VISSEN GAAN WAKEN
OVER DRINKWATER
STEENKAMP
„Grote hap" gaat
één jaar dienen
HAK RUIM
ROO ZEELUI
OP STRAAT
DREIGDE IN
CDA MET
AFTREDEN
Opnieuw fusie in
Zeeuws busvervoer
Yamani:
nog geen
olie voor
Nederland
„Olieprijzen niet
ro4 eens omhoog"
klappen in Bergse rechtszaal
ZOMER-
MODE
1974
VAN MAX
HEIJMANS
IN
DIENSTPLICHT 4 MAANDEN KORTER
Kaping van
KLM-vliegtuig
in Beiroet
Voorzitter ontkent te wanhopen
KATOEN
EN
WOE
verhinderd
Dreigement
Andriessen
Fifty-fifty
OLIEBOYCOT
VS VOORBIJ
ACHT MILJOEN
SIGARETTEN
GESTOLEN
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
[iieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)-79 20
Abonnementsprijs
23,15 pei kwartaal; f 7,83 per maand.
Posse nummers 40 cent.
Gironummer 1114111
l.n.v. Uitgeversmaatschappij De Stem B V,
Reigerstraat 16, Breda
VRUE
VRIJDAG 15 MAART 1974
27e jaargang Nr. 8301
Uitgeefster Uitgeversmaatschappij De Stem B.V
DROOG
Vanochtend plaatselijk
mist. Daarna opklaringen.
Op de meeste plaatsen
droog. Matige zuidelijke
wind. Maximum tempe
raturen rond 7 graden.
STAD EN STREEK
Stichting Zeeland niet
eens met provinciaal
beleid. Pagina 3
Heemkundige Kring
Sas van Gent kwaad op
raad. Pagina 5
FINANCIëN EN
ECONOMIE
Hogere olieprijs maakt
kostbare research
mogelijk. Paginal!
NIEUWEGEIN (ANP)
Aan het Lekkanaal in de ge
beente Nieuwegein bij
T'trecht wordt vandaag het
toxicologisch laboratorium van
"ej Keuringsinstituut voor
drinkwaterleidingartikelen
'KIWA) geopend. Hier wordt
"tel behulp van vissen het op
pervlaktewater, dat wordt ge
bruikt voor de bereiding van
drinkwater, constant bewaakt
tesen giftige stoffen. Er is een
automatisch systeem, waardoor
de drinkwaterieidingbedrijven
onmiddellijk worden gewaar
schuwd als in het water van
de Rijn gevaarlijk hoge con
centraties van giftige stoffen
fnorkomen.
Deze unieke Nederlandse
'tiding, die de mensen van
het KIWA hebben uitgedacht,
zal een jaar lang worden be
proefd. Als het systeem naar
tevredenheid werkt, zullen
mogelijk op verschillende
plaatsen in Nederland derge
lijke controlecentra worden
neergezet.
Onder leiding van dr- C. L.
M. Poels van het KIWA is een
systeem ontwikkeld waarbij
gebruik wordt gemaakt van
vissen. De vis is veel gevoeli
ger voor giftige stoffen dan de
mens.
Het water uit het Lekka
naal, dat als grondstof dient
voor de drinkwaterieidingbe
drijven in het westen van hej
land, stroomt continu door en
kele doorzichtige bakken in
het laboratorium. Hierin be-
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM De
rustige rechtszaal van het kan
tongerecht in Bergen op Zoom
veranderde gisteren van het
ene moment op het andere in
een boksring, toen drie voor
een vechtpartij terechtstaande
jongemann enuit Roosendaal
elkaar opnieuw in de haren
vlogen. Dankzij het optreden
van de parketwachter en een
verslaggever van De Stem ble
ven de gevolgen van de vecht
partij beperkt, maar voor alle
zekerheid liet kantonrechter
mr. Goderie toch maar ver
sterking van de Bergse politie
aanrukken.
De vechtpartij ontstond toen
verdachte C. R. bij de verde
diging van zijn zaak, daarbij
regelmatig in de rede gevallen
door zijn tegenstanders, op
een gegeven moment zijn
emoties niet meer de baas kon
en plotseling flink uithaalde
naar de gebroeders C. en A.
de R.
