DE TROONREDE
Ook volgend jaar bouw
van 80.000 woningen
Prinsjesdag zonder zon
Libanees Malik voorzitter
Alg. Vergadering der V.N.
s
PROT ES1ANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
V oorbereidingswerk
van Deltaplan
Nederlaag voor Afrikaans-Aziatische groep
Begroting van volkshuisvesting
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
V
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
S
Amerikaanse troepen
uit Marokko
Faubus vervroegt
volksstemming
Het goot in
Den Haag
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes
Telefoon 01100-2438; by geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; giro 274289. Bijkantoren:
Middelburg: Korte Noordstraat 35, TeL
01180-2009; Vlissingen: Coosje Busken-
straat 27, Tel. 01184-3326; Terneuzen:
Schoollaan 29.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V, Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, ƒ7.per kwartaaL
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Met een minimum van 1,
Zeeuwsch Dagblad
Directeur: JACQ DE SMIT
14e JAARGANG No. 4113
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Woensdag 17 september 1958
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Donderdag: Zon op 6.18 u., onder 18.49
u. Maan op 12.42 u., onder 21.45 u.
Hoogwater donderdag 18 september:
Vlissingen: 5.02 u. 2.40 m., 17.22 u. 2.37
m. Terneuzen: 5.33 u. 2.56 m., 17.54 u.
2.54 m. Wemeldinge: 6.52 u. 1.98 m.,
19.09 u. 1.87 m. Zierikzee: 6.24 u. 1.75
m., 18.40 u. 1.66 m.
HET JAAR, DAT ACHTER ONS LIGT, heeft in de wereld
geen ontspanning gebracht. Meer dan ooit heeft ieder volk de
plicht, bij te dragen aan het behoud van vrede en vrijheid op de
grondslag van het recht. Onze taak is het, ervoor te zorgen,
dat Nederland een gezonde partner is, zowel in een hecht ver
band van het Koninkrijk als in het wijdere kader van de inter
nationale samenwerking.
De sociaal-economische ontwikkeling in ons land vertoont zo
wel gunstige als minder gunstige aspecten. Het verstoorde even
wicht in onze nationale economie is, mede ten gevolge van de
getroffen maatregelen, in belangrijke mate hersteld. De goud- en
deviezenreserves hebben een welkome versteviging ondergaan, al
blijft een verdere aanvulling gewenst. In het afgelopen jaar zijn
de kosten van levensonderhoud niet gestegen.
De ontwikkeling van de werkgelegenheid wordt thans echter
met name door de aarzelende internationale conjunctuur voelbaar
beïnvloed. In het algemeen is niettemin, nu ook de in februari
1958 aangekondigde maatregelen ter bestrijding van de werkloos
heid hun uitwerking doen gevoelen, de omvang van de werk
loosheid niet alarmerend. De stijging is tot staan gekomen. Spe
ciale zorg blijft vereist voor een aantal gebieden, waarop zich
dan ook in het bijzonder het industrialisatiebeleid en de politiek
der aanvullende werkgelegenheid richten.
Reeds getroffen en inmiddels aangekondigde fiscale maatregelen
met betrekking tot de investeringen zullen aan de werkgelegen
heid ten goede komen. Bevordering van de exportontwikkeling
is van vitaal belang.
Al is de overbesteding voor het moment tot staan gebracht, zo
ziet ons volk zich niettemin geplaatst voor de oplossing van een
aantal moeilijke financiële, economische en sociale problemen. De
ontwikkeling in Indonesië legt bijzondere lasten op nationale
economie en rijksbegroting.
Belangrijke subsidieposten, met name de huursubsidies en de
zuivelsubsidies, drukken zwaar óp de begroting en beperken
daardoor zeer, welhaast te zeer, de financiële bewegingsvrijheid.
De regering heeft besloten, advies te vragen aan de Sociaal-Eco
nomische Raad over de vraag of, en, zo ja, op welke wijze tot
een verantwoorde beperking van de subsidielast kan worden
gekomen.
