Landbouwschap wil
vaart achter
kwelwaterclaims
Zien we u
vandaag? ftp
Omer
Rodts
een
eenvoudige keizer
Senator
blijft
vechten
voor
schone
Schelde
,Op visite"
Meneer van Soest
met uw spaarboekje.
I jensdag 11 september 1974
stad
streek
1
l5#<iW4N«|
HULST I
HET ADRES
Oudelande
RIJKSWATERSTAAT: MOEILIJK
Sr
Lal
farmer
Bijdragen
Juliana
Fonds hoog
Rode Kruis
tocht
Radio- ui tzendin g
Eucharistievieriii g
vanuit Hulst
door
NETTY VAN
ZALINGE
Strijd
Demonstratie
2
(ADVERTENTIE)
voor een goede bril
Leverancier voor alle
ziekenfondsen
(Van een onzer verslaggever!
TEMSE De Belgische
nator Van der Aa heeft vo
de derde maal bij de minis!
van volksgezondheid aan
bel getrokken in verband i
de nog steeds niet ingedamd
er>i-tige waterverontreiniguj
van de Westerschelde M
Temse en de aangrenzend
Scheidcgemeenten De senate
dringt bij de minister aan
onmiddellijke maatregel®
omdat hij vindt dat de vij|
tienduizend Temsenaren wer
kelijk worden -,geteisterd
Volgens senator Van der.
is er sprake van „directe 1
dreiging van het leefmihe
in het gebied waar de s"
vervuilde en vervuilende
pel de SeheJde in stroomt.
senator' wendde zich thans
de minister omdat hij van m
ning is, de ministeriele aR
woorden op door hem eera
gestelde „harde" vragen, i
afdoende waren. Hij eegt
de bevolking vtn Temse en
omliggende gemeenten S
verder uitstel van no-odza
lijk geachte maatregelen
doogt. De heer Van der
vroeg de minister o.m-
maatregelen worden 'n
weging genomen op korte
mijn de geschetste noodafl
'atie te verhelpen? ue "3
ter antwoordde hierop aaig
bijzonder reglement in v J
reidine is, waarmee het
van „afvalolie" efficient öj
worden tegengegaan, t)
tor vroeg de minister v00„ J
ie bedrijven langs de JJ
niet onmiddellijk kunne jl
den gedwongen zich te
aan wettelijke bepaling
aanzien van het vervuilen
oppervlakte water, ue
ter antwoordde dat de
-en die de Rupel
wellicht op korte teim J
nen worden gedwongen J
houden aan de bepaling
als die gesteld zijn
zingsvergunning De
der Aa vroeg ver7° ge,,rnt
regelmatig controle WO
geoefend op de mate g,
vuiling in wateren ais j
pel, het kanaal van
broea., de Nete- de Djlle
Zenne Ook vroeg hij ot
het ogenblik al ri00'wa„
veringsinstallaties >aJ>
Rupe er- het banaat j
lebroek worden Se^ j
minister gaf te ken"e" va1
laatste nog niet het
maar dat men wel a alu
met de instelling van I
tomatisrb rnntro enet-
collecte - De;collectefon
net Koningin Wilh'ch {otal
.loeft te Oudelande 0pgi
bedrag van f 751,80
bracht.
hLiir
Ai-.
"'09?
-.. w)...
v*if
■lo«ruitzichten voor doderdag
I' vrijdag opgesteld door het
|®II op dinsdag om 18 uur:
llttog, vrij zonnig en warmer-
I tr,vooruitzichten in cijfers
luidde ld over Nederland.
'oor donderdag: aantal wen
3 tot 10. Min. temp.: om-
Seks 12 graden, max- temp.:
streeks 21 graden. Kans op
droge periode van min-
112 uur: 95 procent. Kans
- een geheel droog etmaal:
procent
vrijdag: aantal uren
"3 tot 10. Min. temp.: om-
eeks 13 graden, max. temp.:
Weeks 22 graden. Kans op
droge periode van min-
s 12 uur: 95 procent- Kans
:e» geheel droog etmaal:
"procent-
waterhoogten van dins-
rnorgen. meegedeeld door
j yyaterstaatKonstanz 360
Rheinfelden 243 plus 6,
latsburg 230 plus 6, Plit-
'yf 374 plus 9, Maxau 429
5- "lochingen 135 plus 9,
anheim 239 mm 13, Stein-
-18 onv Mainz 245 min
13 ngen 126 min 8, Kaub
t min 8, Trier 232 plus 3,
Jf> 127 min 5, Ruhrort 280
,;s 1 Lobith 907 plus 9. Pan-
jr-nse-kop 881 plus 9. Nij-
EF1 '87 plus 7, IJsselkop
Pus 4, Eefde IJssel 370
Honsin ^Yenter 248 Plua 2.
