HABEN
EN
SEIN.....
fTffif
Je gedicht op de televisie
Noordzee
blijft een
vuilnisvat
School en oorlogstijd
VERVUILING
MIDDELBURG Vorige week her
dacht Walcheren dat het 40 jaar
geleden werd bevrijd. Bevrijd, zoals
eerder andere delen van Zeeland, na
een zware strijd.
Het zou, na die bevrijding, nog vele
maanden duren voor het gewone
leven weer wat op gang kwam. Het
zou ook nog vele maanden duren
voor de scholen hun deuren weer
openden.
„Het was een moeizaam begin",
herinnert zich de heer F. H. Geursen
uit Haarlem. „Niet alleeen omdat er
bijna geen leermiddelen waren,
maar ook omdat de meeste kinde
ren zeker twee of drie jaar niet meer
naai' school geweest waren".
Naar huis
De heer Geursen was tijdens de
oorlog hoofd van de school in Mid
delburg die nu de Casembroot-
school heet. „In het begin van de
oorlog liep alles nog redelijk goed.
Maai* toen werd ook ons schoolge
bouw door de Duitsers in beslag
genomen", vertelt het oud-school
hoofd.
„Het personeel sjouwde de school
spullen mee naar huis. En de klas
sen werden ondergebracht op ver
schillende plaatsen. Zo zat er een
klas in een fietsenwinkel en een klas
in de gymzaal".
Schoolhoofd Geursen fietste dage
lijks een rondje met krijtjes, inkt en
papier in zijn fietstas. En besprak
de stand van zaken met de mensen
voor de klas.
Duits
De oudste kinderen hadden er een
vak bijgekregen: Duits. Het boekje
lag altijd open in het kastje, maar
werd alleen gebruikt als er een
Duitser kwam controleren. De klas
dreunde dan feilloos de werkwoor
den 'haben' en 'sein' op. Verder
werd het boekje nooit gebruikt.
Ook moesten de boeken van Vader
landse Geschiedenis worden aange
past. Alles wat te maken had met
het Koningshuis moest worden
doorgestreept. Ook dat werd gecon
troleerd. Verder leerden de kinde
ren dat ze bij luchtalarm onder de
banken moesten gaan zitten.
Geen papier
Zo hebben de meeste kinderen nog
een aardig tijdje les kunnen krijgen.
Maar na twee, drie jaar oorlog wa
ren de meeste schooldeuren geslo
ten. Er was geen papier en inkt
meer te krijgen en alle grote gebou
wen waren kapot of in beslag geno
men.
De kinderen moesten noodgedwon
gen thuisblijven tot in heel Neder
land de vlaggen weer wapperden.
En bij al die vlaggen was ook de
vlag van de school van de heer
Geursen.
Maar die vlag was al eerder te zien
geweest. Want een bom had een
stuk van het dak en een stuk van de
kist waarin de vlag verstopt zat
weggeslagen.
Toen konden de kinderen nog naar school..
Als ik een kat was en ik kwam in
een broekzak een toneelspeler tegen
dan zou ik vragen: kunt u een
muis nadoen?
(watertand, watertand!)
Als ik een egel was en ik kwam in
een jaszak een tekenaar tegen
dan zou ik vragen: kunt u een
bord meelwormen tekenen?
Als ik een ezel was en ik kwam in
een boom een schrijver tegen
dan zou ik vragen: kunt u een
baal hooi beschrijven?
Dit gedicht was tijdens de Kinder
boekenweek een hele dag op de
televisie te lezen. Daarmee lukte
Marieke Boone uit Nieuw- en Sint
Joosland wat lang niet iedereen
lukt: haar gedicht verscheen in
een nieuw 'tijdschrift' waai' nor
maal alleen volwassen schrijvers
voor schrijven.
Kunst
Marieke is negen jaar en ook al
weet ze nog niet echt heel precies
wat ze later wil worden, het wördt
in ieder geval iets met kunst.
„Schilderen, of schrijven, of to
neelspelen lijkt me leuk", zegt ze.
„Ik heb een hele map vol gedich
ten. Die schrijf ik op school. Voor
dit gedicht moesten we drie rijtjes
verzinnen met woorden en met
een paar van die woorden een
zinnetje.
Het is eigenlijk heel toevallig dat
in mijn gedicht een toneelspeler,
een tekenaar en een schrijver
voorkomen. Zo is het ook met de
kat, de egel en de ezel. Dat vind ik
leuke beesten. Maar het leukste is
dat het hele gedicht' over eten
gaat".
Teletekst
Toen ze het schreef, had ze dat zelf
niet in de gaten, zegt ze. Pas toen
haar meester vroeg: „Wat is hier
nou zo bijzonder", zag ze het.
