«SSSKm
6.9?
Hertzberger sluit:
275 man straat op
Speculaties over opwaardering van sterke Westcuropese valuta
EEG moet
geldcrisis
bezweren
Belgische
politie
rekent
op snelle
vangst
gewonde
schutter
Nachtvorst strop voor aardbeientelers
PUSKAS TAXEERT TEGENSTANDERS
WDE
mmêf
Dusarduijn,
Roels en
Zelissen
in de Kamer
mmemw
HONDERDTIEN ONTSLAGEN IN ETTEN-LEUR -
REGERING:
KOSTUUMS
as».„69t'
IBJT
¥i°.ï^T eN TCKtfNW
UlRfM'
Brand verwoest
115 hectare
natuurgebied
HELE BOUW
DESNOODS
HALF
JAAR PLAT
Speculaties
Hoofdbestuurslid
St.-Joseph:
Kreekdamsluizen
BRANDT BELOOFT
HEATH
MEDEWERKING
Bloed
deze
week bij
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
ledactie- en administratie-adree:
Mieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (011501—7920
A bonnementsprijs11,15 per kwartaal;
>er maand 3,90. Losse nummers 15 cent,
nelusief 4% B.T.W.
Gironummer 1945433.
VRIJE ZEEUW
DONDERDAG
6 MEI 1971
25e Jaargang
No. 6540
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubiiek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandaignummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
Een klant bij een bank in Frankfurt probeerde gisteren tevergeefs een
aantal dollars te wisselen.
c .Deze twee mannenKarl Schiller, de Westduitse minister van
economische zaken en Karl Klasen, president van de Duitse Bundes
bank, zullen morgen belangrijke beslissingen nemen.
In navolging van andere Europese landen heeft ook de Nederlandse
Bank de notering van Amerikaanse dollars gestaakt. Een bediende van
een wisselkantoor aan het Amsterdamse Damrak laat dat de kopers
weten.
EUROPA KEERT BOLLARVLOED
(Van onze redactie buitenland)
FRANKFORT/BONN/LONDEN/AMSTERDAM Zeven
Westeuropese landen, waaronder Nederland, hebben gisteren
geweigerd dollars te kopen tegen de bestaande internationale
wisselkoersen.
Daarmee is de reeds lange tijd broeiende crisis rond de dollar
tot een uitbarsting van ongekende omvang gekomen.
In financiële kringen heerst de mening dat spoedig verandering
zal worden gebracht in de situatie om verdere chaos te voorkomen.
Het meest waarschijnlijk wordt opwaardering van enige van de krachtige
Ijfesteuropese munteenheden geacht. Daarbij gaan de gedachten in de eerste
plaats uit naar de D-mark, op het ogenblik een der sterkste valuta van
Europa, die na de herwaardering van bijna twee jaar geleden alweer uit
zijn krachten schijnt te zijn gegroeid.
vastgestelde prijs, om te voorkomen
dat de positie van deze munt op het
officiële peil onhoudbaar wordt. Voor
vele landen, met name West-Duits-
land, betekent dat het kopen van een
zwakke munt voor geld dat later wel
licht meer waard zal zijn.
Financiële zegslieden schatten dat
de Bondsrepubliek de afgelopen twee
dagen twee miljard dollars heeft
moeten bpkopen, meer dan het vol
ledige Britse overschot op de 'beta
lingsbalans van vorig jaar.
Gisteren besliste de bondsregering
dat het zo niet verder kon gaan, en
werd de wisselmarkten verboden om
tenminste voor de rest van de week
dollars te kopen. Kort daarop volg
den de Centrale Banken van Oosten
rijk, België, Nederland, Zwitserland,
Portugal en Finland met afkondiging
van een dollarstop, in sommige geval
len aangevuld met een schorsing van
de handel in andere valuta.
In Londen bleef de valutamarkt
open, met gevolg dat de Bank of
England de,reserves moest aantasten
om dollars voor de officiële koers fe
kopen. De nationale bank van Frank
rijk zag zich voor dezelfde taak ge-
op pag. binnen/buitenland 1)
Morgen komt het Westduitse kern
kabinet, dat reeds de stoot had gege
ven tot schorsing van de geldhandel,
wederom bijeen om zich over de toe
stand te beraden, en regeringswoord
voerders hebben verklaard dat men
spoedig daden wenst.
De speculanten rekenen kennelijk
op een hogere waardering van de
mark ten opzichte van de dollar om
tijdelijk verlichting te brengen in de
situatie, want zij trachten zoveel mo
gelijk marken op te kopen.
Hoewel monetaire crisissen niet on
gewoon zijn, is de huidige oorzaak
van de crisis betrekkelijk nieuw: te
veel dollars. In de ogen van vele Eu
ropese zakenlieden en functionaris
sen is de dollar, door het Amerikaan
se betalingsbalanstekort, vrij zwak.
