Europees parlement wenst hervatting van politieke onderhandelingen Mysterie rond Chroesjtsjov Nobelprijs literatuur Jean Paul Sartre Robert Kennedy over wereldvrede Oe Thant van vijf GEVALLEN LEIDER WORDT DOODGEZWEGEN LABOORMINISTER VECHT TEGEN STAKINGSDREIGIMG SITUATIE IN DE AMSTERDAMSE BOUWWERELD ONVERANDERD Geen uitsluiting toegestaan HET WEER VRIJDAG 23 OKTOBER 1964 20e Jaargang - No. 6295 SCEPTISCH ZUIVEL EN VLEES ONMOGELIJKE SITUATIE Koningin Juliana naar Londen OOK KOZLOV WEGGEWERKT CH9NA EN DE KERNWAPENS 190.000 GULDEN WEIGERING Geen uitsluiting JEAN PAUL SARTRE (59 JAAR) HUMANISTISCH VERKLARING Weerbericht 3-üeogwater Zon en Maanstanden Frankering bij abonnement; Terneuren '-Hoofredaeteurï van 3e Sande Redactte-adrea: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon; 01150 2073 Gironummer: 38150 'ABdnnementspriJs ƒ6,— per kwartaal; per maand 2,—; per week 50 et Losse nrs 10 ct Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per advertentie 2,40. Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels- advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér 22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer tot Jfl uur v.m. Het Europese parlement heeft zich donderdag, 24 uur na het Franse ultimatum, op gaullistisch initiatief en vrijwel eenstemmig uitgesproken voor spoedige hervatting van de onderhandelingen over een Europese politieke unie. Het parlement deed dit in het licht „van de goede wil" die op het ogenblik „schijnt te bsetaan". Door middel van amendemen ten is deze uitspraak vastgelegd in een resolutie, waarmee het zevende jaarverslag van de E. E. G.-commissie werd goedge keurd. Tevens wordt gesteld, dat die onderhandelingen moeten worden gevoerd in de geest van de verklaring van Bonn van 1961 (dat wil zeggen de tweede topconferentie van de zes) en de plannen die daaruit zijn voortgekomen (de plannen-Fou- chet en Catani). Tegen stemden alleen de Ne derlandse socialisten Kapteijn en Nederhorst, die nog sterk onder de indruk van het Franse ulti matum bleken te zijn, terwijl de Nederlandse socialist Vredeling en de K.V.P.-afgevaardigde Van Kampen zich onthielden. In een woensdag gepubliceer de verklaring besprak de gewe zen Amerikaanse minister van justitie, Robert Kennedy, de mo gelijkheden tot vestiging van een duurzame wereldvrede die volgens Kennedy zijn ontstaan door de versplintering van het communisme en door het groei ende vertrouwen der volkeren in de Verenigde Naties. Hij was van oordeel dat deze evolutie de Verenigde Staten nieuwe perspectieven biedt. Ken nedy verklaarde zich bereid alle pogingen van president Johnson om te komen tot een akkoord dat verspreiding van kernwapens moet voorkomen, te zullen steu- *nen. „Het gevaar van de Chinese kernontploffing schuilt in het feit, dat zij een aantal andere landen er toe kan brengen hun programma tot vreedzaam ge bruik van kernenergie te veran deren in een programma tot de vervaardging van kernwapens, aldus Kennedy die hieraan toe voegde dat dit tot iedere prijs dient te worden voorkomen. De V.N.seeretaris-generaal Oe Thant heeft donderdag de Chine se kernproef „betreurenswaar dig" genoemd. Hij bepleitte „een gesprek" in 1965 tussen de vijf kernmogendheden, n.l. de Ver. Staten, de Sowjet-Unie, Groot- Brittannië, Frankrijk en China, waarbij eventuele protocollaire en diplomatieke bezwaren terzij de moeten worden geschoven ten behoeve van de belangrijker over wegingen inzake het gevaar van een atoomvernietiging. Naar de mening van Oe Thant zou een «ergelijke 'conferentie een nutti ge aansluiting kunnen vormen op de werkzaamheden van de al gemene vergadering en de Ge- neefse ontwapeningsconferentie. De kwestie van de politieke unie was bij de bespreking van het E.E.G.