lildere looneisen in
thuis zwakke bedrijven
ikoffie
soep
20
n
II
1
WERKGEVERS NOEMEN
EISEN -STOKPAARDJES"
WftWAschöö/?
V andaag
TREIN ONTSPOORT
IN BELGIË:
ROND 20 DODEN
Grieks-Cyprioten Mijven
wanhopig doorvechten
Ten
Vakcentrales voeren c en len-procenteakwestie weer op
„10 VIVAT" VOOR KARDINAAL
VREEMDE
DUIK
VAN BELG
Schrijfmachine-
fabriek sluit:
370 man
op straat
VEEL SLAATJES, CROQEETTEN EN
NASI-BALLEN AFGEKEERD
IN ZEELAND EN WEST-RRABANT
kei
SRV
en punten
Man verdrinkt
in zee te
Oostkapelle
den exter
DIPLOMATIEK OVERLEG LAMGELEGD
cent
voordeliger
I Enkele belangrijke punten
L pe discussienota van de
Werkloosheid
I r Dr W. A. J. M. Harkx
Kcteur: U Leijendekker
I en administratie-adres:
u Terneuzen, tel. (01150)-79 20
^stradl
Letnen^prys
kwartaal; 8,35 per maand.
nummers
|ttï# p5jer, 45 cent.
,„meT 1114111
J^ruéeversmaatschappij De Stem B, V,
(v.1jJjjj 16, Breda
DE
VRIJDAG 16 AUGUSTUS 1974
27e jaargang No. 7427
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
[el
i üngr
ven!
i&tW
495
198
25
149i
(Van onze parlementaire redactie)
DEN' HAAG De drie vakcentrales voelen wel voor
M centraal akkoord met regering en werkgevers, dat de
jon- en prijspolitiek voor 1975 regelt NVV, NKV en CNV
enteerden gisteren hun arbeidsvoorwaarden, op basis
iaarvan centrale afspraken met kabinet en werkgevers
meten worden gesloten. Daarbij is het nodig gezien de
jctureel zwakkere bedrijfstakken enige speelruimte
betrachten. Opvallend is dat de vakcentrales hun eis
ian vorige jaren het aanbrengen van een maximum in
Je prijscompensatie hebben laten vallen. Maar de kans
lat de leden van de aangesloten bonden alsnog met die eis
ip tafel zullen komen, is waarschijnlijk.
Het belangrijkste punt uit
de nota van NVV, NKV en
CNV is ongetwijfeld de aan
kondiging, dat volgend jaar
een zogenaamd gedifferenti
eerd loonbeleid gevoerd moet
worden. Dat betekent concreet
dat de looneisen in structureel
zwakke bedrijfstakken kunnen
verschillen van die in sterke
sectoren. Speelruimte, noemt
NVV-voorzitter Wim Kok dat.
De gedachten gaan in de rich
ting van een verdeling van het
extraatje, dat werknemers in
de sterke industrie dan zouden
krijgen.
Krie vakcentrales:
Wettelijke maatregelen
overheid om meer greep te
krijten op de buitensporig
boa winsten van sommige
ondernemingen;
I Een flexibel, doch strin
gent prijsbeleid ook in
15;
Volledige prijscompensatie
1 voor iedereen met een vloer
rvan minimaal 175 gulden;
t loonsverhoging voor de
helft in centen;
Geen correctie achteraf
van de lonen, als bij een
tentraal cn flexibel centraal
loonbeleid achterai blijkt,
dat de economische ontwik
kelingen toch gunstiger blij
ken te zijn dan was ge
raamd;
I Voor de komende periode
van vier-vijf jaar moeten
met werkgevers afspraken
worden gemaakt over ar
beidstijdverkorting. De na
druk daarbij moet niet al
leen vallen op kortere werk
weken, maar vooral op de
vraag of de pensioengerech
tigde leeftijd moet worden
verlaagd;
De werkgevers moeten elk
jaar een sociaal jaarverslag
uitbrengen;
Alle lonen moeten open
baar worden gemaakt;
Vakbonden moeten ook
binnen de fabriekspoorten
hou brochures en anderzins
kunnen verspreiden, vak-
bondsfunetionarissen moeten
toegang tot de onderneming
hijgen om hun leden bij te
staan.
