Djakarta verwierp ultimatum
12
Rechtse partijen willen
geen
afschaffing nationale reserve
Soekamo vliegt zondag naar
Indonesië terug
Buitenstaander bracht cyaankali
in Leeuwarder gevangenis
Radio-ontvangst gestoord door zonnevlekken
Tunesië brengt incident
in Veiligheidsraad
TSJOU EN LAI
AFGETREDEN
Partijloze burgemeester in
Middelburg meest gewenst
GERESERVEERDHEID T.O.V.
VERKORTING DIENSTTip
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Djuanda„Familieruzietjes; niet ernstig genoeg
Interpellatie-Biewenga
over werkgele:
eina februari
Onbekend
GAILLARD: DORP CENTRUM
TUNIS
VAN OPSTANDELINGEN
TWEE SCHEPEN OP
WESTERSCHELDE
AAN DE GROND
Minister Struycken:
Oorlog en Marine in Tweede Kamer
DE BILT ZEGT:
Aanhoudend zacht
Hoofdkantoor: L. Vorststraat 90, Ooai
Telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Advertenties 01100-2970;
giro 274289. Bijkantoren: Middelburg:
Korte Noordstraat 35, Tel. 01180-2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr. 27, Tel.
1184-3326; Terneuzen: L. Kerkstr. 2-4;
'elefoon K 1150-2166.
Exploitatie:
Costerbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, ƒ7,per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per m.m.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeenwsch Dagblad
Hoofdredacteur: R. HAGOORT
13e JAARGANG No. 3932
Directeur: JACQ DE SMIT
HET INDONESISCHE kabinet heeft dinsdagavond oneervol ontslag
verleend aan de opstandige commandanten, die een ultimatum aan
Eremier Djuanda hadden gezonden. Het besluit werd in een kort en
ondig communiqué via de radio na de bijeenkomst van het kabinet
bekendgemaakt. In een communiqué van het kabinet werd verklaard,
dat het kabinet besloot het ultimatum van Ahmad Hussein te ver
werpen.
De Indonesische minister van Voor
lichting, Sudibjo, verklaarde, dat pre
sident Soekamo a.s. zondag om half
Vier Nederlandse tijd uit Tokio in Dja
karta zou terugkeren met een gehuurd
Vliegtuig van de Pan American Air
lines. Dat is een dag na het verlopen
van het ultimatum, dat maandag door
Hussein werd uitgegeven.
De Indonesische premier, ir. Djuan
da, beschouwde het ultimatum van vijl
dagen door de commandant vau mid-
den-Sumatra aan de centrale regering
niet „ernstig genoeg" om dit zelf te
beantwoorden, zo zei een regerings
woordvoerder in Djakarta. Djuanda
zei, dat het te betwijfelen viel of Hus
sein inderdaad stappen zal nemen na
verloop van de termijn van vijf dagen.
De woordvoerder onderstreepte, dat
het interessant is op te merken, dat de
politieke leiders, die thans te Padang
£ljn, op de achtergrond bleven, en dat
un namen zelfs niet in het ultimatum
worden genoemd.
Premier Djuanda verklaarde dins
dag, dat de Indonesische regering
„uiterste geduld en zorg" zal betrach
ten tegenover de leiders van midden-
Sumatra. Hij zei, dat de regering de
gebeurtenissen in de buitengewesten
tot dusver beschouwde als „familie-
ëxzietjes", doch dat de houding van de
anteng-raad „ons in een situatie heeft
gebracht, die, als zij niet krachtig
wordt aangepakt, de grondslagen van
de democratie en militaire discipline
zal vernietigen".
Dinsdag heeft de legerwoordvoerder
in Djakarta, majoor Harsono, verkon
digd, dat er aanwijzingen zijn, dat er
verband bestaat tussen de opstandige
beweging in midden-Sumatra en de
„Nederlandse separatistische beweging
in Indonesië." De chef-staf van het In
donesische leger, generaal-majoor Na-
sution, heeft een beroep op het Indo
nesische volk gedaan om zich aaneen
te sluiten, teneinde de „Hollanders en
hun bondgenoten, die vanuit Indonesië
zelf moeilijkheden willen veroorzaken,
een nederlaag toe te brengen.
De Indonesische minister van Bui
tenlandse Zaken, Soebrandio, heeft een
bezoek gebracht aan oud-viee-presi-
dent Hatta om de binnenlandse toe
stand te bespreken.
