EERSTE REISJE NAAR
de MAAN is MISLUKT
HOESSEIN'S klok staat
op vijf voor twaalf
18
Amerikaanse raket na
77 seconden ontploft
REACTIES
Wie voorbestemd is om te
stervenblijft niet leven
Corso door Breskens trok
vele duizenden bezoekers
protestants-christelijk dagblad voor zeeland
LEKKE LEIDING
Volgende schot
op 14 sept. a.s.
TELEURGESTELD
VIJF REGELS.
Gevecht in
Hongaarse legatie
in Bern
Protest
DE BILT ZEGT
ALS.
Bergse Lida koningin
der vrijgezellen
Vier trappen
Interview met
Koning Hoessein
van Jordanië
cJ^Lnl? van
„BETROUWBAAR
BOLWERK"
Vliegongeval in
V.S.: 22 doden
Aardverschuiving
bij Brunssum
Prinses Marijke door
fietser aangereden
Auto tegen gevel
Visserijdagen '58
weer ten einde
GEEN KANS
De KLM-ratrtp
Slachtoffers na
de dood verminkt
BOM?
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes
Telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Advertenties 01100-2970;
giro 274289 Bijkantoren: Middelburg:
Korte Noordstraat 35, Tel 01180-2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr. 27, Tel.
01184-3326; Terneuzen: Schoollaan 29.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V.. Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, ƒ7,— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per wooTd,
Met een minimum van 1,
Zeeuwscl Dagblad
Directeur: JACQ DE SMIT
14e JAARGANG No. 4087
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
DE EERSTE Amerikaanse maanraket is „naar de maan". Zondag
morgen is deze 27 meter lange Thor-Able-raket namelijk ruim een mi
nuut na de start ontploft.
De mislukking betekent, dat er vóór september geen andere poging
kan worden ondernomen. Men moet namelijk wachten, totdat de maan
en de aarde weer dicht bij elkaar zijn.
De mislukking kwam niet onverwachts. Ambtenaren van het minis
terie van defensie hadden voor het lanceren gezegd, dat de kans van
slagen 1 op 10 was. De raket, die een hoogte van vijftien kilometer had
bereikt, is zestien kilometer ten noorden van de basis terechtgekomen.
dat de eerste trap zich losmaakte van
de drie die de ruimtevaart zouden
voortzetten.
Een witte rookwolk werd zichtbaar
en toen kwam het nieuws, dat de eer
ste poging van de mens uit de boeien
van de aarde te breken, was mislukt.
De vlucht had 77 seconden geduurd.
Generaal Schriever, die belast is met
de leiding van het maanplan van het
ministerie van defensie, zei, dat ver
ondersteld wordt, dat de ontploffing
het gevolg is van een lek in of breuk
van de brandstof leiding. Het zal on
geveer een week duren voordat de
oorzaak definitief kan worden vastge
steld.
De grootste prestatie van de proef
was, aldus generaal Schriever, dat
men erin is geslaagd de raket slechts
een paar minuten na het vastgestelde
tijdstip, 13,4, te lanceren. De raket
verhief zich 13.18.
Toen de raket zich om 13.18 Neder
landse tijd van de lanceerplaats Cape
Canaveral verhief, was niets wat er
op duidde, dt de proef niet zou sla
gen.
De raket, die 52 ton woog, ging lang
zaam omhoog onder het uitstoten van
een enorme gele vlam en witte stoom
Veertig seconden lang steeg de raket
steeds sneller recht omhoog, vervol
gens boog zij enigszins af in noord
oostelijke richting.
Na zeventig seconden kon men zien,
De vice-voorzitter van de interpla
netaire vereniging heeft, na de ont
ploffing van de „Thor-Able" ver
klaard, dat de Amerikaanse lucht
macht en het Amerikaanse leger elk
nog over twee maanraketten beschik
ken. Die van de luchtmacht zullen
waarschijnlijk in september en okto
ber worden gelanceerd. Die van het
leger tezelfdertijd of later.
