MEERDERHEID KAMER VOOR VERVROEGING PRINSJESDAG
Arbeiders de baas bi i V eroime
APOLLO
TERUG
OLIEVLEK VAN
20 KILOMETER
DRIJFT ONS
LAND BINNEN
Van Tuyn
wint kort
geding
Nederlander
eet te
weinig
lamsvlees
Lusie tussen Tornado en Belgische Bekaert
OPZIENBARENDE STUNT VAN SCHEEPSBOUWER:
DODEN EN
ENORME
SCHADE BIJ
AARDBEVING
IN LOS
ANGELES
FEIJENOORD
GELIJK
ISRAëL WIL MEEWERKEN AAN
HEROPENING SUEZKANAAL
PARTIJ VAN DE ARBEID IN DE BLOEMEN
Sal
Tas
breekt
met TROS
SCHAPENSTAMBOEK
VOOR
ZEELAND KLAAGT:
RADIO DE KOCK
Slagvelden
Purmerender (36)
krijgt gezichts
vermogen
na 18 jaar terug
Directeur: Dr. W. A. J. M. Hark*
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie, en Administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, teL (01150)7920
Abonnementsprijs: 11,15 per kwartaal;
per maand f 3,90. Losse nummers 15 cent,
inclusief 4 B.T.W.
Gironummer 1945433
DE VRIJE ZEEUW
WOENSDAG
10 FEBRUARI 1971
25e Jaargang
No. 6469
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie ƒ2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel meer
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad. 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Een meerderheid
in de Tweede Kamer is voor ver
vroeging van prinjesdag van de der
de dinsdag in september naar de
laatste dinsdag in augustus. Dit
bleek gistermiddag bij de behande
ling van het initiatiefwetsontwerp
van de heren Wiege (VVD), Van
Thijn (PvdA), Boersma (ARP), Van
Mierloo (D'66) en De Boo (CHU),
dat deze vervroeging voorstelt. Al
leen van de kant van de heer Geert-
sema (VVD) die namens een meer
derheid in zijn fractie sprak en de
heer Diepenhorst (ARP) kwam kri
tiek en bezwaar tegen het wets
voorstel.
De heer Geertsema zei dat de in
dieners van het wetsontwerp hem
niet van het nut van een vervroe
ging hebben kunnen overtuigen. Hij
ziet ook niet dat de begrotingsbe
handeling nu voor 1 januari van het
lopende zittingsjaar afgehandeld
zou kununcn zijn. Dit is de grootste
beweegreden voor het initiatief-
wetsontwerp. Volgens de heer
Geertsema hangt het van de zelf
beheersing en zelfbeperking van de
kamer en de bewindslieden op het
punt van de spreektijden af, of men
voor 1 januari met de begrotingen
klaar kan zijn. Bovendien vond de
heer Geertsema het een bezwaar
dat nog tijdens de lopende begro
tingszaken in december de ambte
naren ai weer aan het werk zullen
inoeten gaan voor de volgende be
grotingen.
Tenslotte vond de heer Geertse
ma dat door de indiening van het
wetsontwerp onvoldoende rekening
is gehouden met de nagestreefde
begrotingsharmonisatie binnen de
EEG-landen. Hij was wel gelukkig
met het voorstel van de indieners
om de sluiting en opening van het
parlementaire jaar op hetzelfde
tijdstip te laten volbrengen. De
meeste van deze bezwaren deelde
de heer Diepenhorst, die bovendien
zei dat het weinig elegant was om
niet de adviezen van de staatscom
missie Cals-Donner af te wachten,
die zich met deze materie bezig
houdt. De reden waarom de rege
ring niet zelf met een dergelijk
voorstel is gekomen ligt in het feit
dat men heeft willen wachten op de
staatscommissie.
Een consequentie van aanvaar
ding van het initiatiefvoorstel,
waarover volgende week zal wor
den gestemd zal zijn, dat ook de
kieswet een wijziging zal moeten
ondergaan, althans in die artikelen
waar in de kieswet gesproken wordt
over prinsjesdag in verband met de
kandidaatstelling van de leden van
de tweede kamer. Het ligt overigens
niet in het voornemen nog dit jaar
een vervroegde prinsjesdag te hou
den. Bij aanvaarding van het initia
tief-ontwerp zal eerst volgend jaar
prinsjesdag plaats hebben op de
laatste dinsdag in augustus.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM De hoofddirectie van Verolme United
Shipyards weigerde dinsdagavond elk commentaar te geven op
het in een Rotterdams blad verschenen bericht dat de heer
C. Verolme besloten lieeft het bestuur van zijn bedrijven over
te dragen aan zijn personeel.
