V uurwerk-afsteken"
Ook voor Nederland een
miljoenenzaak
T sj echo-SIo wakij e
nu federatie
HET GEHEIM VAN DE STALKNECHT
Voor omstreeks
zeven miljoen
„de lucht in"
'"tVjnderctag 2 Januari 1969 DE VRIJ E ZEE U W Pagina 5
Narigheid gevolg
van baldadigheid
CHINESE
NIEUWJAARSKAARTEN
Gevaarlijk experiment
VERKEERSONGEVAL
IN EGYPTE EIST
VELE DODEN
Stijgende
belangstelling
Schapendieven gevat
ROOK VAN BELGISCHE
STAALFABRIEK GEEN
GEVAAR VOOR
ZUID-LIMBURG
NIEUWTAAR
ZONDER VUURWERK
ERNSTIG GEWONDE
MATROOS VAN TANKER
DIANE OVERLEDEN
Steekpartij
berecht
FRANSEN MOGEN
MEER BESTEDEN
IN BUITENLAND
ARRESTATIES
INBRETAGNE
T.V.-toestel explodeerde
MAN SCHOOT OP
GEWEZEN
ECHTGENOTE
Brandstichting in boerderij
West-Du itsland
beste Europese
voetbalnatie
Oud-Internationals
wonnen van HFC
Om de
jaarbeursbeker
De tweè gróte vuurwerkfabrieken
in Nederland (de één in Leiden,
de ander in Leeuwarden) doen 't
de komende tijd kalmpjes aan.
Ze hébben hun topdrukte gehad
én zijn volledig door hun voor
raden heen. De heer P. A. de
Bruin, directeur van de Eerste
Nederlandse Kunstwerkfabriek
JJ.V. J. N. Schuurmans uit de
Friese hoofdstad, taxeert dat het
Nederlandse publiek een slor
dige zeven miljoen gulden heeft
uitgegeven voor de aanschaf van
vuurwerk. Hij spreekt dan ook
van een recordomzet dit jaar.
Topartikejen in deze branche
zijn nog altijd hét rotje en de
vuurpijl.
De heer De Bruin staat aan het
hoofd van Nederlands grootste
„knalfabriek". Er zijn hier dit
jaar ruim 80 miljoen stuks vuur
werk afgeleverd, waarvan het
Overgrote deel uit eigen produk-
tie afkomstig is. Vele miljoenen
stuks vuurwerk de zoge
naamde fire-crackers (in Neder
land nOemt men ze kortweg rot
jes) worden echter geïmpor
teerd uit China. De kwaliteit van
dit vuurwerk is bijzonder goed
en nu aangepast aan de voor
Nederland geldende wettelijke
voorschriften, aldus de heer De
Bruin.
De Chinese nieuwjaarskaarten
vertonen dit jaar een paddestoel
wolk met het onderschrift: „Een
groot succes voor de gedachten
van Mao Tse-Toeng", zo meldde
het blad van dq Russische schrij-
"ersbond, dat één der kaarten af
beeldde. „Het cynisme van de
Maoïsten kent geen grenzen", al
dus het blad.
Op Oudejaarsavond waren eni
ge jongelui in een schuur in de
buurtschap Telgt, gemeente Er-
mei o, aan het experimenteren met
explosieve stoffen. De bedoeling
was om met de jaarwisseling een
knal te veroorzaken, die op 20
km afstand hoorbaar zou moeten
zijn. De boel vloog echter om even
over 11 uur al uit elkaar, daarbij
werd de 19-jarige scholier E. R.
"it Ermelo zó ernstig gewond, dat
bij Nieuwjaarsmorgen in een zie
kenhuis overleed.
Bij een botsipg tussen een volle
autobuy en «ep met stenen gela
den vrachtauto bij de Egyptische
stad Ismailia zijn woensdag veer
tien menséh omgekomen en 35 ge
wond. De twee chauffeurs bleven
QtigtMknri-
Sprekende over de ongelukken, die
ieder jaar weer met vuurwerk
gebeuren, zei hij dat iedere ver
wonding voorkomen kan wor
den. „Op ieder stuk vuurwerk,
of het nu een rotje is of een
vuurpijl, staat een gebruiksaan
wijzing. Indien men zich daar
aan houdt, kan er niets gebeu
ren", aldus de heer De Bruin,
die nog opmerkt dat de meeste
narigheid met vuurwerk het ge
volg is van baldadigheid.
