I
tlnie-BLHP zal
Vrij droog,maar fris
Vandaag
De jpinola klooft veel vrijheden
Wetsontwerp
enige redding
voor AR/CHU
Sprang-Capelle
IG
TENKAART
n
t
Gegevens 1300
Nederlanders
in mysterieuze
kaartenbakken
mëcHanisatieshow
3-45 mei
passage
Twee doden
bijlbotsing
in merhole
>0G ÉÉN KANSJE TOT VOORKOMEN BREUK
19,95
èn half
chiurcler
Bakllers dicht op
konimginnedag
Eerste politieke gevangenen vrijgelaten in Portugal
Vakbonden
CehavenvVeghel
Tegenstand
Den Uyl
voorzichtig
optimistisch
over coup
RAADSELS ROND VONDST
Vreemd
Na afwijzing van
beroep door Kamer
Geschillen van GS
fc-rfwr ter. w A. J. MHarkx
r^r'cd «ear: L Leijendekker
>n administratie-adres:
[t 9, Terneuzen, tel. (O^ZoQ)-i
^«ifertaal; f 7.83 per -
I Kr/ 40 cent
P'TSerVmtatschappü De Stem BV,
'intra d 16, Breda
ZATERDAG 27 APRIL 1978
27e jaargang No. 8338
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
JkV veriaten
Lampen met
bel gespiralisea
gloeidraad en j
destoelvormige
ballon. Gericht
licht door witte
kalf met gemat
teerd lichtvenste
30% meer licht
gericht gebruii
(Van onze weerkundig
medewerker)
DE BILT Er is in deze
week op tal van plaatsen een
bui gevallen, ook hier en
daar met hagel, soms ook
met onweer. Toch waren de
hoeveelheden over het alge
meen niet groot, hier en daar
4 a 6 mm. Gerekend vanaf
:?1 maart is er in het grootste
deel van Nederland nog
steeds sprake van een extre
me droogte en ook voor het
weekeinde wordt slechts
weinig of geen neerslag ver
wacht.
Nog steedis zien wij op de
weerkaart een hogedrukge-
bied van Schotland tot Zuid-
Zweden. Er staat boven onze
omigevin/g en midden-Europa
een oostelijke stroming,
waarmee in de komende da
gen wat zachtere lucht tot
ons land zal doordringen.
Een zwak regenfrontje
komt via Duitsland wel na
derbij, maar veel verwachten
wij er niet van.
De temperatuur zal ook
zondag nog niet hoger dan
ongeveer 14 graden komen.
Koud blijft het vooral in
Scandinavië, maar ook in
Zuid-Europa liggen de tempe
raturen voor eind april bene
den normaal want stations
met 20 graden worden nau
welijks op weerkaart aange
troffen.
Op de weg
in Zaamslag
d twee auto's
nu - e! ia: r botsing geko-
v de auto's vloog
j twee men-
■men.
sluiten van deze edi-
irat n nadere gege-
A AG De prijzen
ïkel afgehaald
bezorgd brood mo-
i met het ministe-
vanfccom.misehe Zaken,
^^ktf in, woensdag aan-
verhoogd met
cent.pe:- 00 gram. Het hal-
t brood van 100 gram mag
met 1 cent worden
■eawd.
DEN KAAG (ANP) Alle
NkkMjei: en broodwinkels
zijn Oflkoninginnedag dicht,
en kvensmiddelenbedrijven
ontvangen die dag geen vers
krood.
D't ijeeft het georganiseerd
overleg bakkersbedrijven
meegedeeid. Het personeel
mag volgens de cao die dag
niet wenken
(Van onze redactie
binnenland)
BILTHOVEN De voor
gestelde zware federatie van
NVV en NKV is voor de
Unie BLHP (Beambten en
Leidinggevend Hoger Perso
neel) onaanvaardbaar. Dit
heeft de bestuursraad van
deze 35.000 leden tellende
NKV-bond gisteravond una
niem beslist, nadat eerder
meer dan 90 procent van de
geconsulteerde leden en ka
derleden zich tegen het fe.
deratiemodel hadden uitge
sproken.
Er is nog één kansje dat de
breuk voorkomen wordt. Als
vóór 10 juni a.s. namelijk de
opvattingen van de Unie BLHP
in het feileratieinodel worden
verwerkt, is de bestuursraad
bereid eer. en ander opnieuw te
bezien. Gebeurt dat niet, dan
zal de Unie BLHP zijn lidmaat
schap van het NKV met ingang
van 1 januari 1975 beëindigen
OPKLARINGEN
Opklaringen met een
kleine kans op een bui.
Matige tot krachtige
oostelijke wind.
Maximum temperaturen
lussen 8 en 12 graden.
