6
Eerste Kamer aanvaardde de
belastingvoorstellen
Prof. Gerbrandy: „Nooit meer praten
met Soekarno of leden van z'n bende..."
KVP poogde tot het laatste
spaak in het wiel te steken
Twee bejaarden omgekomen
bij brand in „Talmahuis"
Lancering nieuwe Amerikaanse
kunstmaan gisteren mislukt
MINISTER HOFSTRA STELDE KABINETSKWESTIE
NIET PRATEN OVER „DEPRESSIE"
Minister Hofstra waarschuwt
krachtig tegen angstpsychose
Nieuw-Guinea weer in de Tweede Kamer
PROTESTANTS-CHRISTELIJK DAGBLAD VOOR ZEELAND
Bewogenheid
Rusthuis in Veenwouden
werd rokende puinhoop
Vergiftigd brood
in Cairo
Roofoverval op
oude vrouw
Prinses Marie-Christine
zeven jaar
De heer De Kadt wil Papoea zien
opgenomen in melanesisch milieu
VOOR 10 FEBRUARI NIEUWE
REGERING OP SUMATRA
Thans geen vertrouwen in
Mohammed Hatta
Hoofdkantoor: L. Vorststraat SO, Ooes
Telefoon 01100-2438; bij geen gehoor:
Hoofdredakteur 01100-2503; Chefred.
01100-3991; Advertenties 01100-2970;
§iro 274289. Bijkantoren: Middelburg:
lorte Noordstraat 35, Tel. 01180-2009;
Vlissingen: Coosje Buskenstr. 27, Tel.
01184-3326; Temeuzen: L. Kerkstr. 2-4;
Telefoon K 1150-2166.
Exploitatie:
Oosterbaan Le Cointre N.V., Goes.
Abonnementsprijs 0,56 per week,
ƒ2,40 per maand, ƒ7,— per kwartaal.
Losse nummers 13 cent.
Advertentieprijs 24 cent per man.
Rubriek Kabouters 10 cent per woord.
Zeeuwsch Dagblad
DONDERDAG
FEBRUARI
Hoofdredacteur: R. ÜAGOORT
13e JAARGANG No. 3927
Directeur: JACQ DE SMIT
(Van onze parlementaire redacteur)
DE EERSTE KAMER heeft gistermiddag de belastingvoorstellen
van minister Hofstra aanvaard. Het omstreden wetsontwerp tot tijde
lijke verlenging van de schorsing van de investeringsaftrek en van de
vervroegde afschrijving werd met 46 tegen 9 stemmen aangenomen,
nadat minister Hofstra de kabinetskwestie had gesteld. De K. V. P.-
fractie heeft tot het laatst toe gepoogd de bewindsman ertoe te be
wegen dit wetsvoorstel in te trekken, met als enig resultaat, dat deze
zich genoodzaakt zag te verklaren, dat bij een verwerping van het
ontwerp ,de regering niet langer de verantwoordelijkheid kan dragen'.
fractievoorzitter mr. Kolff stemde voor
het ontwerp.
Het wetsontwerp tot tijdelijke ver
hoging van de omzetbelasting op siga
retten, televisietoestellen, personen
auto's, motorrijwielen en autobanden
werd zonder hoofdelijke stemming
aangenomen, onder aantekening, dat
de fracties van V.V.D. en C.P.N. en de
heer Koops (K.V.P.) „geacht wensen
te worden te hebben tegengestemd".
Het wetsontwerp tot tijdelijke verho
ging van de vermogensbelasting werd
aanvaard met 46 tegen 11 stemmen.
De tegenstemmers waren de fractiele
den van de V.V.D. en C.H.U.
Hoewel de afwijzing door de rege
ring van het verzoek van de heer Van
TEGEN DIT WETSONTWERP stem
den behalve de KVP-middenstands-
specialist Koops de heer Reijers (c.h.)
en alle zeven leden van de V.V.D.-
fractie. De heren Van Bruggen, Geuze,
Pollema en Lichtenauer (allen C.H.),
waren tijdens de stemming niet aan
wezig. Dinsdagmiddag reeds had rnr.