Dit zou hij deze week bekend maken om een fusie met de Rjjn-
Scheldegroep te vermijden. De arbeiders van Verolme zouden volgens
zijn denkbeelden direct of indirect de meerderheid krijgen in de Raad
van commissarissen en in het bestuur van de Stichting Verolme
Trust, die als een soort houdstermaatschappij de aandelen van het
Verolme-concern in haar beheer heeft.
(Van onze redactie buitenland)
LOS ANGELES Een hevige
aardschok heeft, voor zover nu
bekend, in de omgeving van Los
Angeles, aan minstens veertien
mensen het leven gekost. Het
aantal gewonden is niet te over
zien, maar loopt in de honderden.
De schok deed zich voor omstreeks
zes uur in de ochtend plaatselijke
tijd (gistermiddag om drie uur West-
europese tijd). Radiozenders ver
dwenen uit de lucht, de stroom viel
uit en de aarde scheurde op som
mige plaatsen open. In heel het ge
troffen gebied braken branden uit
doordat gasbuizen door de aardschok
openscheurden.
Tal van mensen vielen door de
kracht van de schok uit hun bed.
Radiostations, die nog wel uit konden
zenden, riepen de mensen op de
straat op te gaan, om te voorkomen
dat zij onder het puin van neerstor
tende huizen terecht zouden komen.
Een van de zenders meldde dat het
gebouw van waaruit de uitzending
kwam „als bamboeriet stond te be
ven" De verkeersleiders van het
vliegveld van Hollywood verlieten de
verkeerstoren, omdat deze vervaar
lijk schommelde.
Sommige delen van het centrum
van Los Angeles zagen er uif als
slagvelden, de straten bezaaid met
puin en glas. Muren van gebouwen
helden gevaarlijk over en de politie
sloot vele straten af.
De politie begon gisteren het ge
bied ten zuiden van de Normanlake-
dam in Sylmar te evacueren, omdat
water over de dam begon te stromen.
Twee uur na de eerste schok deed
zich een tweede, eveneens zware
aardschok voelen. De schokken wer
den gevoeld in een gebied dat zich
over 550 km uitstrekt van Fresno tot
ten zuiden van de Mexicaanse grens.
Een en ander heeft in een de vori
ge week aan de personeelsvertegen-
woordigers gerichte brief van de
heer Verolme gestaan. De onderne
mingsraad moet zich over deze ver
strekkende voorstellen nog voor
morgen uitspreken.
De opzienbarende stap van de heer
Verolme wondt, minder ingegeven
door een plotselinge sympathie voor
Joegoslavische voorbeelden van door
de arbeiders zelf beheerde bedrijven
dan we door zijn strijd tegen een
eventuele opgelegde fusie met Rijn-
Schelde. Hij acht de positie van de
laatstgenoemde onderneming slech
ter dan die van zijn eigen bedrijven,
hoewel ook die op dit moment seen
winst afwerpen.
Daarom zijn de wmsbdellngsvoor-
steillen, zoals die door het Rotterdam
se blad worden weergegeven, voor
alsnog hypothetisch. Een kwart van
de winst moet gestort warden in het
Carnelis-Veralmefonds varo research;
van de rest gaat tweederde naar een
nog op te richten sociaal fonds en
het overige deel naar de familie
Het personeel zou in de raad van
commissarissen een derde deel be
noemen, terwijl ie de Stichting Ver
olme Trust de arbeiders zelfs de
meerderheid zouden vormen. Overi
gens heeft de heer Verolme in het
verleden wel eens verklaard, dat hij
bij zijn uittreden zijn bedrijven aan
de werknemers zou schenken.
(Van onze redactie buitenland)
HOUSTON De ApoIlo-14 is gis
teravond veilig geland in de Stille
Oceaan. „Wij zijn hier binnen in heel
goede conditie", zo meldde een der
astronauten kort na de precisielan-
ding, op acht kilometer van het ber
gingsvaartuig, het helikopterschip
„New Orleans".
Helikopters cirkelden al enkele se
conden na de landing boven „Kitty
Hawk" om Alan Shepard, Ed Mitchell
en Stuart Rossa op te pikken en naar
New Orleans te brengen. Hiermee
was de incidentrijke, maar toch suc
cesvolle reis van de Apollo-14, die
twee astronauten in de Fra Mauro
bracht, afgesloten.
De aardbeving in het gebied van
Los Angeles dreigde de laatste fase
van de maanreis nog ernstig te be
moeilijken. Door het uitvallen van
relaisstations ontstonden vertragin
gen in het berichtenverkeer met de
Nasaposten in de Stille Oceaan. Na
een reeks noodschakelingen meldde
de vluchitledding het herstel van de
verbindingen.
