1V°. 78.
Zaturdag 29 September.
1849.
«TOIJDINGEN.
J.
Woensdag en Zaturdag.
DE TROONREDE.
BUITENLAND.
ZMKZEESCHE
GODRAHT.
abonnzment s-pbijsi
Per drie maanden f 2,00. Franco per post f 2,15.
Inzending der Advert, daagsle voren.'snamidd. vóór 4 ure.
vehschijmt:
phus £»£b ad?brtentien:
Gewone 15 cents de regel. Geboorte-Huwelijks- en
Doodbcrigten van 1 -6 regels af 1 behalve hel ZegelregU
Eene tweede vraag, welke wij ons onwille
keurig na het lezen der troonrede deden is deze
aangenomen, dat 's volks welvaart, deszelfs han
del en 's lands financiën zóó gunstig zijnals die
rede wil doen gelooven, is de oorzaak daarvan alleen
dan te vinden in de bemoeijingen der Regering
om de Natie te doen (jeelen in die zegeningen
welke men haar toekent, en in een meer doel
matig bestier en bezuiniging van 's lands geld
middelen
Om die vraag bevestigend te kunnen beant
woorden ten opzigte van den algemeenen voor
goed vrage uien slechts: heeft de Natie die
vruchten van het nieuw constitutioneel beginsel
tplukt, welke eene regtstreeksche verkiezing,
naar aanleiding der gewijzigde Grondwetbillijk
mogt verwachten van het uitgebreider aandeel in
'slands regering?-heeft de Hervorming, waar
van de gematigste zelfs zich veel goeds voor
spelde, zich merkbaar doen gevoelen in alle de
deelen en takken des bestuurs?
Wie niet willens blind wil zijn moet beken
nen dat het in de eerste al'geloopene zitting
geenszins ontbroken heeft aan grievende teleur
stellingen en beschaming van de gegrondste ver
wachtingen; en dat de beste vrucht, welke wij
van die zitting hebben gepluktisde gewiglige
les der ondervinding van het terreinwaarop de
24e kamer zich vis d vis het aftredend Ministerie
bevond - doch dat het overige nutden volke
daardoor aangebragt, weinig meer, dan niets is.
Men versta ons echter daardoor niet zóóals
of wij de schuld dier teleurstellingen weten aan
de tweede kamer. Dit is er zoo verre af, dat wij
r veeleer openlijk dank zeggen voor het
beantwoorden aan de verwachting, welke
alle liberalen van haren moed en geestkracht
priori koesterden, en gaarne erkent het volk,
dat, zonder hare mannelijke, kernachtige, gron
dige verslagenten opzigte van menig voorge
dragen ontwerpongetwijfeld verscheidene wet
en zouden zijn binnengeslopen, welke alles,
aehalve bevorderlijk zouden geweest zijn aan den
algemeenen voorspoed. Ja, eere hebben hare le
den, dat zij niet alleen andere beginselen zijn
;edaanmaar ook vastheid van karakter ge-
Weg hebben aan den dag gelegdom het Mi
nisterie met den vinger te wijzen op de gebreken
en leemten hunner voorgedragen ontwerpenen
openlijk den volke bekend te maken wal er in
lie voordraglen moest veranderd worden, zouden
'ij strooken met de vrijzinnige beginselen welke
le nieuwe Grondwet aangeeft en huldigt.
Vragen wij verder wat er, om tot dien alge
meenen voorspoed te geraken, op grond en naar
inleiding van het programma van 1848, is ver
eenvoudigd en bezuinigd? Het isj bekenddat
■üt op de geheele begrooling van 1849 ter naau-
tvernood vijf tonnen gouds heeft bedragenter-
*'jl hoogstwaarschijnlijk de naaste oorzaak
daarom de 2Je kamer zich ongenegen betoonde
bepalingen vast te stellen voor de gewilde regeling
^an den achterstanddaarin moet gezocht worden
'lal die kamer eerst een geheel overzigt verlangde
van het systhema, waarvan het Ministerie zoude
uitgaan opzigtens de algemeen zoo ernstig aange-
drongejue vermindering, var, bureaucratie, en wijze
staatsKconomie. Althans, zoo veel is zekerdat
de ontworpen wet van eene belasting op het in
komen, daarop onmiddelijk is ingetrokken.