'ADVERTENTIES)
1 1
Zomerprijzen
BONT
La
^'4
9 li
Xi-"
20% zomerkorting
|<eu/e uit 300 mantels
°'Jde voordeligste
«""taak van Breda
en omstreken
Overigens zajn de vakcen
trales niet te spreken over de
houding v®n de werkgevers,
die steen en been klagen over
hun rendementen. De econo
mische ontwikkeling verloopt
heel wat gunstiger dan men
wel wil doen geloven, uitge
zonderd dan in enkele zwakke
bedrijfstakken. Gelet op de
feitelijke winstcijfers van
veel ondernemingen doet het
geweeklaag var de werkge
vers over dalende rendemen
ten wat onwaarachtig aan, zo
stelt de nota
Dat geldt ook voor de eis
van de werkgevers, dat de on
dernemingen volgend jaar ex
tra belastingfaciliteiten moeten
krijgen, wil men dat investe-
ringspedi halen dat noodzake..
lijk is voor een doeltreffende
bestrijding van de werkloos
heid.
Die stelling verwerpt de
vakbeweging: een hoog rende
ment leidt niet automatisch tot
hoger investeringen en inves
teringen niet automatisch tot
bstrijding van de werkloos
heid.
Daarvoor zijn gerichte maat
regelen nodig stelt de vakbe
weging. Gedacht wordt aan
tijdelijke ondersteuning, direc
te overheidsdieelnemimg in on
dernemingen of zelfs stichting
van overheidsbedrijven.
Zeer duidelijk kiest de vak
beweging voor een verdere
stijging van de uitgaven van
die overheid, im tegenstelling
tot da werkgevers, die menen
dat er nu maar eens een eind
moet komen aan die stij
ging.
Tenslotte pleiten de vakcen.
trales opnieuw voor het regu
leren v-ail de inkomens van de
vrije beroepen, ook als d»
machtigingswet voorbij zal
zijn.
Kardinaal Alfrink vierde gisteren zijn 50-jarig priester
jubileum temidden van honderden priesters van zijn aarts
bisdom. Hier zingen ze' in Tivoli te Utrecht het vivat"
rond de kardinaal.
(Zie verder pag. 13)
(Van onze correspondent)
OOSTKAPELLE In de
zee te Oostkapelleis gister
middag de 37-jarige M.M.H.
van den Bosch uit Kerkrade
voor de ogen van zijn vrouw
en kind verdronken.
De heer Van den Bosch, op
Walcheren met vakantie, was
met zijn vrouw en het kind
aan het zwemmen toen hij
plotseling op onverklaarbare
wijze met het hoofd naar be
neden bleef drijven. Toen de
vrouw bij hem was, bleken de
levensgeesten van de man
reeds te zijn geweken.
Pelterijenhuis
«iharinasttaain - breda
telefoon 36470
JEN HAAG Het Verbond
van Nederlandse Ondernemin
gen (VNO) en het Nederlands
Christelijg Werkgeversverbond
NCW) zijn niet verrast door
:1e arbeidsvoorwaarden nota
van de drie vakcentrales. Bei-
le werkgeversorganisaties
/inden dat NVV, NKV en
CNV weer hun bekende „stok-
laardjes" van stal hebben ge.
laald, zoals nivellering van in-
omens, loonsverhogingen in
enten en de vloer In de prijs
compensatie.
lCiAo i eor an zo n fiine Vespa fluisterbrommer.
