Communistisch China breidt
territoriale wateren uit
Peking voornemens Formosa
„tezijnertijd te bevrijden
VOLKSSTEMMING NADERT
De Gaulle hield rede
onder sabelgekletter
GEHEIMZINNIG WAAS ROND
LOGBOEK „HUGO DE GROOT
^J^rió-^J'Kraó
Noorderlicht
boven Zeeland
Prins opende bierbrouwerij
MAO TSE TOENG VAART ANDERE KOERS
IJSLANDSE VIS
LUST BRITSE
AAS NIET
„Ja"*woord gevraagd van de Fransen
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Tip voor Gemeente
Middelburg (Zie pag. 2)
Scherpe reactie
van Eisenhower
Geen erkenning
Frankrijk gaat door
met kernproeven
Executie van Jimmy
Wilson uitgesteld
Schermutselingen op de
Place de la Republique
Sjamoen richt
nieuwe partij op
Spaanse treiler
„Perion" had
document niet
aan boord
DOOR DE
Straatschenderij
in Engeland
duurt voort
Luns voor alg.
vergadering V.N.
WERELD
Bewapeningswedloop
economische last
Indonesië waarschuwt
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes
Telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; giro 274289. Bijkantoren:
Middelburg: Korte Noordstraat 35, Teh
01180-2009; Vlissingen: Coosje Busken-
straat 27, Tel. 01184-3326; Terneuzen:
Schoollaan 29.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
2.40 per maand, f 7.— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Met een minimum van 1,
Zeeuwsch Dagblad
Directeur: JACQ DE SMIT
14e JAARGANG No. 4103
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
Vrijdag 5 september 1958
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Zaterdag: Zon op 5.58 u., onder 19.17
u. Maan op 23.13 u., onder 14.17 u.
Hoogwater zaterdag 6 september:
Vlissingen: 6.36 u. 1.58 m., 18.59 u. 1.59
m. Terneuzen: 7.04 u. 1.76 m., 19.23 u.
1.77 m. Wemeldinge: 8.11 u. 1.44 m„
20.27 u. 1.40 m. Zierikzee: 7.40 u. 1.28
m., 19.59 u. 1.22 m.
Chinese
rSINXIANG
Volks-
AMOlj
is>00 Hm
CHINESE
Amerikaans-N ationalistische
vlootoefeningen uitgesteld
Da voor 6 september vastgestelde
gezamenlijke manoeuvres van natio
nalistische en Amerikaanse oorlogs
schepen zijn tot maandag 8 september
uitgesteld. Taipeh is gisteravond ge
troffen door de orkaan „Grace". Er
zijn huizen beschadigd en vele tele
graafpalen en bomen gesneuveld. In
andere plaatsen op Formosa schijnt de
schade niet groot te zijn.
Op verschillende plaatsen in Zeeland
en Noord-Brabant is gisteravond het
noorderlicht gesignaleerd. Het_ licht
was te zien van ongeveer half tien tot
tien minuten over tien. De baan van
het licht was bijzonder breed, nL van
noordwest tot Noordoost. Volgens oog
getuigen was het een zeer boeiend en
indrukwekkend schouwspel.
Het noorderlicht was gisteravond in
vrijwel geheel Nederland langdurig
te zien. Uit tal van plaatsen kwamen
bij De Bilt meldingen binnen. Het
noorderlicht is een lichtverschijnsel
aan de hemel, dat in de poolstreken
het meest en het duidehjkst wordt
waargenomen. Ook in ontland is het
enige dagen per jaar te zien. Het licht
van gisteravond werd door deskundi
gen helder genoemd.
HET IS NATUURLIJK sneu voor de
Britten, maar hun treilers die se
dert maandag onder bescherming
van vier oorlogsschepen binnen de
door IJsland afgekondigde twaalf-
mijlszone vissen, vangen bedroe
vend weinig. Met een tikje ironie
maakte de correspondent van Reu
ter in Reykjavik dit wereldkundig.
De treilers moeten in vier kleine
zeegebieden onder bewaking van de
Britse fregatten blijven om aanhou
ding door patrouillerende IJslandse
kanonneerboten te voorkomen. De
vis in de IJslandse wateren te ken
nelijk op deze drukte gesteld en
laat zich niet zien....
Er is misschien nog een andere oor
zaak. De IJslanders, die acht sche
pen hebben uitgezonden, houden de
Britse vissers dag en nacht bezig.