In de vergadering van de Tweede
Kamer is gistermiddag aan de orde ge
komen de behandeling van het verzoek
van de heer Biewenga (AR) om verlof
tot het richten van vragen aan de mi
nisters van Sociale Zaken en Volksge
zondheid, van Economische Zaken, van
Volkshuisvesting en Bouwnijverheid
en van Financiën in verband met de
stijgende werkloosheid en met betrek
king tot de bevordering van de werk
gelegenheid, zowel de normale als de
aanvullende.
De interpellatie zal vermoedelijk 25
of 26 februari kunnen worden gehou
den.
«11
Dit is de „Mediterranee", een nieuw
licht Frans straalvliegtuig bestemd
voor personenvervoer, dat op het ogen
blik wordt gebouwd in de vliegtuigfa
briek van G.A.M. Dassault bij Parijs.
Het toestel zal 10 passagiers kunnen
▼ervoeren met een gemiddelde snel
heid van 560 mijl per uur. Het zal op
het einde van dit jaar zijn eerste
vlucht maken. Dit is de eerste foto van
een model van de „Mediterranee",
welke is vrijgegeven.
WOENSDAG
FEBRUARI
„....de onbekende God".
Hand. 117 vs. 23b.
Dat kon in Athene: een altaar
bouwen voor een onbekende
God.
Kan Jbet bij ons niet eveneens?
Is er bij ons niet het gevaar aan
wezig, dat wij godsdienstig zijn,
maar dat God in feite voor ons
een onbekende is.
Wij kunnen veel principes heb
ben, veel kennis ojntrent de gods
dienst hebben vergaard, maar
toch God niet kennen.
Dat kan zo niet voortduren,
zegt Paulus in Athene.
Dat zegt God vandaag ook. tot
u en Hij geeft u Zijn Woord.
Opdat wü de „onbekende God"
zouden noemen: „Onze Vader,
Die in de Hemelen zijt!"
De regering van de Dominicaanse
Republiek heeft oud-president Peron
van Argentinië gelast het land te ver
laten. Peron wordt ervan beschuldigd
inbreuk te hebben gemaakt op het
asielrecht.
In een eerder bericht is gezegd, dat
de Dominicaanse regering Peron zou
uitwijzen als hij uit het gebied waar
hij asiel geniet politieke opdrachten
naar Buenos Aires zou zenden.
Met betrekking tot het gebeurde in
de strafgevangenis te Leeuwarden is
o.m. gebleken, dat een buitenstaander,
die geregeld toegang tot de cel van de
wegens moord op zijn echtgenote tot
levenslang veroordeelde arts O. uit
Berkel heeft gehad, op verzoek van O.
door een apotheker een poeder heeft
laten analyseren, dat O., naar hij tegen
de bezoeker zei, op een in hem voor
gezette visschotel had aangetroffen. O.
had dit, naar hij verder zei, een
vreemd soort poeder gevonden. De
buitenstaander voldeed aan een ver
zoek van O. en liet buiten medeweten
van de directie van de gevangenis dit
poeder door een apotheker onderzoe
ken. Het bleek cyaankali te zijn.
De buitenstaander heeft aan O. het
resultaat van het onderzoek meege
deeld en hem gezegd, dat hij, O., de
directie van de gevangenis op de hoog
te moest stellen. Dit is niet geschied.
Pas nadat de gevangene L. levenloos
op zijn bed in de cel was gevonden
kreeg de justitie kennis van dit voor
val. De buitenstaander is daarna on
middellijk toegang tot de gevangenis
ontzegd.
De justitie neemt onvoorwaardelijk
aan, dat de buitenstaander te goeder
trouw, maar in onvoorstelbare dom
heid heeft gehandeld.
Minister Algera heeft gistermor
gen symbolisch een nieuw deel van de
rijksweg 4a tussen Rijswijk-Ypenburg
en Burgerveen geopend.
Premier Tsjou en Lai van Com
munistisch China, na het staats
hoofd Mao Tse Toeng de belang
rijkste figuur in het land, heeft
dinsdag afstand gedaan van zijn
functie van minister van Buiten
landse Zaken, die hij bekleedde
sedert de communisten in 1949
aan de macht kwamen.
De grote activiteit van zonnevlekken, die de laatste
dagen is waargenomen, is dinsdagnacht vergezeld gegaan
van een krachtig schijnsel van het Noorderlicht, dat in
vrijwel geheel West-Europa was gezien. De zonnevlekken-
activiteit gaat gepaard met een magnetische storm, die
tussen tweeën en drieën begon en dinsdagmiddag voort
duurde. Het noorderlicht was in ons land ook gisteravond
weer te zien.
