Limburgers
niet blij met
bisschop
SCHENK: SCHAATSGEWELD IN DAVOS
Staking dreigt
in grootste
metaalbedrijf
INKT NAAR HEATH
Hein Jordans
redt zicht uit
ijskoud water
GESPANNEN
TOESTAND
IN CAIRO
OLIEVLEK
OP
WESTER-
SCHELDE
Zeventig
bruilofts-
gangers
gestorven
EPISCOPAAT ACCEPTEEST
Dl J. GIJSEN ALS COLLEGA
RADOVIC
TOT 1977
GESCHORST
Leger van
85.000 man
kamt
Istanbael
uit
ONTVOERDE SPAANSE INDUSTRIEEL VRIJGELATEN
Houtworm
Militair en scholier
stalen wapens
van Ypenburg
Uitbreiding
onrust
in Rhodesië
Afwijzing
Onzekerheid
VEF A-duels
Maurice Schumann
naar Peking
RIJN-SCHELDE - VEROLME
Meer onrust
Speuractie naar
vliegtuig
Zwam? Schimmel
Duivenoveriasf?
Drankvergiftiging
DAF neemt
nog honderden
Marokkanen
aan
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leyendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (Oil 50) 79 20
Abonnementsprijs m.i.v. l-l-'72: 16,25 per
kwartaal; per maand 5,50. Losse nummers
30 cent
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda.
MAANDAG
24 JANUARI 1972
VRIJE
26e Jaargang
No. 8758
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, .exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer verslaggevers)
ROERMOND/UTRECHT De benoeming van een per
soonlijke vriend van de Rotterdamse bisschop Simonis tot
bisschop van Roermond is in Limburg onder vele priesters
en bij de leiding van het bisdom met teleurstelling en kri
tiek ontvangen. De nieuwe bisschop, dr. Jan Gijsen, stond
niet op het lijstje met kandidaten die het bisdom had voor
gedragen en is door mgr. Moonen, de secretaris van het
Limburgse bisdom, al „gematigd tot behoudend" genoemd.
Bisschop Gijsen, rector van een klooster in Nunhem, is 39
jaar en wordt daarmee de jongste bisschop van het Neder
landse episcopaat, dat hem in tegenstelling tot een jaar
geleden bisschop Simonis meteen als collega heeft geaccep
teerd. Spoedig nadat zaterdag de benoeming bekend werd,
lieten de overige bisschoppen weten dat zij „er op rekenen in
dr. Gijsen een toegewijde collega te zullen vinden". Er is in de
afgelopen maanden wel overleg geweest tussen het episcopaat
en Rome over een nieuwe bisschop voor Roermond.
(Van een onzer verslaggevers)
MAASTRICHT De diri
gent van Het Brabants Orkest,
Hein Jordans, is zaterdagnacht
met zijn auto in een zijtak van
het Albertkanaal gereden.
De heer Jordans wist zich
via het schuifdak uit zijn wa
gen te bevrijden en zwemmend
naar de kant te komen. Hij
werd door een passerende au
tomobilist meegenomen.
Het ongeluk gebeurde door
dat Jordans door een tegenlig
ger werd verblind en van de
weg afraakte. Hij had juist met
zijn orkest een concert in Maas
tricht gegeven.
(Van onze redactie buitenland)
CAIRO. De Egyptische
autoriteiten hebben de veilig
heidstroepen in Cairo in staat
van alarm gebracht, zo is uit
betrouwbare bron vernomen-
Het besluit houdt verband
met het dreigement van de stu
denten dat zij een protestde
monstratie zullen houden naar
het gebouw van de nationale
vergadering als niet aan hun
eisen wordt tegemoetgekomen.
Vanaf 05.00 uur (onze tijd)
hebben zondagmorgen voertui
gen, volgepakt met politie
agenten en militairen, op stra
tegische punten in de stad ge
staan, met name bij brugover-
gangen over de Nijl. De veilig
heidstroepen schijnen zich ech
ter nog op betrekkelijk grote
afstand van de universiteit te
houden.
De studenten willen een har
dere houding van de Egyptische
regering in het conflict met Is
raël.
Het kapittel van het bisdom
Roermond heeft in een verkla
ring gezegd te betreuren „dat
aan een zo zorgvuldig voorbe
reid advies in onze tijd van
groeiende openheid en overleg
is voorbijgegaan". Niettemin
vroeg het kapittel priesters en
gelovigen open te staan voor
de nieuwe bisschop.
