AMERIKA ZAL NIET VOOR
GEWELD WIJKEN
Dulles sprak over het verre oosten
Fransen bestoken elkaar
met flessen benzine
Selwyn Lloyd besprak
internationale toestand
Ver. Staten blijven streven
naar vreedzame oplossing
NORSTAD: kans op oorlog
is minder geworden
protestants-christelijk dagblad voor zeeland
Eén oktober begint
„plan Cyprus"
Nederlands schip zonder
Marokkaanse vlag;
havenarbeiders staakten
Honderd ton
fruit verbrand
„Opzienbarende
concentratie" van
Chinese troepen
Rumoer over nieuwe grondwet
Sergeant werd in
motor gezogen
Raketbases
in Italië
Ernstige gevolgen
bij sluiting van
scholen
Rede bracht niet veel nieuws
Amerikaanse troepen
weg uit Libanon
Telefoon 01100-2438; by geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; giro 274289. By kan toren:
Middelburg: Korte Noordstraat 35, Tel.
01180-2009; Vlissingen: Coosje Busken-
«traat 27, Tel. 01184-3326; Terneuzen:
Schoollaan 29.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V, Goes.
Abonnementspry's 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, 7,— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Met een minimum van 1,
Zeeuwsch Dagblad
Directeur: JACQ DE SMIT
14e JAARGANG No. 4121
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zaterdag: Zon op 6.32 u., onder 18.28 u.
Maan op 18.09 u., onder 6.03 u.
Hoogwater zaterdag 27 september:
Vlissingen: 1.43 u. 2.19 m., 13.48 u. 2.18
m. Terneuzen 2.10 u. 2.33 m., 14.18 u.
2.32 m. Wemeldinge: 3.'24 u. 1.77 m.,
15.37 u. 1.60 m. Zierikzee: 3.04 u. 1.53
m., 15.11 u. 1.35 m.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Dulles, heeft
gisteravond in een toespraak te New York tot de Amerikaanse raad
voor handel en industrie voor het Verre Oosten gezegd dat Amerika
niet voor geweld zal wijken en zich niet zal laten ontmoedigen. De
V.S. zullen blijven streven naar een vreedzame oplossing als antwoord
op de communistische uitdaging met geweld, aldus Dulles. Naar zijn
mening hebben de nationalistische eilanden voor de Chinese kust voor
nationalistisch China eenzelfde betekenis als Berlijn voor het westen.
Dulles verklaarde ten aanzien van
de besprekingen met communistisch
China in Warschau dat voor Amerika
elke overeenkomst aanvaardbaar zal
zijn waarbij men niet voor dreiging
met geweld zwicht en anderzijds fac
toren buiten beschouwing laat die re
delijkerwijs als provocerend opgevat
Da opperbevelhebber van de
NAVO in Europa, generaal Nor-
«tad, heeft donderdag op een bij
eenkomst van zakenlieden in New
York verklaard te geloven, dat de
kans op oorlog minder is gewor
den. „Ik kan me moeilijk een mili
taire toestand volgens de NAVO-
lijn indenken van waaruit men kan
verwachten dat agressie duidelijke
winst kan opleveren", zo zei hij.
Dat wil echter niet zeggen dat de
dreiging zelf verdwenen is, die is
slechts tijdelijk latent, zo voegde de
generaal hier aan toe.
Norstad zei, dat voor de Russen de
meest directe weg naar wereldmacht
dwars door Polen, over de Duitse laag
vlakte, naar Parijs en de kust van de
Atlantische Oceaan ligt. Omdat deze
directe weg geblokkeerd is vloeit de
Britten zijn vastbesloten
De Britse regering blijft bij haar
voornemen om op één oktober te be
ginnen met de uitvoering van haar
plan voor Cyprus. Dit heeft donderdag
een woordvoerder van het ministerie
van buitenlandse zaken te Londen be-
kendgemaakt.
Zoals bekend hebben de Griekse re
gering en aartsbisschop Makarios het
plan afgewezen, terwijl Turkije daar
entegen zqn medewerking bij de uit
voering heeft toegezegd.
-.jsablanca zijn gisteren meer
dan 2600 havenarbeiders in staking
gegaan uit protest tegen het intrekken
van de werkvergunningen van een
„antal arbeiders, die geweigerd had
den een Nederlands schip te lossen,
omdat dit schip de haven was binnen
gevaren zonder dat het de Marok
kaanse vlag voerde.
De havenarbeiders willen in staking
biy'ven tot de werkvergunningen weer
zijn teruggegeven.
Maastrichtenaar door
stroom gedood
Omstreeks half vü'f gistermiddag is
de 38-jarige vertegenwoordiger J. B. te
Maastricht in de kelder onder de win
kel die door.zijn echtgenote wordt ge
dreven, door elektrische stroom ge
dood.