Ook in Leiden, bij de Koninklijke
Nederlandse Kunstvuurwerk- en
Munitiefabriek A. J. Kat v/h
Loeff N.V., heeft men de laatste
maanden niet stil gezeten. De
fabriek levert naast de eigen
produktie ook veel knalwerk uit
China: zo'n zeven miljoen rotjes,
De politie van Wolvega heeft
drie inwoners van Hoogeveen
aangehouden die hebben bekend
zich te hebben schuldig gemaakt
aan een serie schapendiefstallen
in verschillende plaatsen in de
noordelijke provincies.
De politie van Wolvega vond
langs de weg een onbeheerde auto
met wolvlokjes en nam deze mee
naar het bureau. Toen de mannen
zich aan het bureau vervoegden
om de auto op te halen, werden
ze aan de tand gevoeld over de
aanwezigheid van de wolvlokken.
Zij bekenden drie schapen van
een inwoner van Wolvega te heb
ben gestolen. De dieren werden
in Hoogeveen in het huis van één
van de daders teruggevonden en
in beslag genomen en later door
de eigenaar herkend.
De schapendieven hebben o.m.
ook hun slag geslagen in Mussel-
kanaal, Zuid-Wolde, Beilen, Har-
denberg, Schoonoord en andere
olaatsen. In totaal zijn plus minus
25 dieren door hen gestolen. De
schapen werden op de markt in
Zwolle van de hand gedaan tegen
«emiddeld 200 gulden per stuk.
De mannen zullen voor de officier
van justitie in Leeuwarden wor
den geleid.
De ernstige luchtverontreini
ging als gevolg van rookontwik
keling vanuit een staalfabriek in
Herstal bij Luik (België) betekent
geen gevaar voor de Zuidlimburg
se bevolking. Aldus luidt het ant
woord van G. S. van Limburg op
vragen die het statenlid M. De-
bats had gesteld naar aanleiding
van het feit dat bij bepaalde
weersomstandigheden rode wol
ken boven Zuid-Limburg hangen,
afkomstig van de staalfabriek in
Herstal.
Uit een onderzoek is komen
vast te staan, dat de luchtveront
reiniging het gevolg is van een
mankement aan de stofafschei-
dingsinstallatie van de staalfa
briek. G. S. delen verder mee dat
tot nu toe geen neerslag van rode
wolken in Zuid-Limburg is vast
gesteld.
De Denen hebben het nieuwe
jaar voor Het eerst zonder vuur
werk ingeluid. Het parlement had
n.l. een wet aanvaard waarin het
afsteken van vuurwerk wordt
verboden in verband met de vele
verwondingen die het gevolg er
van zijn.
drie miljoen vuurpijlen en bijna
twee miljoen kanonslagen. De
procuratiehouder van de Leidse
vuurwerkfabriek, de heer W. v.
d. Linden, gelooft dat in Neder
land nu wel de top-omzetten zijn
bereikt. „We zullen nooit een
omzet als in Duitsland dit
jaar tegen de 100 miljoen gulden
halen", aldus de heer Van der
Linden. Indrukwekkende cijfers
kan hij ook over de import uit
China van hulzen voor de rotjes
geven. „We hebben er dit jaar
bijna 56 miljoen ontvangen".
Een stijgende belangstelling bij het
publiek heeft hij geconstateerd
voor de aanschaf van duurder en
dus groter vuurwerk, zoals
vuurpijlen. Ze gaan met miljoe
nen de deur uit en men betaalt
zonder veel aarzeling 7,50 voor
een dergelijke attraktie. De prij
zen variëren overigens flink in
deze branche, want een rotje
kost maar 0,25 cent.
Over de omzetten dit jaar is de
heer Van der Linden aan de
voorzichtige kant. Hij gelooft dat
de hoeveelheid vuurwerk die
dinsdagnacht de lucht is inge
gaan, ongeveer gelijk is aan die
van vorig jaar. Knalwerk, dat
„hoog genoteerd" staat: de
„draaiende zon" en de „Vesu
vius". Maar ook de zogenaamde
aanstrijkrotjes doen het bijzon
der goed.
Miinchen: Een triomfantelijke
Heintje Simons (12 jaar) uit Blei-
erheide, nadat hij maar liefst den
gouden platen in ontvangst had
mogen nemen. Het was de eerste
keer in de geschiedenis van de
Westduitse platenindustrie, dat
een zanger deze eer te beurt viel
voor de verkoop in 1 jaar. Volgens
het gebruik krijgt men voor elke
250.000 verkochte langspeelplaten
en voor elk miljoen singles in
Duitsland een gouden plaat.