(Van onze redactie buitenland)
TEL AVIV „Israël is bereid met Egypte een regeling te treffen voor
de heropening van het Suez-kanaal zelfs buiten een algemeen vredesakkoord
om". Dit heeft premier Golda Meir gisteren gezegd in het Israëlische
parlement.
Mevrouw Meir zei wel nadrukkelijk dat een heropening van het kanaal
niet afhankelijk is van de Israëlische terugtrekking van de oostelijke kanaal
oever. Trouwens de Egyptische president Sadat had geen garantie gegeven
'dat in ruil voor een dergelijke terugtrekking de resolutie van de Veilig
heidsraad van november 1967 zou worden uitgevoerd d.w.z. de instelling
Van veilige en erkende grenzen en de ondertekening van een vredes-over-
eenkomst. De enige concessie die hij had gemaakt wa» de toezegging dat
■het kanaal voor de internationale scheepvaart zou worden opengesteld,
maar hij zei niet of dat speciaal ook voor Israëlische schepen zal gelden,
Aldus mevrouw Meir.
(Van een onzer verslaggevers)
NIJMEGEN/DEN HAAG Een olievlek van zo'n twintig
kilometer lang is gisteravond vanuit Duitsland over de Rijn
Nederland binnengedreven.
De olie is vermoedelijk in de
buurt van Duisburg geloosd door
een tot nu toe onbekend gebleven
schipper. In Nederland zijn voor
zorgsmaatregelen getroffen om te
voorkomen dat de drinkwater
voorziening in gevaar komt.
Aanvankelijk verkeerde men in de
veronderstelling dat de olievlek zo'n
honderd meter lang was en ongeveer
30 meter breed. Oe piloot van een
Duitse helikopter, die een verken
ningsvlucht boven de olievlek heeft
uitgevoerd, heeft echter waargeno
men dat de vlek veel uitgestrekter
is.
(Van een speciale verslaggever)
GLASGOW Feijenoord heeft, in
Glasgow tegen Celtic, de „revanche
van Milaan" gelijk gespeeld. De
Schotten scoorden het eerst via een
strafschop van Gemell, waarna Pos
thumus Feijenoord op gelijke hoogte
bracht. ^Uitblinkers bij Feijenoord
waren Rinus Israël en Wim van Ha-
negem, terwijl bij Celtic Jimmy „de
vlo" Johnstone imponeerde. Er wa
ren 61.000 toeschouwers.
Rijkswaterstaat heeft langs de Rijn
een aantal „Waakposten" ingesteld,
die de bewegingen van de olie (on
geveer 12 kilometer per uur) in de
gaten zulen houden. Om te voorko
men dat de olie de IJssel en 't drink
waterreservoir van het IJsselmeer zal
bereiken, is een binnenvaartschip
dwars in de rivier gelegd. Ook de
stuw bij Driel is afgesloten. Men wil
daar de oliefilm met een tanker van
het water „opzuigen".
Op het secretariaat van de Partij
van de Arbeid in Amsterdam zijn
gisteren, in verband met het feit dat
de partij 25 jaar geleden (9 februari
1946) in de hoofdstad werd opge
richt, ruim 50 boeketten, voorname
lijk tulpen, bezorgd namens afdelin
gen, gewest en vrouwengroepen van
de P.v.d.A. Op de foto partijvoorzitter
Andre van der Louw en dr. Anne
Vondeling in de bloemen.
DEN HAAG (ANP) De politie
ke commentator van de TROS, Sal
Tas, heeft zijn werkverband met deze
omroep verbroken. Hij heeft dit gis
teravond op een persconferentie in
Den Haag meegedeeld. De reden
voor zijn stap is dat de TROS-Ieiding
het niet eens is met de inhoud van de
lezing die Sal Tas donderdag 18 fe
bruari voor de TROS zou houden in
het televisieprogramma „Waar gaat
het om?"
„Ik wilde daarin de communistisch-
achtige Nieuw-Linkse invloed in de
PvdA aan de kaak stellen. De TROS-
leiding stelt echter dat ik in het pro
gramma niet aan partijpolitiek mag
loen en dus ook geen partijpolitieke
analyses mag geven. Ik wilde en
mocht in mijn programma's steeds
de actieve democratie verdedigen te
gen het communisme en tegen com
munistische insluipingen. De lezing
was alleen maar propaganda voor die
democratie", aldus de heer Tas.