Poliema verklaard, dat enkele leden
van zijn fractie niet zouden stemmen,
omdat de verlenging van de schorsing
van de investeringsaftrek (waartegen
deze leden overwegende bezwaren
hebben) in het wetsontwerp is gekop
peld aan de verlenging van de ver
vroegde afschrijving (waarmee de c.h.-
fractie akkoord gaat), waardoor een
vrije keuze niet mogelijk is. De c.h.-
In twee uur tijds is gisteravond het „Talmahuis" te Veenwouden
(gemeente Dantumadeel), verpleeg- en rusthuis voor hulpbehoevende
oudea van dagen, tot de grond toe afgebrand. Bij deze brand zijn twee
dames, de 94-jarige mevrouw T. DijkstraHibma en de 83-jarige me
vrouw R. de VriesReintjes om het leven gekomen.
De brand is ontstaan in een van de
beide zijvleugels van het gebouw, op
een dienstbodenkamertje, vermoede
lijk door kortsluiting in een lamp.
Omstreeks half zes ontdekte de huia
houdster, mevrouw Hovinga, 't vvuur,
en op haar alarm kwam na enige tijd
de brandweten van Murmerwoude,
Bergum, Dokkum en Veenwouden,
maar zij konden niet meer uitrichten
dan de huizen aan de overzijde en een
aangrenzende boerderij tegen het vuur
te beschermen, want de zeer krachtige
westenwind en gebrek aan water
maakten het blussingswerk zeer moei
lijk. De wind had het „Talmahuis'
trouwens reeds in een vuurzee veran
derd toen de brandweren arriveerden.
Tegen kwart voor zeven was het ge
bouw al een rokende puinhoop. De
stichting, die het huis exploiteert, is
verzekerd.
Het reddingswerk van de 45 verple
ging behoevende bewoners geschiedde
zeer snel, onder meer met behulp van
de omwonenenden en van een groot
aantal arbeiders, die met de trein in
Veenwouden aankwamen. Soms moes
ten de bejaarden met bed en al uit het
huis worden gedragen. Een eerste on
derdak vonden vele oudjes bij parti-
lieren in de omgeving. Later werden
Ingezonden mededeling (adv.)
DE BILT ZEGT:
Lagere temperaturen
Enkele opklaringen, afgewisseld door
hagel- of natte sneeuwbuien. Matige,
af en toe vrij krachtige noordwestelij
ke wind. Lagere temperaturen dan
gisteren.
Op- en ondergang van Zon en Maan:
Vrijdag: Zon op 8.11 u., onder 17.38
u. Maan op 22.28 u., onder 9.13 u.
Hoogwater vrijdag 7 februari:
Vlissingen: 3.45 u. 2.50 m., 16.15 u. 2.44
m. Terneuzen: 4.18 u. 2.64 m., 16.46 u.
2.58 m. Wemeldinge: 5.44 u. 1.90 m.,
18.09 u. 2.07 m. Zierikzee: 5.17 u. 1.63
m., 17.47 u. 1.80 m.
zij met auto's van inwoners uit het
dorp naar het naburige „Talmaoord"
gebracht, waar ook reeds de ernstige
zieken met tien ambulancewagens uit
Leeuwarden en Dokkum naar toe wa
ren gebracht.
De burgemeester van Dantumadeel,
mr. P. J. van der Herberg, gaf leiding
aan het reddingswerk. Hij stond tot
het laatste ogenblik op de bovenver
dieping van het gebouw.
Er verbleven in het „Talmahuis" 29
vrouwen en 15 mannen.
Tijdens afwezigheid van de bewo
ners is gisteravond om tien uur een
woning te Kuidhorne bij Veenwouden,
bewoond door het echtpaar W. V. tot
de grond toe afgebrand.