De zes Britse en Amerikaanse ge
leerden, die met de radio-telescoop
van Jodrell Bank in Groot-Brittannië
de maanraket zouden volgen, toonden
zich teleurgesteld.
Britse geleerden vroegen zich na
de ontploffing af, hoever de Russen
nu zijn. Men meent te weten, dat
de Russen van plan zijn kleine 'tanks'
naar de maan over te brengen, die
zich kunnen verplaatsen en gegevens
naar de aarde kunnen seinen.
Het Russische persbureau Tass heeft
vijf regels zonder commentaar gewijd
aan de mislukte poging van de Ame
rikanen om een maanraket te lance
ren.
Twee armoedig geklede jongeman
nen van circa 20 jaar, Hongaarse
vluchtelingen, hebben zaterdagochtend
bijna twee uur een vuurgevecht gele
verd met leden van de Hongaarse le
gatie in Bern, nadat zij de legatie wa
ren binnengedrongen en zich ih een
kamer hadden verschanst.
De vechtpartij, waarbij meer dan
honderdmaal is geschoten, begon om
tien uur. Om kwart voor twaalf kwam
er een einde aan, toen de Zwitserse
politie, te hulp geroepen door de Hon
gaarse gezant, met behulp van traan
gas de mannen tot overgave bracht.
De jongemannen waren beiden gewond
en werden onmiddellijk naar een zie
kenhuis vervoerd.
Het zijn de 22-jarige Sandor Nagy,
ende 21-jarige André Papp, die
vroeger in het verzet hebben ge
werkt. Volgens de politie wilden zij
geheime documenten wegnemen. Na
gy verkeert in zorgwekende toestand.
Hij heeft een kogel in het hoofd en
een in de nek gékregen. De Honga
ren zullen in Zwitserland worden
berecht.
De Hongaarse regering heeft bij
Zwitserland „scherp" geprotesteerd
naar aanleiding van deze aanval.
Generaal Schriever voegde hier
nog aan toe dat het volgende schot
op de maan op of omstreeks 14 sep
tember zal worden.
Als alles goed gegaan was, konden
er dinsdagavond beelden van het
maanoppervlak worden ontvangen, ook
De vrijgezellen die voor de zesde
maal hun wereldcongres te Greven-
bicht houden, hebben tijdens een fees
telijke bijeenkomst de 26-jarige rijks-
ambtenaresse mej. Lida Ponne uit Ber
gen op Zoom tot vrijgezelenkoningin
1958 gekozen. Als „sympathiekste vrij
gezel" is de heer Esboots, onderwijzer
te Asten, Noord-Brabant, uitgeroepen.
van de kant varn de maan, die van
de aarde af nooit zichtbaar is.
De satelliet zou 2 dagen, 14 uur en
24 minuten werk gehad hebben om de
maan te bereiken, die 226.000 mijl van
de aarde verwijderd is. De reusachtige
radio-telescoop van Jodrell Bank in
noordoost Engeland, die aan de Uni
versiteit van Manchester behoort, zou
als antenne dienen om signalen van
de raket op te vangen.
De maanraket had een totale
lengte van ongeveer 27 meter, en
bestond uit vier trappen.
Eerste trap: een normale Ameri
kaanse luchtmaanraket van het
type Thor (vloeibare brandstof),
die ongeveer 45,360 kilo weegt.
Tweede trap: een gewijzigde
tweede trap van de Vanguard
(ook vloeibare brandstof), voor
zien van acht impulsraketten
voor extra-stabiliteit in de vlucht,
gewicht 1815 kilo.
Derde trap: raket op vaste brand
stof, welke trap met lading be
dekt is door een airdynamisch
neuskapsel, dat na afwerpen van
de tweede en eerste raket even
eens zal worden afgeworpen. Ge
wicht van de derde trap 181 kilo.
