Ministers van PPR en D'66
dreigen met aftreden
MONNIK HIELP
OOK MAN UIT
KOEPEL" BREDA
ONTSNAPPEN
Helft bevolking kan „net aan" rondkomen
Volgende week
800 soldaten
erbij voor oogst
Opnieuw 2500
man moeten
korter werken
Tweede Kamer zet regering onder druk
m ineens
vriendelijker
legen Moskou
Stemmen staken
in ministerraad
Meuwe arrestatie in Breda
Ontsnapt
Voorstel tot niet-
aanvalsverdrag
Gij zelin gs vriend
Ouder pij
Verliou dingen
Man dood na val
van hooizolder
Weet je busje,
weet je treintje
OPRUIMING SUEZ-KANAAU
Wiegel boos
op v. Huiten
Aardappelrooimachines tekort
Zaterdag
Scholieren
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx
HoofdredacteurL. Leijendekker
Dok actie- en administratie-adres
NÏuwstoat 9. Terneuzen, tel. (01150)-79 20
Abonnementsprijs
24.70 per kwartaal; 8,35 per maand.
Losse nummers 45 cent.
Gironummer 1114111
t.n.v. Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.,
Reigerstraat 16, Breda.
VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1974
27e jaargang Na, 7509
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V.
KABINETSCRISIS
IN DE LUCHT OM
0O3TERSCHELDE
(Van een onzer verslaggevers)
DES HAAG/breda De
Bredase politie heeft op verzoek
van de Haagse recherche (le 32-
jarige prostitué Tineke B. ge
presteerd. Zij wordt er van
erdaebt ,ie Oosterhoutse mon
nik .Hattheus N, de twee pisto
len te hebben gegeven, die de
"roeder de Scheveningense ge
vangenis heeft binnengesmok
keld. Het deze pistolen hebben,
zoals bekend, de gevangenen
Daan Denie en Jan Brouwers nu
twee Palestijnse gedetineerden
de gijzelingsactie in genoemde
gevangenis uitgevoerd
Broeder Mattheus N. heeft
tussen een volledige bekente
nis afgelegd. Hij heeft ook toe
geven dat hij vorig jaar ok-
ber Jan Brouwen al heeft la
ten ontsnappen uit de Bredase
gevangenis. Hij had toen een
~~agje binnengesmokkeld,
roeder Mattheus zou dit zaagje
ineens van Tineke B. hebben
'regen Tineke B. heeft nog
Eeen bekentenis afgelegd.
Er worden nog meer arrestatie»
erwacht.
Uit de verhoren is gebleken
dat Mattheus N. al bijna zeven
aar lang contact heeft geha^
et Denie en Brouwers.
""wel de monnik geen offici
;®el reclasseringswerk uitvoerde
bezocht hij de gedetineerden
vele malen in hun cel. Hij heeft
de afgelopen jaren vooral veel
contact gehad met zjjn .protégé'
Jan Brouwers. Bij een van die
ontmoetingen speelde hij Jan
Brouwers het zaagje toe, waar
mee deze de tralies van zijn cel
wist door te zagen. Op 2 no
vember ontsnapte Jan Brou
wers met nog een andere ge
vangene. Drie dagen later had
de Haagse politie hem echte-
weer te pakken.
In oktober van dit jaar werd
Brouwers vanuit Den Bosch
overgelaatst naar Scheveningen
waar hij terecht kwam in de
zelfde vleugel waar ook z'n
„Deil-gijzelingsvriend" Daan
Denie zat. Brouwers werd prak
tisch wekelijks door de monnik
bezocht. Hij bekende gisteren
dat Brouwers hem enkele we
ken vóór de gijzeling heeft be
naderd met het verzoek twee
vuurwapens binnen te smokka
len.
Brouwers vertelde N. dat hij
deze wilde gebruiken om zich
via bedreiging van de bewakers
uit de gevangenis te bevrijden.
N. vond het niet vreemd dait hij
daarbij twee pistolen nodig had.