STAD EN STREEK
Waterschappen kanten
zich tegen plan-
Klaasesz. Pagina 3
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Energiecrisis minder
schadelijk voor
werkgelegenheid dan
verwacht.
Pagina 15
BINNEN- EN
BUITENLAND
Tindemans: „Zachtjes
aan dan breekt het lijntje
niet".
Pagina 11
SPORT
Ketting-ploeg faalt.
Pagina 21
RADIO EN
TELEVISIE
Filmkomiek stierf arm
Pagina 13
VRIJUIT
Twee keer per dag
jezelf zijn in de tijd
van de baas.
Lintjes moeten
eerlijker verdeeld
worden.
Ramsey „Rome is
nabij".
Pure expositie van
Cosma in
Hilvarenbeek.
9 Een van de 17e eeuwse schatten, die volgende week vn Am
sterdam geveild zullen worden. Dit uit een scheepszvrak opgedo
ken koperen ornament van de Verenigde Oost-Indische Com
pagnie werd als insigne op een grenadierspet gedragen.
0 Staande op hun met een anti
stroomde menigte. Het was feest
stad rode vlaggen ontplooid. Ze
me" riepen»
(Van onze redactie
buitenland)
LISSABON Daags na de
militaire putsch in Portugal
heeft de nieuwe leider, gene
raal Antonio de Spinoia, bin
nen een jaar nieuwe verkie
zingen beloofd, meer dan 100
politieke gevangenen vrijgela
ten en vrijheid van menings
uiting en pers afgekondigd. De
beruchte veiligheidspolitie
(vroeger PIDE) zal worden
opgeheven.
In een uitvoerig programma
legde de 64-jarige held van
Potugals lange oorlog tegen
nationalistische guerillastrij-
ders in de Afrikaanse gebie
den er opnieuw de nadruk op
dat daar eerder een politieke
dan een militaire oplossing tot
stand zou moeten worden ge
tracht. Maar op een perscon
ferentie deelde hij in ant
woord op een vraag mee dat
er op het ogenblik geen plan
nen waren om in contact te
treden met de guerrillastrij
ders. Hij zei wel dat er 9
nationaal niveau" een discus
sie moet komen over de over
zeese gebied en-
De Afrikaanse partij voor
onafhankelijkheid van Gui-
nee-Bissao en de Kaapverdi-
sche Eilanders (Paig) heeft
vrijdag een beroep op de Por
tugese militairen gedaan en
gezegd dat zij geen enkel
voorstel of belofte zal aan
vaarden, waarin niet de over-
vinning en de onafhankelijk
heid van onze soevereine re
publiek zou worden erkend.
De partij begroette het initia
tief van de strijdkrachten, er
werd echter ook een verhevi
ging van de strijd aangekon
digd die zij beschouwde als een
concrete steun voor het Portu
gese volk en de gezonde krach
ten van het Portugese leger.
Generaal De Spinoia heeft
verder gezegd dat op korte
termijn de junta vervangen
zal worden dooi een over
gangsregering van burgers. De
junta zal een premier en vi-
(ADVERTENTIE)
-tankwapen bewapende jeea zwaaien soldaten naar de samenge-
im Lissabon. Later op de middag zijn voor het eerst in de hoofd-
w er den meegevoerd door een honderdtal jongeren die ,jocialis-
ce-premier voor de over
gangsregering aanwijzen. Tij
dens dit overgangsbewind zal
de junta aanblijven om uitvoe
ring van haar programma te
waarborgen.
Tevens beloofde de generaal
behalve afschaffing van de
censuur, vrijheid van vergade
ring en vrijheid voor de vak
bonden. De vorming van „po
litieke verenigingen" zal wor
den toegestaan om een basis te
leggen voor toekomstige poli
tieke partijen. Alle Portugezen
die naar het buitenland zijn
gevlucht zijn vrij om naar hun
land teruig te keren.
Over het algemeen leek de
situatie in Portugal vrijdag
rustig, met uitzondering van
enkele incidenten. Voor het
gebouw van het dagblad van
Epoca, het orgaan van de par
tij van de verdreven premier
Caetano, werden auto's in
brand gestoken. Elders in de
hoofdstad werden de kantoren
van de commissie voor pers-
censuiur bestormd.
Na felle tegenstand gaven
zich in Lissabon 250 leden van
de veiligheidspolitie over. In
Oporto bezetten militairen het
bureau van de veiligheidspoli
tie. Daar werden acht gevan
genen bevrijd. Vijf kilometer
van Lissabon werden 114 poli
tieke gevangenen uit de ge
vangenis van Caxias bevrijd.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire
redactie)
TEN HAAG Premier Den
Uyl is voorzichtig optimistisch
over de machtsomwenteling in
Portugal. „Het feit dat een
militaire groep nu de macht
heeft, maant tot grote voor
zichtigheid", aldus de minis
terpresident gisteravond na de
vergadering van de minister
raad. „Ondanks het feit dat de
het beeld niet compleet is, kan
ik toch zeggen na de recente
uitspraken van generaal Spi
noia. dat er hooDvolle tekenen
zijn".