Tamelijk zonnig en vrij warm weer
met later op de dag kans op enkele
verspreide onweersbuien. Zwakke tot
matige wind tussen zuid en oost.
Hoogwater dinsdag 19 augustus:
Vlissingen: 4.34 u. 2.47 m., 16.49 u. 2.51
m. Terneuzen: 5.04 u. 2.62 m., 17.24 u.
2.67 m. Wemeldinge: 6.26 u. 2.12 m„
18.46 u. 1.95 m. Zierikzee: 6.04 u. 1.86
m„ 18.16 u. 1.71 m.
„Wat kan ik voor u doen?...."
Zacht, overbeleefd bijna, komen deze woorden tot me uit de mond
van een koning, die op z'n moordenaar wacht. Kaarsrecht, waardig
vooral, staat hij voor me: Hoessein, wiens levensdraad het punt van
afsnijding lijkt te hebben benaderd. Zorgelijke trekken liggen op z'n
fijnbesneden gelaat en in zijn ogen, waaronder zich donkere wallen
kringen, huist een droeve glans. Drieëntwintig jaar is hij pas, doch hij
is bereid te sterven hij is gereed....
„Wat kan ik voor u doen?...."
Een koude rilling glijdt langs m'n rug en een ontzagwekkend mede
lijden grijpt me aan. Wat kan een stervende voor een levende doen?
Is 't niet juist andersom?
Ik voel behoefte de hand van de jonge Hasjemiet te grijpen en hem
toe te roepen: „Voor mij niets, Majesteit.... Vergeef me m'n onbe
schaamde indringerigheid.... Ik heb uw leed niet overzien.... Vertel me,
wat kan ik voor u doen?...."
Ik doe 't niet ïk durf niet en de afstammeling van de profeet,
die van Mekka uit een wereldgodsdienst verbreidde, zou er trouwens
ook niets van begrijpen. Hij is een mohammedaan, een fatalist, die na
de nachten van vrees berusting gevonden heeft in het onvermijdelijke
en op 't ergste is voorbereid.
Smetteloos wit is 's konings kostuum nog, maar ik zie z'n hartebloed
reeds op de revers schemeren, als hij zegt:
„Wie voorbestemd is om te sterven, blijft niet leven...."
dan bleven er slechts grimmige gezich
ten van soldaten over en moderne,
automatische pistolen, uit welker loop
elk ogenblik een vuurstraal kon flit
sen.
De sfeer in de kamer van de chef
van het protocol stond eveneens in het
teken van de harde werkelijkheid.
Naast drie bedouïnen-sjeiks, die, zoals
een typische oosterling later zei, „naar
he sterfbed van de koning waren ge
komen om hem trouw te betuigen", zat
een overste van de Britse parachutis
ten, die met tweeduizend bajonetten
Amman tegen een staatsgreep bewa
ken.
De blikvanger van de kamer en te
vens het voorwerp, dat 't meest tot de
verbeelding sprak, was echter een
Onbarmhartig brandde de zon op
de grauwe hoofdstad Amman, toen ik
de trappen van het koninklijk paleis
beklom. De schittering van weleer was
verdwenen, op wat felle kleuren na,
die de lijfwacht van Hoessein scheen
uit te stralen. Vergat men echter de
mutsen van krullend lamsvel, de korte,
glimmend gepoetste laarzen en de rijk
versierde, zilveren dolk aan de gordel,
groot portret, dat Hoessein en Feisal
uitbeeldde. Beide vorsten neven van
elkaar stonden er zelfverzekerd, zo
niet hautain op, beiden droegen ook
met trots een schitterend uniform.
Het was het zinnebeeld van de reeds
vergane Arabische Unie, een herinne
ring ook aan de dood, die in Bagdad
al had toegeslagen en die in Amman
nog driegend loerde.