De brand, die op 12 december
op de Liberiaanse tanker Diane
gelegen bij Mobil Oil in het wes
telijk havengebied van Amster
dam woedde, heeft nog een
slachtoffer geeist. In het Wilhel-
minagasthuis overleed de Spaan
se matroos E. Sotomayor (53), die
bij de ramp ernstige brandwon
den opliep. Zoals bekend kwamen
die avond dertien bemannings
leden die overboord waren ge
sprongen, door verdrinking om
het leven. De lichamen van tien
slachtoffers werden tot nu toe ge
borgen. De overige drie worden
nog steeds vermist. Het dreggen
in de omgeving van de tanker is
ongeveer een week geleden ge
staakt, maar zal worden voortge
zet zodra het schip is verhaald en
ook op de plaats waar het nu ligt
kan worden gezocht.
Wanneer de Diane kan vertrek
ken is nog onzeker, omdat men
eerst de lading olie wil lossen.
Hiermee was een begin gemaakt,
maar omdat het schip op brand-
plekken ging scheuren, werd het
lossen weer opgeschort.
De 20-jarige Schiedamse recla
me adviseur H. van Dijk die op
15 mei van het vorig jaar zijn
a.s. schoonvader de 58-jarige W.
van der Spek met een dolkmes
doodstek is j.l. dinsdag door
door de rechtbank in Rotterdam
in Rotterdag, overeenkomstig de
eis van de officier van justitie,
veroordeeld tot een gevangenis
straf van 2'A jaar en onvoor
waardelijke ter beschikkingstel
ling van de regering.
Volgens een psychiatrisch on
derzoek is hij in sterke mate
verminderd toerekenbaar.
De jeugdige reclame-adviseur
viel zijn a.s. schoonvader aan bij
zijn woonhuis aan de Bergweg
in Rotterdam, nadat deze zich
had verzet tegen de verhouding,
die zijn dochter Marian bijna een
jaar met de Schiedammer had.
Het meisje verliet die dag het
had gewoond, met een dolkmes
atelier in Schiedam, waar zij en
kele weken met haar geliefde
had gewoond. Met een zwaar
dolkmes, dat hij als padvinder
had gekocht reed hij die noodlot
tige 15e mei als een dolleman
op zijn bromfiets van Schiedam
naar de Bergweg te Rotterdam.
Hij zette het dolkmes op de
keel van vader Van der Spek
om hem tee dwingen t vertellen
waar zijn dochter was.
De 25-jarige zoon sprong tus
senbeide en liep een steekwond
in de arm op. De vader wist te
vluchten, maar werd op de gale
rij door de reclame-adviseur ach
terhaald. De Schiedammer heeft
heeft hem daar enkele malen
met het dolkmes gestoken.
De officier van justitie mr. P.
Bos schetste op 17 december in
zijn requisitoir de man als een
anarchist die zijn maatschappe
lijke normen zelf bepaalt.
De raadsman mr. G. Blok, die
weinig tegen de terbeschikking
stelling inbracht, vond de celstraf
onverantwoord, omdat de jon
geman al een paar maalneigin-
gen tot zelfmoord heeft ver
toond en thuis hoort in een kli
niek met dag en nacht verzor
ging.
De Fransen mogen van 1 jan.
af ongeveer het dubbele 1200,
i.p.v. 700 fr. in het buitenland
besteden.
Dit „Nieuwjaarsgeschenk" van
de Franse regering is woensdag
in de staatscourant bekendge
maakt.
Zoals bekend werden op 25 nov.
deviezenmaatregelen van kracht
als onderdeel van de soberheids-
politiek die beoogt de kracht van
de franc te herstellen na de preci-
dent De Gaulle's besluit de munt
niet te devalueren.
De politie van Nantes heeft vier
mannen gearresteerd die worden
verdacht van het plegen van bom
aanslagen ter ondersteuning van
de actie voor meer autonomie
voor Bretagne. Het Bretonse be
vrijdingsfront wordt verdacht van
30 bomaanslagen in de afgelopen
twee jaar in Bretagne en rond Pa
rijs.
Tsjecho-Slowakije Is met ingang
van het nieuwe jaar een federatie
geworden, bestaande uit twee ge
lijkgerechtigde socialistische repu
blieken, een Tsjechische en een
Slowaakse, en met twee staatsbur
gerschappen.