Hiermee doelde drs. Den
Uy) op de toezeggingen van de
nieuwe machtshebbers, dat er
o.a. een herstel van de demo-
e-atische grondrechten komt,
de politieke gevangenen wor
den vrijgelaten en dat de ge-
geheime politie wordt opgehe
ven. „Als dat allemaal is gere
aliseerd, dan is er iets _ge-
beurd, dat iets groots kan "be
tekenen", aldus de premier.
De minister-president rekent
erop, zonder direct grote ver
wachtingen te koesteren, dat
er een andere verhouding
komt tussen Portugal en de
Portugese gebieden Mozambi
que en Guinea-Bissau, in Afri
ka. Zijn gematigd optimisme
baseert Den Uyl op het feit
dat de staatsgreep is gepleegd
o.a. vanuit de ontevredenheid
over het tot nu toe gevoerde
Portugese beleid ten aanzien
van de overzeese gebiedsde
len. „Het blijft zeer de vraag
of deze gebieden onafhanke
lijkheid kunnen verwachten.
Ik hoop en het lijkt mij, dat
er iets zal gebeuren en dat het
nieuwe bewind gesprekken zal
voeren met de bevrijdingsbe
wegingen in die gebieden", al
dus Den Uyl.
(Van een onzer
verslaggevers)
ARNHEM In de twee
langs de snelweg bij Emmerik
gevonden archiefkistjes met
oorlogsdossiers (waarvan wij
gisteren berichtten) zitten ge
gevens over 1300 Nederlan
ders. Dit is ons vrijdag mee
gedeeld door de Arnhemse ad
vocaat-generaal bij het ge.
rechtshof, mr. J. M. Scham
pers.
De twee kaartenbakken met
foto's en gegevens van land
genoten, die tijdens de Twee
de Wereldoorlog in Duitse
krijgsdienst zaten, zijn vrij
dagmiddag overgebracht naar
het ministerie vna Justitie in
Den Haag.
Het onderzoek van de Arn
hemse justitie (o.l.v. mr.
Schampers) heeft aan het
licht gebracht, dat de twee
langs de kant van de weg
staande kaartenbakken ont
dekt zijn door twee Emme-
rikse jongetjes, die in de
buurt aan het spelen waren.
Toen zij de kistjes zagen
staan zouden ze er één of
meer kaarten hebben uitge
pakt en die aan de politie
(KRIPO) in Emmerik heb
ben laten zien. KRIPO-re-
chercheur Frerix heeft, al
dus mr. Schampers, de kistjes
toen opgehaald en even later
meteen overhandigd aan de
rijkspolitie in 's-Heerenberg,
die het belastende materiaal
daarop doorgaf aan de rijks
recherche in Arnhem.
Een en ander klopt niet met
hetgeen rechercheur Frerix
ons donderdag vertelde. Hij
beweerde toen de archief
kistjes zelf ontdekt te heb
ben.
Advocaat-generaal mr.
Schampers vond het vreemd,
dat de Emmerikse politie de
mysterieuze vondst meteen
naar Nederland bracht en het
materiaal niet eerst aan de
Westduitse justitie heeft la
ten zien. Volgens het onder
zoek van de Arnhemse justi-
die heeft de KRIPO nog wel
eerst contact opgenomen met
het Westduitse Rode Kruis.
Deze instelling vermoedde
dat het om Nederlands oor
logsmateriaal ging, waarna
de KRIPO het hier bracht.
Mr. Schampers, die evenals
de Westduitse politie door
gaat met het onderzoek naar
de raadselachtige herkomst
van de kistjes, verklaarde
ons verder dat hij de indruk
had dat de twee bakken een
Duits kaartsysteem bevatten
en derhalve niet toebehoren
aan archieven van' Neder
landse instanties.
De standaardtekst op de
kaarten is namelijk in het
Duits gesteld. „Ik betwijfel
daarom of het om Neder
lands materiaal gaat", aldus
mr. Schampers. Temeer, om
dat hem, nadat de mysterieu
ze vondst door onze krant in
de publiciteit was gebracht,
geen verzoeken om nadere
inlichtingen waren bereikt
van Nederlandse zijde.