-jaarverslag aanhangig gemaakt door de Europese chris tendemocratische fractie, die amendementen indiende om te betreuren dat er nog geen en kele vooruitgang op de weg naar een politieke unie was geboekt en om te verklaren dat stappen in die richting geen afbreuk aan de bestaande supernationale ge meenschappen mogen doen. De gaullistische afgevaardigde Lipcowski die de afgelopen da gen druk in de weer is geweest om een gunstige indruk op de andere fracties te maken, haak te op deze amendementen in met het resultaat dat de Europese afgevaardigden aandringen op hervatting van het twee jaar ge leden afgebroken politieke over leg. De christendemocratische fractieleider Poher (Frankrijk) sprak zich sceptisch uit over de kansen van slagen, als de Fran se regering middelen gaat han teren als haar ultimatum van woensdag. Het onderwerp van dat ulti matum (de gemeenschappelijke graanprijs) is ook in de resolu tie naar aanleiding van 't zeven de E.E.G.-verslag vermeld. Het parlement betreurt offieieel de onmacht van de Europese minis terraad om tijdig een akkoord hierover te hereiken. De afgevaardigden eisen dat, zoals enige maanden geleden reeds door de ministers is afge sproken, vóór 15 december a.s. een beslissing valt en zij verzoe ken de E.E.G.-commissie vóór 15 januari met voorstellen te komen voor het gemeenschap pelijke prijspeil van de andere belangrijke landbouwproducten: zuivel en vlees. Dr. S. L. Mansholt, de Neder landse vice-voorzitter van de E.E.G.-commissie, verklaarde dat hij met deze uitspraak kon in stemmen. Op zijn advies zag het parlement af van een aanvan kelijk plan om het tot stand ko men van deze zuivel- en vlees- prijzen te koppelen aan de graan prijs. Dat zou alleen maar tot gevolg hebben, zo zei hij, dat een beslissing over de graanprijs tot na 15 december zou worden uitgesteld. Wij raken meer en meer in een onmogelijke situa tie, omdat de prijzen nog niet bekend zijn, aldus dr. Mansholt, en als er op 15 december geen beslissing voor de graanprijs is, zullen wij bovendien in een on mogelijke politieke situatie ko men. Het Europese parlement heeft na vele uren debat een halve dag nodig gehad om de resolutie vast te stellen, die aan de goed keuring van het beleid der E. E. G.-commissie in het afgelopen jaar vele op- en aanmerkingen op detailpunten verbindt. Er waren niet minder dan 27 amen dementen, waarover moest wor den gestemd. Daarbij deed zich een merkwaardig incident voor, toen men in de haast een amen dement van de Franse liberaal Armengaud goedkeurde, waarin de concurrentiepolitiek van de commissie werd afgekeurd, om dat te weinig rekening werd ge houden met de concurrentie die Europese ondernemingen van grote bedrijven uit bepaalde der de landen ondervinden. Men maakte met algemene stemmen de uitspraak weer ongedaan en stelde een nieuwe soepeler for mule op, die alleen maar eiste dat niet alleen de concurrentie verhouding tussen ondernemin gen binnen de zes gemeenschaps- landen als leidraad voor het concurrentiebeleid uit Brussel mocht dienen. GROTE BRAND OP WERF IN SEATTLE Op de Todd-scheepswerven van de Amerikaanse stad Seattle heeft een grote brand, welke be gon in de droogdokafdeling, de Amerikaanse torpedojager „Marshall" vernield, welke hier voor reparatie dokte. Een Ameri kaanse mijnenveger kon op het nippertje naar een veilige plaats worden gesleept. Foto: Zware rookwolken drij ven boven de werf en de bran dende torpedojager. De koningin is voornemens op woensdag 4 november in gezel schap van prinses Christina in Londen een bezoek te brengen aan de