De hoofdoordzaak van dit tekort is
de Vietnamese oorlog.
Met de toevloed van een ongekend
grote stroom dollars naar Europa,
die ingewisseld worden voor krachti
ger Europese valuta, wordt de Ame
rikaanse inflatie geëxporteerd en
dreigt deze de Europese economieën
te ondergraven.
Krachtens de bestaande internatio
nale afspraken moeten de Europese
regeringen de dollars kopen voor de
plaatst.
(Vervolg
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De Nederlandse
ministerraad heeft zich gisteren in
een extra bijeenkomst akkoord ver
klaard met het besluit van dr. J.
Zijistra van de Nederlandsche Bank
om de handel in dollars tot nader
order te staken. In het algemeen
heeft het kabinet zich voorts bera
den op de monetaire situatie, die is
ontstaan door het geweldige aanbod
van Amerikaanse dollars, die mede
in Nederlandse richting is gebogen
door de maatregelen van de Duitse
autoriteiten.
Het kabinet wil trachten te berei-1
ken, dat de landen van de Europese
Gemeenschap tot gezamenlijke ge
dragslijnen komen om de nieuwe si
tuatie het hoofd te bieden. Het mo
netair comité (een ambtelijk gezel
schap) van de Europese Gemeen
schap is met spoed bijeengeroepen en
het wordt niet uitgesloten geacht,
dat er een overleg van de EEG-mi-
nisters van financiën op zal volgen.
In Nederland zal de vaste kamer
commissie voro financiën vandaag
door minister Witteveen worden ge
ïnformeerd over de internationale
monetaire situatie. Deze commissie
is gisteren telegrafisch opgeroepen, i
Uiteraard doen zich in Haagse fi
nanciële kringen al weer speculaties
voor over de Nederlandse houding
voor het geval West-Duitsland in de
komende dagen zou besluiten tot een
revaluatie. Deskundigen wijzen erop.
dat bij de vorige Duitse revaluatie
Nederland niet is gevolgd met het
motief, dat er geen duidelijk over
schot op de Nederlandse betalings
balans was. Thans is er sprake var
een wezenlijk tekort op de betalings
balans, reden waarom een eventueh
revaluatie van de gulden als effec
van een revaluatie van de mark niel
waarschijnlijk wordt geacht.
(ADVERTENTIE)
Aandachtig bekijkt Ferenc Pus
kas het spel van de Ajacieden tijdens
de finale van de KNVB-beker in
Rotterdam.
H
TEXTtEL. SUPERMARKT
OE WOOliTff
TEXTIEL SUPERMARKT
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG In de nieuwe Twee
de Kamer, die volgende week dins
dag voor het eerst bijeenkomt (om de
kabinetsformateur aan te wijzen) zit
ten twee nieuwe gezichten uit Zuid
west-Nederland. Het zijn .de heren P
A. Roels uit Sint-Maartensdijk en J.
Spinks uit Rijen. Beiden maken deel
uit van de nu 39 man sterke PvdA-
frRciic
De KVP-Kamerleden W. P. G. Ass-
mann uit Roosendaal en drs. W. R. V.
Dusarduijn uit Goes zijn hprkozen.
Voor de Zeeuwse KVP-kandidaat
kwam die herbenoeming overigens
niet van zelf. Hij moest gisteren met
drie medekandidaten loten om drie
zetels. Deze loting, door de kiesraad,
bracht ook de ICVP-jongerenkandi-
daat Piet Zelissen in de Tweede Ka
mer.
(Zie ook Stad en Streek 2)
TEXTIEL SUPERMARKT
(Atte MOTfN KieU8£H
NOOfeO
STUNT
TEXTIEL SUPERMARKT
KoTTie oT
(Van een onzr verslaggevers)
ETTEN-LEUR De 110 personeelsleden van de confectiefabriek
Hertzberger in Etten-Leur komen binnenkort op straat te staan. Vol
gens de bonden is een acceptabele ontslagregeling bereikt. Het ar
beidsbureau verwacht dat het overgrote deel van het personeel (meest
dames) snel nieuw werk zal kunnn vinden.
VRUPA6AV0H0 KCWAVONP
(Van onze redactie binnenland)
ROERMOND/STEENWIJK/MON -
-STER Bij bos-, heide- en duinbran
den zijn gisteren 115 hectare ver
woest. Op de grens van Nederland en
Duitsland, op Duits gebied, staat vol
gens de laatste berichten naar schat
ing 100 hectare bos en heide van het
Elmpterwald in brand.
Brandweerkorpsen, vrijwilligers en
militairen zijn met de blussingswerk-
'.aamheden bezig. De brand neemt
nog steeds in hevigheid toe.