De Binnenlandse Veiligheids
Dienst wilde vrijdag geen
commentaar geven op de
vondst van de oorlogsdocu
menten of op de suggestie
dat de kaartenbakken wel
eens uit de BVD-archieven
afkomstig zouden kunnen
zijn. „We wachten eerst het
rapport af en dan moet blij
ken of de BVD er mee te
maken heeft of er nog mee
te maken krijgt", aldus een
woordvoerder.
Voor zover wij hebben
kunnen nagaan, de justitie
liet wat dit betreft niets los
(„Het is een zeer hachelijke
zaak", aldus commissaris
Hylkema van de rijksrecher
che n Arnhem), zit op elke
kaart een foto van de desbe
treffende man of vrouw en
zijn de documenten tot ver
na de oorlog bijgewerkt. Mr
Schampers bevestigde dit.
Op een van de kaarten was
men b.v. het jaartal 1961 te
gengekomen.
Zo heeft iemand een vaii
de honuerden kaarten in
handen gehad en gezien dat
er gegevens op stonden van
een verpleegster uit Rotter
dam. Deze vrouw was na de
oorlog naar Oostenrijk ge
vlucht. Ze was onvindbaar
voor de autoriteiten. Voor
het laatst, zo stond op de
kaart was zij in 1950 in
Amsterdam gesignaleerd. Zo
wel het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie in Am
sterdam ais Westduitse orga
nisaties die zich op hetzelfde
terrein bewegen, waren met
stomheid geslagen toen wij
hun vertelden wat er langs
de kant van de weg bij Em
merik was gevonden. Men
sprak van een opzienbarende
vondst. Het Bondsarchief in
Koblenz heeft donderdag
middag meteen een brief
naar de officier van justitie
in Arnhem geschreven met
het 'erzoek om nadere infor
matie. Het Rijksinstituut
voor Oorlogsdocumentatie
heeft meteen telefonisch con
tact met de justitie opgeno
men en gaat er vandaag ver
der achterheen.
(Vervolg op pagina 9)
(Van een onzer verslaggevers)
DEN BOSCH De Kamer
voor Geschillen uit het college
van gedeputeerde staten van
Noord-Brabant heeft gisteren
het beroep van de protestantse
groepering AR-CHU uit
Sprang-Capelle ongegrond
verklaard. De AR-CHU was
bij GS in beroep gegaan tegen
de uitsluiting voor de verkie
zingen door de voorzitter van
het hoofd-bestembureau, om
dat de kandidatenlijst een half
uur na sluitingstijd was ingele
verd-
De Kamer voor Geschillen
heeft het college van GS wel
geadviseerd ten spoedigste
contact op te nemen met de
minister van Binnenlandse Za
ken, teneinde deelname van
genoemde protestantse lijst
aan de gemeenteraadsverkie
zingen alsnog mogelijk te ma
ken via een wetsontwerp.
Tijdens een openbare zitting
in het provinciehuis werden
gistermorgen de belangheb
benden door de kamer ge
hoord. Commissaris der konin
gin van der Harten, geassis
teerd door de beide gedepu
teerden Van den Eerenlbeemd
en Van Haaren, luisterden er
naar de argumenten van de
appelanten, vertegenwoordigd
door de voorzitter van de AR-
CHU in Sprang-Capelle, de
heer H. Overweel.
Deze wees op identieke inci
denten (zoals in Nijmegen),
waarbij het besluit ten voor
dele van de betreffende poli
tieke groepering was uitgeval
len en betoogde, dat het te
laat inleveren van de lijsten in
Sprang-Capelle (de lijsten wa
ren reeds vijf dagen voor het
verstrijken van de termijn
klaar) op een „schlemielige'*
manier was gebeurd.
Burgemeester P. Bakker van
Sprang-Capelle voerde het
woord als voorzitter van het
hoofd-stembureau: formeel is
do AR-CHU gewoon te laat".
Hij sprak echter ook in zijn-
functie van raadsvoorzitter!
„De fractie telt zes van de
dertien zetels momenteel.
Daarom zou ik er voor willen
pleiten, dat de AR-CHU als
nog mag deelnemen aan de
verkiezingen, temeer daar er
voor de tot die politieke groep
horende kiezen geen alterna
tie' bestaat".
(ADVERTENTIE)
Mogen wij u uitnodigen van de bon - <a
gebruik te maken? Dan maakt u kennis met de 20-delige,
16.000 bladzijden tellende en 300.000 onderwerpen behandelende
Grote Winkler Prins encyclopedie. In de vorm van een informatie-set, -v-
compleet met schitterende uitklapkaarten en prachtige foto's in kleur. Gratiss
«H, Stuur i t gratis en geheel vrijblijvend
Dtüflv de inform, he-set 'Grote Winkler Prins' g
DS-2
Plaats:a
I In open envelop zonder postzegel opsturen aan:
Elsevier, Antwoordnummer 1248, Amsterdam.