De regering zoekt overigens in overleg met het bedrijfsleven
naar middelen, om het moeilijke vraagstuk van de aanpassing der
melkproduktie aan de vraag naar zuivelprodukten, zo mogelijk in
samenwerking met andere landen, tot een meer bevredigende
oplossing te brengen.
Een andere factor, die het huidige uitgavenpeil in sterke mate
beïnvloedt, is de omstandigheid, dat het rijk in 1959 voor het
eerst weer de volledige last der financiering van de woningwet-
bouw te dragen krijgt.
De hoge woningproduktie in het achter ons liggende jaar was
een bemoedigende factor in de voortdurende strijd tegen de
woningnood.
De teruggang van de economische ontwikkeling heeft echter
tijdelijk een ongunstige invloed uitgeoefend op het aantal in aan
bouw genomen woningen. Mede ten gevolge van de maatregelen
tot het herstel van het economisch en financieel evenwicht is de
woningproduktie thans weer stijgende, zodat verwacht mag wor
den, dat zowel in 1958 als in 1959 met de bouw van 80.000
woningen een aanvang zal worden gemaakt.
Ten slotte ondervindt het uitgavenpeil de gevolgen van onze
snelle bevolkingsgroei en de daarmede gepaard gaande econo
mische, sociale en culturele activiteiten, met name ook ten behoeve
van investeringen voor woningbouw, onderwijs, wegen, kanalen,
waterwerken enz. Een hoog niveau van besparingen voor het
welzijn van ons volk, nu en in de toekomst, is dringend geboden.
Het beleid zal daarop dan ook gericht blijven. Ook bij de uit
werking van het bezitsvormingsbeleid op onderscheidene ter
reinen zal met deze omstandigheden rekening worden gehouden.
De begroting 1959 vertoont een tekort. Dit is in de huidige
situatie van de conjunctuur binnen zekere grenzen aanvaardbaar,
al is grote voorzichtigheid geboden. Ondanks het ten slotte toch
hoge totaalbedrag van de uitgaven is bij de voorbereiding van de
begroting sterke beperking betracht.
Een beroep op de kapitaalmarkt ter financiering van het mede
door de genoemde factoren veroorzaakte begrotingstekort is nood
zakelijk. Dit beroep en daarmede de omvang van het begro
tingstekort zal zijn grenzen dienen te vinden in de eisen, die
Minister Klompé is in haar begro
ting 1959 van maatschappelijk werk
verheugd over het belangrijke voor-
bereidingswerk van het Deltaplan in
zake de verkenning en de analyse van
de sociale problematiek. Te beginnen
met 1959 zal elk jaar 'n gezamenlijke
begrotingspost voor de investeringen
in deze gebieden worden geraamd.
De minister stelt zich voor in de
komende periode vooral ook aandacht
te schenken aan de in het algemeen
nog bestaande ernstige achterstand
van het werk op het platteland.
Een 22-jarige Britse soldaat uit
Swansea is overleden aan leukemie,
die het gevolg was van een proef met
een atoombom in het gebied van
Christmas Island in de Stille Oceaan.
De algemene vergadering der
V.N. heeft bij de aanvang van haar
dertiende gewone zitting de Liba
nese minister van buitenlandse za
ken, dr. Charles Malik, tot voor
zitter gekozen.
Malik kreeg bfj de eerste stem
ming 45 stemmen, tegen zijn Soe-
danese ambtgenoot Mohammed Mah-
Volgens de begroting 1959 van
volkshuisvesting en bouwnijver
heid zal f 3.200 milj. kunnen wor
den yerwerkt. In totaal zullen in
-k
■k
-k
-k
•k
-k
s
-k
-k
-k
-k
-k
•k
-k
-k
■k
•k
•k
■k
•k
-k
■k
-k
-k
-k
■k
-k
•k
■k
aan de kapitaalmarkt uit anderen hoofde zullen worden gesteld.
