DELTAPLAN VERKREEG
WETTELIJKE GRONDSLAG
ZIJN
8
Gistermiddag vijf voor vier
Unanieme aanvaarding door
Eerste Kamer
Middenstand ontstemd over
beslissing van regering
Oesterproef
in onderzoek
Dam Zierikzee - Colijnsplaat
van later zorg
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Afvaardiging naar
Soc. Econ. comité
van de EEG
Mr. Kranenburg
bood
excuses aan
Legeroefening „Citra
Ultra" gestart
Beloningen uitgereikt
van Groningse overval
Slotcommuniqué NA VO-Conferentie
Ontwapening primair op agenda
van topconferentie
Minister Algera verklaart:
SLOEPLAN GESCHIKT VOOR NIET-
SPECIFIEK RANDSTAD-BEDRIJVEN
Onderhandelingen in
Engeland op dood
spoor geraakt
Nederlandse kruisers
worden bewapend met
geleide projectielen
Ontslag de heer Olie
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Goes
Telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Advertenties 01100-2970;
giro 274289. Bijkantoren: Middelburg:
Korte Noordstraat 35, Tel. 01180-2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr. 27, Tel.
01184-3326; Terneuzen: L. Kerkstr. 2-4;
Telefoon K 1150-2166.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, ƒ7,— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Met een minimum van 1,
Zeeuwse! Dagblad
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
14e JAARGANG No. 4002
Directeur: JACQ DE SMIT
(Van onze speciale verslaggever)
OM PRECIES vijf minuten voor vier gistermiddag heeft de Eerste
Kamer zonder hoofdelijke stemming het ontwerp Deltawet aanvaard.
Daaruit bleek, dat ook de rooms-katholieke senatoren, die dinsdag
avond nog twijfelden hoe zij zouden stemmen vanwege de vermeende
strijd van artikel vier met de Grondwet, tot de overtuiging waren ge
komen, dat zij om deze reden hun stem aan het wetsontwerp niet
mochten onthouden. Wellicht, dat de rede van minister Algera op dit
punt hen tenslotte nog tot andere gedachten heeft gebracht. Hoe het
zij: unaniem stond de Eerste Kamer achter het ontwerp en het moet
voor minister Algera en zijn medewerkers in het bijzonder een grote
voldoening zijn, dat dit reeds van 16 november 1955 daterende wets
ontwerp met ondergeschikte wijzigingen door de parlementaire bar
rières is geloosd en dat thans aan het reeds volop in uitvoering zijnde
Deltaplan de wettelijke grondslag is gegeven.
ALS UITVLOEISEL van de Delta
wet zullen binnen afzienbare tijd nog
twee wetsontwerpen worden inge
diend, n.l. met betrekking tot de scha
devergoedingen en de bijdragenrege-
ling. Opnieuw zullen de beide Kamers
der Staten-Generaal dan gelegenheid
hebben zich in de Deltavraagstukken
te verdiepen.
Prioriteit
Dat deze twee wetten nog niet kon
den wi'den ingediend werd door mi
nister Algera in zijn rede gistermiddag
nog eens duidelijk gemotiveerd. De
Deltawet zelf moest de hoogste priori
teit hebben en het was niet verant
woord te wachten op het gereedkomen
der andere regelingen. Dat ais gevolg
hiervan de Kamer in een dwangposi
tie was gekomen, ontkende de heer
Algera met klem. In volle vrijheid zul
len de Staten-Generaal hun beslissing
over de komende ontwerpen kunnen
nemen.
Overigens kon mr. Algera nog niets
zeggen van de inhoud der komende
twee wetsontwerpen. Nog niet alle ad
viezen van de provinciale besturen zijn
binnen voorzover het de bijdragen-
regeling ingevolge de Deltawet betreft.
Over de algemene bijdragenregeling
zijn die adviezen wel ontvangen. Is al
les „rond", dan volgt interdepartemen
taal overleg, waarna de zaak in het
kabinet komt en naar de Raad van Sta
te gaat.
Zeker percentage
Wat de hoogte der bijdrage aangaat,
die de waterschappen straks zullen
moeten betalen in de kosten van uit
voering van bepaalde Deltawerken,
daarover heeft de regering zich nog
niet beraden. Gerekend moet worden
op vaststelling van een zeker percen
tage, maar of dit veertig zal zijn, staat
nog helemaal niet vast. De wat de mi
nister noemde niet of minder grijp
bare belangen bij uitvoering van het
Deltaplan zullen het percentage, dat
voor rijksrekening blijft, betalen.
