Cross-look de nieuwe 50 cc
■ma*
n
nn
n
H
N
1
i
m
c
c
Verkij
radio
a
c
0
1
O
n
1
t
□n
1
C
c
n
i
C
1!
i
r
1
r
I
Snelle, zuinige middenklasser
J
Veiligheid
Vaag
Mazda en GM
brengen
samen
Roadspacer
Netjes
Nieuwe
formule voor
loodvrije
benzine in VS
86
OPLOSSING
VORIGE WEEK
jL
ZO INSTUREN
NAAM
PRIJSWINNAARS: STRAAT
WOONPLAATS
0
W
i
A A W 1 E
ZATERDAG
NEderland IIs
ZATERDAG
ZATERDAG 10 AUGUSTUS J
Datsun 1
Als opvolger van de 1200 heeft Datsun enige tijd geleden de 120 Y
ge-introduceerd, moderner van lijn dan zijn voorganger, 12 cm. lan
ger, maar met de beproefde motor van de 1200-serie.
En dat is een 4 cylinder 1171
cc motor met een vermogen
van 69 sae-pk bij 6000 omw.-
min., goed voor een topsnel
heid van iets meer dan 150
km-uur en in goed 16 secon
den accelererend van 0 tot
100 km.
Na een week tussen de wie
len van de Datsun 120 Y te
hebben doorgebracht, waarbij
dankzij een rit in Duitsland
ook hogere snelheden gereden
konden worden dan momen
tcel in Nederland zijn toege
staan, kan worden geconsta
teerd dat we hier te maken
hebben met een goede mid
denklasser, een vlotte starter,
licht bestuurbaar met 'n zeer
behoorlijk weggedrag, 'n uit
stekend remsysteem, een wat
harde en bonkige vering, een
alleszins redelijk zitcomfort,
goede veiligheidsvoorzienin
gen. een bagageiTiimte die
aan de krappe kant is en een
motor die in de lagere toe
rentallen wat achterblijft bij
vergelijkbare concurrenten, -
maar die dat, zodra er op toe
ren gereden wordt, alleszins
vereffent.
tiesysteem is uitstekend, goed
regelbaar met een hoge capa
citeit en een krachtige aan
jager die op warmef!) dagen
de hitte in de wagen fel te
lijf gaat.
Verlichting en signalering zijn
in orde en wat uitrusting be
treft vindt men achterruit
verwarming, klok, aansteker,
drie asbakken, hoofdsteunen
(op de luxe type), ra-
diaalbanden en een alarm-
knipperlichtinstallatie, maar
merkwaardig genoeg geen ma-
ke-up spiegel. Ten aanzien
van de veiligheidsaspecten
moet melding gemaakt wor
den van het veiligheidsstuur
Als gevolg van nauwe samen
werking tussen de Japan
se Toyo Kogyofabriek (Maz
da) en General Motors Holden
in Australi komt binnen
kort een nieuwe wagen uit on
der de naam Roadspacer.
De wagen zal bestaan uit de
koets en een aantal mecha-
nisohe componenten van de
Holden Premier en krijgt een
door Toyo Kogyo ontwikkelde
rotatiemotor. De produktie
neemt in het a.s. voorjaar 'n
aanvang. De Roadspacer, be
doeld als topmodel in het
Mazda - programma, zal vol
doen aan de strenge Japanse
eisen voor 1975 wat de uitlaat
gassen betreft. Voorlopig zal
de Roadspacer alleen in Ja
pan geleverd worden.
Die motor is trouwens ook
wanneer het toerental de 6000
nadert nog altijd mooi rustig
en het schakelen met 't kor
te, sportieve pookje gaat
uitermate soepel met direct
aangrijpen. De 120 Y heeft
schijfremmen op de voorwie
len met „zwevende" remblok-
ken en trommels op de ach
terwielen. De remmen zijn
zelfafstellend, de circuits zijn
gescheiden en voorzien van
rembekrachtiger en remdruk-
begrenzer. Dat alles resulteert
in een uitstekend remvermo-
gen zonder een spoor van fa
ding. De besturing is zeer licht
en direct, maar bij hoge snel
heden enigszins aan de vage
kant, wat zwevend zonder dat
dit nu ook weer leidt tot het
gevoel dat je de wagen niet
meester kunt blijven. Weglig-
ging en bochtengedrag is goed
zonder meer, zijwindgevoelig
heid ontbreekt en de bedie
ning is zeer gemakkelijk: de
knoppen zijn goed gegroe
peerd met 1 handel aan het
stuur voor de richtingwijzers,
alles fijn binnen handbereik.