l ioc 4 Plus 3°. Borgha-
J 4 rplus 61- Beleid 1092
|5iK) onv V8 ^enec^en slu^s
li-i"' iond«rdag 12 sept.
lit'f> "P Zoom 11.57
lieert 11.03 en 23.54
■r ;J2«n 10.33 en 23.22
lQ?en 10.08 en 22.52
"t'dinge 11.47
(Van een onzer
verslaggeefsters)
DEN HAAG De bijdrage
van Zeeland aan het Koningin
Juliana Fonds, dat maatschap
pelijk werk en maatschappe
lijk opbouwwerk bevordert, is
de laatste jaren sterk geste
gen- Bovendien ligt het be
drag, dat Zeeland per hoofd
van de bevolking geeft, een
stuk hoger dan in de andere
provincies-
In 1968 zorgde Zeeland voor
een bijdrage aan het fonds
van 29-920 gulden. Na een ge
ringe daling in 1969 steeg het
bedrag in 1970 tot maar liefst
1-32-850 gulden- Het jaar daar
op gaf Zeeland slechts 25.800
gulden- In 1972 steeg de bij
drage tot 65.000 gulden en in
1973 tenslotte tot 84.350 gul
den Zeeland, dat 2,4 procent
van de landsbevolking telt, gaf
over al deze jaren in totaal 3,7
procent van de bijdrage, die
de provincies in totaal gaven.
Ter vergelijking: Noord-Bra
bant, dat 13,4 procent van de
Nederlandse bevolking telt,
droeg 12,4 procent van de to
tale opbrengst bii, Noord-Hol
land met een inwöneraantal
va-n 17.2 procent 17,7 procent
en Groningen met 4 procent
gaf een bijdrage van 5,2 pno
cent-
WOSTBURG Het Roöe
Kruis houdt op 21 september
een wandeltocht in Oostburg.
De te lopen afstanden zijn 5
en 15 km en voor de deelne
mers die deze tochten volbren
gen stelt het Rode Kruis, af
deling West-Zeeuwsch-Vlaan-
deren een fraaie medaille be
schikbaar.
Gestart wordt om 13-30 uur
voor de 15 km en om 14-00
uur voor de 5 km. Plaats van
vertrek is het parkeerterrein
van garage 't Westen aan de
Bredestraat in Oostburg.
.iliic.
Het water, dat onder de
dijk doorkomt beschadigd
de landbouwgewassen. De
ze foto is in Westdorpe ge
nomen.
(Van onze correspondent)
HULST De KRO-radio
zendt zondag om 10 uur een
rechtstreekse eucharistievie
ring uit vanuit de basiliek in
Hulst- Kapelaan A. Verheyden
gaat voor in een viering rond
het thema „de verloren zoon".
De Nederlandse gezangen
worden verzorgd door de Can-
torij van de Basiliek, terwijl
het orgel wordt bespeeld door
de heer Jo Ivens-
De Cantorij werd enige ja
ren geleden op Initiatief van
pastoor Verdurmen opgericht
en staat onder leiding van Ah
ton de Kort. In haar -nog prille
bestaan verzorgde dit kleine
gezelschap dames en heren
reeds meermalen eucharistie
vieringen in de volkstaal- Op
het repertoire staan werken
van o.a. Pirenne, Huybers,
Vermulst en Strategier.
(Van een onzer
verslaggevers)
GOES De Gewestelijke
Raad voor Zeeland van het
Landbouwschap wil op kor
te termijn een gesprek aan
vragen met de hoofdingeni
eur-directeur van Rijkswa
terstaat in deze provincie
over het afwikkelen van
schadeclaims, die reeds van
af 197U zijn ingediend door
landbouwers langs het Ka
naai Gent-Terneuzen.
De claims werden ingediend
wegens schade aan landbouw
gewassen door kwelwater uit
het kanaal. De raad heeft tij
dens zijn laatste vergadering
zijn teleurstelling uitgespro
ken over het feit dat hierom
trent nog steeds geen beslis
sing is gevallen.
De heer Verhage van het
Landbouwschap in Goes zei
dat ongeveer drie jaar geleden
door een ingestelde commissie
Waterbeheersing en Ontziltini
was aangetoond dat de kwel
len steeds groter werden door
de verbreding van het kanaal.
„Er is toen contact met Rijks
waterstaat opgenomen maar
tot op heden hebben wij nog
niets gehoord Inmiddels drin
gen de kwellen steeds verder
het land in."
Een der getroffen landbouw
bedrijven is dat van de ge
broeders Goethals in Westdor
pe. „Momenteel trekken de
kwellen wel 300 meter het
land' in. Doordat zout water in
de grond dringt komen gewas
sen niet op en wordt boven
den doordat het water-regel
matig boven de grond staat de
structuur van de grond aange
tast." De grondwaterstand is
volgens de heren Goethals zo'n
3D centimeter verhoogd door
binnendringend water vanuit
het kanaal. „Het waterbergend
vermogen van de grond ver
minderd eri de kwellen wor
den elk jaar groter", zo zei
een van hen.