tentoonstelling „The Orange and the Rose", die van 22 oktober tot 13 december in 't Victoria and Albertmuseum" wordt gehouden, m "tentoonstel ling geeft een beeld van de we derzijdse beïnvloeding van kunst en cultuur tussen Groot-Brittan- nië en Nederland tijdens de periode van 160Ó tot 1750. Tijdens haar verblijf in Lon den, dat enige dagen zal duren, zal de koningin met prinses Christina logeren bij prinses Alice, gravin van Athlone. Waar de gevallen Russische leider Chroesjtsjov zich thans be vindt, is nog steeds een mysterie, dat de aanleiding is van talrijke geruchten, waarvan volgens Reuter de waarschijnlijkste is dat de 70-jarige ex-premier onder toezicht in een landhuis bij Moskou woont. Hij zou onder medische behandeling zijn. Chroesjtsjovs naam is uit de Russische pers verdwenen en ook van ambtelijke zijde wordt hij doodgezwegen. Van diplomatieke zijde is meegedeeld, dat Chroesjtsjov het laatst vorige week donderdag is gezien, de dag dat zijn vervanging werd bekendgemaakt, in een auto met een chauffeur en een geünifor meerde officier. Oezbekistan en Turkmenistan in centraal Azië hebben de vie ring deze week van het veertig jarig bestaan van het communis tische bewind in deze gebieden afgelast, aldus krantenberichten. Waarnemers in Moskou zien verband tussen het uitstel van de viering en Chroesjtsjovs ver- De havenarbeiders in Groot- Brittannië zullen op 1 december in staking gaan, als vóór dit tijd stip geen overeenstemming is bereikt over hun eis tot meer loon. Dit besluit is donderdag genomen op een vergadering in Londen, waar de vaksbondsafge- vaardigden van 65.000 Britse havenarbeiders bijeen waren ge komen. De van werkgeverszijde voor gestelde loonsverhoging werd onvoldoende geacht, terwijl deze de eisen van de arbeiders van de hand wezen. De onderhande lingen waren toen op dood spoor gekomen. Binnen enkele uren na het be sluit van de vakbond nodigde de socialistische minister van arbeid, Gunter, de leiders van de werknemers- en werkgevers organisatie uit vandaar op zijn ministerie te komen om te trach ten de zaak in het reine te bren gen. Een havenstaking komt de jonge labourregering, die de na druk op vergroting van de uit voer wil leggen, bijzonder on gelegen. Volgens goedingelichte kringen zal premier Wilson maandag de Britten een „eer lijke en duidelijke" uiteenzet ting geven van de economische problemen van het land. Hij zal dan de maatregelen bekend ma ken die zijn regering wil nemen. wijdering. Voorts heeft het Rus sische ministerie van buitenland se zaken nu een verbod op di plomatieke reizen naar centraal Azië, dat een week van kracht is geweest, opgeheven. Een naaste medewerker van de voormalige Russische leider, Frol Kozlov, schijnt geruisloos uit de Kremlin-hiërarehie ver dwenen te zijn. Deze 56-jarige communistische functionaris is sinds april 1963, toen hij een be roerte kreeg, niet meer actief ge weest. Wel bleef hij (op papier) deel uitmaken van de leiding en het afgelopen weekeinde, zelfs na de vervanging van Chroes jtsjov, was zijn portret nog te zien bij die van andere leden van het presidium. Eens is hij ge noemd als mogelijke opvolger van Chroesjtsjov. Nu echter ontbreekt de naam Kozlov onder een ,in memoriam' in de Prawda gewijd aan maar schalk Birjoezov, hoofd van de Russische generale staf, die bij de vliegramp in Zuid-Slavië om het leven kwam. Waarnemers in Moskou maken uit het ontbreken van Kozlovs naam op dat dit betekent, dat Kozlov geen deel meer uitmaakt van het presidium. Een officiële bevestiging van dit vermoeden was niet te krijgen. Het blad van de Chinese com munistische partij, „Het Volks dagblad", schrijft dat China het