DE BILT ZEGT
Wisselende bewolking
Wisselend bewolkt met voornamelijk
in de kustprovincies hier en daar een
bui. Aan de kust krachtige, elders ma
tige noordwestelijke wind. Ongeveer
dezelfde temperaturen als gisteren.
Sowjet-macht elders. „Gisteren dook
de gevaarlijke vreemdeling op in het
Midden-Oosten. Vandaag kletteren
zqn wapens aan de zuidchinese kust.
Morgen zal men hem elders treffen,
waar de gelegenheid voor hem gunstig
is. In west-Europa heeft de uitbrei-
dingsdrang van de Sowjet-Unie echter
geen centimeter terrein gewonnen.
Een der gebouwen van de fruitvei
ling te Geldermalsen is gistermiddag
in vlammen opgegaan. In dit gebouw
waren ondergebracht de sorteerafde-
ling en de verpakkingsruimten. Meer
dan 100.000 fruitkisten en honderd ton
fruit, grote hoeveelheden ander mate
riaal en machines gingen verloren.
Vermoedelijke oorzaak kortsluiting.
De brandweer stond, gegeven de har
de wind, voor een hopeloze taak. Over
de omvang van de schade valt op dit
ogenblik nog niets te zeggen. Het be
drijf is tegen brandschade verzekerd.
Britse eilanden te lijden
van storm
De Britse eilanden hebben donder
dag te lijden gehad van een hevige
storm, waarin windstoten van 130 km.
per uur voorkwamen. Op veel plaatsen
ging de storm vergezeld van zware re
genval. Hier en daar deden zich over
stromingen voor.
Reddingsboten kwamen een jacht in
het Engelse Kanaal te hulp en er werd
een zieke van een lichtschip in de baai
van Morecambe, in noordwest Enge
land, gehaald.
kunnen worden of die om met Eisen
hower te spreken een doorn In het
vlees van de vrede zijn.
Maar totnogtoe hadden de Chinezen
en Russen als bij voorbaat elke over
eenkomst verworpen waarbij een be
stand een feit zou worden of die lou
ter over de kusteilanden handelt. Zij
eisen Formosa zelf op en terugtrek
king van de Amerikaanse troepen uit
het westelijk gebied van de Stille Oce
aan.
Geen erkenning
Een Amerikaanse erkenning van
het communistisch-Chinese regime
zou hun van groot nut zijn by het
uitvoeren van hun Aziatische poli
tiek. Het gezag van de regering op
Formosa zou er bijvoorbeeld ernstig
door ondermijnd worden en Chinese
gemeenschappen in andere Aziati
sche landen zouden zich politiek in
toenemende mate door de commu
nisten laten leiden.
De Amerikaanse minister herhaalde
dat Amerika blijft weigeren met com
munistisch China handel te drijven en
het land tot de "Verenigde Naties toe
te laten. De gebeurtenissen in het Ver
re Oosten bevestigen dat de Ameri
kaanse politiek om door een handels
verbod niet mee te helpen aan de op
bouw van een oorlogsmachine juist is.
Amerika erkent
Algerijnse regering niet
De V.S. 'zijn niet voornemens de voor
lopige Algerijnse regering te erkennen,
die enkele dagen geleden te Cairo is
uitgeroepen. Dit is gisteren door het
„State Department" bekendgemaakt.
Volgens de woordvoerder van het mi
nisterie was het Amerikaanse besluit
onmiddellijk na de proclamatie van het
Algerijnse bewind ter kennis van de
Franse ambassadeur in de V.S. ge
bracht.
Het hoofd van de nationalistisch-
Chinese inlichtingendienst op Quemoy
kolonel Loe oh Ming, heeft donderdag
melding gemaakt van een „opzienba
rende concentratie" van communisti
sche strijdkrachten aan de kust tegen
over de eilanden.
Volgens hem zouden er nu kanon
nen van Russische makelij in stelling
worden gebracht. In totaal zou er
250.000 man in het kustgebied zijn sa
mengetrokken.
Sinds 23 augustus, toen het commu
nistische bombardement op de eilan
den begon, zouden er een infanterie
divisie, drie artillerie divisies, een
luchtdoeldivisie en vier divisies mili
taire politie in het kustgebied zyn
aangekomen. De'communistische vloot-
strijdkrachten in de haven van Amoy
zouden negen kanonneerboten en
twaalf tot zestien torpedoboten om
vatten. Bovendien zou er in de omge
ving een raketdivisie zijn gelegerd.
In Clermont Ferrant in midden-
Frankrijk is gisteravond gevochten
tussen voor- en tegenstanders van de
nieuwe grondwet. Zij bestookten el
kaar vanuit hun auto's met flessen
benzine en desinfecterende vloeistof.