Als nevenverschijnsel doen zich ook storingen voor in
de ionosfeer en bij de radioverbindingen. In ons land
heeft de ontvangst van radiotelegrammen door Nederhorst
den Berg tot nu toe weinig geleden onder de ongunstige
omstandigheden. Maar het zendstation Kootwijk had
dinsdagmiddag praktisch ook geen verbinding met Noord
en Zuid-Amerika.
In een groot gebied van de wereld is dinsdag de radio
ontvangst gestoord geweest door het optreden van zonne
vlekken. Het verschijnsel veroorzaakte een uitgebreid
optreden van het noorderlicht o.a. in Zuid-Engeland en
Oostenrijk.
Men verwacht dat de storingen tot vanmiddag voort
zullen duren.
DE TUNESISCHE regering heeft dinsdag haar vertegenwoordiger
bij de Verenigde Naties, Möngi Slim, opgedragen een bijeenkomst van
de Veiligheidsraad te vragen ter bespreking van het Franse bombar
dement van Sakiet-sidi-Joessef. De Tunesische regering heeft Franse
oorlogsbodems de toegang tot de haven van Bizerta ontzegd. Aan de
eenheden, die zich reeds op de rede of bij de marinewerf bevinden, is
de vrijheid gelaten de haven te verlaten. Indien een oorlogsschip toch
zou proberen binnen te varen, zou het vuur op hem geopend worden,
en zouden de Tunesiërs zo nodig de vaargeul met tot zinken gebrachte
veerponten blokkeren.
De Tunesische autoriteiten hadden
eerder reeds de sluiting van vier van
de zeven consulaten-generaal van
Frankrijk in Tunesië en een consulaat
in Kef gelast. Voorts eist Tunesië het
vertrek van de resterende Franse troe
pen circa 15.000 man.
Minister-president Gaillard heeft
dinsdagavond in de nationale vergade
ring gezegd, dat het merendeel van de
slachtoffers van de luchtaanval op
Sakiet-sidi-Joessef leden van een Al
gerijnse opstandelingenorganisatie
zijn. Er waren echter ook slachtoffers
onder de burgerbevolking gevallen.
Te Sakiet, op nog geen anderhalve
kilometer van de Algerijnse grens,
hadden de Algerijnse opstandelingen
een hoofdkwartier in een oude lood
mijn ingericht. Er waren daar ver
scheidene honderden rebellen, uitge
rust met machinegeweren. Men bad
mitrailleurs in stellingen onderge
bracht. Ook in het dorp stonden vuur
monden in stelling. Gebouwen waren
door opstandelingen bezet. Het dorp
was een centrum van de opstand, aldus
Gaillard.
In de Nationale Vergadering zei de
rechtse voorzitter van de defensiecom-
Gisteravond omstreeks elf uur is op
de Westerschelde bij Bath het Franse
schip „Charles Tellier", groot 12.006
ton in aanvaring gekomen met het
Turkse schip „Aijdin", groot 7715 ton,
Het Franse scliip, dat binnenkomend
was en Antwerpen als bestemming had
is evenals het Turkse schip, dat Ant
werpen had verlaten, aan de grond ge
lopen. Uit Antwerpen voeren twee
sleepboten ter assistentie uit. De
scheepvaart op de Westerschelde werd
stilgelegd.
Minister Struycken heeft in een nota
van de eerste kamer uiteengezet waar
om Middelburg geen burgemeester uit
de rijen der P.v.d.A. heeft gekregen.
Vele eerste-kamerleden hadden hier
om bij de schriftelijke behandeling van
'a-ministers begroting gevraagd.
Hoewel de Partij van de Arbeid in
Middelburg de sterkste partij is, aldus
de minister, liggen de verhoudingen
op politiek terrein in die gemeente niet
zodanig, dat daaruit zo enigszins moge
lijk de benoem ing van een kandidaat
van die partij zou moeten voortvloeien.
In dit verband wijst de minister op de
samenstelling van de gemeenteraad (8
Partij van de Arbeid, 4 Anti-Revolutio
nairen, 3 Christelijk-Historische Unie,
1 Staatkundig Gereformeerde Partij, 1
Katholieke Volkspartij en 2 Volkspar
tij voor Vrijheid en Democratie, waar
inde protestants-christelijke partij te
zamen een even groot aantal zetels als
de Partij van de Arbeid bezetten en
tot op zekere hoogte derhalve van een
evenwichtstoestand kan worden ge
sproken.