Daarbij valt, naast de behoeften van het bedrijfsleven, meer in
het bijzonder te denken aan die van de gemeenten, die hun kapi
taaluitgaven ook in de toekomst slechts met langlopende leningen
zullen mogen financieren en bovendien nog staan voor de nood
zaak van een geleidelijke consolidatie van hun vlottende schuld.
Deze noodzakelijke begrenzing van het beroep van het rijk op de
kapitaalmarkt en dus ook van het begrotingstekort heeft het ge
volg. dat niet te ontkomen valt aan een verlenging van de tijde
lijke be'ssfi«gvfc?hogingen.
Handhaving van onze concurrentiepositie op de internationale
markten blijft één van de fundamentele voorwaarden voor een
evenwichtige economische ontwikkeling, vooral met het oog op
de werkgelegenheid. Derhalve is ook in het komende jaar een
zo stabiel mogelijk loonniveau oorzakelijk.
De steeds groter wordende onderlinge afhankelijkheid van
landen en werelddelen gebiedt een actief beleid op het terrein van
de internationale samenwerking. Naast het werk van de Ver
enigde Naties steunt de regering de-halve krachtig alle pogingen
tot nauwere samenwerking van de..j,rije wereld.
Historisch gezien is in korte tijd veel bereikt, maar nog steeds
treden de vrije landen onvoldoende eensgezind op. Verdieping
en uitbreiding der samenwerking is noodzakelijk.
De regering streeft met alle kracht naar het tot stand komen
van een vrijhandelszone, die in aansluiting aan hetgeen op het
gebied der economische samenwerking in Europa reeds tot stand
werd gebracht een zo vrij mogelijk handelsverkeer over een zo
ruim mogelijk gebied zou kunnen bevorderen.
De republiek Indonesië heeft met schending van alle rechts
regelen een reeks van maatregelen tegen Nederland en Neder
landers getroffen, waardoor het verblijf van onze landgenoten in
Indonesië vrijwel onmogelijk is gemaakt. Bedrijven en bezittingen
zijn zonder enige vergoeding in beslag genomen. Verplichtingen
worden niet nagekomen, zelfs indien zij voortvloeien uit na de
soevereiniteitsoverdracht verleende kredieten en gesloten over
eenkomsten.
In het afgelopen jaar repatrieerden 37.000 landgenoten. Velen
spannen zich op lofwaardige wijze in, om hen zich bij ons thuis
te doen voelen en nieuwe werkgelegenheid hier en elders voor
hen te vinden.
Voor de toekomst van Nederlands-Nieuw-Guinea hecht de
regering grote waarde aan de samwerking met Australië, welke
tot uitdrukking is gekomen iji de Nederlands-Australische verkla-
ring van november 1957. In gemeenschappelijk overleg gaan beide
regeringen thans na, welke praktische maatregelen geboden zijn,
om de doelstellingen van deze verklaring waaronder het stre
ven naar zelfbeschikking te verwezenlijken.
Het afgelopen jaar is in menig opzicht moeilijk geweest. Toch
is er reden voor erkentelijkheid. De grote spanningen, waaraan
onze volkshuishouding was onderworpen, zijn voor een belangrijk
deel verdwenen. Daarmede is voor ons land tenzij internatio
nale ontwikkelingen dit onverhoopt doorkruisen - de grondslag
gelegd voor een hervatting van een opgaande lijn van produktie
en welvaart.
De ontwikkeling der kernenergie voor vreedzame doeleinden,
ten aanzien waarvan ook de eigen activiteit van Nederland
groeiende is, kan voor de toekomst van groot belang zijn. Zij zal
hoge eisen stellen met betrekking tot investeringen, vorming van
wetenschappelijke krachten en waarborgen voor de volksgezond
heid. Dat althans op dit gebied ook in wereldwijd verband vrucht
baar overleg mogelijk blijkt, is een verheugend element in de
internationale verhoudingen.