Het veersysteem bestaat uit
MacPherson veerpoten voor
en half-elliptische bladve
ren acter met een halfvrii-
dragende achteras. Vooral bij
soloritten kwam de vering o-
ver als tamelijk hard en bon
kig en de oneffenheden in 't
wegdek waren dindeliik in de
wagen voelbaar. Wel jammer,
maar de vering is niet het
sterkste van de 120 Y.
Wat het interieur aangaat
mag worden opgemerkt dat
de ruimte voorin meer dan
behoorlijk is met stoelen die
een goede zit geven ook bij
lange ritten; de zitruim
te achterin is beduidend min
der, maar voor kleine kinde
ren uiteraard alleszins vol
doende. Het interieur is over
het geheel genomen netjes af
gewerkt al kon ons persoon
lijk het helblauwe tapijt op de
bodem (bij een rode carrosse
rie) niet bekoren. Het dash
board is netjes en overzich
telijk met de klokken achter
niet reflecterend glas.
Het verwarmings- en ventila-
door HEN BOLLEN
met samendrukbare stuurko-
lom, de kooiconstructie met
kreukelzone aan de voorkant
van de carrosserie, de plaat
sing van de brandstoftank te
gen de achterbank en de situ
ering van het reservewiel in
de bodem van de achterzijde
als schokopvanger.
De tankinhoud is 46 liter en
bij normaal gebruik komt men
daarmede zeker ruim 600 km.
Tijdens de testperiode bedroeg
het verbruik n.l. 1 li
ter op 13.8 km. en dat kan
men gerust als zuinig bestem
pelen.
De prijzen zijn: 120Y-2 deurs
8.995,2-deurs de luxe
9.595,4-deurs de luxe
9.995,en Coupé de luxe
10.975,Niet niks, maar de
wagen is het geld wel waard.
Wetenschappelijke medewer
kers van de Goodyear Tire
and Rubber Comp. in de VS
hebben water, alcohol en ben
zine gecombineerd in 'n nieu
we formule, die in de dabjje
toekomst zou kunnen leiden
tot een schone motorbrand
stof.
Het mengsel dat 65 pet. min
der schadelijke concentraties
bevat dan de huidige benzine
is het resultaat van een drie
jarig onderzoek. Uit praktijk
proeven met de loodvrije ben
zine bleek dat een wagen met
een normale V-8 motor goed
functioneerde, dat er sprake
was van een efficiënte ver
branding en dat het uitlaat
gas aan hoge milieu-eisen vol
deed. Men is tot de conclusie
gekomen dat het meest suc
cesvolle mengsel zou moeten
bestaan uit 25 pet. t-butyl-al-
cohol, 3 pet. water en 72 pet.
benzine en aangenomen wordt
dat deze brandstof door de
raffinaderijen kan worden
voorgemengd.
CROSS - look
Onder de naam Cross - look
brengt Kreidler een 50 cc
motorjiets op de markt met
5 versnellingen, 7 pk bij 8500
omw. p. min., electronische
ontsteking en een topsnelheid
van ongeveer 90 km. p. uur.
Dd kleur uitvoering is mat-
zwart frame met oranje tank,
spatborden en motor schilden.
De nieuwe motorfiets is
goedgekeurd voor gebruik op
normale verkeerswegen, maar
leent zich ook voor het rijden
op ruwer terrein.
De prijs bedraagt f 2.150,
1
2
3
4
5
[12
6
7
1 18
9
10
11
13
Ij85ó
19.05
14
15
16
HgO.OD
l*0'D
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
Sp
■{1.55
31
1
32
33
34
35
36
37
22.35
38
39
40
41
42
1 22-15-
43
44
45
46
47
48'
1 NED
t
1 18.15
49
50
51
52
18.55
H 19.05
53
54
55
56
57
58
59
60
119.30
20-00
62
63
64
65
■202I
66
67
68
69
70
71
72*
73
*200
74
75
76
77
78
22.50
79
80
81
82
83
85
87
88
114.30
89
93
HORIZONTAAL:
1. aanspreektitel van een
vorst
4. wild zwijn
8. snij wond
9. opstandeling
12. morsdoekje
14. beginsel van blad of bloem
15. reet
17.-roem
18. drukmeter*
24. bijbelse figuur
25. schel
26. prul
27. vernis
29. wiel
31. slee
32. indische hennep
33. eerste vrouw
35. dakbedekking
37. pers. voornaamw.