De bewindsman tekent hierbij nog
aan, dat de verhoudingen op politiek
terrein in Middelburg in de laatste de
cennia, toen achtereenvolgens een AR-
burgemeester, daarna tweemaal een
CH-burgemeester en laatstelijk een P.
v.d.A. burgemeester het ambt bekleed
den, nauwelijks veranderd zijn (sa
menstelling gemeenteraad in 1935: (5
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij,
2 Vrijzinnig-Democratische Bond, 4
Antirevolutionairen, 3 Christelijk-His
torische Unie, 1 Katholieke volkspartij,
2 Vrijheidsbond).
Gegeven de situatie, heeft bij de
voorbereiding van de benoeming voor
opgestaan de keuze van de in het licht
van alle omstandigheden, los van poli
tieke overwegingen, het meest in aan
merking komende man. Een en ander
heeft ertoe geleid, dat, in overeenstem
ming met de aanbeveling van de com
missaris der Koningin en de raad van
minister, de overplaatsing van een
politiek niet-aangesloten burgemeester
die over grote bestuurlijke ervaring
beschikt, is bevorderd, waarbij mede
heeft gewogen de overweging, dat
voor deze categorie burgemeesters, on
danks bekwaamheid, gezien de poli
tieke structuur der meeste gemeenten,
slechts zelden kans op redelijke pro
motie bestaat, aldus de minister.
De Tweede Kamer heeft gistermiddag een aanvang gemaakt met de
behandeling van de begrotingen van de departementen van Oorlog en
Marine. De nationale reserve en de motie-Roosjen besprekend betoog
de de heer E. Vermeer (Arb.), dat een stuk vrijwilligheid bij de verde
diging onzer vrijheid moet worden geëffectueerd. Gedacht moet wor
den aan een nationale reserve met nieuwe taken. De gedachte van
volksweerbaarheid moet z.i. in een organisatie worden geconcreti
seerd.
Spreker meende, dat als men een
overzicht heeft van de financiële ge
volgen van de gebeurtenissen in Indo
nesië, het defensiebudget niet buiten
beschouwing mag blijven. Het totaal
der kosten van de defensie-inspanning,
welke als een zware last op onze
schouders drukt, moet opnieuw in
overweging worden genomen. Hij was
van oordeel, dat er bij de legeronder
delen mensen zijn, die al te gemakke
lijk met geld omspringen.
De bijdragen op maritiem gebied
aanroerend zei spreker, dat z.i. over
de afschaffing van het vliegkampschip
Karei Doorman" met de bondgenoten
moet worden gesproken.
ERESALUUT
De heer Roosjen (AR) stemde In met
's ministers afwijzing van een verkor
te diensttijd. De mensen van de nati
onale reserve mag men z.i. niet aan de
kant schuiven. Spreker was van me
ning, dat de legerleiding steeds scep
tisch heeft gestaan tegenover de vrij
willigers van de nationale reserve. Hij
brengt een eresaluut aan alle mannen,
die zich niet hebben laten ontmoedigen
door allerlei berichten.
Tot zijn spijt zag de heer Korthals
(VVD), dat de minister nog niet de
vijfde divisie wil indelen in het eerste
legercorps. Hij drong er op aan deze
mobilisatie-divisie daarin op te nemen.
De gang van zaken met de nationale
reserve betreurde hij. Hij waarschuw
de tegen de tendens om het met de
defensie minder te gaan doen. Opmer
kend, dat de diensttijd een zeer zware
last is, vroeg hij of de minister ter
zake een studie wil laten verrichten.
Tenslotte drong hij er op aan de oefen
tijd zo efficient mogelijk te doen zijn.
Naar de mening van de heer Visch
(KVP) moet de nationale reserve niet
onelegant van de kaart worden ge
veegd. In het nieuwe legerplan is er
z.i. plaats voor een nationale reserve,
die goed opgeleid met het oog op con
centraties in het achterland goede
diensten kan bewijzen.
De heer Visch merkte o.a. op, dat
een mobiele „Karei Doorman" de mo
gelijkheid verschaft de leemte op het
gebied van vliegvelden op Nieuw-
Guinea aan te vullen. De heer Rit
meester (WD) vond het spijtig, dat de
„Karei Doorman" niet is afgebouwd.
Het schip is nu al drie jaar uit de
vaart. Spreker vroeg of er niet een te
kort is aan fregatten. Er zijn 13 grote
en 7 kleine. Buiten NAVO-verband is
dat wellicht te weinig.