Wat de leiding van het bis
dom Roermond vooral pijnlijk
heeft getroffen, is het feit dat
de paus met het negeren van
de kandidaten die het kapittel
had voorgedragen, ook het z.g.
„profiel" van de nieuwe bis
schop naast zich heeft neerge
legd, dat was samengesteld uit
de 12.500 antwoorden op een
enquête in het diocees.
De diocesane pastorale raad
van het bisdom heeft bij mon
de van haar centrale commis
sie „met verbijstering kennis
genomen" van de wijze, waar
op de procedure is genegeerd.
De commissie vindt de zaak
daarom zo bedroevend, omdat
hieruit blijkt dat „de in de ka
tholieke kerk op gang gekomen
ontwikkeling wordt afgewe
zen". Men vindt wel dat de
bisschop de ruimte moet krij
gen om zich waar te maken.
Vijftig priesters die werk
zaam zijn in het bisdom Roer
mond, hebben dr. Gijsen per
telegram verzocht de benoe
ming niet te aanvaarden, om
dat deze benoeming volgens
hen een afwijzing betekent van
de „pastorale praxis" in Ne
derland. De vijftig priesters
zien hierin tevens een misken
ning van het proces van echte
democratisering van „onze
kerk".
Voor hun persoonlijke reke
ning hebben twee stafmede
werkers en directeur dr. Wal
ter Goddijn van het Pastoraal
Instituut der Ned. Kerkprovin
cie in een verklaring gezegd
het „te betreuren dat thans
voor de tweede maal een Ne
derlandse priester object is ge
worden van een zuiver kerk
politieke benoeming". Verder
valt het volgens hen te betreu
ren dat de overige Nederland
se bisschoppen de schijn op
zich moeten laden te hebben
meegewerkt aan de manier
waarop deze benoeming tot
stand is gekomen. De drie plei
ten dan voor een enquêtecom
missie, die gaat uitzoeken wat
zich rond deze benoeming
heeft afgespeeld.
Met deze benoeming is een
eind gekomen aan enkele
maanden van onzekerheid in
het Roermondse bisdom over
de opvolging van mgr. Moors,
die ruim een jaar geleden om
gezondheidsredenen ontslag uit
zijn functie vroeg.
(Zie verder pagina 5.)
(Van onze sportredactie)
DAVOS Wereldkam
pioen schaatsen Ard Schenk
heeft de paar dagen, die hem
nog restten voor het vertrek
naar Sapporo, benut om
iedereen duidelijk te maken
dat hij straks met Olympisch
goud omhangen wil worden.
De 27-jarige Noordhollander
won in Davos zijn derde Eu
ropese titel op de kortst mo
gelijke manier (winst op de
eerste drie afstanden) en
voorts via het klassement.
Schenk was zelfs bereid de
eerste „groot-slem-winnaar"
in de staatsgeschiedenis te
worden. Maar zijn eigen ge
brek aan concentratie, als ge
volg van het in ontvangst ne
men van de vele (en dikwijls
chaotische) felicitaties van de
3.000 Nederlandse supporters,
en de verbetenheid van zijn
landgenoten, voorkwamen dat
hij ook de langste afstand op
zijn naam bracht. Zijn directe
tegenstander Jan Bols demar
reerde halverwege en de door
het succes In slaap gewiegde
Schenk reageerde te laat om
het gat te dichten.
In het gevecht om de start
plaatsen van Sapporo schoot
vervolgens Kees Verkerk nog
eens formidabel uit door de
tijd van Bols te overtreffen
en daarmee afstand-winnaar
te worden. De Noor Roar
Groenvold pakte uiteindelijk
het „schaduwkampioenschap"
(achter de superieure Schenk)
door met inspanning van zifn
laatste krachten juist lang ge
noeg het spoor van Verkerk te
volgen om Jan Bols In het
eindklassement voor te blij
ven.
Voor het overige domineer
de Nederland dit kampioen
schap op een wijze, zoals nog
nooit vertoond is: Schenk
eerste, Bols derde, Verkerk
vierde, Verlieijen achtste en
Kuiners negende. Dit laatste
althans als de andere Neder
lander hoofdscheidsrechter
Ilenny Roos de debutant
In de ploeg niet had gedis
kwalificeerd voor ccn foute
wissel op de tien kilometer.