Ook over de vraag op welke wijze
de draagkracht der waterschappen zal
worden bepaald is nog geen beslissing
genomen, maar deze zal wel. worden
vastgesteld in de vorm van een per
centage van de pachtwaarde. Een com
missie heeft verder de kwestie der
schadevergoeding, zoals die wettelijk
moet worden geregeld, in studie.
Een belangrijk deel van zijn rede
wijdde de heer Algera aan de juridisch
staatsrechtelijke aspecten, met name
aan het befaamde artikel vier in ver
band met de grondwet. Hij verwierp
het verwijt te weinig te hebben ge
zocht naar een uitweg voor die Tweede
Kamerleden, die zich verplicht gevoel
den tegen te stemmen. „Ik heb juist
alles gedaan om aan de grondwettelijke
bezwaren tegemoet te komen", ver
klaarde de minister, daaraan toevoe
gend het noodzakelijk te vinden, dat
bij een volgende grondwetsherziening
het betreffende artikel duidelijker
wordt geformuleerd. Afgezien van dit
alles: artikel vier is nodig.
Kras gezegd
„Ik zeg het misschien wat kras,
maar kleine waterschappen zijn uit
de tijd. Zolang zij nog niet tot gro
tere eenheden zijn samengevoegd,
heb ik de bevoegdheid nodig om, als
dat nodig is, voor bepaalde werken,
het beheer en onderhoud van dijkge-
deelten zeewaarts van de toekomsti-
schappen over te nemen. Versnippe-
ge afsluitdammen van de water-
ring van het beheer en onderhoud
mag niet in de weg staan, dat de uit
voering in één hand komt. Maar nog
maals geef ik de verzekering, dat ik
van dit artikel zo weinig mogelijk
gebruik zal maken".
Breedvoerig ging minister Algera
ook in op de verhouding met België.
„De regering blijft op het standpunt
staan, dat zij de noodzakelijke vrijheid
van handelen voor het uitvoeren van
werken in de tussenwateren bezit. Dit
geldt dus ook voor afsluiting der Oos-
terschelde. Dat onze soevereiniteit als
gevolg van zekere verdragsbepalingen
niet onbeperkt is, behoeft deze uitvoe
ring niet in de weg te staan. Het sluit
echter evenmin uit, dat wij met de
Belgische belangen rekening houden.
Deze zullen niet worden veronacht
zaamd. België ontvangt alle gewenste
inlichtingen en wij zijn bereid overleg
te plegen in alle gevallen, waarbij Bel
gische belangen zijn betrokken. De
verontrusting in bepaalde Belgische
kringen is wellicht gevolg van het niet
voldoende op de hoogte zijn met deze
materie", aldus de minister.
Geen geheimen
„Wij hebben geen geheimen voor
onze Belgische vrienden en ook geen
geheime bedoelingen. Maar één ding
staat vast: de werken in het belang van
onze veiligheid zullen doorgaan in het
gewenste tempo", zo besloot de heer
Algera dit deel van zijn rede. Oven
tevoren had hij medegedeeld, dat de
Belgische senaatscommissie voor open
bare werken gisteren en vandaag een
bezoek bracht aan het Waterloopkun
dig Laboratorium in Delft en aan en
kele Deltawerken. Juist tijdens de ver
klaringen van de minister over de ver
houding met België waren de heren op
de tribune van de vergaderzaal gaan
zitten.
„Men heeft in Nederland nog weinig
begrip voor het feit, dat ook het mid
den- en kleinbedrijf nauw betrokken is
bij de opbouw van nieuwe vormen van
internationale samenwerking zoals de
Europese Economische Gemeenschap.
Dit wordt wel duidelijk bewezen door
de beslissing van de regering op ad
vies van de SER genomen - om de mid
denstand geen plaats toe te kennen
in de Nederlandse afvaardiging naar
het Sociaal-Economisch Comité van de
EEG. Het is een droeve ervaring als
men ziet, dat 400.000 middenstanders
worden uitgeschakeld bij een zo be
langrijke zaak".
Dit verklaarde de heer H. dp Mooy,
voorzitter van de Chr. Middenstands
bond, naar aanleiding van de benoe-
DE BILT ZEGT:
Warmer
Zonnige perioden en op de meeste
plaatsen droog weer. Matige tot vrij
krachtige wind tussen zuid en zuid
west. Warmer.
Op- en ondergang van Zon en Maan.
Vrijdag: Zon op 4.57 u., onder 20.18 u.
Maan op 0.58 u., onder 10.40 u.