PURMEREND (ANP) De
36-jarige Fred L. Dado uit Pur-
merend kan weer zien. Na acht
tien jaar blind te zijn geweest
heeft hij nu voor het eerst zijn
vrouw en kinderen met eigen
ogen kunnen zien.
In 1953 werd Dado in Nieuw-
Guinea aan zijn ogen gewond
door een exploderende gasgene
rator, die gebruikt werd bij het
vullen van een weerballon.
Daarbij kreeg hij loog in zijn
in zijn ogen en ondanks medi
sche hulp, eerst in Nieuw-Gui-
nea en later in Nederland, bleef
hij blind.
In 1959 keerde Dado terug
naar Nieuw-Guinea, waar hij
trouwde. Het echtpaar kreeg vier
kinderen. In 1963 kwamen de
Dado's naar Nederland. Na enige
omscholingscursussen aan een
blindeninstituut werd Fred Da-
do in 1968 telefonist-receptionist
bij de gemeente Purmerend. Hij
had het goed, maar bleef altijd
hopen dat hij eens weer zou kun
nen zien.
Vorig jaar kwam Dado in con
tact met de oogspecialist prof,
Strampelli in Rome, die ver
scheidene operaties uitvoerde.
Een schijfje van een hoektand,
met daarin een lensje, werd in
het oog geplaatst, nadat eerst
een stukje mondslijmvlies was
aangebracht. Het resultaat was
verrassend. Vorige week woens
dag werd de laatste operatie uit
gevoerd. Enkele dagen later zag
hij vrouw en kinderen, die naar
Rome waren gereisd.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM VARA's om
budsman Marcel van Dam mag Van
Tuyns Limonadefabriek en Distilleer
derij n.v. te Dongen niet meer „op
enigerlei wijze" betrekken bij even
tuele volgende programma's over ex
ploderende frisdrankflessen. Dat is de
uitspraak, die de president van de
Amsterdamse rechtbank, mr. U. Sthee-
man, gisteren heeft gedaan in het
kort geding van Van Tuyn n.v.
(„Exota") contra Marcel van Dam en
de VARA.
De rechtbankpresident heeft voorts
bepaald, dat Marcel van Dam de
rechtsoverwegingen en 't dictum van
het vonnis „duidelijk verstaanbaar"
moet voorlezen in zijn eerstvolgende
t.v.-uitzending. Op overtreding van
beide bepalingen zijn dwangsommen
van 150.000,gesteld.
Het verzoek van de directie van de
Exotafabriek om het weerwoord te
mogen hebben in het programma van
VARA's ombudsman is afgewezen.
„Dat zou geen wezenlijke bijdrage
zijn aan het herstel van de schade,
die Marcel van Dam en VARA aan
het bedrijf hebben toegebracht", al
dus de president. Deze heeft ook niet
willen ingaan op het verzoek de ge
dragingen van de omroep en zijn om
budsman „onrechtmatig" te verkla
ren.
(Vervolg op pag. stad en streek 2.)
(Van een onzer verslaggevers)
GOES „Schapenvlees is bij de
Nederlandse consument te weinig be
kend, omdat in het verleden de min
dere kwaliteiten in Nederland wer
den aangeboden. Wanneer goede pro
paganda wordt gemaakt voor lams
vlees, zal de Nederlandse consument
dit vlees zeker gaan waarderen. Een
belangrijk punt hierbij is, dat de Ne
derlandse huisvrouw bekend moet
worden gemaakt met de verschillen
de wijzen van bereiding van lams
vlees", aldus meent het „Schapen
stamboek voor Zeeland", dat gisteren
in het landbouwcentrum in Goes haar
jaarvergadering hield, in het jaarver
slag.
Het stamboek constateert dat de
gunstige economische ontwikkeling
van de schapenhouderij van de laat
ste jaren zich in 1970 niet heeft
voortgezet. Na opleving in maart 1970
daalde de prijs van lams- en schapen
vlees tot een peil dat lager lag dan
dat van 1968. Het afgelopen najaar
hebben de prijzen zich enigszins her
steld. Maar al te duidelijk bleek hoe
zeer de prijzen van lamsvlees afhan
kelijk zijn van de Franse markt. Zo
dra Frankrijk de grens opent voor
invoer uit derde landen, dalen de
prijzen hier sterk. Voor het verkrij
gen van een stabiele markt van lams
vlees is het nodig dat het verbruik
in Nederland toeneemt. Het gebruik
van schapenvlees bedraagt in Neder
land ongeveer 0,2 kg per hoofd van
de bevolking, hetgeen minder dan
0,5 procent van het totale vleesver
bruik is.