De wijze, waarop aan de tegenslagen, die ons land hebben ge
troffen, het hoofd is geboden, was weder getuigenis van de veer
kracht en het weerstandsvermogen van ons volk.
Bij een goede samenwerking tussen regering en volksvertegen
woordiging zullen ook de nog bestaande moeiijkheden kunnen
worden overwonnen. Terwijl de financiële toestand tot voor
zichtigheid noopt ten aanzien van nieuwe overheidsuitgaven en
van kosten-verhogende maatregelen in het bedrijfsleven, zal het
ongetwijfeld mogelijk blijven, een beleid te voeren, dat de geeste
lijke, economische en sociale ontplooiing van onze volkskracht
stimuleert.
Met de bede, dat God u wijsheid moge schenken bij de ver
vulling van uw verantwoordelijke taak, verklaar ik de gewone
zitting der Staten-Generaal geopend.
•k
■k
-k
-k
•k
-k
S
■k
-k
S
-k
S
■k
-k
-k
-k
-k
■k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
-k
1959, naar verwacht wordt, 80.000
woningen in aanbouw kunnen
worden genomen.
Het rijk zal ook in 1959 40.000
woningwetwoningen financieren. Bij
een voortgaande verbetering van de
kapitaalmarkt zullen nog 49.000 par
ticuliere woningen, waarvan 38.000
premiewoningen, gebouwd kunnen
worden.
De prijzen van bouwwerken ver
toonden als gevolg van de ontspanning
op de bouwmarkt een niet onaanzien
lijke daling. In het programma is een
bedrag van f 1460 miljoen opgenomen
voor de woningbouw.
Boerderijen f 30 miljoen
Voor de IJsselmeerpoIders en voor
door oorlogsgeweld en rampschade
verwoeste boerderijen zal tezamen
nog verwerkt worden f 4 miljoen.
Eenzelfde bedrag zal globaal nodig
zijn voor boerderijen in de ruilverka-
velings- en ontginningsgebieden.
Voor de bouw en uitbreiding van
boerderijen zonder overheidssteun
(vervanging van door brand verwoes
te opstallen en bouw van nieuwe be
drijven) valt te rekenen op een be
drag van ca f20 miljoen.
Voor de bouw van kerken en scho
len zijn resp. bedragen uitgetrokken
van 30 en 210 miljoen.
goeb 31 stemmen. De vereiste meer
derheid was 39 stemmen.
Dr. Malik noemde in zijn eerste
rede als voorzitter de vraagstukken
waarvoor de algemene vergadering
zich ziet geplaatst, vele en van ern
stige aard.
NEDERLAAG
De verkiezing van Malik beteken
de een duidelijke nederlaag voorde
Afrikaans-Aziatische groep, die al
les in het werk had gesteld om de
verkiezing van een vertegenwoordi
ger van het bewind van president
Sjamoen van Libanon te verhinde
ren. Nog nooit in de geschiedenis
van de volkerenorganisatie heeft de
keuze van voorzitter der algemene
vergadering een zo felle strijd te
zien gegeven.
In westelijke kringen van de V.N.
werd de verkiezing van Malik met
instemming begroet.
Voor een uitvoerige uiteenzet-
i ting over de miljoenennota ver-
i wijzen wij naar de pagina's 3 en
7. Op pagina 3 vindt u tevens
i een beschouwing over de troon-
rede en miljoenennota van onze i
hoofdredacteur en op pagina 7
commentaren uit andere bladen.
De Marokkaanse ambassade te Lon
den heeft meegedeeld, dat Amerika
zich in beginsel bereid heeft verklaard
zijn troepen uit Marokko te verwijde
ren.
Amerika is genegen rechtstreeks met
Marokko daarover te onderhandelen.