Ga e'r RAV0 f 745.-BOXER 845.-(incl. BTW)
gauw voor naar uw bromfietsman of vraag adres aan
Nedespa, Roermond tel. 04750-1 57 57
Volgens NCW en VNO zal
de macro-economische verken
ning moeten uitwijzen of het
optimisme van die vakcentrales
over de economische situatie
wel gerech t vaa rd'igd is Dat ze
het zelf ook niet weten, blijkt
volgens de werkgevers wel uit
het feit, dat er in de vak-
bmdsnota geen concrete cij
fers voor het loon- en prijsbe-
leiu word'er. genoemd
Strijdpunten slaan er in de
nota genoeg, vinden werkge
vers. Zij sommen op: de ver
langde invloed van overheid
en vakbeweging op de inves-
teringsbesluiten van onderne
mingen, verdergaande nivelle
ring, openbaarheid van indivi
duele inkomens. eMt name die
nivellering is een punt ivaar
nog menig robbertje om ge
vochten zal worden, geloven
de werkgevers. Het wekt bij
steeds meer mensen wrevel op,
aldus VNO en NCW.
WARM
Droog en vrij zonnig.
Zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende rich
tingen- Maximum tem
peraturen tussen 22
graden aan zee en 29
graden in het oosten
van het land.
STAD EN STREEK
V3n Aartsen neemt
jaar lang afscheid.
Pagina 3
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Hogere rente bij Rijks
postspaarbank. Pagina 9
BINNEN- EN
BUITENLAND
Aanslag op president in
Seoel. Pagina 11
Van Mens tot Mens:
discriminatie van de
vrouw. Pagina 13
SPORT
Jan Janssen boycot
Gerben Karstens.
Pagina 15
RADIO EN TELEVISIE
Tholen bereidt zich voor
op mosseltochten.
Pagina 17
CHARLEROI (Belga) De
reizigerstrein op de lijn Cliar-
leroi-Bergen is gisteravond te
Luttre ontspoord. Er zouden
ongeveer 20 doden en veel ge
wonden zijn.
Het blijkt de trein van
Charleroi via Brussel naar
BIJ de aanhouding van een
Surinaamse zakkenroller in de
Kalverstraat in Amsterdam
heeft een politieman in burger
messteken in zijn gezicht op
gelopen. De dader ontkwam.
In Oosterschelde
(Van onze correspondent).
WEMELDINGE De rijks
politie te water te Wemeldin-
ge hoopte gisteravond dat een
tot nu toe onbekend gebleven
Belgische duiker, die donder
dagmiddag in de Oosterschel-
de had gedoken, niet het
slachtoffer is geworden van de
zq gevreesde caisson-ziekte.
In <ie namiddag waren twee
Belgen gaan duiken, nagij het
Sas van Goes, op ongeveer 400
meter uit de kust toen een
van de Belgen weer boven
kwam, miste hij zijn vriend.
Aan de wal gekomen lichtte
hij de politie te Goes in, die
op haar beurt om ongeveer 6
uur de collega's van de rijks
politie te water op de hoogte
stelde.
Dezen gingen op onderzoek
uit, het was ondertussen bijna
halfzeven geworden. Zij ver
namen dat de vermiste Belg
inmiddels boven water was
gekomen en met zijn vriend
per auto richting België was
gereden. Van dat ogenblik is
de rijkspolitie te water het
spoor van de beide Belgen
kwijt.
Adjulant Bout van de rijks
politie te water te Wemeldin-
ge zei dit bijzonder te betreu
ren, omdat men de man uit
voorzorg eerst in een druktank
zou geplaatst hebben om te
voorkomen dat hij slachtoffer
van de caisson-ziekte zou wor
den. „Ik kan nu alleen maar
hopen, dat de man er geen
nadelige gevolgen van zal on
dervinden", zei adjudant
Bout-
AMSTERDAM (ANP)
Royal-lmperial iu Amsterdam
(de Engelse dochter van het
AmeriKaanse concern Litton
Industries) gaat op vrij korte
termijn de tabriek van schrijf
machineonderdelen in Amster
dam sluiten. Door deze maat
regel zal het uit 370 man be
staande personeel worden ont
slagen,
Voor circa 50 man bestaat
een goede kans op vervangen
de werkgelegenheid bij IBM
in Amsterdam, aldus Royal-
lmperial.