Overigens werd het uit de
verhalen niet duidelijk waar
om precies de ruzie en vecht
partij in Roosendaal, waarvoor
het drietal terecht stond, was
ontstaan. Wel, dat er een heel
lange periode van treiteren en
dreigementen aan vooraf was
gegaan. En ook dat de gebroe
ders De F. bij die vechtpartij
messen hadden gebruikt.
Voor de officier van justitie,
inr. W. Wetzels was het duide
lijk dat alle drie even veel
scliuid haddon en daarom eiste
hij driemaal veertig gulden
boete, en verbeurdverklaring
van de messen.
De kantonrechter vonniste
conform, maar de messen kon
den niet verbeurd verklaard
worden, omdat de gebroeders,
zo vertelden zij, die messen
's avonds na de vechtpartij
weer van de Roosendaaise po
litie hadden terug gekregen.
vinden zich forellen. De eigen
schap, dat zij zich tegen de
stroom in zwemmend op een
bepaalde plaats in die stroom
kunnen handhaven, maakt hen
bijzonder geschikt voor het
nieuwe bewakingssysteem.
Als het water op een gege
ven ogenblik giftige stoffen
bevat, zal de forel trachten het
gif te ontwijken door zich om
te keren en met de stroom
mee te zwemmen. Hij komt
dan terecht in een van fotocel
len en elektronische prikkels
voorziene zone. Hierdoor
wordt het personeel in het la
boratorium automatisch ge
waarschuwd. Er kunnen dan
onmiddellijk maatregelen wor
den genomen.
9 Chauffeurs van de beide fuserende busbedrijven geven elkaar alvast de hand.
BEIROET (Reuter) Een
Boeing-747 van de KLM, die
gisteravond naar India zou
vertrekken, is op het vliegveld
van Beiroet een uur vastge
houden nadat een Libanese
kruier, die naar het vliegtuig
liep, in het bezit bleek te zijn
van revolvers en explosieven,
aldus veiligheidsfunctionaris
sen van het vliegveld.
Dc Libanese autoriteiten
hebben blijkbaar een poging
tot kaping van de Jumbo ver
ijdeld. De kruier had een pak
ket met bommen en revolvers
bij zich. Vier passagiers met
vervalste Jemenitische pas
poorten zijn gearresteerd voor
dat zij aan boord van het
vliegtuig konden gaan.
440 Indonesiërs
ROTTERDAM De aange
kondigde reorganisatie bij de
Holland-Amerika Lijn zal lei
den tot het ontslag van 320
Nederlandse zeelui (89 officie
ren en 231 gezellen) en 54
walempioyees in Rotterdam.
De bezetting van het kantoor
in New Vork zal met 50 man
worden verminderd. Bij de re
organisaties zijn voorts 440 In
donesische zeelui betrokken,
die kortlopende contracten
met de maatschappij had
den.
De maatregelen in de per
sonele sfeer samen met enkele
andere reorganisaties moe
ten leiden tot een verminde
ring van het verlies. In 1973
heeft de Holland-Amerika
Lijn een verlies van f 35 mil
joen geleden.
Bonden
De vervoersbonden van
NVV, NKV en CNV zijn er
zeer verontwaardigd over dat
de Holland Amerika Lijn gis
teren ontslagaanzeggingen
heeft gedaan, waarover met
deze organisaties geen overleg
is gepleegd. De HAL heeft
Deze bonden niet tot de onder
handelingstafel willen toelaten,
omdat er geên cao is afgeslo
ten voor het door de bonden
vertegenwoordigde kantoor
personeel.
(Van een onzer
verslaggevers)
BREDA/DEN HAAG
Prof. dr. P. Steenkamp, de
„architect" van het samen
werkingsverband van de
drie christen-democratische
partijen (KVP, ARP en
CHU) heeft gisteravond in
Breda ontkend als zou hij
zijn aftreden als voorzitter
van het Christen-Democra
tisch Appel (CDA) hebben
aangekondigd. Hij noemde
berichten daarover volstrekt
onjuist. Hij geeft wel toe
met de portefeuille te heb
ben gezwaaid
Ruim een maand geleden
wanhoopte prof. Steenkamp
echter blijkens een vertrou
welijke brief van 7 februari
aan het functioneren van het
CDA, het samenwerkingsver
band van KVP, ARP en CHU.