vervaardigen en ontwikkelen van kernwapens zal staken als de Verenigde Staten hetzelfde doen. Het blad 'zegt, dat China in geen geval bezeten is door de gedach te kernwapens te bezitten. Aan. de andere kant echter moet China zijn eigen kernwapens De nobelprijs voor de literatuur is voor 1964 toegekend aan de Franse schrijver-filosoof Jean Paul Sartre. De Zweedse academie heeft Sartre de prijs toegekend voor „zijn van gedachten overvloeiend oeuvre, dat door de geest van vrijheid en het zoeken naar de waarheid waarvan het getuigt, een veel omvattende invloed op ons tijdperk heeft geoefend". De prijs bedraagt 273.000 Zweedse kronen (ruim 190.000 gulden) en zal aan Sartre op 10 december door koning Gustaaf Adolf van Zweden tijdens een plechtige bijeenkomst in het concertpaleis in Stockholm wor den uitgereikt. De beraadslagingen der aca demie over de toekenning van de prijs hebben langer geduurd dan normaal als gevolg van een verklaring van de Zweedse am bassade in Parijs dat „de paus van het existentialisme" de prijs zou weigeren. In de 63 jaren dat de nobel prijs voor de literatuur wordt toegekend, is het slechts twee maal voorgekomen dat hij werd geweigerd. De eerste maal ge schiedde dit in 1925, toen Ber nard Shaw de prijs werd toege- hebben, zolang „de Amerikaanse imperialisten" ze ook hebben, aldus het blad. De Amerikaanse kernwapens zijn naar hèt blad meent voor agressie en wereld overheersing bestemd, terwijl China kernwapens heeft uit zelf verdediging en voor het behoud van de vrede. Met het kernstop- akkoord van Moskou wilden de Ver. Staten hun kernwapenmono polie versterken. kend ondanks zijn weigering, en de tweede maal in. 1958. d.qqf de Russische schrijver Boris Pas ternak. de Van de zijde der centrale commissie bouwnijverheid (de werk gevers) vernemen wij dat In het standpunt van de werkgevers met betrekking tot de conflicten in de Amsterdamse bouwwereld geen verandering is gekomen. De commissie en de raad van bestuur bouwbedrijf, de organen van de werknemers- en werk geverszijde die betrokken zijn bij het sluiten van collectieve arbeidsovereenkomsten, hebben woensdagavond langdurige be sprekingen gevoerd over de si tuatie in de bouwnijverheid en meer in het bijzonder over de brief van 16 oktober van de pa troonsverenigingen aan hun leden. In deze brief wordt zoals bekend herinnerd aan de ere code volgens welke de patroons geen door collega's ontslagen arbeiders in dienst mogen ne men. De commissie heeft ver geefs getracht de werkgevers tot andere gedachten te bren gen. Van de zijde der werknemers bonden wordt die „uitsluiting" onrechtmatig geacht. De stakin gen ,in Amsterdam zijn volgens artikel 5 van de c.a.o. onge rechtvaardigd. Op die grond heeft de president van de recht bank de circa 100 stakende ar beiders bevolen het werk te her vatten. Volgens de commissie bouw nijverheid houdt datzelfde c.a.o.- artikel in dat werkgevers niet tot uitsluiting mogen overgaan. De hoofdbesturen van de be trokken uniebonden zullen zich vandaag beraden over te nemen stappen. Overwogen wordt een kort geding tegen de werkgevers aan te spannen. Voorts zal wor den bezien of de drie bonden de voor de arbeiders uit de uitslui ting voortvloeiende financiële consequenties voor hun rekening zullen nemen. Jean Paul Sartre weigert hem toegekende nobelprijs in .ontvangst te nemen. Sartre verklaarde dit op een vraag van A.F.P. Hij wilde aan vankelijk geen enkele aanvul lende verklaring afleggen. Hij zei slechts zijn uiteenzetting te bewaren voor de Zweedse pers. Voor het grote publiek is Jean- Paul Sartre de vader van het existentialisme die zitting houdt in de schrijverscafé's en kelders van