De koning is niet alleen, als ik z'n
eenvoudige werkkamer wordt binnen
geleid. Er staat een kolonel van het
Arabische Legioen achter hem en
naast hem zit e enhoffunetionaris met
speurende ogen. Deprimerend is de
sfeer, welke in het vertrek hangt en
de paar minuten, die mij zijn toege
staan, is me verboden over politiek
te praten.
„Ik zal m'n plicht doen", verklaart
hij, als ik hem vraag hoe hij over
Van onze
rciscorrespondent
de toekomst denkt. „Ik zal mijn land
naar mijn beste vermogen dienen en
mij aan het hoofd van het leger stel
len, als het uur van nood aan
breekt Vechten zal ik", voegt
hij er met oplichtende ogen aan toe.
„Vechten met de moed der wan
hoop desnoods tegen elke vorm van
rebellie
„Majesteit, waarmee...?" schreeuw ik
bijna. „Wie in Jordanië is te vertrou
wen? Drie keer hebben uw generaals
u al verraden....! De helft van uw offi
cieren zit bovendien in de gevangenis!'
Opnieuw echter durf ik niet, bang
om beledigend te zijn. De moed van
een belaagde, die geen uitweg meer
ziet, grondt zich zo vaak op niets.
Flakkerende lichtjes van hoop worden
overal gezien, in 't bijzonder daar,
waar ze zich niet bevinden.
Dit blijkt ook wel, als de koning
even later opmerkt:
Twee en twintig mensen verloren
het leven en 12 werden gewond bij het
verongelukken vrijdagavond van
een Convair van de North-East Air
lines te Nantucket in Massachusetts.
Het toestel trachtte bij mist te landen,
stortte neer en vloog in brand. Het
had 31 passagiers en een bemanning
van drie aan boord. Een van de doden
is Gordon Dean, de 52-jarige vroegere
voorzitter van de amerikaanse com
missie voor atoomenergie.
Zondagmorgen is er in de heide na
bij de Limburgse gemeente Brunssum
een aanzienlijke grondverschuiving
geweest, waarhij een paard de dood
heeft gevonden. Het natuurverschijn
sel deed zich voor dicht bij de plaats
waar twee jaar geleden vele duizen
den kubieke meters zand in beweging
kwamen en het gemeentelijk zwembad
practisch geheel vernield werd.
In politieke kringen in Djakarta
wordt verklaard, dat het voorstel van
president Soekarno om het partijsy
steem in Indonesië te vereenvoudigen
een nieuw tijdperk in het Indonesi
sche politieke leven kan inluiden.
In een toespraak tot het Indonesi
sche volk ter gelegenheid van de her
denking van de onafhankelijkheids
verklaring zeide Soekarno, dat „wij
onze kieswetten moeten wijzigen en
een effectieve wet moeten afkondigen
ten aanzien van de politieke partijen".
Het is geen geheim, dat Soekarno,
die het vorig jaar zijn geruchtmakend
schema voor geleide democratie af
kondigde, alj aren lang ontevreden is
over de politieke ontwikkelingen in
zijn land. Toen hij in 1956 terugkeer
de van een grote reis door communis
tisch China verklaarde hij„laten wij
alle partijen begraven".
MAANDAG 1958
AUGUSTUS
„Ik weet uw werken, dat gij
de naam hebt, dat gij leeft,
maar gij zijt dood".
Openbaring 3 vers lb
Dat kwam vroeger voor en dat
treft Christus ook heden ten dage
aan: mensen, die uiterlijk vroom
zijn, maar die in wezen onbe
keerd door het leven gaan. Er zijn
lieden, die in kerk, staat
en maatschappij vooraanstaande
functies bekleden en voor wie
een ieder respect heeft, maar
waarvan God, die niet aanziet,
wat voor ogen is, doch wat het
hart openbaart, zegt: „Gij hebt
de naam, dat gij leeft, maar gij
zijt dood".