Langs de weg Giethoom-Dwars-
graeht is gistermiddag rond 10 hec
tare cultuurgebied geheel door brancj
verwoest. Door snel optreden van de
brandweer konden enkele huizen met
nieten daken behouden worden.
Hertzberger stopt de produktie per
twee juli. Ook in Rotterdam en Oud-
Beierland, waar in totaal 190 mensen
werken. Van de 300 personeelsleden
zullen er 25 kunnen blijven omdat
Hertzberger als verkooporganisatie
wil blijven bestaan. Het bedrijf in
Oud-Beierland wordt opslagplaats.
Adjunct-directeur J. den Hoet
kwam woensdagmiddag naar Etten-
Leur om het sluitingsberiebt mee te
delen. De aanzegging van het ontslag
was voor het personeel al geen nieuws
meer, want die hing al weken in de
lucht. De in de kantine bijeengeroe
pen personeelsleden waren vooral
nog benieuwd welke financiële rege
ling na de volgens de bonden nogal
moeilijke onderhandelingen, voor hen
uit de bus was gekomen.
Die afvloeiingsregeling houdt o.m.
in dat de mensen van boven de veer
tig jaar een aanvulling krijgen op de
sociale uitkering, dat de pensioen
premie wordt betaald, en dat de men
sen beneden de zestig jaar hun „hand
druk" (bedrag ineens) krijgen. Ver
der is er'voor de vakbondslieden een
fonds van f 50.000.
De heer H. de Jong, districtsbe
stuurder van de katholieke bond van
werknemers in het kleding- en tex
tielbedrijf St.-Lambertus, verwacht
dat het grootste deel van het perso
neel snel ergens anders aan de slag
zal kunnen. Wel is het voor hem de
vraag of men er financieel niet slech
ter op zal worden. „De lonen waren
er niet slecht", zegt hij van Hertzber
ger. Volgens de heer De Jong was
weinig meer te doen aan wat hij
praktisch de liquidatie van Hertzber
ger noemt. Als hoofdoorzaak van de
sluiting ziet hjj de grote concurrentie,
waartegen het meer dan een eeuw
oude bedrijf niet meer kon opboksen.
De directie, die gisteren nog niet erg
mededeelzaam was, spreekt van con
juncturele en structurele redenen.
Hertzberger nam de Etten-Leurse
confectiefabriek (bij het Liesbos)
ruim tien jaar geleden over. Er wer
ken enkele mensen met een staat van
dienst van twintig jaar. Een van hen
zei net einde al eigenlijk vier jaar
geleden te hebben zien aankomen.
In die tijd betrok Hertzberger een
enorm nieuw pand aan de Slinge in
Rotterdam. Het bedrijf verwachtte
een groot aantal nieuwe naaisters uit
die nieuwe wijk, maar die kwamen
niet opdagen. De kapitale nieuwbouw
moest worden verlaten. Er volgde
ontslag voor vele tientallen mensen.
De algemene teruggang in de confec-
tie-industrie had zich toen al afgete
kend. Ook in Etten-Leur vielen er
ontslagen.
Nu was er wekenlang opnieuw on
rust onder het personeel. Maar ad
junct-directeur Den Hoet, die zijn
boodschap kwam brengen in een kan
tine waar vanwege bevrijdingsdag de
vlag uithing, zei dat de werknemers
van hoog tot laag zich uitstekend ge
houden hebben. „We hebben formi
dabel personeel. Het is net een grote
familie".
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG/GOES „Maandag
wordt de stakingsactie in de
bouw aanzienlijk uitgebreid. Ve
le grote bouwwerken, ook in de
wegenbouw, komen dan stil te
liggen. Als het moet gaat de hele
bouw in ons land een half jaar
plat". Dit verklaarde de heer
H. Schellekens, hoofdbestuurslid
van St.-Joseph, gistermiddag op
een stakingsvergadering in Til
burg.
De heer Schellekens zei, dat de
actie niet gericht was tegen wat
aannemers of uitvoerders. „Ze is
duidelijk gericht tegen de bezit
ters van het grootkapitaal die
menen dat ze heel werkend Ne
derland de wet kunnen voor
schrijven. Ze is gericht tegen me
neer Bakkenist en zijn club van
bezitters", verklaarde de vak
bondsleider.
De ongeveer 1000 werknemers
in het grindbaggerbedrijf hebben
ook gedreigd met acties als
maandag aanstaande geen over
eenkomst wordt bereikt over hun
nieuwe CAO. Een nieuwe ar
beidsovereenkomst voor de werk
nemers in deze sector had op 1
april reeds moeten ingaan. Een
staking van de grindbaggeraars
kan de hele bouwwereld ernstig
duperen door een dan optre
dend tekort aan betongrind.