De monnik ontkende dat hij op
de hoogte zou zijn geweest van
de gijzelingsplannen van Brou
wers.
moskou (reuter)
de Sovjet-Unie la-
weten dat de twee landen
--preKingen moeten beginnen
net sluiten van een niet-
JalsvMdrag en de schei-
Lüü- t5oe,>eri 'n omstreden
S bieden. De verrassende
«en boon">,wor<ien gedaan in
de Riicc uap van PekinR aan
«beid leiders frele-
^/a„de 57ste verjaar-
"'"tie in io^'SiWistische re'
fe 0f«„S JJ; Aldus verluid!
oskou C hlnese kringen in
heeft O*® er
t l v,an beschuildisjd
RWwTdlirond Kussiscte
S1 afgewezen of
VfHYim, voo,r een niet-aiam-
arissp^' Gn ^nese fumc-
■en dot Sa-en steeds
tellen ui1 ,de R»«sische
-iscbTv. ^oRbuwden ale
In hypocrisie"
®enend>0<'SChap' de meest
fou in' al™, Pekhl« aan
ndt venb, taiafste jaren,
ttese Si- de
e vi2vSL',de re™tutio-
,ee volk'p^ p, tussen de
'ken te verdedigen"-
Brouwers had hem verteld
dat hij (de monnik) contact
moest opnemen met de 32-jarige
Bredase prostitué, die de mon
nik al lang kende en die een
jaar tevoren zo behulpzaam was
geweest bij de ontsnapping uit
Breda. Tineke B. is niet een
speciale vriendin van Brouwers
gewoon een kennis, aldus de
Haagse politie. Op donderdag 24
oktober vervoegde de dame
zich aan de poort van het Oos'
terhoutse klooster. Ze gaf twee
pakjes af voor de monnik.
Deze wist niet of er ook munitie
in zat. Dezelfde dag, tegen ze
ven uur 's avonds, smokkelde
hij de pakjes onder z'n pij in
de cel van Brouwers.
Hij had de pakjes met een
touwtje aan ziin onderbroek
vastgebonden. De onderbroek
werd met behulp van bretels
opgehouden.
(Vervolg op pagina 13)
(Van onze parlementaire redacteur)
DEN HAAG Tot diep in de nacht hebben de pro
gressieve ministers en staatssecretarissen onder leiding
van minister-president Den Uyl geprobeerd een kabinets
crisis over de Oosterscheldeplannen te bezweren. Premier
Den Uyl stelde alles in het werk om te voorkomen dat een
aantal ministers en staatssecretarissen zal aftreden als de
Oosterschelde inderdaad helemaal wordt afgesloten. De
christen-democratische ministers zijn daar voor, evenals
minister Duisenberg (Financiën).
„De zaak staat er somber voor", liet men ons gisteravond we
ten. Er schijnt nog geen enkel zicht te zijn op een voor alle par
tijen aanvaardbaar compromis. Premier Den Uyl heeft zich twee
weken uitgesloofd om zo'n compromis aanvaard te krijgen, maar
hij is er tot op vandaag niet in geslaagd. Zowel de christen
democratische ministers als de D'66- en PPR-ministers en staats
secretarissen weigeren hun standpunten te veranderen. Voor de
christen-democratische ministers is dat overigens geen aanlei
ding tot een kabinetscrisis, voor de anderen echter wel.
Komt het oude plan uit de
bus, dan zullen aftreden: de
PPR-ministers Van Doorn
(CRM) en Trip (Wetenschaps
beleid) en de D '66 minister
Gruyters (Volkshuisvesting en
Ruimtelijke Ordening). Verder
de PP1' itssecretaris Van
Huiten (Verkeer en Water
staat) en diens PvdA-collega
van CRM Meijer. De PvdA
staatssecretarissen Van Dam
en Schaefer (Volkshuisves
ting) hebben laten weten ook
af te treden als him eigen
minister (Gruyters) het blilrie
er bij neer gooit,
c?