Hoogwater vrijdag 9 mei:
Vlissingen: 6.08 u. 1.91 m., 18.27 u. 1.74
m. Terneuzen: 6.37 u. 2.08 m., 18.57 u.
1.91 m Wemeldinge: 7.46 u. 1.60 m.,
20.07 u. 1.34 m. Zierikzee: 7.19 u. 1.38
m., 19.26 u. 1.12 m.
ming door de regering van de twaalf
Nederlandse vertegenwoordigers in dit
comité, dat uit twee kroonleden, vijf
werkgevers en vijf werknemers is sa
mengesteld.
De algemene bondsvergadering van
de Kon. Ned. Middenstandsbond, te
Zandvoort bijeen, nam een motie aan
waarin eveneens ernstige ontstemming
wordt uitgesproken over genoemde be
slissing van de regering.
Dinsdagmiddag om klokslag vier uur
is het beginsein gegeven voor de grote
legeroefening „Citra Ultra", die wordt
uitgevoerd door de 42-ste gevechts
groep onder leiding van de comman
dant van de vierde divisie, generaal
majoor B. de Koning.
In het gebouw van de Rotterdamse
Bank te Groningen heeft de directie
van de bank, in samenwerking met de
assuradeuren gisteren beloningen uit
gereikt naar aanleiding van het doen
mislukken van de overval op de bank-
loper van deze bank aldaar op zater
dag jl. Aan de oudste van de twee jon
gens, die de achtervolging hebben in
gezet op de overvaller, een achttien
jarige werd f 600 aangeboden, de jong
ste, een veertienjarige, kreeg f400,
DONDERDAG
1958
MEI
Tot den dood zal Hij ons
geleiden.
Psalm 48 vers 15b
Voor een kazerne, ergens in ons
land, staat een grote spiegel met
het opschrift: Zo zien anderen
U? Ja, hoe ziet een ander mij?
Hoe ziet de wereld ons? En la
ten we dan maar eerlijk zijn:
het is niet alles goud, wat er
blinkt. Natuurlijk, we gaan des
zondags trouw naar de kerk.
Maar hoe is het in de week?
Dan hebben wij vaak geen tijd
om aan God te denken. We heb
ben ook zoveel rompslomp. En
de wereld schaterlacht. Maar
God zegt, dat wij altijd Zijn
Naam moeten aanroepen. Hij
wenst geen zondagse christenen.
Laten wij maar eens goed lezen
wat de Psalmdichter zegt: Hij
zal ons tot de dood geleiden. Wat
een heerlijke belofte. De wereld
kan ons die niet geven.
Deze foto toont drie beelden be
treffende de roofoverval in Londen
welke de rovers een bedrag van
440.000 gulden, toebehorende aan
twee Londense banken, opleverde.
De foto links boven: toont de
vrachtauto, waarmee het geld zou
worden vervoerd, op de plaats,
waar deze wagen, op weg naar de
banken voor het inladen van 'het
geld werd overvallen, waarna de
rovers de chauffeur boeiden en
door een van hen vervingen. De
onderste foto links toont de, ook
gestolen vrachtauto, waarin de ro
vers het geld vervoerden, nadat zij
in de bovenste wagen eerst het
geld hadden geroofd en zich van
de twee bewakers hadden ontdaan.
De rechter foto toont leden van de
dactyloscopische dienst van de
Britse politie bezig met het zoeken
naar vingerafdrukken. De rovers
ontkwamen tenslotte in een per
sonenwagen.
DE MINISTERS van buitenlandse
zaken van de vijftien N.A.V.O.-landen
hebben in een communiqué, dat aan
het einde van hun driedaagse conferen
tie in Kopenhagen woensdagavond is
uitgegeven, verklaard, dat gecontro
leerde ontwapening een van de
voornaamste onderwerpen op de agen
da van een topconferentie met Rus
land moet zijn.
ONDANKS de teleurstelling en twij
fel, waartoe de houding van Rusland
aanleiding geeft, zullen de N.A.V.O.-
regeringen zich niet laten ontmoedigen
(Van onze parlementsredactie)
Staatssecretaris Kranenburg, de be
windsman die in de eerste plaats ver
antwoordelijk is voor de verontrusten
de gang van zaken bij het Directoraat
Materieel Landmacht, heeft gistermid
dag in de Tweede Kamer enkele bit
tere pillen te slikken gekregen.
Dat de „leider der oppositie", prof.