Hij was „ernstig ongerust over
de ontwikkeling van het Chris
ten-Democratisch Appel, zowel
naar binnen toe als naar buiten
uit".
Het bestuursorgaan van het
CDA zou op 20 februari j.l.
maar nauwelijks hebben kun
nen voorkomen dat prof. Steen
kamp kort voor de Statenver
kiezingen zijn dreigement met
aftreden als voorzitter van het
CDA zou uitvoeren.
In Breda bestreed hij gister
avond dat zijn aftreden in het
CDA-bestuursorgaan aan de or
de zou zijn geweest: in de laat
ste weken is daarover geen he
le en geen halve minuut ge
sproken, aldus de Eindhovense
hoogleraar, tevens lid van de
Eerste Kamer voor de KVP.
De gedachte dat hij zou wan
hopen aan de CDA-idee, ver
wierp hij eveneens. Zijn spreek
beurt van gisteravond in Breda
noemde hij „het bescheiden be
wijs" van het tegendeel. „Ik
wanhoop er niet aan en ik ge
loof er no<g steeds in", aldus
prof. Steenkamp. Intussen ligt
er bij het bestuursorgaan van
het CDA nog steeds zlin brief
van 7 februari j.l.
In die brief levert prof.
Steenkamp felle kritiek op de
drie partijen, hun fracties in de
Kamers, op vooraanstaande fi
guren in de part (Vu e" in het
contacten gaan ui .''Hij dreigt
met altreden: „Het is, mevrouw,
mijne heren, onmogelijk om zo
door te gaan en ik zelf doe dat
dan ook niet. Ik heb als voor
zitter van het CDA geld, ge
zondheid, heel veel tijd en mijn
politiek reputatie ingezet voor
deze zaak waarin ik geloofde,
maar ik ben niet bereid nog
mijn persoonlijke geloofwaar
digheid hieraan od te offeren".
Prof Steenkamp heeft echter
na een vergadering van het be
stuursorgaan op 20 februari aan
dit dreigement geen uitvoering
gegeven. Maar zijn dreigement
ligt nog op tafel. Dit terwijl de
tegenstrijdige uitlatingen over
het CDA in deze verkiezings
campagne niet van de lucht
zijn. Andriessen, Schmelzer en
Steenkamp zelf hemelen het
CDA op, in CHU-kring (Krui-
singa en Van Leijenhorst)
wordt openlijk afstand genomen
van het CDA en bij de ARP is
het vooral zwijgen geblazen
over het CDA, hoewel men in
de Tweede Kamer-fractie van
de ARP uitermate ongelukkig
is over de wijze waarop An
driessen het CDA aan de man
tracht te brengen.
De KVP-fractieleider An
driessen heeft gisteravond op
een verkiezingsbijeenkomst in
Raalte de brief van prof. Steen
kamp over de ontwikkelingen
binnen het christen-democra
tisch appel „geen opgewekte,
wel oude brief, van een be
scheiden aktualiteil" genoemd.
Hij zei „alle idealisten kennen
voor- en tegenspoed. Zo ook bij
het CDA. Steenkamp blijft
overtuigd van de noodzaak het
CDA verder uit te bouwen. Zijn
reactie is geen gebrek aan ge
loof, maar een aansporing aan
iedereen om vanuit datzelfde
geloof, aan het CDA te bouwen.
Het CDA gaat door. De basis
vraagt dat", aldus fractieleider
Andriessen.
(Vervolg op pagina 13)
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Verreweg de
meeste dienstplichtigen van de
krijgsmacht gaan befcin vol
gend jaar vier maanden min
der dienen. Hun diensttijd
komt dan op een jaar. In een
later stadium zal de diensttijd
voor degenen, die 18 en 21
maanden dienen, verkort wor
den. Er is nog niet beslist of
de verkorting voor deze groe
pen eveneens vier maanden
zal bedragen.