De werkelijke kratóhtsver-
houidiiinigen binnen het kabinet
liilgigen als volgt: or zijn felle
tegenstanders vain totale af
sluiting: Trip en Van Doorn
(PPR), Gruyters (D '66), Den
Uyl en Vbrrdnk (PvdA). Sr
zijn zeven fervente voorstan
ders van het oude Deltaiplan:
Westerterp, Vam der Stee, Van
Agt en Lubbers (allien KVP),
Boersma en De Gaay Fortman
(ARP) en Duisenberg
(PvdA). Minister Van der
Stoel (PvdA) neigt naar het
standpunt van de premie*. De
ministers Pronk en Van Ke-
menade (beiden PvdA) aarze
len nog, waarbij die eerste wel
in de rdicihtmig van de mie-t-
afsluiters denkt.
De christen-democratische
ministers hebben slechts één
stem nodlilg om te voorkomen,
plannen
Dat zou de
«inister
Vredieflmg (PvdA)
zijn, ware het niet
de
>ont. E<
kunnen
dat deze
niet
stern-
al af
Kemena-
Staiaitssecretaris Meijer beeft
zich gisteren die hele dag laten
voorlichten door waterstaats-
deskiuirdi'gen en biologen- Hij
kwam gisteravond met een
schat aan gegevens, die wijzen
op een vergaande aantasting
van het milieu ais de Ooster
schelde helemaal wordt ge
dicht. Hij probeerde alle pro
gressieve ministers te overtui
gen van zijn -gelijk: geen tota
le afsluiitdmig-
Of het vandaag leidt tot een
kabinetscrisis is onzeker, we)
zei man ons dat er een interne
crisis inzit. Overigens zouden
de Christen-democratische mi
nisters en de fractieleiders
Andriessen (KVP) en Aamtjes
(ARP) het niet betreuren als
staatssecretaris Van Huilten in
derdaad zou opstappen. Zelf»
het vertrek van de PPR-mi
nisters wordt in die kringen
iakoniek bezien: er zou dan
plaats zijn voor een interne
reorganisatie van het kabinet
Verkiezingen wil in ieder se
val niemand
Overigens zou premier Den
Uyl de wind van voren krij
gen als bij een interne kabi
netscrisis inderdaad de PPR-
ministers zouden worden „in
geruild". Men wijst erop dat
het juist de toenmalige opposi
tieleider Den Uyl was, dlie
rich verzette tegen pogingen
om het kabinet-Biesheuvel te
herstellen, toen de DS '70-
ministers wegliepen. Den Uy]
was toen de eerste die om
verkiezingen riep.
Premier Den Uyl heeft van
daag twee compromisvoorstel
len voor zich liggen: start uit
voering oude a-fsluitmgsplan
met tegelijkertijd een stuidfie
naar de mogelijkheid om als
nog een opening in die dam te
forceren, waardoor de getijde-
beweging enigszins gehand
haafd blijft; én een voorstel
eerst met dijkvel-beteringen te
beginnen en de beslissing o-ver
een caisson-dam uit te stellen.
De kosten kunnen dan ook
naar latere jaren worden op
geschoven.
Dat laatste voorstefl maakt
echter bij de christen-demo-
cratische partijen weinig kans:
ze hebben er een heleboel aan
als latere regeringen met het
financiële beleid van het hui
dige zit opgescheept. Boven
dien wordt door dijkverbete-
rinig slechts een derde bereikt
van de veiligheid waar men
naar streeft
SCHIJNDEL Dondierdia'g-
miildidiaig is de 65-jiairige W
Scheepens udt Schijndel in
aij'n woonplaats op slag over
leden, toen hij in zijn boerde
rij vanaf een hooizolder dirie
meter omlaag stortte
DEN HAAG (ANP)
Bijna de helft van de Neder
landse bevolking kan slechts
„met aan" rondkomen met
het inkomen, terwijl 6 pro
cent te kort komt. Dit blijkt
uit een opinie-onderzoek van
het Nipo. onder 1057 mannen
en vrouwen vanaf 18 jaar.
De enquête werd begin okto
ber gehouden.
Van de ondervraagden ant
woordde 45 procent dat zij
net aan toe kunnen met hun
inkomen, 39 procent ant
woordde dat zij gemakkelijk
kunnen rondkomen en 8 pro
cent zei er „echt aan over te
houden". Twee procent van
de ondervraagden had geen
mening. 6 proeent zei te kort
te komen.