Sinds 1971 produceert de fa
briek schrijfmachinewagens
als toeleverancier van Imperi
al Typewriters.Comp. in Enge
land, ook een onderdeel van
Litton. Tengevolge van techni
sche wijzigingen in het pro-
duktieprogramma voor deze
wagens en mede door algeme
ne economische omstandighe
den is er niet meer voldoende
werk om de Amsterdamse fa
briek draaiende te houden.
Pogingen om vervangend
werk te krijgen ol een nieuwe
gegadigde voor de fabriek te
vinden zijn mislukt.
De directie van Royal-lmpe
rial zegt dat voldoende tijd zal
worden toegestaan om een so
ciaal plan af te ronden.
BIJ een verkeersongeval in
Heerhugowaard zijn twee
vrouwen om het leven geko
men.
Antwerpen te zijn die is veron
gelukt.
De motorwagen en de eerste
twee wagons reden normaal
over de brug te Pont-a-Celles.
De derde wagen ontspoorde en
viel op de weg die langs de
Sambre loopt. De vierde wa
gon reed, gevolgd door de
overige wagons op het ijzeren
geraamte van de brug in en
vloog in branid.
(Van een onzer verslagge
vers)
GOES Ruim een derde
van het aantal door de keu
ringsdienst van wareD te
Goes in 197X en 1972 in Zee
land en West-Brabant onder
zochte nasi- en bamiballen,
slaatjes en croquetten voldoen
niet aan de eisen, die in de
warenwet worden gesteld-
Dit staat in de jaarversla
gen over 1971 en 1972, die
de keuringsdienst van waren
nu pas heeft, laten verschij
nen- „Nog steeds wordt bij
de bereiding te we in ie. aan
dacht geschonken aan de rei
niging en desinfectie van de
gereedschappen, de werkta
fel en de overige appara
tuur", merkt de dienst van
waren op- Hieraan wordt dan
nog toegevoegd: „De vele
monsters met een te groot
aantal -kweekba-re micro-or
ganismen wijzen erop dat
ook de bewaring veel te lang
durig en-of ondoelmatig is"-
Uit de cijfers van de dienst
blijkt dat met name veel
slaatjes, die door de keu
ringsambtenaren voor be
monstering waren meegeno
men, moesten worden afge
keurd wegens te slechte
kwaliteit-
(Van onze red. buitenland)
NICOSIA De president
van Cyprus, Giafkos Clerides,
heeft gisteravond de Grieks-
Cyprische bevolking van het
eiland opgeroepen de strijd te
gen de Turken voort te zetten,
aangezien de Turkse eis voor
de vestiging van een autonoom
Turks-Cyprisch gebied in het
noorden van Cyprus onmoge
lijk aanvaard kan worden. Dat
betekent een wanhopige strijd,
want de Turken hadden giste
ren het hele noordelijke deel
van Cyprus al, bijna in han
den.
Clerides legde zijin verkla
ring af na een vie-r uur duren
de bespreking met politici,
geestelijken, zakenlieden en
vertegenwoordigers van de on
dergrondse EOKA-beweginig
in Nicosia.
President Ford heeft gister
avond Turkije gemaand zijn
militaire campagne op Cyprus
te staken. Hij drong aan op
een onmiddellijk staakt-het-
vuren.
Ford stelde zich in zijn eer
ste commentaar op de crisis
rond Cyprus achter de woens
dagavond door het State De
partment geuite kritiek op het
besluit van Turkije de vijan
delijkheden te hervatten na de
mislukking van de besprekin
gen in Genève.
Een woordvoerder van het
ministerie van buitenlandse
zaken wees opnieuw het ver
wijt van de hand dat de V.S. in
het conflict naar het Turkse
standpunt neigen. Wel zei hij
dat de Amerikaanse regering
de plannen voor een autonoom
Turks gebied op Cyprus
steunt.
De Amerikaanse woordvoer
der voegde hieraan toe dat
Washington ervan uitgaat dat
de Amerikaanse militaire
steunpunten in Griekenland
niet worden getroffen door het
Griekse besluit militair uit de
NAVO te stappen. Datde
Griekse regering uitwijzing
van de Amerikaanse troepen
overweegt, werd gisteren be
kend.