Weten wij alzoo, door het aangevoerde, wat
niet heeft medegewerkt tot den algemeenen voor
spoedwij betwijfelen evenzeer, of de Regering
zich wel de eer kan aanmatigenoorzaak te zijn
van den herlevenden handel. Als wij de bronnen
daarvan moesten opdelven zouden wij die veeleer
zoeken in omstandighedengeheel builen het be
reik der Regering.
De eerste uitbarstingen van den Franschen
Revolutiegeesten van dien in andere Rijken en
Staten daardoor aangeblazengedoofd en de rust
van Europa eenigermate hersteld zijnde, kon het
wel niet anders, of het handelscrediet moest her
leven. En is het, zoo niet eenig, grootendeels
althans daaraan te wijtendat de prijzen der
voortbrengselen onzer buitenlandsche bezittingen
grootelijks gestegen zijn? zooals ook juist dit de
naaste oorzaak is, dal de in- en uitgaanderegten
en accijnsen meer productief zijn geweest, dan
men vóór die rust kon beramen.
Dat er alzoo een minder tekort is in 'slands
kas, dan men daarvoor geraamd heeftwij laten
het den onbevangenen over te beoordeelenof de
Regering er zich de eer van mag aanmatigen?
En zoo ja, dan voorzeker, zou dat tekort nog veel
minder hebben kunnen zijnindien de met zoo
veel regt algemeen begeerde vereenvoudiging en
bezuiniging zich reeds had uitgestrekt tot alle die
raderen in het staatswerkwelke daarvoor vat
baar zijn; waartoe men zich, om er maar één te
noemenherinnere aan het kostbaar hoofdstuk
onzer Gezanten.
In hoeverre de nieuwe begrooting gunstig kan
en zal invloeijen op den geprezen voorspoed,
handel en s lands financienhierover valt alsnog
niets te beslissen ten gevolge van het ingediend
ontslag der Ministers,
iciise bz amd.
Frankfort 23 September. De cholera begint in
de omliggende plaatsen gelukkig merkelijk te vermin
deren zoodal men binnen kórt de algeheele verdwij
ning van deze vreesselijke ziekte mag te gemout zien.
Volgens officiële opgaven zou de Hongaarsche
staatsschuld aangegroeid zijn lot 62,000,000 (1. ter
wijl verder door documenten bewezen zou kunriBn wor
den dat Eosntlh niet minder dan 7 millioenen fl. in
goud en zilver naar Engeland beeft welen te zenden
ten einde aldaar als materiële bron te strekken voor
eene toekomstige Magyaarsch-Poolscbe propaganda.
De geruchten dat Hadelzhy pensioen vraagt zijn
valsch. De meer dan 80jarige grijsaard is nog te krach
tig, om behagen in de rust te vinden.
Men meldt uit Presburg van den 19 dezer het
volgende
«Infanterie, kavallerie mineurs, kanonniers in
één woord, troepen van allerlei wapen alsmede stoom-
booten vaten met buskruid kisten met geweren enz.
enz. worden dagelijks van hier naar Komorn gezonden.
«Zieken Uit de hospitalen der vesting naar hier ge
zonden begrooten het garnizoen op hoogstens 22,000
man de buitmwerken zijn sterk door Hongaren bezet,
en de officieren maken in de stad goede sierhet zijn
meest lieden die niets te verliezen hebben. Heeft do
stad van sommige levensmiddelen overvloed van an
deren is de voorraad zeer gering terwijl het'meel be
derftkost een ei 16 en een aardappel 12 kreutzers.
