese raketproduktie
te komen. Naar verluidt zou de keuze
zijn gevallen op de raket van het type
Hawk. De Verenigde Staten hebben
zich bereid verklaard de technische
kennis gratis ter beschikking van de
Europese industrie te stellen.
In studie
Een van de toeleveringsbedrijven
zal naar alle waarschijnlijkheid de
D.A.F. worden. Men heeft weliswaar
nog geen concrete plannen, daar een
officiële opdracht nog niet is ontvan
gen, maar zoals bij elke goede industrie
heeft de leiding een vooruitziende blik
en heeft zij de mogelijkheden van een
produktie van opleggers voor de Hawk-
raketten bestudeerd.
In de Verenigde Staten is voor de
Hawk een speciale oplegger geconstru-
eeid. De directie van de D.A.F. weet
nog niet of het Amerikaanse plan voor
zulk een oplegger wordt overgenomen.
Men is tot de conclusie gekomen, dat
voor de produktie van een dergelijke
oplegger geen ingrijpende ontwikke
ling nodig is. In ieder geval zal de
D.A.F. met de ontwikkeling geen
moeilijkheden hebben.
Ervaring
De D.A.F. vestigt er de aandacht op,
dat het bedrijf een bijzonder grote er
varing heeft met de ontwikkeling en
bouw van militaire voertuigen. De
D.A.F. heeft al tal van onderstellen
bijvoorbeeld van vuurleidingstoestellen
en schijnwerpers geleverd De directie
ziet dan ook in dat de constructie van
opleggers voor de Europese Hawk-
raket geen bijzondere moeilijkheden zal
opleveren. Zij zullen zeker niet groter
zijn dan die van de genoemde zeer
kostbare en ingewikkelde onderstellen.
Daar het bedrijf nog geen aanvragen
voor de pioduktie van opleggers
heeft ontvangen en men dus ook
niet precies weet om welke aantallen
het gaat. heeft men omtrent de finan
ciering van een dergelijke produktie
nog geen definitieve plannen.
Het feit, dat de D.A.F. al duizenden
militaire wagens heeft geleverd, geeft
de directie aanleiding te veronderstel
len, dat voor de produktie van de op
leggers voor de Hawk-raketten een
uitbreiding van de fabriekscapaciteit
De reusachtige, uit drie delen be
staande maanraket staat weer gereed
voor de start op Kaap Canaveral. Aan
de naam, Thor-Able, is men als volgt
gekomen. De eerste trap is een Thor.
de derde een kleine raket van het
Allegheny Ballistics Laboratory
(ABL). De oorspronkelijke codenaam
was Thor-ABL. maar omdat men die
moeilyk kon uitspreken voegde men
er een E aan toe. Zo ontstond Thor-
Able.
LONDEN (Reuter) Enkele uren na
dat Radio Kairo Engeland ervan had
beschuldigd de ergste vijand van de
Arabische landen te zijn werd gisteren
in Portsmouth een in de tweede wereld
oorlog gebouwde Engelse onderzeeboot
overgedragen aan de Israëlische marine.
De onderzeeboot, een van de twee die
naar de Israëlische marine
overgaan,
is herdoopt en heet nu Springer.
Radio Kairo liet het niet bij die be-
vooralsnog niet nodig zal zijn. Daar- schuldiging maar beweerde ook dat En-
voor is dit gehele project nog te zeer geland met Israël een geheim akkoord
in het stadium van overleg. lover levering van wapens had gesloten.