O Oucl-Europecs kampioen
Dag Fornaess feliciteert de
nieuwe kampioen Ard Schenk,
(Zie verder onze
sportpagina's)
(Van onze sportredactie)
EINDHOVEN PSV-secre-
tari.s en manager Ben van
Gelder is verbolgen. Verbol
gen op de strafcommissie van
de UEFA, de Europese voet
balunie, die Lazar Radovic, de
34-jarige PSV-speler tot 31
december 1976 geschorst
heeft. Radovic mag tot die da
tum geen wedstrijden in
UEFA-toernooien spelen.
Radovic zou scheidsrechter
Burtenshaw hebben geslagen
na de wedstrijd in de achtste
finales om de UEFA-bcker
tussen Lierse SK en PSV in
België, die door de Eindhove-
naren met 40 werd verloren.
Voorts zou radovic de scheids
rechter hebben toegevoegd
„Die tweede treffer had niet
goedgekeurd mogen worden.
Die werd in buitcnspelpositie
gescoord". Radovic ontkent
ten stelligste arbiter Burten
shaw Engelands beste scheids
rechter te hebben geslagen.
Burtenshaw heeft echter een
rapport op poten gestuurd
naar de UEFA, met als resul
taat deze forse straf.
(Van onze redactie buitenland)
ISTANBOEL Ruim 85.000
Turkse militairen, politieagen
ten en leden van de veilig
heidsdienst hebben gisteren in
een massale huis - aan - huis
speurtocht naar linkse guer
rilla-strijders gezocht.
De Turkse hoofdstad was
vijftien uur lang volledig van
de buitenwereld afgesloten. De
drie miljoen inwoners was voor
de duur van de operatie een
uitgaansverbod opgelegd, dat
ook voor alle buitenlanders van
kracht was. Volgens de leiders
van de operatie zijn een aantal
arrestaties verricht en werden,
er ook wapens gevonden. De
huiszoeking was in de eerste
plaats bestemd voor het opspo
ren van vier personen die in
november uit een militaire ge
vangenis waren ontsnapt.
Militairen legden bij het in
gaan van de actie een drievou
dig kordon om de stad. De
troepen splitsten zich daarbij
in teams van meer dan 10.000
man om alle huizen te door
zoeken. Alle binnenlandse
vluchten van en naar Istanboel
waren opgeschort en het water
en wegverkeer kwam tot stil
stand. Groepjes volledig bepak
te militairen gingen aan de
hand van adreslijsten van huis
tot huis en over de stad hing
een serene stilte die zo nu en
dan werd verstoord door mili
taire voertuigen.
PEKING (AFP) De Franse
minister van buitenlandse za
ken, Maurice Schumann, is uit
genodigd voor een officieel be
zoek aan China.
De Westduitse minister van
buitenlandse zakem, Walter
Scheel, heeft te kennen ge
geven, dat hij mogelijk nog dit
jaar China zal bezoeken. In
een televisie-vraaggesprek zei
h(j, dat Bonn er waarde aan
hecht, de betrekkingen met
China verder te ontwikkelen.
(Van onze redactie buitenland)
SAN SEBASTIAN Na
vier dagen en drie nachten in
handen van de Baskische af
scheidingsbeweging ETA te zijn
geweest heeft de Spaanse in
dustrieel Lorenzo Zabala uit
Eibar zaterdag zijn vrijheid
herkregen. Een vrachtauto
chauffeur nam hem in Noord-
Spanje mee, toen Zabala pro
beerde een iift naar liuis te
krijgen.
Zabala zei later dat bij de ont
voering woensdagochtend op
weg naar zijn fabriek „Moto
Bic" in Abadiano vier mannen
hem met een verdovingsmiddel
buiten bewustzijn hadden wil
len brengen. Hij bleef echter
bij kennis. Twee van de ont
voerders hadden hem toen
weggevoerd en in een kamertje
gevangen gehouden. Hij had op
een matras op de grond gesla
pen en met zijn bewakers over
politiek en economie gediscus
sieerd. Ook kon hij dagelijks
kranten uit Bilbao en San Se
bastian lezen..
Met de ontvoering van Za
bala wilde de ETA bereiken,
dat 120 sedert begin december
wegens een onwettige staking
heengezonden arbeiders uit de
fabriek van Zabala weer in
dienst zouden worden genomen
en dat zij loonsverhogingen
zouden krijgen. Het bedrijf had
vrijdag al aan deze eis vol
daan.
(Van onze redactie buitenland)
BRUSSEL De ondertekeningspleehtigheid, zaterdag in
Brussel, die de EEG met Engeland, Denemarken, Ierland en
Noorwegen uitbreidde, is 50 minuten uitgesteld. Toen pre
mier Heath van Engeland de marmeren trap van het Eg-
montpaleis opliep, goot de 31-jarige psychologe en lerares
Karen Cooper een fles zwarte drukinkt over zijn gezicht en
kleding. Van de Britse ambassade moest toen een ander pak
worden gebracht.