Het gevolg is dat op ae
betreffende percelen bepaalde
gewassen niet geteeld kunnen
worden, zoals aardappelen en
bieten omdat ook het opbren
gend vermogen van de grond
verminderd. „Niemand wil
zulke grond huren", zo zei
men gistermorgen- Gevraagd
naar de schade zei men dat
het om tienduizenden guldens
ging
Ir. J. Zuurdeeg, h.i.d. vari
Rijkswaterstaat in Zeeland,
was met het bestaan van de
schadeclaims op de hoogte-
„Er is een onderzoek inge
steld, er moeten nog taxaties
worden verricht, waarvan wij
de uitslagen nog niet binnen
hebben".
Onderzocht moet worden ol
er al dan niet sprake is van
een onrechtmatige overheids-
ctaad. „Afgezien daarvan, dat
ls een juridische kwestie, is
het een moeilijke zaak. De
exacte schade is erg moeilijk
vast te stellen"- Als mogelijke
oplossingen zag de heer Zuur
deeg twee mogelijkheden. „Of
je koopt de betreffende land
bouwers af, of je gaat onder
zoeken welke maatregelen ge
troffen moeten worden om het
verschijnsel kwelwater terug
te dringen. Dat laatste is over
igens bijzonder ingewikkeld.
Wij zijn echter van de klach
ten op de hoógte en er gaat
zeker wat komen", zo zei de
heer Zuurdeeg.
(ADVERTENTIE)
Bij de Amro Bank krijgt u 2% méér op 't nieuwe Spaar-Plus-Boekje.
In Eede mogen ze hun borst wel vast nat maken, want
in oktober staat er een daverende huldiging op stapel
van de krulbolkeizer 1974, Omer Rodts, lid van de Grens
bolders in Eede. Voorwaar een groots gebeuren, een
groot keizer waardig. De keizer Omer staat ons lank
moedig een audiëntie toe. 's Morgens om tien uur wor
den we verwacht. De fotograaf mag ook meekomen. En
dat is nou niet omdat de keizer zo graag op de foto wil,
want bij nadere kennismaking blijkt hij een bescheiden,
rustige man van zestig jaar te zijn. Hij wil de audiëntie
en de foto slechts toestaan tot meerdere eer en glorie
van de krulbolsport.
Eerbiedig en toch een
beetje beschroomd beireden ISuSTSSn
wij via het grote hek, het erf
van de keizer. Links van ons
staat een kolosale stier, die
wat loenzig naar ons staat te
kijken. Gelukkig blijkt hij
bij nadere inspectie aan een
stevig touw vast te staan.
„Loop maar door", hoor ik
van het belendende land roe
pen.
„Omer is binnen". Het blijkt
een broer te zijn van de
keizer, die waarschijnlijk
tengevolge van dit inter
view een paar taken van
zijne majesteit moet overne
men.
Het kleine vrouwtje Marie,
een zus van de keizer doet
na enig duw en trekwerk de
grote voordeur open. Ze no
digt ons uit naar binnfen te
komen. En daar is hij dan,
de keizer. Met uitgestrekte
hand komt hij ons halverwe
ge de gang tegemoet. Na de
eerste kennismaking begint
hij bezielend te vertellen
over de krulbolsport, zijn
krulboltitel en zijn eigen
krulbol en daarin verraad
zielf de echte keizer.
„De mensen denken wet
eens dat krulbollen een sport
is voor uitsluitend oude men
sen, maar dat is een hele
verkeerde gevolgtrekking.
Krulbollen is juist een sport
die door iedereen gedaan kan
worden. Het hangt van de
concentratie en de vastheid
van je hand af, of je veel
punten scoort". De keizer
blijkt geen bol voorhanden
te hebben, terwijl ook de
tegelvloer in de kamer geen
geschikte krulbol-baan blijkt
te zijn- Maar, omdat ik als
leek toen een demonstratie
wil zien, legt hij zijn brillen-
koker op de grond als „stao-
ke" en moet de asbak dienen
als krulbol.
„Vroeger speelden de men
sen het ook wel thms, maar
meestal is dat krulbollen
verbonden aan een café. Er
moet minstens een twee
keer per week getraind wor
den, wil d^ krulboller zijn
routine niet verliezen. Het
leuke van die krulbolsport
bij zo'n café is wei, dat de
bezoekers bijna nooit te veel
drinken en de sl'eer altijd
ontzettend gezellig blijft".