De mogelijkheid van dienst
verkorting werd al door mi
nister Vredeling' twee weken
gëleden in de Eerste Kamer
bij de behandeling van de ^le-
fensiebegx-oting aangekondigd.
Hij verwees de vragende se
natoren toen naar de defensie
nota, die later in het voorjaar
verschijnt. Enkele dagen gele
den onthulde de minister zelf.
dat de wedde voor de dienst
plichtigen aangepast zal wor
den aan het wettelijk mini
mum jeugdloon.
De verkorting van de
diensttijd betekent overigens,
dat er in de toekomst meer
militairen onder de wapenen
zullen moeten worden geroe
pen, omdat men in dienstver
band korter een functie ver
vult.
Geen beslissing wordt voor
lopig genomen over een vei-la-
ging van de dienstplichtige
leeftijd tot 18 jaar. Wel zullen
als gevolg van de diensttijd-
verkorting de uitstel- en vrij
stellingsmogelijkheden aanzien
lijk beperkt worden.
Over de vorming van een be
roepsleger zei de staatssecreta
ris dat de mean r> hierover
verdeeld zijn. Een woordvoer
der van de Vereniging van
Dienstplichtige Militairen (VV-
DM) zei zeer verheugd te zijn
over de door de staatssecretaris
aangekondigde diensttijdvei'kor-
ting met vier maanden. Min
der plezierig zou de VVDM het
echter vinden wanneer het feit
dat er meer dienstplichtigen
moeten opkomen ook zou bete
kenen dat het uitstelbeleid
strakker zou worden. Ook acht
de VVDM het van belang dat er
een goede overgangsregeling
komt voor dienstplichtigen die
vóór invoering van de dienst-
tijdvei-koi-ting onder de wape
nen zijn geroepen. Het zou on
billijk zijn wanneer mensen die
in december opkomen, nog de
volle achttien maanden zouden
moeten dienen en degenen die
in januari opkomen ineens maar
veei-tien, aldus de VVDM-
woordvoerder.
(Van een onzer verslaggevers)
AARDENBURG/TERNEUZEN
Het busvervoer in Zeeuwsch-
Vlaanderen wordt eindelijk
één. De Zeeuwsch-Vlaamsehe
Tramweg-Maatschappij (ZV
TM) zal een openbaar bod uit
brengen op de aandelen van de
Stoomtram Breskens-Malde-
gem (SBM). De gemeentebe
sturen in West-Zeeuwsch-
Vlaanderen, de vakorganisaties
en ondernemingsraden van bei
de bedrijven zijn van een en
ander in kennis gesteld. Met
hen wordt nog nader overleg
gevoerd. Het is de bedoeling
dat beide bedrijven onder de
éénhoofdige directie van dr.
H.J. van Zuylen, directeur van
RTM en ZVTM, zullen werken
waarbij de huidige directeur
van de SBM, Brs. P.C.G.
Vroegop als adjunct-directeur
zal optreden.
Zoals men weet is de ZVTM
sinds twee jaar in handen van
de provincie Zeelaind en de
Nederlandse Spoorwegen, die
elk voor vijftig percent in dat
bedrijf deelnemen.
De SBM is een sti-eekvervoer-
bedrijf waarin de spoorwegen
voor 42% deelnemen. Van de
oveiige aandelen is van onge
veer de helft bekend dat ze
vertegenwoordigd worden door
een Amsterdamse commissio
nair in effecten.
Met deze groep is het overleg
zover gevorderd dat het offi
ciële communiqué zegt „dait de
verwachting gewettigd is dat
overeenstemming zal worden
bereikt". Van de overige aan
delen is niet bekend waar ze
zich beviinidan.
De hoogte van het bod wordt
pas later bekend gemaakt. Aan
genomen mag worden dat dit
zich in dezelfde oi-de van
gi-ootte zal bevinden ais het
bod dalt destijds op de ZVTM-
aandelen werd uitgebracht. De
kans bestaat dat het zelfs iets
hoger zal zijn, omdat de finan
ciële omstandigheden van de
SBM wat gunstiger worden ge
noemd. De ZVTM-aandeelhou-
ders ontvingen destijds onge-
voor 550,voor een stukje
van honderd.