Campen (K.V.P.) om het wetsvoorstel
tot verlenging van de schorsing van de
investeringsaftrek enz. in te trekken
duidelijk genoeg geweest was, zette de
K. V. P.-er zijn pogingen om de be
windsman van standplint te doen ver
anderen onverdroten voort.
De heer Van Campen had betoogd,
dat de intrekking van het wetsontwerp
de kaspositie van het rijk in 1958 met
slechts f 7 miljoen zou verzwakken.
Die f 7 miljoen kan, aldus minister
Hofstra, het rijk echter bepaald niet
missen, omdat er toch al veel meer
geld nodig is (b.v. voor Indonesische
pensioenen).
De werkgelegenheid eist naar de
mening van de minister juist niet, dat
het wetsontwerp wordt ingetrokken,
want intrekking en dus herstel van de
investeringsaftrek zou de investerin
gen juist opjagen in die bedrijfstakken
waar toch reeds volop werkgelegen
heid is. Voor dit laatste was de heer
Van Campen in het geheel niet bang.
In zijn repliek wees hij erop, dat de
ondernemingen op het ogenblik te zeer
„kosten-minded" zijn, te duidelijk blij
ken geven van kostenbesef om te veel
te investeren. De K.V.P. vond wat de
regering nu gaat doen, de schorsing
van de investeringsaftrek verlengen,
een duw in de verkeerde richting.
Minister Hofstra was echter niet te
vermurwen, en aanknopend bij de op
merking van de heer Van Campen,
dat het niet juist zou zijn, wanneer de
regering met betrekking tot het wets
ontwerp betreffende de investerings
aftrek de politieke kwestie zou stellen,
zei de bewindsman, dat de regering dit
tot haar spijt wel moest doen. Hier
mee was dus de kabinetskwestie ge
steld en dit was voor de K.V.P.-fractie
aanleiding een kort beraad te vragen.
Na een korte vergaderpauze kwam
mr. Van Campen verklaren, dat het
de K.V.P.-fractie ongewenst zou voor
komen, wanneer de verwerping van
het wetsontwerp politieke gevolgen
zou hebben. Deze politieke gevolgen
zijn met name zo ongewenst, omdat
ons land op het ogenblik internatio
naal in een moeilijke positie verkeert.
„Daarom", aldus de heer Van Campen,
„zal een deel van mijn fractie, dat - i-
vanltelijk meende te moeten tegen
stemmen, met het oog op de verkla
ring van de minister zijn stem aan het
wetsontwerp niet onthouden".
Hiermee was de overwinning van de
regering een feit geworden, dank zij
de derde onaanvaardbaarverklaring in
nog geen drie maanden tijds.
„En Hij begon hun vele dingen
te leren". Marcus 6 34b.
Jezus wordt omstuwd door de
massa, maar Hij vergeet daarbij
de enkeling niet. Als Hij de grote
schare mensen ziet, wordt Hij,
zo lezen wij in de Bijbel, met in
nerlijke ontferming over hen be
wogen. Zij zijn als schapen, die
geen herder hebben.
In priesterlijke bewogenheid
gaat de Heiland hen vele dingen
leren. Hij verkondigt het Woord
van God, de boodschap van Gods
redding en verlossing, die voor
ieder persoonlijk geldt.
Jezus is ook nu nog met ont
ferming bewogen over deze we
reld en
tussen al die duizendtallen
heeft Hij ook mij in 't oog.
Door het eten van vergiftigd brood,
afkomstig uit een bakkerij in een
volksbuurt van Cairo, hebben negen
tien personen de dood gevonden, on
der wie verscheidene kinderen. Bijna
tweehonderd andere slachtoffers moes
ten naar een ziekenhuis worden over
gebracht.
Vandaag hoopt de Zwolse vierling
Kiffers zijn vijftiende verjaardag te
vieren.
Op de foto ziet men het viertal met
zijn onafscheidelijke viervoeter. V.l.n.r.
Rini, Dorothee, de hond Jacky, Elly en
Han.