Zodra een Brit wat afdrijft, schiet
een IJslands oorlogsschip toe, waar
door de Brit haastig de netten moet
inhalen en over de radio hulp van
de Royal Navy" inroepen.
De IJslandse minister van visserij,
Josefsson, een communist, was van
mening, dat de Britten dit spelletje
niet lang meer zouden volhouden,
waardoor IJsland op laconieke en
ironisch vreedzame wijze de over
winning zou hebben behaald.
DE BILT ZEGT:
Vrij zonnig
Vrij zonnig weer met in het zuiden
van het land slechts een kleine kans
op onweer. Overwegend matige ooste
lijke wind. Weinig verandering in
temperatuur.
DE COMMUNISTISCH-CHINESE regering te Peking heeft donder
dag meegedeeld, dat zij de territoriale wateren uitbreidt tot twaalf
mijl. In een regeringsverklaring wordt gezegd, dat de nieuwe grens
zal gelden voor „alle gebieden van de volksrepubliek", (Jus ook voor
Formosa en alle andere eilanden, die aan China behoren. De regering
van Peking geeft voorts opnieuw uiting aan haar voornemen Formosa
en de naburige eilanden met alle mogelijke middelen en op een ge
schikt tijdstip te „bevrijden". Dit is een zuiver Chinese binnenlandse
aangelegenheid en buitenlandse inmenging zal niet worden geduld
aldus de verklaring.
DE UITBREIDING van drie tot twaalf mijl betekent, dat Quemoy en Matsoe,
de door de nationalistische Chinezen bezette eilanden voor de kust welke de
laatste tijd door de communisten zwaar zijn beschoten, binnen de territoriale
wateren komen te liggen. In de Chinese verklaring wordt nog gezegd, dat geen
enkel buitenlands oorlogsschip of militair vliegtuig in het gebied van de terri
toriale wateren mag komen. De Amerikaanse strijdkrachten, die Formosa en
de naburige Penghoe-eilanden „bezetten", maken inbreuk op de territoriale
onschendbaarheid en souvereiniteit van de Chinese volksrepubliek, zo wordt
gezegd.
President Eisenhower zal niet
aarzelen Amerikaanse strijdkrach
ten te gebruiken voor de verdedi
ging van de nationalistische eilan
den voor de kust van China, als hij
dat nodig acht voor de veiligheid
van Formosa. Dit verklaarde mi
nister Foster Dulles in Newport,
waar Eisenhower met vakantie
vertoeft. Toch hebben de "Verenig
de Staten, aldus Dulles, ondanks
het uitgesproken voornemen van
de communisten om Quemoy aan
te vallen nog niet de hoop opgege
ven, dat Peking niet de vredeswil
van de mensheid zal willen trotse
ren.
Uit gezaghebbende Britse bron wordt
vernomen, dat Engeland de uitbreiding
der Chinese territoriale wateren tot
twaalf mijl niet zal erkennen, daar dit
een eenzijdig besluit is, dat „geen gel
digheid'heeft op grond van het inter
nationale recht". De Britse kroonkolo-
niet Hongkong valt nu namelijk ook
onder de nieuwe Chinese bepalingen.
Maurice Schuman, voorzitter van
de commissie van buitenlandse zaken
van de Franse nationale vergadering,
heeft voor deze commissie verklaard,
dat Frankrijk met zijn plannen voor
kernproeven verder zal gaan zolang
er geen internationale overeenstem
ming is voor stopzetting van kern
proeven en opruiming van de be
staande voorraden kernwapens. Hij
proefnemingen zal doorgaan ook wan-
zei ook, dat Frankrijk rustig met
neer de andere grote mogendheden
zouden besluiten tot een tijdelijke
stopzetting van de proeven met kern
wapens.
De executie van de 55-jarige neger
Jimmy Wilson, die vandaag op de
elektrische stoel zou geschieden, is
voor onbepaalde tijd uitgesteld.
Wilson was ter dood veroordeeld
wegens het beroven van een blanke
vrouw (buit 1.95 dollarIn de
Amerikaanse staat Alabama kan be
roving met de dood worden gestraft,
ongeacht het gestolen bedrag. Zoals
bekend heeft de gouverneur van Ala
bama honderden brieven, telegram
men e.d. uit binnen- en buitenland
ontvangen, waarin voor het merendeel
voor een nieuw proces werd gepleit.
PREMIER DE GAULLE van
Frankrijk heeft in een toespraak
op de Place de la Republique in
Parijs de Fransen opgewekt „ja" te
zeggen op de nieuwe grondwet bij
het referendum, op 28 september.