Te Perigueux in het zuiden werden
donderdag zes mannen die biljetten
met „ja" opplakten door linkse beto
gers aangevallen. Twee van hen wer
den gewond.
Op zoek naar
tijdbommen
Intussen zoekt de politie in Frank
rijk koortsachtig naar vijf tydbom-
men. Zij weet nl. dat er in onder
grondse werkplaatsen zes tijdbom
men zijn gemaakt en dat een ervan
dinsdag op de vierde verdieping van
de Eiffeltoren was geplaatst. Die
bom ontplofte niet, doch de vraag
is nu waar de andere bommen zijn
gebleven.
Voorts vermoedt de politie, dat de
vele aanslagen op politiepatrouilles
van de laatste tijd waren opgezet om
illegale transporten van wapens en
explosieven te dekken. Tot dusver
schijnen de Algerijnse verzetslieden in
Frankrijk er naar te streven zo weinig
mogelijk slachtoffers onder de burger
bevolking te maken, aangezien zij an
ders de openbare mening in de wereld
tegen zich zouden innemen.
Ongeval op vliegbasis
Gistermiddag is op de vliegbasis
Woensdrecht de sergeant-elektricien
F. W. K. van de Koninklijke Lucht
macht tydens werkzaamheden aan een
Gloster Meteor straaljager van de
jachtvliegopleiding in een motor ge
zogen en ernstig gewond. Hij werd op
genomen in het burgergasthuis te Ber
gen op Zoom. Over zijn toestand valt
nog niets nader mede te delen.
Gisteren is voor het internationale
gerechtshof in Den' Haag het pro
ces begonnen, dat de Nederlandse
regering aanhangig heeft gemaakt
tegen de regering van Zweden, in
zake de voogdij over de 13-jarige
Elizabeth Boll.
Foto: v.l.n.r.: mevrouw Dolly Boll,
tweede vrouw van de heer Hans
Boll (midden) en rechts notaris
Idema.
De C.B.S. heeft in een uitzending
meegedeeld, dat de V.S. en Italië het
in principe eens zijn geworden over
de vestiging van bases voor raketten
van middelgrote reikwijdte in Intalië.
De bases zouden voor het einde van
het jaar zijn ingericht en worden uit
gerust met jupiterraketten.
De C.B.S. berichtte, dat de huidige
plannen voorzien in de legering van
twee squadrons, die elk 15 raketten
zullen hebben met een vuurbereik van
2400 km.
Voorts wist het radiostation te mel
den, dat de atoomkoppen van de ra
ketten in Amerikaanse handen zullen
blijven en alleen gebruikt mogen wor
den na rechtstreekse toestemming van
president Eisenhower.
Tijdens het bezoek, dat het Kon.
paar deze dagen aan Amsterdam
brengt, werd ook de K.N.S.M. met
een koninklijk bezoek vereerd. Na
een ontvangst en een toespraak
bezichtigde Koningin Juliana de
„Oranje Nassau". Des middags
werd een bezoek gebracht aan de
koninklijke zwavelfabrieken.
Minister Luns heeft gisteren in
New York de lunch gebruikt met zijn
Britse ambtgenoot Selwyn Lloyd.
Met de geboorte van de zes pond
wegende Wilhelmina Alida Marianne
Penningnieuwland is het inwonertal
van Dordrecht op 80.000 gekomen. De
heer Penningnieuwland kreeg van het
gemeentebestuur voor zijn vierde kind
een spaarbankboekje met f 100.
H. M. de Koningin heeft gisteren
op het paleis op de Dam te Amsterdam
de commissie van Euratom ontvangen,
die op het ogenblik een officieel be
zoek aan ons land brengt.
President Eisenhower
President Eisenhower heeft ver
klaard, dat de sluiting van scholen in
Virginia en Arkansas ernstige gevol
gen voor de natie kan hebben. Hij zei
dit in antwoord op een telegram van
een comité in Virginia, dat ervoor
ijvert de scholen in ieder geval open
te houden, integratie of niet.
„De meeste Amerikanen", sehryft
Eisenhower in zijn antwoord, „geloven
dat alle mensen gelijk zijn voor God.
Wij streven voortdurend naar dat ide
aal en hadden al veel voortgang ge
maakt; de sluiting der scholen echter ia
een ernstige tegenslag".
„Ik hoop vurig dat de scholen spoe
dig zullen worden heropend".