Men kan met de mond het
evangelie verkondigen en daar
mede zelfs anderen tot zegen zijn
en tochzelf verloren gaan.
God heeft de gemeente van Sar-
des willen wakker schudden.
En niet alleen die gemeente.
U hebt misschien de naam een
vroom Christen te zijn en toch
Vandaag glijdt een afschrift
van de brief voor de gemeente
van Sardes in uw brievenbus.
Jezus roept: „Bekeer u".
Prinses Marijke is zaterdag in het
stadje Porto Santo Stefano door een
wielrijder aangereden toen zij een
winkel verliet. Zij viel op de grond,
doch werd, een beetje beduusd, on
middellijk door voorbijgangers overeind
geholpen. Het prinsesje is daarna weer
naar de „Piet Hein", die in de haven
voor anker ligt, teruggekeerd.
Eenheden van het Indonesische leger
hebben zaterdag Tomohon bezet, het
laatste grote bastion van de opstande
lingen in Noord-Celebes.
Zaterdag is op de rijksweg Middel
burgGoes ter hoogte van 's-Heer
Hendrikskinderen een personenauto,
bestuurd door een militair, uit de
bocht gevlogen. De wagen reed door
een ijzeren afrastering en kwam tegen
de gevel van een woonhuis tot stil
stand. Een pereboom werd vernield,
een tuinbank sneuvelde en de gevel
van het huis, bewoond door de wed.
H. werd beschadigd. Het huis ligt on
geveer een meter van de weg. Per
soonlijke ongelukken deden zich niet
voor. De auto werd zwaar beschadigd.
Naar schating ruim zevenduizend
mensen, o.w. vele Dnise en Belgische
toeristen, zijn zatergagmiddag getuige
geweest van een zeer geslaagd en im
posant corso met dertien praalwagens,
waarvoor de diverse Bressiaanse
buurtschappen hun beste beentje had
den voortgezet. Ongetwijfeld het meest
artistieke, indrukwekkende en ge
slaagde programmapunt van de drie
daagse Visserijfeesten te Breskens, die
dit jaar opnieuw weer ten volle tot
hun recht kwamen.
De zaterdag, de tweede dag, werd
feestelijk ingeluid met de ontvangst
van de bemanning van de Hr. Ms.
„Breskens" ten gemeentehuize, waarna
in de voormiddag de marinemannen op
voetbalschoenen hun krachten maten
met het elftal van Breskens, en op de
Westerschelde een zeilwedstrijd plaats
had in een stevige bries.
enige leger in de Arabische wereld,
dat de naam leger verdientIk
hoop nu maar" aarzelend komen
deze woorden na „dat het Wes
ten erkent in Jordanië het enige,
betrouwbare bolwerk tegen het com
munisme in het Nabije Oosten te be
zitten
Het wordt me bang om 't hart. De
laatste Hasjemiet ziet 't niet of wil 't
niet zien. Hij mag dan zijn leger de
laatste jaren met bedouïnen hebben
geïnfiltreerd, het is voos en hangt als
los zand aan elkaar. Op de zelfde be
douïnen na, wil zijn volk hem ook
kwijt, omdat het zijn moordenaar, Nas
ser, als het idool van de Arabische we
reld beschouwt.
En het Westen?
Zolang de Britse bajonetten nog in
Amman glinsteren, schijnt de toestand
tamelijk stabiel te zijn. Wat er echter
gebeurt, als ook de Engelsen zich uit
Jordanië zullen terugtrekken, is een
zaak, waaraan men maar liever niet
moet denken. Koning Hoessein is dan
volledig door zijn vijanden ingesloten.
Hij heeft zelfs geen vluchtroute meer,
noch naar het noorden, waar zich
Syrië bevindt, noch naar het oosten,
waar Kassim thans de lakens uitdeelt,
noch naar het westen, waar Israël be
gint.