38. reeds
39. metalen samensmelten
42. laatstleden
43. kling
46. lijfwacht
47. met iets vettigs be
strijken
49. telwoord
50. zuiver
51. beroep
52. zwart (F)
54. onrechtmatig wegpakken
56. meisjesnaam
59. onderzoek naar gehalte
62. dun
63. knap
65. voorzetsel
66. aankomend
68. kaliumzout
70. plechtige gelofte
71. bejaarde
73. achter
74. loshangend bosje haar
76. grappenmaker
77. bid L)
78. voorzetsel
79. vreemde munt
81. op een boot aanslui
tende trein
85. projectieplaatje
86. stad in Italië
88. landbouwer
89. tijdelijke smaak
91. stijf door ouderdom
92. Europeaan
93. watervogel
94. grondsoort
VERTIKAAL:
1. knevel
2. boom
3. rhenium
5. Verenigde Staten
6. ieder
7. spoorstaaf
8. vlug
9. Nederlandse rivier
10. ontplofbaar projectiel
11. smal dun stuk hout
13. roofdier
14. maal
16. venster
18. insekt
19. hoge stand
20. Griekse letter
21. eerbied
22. enthousiasme
23. knaagdier
25. zak
26. gazen weefsel
28. rustig
30. Europeaan
32. treurig
34. smeerbare kleurstof
36. woodovertolligheid
40. zelfzucht
41. te eten
44. déél'van een ei
45. hoog bouwwerk
47. broeikas
48. dopheide
53. deel van een trap
54. niet breed
55. vuur
57. bijdehand
58. elk
60. natriumcarbonaat
61. Perzië
63. betaalwijze
64. het niet meer vriezen
67. groep zangers
69. laboratorium
72. grafvaas
73. vervelend
75. gebogen
78. telwoord
80. struisachtige vogel
82. gewicht
83. kever
84. water in Utrecht
85. gevangenis
87. plaats in Gelderland
88. bundel
90. voegwoord
92. Engelse ontkenning
IN.
!'flTT
KU
f
I u e
vc
sl T
e
T
Üil
Et
E ll
REDACTIE
"DE STEM"
REIGERSTRAAT
BREDA
1e prijs:
Mej. C. van den Berg
Julianalaan 4,
HULST
2e prijs:
Mevr. de Winter,
Berkenstraat 50,
RAAMSDONKSVEER
Inzenden:
vóór dinsdagmiddag 12.00 uw
Zet op de enveloppe ia
linker-bovenhoek: "Weekend*
puzzel".
door JAN EDINK
Het kampioenschap van Joegoslavië is gewonnen
door de 21-jarige student Miljenko Lepsic uit
Zagreb met een maximale score van 22 punten uit
11 partijen.
Joegoslavië heeft zich als lid aangemeld bij de
F.M.J.D., en zal deelnemen aan de Challenge Mon
dial 1974 in Tiblisi USSR en tevens aan het we
reldkampioenschap 1976.
Vooral de boeken van oud-wereldkampioen Ir.
Isar Koepermann worden daar stuk gelezen en men
wil bij uitnodiging voor een toernooi in het buiten
land zelf de kosten dragen om wat internationale
ervaring op te doen.
Hoever men op spelteehnisch gebied daar reeds
gevorderd is, blijkt uit de volgende fragmenten van
partijen uit het Joegoslavische kampioenschap 1974.
In het duel T. RadeljaI. Klasic ontstond na 11
zetten deze symmetrische stelling.
<3
e»
4»
0
9
0
0
0
O
0 0
c
0
c
0
Hij speelde hier nl. met wit 39—34? waarna de
kampioen een leuk slot aan de partij maakte door:
(24—29) 33x24 (14—20) 25x5 (4—10) 5x14 (9x40)
35x44 (19—24) 30x19 (13x24) 28x30 (17x50) en wit
geeft het op.