Politie en brandweer hadden een
kordon om het plein gelegd en op
balkons en voor ramen hadden re
chercheurs postgevat. De gendar
mes hadden heel wat te stellen met
demonstranten die poogden het
kordon te doorbreken. Zij kregen
versterking en er zijn arrestaties
verricht.
De betogers begonnen met stenen te
gooien. Een paar auto's zijn omge
worpen en een politieman werd ge
wond door een steen die door een
ruit van zijn auto werd gesmeten. De
betogers zijn door de politie achter
volgd. Er zouden verscheidene ge
wonden zijn gevallen. Hier en daar
hebben de gendarmes van Parijs de
sabels getrokken of traangas gebruikt
om de tegenstanders van de nieuwe
grondwet, volgens welke premier De
Gaulle zeer uitgebreide bevoegdheden
krijgt, te verspreiden. Het hoofdbu
reau van politie heeft ontkend, dat er
vuurwapenen gebruikt zouden zijn.
Volgens de tot dusver ontvangen mel
dingen zijn er tien politiemannen ge
wond geraakt bij de schermutselin
gen.
Algerijnen dreigen
De Algerijnse opstandelingen hebben
de bevolking van het gebied van Guel-
ma in Algerië gewaarschuwd, dat Mo
hammedanen die meehelpen aan de or
ganisatie van de volksstemming op 28
september, ter dood veroordeeld zullen
worden. De Franse legerautoriteiten,
die deze mededeling deden, zeggen dat
op de dagen van de stemming geweld
daden kunnen worden gepleegd. In
sommige dorpen waren vrouwen, die
zich op de kiezerslijst hadden laten in
schrijven, door de opstandelingen be
boet.
Foto links: De Franse premier Dé
Gaulle stapt in Parijs uit zijn wa
gen om het Elysees-Paleis binnen
te gaan voor een belangrijke ver
gadering van de Franse minister
raad onder voorzitterschap van
president Coty. De vergadering
keurde na ampele studie de tekst
van De Gaulle voor de nieuwe
Franse grondwet goed. Op 28 sep
tember zal het Franse volk over
deze grondwet stemmen.
Foto rechts: De Parijse artiest
Jean mer Oier (midden) kijkt toe
terwijl een lid van zijn staf werkt
aan een affiche ter voorbereidin
van het nationale referendum ov
de grondwet.
In Beiroet (Libanon) is een nieu*
we politieke partij, de „partij van d§
vrije nationalisten" gevormd. Leider
van de nieuwe groepering wordt da
aftredende president Sjamoen. Zijn
medewerkers zijn Sami Solh, de hui
dige premier, en twee andere minis
ters uit het met hem sympathiserend®
kabinet.
Mammerskjoeld naar
Ben Goerion
Dag Hammarskjoeld, secretaris-ge
neraal der V.N., zal zaterdag een on
derhoud hebben met premier Bei»
Goerion van Israël. Hammarskjoeld»
bezoek aan Jeruzalem zal gelegenheid
bieden voor gesprekken met de Israë
lische minister van buitenlandse za
ken, Golda Meier, en met het hoofd
van de waarnemers der V.N. in Pales
tina, generaal-majoor Van Horn.
Gistermorgen heeft Z. K. H. Prins
Bernhard een nieuwe bierbrouwerij
geopend in Den Bosch. De brouwerij
is de grootste van Europa.
Foto: na de openstelling maakte
Z.K.H. de Prins een rondgang door
het brouwerij-complex.
Naar het communistische persbu
reau „Nieuw China" meldt zijn op 28
augustus negen „geheime agenten" van
de nationalisten in Kanton ter dood
veroordeeld.
HET BLIJKT, dat het logboek
van het op 14 augustus veronge
lukte KLM-toestel- „Hugo de
Groot" niet aan boord van de
Spaanse treiler „Perion" is. De
schipper van het vaartuig deelde
het legertje journalisten, dat gis
termorgen de aankomst van de
treiler in La Coruna (noord-Span-
je) stond af te wachten mee, dat de
bemanning van zijn schip geen en
kel document of voorwerp van het
verongelukte vliegtuig heeft opge
vist.