Hij vertelde haar dat ze het op
moest sturen naar T.T.L.
„Dat betekent Teletekst Lite
rair", zegt Marieke. „Op de televi
sie kun je elke dag het weerbe
richt lezen en belangrijk nieuws.
En ook gedichten en stukjes uit
vérhalen. Die worden geschreven
door bekende schrijvers en die
krijgen daar geld voor. Toen mijn
gedicht er op kwam, kreeg ik er
even veel voor".
Ook in Nieuw- en Sint Joosland
heeft niet iedereen teletekst op
zijn televisie. Maar toch wisten
een heleboel mensen van Marie-
ke's gedicht af.
Sommigen zijn zelfs naar 's-Heer
Arendskerke gereden om het daar
bij familie of kennissen te kunnen
zien.
(Teletekst Literair is elke dag te
zien op pag. 411 van teletekst. In
Nederland, maar ook in België).
kort kort i
kort kort i
kort kort kort
Smoesjes - Eric Capelli heeft bij de Franse regering
subsidie aangevraagd voor zijn firma 'Huur een Leuge
naar'. Hij is directeur van het bedrijf dat smoesjes
verkoopt. Bij hem kun je terecht als je te laat thuis
komt, onder een afspraak uit moet, of zomaar een
dagje van school wilt blijven.
Voor vijfentwintig gulden verzint hij een deugdelijke
smoes.
Plaag- De directie van de chemische fabriek Akzo-zout
in de Botlek heeft een beloning uitgeloofd van 750
gulden voor degene die een oplossing weet voor het
spreeuwenprobleem waar het bedrijf mee te kampen
heeft.
Net als vorig jaar hebben duizenden vogels de fabriek
BREMEN De vervuiling van de
Noordzee gaat voorlopig nog ver
der. Ministers van acht verschillen
de Noordzeestaten hebben geen be
langrijke afspraken over een stren
ge aanpak van de vervuiling kun
nen maken. De ministers hebben in
Bremen twee dagen lang over het
probleem vergaderd.
De Noordzee is hard op weg een
vuilnisvat te worden. Per jaar wordt
het volgende in de Noordzee ge
dumpt: 7 miljoen ton chemicaliën,
73 miljoen ton bouwafval, 100.00G
miljoen ton baggerslib, 5 miljoen
ton zuiveringsslib, 300.000 ton boor
spoeling en 75.000 ton olie.
Bovendien wordt er élke dag 11
miljoen kubieke meter (is
11.000.000.000 liter) ongezuiverd
rioolwater geloosd.
Deze afvalstoffen komen via rivie
ren, schepen, pijpleidingen en de
lucht in zee terecht. De Noordzee is
dan ook één van de meest vervuilde
zeeën ter wereld.
Olie
Een groot deel van de vervuiling
wordt veroorzaakt door de, meestal
verboden, lozingen van de olieres
ten van schepen.
Per jaar worden alleen al in het
Nederlandse gebied ruim 10.000
olievlekken opgespoord. Een klein
aantal van de daders wordt gevon
den en beboet.
Jaarlijks worden duizenden zeevo
gels het slachtoffer van de olie.
Verbod
De milieugroepen willen dat hier
verandering in komt. Zij vinden dat
er een goede controle op olielozin
gen en een verbod op dumping van
industrieafval moet komen.
„De regeringen van de landen rond
om de Noordzee moeten kiezen voor
een schone Noordzee", vindt de
werkgroep 'Noordzee'. Als je nu met
maatregelen begint is de zee niet
binnen de kortste keren schoon.
Het vergiftigen van de zee is heel
langzaam gegaan, maar het ontgif-
ten duurt nog langer".
Vervolg
De ministers van de verschillende
landen hebben wel afgesproken
over drie jaar weer bij elkaar te
komen. Dan - in 1987 - zal worden
besloten of er een verbod zal komen
op alle olielozingen in de Noordzee.
Nu mogen schepen onder bepaalde
voorwaarden olie in zee laten lopen.
kort k
bezet. En ze zijn ook dit jaar niet van plan de lange reis
naar het zuiden te maken. Ze vinden het heerlijk warm
bij de fabriek.
De spreeuwen zijn een plaag doordat ze alles en
iedereen bombarderen met poep.
Te dom - In Pakistan moet een overeenkomst tussen
mensen die zaken met elkaar willen doen voortaan
ondertekend worden door twee mannen, of één man en
twee vrouwen. Volgens de regering is dat nodig, omdat
vrouwen geen verstand hebben van zaken en geholpen
moeten worden zich te herinneren wat ze ondertekend
hebben.
Vrouwengroepen in het land hebben geprotesteerd
tegen de nieuwe wet.
cartoon cartoon
Frank Huibregtse
Serooskerke