Ook B. Kovacs wist in zijn partij tegen J. Marinic
iets te laten zien van zijn kombinatievermogen in
het volgende fragment.
c-* O O
O O O O
n
O O O
o o G
kunnen zien. Maar dat pakte héél anders uit.
De Indonesiër bleek over dusdanige schaaktech-
nische en vooral strijdlustige reserves te beschik
ken, dat hij in de resterende zeven ronden ongesla
gen vijf en een hiüf punt kon scoren. Avdijansjah is
trouwens officieel meester van de FIDE en zijn
gedeelde zesde plaats met 50 pet. is achteraf dus
heel normaal.
Opmerkelijk was wél zijn overwinning op Har-
toch, die met zijn rustige en positionele stijl negen
remises maakte en eveneens op 50 pet. kwam. Maar
Ardijansjah zette Hartoch het soort spel voor,
waar onze landgenoot helemaal niet van houdt! Er
ontstond zodoende een levendig en spectaculair ge
vecht, dat nogal wat bekijks trok en hopelijk ook
de lezers van deze rubriek zal kunnen bekoren.
Wit: Ardijansjah (Ind.) Zwart! Hartoch (Ned.)
Siciliaanse verdediging (achtste ronde)
1. e2e4, c7—c5: 2. Pgl—f3, e7—e6; 3. d2—d4,
c5xd4; 4. Pf3xd4, Pb8—c6; 5. Pbl—c3, d7—d6; 6.
Lfl—c2, Pg8—16: 7. Lel—e3, Lf8—e7; 8. Ddl—d2,
a7aG; 9. f2—f4, Dd8—c7; 10. 0-0-0, 0-0; 11. g2—g4,
Pf6—d7; 12. g4g5, Pc6xd4; 13. Le3xd4, b7—b5:
14. f4—f5, b5-b4: 15. Pc3—a4, Dc7—a5.
(Hier was 06e5 de aangewezen voortzetting ge
weest. Nu ontstaan grote complicaties, waarin de
witspeler zich het beste thuisvoelt.)
heeft de gevaren via de g-lijn bezworen en zijn
stukken1 actief opgesteld. Een groot bezwaar van
zijn opstelling is echter, dat hij via de vierde rij
en de f-lijn in penningsmoeilijkheden is geraakt.
Met zijn volgende zet maakt wit daar gebruik van).
20. Fa4c5!, Le4xc2; 27. Tglxg6, Df5xg6; 28.
Db4xf4, Td8d5; 29. Df4—e3, Te8—c8: 30. b3—b4,
a6a5. (Poging tot actief tegenspel maar er volgt
een nieuwe krachtzet). 31. Tflgl, Td5xc5. (Op
Df5 komt Lg4, Dg6, Ldl! en wint). 32. b4xc5 (Niet
Txg6, Txc3.), Dg6—f'; 33! Tgl—g5 (Ten slotte
heeft wit er een loper aan overgehouden maar hij
verkeerde in hevige tijdnood en dus kan zwart nog
enige hoop koesteren.), Tc8b8+; 34. Kb2a3,
Df5e4; 35. De3xe4, Lc2xe4; 36. Lc3xa5; Tb8a8;
37. Ka3—b4, Le4d5; 38. a2—a4, f7—f5; 39.
La5b6, f5f4; 40. Tg5xd5 (Er zijn hier natuur
lijk vele wegen die naar Rome leiden. Met zijn
vlag op vallen en misschien niet precies wetende,
hoeveel zetten hij nog moest doen kiest Ardijansjah
de meest overzichtelijke weg. Een goed voorbeeld
van practisch meeslerschaak!), e6xd5; 41. Le2f3,
Kg8xg7; 42. Lf3xd5. (De tijdnood is voorbij en de
witte vrijpionnen lopen dóódsimpel door naar hun
promotievelden).
Zwart geeft het op.