H»j voegde aan zijn mededeling toe,
dat zijn vaartuig pas 's avonds om tien
uur op de plaats van de ramp was
verschenen, waar toen al een olietan
ker en twee andere vaartuigen bezig
waren met het bergen van de stoffe
lijke overschotten en delen van het
vliegtuig en de inhoud daarvan. De
„Perion" heeft zich alleen maar bezig
gehouden met de visvangst. Zoals be
kend werd kort na de ramp met het
toestel bekendgemaakt, dat de „Per-
Ion" het logboek van de „Hugo de
Groot" zou hebben opgevist.
Verwonderd
Politie en scheepvaartautoriteiten
in Ierland toonden zich gisteren ver
wonderd over de mededeling van de
Spaanse schipper. De politie te Bantry
in het graafschap Cork verklaarde een
aantal dagen na de ramp het verzoek
te hebben gekregen het logboek over
te nemen van de „Perion" en leden
van de bemanning te verhoren.
De treiler kwam echter niet in Ban
try aan. Wel arriveerde op 30 augus
tus een zusterschip, de „Falperra", in
Berehaven aan de Ierse zuidkust. Op
verzoek van de agent van de Spaanse
reder en van Ierse politie- en douane
autoriteiten stelde de schipper van
dit schip zich per radio in verbinding
met de „Perion".
Twee boeken
Volgens de Ierse politie bevestigde
de schipper van de „Perion", dat hij
twee boeken en een dameskleding-
stuk aan boord had, die op de plaats
van de ramp waren opgevist. Hij zou
gezegd hebben, dat hij deze zou over
handigen aan de havenautoriteiten te
Vigo. Zoals bekend was het eerst de
bedoeling dat de „Perion" in deze
Spaanse haven en niet in La Coruna
zou binnenlopen.
PRESIDENT Soekarno heeft de pre
sidenten van noord- en zuid-Vietnam,
van Pakistan en van India uitgenodigd
tot een bezoek aan Indonesië, aldus
Antara te Djakarta.
Te Pila, bij de Poolse stad Poznan,
zijn elf kinderen om het leven geko
men door het ontploffen van een gra
naat, die zij in een rivier hadden ge
vonden. Twee kinderen verkeren in
levensgevaar. In de rivierbedding wer
den later nog vier onontplofte grana
ten gevonden.
De Londense politie heeft woens
dagavond in Paddington, dat vlakbij
Notting Hill ligt, moeten optreden
tegen straatschenders. Negentien per
sonen, allen blanken, werden gearres
teerd. Zij worden beschuldigd van be
ledigend gedrag tegenover en belem
mering van de politie. In Notting Hill
zelf was het woensdagavond voor het
eerst sedert zaterdag rustig.
Naar wij vernemen zal de minister
van buitenlandse zaken, mr. J. M. A.
H. Luns, zaterdag met de „Liberte" uit
Le Havre naar New York vertrekken
ter bijwoning van de dertiende alge
mene vergadering van de V.N. Vrijdag
zal de minister per auto van Den Haag
naar de Franse havenstad reizen. Mi
nister Luns wordt half oktober in ons
land terugverwacht.
e Drie inbrekers hebben juwelem
bont en andere zaken 'ter waarde van
100.000 gulden gestolen uit de wo»
ning van een Britse filmspeler te Lon»
den. Zijn blinddoekten de 58-jarig®
huishoudster en sloten haar in eéfk
kast op.
Chroesjtsjef
De bewapeningswedloop is een ecq*
nomische last waarvan de Sowjet-Uniè
gaarne zou zijn ontheven, heeft pre
mier Chroesjtsjef van de Sowjet-Unia
in een gesprek met een Amerikaans®
industrieel gezegd. Hij voegde daaraan
toe dat hij. graag een bezoek aan Ame
rika zou brengen. Als Amerika en Rus
land tot overeenstemming zouden kun
nen komen, zouden vele wereldproble
men zijn opgelost. Chroesjtsjef be
treurt wat hij noemde de vijandig®
houding van het state department je*
gens zijn land.
De Indonesische regering heeft dins*
dag de waarschuwing doen horen, dat
Indonesië de uitdaging van de opbouw
van een Nederlandse militaire macht
in westelijk Nieuw-Guinea, zal beant
woorden met een verdere versterking
van „het nationaal potentieel op zowe
economisch en politiek als defensie:
gebied."
In een binnenlandse radio-uitzen
ding waarschuwde het ministerie van
voorlichting voorts, dat Indonesië niet
passief zal blijven, als de berichten
over het sluiten van een militair bond
genootschap tussen Australië en Ne
derland met betrekking tot westelijk
Nieuw-Guinea, juist mochten blijken
te zijn.