Oud (lib.), hem uitmaakte voor een
regeerder die niet voor zijn taak be
rekend is en maar beter kon verdwij
nen, was tot daaraan toe. Maar dat de
socialistische woordvoerder Evert
Vermeer zijn partijgenoot met geen en
kel woord in bescherming nam, terwijl
ook minister Staf dit geheel en al na
liet, moet voor de heer Kranenburg
toch wel een alleronaangenaamste ge
waarwording geweest zijn.
Q
De Kamer nam aan het eind van het
(soms bewogen) debat zh.s. een ge
wijzigde motie-Vermeer aan, waarin
een Kamercommissie wordt gevraagd,
die een onderzoek zal instellen naar
de activiteiten van het D.M.L. en die
zich terzijde zal doen staan door ge
zaghebbende buitenstaanders.
De heer Ritmeester (WD) was van
oordeel, dat de eerst aangewezen weg
is, dat de regering een onderzoek doet
instellen door deskundige buitenstaan
ders. Een commissie uit de Kamer leek
hem ongeschikt voor het instellen van
een zelfstandig onderzoek. Zijn motie
werd echter verworpen met 103 tegen
17 stemmen. Vóór waren: VVD, SGP
en de communistische groep-Gortzak.
De gewijzigde motie-Vermeer werd
z.h.s. aangenomen.
„ONDERSCHAT"
Staatssecretaris Kranenburg legde
een korte verklaring af met betrekking
tot zijn afwezigheid bij de interpella
tie-Ritmeester. Hij zei voor een kon-
flikt van ambtsplichten te hebben ge
staan. Hij heeft een keus gedaan voor
een plicht, welke hij slechts persoon- :J
lijk kon vervullen. „Ik heb het gewicht
onderschat, dat de Kamer aan mijn
aanwezigheid heeft gehecht. Daarvoor Staatssecretaris mr. F. J. Kranenburg
bied ik mijn verontschuldiging aan". Excuses
noch hun gehechtheid aan het beginsel
van onderhandelingen opgeven, aldus
het communiqué.
(Van onze speciale verslaggever)
„Veel nieuws over de visserijproble
men kan ik niet meedelen", zo zei mi
nister Vondeling gistermiddag in de
Eerste Kamer in antwoord op hem ge
stelde vragen. Samenvattend conclu
deerde hij, dat de mogelijkheid tot het
voorkomen van schade niet bijzonder
groot lijkt.
Naar dr. Vondeling verklaarde om
trent resultaten in het proeflaborato-
rium voor de oestercultuur te Wemel
dinge zijn er aanwijzingen, dat op
kunstmatige wijze telen van oesterlar-
ven mogelijk is. Maar er is bepaald nog
geen zekerheid. Er wordt nu een on
derzoek ingesteld naar de technische
en financiële aspecten van een zgn.
oesterproef in een bassin achter de
Veeregatdam. Een rapport komt over
enkele maanden gereed.
De kosten van deze proeven en de
schadevergoeding zijn, aldus de minis
ter, nooit gekoppeld geweest. Het zijn
twee los van elkaar staande zaken.
Voor een schatting op dit moment van
de bedrijfswaarde der oesterbedrijven
voelde de heer Vondeling weinig. De
boekhoudkundige gegevens, op grond
waarvan dit zou moeten geschieden,
gaan niet verloren.
Bovendien laat de zgn. commissie
van dertien een onderzoek instellen
naar de economische waarde van de
oestercultuur door prof. Haccou. Ook
het E.T.I. voor Zeeland heeft belang
stelling op dit punt. Eventuele stich
ting van een vissershaven te Colijns-
plaat is in onderzoek, aldus deelde de
minister tenslotte mede.
(Van onze speciale verslaggever)
Uitvoerig is minister Algera gistermiddag in de Eerste Kamer in
gegaan op allerlei vragen van meer technische aard, welke verband
houden met het Deltaplan. Een van zijn mededelingen was, dat bodem
daling in het westen des lands als gevolg van de oliewinning als uit
gesloten moet worden beschouwd, aangezien deze olie uit zeer oude
formaties op grote diepte wordt onttrokken. In het algemeen is de
bodemdaling moeilijk te voorspellen, al staat vast, dat het proces lang
zaam doorgaat.
Hieronder volgt in telegramstijl het
ministeriële antwoord op vele gestelde
vragen:
Het onderzoek naar de uitvoering
der Tweede Kamermotie inzake een
ontwikkelingsfonds voor het Deltage
bied is nog niet ten einde. De uitkomst
kan tot verschillende conclusies leiden,
wellicht, dat met subsidiergelingen zal
worden gewerkt.