Gisteravond hebben twee mannen In
Geldermalsen 'n roofoverval gepleegd
op een 72-jarige alleenwonende drogis-
te M. B. Zij zijn met een bedrag van
vier tot vijfhonderd gulden verdwenen.
De mannen, die rode zakdoeken voor
hun gezicht hadden gebonden drongen
om ongeveer negen uur het woon-win-
kelhuis van de oude dame binnen. Zij
staken haar een prop in de mond en
bonden haar op een stoel vast. Nadat
zjj het geld gevonden hadden, sneden
de mannen de telefoondraad door en
verdwenen.
De vrouw, die bij de worsteling met
de insluipers licht aan het gelaat was
gewónd, kon zich weer loswerke,u en
heeft via de buurman de politie ge
waarschuwd. Het onderzoek werd on
middellijk begonnen.
Gistermorgen om half negen Nederlandse tijd is de lancering van
een nieuwe Amerikaanse kunstmaan op Cap Canaveral in Florida,
mislukt. De raket werd in de lucht draadloos vernietigd, omdat zij uit
haar koers raakte, zo is door het ministerie van defensie bekendge
maakt. Zij was goed opgestegen en klom verscheidene honderden me
ters, maar in minder dan tien seconden na het afschieten begon zij te
schommelen en brak in tweeën. Het grootste deel stortte met een
geweldige witte vlam neer. Het andere later eveneens. Op zes decem-
,ber is een eerdere poging om de Vanguard te lanceren mislukt.
(Van onze parlementaire redacteur)
MINISTER HOFSTRA heeft gistermorgen in de Eerste Kamer een
krachtige waarschuwing laten horen tegen de angstpsychose, die hier
en daar (als gevolg van de werkloosheid) dreigt te ontstaan en die op
zichzelf een belangrijke depressieve factor zou kunnen worden. „Wan
neer wij elke dag weer zeggen, dat het slecht gaat en elkaar steeds
weer aanpraten, dat er sprake is van een depressie, brengen wij da
depressieve toestand dichterbij", zo zei de minister. Hij betoogde, dat
wij ons thans in een toestand van onzekerheid en aarzeling bevinden.
De overspanning is voorbij, maar op het ogenblik is er nog geen de
pressie en voor de naaste toekomst behoeft deze ook niet te worden
gevreesd.
Voldoende plannen
DAT NEEMT niet weg, aldus minis
ter Hofstra, dat de ontwikkeling
nauwlettend in het oog moet worden
gehouden, doch dat is heel wat anders
dan voortdurend in een angststemming
te verkeren. Voor onrust en angst is
evenmin reden, waar het de investe
ring betreft. Dat de investering in de
particuliere sector na de ambitieuze
programma's en de overspanning van
de laatste jaren is teruggelopen, is
geen uitzonderlijk verschijnsel.
De bewindsman heeft in zijn rede de
gunstige en ongunstige aspecten van
de financieel-economische ontwikke-
(Van onze parlementaire redacteur)
De socialistische afgevaardigde, de
heer De Kadt, heeft zich gisteren in
de Tweede Kamer duidelijk gedistan-
cieerd van de opvattingen van zijn par
tijgenoten, zoals die verleden week in
de Eerste Kamer waren vertolkt. Een
gesprek met de huidige Indonesische
regering of met een toekomstige rege
ring van hetzelfde type heeft geen en
kele zin. Overdracht van de soeverei
niteit over Nieuw-Guinea aan dit land
zou een capitulatie betekenen voor de
desstructieve krachten in Indonesië.
Of op zijn minst zou dat een verster
king van deze krachten zijn.
Dat alles wil niet zeggen, dat de so
cialistische Tweede Kamerfractie ver
heugd is over het feit, dat Nederland
de soevereiniteit over Nieuw-Guinea
heeft. Voor deze socialisten zijn de in
ternationale aspecten van dit probleem
belangrijker dan de nationale aspec
ten.