Voordat Karen Cooper, die zich Engelse van Duitse af
komst noemt, door de paleiswacht werd weggevoerd, deel
de zij een gestencilde verklaring uit. Daar stond in dat zij
heeft willen protesteren tegan de stedebouwkundige plan
nen die de Britse regering heeft voor een specifiek stukje
Londen. Zij zal door de Belgische justitie worden vervolgd.
Het gezicht van Heath werd door beambten met warm
water schoongemaakt. Toen hij later in eên ander pak de
zaal betrad, applaudisseerden de aanwezige Europese staats
lieden spontaan. De Belgische premier Eyskens bood zijn
verontschuldigingen aan. De vrouw trad op ails fotografe
voor een Zweedse krant. Zij stond bij de andere fotografen
aan de trap, waarover de diplomaten binnenkwamen. Toen
zij de inkt naar Heath wierp, riep zij: „That's for your face"
Haar eigen kleren werden ook met inkt besmeurd.
Volgens de Belgische politie was Karen Cooper een
schuilnaam. De vtouw heet werkelijk, aldus de Brusselse
politie, Maria-Louise Kviatkovski en is geboren in het
Duitse Murnau.
Het was overigens niet de eerste keer dat Heath zo'n aan
slag te verduren heeft gekregen. In juni 1970, kort na zijn
ambtsaanvaarding, kreeg hij een pot rode verf over zich
uitgestort.
Het oponthoud leverde voor de diverse radio-reporters
veel moeilijkheden op. Een Duitse verslaggever, die na 45
minuten niet meer wist wat te vertellen, schakelde (ver
keerd) terug naar zijn studio. De luisteraars hoorden hem
daarop zeggen: „Ik kan hier toch niet langer onzin staan te
verkopen".
(Voor meer nieuws over de ondertekening, zie pag. 5)
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM In het grootste metaalbedrijf in ons
land, het Rijn-Schelde-Verolmecóncern (30.000 werkne
mers) in het Nieuwe Waterweggebied, zijn op korte termijn
stakingsacties te verwachten.
De Industriebond-N VV-leden,
hebben zaterdag in de Doelen
te Rotterdam besloten tot ac
tie over te gaan bij weigering
van hun cao-eisen. Deze week
worden die eisen voorgelegd
aan de directie van Rijn-Schel
de-Verolme (RSV). Bij de RSV-
ondememingen rond de Maas
stad werken 16.000 man. Naar
schatting zijn 6000 van hen lid
van de Industriebond-NVV.
Momenteel is het niet he
kend of de RSV-directie zal
ingaan op de cao-eisen van de
Industriebond-NVV. In sep
tember 1970 was de Rijn-Schel
de het eerste bedrijf, dat de
400 guldenuitkering ineens be
taalde. De fusie met Verolme
was toen nog niet rond.
De Industriebond-NW kon
digde zaterdag j.l. aan dat voor
1973 en 1974, 4 procent reële
inkomensverbetering voor de
werknemers in de metaalin
dustrie wordt gevraagd. De
bond is ook ontevreden over
het koppelbazenbeleid van het
RSV-concern. „Koppelbazen
lopen nu gelegaliseerd rond als
onderaannemers", aldus een
vakbondsbestuurder.
De drie vervoersbonden slui
ten het niet uit, dat in de
Maasstad en Amsterdam ar
beidsonrust ontstaat uit on
tevredenheid over het uitblij
ven van een goede haven-cao.
Kaderleden van deze organisa
ties hebben zich zaterdag wei
nig enthousiast getoond over
een concept-cao voor 1972.
Op korte termijn moeten de
bij de vakbeweging aangesloten
DRONTEN (ANP). De
rijkspolitie in Flevoland heeft
het weekeinde een speurtocht
gehouden naar een vliegtuig
dat volgens ooggetuigen in
Harderwijk en Ermelo boven
zuidelijk Flevoland zou zijn
neergestort. De ooggetuigen
hadden een vuurbal waargeno
men en gezien dat iemand uit
het vliegtuig sprong. De actie
leverde geen resultaat op.
havenarbeiders zich uitspreken.
Er wordt ook onder de leden
een referendum gehouden.
Vooral het ontbreken van kor
ter werken en slechts één dag
vakantie méér dan in 1972
vormden kritiekpunten.