De heer Ritmeester vroeg zich af
of niet een deel van de vloot naar
de West moet worden overgebracht,
of naar het buitenland, want een
concentratie in één haven in Den
Helder kan gevaarlijk zijn. De
studie over stationnering van een
deel in VLISSINGEN is twee jaar
geleden toegezegd, maar spreker
heeft tot nu toe niet van resultaten
gehoord.
Verder merkte hij op, dat de minis
ter blijkbaar niet begrijpt, dat hij door
het doodmaken van de nationale reser
ve de geestelijke volksweerbaarheid
een geweldige knak geeft. De nationa
le reserve moet z.i. worden gehand
haafd en versterkt.
Met verkorting van de diensttijd
moet men uiterst voorzichtig zijn, al
dus de heer Wierda (Arb.). De heer
Calmeijer (CH) achtte het moreel on
verstandig de vrijwilligers van de na
tionale reserve zo maar ontslag te ver
lenen. Het is z.i. niet juist, dat de ter
ritoriale bevelhebbers geen behoeften
zouden hebben aan deze vrijwilligers.
Hjj vroeg de ministers hen aan te vul
len met vrijwilligers uit oudere lich
tingen, die geen mobilisatiebestem
ming krijgen en daaruit plaatselijke
bewakingsdetachementen te vormen.
Spreker betreurde dat er geen gelden
beschikbaar worden gesteld voor de
bouw van nieuwe fregatten en wel
voor de modernisering van de „Karei
Doorman". Het leek hem overigens een
ongeschikt moment om de „Karei
Doorman" te „torpederen".
De heer Zandt (SGP) achtte
verkorting van de diensttijd gewenst.
Bezwaarlijk vond hij het, dat de mili
tairen veelal ver van huis hun dienst
moeten doen. Spreker zei, dat het een
voornaam belang is, dat de nationale
reserve in stand wordt gehouden. De
heer Wagenaar (CPN) deed een be
roep op de minister onderwijzers vrij
te stellen van dienstplicht. i
KA
Li by*
missie van dit lichaam, Monteil, dat hij
veel heeft gehoord over een inbreuk
van Frankrijk op het volkenrecht door
de aanval op Sakiet, maar dat hij wei
nig mensen er tegen heeft horen pro
testeren, dat de Tunesische regering da
Algerijnse opstandelingen helpt in da
strijd tegen Frankrijk. Een aanhanger
van Mendes-France, Hovnanian, zei
zich erover te verwonderen, dat de be
volking van het dorp vóór de aanval
niet is gewaarschuwd.
De Franse ambassadeur in Washing
ton, Alphand, heeft tegenover Ameri
kaanse verslaggevers te kennen gege
ven, dat Frankrijk momenteel een
schadeloosstelling overweegt voor do
verliezen, die de burgerij van het ge
troffen dorp heeft geleden. „Als wij
betreuren, dat er vrouwen en kinde
ren hij dit incident om het leven kwa
men, moeten we ook de Franse doden
ten gevolge van de zuiver terroristi
sche acties, die van Tunesië uit ge
voerd worden, betreuren", zo zei hij.
De Amerikaanse dienst voor inter
nationale samenwerking heeft 80.000
dollar beschikbaar gesteld voor hulp
verlening aan de slachtoffers van het
bombardement op Sakiet-sidi-Joessef.
GOEDGEKEURD
Vannacht werd gemeld, dat de Fran
se nationale vergadering dinsdagavond
met 339 tegen 179 stemmen haar ver
trouwen in de regering heeft uitge
sproken, nadat premier Gaillard inter-
pellanten over het Franse bombarde
ment van Sakiet-Sidi-Joessef had ge
antwoord. De vergadering sprak er te
vens haar leedwezen over uit, dat er
slachtoffers onder de burgerbevolking
zijn gevallen. De motie waarin dit
wordt verklaard was afkomstig van de
radicaal-socialisten.
Veranderlijke bewolking met plaat
selijk enkele buien. Matige tot krach
tige, langs de kust tijdelijk harde wind
tussen zuid en zuidwest. Aanhoudend
zacht weer.
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Donderdag: Zon op 8.01 u„ onder 17.49
Maan op 4.19 u., onder 13.01 u.
Vlissingen: 9.34 u. 1.54 m„ 22.31 u. 1.48
m. Terneuzen: 9.58 u. 1.72 m., 22.59 u.
.66 m. Wemeldinge: 10.55 u. 1.25 m.,
23.53 u. 1.27 m. Zierikzee: 10.27 u. 1.06
23.24 u. 1.08 m.