De grootste groepen men
sen de te kort komen of net
aan rondkomen worden ge
vonden bij diegenen die
zichzelf indelen bij de
„laagst betaalden".
De groepen die te kort ko
men zijn volgens de enquête
ook mensen van wie het net
to of bruto inkomen de laat
ste jaren omlaag ging. Zelfs
een gelijkblijvend „schoon"
inkomen voert tot overschrij
ding van een zelf ervaren
bestaansminimum. Vooral
zelfstandige middenstanders,
boeren en gepensioneerden
vinden dat hun inkomen de
laatste jaren gelijk is geble
ven of gedaald.
UTRECHT (ANP) Onder
het motto „Weet je busje" ea
„Weet je treintje" gaat NS op
stations, in horecabedrijven en
andere gelegenheden waar
veel mensen komen, foldertjes
ophangen, waarop men kan
zien hoe laat de laatste treinen
en interlocale bussen rijden.
NS haaikt hiermee in op de
1 november van kracht gewor
den nieuw.» alcoholwetge
ving.
•WV"
Twee Westduitse drijven
de bokken hebben gisteren
het eerste „stuk" van de
blokkade uit het Suez-ka-
naal gelicht. Ze tillen hier
een baggervaartuig van
1200 ton naar boven, dat
sinds de juni-oorlog in 1967
op de bodem lag.
(Van onze parlementaire
redacteur)
DEN HAAG De liberale
fractieleider in de Tweede
Kamer Wiegel, is erg boos op
staatssecretaris Van Huiten
(Verkeer en Waterstaat) over
diens uitspraak dat hij des
noods zijn functie zal neerleg
gen als het kabinet vandaag
besluit de Oosterschelde dicht
te gooien.
In „Den Haag vandaag" zei
Van Huiten (PPR) deze week
dat hij door zijn partijbestuur
op de plaats is gezet waar hij
nu zit en dat hij daarom zijn
partijbestuur ook zal raadple
gen of hij moet aftreden, air
net kabinet voor volledige af
sluiting van de zee-arm
kiest.
Wiegel wil van minister
president Den Uyl weten, of
het hem bekena is dat Van
Huiten inderdaad door zijn
partijbestuur op de plaats van
staatssecretaris van Verkeer
en Waterstaat is „gedepo
neerd".
WAARNEMEND premier Bu-
lent Ecevit heeft zijn pogingen
om Turkije een nieuwe rege
ring te geven voor de tweede
maal sinds de politieke crisis
zeven weken geleden begon
opgegeven.
DROOG
Wolkenvelden. Bijna
overal droog. Zwakke
tot matige wind uit zui
delijke richting. Maxi
mumtemperaturen rond
7 graden.
STAD EN STREEK
Voetgangersveer ver
vangt twee dagen Zee-
landbrug. Pagina 3
Broomchemie blijft vra
gen oproepen. Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Shell verdubbelde winst
in het afgelopen jaar
Pagina 11
BINNEN- EN
BUITENLAND
Landelijk rechercheteam
ter bestrijding van terro
risme. Pagina 13
Automaat verdringt kof
fiejuffrouw. Pagina 15
SPORT
Nieuwe voorzitter FBO'
„Er moet veel gebeu
ren". Pagina 19
,(Van een onzer verslaggevers)
GOES Met ingang van
volgende week zullen nog
eens 800 militairen beschik
baar worden gesteld om te
helpen bij de oogst. 600 hier
van komen naar Zuidwest-Ne
derland en 200 gaan naar
Noord-Holland. Het is bijna
zeker, dat ook deze militairen
afkomstig zuilen zijn uit het
eerste legerkorps.
Volgende week komen, als
alles geregeld kan worden, on
geveer 1-500 nli-euwe vrijwillige
krachten die oogstgelederen in
Zuidwest-Nederland verster
ken. Deze krachten hebben
toegezegd voor de gehele
week- Alles bij elkaar zullen
dan 1600 militaiiren en 1860
burgerlijke vrijwilligers bezig
rijm de zuidwestelijke ones*
binnen te halen.