De heer De Kadt zeide, dat zijn be
toog in overeenstemming was met de
redevoeringen van de heren Burger
en Willems, resp. eerste en tweede
voorzitter van de socialistische Tweede
Kamerfractie. En deze beide heren
hebben altijd het standpunt vertolkt
van het congres van de Partij van de
Arbeid. Of anders gezegd: de heer In
't Veld heeft verleden week in de Eer
ste Kamer (met de gehele fractie ach
ter zich!) maar een persoonlijk stand
punt verfkondigd.
Toch Het de heer De Kadt duidelijk
uitkomen, dat hij op de duur niet veel
voelde voor de handhaving van de sta
tus quo. Kan Nederland nu het best
de Papoea's tot zelfbeschikking oplei
den? De socialisten in de Tweede Ka
mer twijfelen daaraan. Als hier een
pUcht is, is dit, naar hun mening een
Australische pUcht en van een der lan
den van de Zuid-Aziatische verdrags
organisatie. De Papoea moet opgeno
men worden in een melanesisch milieu.
De heer De Kadt wenste, dat de re
gering een termijn stelde voor de ont
wikkeling tot zelfbestuur. Hij zag er
geen heil in om een klacht in te die
nen b(j de Verenigde Naties. Wel zou
de regering kunnen overwegen om dit
wereldforum een onderzoek te laten
instellen naar de spanningen tussen
Nederland en Indonesië. Dan zullen
andere landen gedwongen worden zich
bezig te houden met de gedragingen
van Indonesië, maar anderzijds zal ook
het probleem Nieuw-Guinea aan de
orde worden gesteld.
De socialistische Tweede Kamer
fractie wil echter een voorstel tot in
ternationale regeling van dit conflict
op haar waarde onderzoeken. Dat
vindt zij altijd nog beter dan hardnek
kig de these van de Nederlandse soe
vereiniteit over Nieuw-Guinea te her
halen.
ONOMWONDEN
Nu vond prof. Gerbrandy (A.R.) dat
de socialisten de deur toch nog op een
kier houden. Daar voelde hij niets
voor. Hij wenste dat minister Luns on
omwonden zou verklaren, dat er over
Nieuw-Guinea niet meer gepraat zou
worden. We hebben daartoe het zede
lijk recht nu Indonesië alle gemaakte
afspraken eenzijdig heeft verbroken.
Als we deze vaste koers varen, dan
kunnen we onze talenten ontplooien
en dan kunnen we een zegen voor dit
land zijn.
„Nooit meer praten met Soekarno
of met een lid van zijn bende", aldus
de heer Gerbrandy. „Nooit toelaten dat
enige macht haar roofzuchtige hand
naar Nieuw-Guinea uitstrekt". De re
gering heeft goed positie gekozen, zo
vond deze oud-premier. Hij moest tot
zijn „schande" erkennen aardig tevre
den te zijn over het beleid van minister
Luns. De zwakheid van het Westen is
het ontbreken van een gemeenschap
pelijk ideaal. Daardoor is ze verdeeld
tegen het Russisch communisme, dat
wel een ideaal heeft.
Prof. Gerbrandy werd door voorzit
ter Kortenhorst terecht gewezen toen
hij Soekarno een oorlogsmisdadiger
noemde. „Hij_ is een bevriend staats
hoofd", zo zeide de Kamervoorzitter.
MISPLAATST
Prof. Romme weerlegde tenslotte de
opmerkingen van de heer De Kadt. De
fractievoorzitter van de K.V.P. zeide
ook het eenkamerstelsel te prefereren.
Maar zolang de Eerste Kamer bestaat
moet men haar beschouwingen niet
denigreren. De heer De Kadt heeft
door zijn beschouwingen ne Eerste Ka
mer gedenatureerd tot een vereniging,
die uitsluitend derde-rangs onderwer
pen mag behandelen. Maar bovendien
vond de heer Romme, dat de heer De
Kadt de emotioneliteit tegen zijn par
tijgenoten niet moet afreageren op de
Eerste Kamer.