In Zeeland is het totaal aantal scha
pen met 6,6 procent toegenomen te
genover een landelijke stijging van
10 procent. Het aantal schapenhou
ders is in Zeeland met 2,6 (landelijk
4,6 pet. gestegen. „De uitbreiding van
de schapenstapel is voor een deel te
wijten aan de lage prijzen in het vier
de kwartaal van 1969. Het aantal
slachtingen van schapen was toen be
langrijk lager dan andere jaren". Het
Stamboek voor Schapen in Zeeland
verwacht dat het totaal aantal scha
pen bij de meitelling van 1971 zal
teruglopen. De groei van het scha
penstamboek in Zeeland heeft zich
in 1970 niet voortgezet. Het aantal
leden liep terug met 12. De handel
in fokmateriaal haalde in 1970 nau
welijks de omvang van 1969. Door de
lagere prijzen van slachtschapen
bleef ook de handel in fokschapen
wat lauw. Zuid-Beveland was vorig
jaar het gebied met de hoogste
vruchtbaarheid per ooi.
Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen kwam
in 1970 zowel met het gemiddeld
aantal geboren als grootgebrachte
lammeren, het laagst uit.
(ADVERTENTIE)
Noordstraat 107. Tel. 01150-4255
TERNEUZEN
(Van een onzer verslaggevers)
ROTTERDAM Tornado N.V.
met o.m. een fabriek in Etten-Leur
is op haar verzoek een volledige
samenwerking aangegaan met de
Belgische familie-N.V. Bekaert, de
op één na grootste producent van
staaldraad en staaidraad-produkten
ter wereld. De Bekaert-groep heeft
over de hele wereld 14.000 werkne
mers in dienst en een omzet van
circa 750 miljoen gulden. Tornado
telt 1.100 werknemers en had in '70
een omzet van ongeveer 50 miljoen
gulden.
Volgens Tomado-directeur B. Bot
man zal het samengaan met het Bel
gische concern voor het personeel
zeker consequenties hebben. „Een
dergelijke ingrijpende samenwer
king, die voor Tornado een ingrij
pende stap betekent, zal een reeks
r
van veranderingen tot gevolg heb
ben". Er zuilen echter geen ontsla
gen vallen, verzekerde de heer Bot
man. „Eerder nog 't tegendeel". De
vakbonden zijn reeds enige tijd ge
leden geïnformeerd.
Over sluiting van bepaalde bedrij
ven of afdeling, of uitbreidingen
van weer andere is nog geen enkele
beslissing genomen; ook niet over
verplaatsingen of iets dergelijks",
aldus de heer Botman. Het op elkaar
afstemmen van de bedrijven zal
drie tot zes maanden vergen. Torna
do neemt die produktie van Bekaert
over die in het pakket van Tornado
past.
„Tornado zal als onderdeel van de
Bekaert-groep zelfstandig en onder
de huidige directie blijven opereren
met de mogelijkheid gebruik te ma
ken van de grote technologische
kennis, de research en het wereld
wijde distributie-apparaat van Be
kaert", zo is gisteren tijdens een
persconferentie meegedeeld.
Het personeel en de ondernemings
raad in de Tornado-bedrijven zijn
gistermorgen van de samenwerking
op de hoogte gesteld. De Nederland
se ondernemingsraad reageerde
hierop met een motie van vertrou
wen. „Daar zijn we de raad erken
telijk voor. Er blijkt uit dat de on
dernemingsraad geheel achter ons
staat", aldus directeur Botman.
Als reden tot de samenwerking
noemde hij de noodzaak „om de
continuïteit en de groei van de on
derneming in de toekomst te waar
borgen". HU stelde dat het bedrUf
wegens de enorme stijgingen van de
loonkosten naar een versnelde ver
groting van de omzet moet. „We
zochten een partner voor een ver
snelde sprong naar Europeanisering
Bekaert bleek een welkome steun.
We moeten in drie jaar een verdub
beling van de omzet bereiken door
een grote rationalisatie (meer stan
daardisatie, lagere kostprijs en gro
tere series)".
Hier en daar zullen zich speciale
problemen voor doen. Bekaert is in
Dordrecht bUvoorbeeld aandeelhou
der van de N.V.'s Drameta, Waals
en Ampere. Wat met deze soortge
lijke bedreven als Tornado zal ge
beuren, is nog niet bekend.
Directeur Botman ontkende dat
het ontslag (door pensionering) van
- j v®nSe directeur, de heer J. van
der Togt, iets te maken zou hebben
met een verschil van mening in de
Tomatlr *-nep over de noodzakelijk
geachte samenwerking.