Opnieuw hebben de acties zich
gisteren in het land uitgebreid.
Het meest spectaculair was de
staking van ongeveer 300 werk
nemers aan het werk aan de
Kreekdamsluizen in de nieuwe
Rijn-Scheldeverbinding op de
grens van Zeeland en Brabant.
Niet alleen Nederlanders doen
aan de staking mee voorlopig
gepland tot en met vrijdag
maar ook de aan de slufeen
werkende Belgen en Turken.
(Zie ook pag. stad en streek 2)
LONDEN (Reuter). Bondskan
selier Willy Brandt van West-Duits-
land heeft gisteren beloofd, dat zijn
regering in nauwe samenwerking
met Frankrijk en de andere leden
van de EEG alles zal doen wat in
haar vermogen ligt, Engeland in de
EEG te krijgen.
Brandt zei dit in een toespraak tot
de BritsDuitse parlementaire groep
in het Britse Lagerhuis kort na aan
komst in Londen, waar hij gister
avond zou aanzitten aan een diner
ter viering van het 150-jarig bestaan
van het Britse blad The Guardian.
(Van een onzer verslaggevers)
ANTWERPEN/BREDA In
een vuilnisbak bij een huis aan
de Bredabaan in het Belgische
Brasschaat zijn gistermorgen de
van bloed doordrenkte en deer
lijk gehavende kleren van de 22-
jarige Robert van Sprang uit Am
stelveen gevonden.
Aan de hand daarvan heeft de
politie nog eens kunnen vaststellen,
dat Van Sprang vrij ernstig gewond
is aan zijn linkerarm, hand en been.
Hij heeft veel bloed verloren en
moet ernstig verzwakt zijn. Hij zal
daarom zijn achtervolgers van de
Belgische politie en rijkswacht of
van de Nederlandse politie en mare
chaussee niet lang meer kunnen ont
komen.
Ook in Nederland twijfelt men er
eigenlijk niet meer aan, dat Van
Sprang de man is,die in de nacht
van zondag op maandag in 't Zwin
bij Knokke vier Knokse politieman
nen, waarvan er twee zijn overle
den, mitrailleerde. Gistermiddag liep
zijn periodiek verlof af, maar hij
ontbrak op het appèl bij de 121e
verbindingscompagnie in Ede, waar
hij als dienstplichtig soldaat is gele
gerd. Bovendien is bij een huiszoe
king in zijn ouderlijke woning in
Amstelveen munitie gevonden. Zelfs
mevr. Van Sprang is ervan over
tuigd, dat haar zoon Robert de ge
zochte is.
De vondst in de vuilnisbak te
Brasschaat was een bewijs temeer,
dat Van Sprang in het Peerdsbos bij
Brasschaat is (geweest); hij is daar
maandag naar toe gevlucht. Uit de
vuilnisbak kwamen behalve de door
de hond van beheerder Triau van 't
Zwin gescheurde kleren (een groene
ribfluwelen broek en een dito vest)
ook nog een schoen de andere
was Van Sprang al verloren bij zijn
vlucht in 't Zwin en proppen van
bloed doordrenkte watten te voor
schijn. Het bundeltje kleren was
gewikkeld in een ontbijtlaken. De
man stal het ontbijtlaken en nieuwe
kleren (een groene overal), groene
laarzen, een grijze pullover met rol-
kraag en een grijze sportpet) in de
nacht van maandag op dinsdag uit
een huis in het Peerdsbos.
(Vervolg op pag. stad en streek 2)
(ADVERTENTIES)
JL
(Van onze redactie
binnenland)
DEN HAAG/ZUNDERT
Na de alarmerende be
richten over de schade die
de aanhoudende droogte
en de nachtvorst aan de
groei van de aardappelen,
stamstokbonen en bloem
kool hebben aangericht,
blijkt ook dat de aard-
beicntelers met een gerin
ge oogst rekening zullen
moeten gaan houden.
Vooral de in Zuidwest-
Nederland het meest voor
komende soort Gorella
''-eft veel van de lage tem
peraturen te lijden gehad
algemeen is de
schade het grootst bij de
eenjarige percelen. Deze
moeten het eerst geoogst
worden. De bloeiperiode
van deze aardbeien valt
enige dagen vroeger in,
zodat de bloemknoppen
minder beschermd ziin te
gen de vorst. De overjari
ge percelen zijn door hun
overvloedige bladontwik
keling meer bestand tegen
de weersinvloeden. Ook de
aardappelen, die onder
plastickappen geteeld wor
den, zijn zwaar getroffen
door de nachtelijke tempe
ratuurdalingen van de
laatste dagen. Bü deze
teeltmethode wordt de
bloeitijd aanmerkelijk ver
vroegd, maar de kappen
blijken niet voldoende be
scherming tegen de vont
te bieden.