Hij moest drie SA spelen na een biedverloop dat
niet ter zake doende is en kreeg een uilkomst van
klaver vier (vanuit Noord). Hij speelde klein op
tafel, Mayer als Zuid, de vrouw, genomen met da
leer. Het is logisch dat Nije zijn geluk wilde zoeken
in de ruiten en de beste aanpak leek hem die kleur
van tafel te spelen. Hij hoopte dat de honneurs ver
deeld zouden zitten en dat Mayer de zijne niet zou
zetten, waardoor Garozzo in het bezit van de
gevaarlijke klaverlengte tijdig van een
entree
zou worden verlost. Zo gezegd, zo gedaan. Eeri
kleine schoppen naar de heer en vervolgens ruiten
boer. De eerste teleurstelling kwam toen Mayer
vlot de heer produceerde, maar de lucht klaardo
weer wat op toen Nije de nagespeelde klaver met
de tien mocht nemen. Het leek Uiteraard dat Ga
rozzo alleen nog met klaver aas aan slag kort
komen en dat Mayer derhalve ruiten aas bezat
maar het betekende tevens dat de klavers 43 ver
deeld moesten zijn. Nije speelde opnieuw ruiten en
tot zijn grote schrik renonceerde Mayer: Garozzo
bleek het aas te hebben en bovendien dc resteren
de klaveren. Eén down. terwijl het contract een
voudig gemaakt had kunnen worden, zoals uit het
totale spel blijkt:
Toen Marinic met zwart hier 711? speelde
volgde de niet diepe maar wel verrassende kom-
binatie: 28—22! (18x47) 44—39 (35x33) 38x27 (47x40)
45x34 en wit heeft een schijf gewonnen.
Radelja met wit hoopte dat zwart ook op de
12e zet hem zou naspelen en vervolgde hier met
3025. Toen zwart inderdaad antwoordde met
(2126?) ging het als volgt: 25x14 (26x37) 2722!
(18x27) 32x21 (23x32) 14x23 (16x27) 23—19! (24—29)
33x24 (4—9) 24—20 (15x24) 19x30 (13—18) 47—42!
(27—31) 36x27 (32x21) 42x31'
Dezelfde Radelja beging op de 26e zet tegen de
kampioen M. Lepsic een enorme blunder in de
navolgende stand.
V »ir
A Ai
rinor H. W FILARSK1
door CONSTANT ORBAAN
Toen Ardijansjah in de meestergroep van het
IBM toernooi met nul uit vier startte meenden
de andere deelnemers een zacht eitje in hem te
16. f5—f6!, Le7—.18 (Of Dxa4, fxe7, Te8, Kbl of
b3, resp. gxf6, gxf6 en de open g-lijn vfordt zwart
direct fataal.) 17. b2b3, Lc8b7; 18. f6xg7. (Deze
pion is natuurlijk een zeer onaangename doorn in
het zwarte vlees en daar draait het vervolg om.),
Tf8—e8; 19. ThX—gl, Lb7xe4. 20. Dd2—f4, Da5—f5:
21. Df4xd6. Ld8xg5 22. Kcl—b2, Ta8—d8; 23.
DdGxb4, Pd7e5; 24. Tdlfl, Lg5f4 (Anders ver
liest zwart materiaal.) 25. Ld4c3i, Pe5g6 (Zwart
MOEILIJK ZIJN!
De werkelijk goede speler herkent men aan de
wijze waarop hii het de tegenstander moeilijk weet
te maken. Hoe goed de Italiaan Garozzo dat bijv.
kan, ondervond Wim Nije in de finale van de World
Pairs Olympiad in Las Palmas. Nije als West zijn
grote tegenstander zat Noord stond aan het hoofd
van de volgende fraaie collectie (Oost, Noord-Zuid):
A.6.5.
A.H.V.10
O V.6.2
H.B.5
H.V.9.3
t?4
O B.W9'8'4
10.8.7
A.6.5
A.H.V.10
O V.6.2.
H.B.5
H.V.9.3.
<?4
O B 10.9.8.4.
10.8.7
B.10.4
7? B.9.7.6.5.3.2
O H
V.3
Zou Garozzo de tweede klaver hebben gen"™
en met klaver hebben vervolgd, dan weet de leI
dat hij down gaat als Noord ruiten aas heef'
zal hij waarschijnlijk zijn geluk zoeken en
den in de schoppen.