Als de met leer beklede deur van
Hoessein's werkkamer zich geruisloos
achter me sluit, vraag ik me af, of ik
deze, dapper volhoudende, jonge vorst
ooit terug zal zien. De vraag beklemt
me, omdat ik weet, dat de koning niet
de geringste kans van overleving heeft
als de Briten zijn land hebben verla
ten. De wapens, die voor hem bestemd
zijn, worden al gewet, terwijl de pro-
paganda-zenders van Caïro hem het
voorbeeld van zijn neef Feisal voor
ogen houden.
Ik hoop maar, dat Hoessein met lan
ger in zijn lot zal berusten, te meer,
omdat duidelijk is, dat familietrots en
bloedwraak hem parten spelen.
Het is misschien oneervol voor hem
en het hoongelach in zijn omgeving zal
niet van de lucht zijn, maar toch ge
loof ik, dat het 't beste is, als de laatste
Hasjemiet door de laatste, uit Jordanië
,We hebben goede wapens en vertrekkende, Engelse soldaten wordt
goede soldaten.... Ons leger is heft meegenomen.
De optocht met praalwagens, en mu
zikaal versierd met de welluidende
prestaties van fanfares uit Breskens,
Vlissingen, Sint Kruis, Yerseke en da
tamboers en pijpers van Terneuzen,
had grote drommen mensen in de stra
ten van Breskens op de been gebracht,
die volop konden genieten van wat
vaardige en kunstzinnige handen had
den weten te scheppen. Vooral Zee
fantasie, Zeppelin, Hazardspel, Ato-
miiun en nog enkele bijzonder geslaag
de wagens oogstten veel bewondering.
Nadat „Mozart" uit Yerseke een
concert had gegeven op het Spuiplein,
werd in de avonduren begonnen met
sportwedstrijden, waarbij het begrip
„sport" wel wat uit de eenzijdige hoek
was belicht. De cyclo-balwedstrijden
vonden algemeen een gretig publiek,
de acrobatie had heel wat minder met
sport uit te staan, terwijl tenslotte de
boksdemonstratie door bepaalde groe
pen van de bevolking in het geheel
niet op prijs zullen zijn gesteld.
Trouwens met de gezindten die nog
waarde hechten aan een religieuze
zondagsviering was in Breskens wel
bijzonder weinig rekening gehouden,
daar men het hoogtepunt van de Vis
serijdagen op de zondag had laten val
len zodat velen niet van de mooiste
programmapunten hebben kunnen ge
nieten. Misschien, dat daar een volgen
de keer mee gerekend zou kunnen
worden.
(Van een speciale verslaggever)
Van de 34 slachtoffers van het
ongeluk met de Superconstellation
van de KLM, „Hugo de Groot", die
konden worden geborgen, zijn er
tot dusver in Galway negen ge
ïdentificeerd.
De KLM heeft nog geen enkele
aanwijzing omtrent de oorzaak van
het ongeluk. Het onderzoek duurt
onverminderd voort en is in han
den van de Nederlandse rijks
luchtvaartdienst.
Op de lichamen der slachtoffers
zijn goen olievlekken gevonden. Het
is zeker, dat de verminking na de
dood van de passagiers moet zijn
opgetreden.
Gevraagd waarom de slachtoffers
van de ramp, die door de schepen uit
zee zijn opgepikt, vrijwel zonder kle
ding werden geborgen, antwoordde
dr. Vaandrager, dat de kleding na het
ongeluk door de druk van het water
moet zijn verdwenen.
„Vervoerde de „Hugo de Groot"
een bom"?, zo vraagt het Britse La-
bourblad „Daily Herald" zich in een
artikel af. De schrijver wijst er op
dat „de Nederlandse regering op
Schiphol een onderzoek heeft inge-
steld( evenals op het vliegveld
Shannon". Het blad vraagt zich ook
af waarom de bemanning geen nood
seinen heeft gegeven.