De Veiligheidsraad heeft
gisteren niets anders gedaan
dan bijeenkomsten uitstellen.
De leden van de raad konden
het tot in de late donderdaga
vond niet eens worden over de
strategie die de Verenigde Na
ties moeten volgen om net ge
weld op Cyprus in U dammen.
Het schijnt dat een eventuele
veroordeling van Turkije het
grote struikelblok vormt. De
islamitische staten wijzen een
dergelijke veroordeling princi
pieel af.
Engeland heeft in overeen
stemming met de Verenigde
Staten besloten zijn vredesini
tiatieven inzake Cyprus in de
ijskast te zetten tot het mo
ment is gekomen dat Turkije
de strijd beëindigt. Dit hebben
Britse functionarissen gisteren
onthuld.
Waarschijnlijk zal een nieu
we poging worden gedaan om
de kwestie-Cyprus op te los
sen ais de Turken eenmaal
verklaard hebben niet van
plan te zijn hun militaire actie
tot het gehele eiland uit te
breiden en Griekeland en Tur
kije weer met elkaar aan de
onderhandelingstafel gaan zit
ten om over vredp te praten,
aldus de Britse functionaris'
sen.
Ook van de kant van de
NAVO zijn voorlopig geen ini
tiatieven te verwachten. Se
cretaris-generaal Jozef Luns
had gisteren in Londen een
gesprek met minister Ciala-
ghan na afloop waarvan hij te
genover journalisten verklaar
de dat van de zijde van de
NAVO in de onmiddellijke
toekomst geen „spectaculair»
acties" inzake Cyprus zijn te
verwachten.
Luns zei over het besluit
van Griekenland zich militair
uit de NAVO terug te trek
ken, dat het Griekse stand
punt hem niet geheel duidelijk
is en dat hij hoopte dat d«
Griekse regering van haar be
sluit zou terugkomen.
Premier Konstantin Kara-
manlis van Griekenland heeft
-islera' oud in een radiotoe
spraak het Griekse volk uitge
legd dat militaire interventie
van de kant van Griekenland
op Cyprus geen reële moge
lijkheid is als gevolg van de
grote afstand en omdat de de
fensie van Griekenland er
door verzwakt zou worden.
Hij zei dat zijn regering
voor net dilemma had gestaan
of zij geweld met geweld, list
met nst moest beantwoorden.
De ingeslagen politieke weg is
door nationale noodzaak gedic
teerd, aldus Karamanlis.
Behalve de bijeenroeping
van de Veiligheidsraad en de
terugtrekking van de Griekse
strijdkrachten uit de NAVO
„werden en zullen nog andere
dingen gedaan worden, die
echter op dit moment niet ont
huld kunnen worden", zei de
premier.
Griekenland, dat zich door
de Verenigde Staten in de
steek gelaten voelt, bestudeert
thans de legale aspecten van
een uitwijzing van de Ameri
kaanse troepen, zo is van re
geringszijde in Athene verno
men. Amerika heeft 3508 tot
4500 man geüniformeerd per
soneel in Griekenland en be
schikt voorts over een aantal
bases en faciliteiten, zoals een
raketlanceerbasis op Kreta en
een artillerie-eenheid voor de
controle op kernkoppen.
Het vlaiggeschip van de
Amerikaanse zesde vloot,
„Little Rock", is donderdag
plotseling met onbekende be
stemming van zijn basis bij de
Italiaanse stad Gaeta vertrok
ken.
De Sovjet-Unie zette haar
beschuldigingen voort dat de
NAVO achter de gebeurtenis
sen op Cyprus zit en dat het
westerse bondgenootschap
„dood en gevangenschap" over
de Cyprioten gebracht heeft.
HJ§ '!T- ---• "'ririijPIII!
iliir'
I 'MUfl
V.N.-soldaten vluchten in hun pantservoertuig bij een Turks bombardement op Ni
cosia.