Overigens is het natuurlijk de vraag of wesl e;
niet beter aan had gedaan de schoppens te te"
alvorens een tweede neten te spd' n Maai ach'cr
is hel «oprTp g-npplr»!-»-
,VoO (K) Nieuws (NOS)
16 NCRV
„17 20 Prins en bede
F0 knaap, Tsjechische
v.'?,(i' p» helt ieskra
tele-
(NOS).
iK) Nieuws (NOS).
■rins en bedelknaap,
vervolg van de televisie
film van 16-02-
(K) Journaal en weero-
verzicht (NOS)
(K) The Snoop Sisters,
film (herhaling).
(K) Hier en Nu, actuali
teitenrubriek.
Muzikale dagsluiting,
muziek.
-22.50 (KJ Laatste
Nieuws.
NOS)
(K> Nieuws (NOS).
AVRO
(K) De schone heks, af
levering uit de Ameri
kaanse serie.
(K) M.A.S.H..
(K) Journaal en weero-
verzicht (NOS).
(K) G.I. Blues, film
waarin Elvis Presley de
hoofdrol vertolkt.
(K) AVRO's sportpano-
rama, veertiendaagse
gportm a gazine.
-22 55 (K) Laatste nieuw
"(NOS).
(K) Journaal, program
maoverzicht voor het
IULVEKSUM I
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Och-
I tendgymn. 7.20 (S) Z.O. - voor
I aiie kinderen die °P zlin- 7AJ
VPR: Deze dag 8.00 Nws. 8.11
r Dingen van de dag. 8.23 (S)
[20- voor iedereen. (9.35 Wa-
Iterst.) 10.30 (S) Z.L: muz-en
I inf.show (11-00 Nws.) 13.00
1 Nws 13.11 (S) Wegens vakan
tie gesloten: lichte muz. en
akt NOS: 14.45 (S) NOS:
Jazz. 15.10 Progr. v.d. buitenl.
j werknemers. (16.00 Nws.
17.55 Med.
18.00 Nws. VARA: 18.11 Dm
J gen van de dag. 18.20 (S) Va*
I rie-bis: amusementsprogr
18 55 (S) Lyrische liedjes. 19.3(
De Scala 1925 - 19.50: oud.
opera-opnamen. 20.00 (S) D<
VARA feliciteert: verzoek
progr. 22.00 5. Bescherming er
i muzzuiver menselijk progr
22 30 Nws. 22.40 (S) Interr
Jazzfestival te Laren 197'
(23.55 Nws.) 1.00 Nws.
HILVERSUM II
TROS: 7 00 Nws. 7.02 (S)
HILVERSUM Dirk Ve.
kijk heeft van zijn enkele maan
den geleden verschenen boe
„Radio Hilversum 1940 - 1945
over de omroep in de oorlog i
radiobewerking gemaakt
maakte vier documentaire:
plus een reconstructie van eer
radio-zondagmiddag in oorlogs
tijd.
Voor deze serie, die de NOS
radio zal uitzenden op de zon
dagmiiddagen van 18 en 25 au
I gustus en 1, 8 en 15 septem
I ber, maakte Dick Verkijk o]
de eerste plaats gebruik vai
de tientallen op band vastge
I legde interviews die hij tei
behoeve van zijn boek heef
gemaakt. De serie is verde
opgebouwd uit authentiek ge
luidsmateriaal, dat hij voora
bij de Stichting Film en We
tenschap heeft teruggevonde
en in mindere mate in he
historisch archief van de NO!
I zelf.
Hij zegt: „Er zijn in de oorlo
drie. of vierduizend reportage
platen gemaakt. Daarvan zij
er slechts enige tientalle
bewaard gebleven. Zonde
twijfel zijn er talloze doelbe
wust vernietigd, niet door d
Duitsers, want die waren toe
al wet,"
on v„SjUon<1 brengt de NO
dè vi«!? n„d 2 om *135 Ul
mens in af,ever»ng van „c
gram, wording". Dit pr
luthTT 's Kcwi.id aan de ev(
weten ï1 de matematica. r
van h. apsn?a" in dc dag.
verin eenaissance probeer,
maten, r leSKen tusen
harm'" en de muzika
liel ',e' de sterrenkunde
kunst J18®' 'n 6e schilde
hier 7i£COb Bron<>wski gee
0p m persoonlijke vis
«erfanT1,8 d21'55 "ur «P N
bïiek iiio aktualiteitenr
™»eld V" *u' waar on«