Met de federalisering is een
oude wens van de Slowaken in
vervulling gegaan. Een van de
eerste concrete stappen was eind
december het formele aftreden
vn de regering van premier Cer-
nik. Deze is met de vonnina van
de nieuwe bondsregering belast.
De toekomstige regering van ds
Tsipchische republiek komt onder
leid':np van Stanislav Razl, tot dus
ver minister voor de chemische in
dustrie. Wie de Slowaakse rege
ring zal leiden staat officieel nog
niet vast.
Met de woorden „het afnelooen
jaar was geen gemakkelijk voor
ons allen" opende president Svo-
boda woensdag ziin nieuwjaarstoe
spraak tot het Tsjechoslowaakse
volk. „Ondanks sommige zwaar
wegende fouten, ondanks een on
juiste beoordeling van de samen
hang der internationale politiek"
moest Tsjecho-Slowakije de in
januari 1968 ingeslagen koers
voortzetten. Svoboda bepleitte
„een zo groot mogelijke normalise
ring van de betrekkingen" met de
andere socialistische landen en
speciaal mef'de Sowjet-Unie. Hij
sprak de hoop uit dat „de Tsjechen
en Slowaken en de leden van de
andere nationale minderheden...
in staat zullen zijn, voor allen in
dit land een beter leven te schep
pen".
Dinsdagnacht om 04.15 uur is
het t.v.-toestel van de 26-jarige
heer A. L. in Den Helder geëx
plodeerd.
De heer L. en zijn vrouw zaten
bij de buren toen zij de klap
hoorden. Zij renden naar huis. Er
bleek een begin van brand te zijn
ontstaan. Met een emmer water
kon deze worden geblust. Dp. hele
kamer zat onder het roet. De fa
milie had tot half twee naar de
uitzending gekeken en had daar
na het toestel afgezet. Nog geen
half uur tevoren was de heer L.
in zijn woning geweest en had
toen niets bijzónders ontdekt.
Het uitgebrande geraamte van
het toestel en scherven van de
beeldbuis zijn voor een technisch
onderzoek naar het hoofdbureau
van politie gebracht.
Moskou: De nieuwe TU-I54, een
3-motorig straalvliegtuig voor 160
nassagiers, zal binnenkort door de
Russische maatschappij Aeroflot
in gebruik worden genomen. Het
toestel kan onder de meest moei
lijke meteorologische omstandig
heden vliegen. De snelheid op
11.000 meter hoogte bedraagt
850920 km/uur.
Radio-Praag meldde oudejaars
avond dat de traditionele nieuw-
jaarstochten vanuit Tsjecho-Slo
wakije naar Moskou en Sofia „we
gens gebrek aan belangstelling"
waren afgelast. De enige tocht die
doorging was die naar Roemenië.
In zijn nieuwjaarsboodschap ver
klaarde president Svoboda dat
Tsjecho-Slowakije door ervaring
wijzer was geworden. Het land had
de plicht de koers te vervolgen
die begin vorig jaar in het actie
program was uitgestippeld. Hij be
loofde dat de autoriteiten het be
ginsel zullen handhaven, dat „het
volk baas is in eigen land". Later
maakte het staatshoofd de samen
stelling van de nieuwe federale
regering bekend. Premier blijft
Oldrich Cernik, die als vice-pre
miers dr. Peter Colotka, dr. Sa
muel Faltan en Frantisek Hamouz
houdt. De vierde onderpremier in
het oude kabinet, ds Slowaakse
partijleider Gustav Husak die de
laatste tijd vaak in het nieuws is
geweest wegens zijn streven om
de populaire Tsjech Smrkovsky af
te zetten als voorzitter van het
federale parlement, is vervangen
door Vaclav Vales, die minister
van buitenlandse handel was.
De Haagse politie heeft gister
nacht de 42-jarige chauffeur
koopman L. B. aangehouden we
gens poging tot moord c.q. dood
slag op zijn gewezen echtgenote.
De man had op de Hoefkade in
Den Haag, waar de vrouw woont,
vanaf de straat drie schoten met
een pistool op haar afgevuurd,
toen zij voor het raam stond. De
vrouw werd niet geraakt.