De ambassade zei dit van een woord
voerder van het Marokkaanse ministe
rie van buitenlandse zaken te hebben
vernomen.
Amerika heeft een marinebasis en
vier luchtmachtbases in Marokko.
De Tweede Kamer kwam bij
stemming tot de volgende nominatio
voor het voorzitterschap: 1. Dr. L. G.
Kortenhorst (K.V.P.); 2. J. Bommer
(P. v. d. A.) en 3. Mr. A. B. Roos-
jen (A.R.).
DE BILT ZEGT:
zonnige perioden
In de ochtend plaatselijk mist, ove
rigens zonnige perioden en op de
meeste plaatsen droog weer. Matige
tot zwakke noordelijke wind. Dezelf
de temperaturen als gisteren of iets
hogere.
Faubus, de gouverneur van Arkan
sas, die voorstander is van schelding
van blank en zwart op scholen, heeft
het tijdstip van een plaatselijke volks
stemming over de vraag of scholen
uitsluitend voor blanken ook voor
negers opengesteld moeten worden
van 7 oktober tot 27 september ver
vroegd.
Waarnemers geloven, dat de gou
verneur het besluit genomen heeft
omdat hij zich onder druk gesteld ge
voelt van blanke leerlingen die de
vier betrokken scholen niet kunnen
bezoeken en de ouders van deze leer
lingen. Tot deze vier scholen behoort
de centrale middelbare school, die de
gouverneur heeft laten sluiten opdat
geen negers kunnen worden toegela
ten zoals door het Amerikaanse
hooggerechtshof is bevolen.
(Van één onzer verslaggevers)
Prinsjesdag is een dag die, net
als Koninginnedag, behoefte
heeft aan veel zon. Wanneer er
geen zonneschijn is om de Gou
den Koets dubbel zo mooi te ma
ken en de galauniformen van de
hoogwaardigheidsbekleders in
volle luister te zetten, dan gaat
er iets van de feestelijkheid te
loor. Het was dan ook erg spij
tig, dat, evenals op Prinsjesdag-
1957, de zon op Prinsjesdag-
1958 verstek heeft laten gaan.
Toen om tien over één de gouden
koets, getrokken door zes glimmen
de paarden, arriveerde, begon het
te gieten.
Het werd pas weer droog, toen de
Koningin, die naar de troon geleid
werd, door de 86-jarige senator prof.
mr. A. Anema (a.r.), de troonrede
begon uit te spreken. Maar toen om
even over half twee de vorstin weer
naar buiten trad, viel de regen op
nieuw onverdroten neer.
En toch.... toch verkeerde het pu-
Na de terugkeer in het paleis
Lange Voorhout verschenen het
nederlandse Koninklijke Paar en
de prinsessen Beatrix en Irene op
het balcon om de menigte voor het
paleis toe te wuiven. De foto toont
v.l.n.r. op het balcon: H.M. Konin
gin Juliana, H.K.H. Prinses Bea
trix, H.K.H. Prinses Irene en
Z.K.H. Prins Bernhard.
bliek, dat als vanouds van heinde
en ver naar de Residentie was ge
togen, in een feeststemming en het
liet zich die door geen grauwe
regensfeer ontnemen. De Koningin,
prins Bernhard en de prinsessen
Beatrix en Irene werden van en
naar de Ridderzaal langs de gehele
route luidkeels toegejuicht en ook
de rijtoer 's middags bracht een on
afzienbare menigte op de been.
In de Ridderzaal, die weer een kleu
rige aanblik bood door de vele
bloemstukken >aan weerszijden
van de troon enboven de grote
schouw trokken vooral de schit
terende uniformen van de leden
van het Corps Diplomatique de aan
dacht.
De Amerikaanse marine heeft 'n
mislukte poging gedaan om op de
proefbasis Cape Canaveral een Van-
guard-raket met een kunstmaan te
lanceren. Als oorzaak van het falen
werden „technische moeilijkheden"
opgegeven.