In de ontwerp haven-cao is
een loonstijging van 10 procent
opgenomen. Dit betekent een
reële welvaartsverbetering van
2 procent. Daarnaast kunnen
de lonen drie maal 2 procent
omhoog gaan om de prijsstij
gingen te compenseren,
(ADVERTENTIES)
Verzend direct
deze bon
N.V. RENTOKIL
CHEMIE
Volmerlaan 9 Rijswijk Z.H.
Telef. (070) 90 07 07
Zend mij uitvoerige gegevens over
bestrijding van houtworm, zwam
en schimmel.
Naam
Adres
Plaats
Telefoon
EEN PRESIDENTIëLE stu-
diecommissie in de V. S. heeft
gerapporteerd, dat 24 miljoen
Amerikanen marihuana heb
ben geprobeerd, maar dat het
gebruik daarvan na de leeftijd
van 25 jaar „snel vermin
dert".
EEN POGING van duizen
den linkse betogers om de
Griekse ambassade in Rome te
bestormen, is zaterdag uitgelo
pen op een massaal gevecht
met de politie. Meer dan 200
betogers werden aangehou
den.
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN. Zaterdag
morgen werd door een loods
van een zeeboot in het Oostgat
op de Westerschelde een olie
vlek van enkele kilometers
lengte en breedte opgemerkt.
De gewaarschuwde politie te
water constateerde dat het geen
stookolie maar motorolie was,
die zich niet heeft afgezet op
de bermen van de dijk maar
zonder meer is weggespoeld.
Er behoefden dus geen extra
voorzieningen te worden ge
troffen. Het is verboden op de
rivieren olie van welke aard
dan ook te lozen. Naar alle
waarschijnlijkheid is de olie af
komstig van een kustvaartuig
of zeeboot.
Zowel door die rijkspoli-
terstaat zal een nader onder
zoek worden ingesteld.
(Van onze redactie buitenland)
NIEUW DELHI. In Nieuw
Delhi zijn zeker 70 bruilofts-
gangers gestorven na het drin
ken van illegaal gestookte
drank. Zeventien in het zieken
huis opgenomen gasten zijn er
ernstig aan toe. De slachtoffers
zijn meest bewoners van de ar
me wijken.
Toen er op het feest niet vol
doende te drinken bleek te zijn,
kochten velen goedkope drank
van een illegale handelaar. De
politie gelooft, dat deze ge
maakt was van methylalcohoL
(Van onze redactie binnenland)
RIJSWIJK. In de nacht
van zaterdag op zondag hebben
twee politiemannen uit Rijs
wijk een 20-jarige dienstplich
tige militair en een 16-jarige
scholier (beiden uit Den Haag)
aangehouden die even tevoren
o.m. drie browning-pistolen uit
een gebouw van de vliegbasis
Ypenburg bleken te hebben ge
stolen
De twee jonge mensen liepen
op de vluchtstrook van de rijks
weg RijswijkAmsterdam en
sprongen bij de nadering van
de politieauto de berm van de
weg in. Daar konden ze worden
aangehouden.
(Van onze redactie buitenland)
SALISBURY. De ongere
geldheden ln Rhodesië hebben
zich uitgebreid tot de stad Que
Que, waar zeven Afrikanen ge
wond werden door kogels van
de politie.
In Que Que, dat een bevol
king heeft van 38.000 mensen
van wie 34.000 Afrikanen, von
den de rellen voornamelijk
plaats in de Afrikaanse wijk
Amavenie, aldus de politie.
Het totaal aantal slachtoffers
onder de Afrikaanse bevolking
bedraagt in de negen dagen van
onrust nu 14 doden en 56 ge
wonden. Een tiental blanken
liep eveneens verwondingen o".
(Van onze redactie buitenland)
DEN HAAG DAF zal voor
haar fabriek van personen
auto's te Born in Limburg dit
jaar nog enkele honderden
Marokkanen in dienst nemen.
Deze fabriek heeft op het
ogenblik ongeveer 3000 man
personeel. Hierbij zijn een klei
ne duizend man, die vroeger
bij de staatsmijnen hebben ge
werkt, voorts andere Nederlan
ders uit Limburg en andere
provincies, een groot aantal
Belgen en een grote groep Ma
rokkanen.
De gehele produktie van
DAF-personenauto's is in Born
geconcentreerd. Dit jaar zul
len ongeveer 100.000 personen
auto's worden vervaardigd. Dat
is 15.000 of een kleine 20 pet.
meer dan 1971.