Een gans wordt met 30 a 40 (1. betaald en een weinig
ooft, geldt 5 (1 Het is onwaar dat een groot gedeelte
der vesting ondermijnd zou zijn maar Klaplea is per
soonlijk niet meer vrij - hij staat onder streng toezigt
als te zeer gehecht aan de Oostenrijksche dynastie. Ook
de door de Hongaren zoo gehate graaf Karoly is gevan
gene le Komorn terwijl zijne bedienden als deelne
mers aan den opstand zich hier in arrest bevinden."
De Wanderer deelt een brief mede vóór Komorn
op 18 September geschreven en waarin het volgends
voorkomt
Men zal Komorn beschieten even als Venetie en
denkt daardoor gelijke verwoesting lo kunnen aanbren
gen wijl de afstand ongeveer dezelfde is. Het is een
treurig besluit maar hot eeriige doeltreffende om dit
laatste toevlugts-oord der insurgenten le hemagtigon.
Van het eiland Schuit zal de hoofd-aanval onzerzijds
geschieden en wij mogen ons dus wel op een aanzienlijk
verlies voorbereiden aan een eigenlijken storm wordt
niet gedacht wijl dit nutteloos bloedverspillen mogt
beeten. Zonder overdrijving mag men voorspellen
dat do belegering voor Komorn alleen zoo veel kosten
kan als de geheele Hongaarsche veldlogt. Iedere bom
die op de vesting wordt geworpen kost circa 64 (1,
en hoe vele zullen er noodig zijn om eene capitulatie
te erlangen
De laatste voorwaarden, die do Hongaren tot de over
gave maakten waren vrije aftogt met de wapens en
een verblijf naar keus in Hongarije. Dat zou zijn
den oorlog uit Komorn op bel platte land overbrengen
want het garnizoen bestaat uit 35,000 man dus geen
corps, maar eene armee.
Overigens maken wij aanslalle om hier te overwin
teren in weerwil van de nog altijd gevoerde onder
handelingen. De slotsom zal echter zijn dat Komorn
zal vallen gelijk Malghera en Venetie vielen maar
veel bloed zal bet kosten en wie zal den dag der over
gave bepalen
De kommandant van Komorn is de overste As-
sermann iemand die weinig zegtmaar veel doet. In
het vuur is bij bedaard en dikwijls uiterst stoutmoe
dig maar bij bezit'lo veel oordeel en gevoel d3n dat
hij de vesting niet zoude overgeven als hij daartoe kan
bijdragen om zijn vaderland een duurzamen vrede ta
verschaffen.
Zoon van een Evangelisch geestelijke, reikt zijne mili
taire kennis slechts zoo verre, als door een veeljarigen
diensttijd in een hu areu-regement door zelf-oefe-
ning te verkrijgen is.
r 3 a n k r ii k.
Parijs 23 September. De regten gedurende de
8 eerste maanden des jaars van de ingevoerde goede
ren gelieven hebben bedragen 88,991,359 franken in
1847; 54,092,446 franken in 1848, en 84,276,752
franken in 1849.
Men had tegen gisteren den verjaardag der eer
ste uilroeping van de Republiek in Frankrijk eeniga
zamenscholingen verwacht doch in de meest volkrijko
wijken waren de werklieden aan den arbeid en men
beeft nu vooral kunnen opmerken dat het getal ledig-
loopers dagelijks geringer wordt.
In de zuidelijke departementen van Frankrijk
woedt de cholera nog steeds zeer hevig maar in da
meer noordelijke en oostelijke heeft die ziekte bijna ge
heel opgehouden.
Een dagblad van Florence meent te weten dat
de regering van Toskane onderhandelt met een Hol-
landsch buis over het sluiten eener leening van 30
millioen lires en dat die onderhandeling groolo kans
schijnt te hebben van te slagen.
Van Ittre in het arrondissement Nivclles wordt
het volgende geschreven dathoe akelig het ook zij
des to ineor vermelding verdientomdat het alweder
tot aanbeveling van voorzigtigheid dienen kan omtrent
en
gt.