Bij de Grensbolders in Ee
de gaat het helemaal bijzon
der t°e> want daar nemen de
bolers liever zo'n grote tuut
ijs dan een biertje, dat is
namelijk beter voor de con
centratie. Je moet er eigen
lijk om lachen, als je die
grote kerels ziet lopen, met
in de ene hand een ijsje en
in de andere de krulbol. Er
wordt fanatiek aangemoedigd
en gemeten, maar onderwijl
wordt het likken aan het ijs
je niet vergeten.
„Ik ben de enige in de
familie die de sport nog in
tensief beoefent", laat Omer
ons weten. „Mijn vader was
vroeger ook een liefhebber.
Mijn andere broers kaarten
liever". Omer niet, die gaat
zaterdag 's avonds na de mis
naar het café van de wedu
we De Geeter precies op de
grens, waar zoals hij zegt:
„Twee schone binnenbanen
liggen". Niemand had eigen
lijk verwacht, dat Omer de
keizerstitel in de wacht zou
slepen. Hij was weliswaar
koning van zijn eigen club
De Grensbolders, maar het
was nou niet zo'n man die
opvallend op zijn borst liep
te rammen. Toch versloeg hij
tijdens de spannende krul-
bolfinale in Oostburg zijn
grote rivaal, de keizer van
voorgaande jaren, Piet Baert
uit Sas van Gent.
Aan die keizer krulbolling na
men 9 koningen uit heel
Zeeland deel. De heer Ou-
wendijk van de Oostburgse
VVV die de hele finale heeft
bijgewoond, vertelt nog na
trillend van de emoties: „Het
was een ontzettend spannen
de strijd. We dachten alle
maal dat Baert de titel weer
in de wacht zou slepen. Die
was namelijk tot op het al
lerlaatst ijzig kalm- Toch
wist Omer met subiem spel
de titel naar zich toe te trek
ken". Nou en bij de clubge
noten in- Eede is het kampi
oenschap van de keizer inge
slagen als een bom. Er zijn
al heel wat pintjes op de
nieuwe keizer gedronken,
maar in oktober wil Els de
Geeter, de waardin en eige
naresse van de café en bol
banen van De Grensbolders
een grote boiling met daar
aan gekoppelde grote huldi
ging opzetten.
Omdat je alleen op de bol
baan zelf de sleer kunt proe
ven, voert Omer ons naar
zijn geliefde clublokaal. Een
verbouwde garage naast het
café. Er liggen twee bolba
nen naast elkaar. De vloer
van een hard scort zand is
juist door middel van steen-
slijpsel en een natte dweil
wedstrijdklaar gemaakt. De
kast waarin de bollen zijn
geborgen wordt van het slot
gehaald. De keizer pakt zijn
eigen bol liefkozend in de
hand. Weegt hem goedkeu
rend op gevoel en gaat aan-
het begin van de baan
staan.
Dan bukt hij door een knie
en rolt de bol, die er uit ziet
als een afgeplatte edammer
kaas met grote precisie in
een vraagteken vorm naar de
„staoke" toe. In gedachten
hoor ik een donderend ap
plaus en zie ik ijslikkende
clubgenoten in extase naar
de bol staren, die heel pre
cies vlak tegen de paal tot
stilstand komt. Als of het de
gewoonste zaak van de we
reld is zegt hij: „Kijk zo
gaat dat nou".
Ik kan me voorstellen, dat
de vijfenzestig leden van de
club de keizer een warme
bewondering toedragen.
Krulbollen is een sport die
geen rangen en standen kent.
De dokter staat er te bollen
naast de boer en de bakker
naast de vrachtrijder. „Dat
maakt die sport nu juist zo
fijn", zegt Omer- En dat het
niet uitsluitend een sport
voor ouderen is bewijst de
vijftienjarige zoon Raoul van
de caféhoudster. Binnen een
paar jaar bolt hij de gerouti
neerde boilers allemaal van
sokken, zegt men. Misschien
wordt hij nog eens de jong
ste krulbolkeizer van Neder
land.
In België zijn ze helemaal
gek van de krulbolsport.
daar wordt het toch nog
weer veel meer gedaan dan
in Nederland. De VVV in
Oostburg is in 1964 onder de
bezielende leidirtg van de
toenmalige directeur de heer
M. Aalbrechtse begonnen
met het organiseren van
krulboltoernooien. Nu wor
den er interlands gespeeld eri
vele onderlinge clubwedstni-
den. Het is ondoenlijk om U
in dit stuk de spelregels uit
de doeken te doen. Ik zou U
aanraden ga het zelf eens
spelen. Voor de kosten hoeft
(J het niet te laten. Want een
krulbol kunt U op de baan
altijd wel van iemand lenen
sn er is ook altijd wel ie
mand aanwezig die U ondei
het genot van een pint bier d-
beginselen van de eeuwenou
de krulbolsport wil bijbren
gen.
i Eindredactie
Rein van der Helm
I