Na de overneming zullen de
provincie Zeeland en N.S. hun
belangen in de SBM ook op
fifty-fifty.basis verdelen.
Het ligt in de bedoeling dat
de naam SBM voorlopig wordt
gehandhaafd. Wel zullen de on
dernemingen als één geheel
worden geëxploiteerd. Geen
enkel personeelslid zal van de
fusie schade ondervinden. De
SBM telt 34 personeelsleden en
vijftien bussen, de ZVTM ze
ventig main personeel en 23
bussen.
(Zie ook oommenitaair op
paginia 3)
(Van onze redactie buiten
land)
WASHINGTON De Ame
rikaanse vice-president Gerald
Ford heeft gisteren gezegd,
dat de Arabische olieproduce
rende landen hebben besloten
het olie-embargo tegen de
herenigde Staten op te hef
fen.
In een tv-gesprek zei hiji
„Ik heb vernomen dat een de
finitief besluit is genomen een
formele bekendmaking volgt
over enkele dagen", aldus Ford.
De bekendmaking van het
besluit zou zijn uitgesteld om
dat, zo zeggen goedingelichte
kringen, gastheer Libië fel te
genstander van de opheffing
zou zijn. Ook Syrië, zou, nu de
zaken aan het Golan-front nog
niet geregeld zijn, niet blij zijn
met het besluit. Henry Kissin
ger, de Amei'ikaanise minister
van buitenlandse zaken heeft
nogal gereserveerd gereageerd
op de uitlatingen van vice-
president Ford. Hij meende
„dat er nog niets bekend
was".
De Saoedi Arabische olie
minister sjeik Yamani heeft
het besluit van de opheffing
van het embargo bevestigd.
Hij voegde daar echter aan toe
dat „het embargo tegen Ne
derland en Denemarken moet
worden gehandhaafd".
(Van onze mode
redactie)
AMSTERDAM
Max Heymans
presenteerde gis
teren zijn zomer-
mode 1974. üe
door Son ja (bo
ven) gedragen
creatie heet „Peo
ple are talking
about". Het is een
geplisseerde, ge
heel van veredel
de katoen ver
vaardigde mid
dagjapon met een
kort jasje op
taille-lengte, met
mouwen die even
eens geplisseerd
zijn. Tanya (on
der) showt een
„Very Saks Fifth
Avenue", een pak
je met uni-wollen
jasje en strakke
rok. Het geheel
wordt gecomple
teerd door een ge
ruite cape.
ROTTERDAM (ANP) In
het Rotterdamse havengebied
is gisternacht een container
met oplegger gestolen.
De container bevatte een par
tij van acht miljoen sigaretten.
Van de daders geen spoor
(Van onze parlementaire re
dactie),
DEN HAAG De prijzen
van benzine en andere aardo-
lieprodukten gaan na de jong
ste verhoging (1 maart) niet
nog eens omhoog. In een „kei
hard gevecht" met de olie
maatschappijen houdt de rege
ring ditmaal voet bij stuk.
Belangijkste argument om
de maatschappijen geen twee
de prijsverhoging toe te staan
is de daling van de dollar
koers, als gevolg waavan de
per 1 maai't toegestane verho
ging van de olieprijzen (op
basis van een toen hogere dol-
larkoers) feitelijk volledig
kostendekkend is geworden
Bij de verhoging, die de re
gering de maatschappijen per
1 maart toestond werd uitge
gaan van een kostprijsverho
ging van 108 gulden per ton
produkt op basis van een dol
larkoers van drie gulden. In
middels is de dollar op de
wisselmarkt teruggelopen van
2,70 gulden, wat een verho
ging zou rechtvaardigen van
97 gulden. De oliemaatschap
pijen hebben dus een valuta
voordeel van elf gulden per
ton.
Dit argument en de prijsda
ling van de olie op de wereld
markt zijn voor de regering
aanleiding om te volharden in
het standpunt, dat nieuwe
prijsverhogingen van de olie-
produkten niet gerechtvaar
digd zijn-