Rijkswaterstaat is in de eerste
plaats een bestuursapparaat en in de
tweede plaats een ingenieursbureau.
Tweederde van het personeel behoort
tot het eerste, eenderde tot het twee
de.
De Raad van de Waterstaat is zeer
„objectief" samengesteld en de leden
beschikken voor het merendeel over
grote bestuurservaring.
9 Het vraagstuk Breskens (verhoging
zeewering en boulevard) is een zaak
van overleg in het kabinet. Ten aan
zien van de versterking van het zwak
ke dijkgedeelte bij Ossenisse is er
overleg met het betrokken waterschap.
Over de afsluiting van de Lauwers-
zee komt dit jaar een rapport. De ver
wachting is gewettigd, dat er een af
sluitdijk wordt gelegd.
De dijken te Maassluis leveren geen
bijzondere zorgen op. Versterking der
dijken van het gehele hoogheemraad
schap Delfland kan niet ineens gebeu
ren.
Alles zal in het werk worden ge
steld om Flakkee zo spoedig mogelijk
zijn brug over het Haringvliet te ge
ven. „De financiële hint van de heer
Van Driel (eventuele tolheffing, waar
mee de streek akkoord gaat) heeft het
oor bereikt van een goed verstaander",
zei mr. Algera.
Een dam Zierikzee-Colijnsplaat
komt pas in aanmerking, als de Ooster-
schelde is afgesloten. Dat duurt nog
20 jaar „en dan is het voor de provin
cie Zeeland waarschijnlijk geen belet
sel de weg aan te leggen, maar dat is
nu nog niet te zeggen".
Loononderhandelingen tussen de lei
ding van de genationaliseerde Britse
spoorwegen en vertegenwoordigers
van 370.000 van de 500.000 spoorweg
mensen zijn woensdag geëindigd zon
der dat men tot overeenstemming is
gekomen. De betrokken vakbond zal
vandaag beslissen of er een staking zal
worden uitgeroepen om aan de eis van
een loonsverhoging van drie procent
kracht bij te zetten. Twee andere bon
den van spoorwegpersoneel zullen
eveneens vandaag vergaderen.
Het peil in de afgesloten Zandkreek
moet zodanig zijn geregeld, dat van de
omliggende gronden een maximum op
brengst wordt verkregen. Een te laag
peil zou verdrogingsverschijnselen op
roepen.
De bekleding van de Veeregatdam
(binnenzijde) zal voor een groot deel
uit asfalt bestaan, doorlopend tot 30 m
in de berm. Met de esthetische wensen
zal rekening worden gehouden.
Over een eventuele dijk bij Dom
burg is nog geen beslissing genomen.
Zou het doorgaan, dan zal met het ka
rakter van badplaats rekening worden
gehouden.
Het Sloeplan biedt voor Zeeland
grote perspectieven. Het is een geluk
kige omstandigheid, dat „De Schelde"
„als eerste belangrijke aanzet" er een
nieuwe scheepswerf wil stichten. Als
het bedrijfsleven belangstelling toont,
kan het project na de nodige investe
ringen geschikt zijn voor bedrijven,
die niet direct in het westen thuis ho
ren.
De regering heeft gisteren, aldus be
richt de marine-voorlichtingsdienst, be
kend gemaakt dat hr. ms. kruisers „De
Ruyter" en „De Zeven Provinciën" be
wapend zullen worden met geleide wa
pens. Deze beslissing is het uiteindelijk
resultaat van de nauwe samenwerking
tussen de marineleiding en de Ameri
kaanse „Military Assistance Advisory
Group" te 's-Gravenhage, zomede van
de Nederlandse militaire missie in
Washington met de autoriteiten in het
Pentagon.
(Van een onzer redacteuren)
De voordracht voor het ontslag van.
de heer J. Olie, wiskundig adviseur,
die de Pensioenraad bij de minister
van binnenlandse zaken aanhangig
heeft gemaakt, heeft vanmorgen ge
resulteerd in een interpellatie in de
Eerste Kamer van prof. mr. H. J. Hel-
lema (a.r.). Na een uitvoerige behande
ling van de ontslagaanvrage en de
daarmee samenhangende kwesties, zeg
de minister mr. A. A. M. Struycken
toe, dat de nodige voorzichtigheid zal
worden betracht bij de afwikkeling
van de zaak. Voordat in overleg met
de minister-president eventueel tot een
ontslag zal worden besloten, zal de
kwestie eerst worden beoordeeld door
een commissie van bekwame en wijze
I mannen.