Het pistool, waarmee de schoten
waren afgevuurd, werd onder een
auto teruggevonden. Er zaten nog
drie scherpe patronen in. Om
trent de motieven van de man is
niets bekend. Hij was 7 jaar ge
leden bij de vrouw vandaan ge
gaan. Twee jaar daarna was zij
hertrouwd. Sinds die tijd hadden
zij en haar gewezen echtgenoot
geen contact meer gehad.
Een ruzie om een huissleutel
was dinsdagnacht in de Van
Speiikstraat in de residentie voor
de 25-jarige G. P. V. aanleiding
een 22-jarige huisgenoot R. M. H.
te stompen, met de vuist te bewer
ken en met een pistool op het
hoofd te slaan. Laatstgenoemde
liep hierbij 'n hoofdwonde op, die
in 'n ziekenhuis werd gehecht. V.
werd ingesloten, verdacht van po
ging tot zware mishandeling. Het
pistool werd in beslag genomen.
In de nacht van dinsdag op*
woensdag is een leegstaande boer
derij in Eek en Wiel tot de grond
toe afgebrand.
Volgens de politie is brand
stichting de oorzaak want de zoon
van de eigenaar van het pand,
steenfabrieksdirecteur De Graaf,
zag vlak voor het uitbreken van
de brand een auto van het erf van
de boerderij wegrijden.
Het vuur greep snel om zich
heen, vooral doordat de boerderij
volgestopt was met 8 ton hooi. De
brandweer van Maurik was de
hele nacht bezig met het blussen.
Nieuwjaarsdag hebben buldozers
de zwartgeblakerde muren van de
boerderij omgetrokken.
De schade is groot en bet pand
was maar ten dele verzekerd.
4. Hoog en recht zit de vreem
deling te paard en Aram heeft al
gauw gezien, dat hij een voortref-'
felijk ruiter is. Hij laat de man
vooruitrijden en wendt zich dan
tot Presto.
„Zo, schelm, en vertel me nu
eens wat meer over je zonderlin
ge vriend!", beveelt hij.
„Uu vindt hem toch aar
dig!" hakkelt Presto en dan gaat
hij verder: „Hij kwam op een
goede dag op de burcht, half ziek
en uitgeput, om een stuk brood te
vragen en onderdak voor de
nacht. Dorco heeft hem in de stal
laten slapen en de volgende och
tend had hij alle dieren gebor
steld. Toen is hij gebleven".
„En heeft Dorco dan niet ge
vraagd, waar hij vandaan kwam?"
vraagt Aram.
Presto knikt bedrempeld. „We
proberen steeds iets meer van
hem te weten te komen", bekent
hij- „Maar hij weet niets meer!"
„Óf hij wil niets zeggen!" on
derbreekt Aram hem grimmig,
terwijl hij zijn paard de sporen
geeft en naast de vreemdeling
gaat rijden.
Volgens het Franse sportblad
France-Football is het Westduit
se nationale voetbalelftal het af
gelopen jaar de sterkste Euro
pese ploeg geweest. Het blad,
dat ook elk jaar de beste Euro
pese voetballer kiest, maakt niet
alleen een klassement van de
gewonnen, verloren en onbeslist
geëindigde interlandwedstrijden,
maar betrekt bij de berekening
ook de kwaliteit van de tegen
standers. Nederland deelt op
deze ranglijst de 20ste plaats
met Oostenrijk, Noorwegen en
Zwitserland.
De ranglijst van 1968 ziet er
als volgt uit:
1. West-Duitsland; 2. Tsjecho-
Slowakije; 3. Engeland, Italië,
Rusland en Zuid-Slavië; 7. Bel-
gie, Bulgarije en Hongarije; 10
Schotland en Spanje; 12. Zwe
den; 13. Noord-ïerland en Roe
menië; 15. Griekenland, Polen
en Portugal; 18. Wales; 19 De
nemarken; 20. Oostenrijk, Noor
wegen, Nederland en Zwitser
land: 24 Frankrijk; 25 Ierland;
26. Cyprus; 27. Turkije; 28. Fin
land en Luxemburg.
De oud-internationals hebben
woensdag de traditionele wed
strijd tegen HFC met 42 gewon
nen. Bij de rust van deze in
Haarlem gespeelde wedstrijd,
hadden de oud-internationals al
een voorsprong van 31.
In een wedstrijd voor de derde
ronde van het toernooi om de
jaarbeursbeker heeft Real Zara-
gozza woensdag op eigen terrein
met 32 gewonnen van Newcas
tle (Engeland). Bij de rust was de
i stand nog gelijk: 2—2.