„De gehele internationale gemeenschap moet erop staan, dat de
crisis rondom Formosa niet met geweld wordt opgelost", heeft de Brit
se minister van buitenlandse zaken, Selwyn Lloyd, donderdag in de
algemene vergadering der Verenigde Naties verklaard. Hij vervolgde:
„Het is daarom onze krachtige hoop, dat de huidige vijandelijkheden
zonder verwijl zullen worden beëindigd en dat de Amerikaans-Chinese
besprekingen te Warschau tot een bevredigend resultaat zullen leiden"
Naar aanleiding van recente verkla
ringen van president Eisenhower en
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Foster Dulles, verklaarde
Selwyn Lloyd: „Wij verwelkomen de
verzoeningsgezinde wijze, waarop de
Amerikaanse regering de toestand be
handelt en wij keuren de heftige en
uitdagende taal, die door communis
tisch-Chinese en Sowjetrussische
woordvoerders is gebruikt, ernstig af.
De Britse regering moet, bij het be
palen van haar standpunt, rekening
houden met de houding van partijen in
de afgelopen tien jaar. En dan denken
wy direct aan de grote bijdrage van
het Amerikaanse volk voor het welzijn
van de wereld, door west-Europa en
de meeste landen ter wereld in het al
gemeen, economische hulp te verle
nen".
Hij verklaarde, dat Groot-Brittannië
erop gesteld is zijn troepen zo spoedig
mogelijk uit Jordanië terug te trekken.
„Doch wij zouden evenzeer gaarne zien
dat de „ontspanning", waarvan sprake
is in de resolutie, die 21 augustus j.l.
door alle Arabische landen gezamenlijk
in de algemene vergadering werd inge
diend en vervolgens aanvaard, ook
spoedig in daden wordt omgezet en op
dat gebied moet nog veel worden ge
daan.
Sprekend over de voorstellen, om tot
een strijdmacht der Ver. Naties te ko
men, die zou moeten worden gebruikt
om de vrede te handhaven, verklaarde
Selwyn Lloyd, „Ik voor mijzelf hel
over tot de mening, dat het niet prak
tisch is een dergelijke macht blijvend
in het leven te roepen, daar dit on
overkomelijke moeilijkheden op het
punt van kosten en organisatie zou
veroorzaken. Doch het lijkt mij wel
mogelijk, dat in geval van nood op zeer
korte termijn beschikbaar zou zijn".
Omtrent het Brits-IJslandse visserij -
geschil verklaarde Selwyn Lloyd: „Wij
betreuren dit geschil zeer. Groot-Brit
tannië en andere landen zijn van me
ning, dat het IJslandse optreden on
wettig is. Doch IJsland houdt staande,
dat het wel het recht aan zijn zijde
heeft. Daarom stel ik voor, dat het
vraagstuk betreffende eenzijdige uit
breiding der IJslandse territoriale wa
teren aan het internationale gerechts
hof wordt voorgelegd. Indien IJsland
inderdaad het recht aan zijn zijde heeft
kan het hiervan geen enkel nadeel
hebben".
Over het vraagstuk der Duitse her
eniging verklaarde Selwyn Lloyd: „Het
is zeker monsterachtig, dat er, meer
dan dertien jaar na afloop van de
oorlog, nog steeds een verdeeld Duits
land bestaat. Ik zie niet in, hoe wij
ooit kunnen hopen tot een blijvend
stelsel van Europese veiligheid te ko
men, indien deze onrechtvaardigheid
niet teniet wordt gedaan.
Groot-Brittannië houdt staande, dat
de enige praktische en rechtvaardige
oplossing, is dat het Duitse volk wordt
toegestaan in vryheid, via vrije ver
kiezingen in geheel Duitsland, zijn ei
gen regering te kiezen, waarna deze
regering het recht moet hebben haar
eigen binnen- en buitenlandse politiek
te bepalen".
Eerste doel van premier
Kar ami
„Mijn eerste doel is er voor te zor
gen dat de Amerikaanse strijdkrach
ten zo spoedig mogeiyk uit Libanon
worden teruggetrokken", zo heeft, vol
gens radio-Cairo, Rasjid Karami, de
nieuwe premier van Libanon na zijn
ambtsaanvaarding verklaard.
In Beiroet heerste donderdag rust,
nadat er zich de dag tevoren bloedige
incidenten hadden voorgedaan, die aan
tien mensen het leven kostten.
De opperbevelhebber der Ameri
kaanse strijdkrachten in Libanon, ad
miraal Holloway, en de Amerikaanss
ambassadeur McLintock hebben don
derdag met president Sjehab over da
terugtrekking der Amex-ikaanse mili
tairen gesproken.
Naar van betrouwbare zijde ta
Beiroet werd vernomen heeft pre
mier Karami op de eerste bijeen
komst van zijn kabinet meegedeeld
dat Libanon zich niet bq enig bui
tenlands militair verdrag zal aan
sluiten. De betrekkingen met de
grote mogendheden zou op vriend
schap zijn gebaseerd.