Inmiddels begiimit zich een
groot tekort aan aardappel-
rommachinies af te tekenen
Naar centraal coördinator w
Goeman verklaarde regende
het gistermorgen op het coör
dinatiecentrum in Goes van de
telefoontjes met de bede om
extra machines. Behalve aan
ook een groot tekort aan kip-
wagens- Met het aantal tracto
ren gaat het wel, hoewel hier-
van extra aantallen zeer goed
te gebruiken zouden zijn.
Intussen neemt de „buren
hulp" vain boer tot boer steeds
meer toe. Er zijn overigens nog
al wat landbouwers elders in 't
land, die het niet aandurven
him machines af te staan zon
der dot hun eilgem personeels-
leden deze betmannen. Deze
HAARLEM Voor onge
veer 2500 mensen zijn gisteren
aanvragen voor werktijdver
korting bekend gemaakt. On
geveer de helft van de Neder
landse golfkartonfabrieken
heeft werktijdverkorting voor
zes weken aangevraagd.
Men wil in die bedrijven
een a twee. dagen in de week
minder werken. Bij de werk
tijdverkorting zijn omgeveo'
1500 personen betrokken.
Bij Daalderop BV in Tie! is
voor 2 dagen per week werk
tijdverkorting aangevraagd
voor 675 mensen. Het textiel
bedrijf Blijdenstein-Willink
heeft werktijdverkorting voor
rond 400 man gevraagd.
(Van onze parlementaire re
dactie)
DEN HAAG Voorzitter
Vondeling van de Tweede Ka
mer heeft gisteren op uitdruk
kelijk verzoek van de VVD en
CHU bij het kabinet erop aan
gedrongen sneller het parle
ment in te lichten over do
nieuwe economische analyse
en de maatregelen om beste
dingen en investeringen aan te
zwengelen. De andere partijen
in de kamer gingen akkoord
met het verzoek van beide op-
nositienartijen. Minister Lub
bers (Economische Zaken) had
gisteren meegedeeld, dat de
kamer op 18 november inzage
krijgt in de economische ana -
lyse en de daaruit getrokken
conclusies (maatregelen) VVD
en CHU vinden dit echter rij
kelijk laat.
De VVD- en CHU-ïieiiders
Wiegel eje Kruiisiinga willen
voora' sneller informatie, om
dat rij via dagbladen en tv
inzichten over de economi
sche ontwikkeling en de kabi
netsplannen (zoals o.a. belas
tingverlaging en minder sterke
stijging premiedruk) hebben
moeten vernemen. Inhun ogen
is het palement gepasseerd,
doordat minister Boersma (So
ciale Zaken) woensdag j.l.
voor de tv nadere informatie
verstrekte. Inmiddels heeft
KVP-poliitiek leider Andries-
sen verklaard positief te staan
tegenover de nieuwe beleids
plannen.
De brief v-a-n de regering,
waardin die nieuwe economische
amalvse en de te nemen mait-
regelen warden gegeven,
wordt samen met het dekikngs-
plan behandeld op 19 novem
ber. In verband met de nog
onbekende gegevens over de
economische ontwikkelingen
behandelt de kamer volgende
week niet de begroting van
Economische Zaken. Als gevolg
hiervan moet de behandeling
van vier andere begrotingen
worden uitgesteld tot na 20
januari a-s., wanneer de Twee
de Kamer terug is van kerst
reces.
In zijn brief aan het parle
ment deelt minister Lubber»
alleen mee, dat de groei van
de wereldhandel volgend jaar
geen 5 maar hoogstens 21/&
procent wordt De invoerprij
zen ziillon met 6 procent en
het concurrerend uitvoerprijs-
peil met 8 procent omhoog
gaan, aldus de bewindsman.
Oorspronkelijk was het Cen
traal Planbureau (CPB) uitge
gaan van een stijging van 4
procent van het iirvoerprljspcil
en met 6 procent voor de ex
portprijzen- Volgens drs. Lub
bers zijn deze wijzigingen van
grote invloed op de kerngege
vens, zoals prijsontwikkeling,
produktiviteit, werkloosheid
en loonstijging. Het CPB gaat
daarom nieuwe ramingen op
stellen.