Saint Germain des Prés; voor anderen de politicus die manifesten opstelt, een links georiënteerd tijdschrift bezit en op vergaderingen spreekt, maar hij is ook de filosoof die ergens in een stille huurkamer medi teert. Dat zijn de gezichten van deze romanschrijver, dramaturg en essayist. Sartre is op 21 juni 1905 in Parijs geboren. Zijn vader, een marine-officier, stierf toen Jean- Paul twee jaar was. Zijn groot vader, leraar Duits, bracht hem de liefde voor het schrijven bij. Op zesjarige leeftijd schreef Jean-Paui al verhalen om, zoals hij zelf zegt, zijn bestaan te rechtvaardigen. In 1938 verscheen zijn eerste roman, „La Naussée" (De wal ging). In zijn studententijd was hij een vurig aanhanger van de existentiefilosofie van de Duitser Martin Heidegger, die op zijn beurt een leerling was van de Deen Kierkegaard. Op 29-jarige leeftijd ontmoet hij in Berlijn de filosoof Edmund Husserl, de stichter der fenomenologie, van wie hij stellingen overneemt. Sartre noemt zich humanis tisch marxist. Het marxisme van de communisten vindt hij „ver steend marxisme". Zijn toneel stukken trekken veel publiek. In al zijn werken staat de strijd om inzicht en vrijheid in het middelpunt. Volgens Sartre zijn er twee soorten mensen: de „verlichten", dat zijn zij die heb ben gekozen en weten dat zij dat hebben gedaan, en de „be roerlingen" (salauds), die niet willen Liezen of het doen in zelf bedrog. In een vraaggesprek met een Zweedse verslaggever motiveer de Sartre zijn weigering met de verklaring dat hij steeds offi ciële onderscheidingen zoals in 1945 het Franse legioen van eer van de hand heeft gewezen. Een schrijver, die politiek, sociaal of literair een standpunt kiest, kan slechts handelen via zijn eigen medium, het geschreven woord. Elke onderscheiding die hij ont vangt, stelt zijn lezers aan een ongewenste druk bloot. Het is niet gelijk of ik teken Jean-Paul Sartre of Jean-Paul Sartre, no- belprijswinnaar, zo zei hij. Hij betreurde dat zijn besluit de vorm van een schandaal heeft aangenomen. Toen ik vernam dat ik waarschijnlijk voor de prijs in aanmerking kwam, dacht ik dat het voldoende was de Zweedse academie te schrijven dat ik er geen prijs op stelde en dat daar mee de zaak was afgedaan. Ik wist niet dat de nobelprijs wordt toegewezen zonder de kandidaat naar zijn mening te vragen. ENKELE BUIEN Om een diepe depressie met centrum tussen Groenland en noord-Noorwegen stroomt koude lucht van polaire oorsprong via de Noordzee naar ons land. In deze luchtstroming komen buien voor, afgewisseld door enkele op klaringen. Door de ontwikkeling van een secondaire depressie na bij zuid-Noorwegen zal er een krachtige en langs de kust af en toe een stormachtige westelijke tot noordwestelijke wind waaien. Door de aanvoer van koudere lueht zullen de temperaturen overdag iets lager worden. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Enkele buien Enkele buien, afgewisseld door enkele opklaringen, maximum temperaturen omstreeks 9 gra den. Matige tot krachtige en laifgs de kust nu en dan harde tot stormachtige wind tussen west en noordwest. VRIJDAG 23 OKTOBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 2.25 3.00 3.40 3-50 n.m. 2.27 3.02 3.42 3.52 ZATERDAG 24 OKTOBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 3.37 4.12 4.52 5.02 n.m. 3.46 4.21 5.01 5.11 ZON MAAN Okt. op onder op onder 23 7.18 17.30 18.58 10.01 24 7.20 17.28 19.36 11.25 25 7.22 17.26 20.25 12.43 26 7.24 17.24 21.27 13.48 27 7.25 17.22 22.40 14.38 28 7.27 17.20 23.58 15.16 29 7.29 17.18 15.44 30 7.31 17.16 .18 16.06 31 7,33 17,11 2,36 16.24

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1964 | | pagina 1