Vandaag viert prinses Marie-Christine
van België haar zevende verjaardag.
Deze foto werd kortgeleden gemaakt
in de school van het kasteel te Laken,
waar het prinsesje, samen met andere
meisjes van haar leeftijd, iets krijgt.
lingen in de laatste maand belicht. Da
gunstige aspecten zijn: elke week ver
toont de betalingsbalans opnieuw een
overschot van enkele tientallen mil
joenen, de deviezenvoorraad blijft toe
nemen, er zijn geen acute moeilijkhe
den wat betreft de betalingen uit da
schatkist, de kapitaalmarkt vertoont
enige ontspanning en het rentepeil
vertoont een neiging tot dalen. De uit
gifte van rentespaarbrieven is een suc
ces geworden. Verwacht mag worden,
dat geleidelijk aan tegen een lager
rentepercentage van 6 pCt kan worden
geleend.
Van de ongunstige aspecten valt de
werkloosheid het meest in het oog.
Hoewel over de stand op het ogenblik
nog geen cijfers bekend zijn, kan toch
worden vastgesteld, dat de grote stij
ging in de periode november-decem-
ber van het vorig jaar zich niet heeft
herhaald. Overigens mag men niet
vergeten, dat de werkloosheidscijfers
van de afgelopen jaren uitzonderlijk
laag zijn geweest. Beseft men voorts,
dat van de honderdduizend werklozen
per ultimo 1957 40.000 tot de zoge
naamde seizoenarbeiders behoren en
23.000 het gevolg zijn van wrijvings
werkloosheid, dan komt het cijfer van
100.000 in een ander licht te staan.
„Dit mag uiteraard ons medeleven
met de getroffenen niet verzwakken",
aldus minister Hofstra.
IN ANTWOORD op een vraag van
prof. Hellema (A.R.), deelde de be
windsman mee, dat de regering inder
daad een behoorlijke hoeveelheid
plannen voor aanvullende werkgele
genheid in portefeuille heeft. Daaron
der zijn ook de plannen, waarvan da
verwezenlijking financiële moeilijk
heden met zich zal brengen, maar
daarop behoeft de bestrijding van de
werkeloosheid volgens een gericht
program niet af te stuiten.
Voor de bestrijding van een werk
loosheid van grote omvang zijn de hui
dige deviezenreserves onvoldoende, al
dus de minister, die er in dit verband
met nadruk op wees, dat de regering
.naast de bevordering van de werkge
legenheid de handhaving van een ver
antwoord monetair budgetevenwicht
geen enkel ogenblik uit het oog dient
te verliezen.
De bewindsman deelde nog mee, dat
de versnelde belastinginning ook in
1958 zal plaatsvinden.
De voormalige militaire comman
dant van oost-Indonesië, Ventje Sumu-
al, die op het ogenbUk in Tokio ver
toeft, heeft meegedeeld, dat vóór 10
februari de vorming van een onafhan
kelijke regering in Bukittingi op Su
matra, via de radio zal worden bekend
gemaakt. President Soekarno, die
eveneens in Tokio vertoeft, maar die
op 15 februari weer naar Djakarta zal
terugkeren, is van dit besluit op de
hoogte gebracht.
Sumual zeide met zijn broeders na
te streven, „het elimineren van de In
donesische regering in haar tegen
woordige vorm, want deze wordt over
heerst door de communisten". De
nieuwe regering zal in haar definitieve
vorm in Djakarta worden gevestigd.
Ventje Sumual verklaarde voorts, dai
men op het ogenblik geen vertrouwen
kon stellen in dr. Mohammed Hatta,
en dat de stafchef van het leger, gene
raal Nasution, een werktuig van de
communisten was. De nieuwe regering
zal heten de „nationale anti-commu
nistische regering". Sumual zeide te
zullen beginnen met het stellen van
een ultimatum, daarna zal de actie
volgen.