WD-leidw Wiegel neemt
het de regering bijzonder
kwalijk, dat zij 4 of 5 weken
geleden geen andere visie
heeft gegeven over de econo
mische situatie. De woede van
de VVD is ingegeven door de
waarschuwing van deze parl-ij
tijdens de algemene politieke
en financiële beschouwingen
(enkele weken geleden), dat
de wereldhandel slechter
wordt, de werkloosheid toe
neemt en dat de mensen er
steeds meer op achteruit gaan.
„Toen wuifde de regering on
ze bezwaren weg. Nu blijkt er
wel wat er aan de hand is",
aldus Wtagal.
personeelsleden zijn echter no
dig voor met name de bieten»
oogst elders iin Nederland. De
heer Goeman kon de huiver
van deze landbouwers zee*
goed begrijpen. Maar hij wee»
erop, dat voor de machines
welke worden afgestaan, alle
maal verzekeringe* rijn afge»
sloten
Het centrale coördinatiecen
trum in Goes zal oip ai'le vrij
willigers een beroep doen ook
zaterdag te werken. Dit be
roep zal niet worden gedaan
voor wat de zondaig betreft.
De prioriteit ligt nog steeds
bij die prodiuktem gladiolen en
uien, miaiar ook diaair, waar ou
de aiardiaippeilrooimachiirws de
aardappelen in rijen op het
veld leggen, zal het stempel
„prioriteit" worden ver
leend.
Het aantal aanvragen van
landbouwers om oogsthulp
was gisteren gestegen tot 1565,
Naar gisteren werd meege
deeld, wordt door de landbou
wers nogal getrokken aan de
plaatselijke coördinators, die
de hulp in feite verdelen. „Be
grijpelijk", zo zei centraal-
coördinator Goeman. Maar tot
conflicten heeft het nog ner
gens geleld. De landbouwers
zijn wat dit aangaat zeer 'ge
disciplineerd en tonen aller-
wege begrip voor de situa
tie.
De produkten die momen
teel in het zuidwesten nog in
de grond zitten, zijn iin hecta
ren: gladiolen: 570, uien: 2317,
aardappelen: 8900, bieten;
69C0, bruine bonen: 750, knol
selderij: 330, ma'is: 300 en wit
lof 150.
Desgevraagd verklaarde de
heer Goeman, dat van deze
oppervlakten slechts een frac
tie zou kunnen worden gered
met de beschikbare hulp van
de volgende week. Voor de
570 ha- gladiolen alleen al zou
den eigenlijk enkele duizen
den personen ingezet moeten
warden. Bij het ministerie van
Defensie is gistermorgen door
centraial-coördiinatoir Goeman
dan ook nog eens herhaald,
dat 5000-6000 militaiiren nodig
rijn-
Deze week zijn zo'n 500
scholieren udt Middelburg en
Goes voor 1 of 2 dagen werk
zaam geweest op hoofdzake
lijk Walcheren. Zuid-en
Noord-Beveland. Deze hulp is
volgens de heer Goeman zeer
welkom, ook voor een paar
dagen. Maar het was deze
week ook voorgekomen dat
een school zo'n 200 man aan
bood en dat van de vier auto
bussen welke de heer Goeman
had geronseld voor bet ver
voer van deze 200 scholieren
er twee volledig leeg ble
ven,
De leerlingen van de hogere
landbouwschool uit Dronten
zullen toch nog een week lan
ger blijven, zo werd ffisteren
bekend. De hulp, diie voor vol
gende week is toegezegd,
komt uit Groningen (110
man). Friesland (162 man)',
Gelderland (340 man), Over
ijssel (48 man). Utrecht (320
man). Noord-Bi abant (205
man) en Zuid-Holland (185
main). Hard wordt er gewerkt
om de huisvesting tijdig rond
te kriij-gen. Dit geeft wat pro
blemen, omdat het coördinatie
centrum de groepe-n het liefst
met aantallen van 50 tot 100
op c- plaats ond'erbrenigit.
UitvaUere onder de imijwill-
ligers zijn er tot op dit mo-
ment niet genoteerd Over de
inzet en de prestaties is het
coördinatiecentrum te Goes
zeer tevreden.
(Zie ook pagina 3)!
