Europees parlement
wenst hervatting van politieke
onderhandelingen
Mysterie rond Chroesjtsjov
Nobelprijs literatuur
Jean Paul Sartre
Robert Kennedy
over wereldvrede
Oe Thant
van vijf
GEVALLEN LEIDER WORDT
DOODGEZWEGEN
LABOORMINISTER VECHT
TEGEN STAKINGSDREIGIMG
SITUATIE IN DE AMSTERDAMSE
BOUWWERELD ONVERANDERD
Geen uitsluiting toegestaan
HET WEER
VRIJDAG 23 OKTOBER 1964
20e Jaargang - No. 6295
SCEPTISCH
ZUIVEL EN VLEES
ONMOGELIJKE
SITUATIE
Koningin Juliana
naar Londen
OOK KOZLOV
WEGGEWERKT
CH9NA EN DE
KERNWAPENS
190.000 GULDEN
WEIGERING
Geen uitsluiting
JEAN PAUL SARTRE
(59 JAAR)
HUMANISTISCH
VERKLARING
Weerbericht
3-üeogwater
Zon
en
Maanstanden
Frankering bij abonnement; Terneuren
'-Hoofredaeteurï van 3e Sande
Redactte-adrea: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon; 01150 2073
Gironummer: 38150
'ABdnnementspriJs ƒ6,— per kwartaal; per
maand 2,—; per week 50 et Losse nrs 10 ct
Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek „Kleine Advertenties" (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel méér
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of „Adres
Bureau van dit Blad" 20 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot n.m. 2 uur.
Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer
tot Jfl uur v.m.
Het Europese parlement heeft zich donderdag, 24 uur na het
Franse ultimatum, op gaullistisch initiatief en vrijwel eenstemmig
uitgesproken voor spoedige hervatting van de onderhandelingen
over een Europese politieke unie. Het parlement deed dit in het
licht „van de goede wil" die op het ogenblik „schijnt te bsetaan".
Door middel van amendemen
ten is deze uitspraak vastgelegd
in een resolutie, waarmee het
zevende jaarverslag van de E.
E. G.-commissie werd goedge
keurd. Tevens wordt gesteld, dat
die onderhandelingen moeten
worden gevoerd in de geest van
de verklaring van Bonn van
1961 (dat wil zeggen de tweede
topconferentie van de zes) en
de plannen die daaruit zijn
voortgekomen (de plannen-Fou-
chet en Catani).
Tegen stemden alleen de Ne
derlandse socialisten Kapteijn en
Nederhorst, die nog sterk onder
de indruk van het Franse ulti
matum bleken te zijn, terwijl de
Nederlandse socialist Vredeling
en de K.V.P.-afgevaardigde Van
Kampen zich onthielden.
In een woensdag gepubliceer
de verklaring besprak de gewe
zen Amerikaanse minister van
justitie, Robert Kennedy, de mo
gelijkheden tot vestiging van
een duurzame wereldvrede die
volgens Kennedy zijn ontstaan
door de versplintering van het
communisme en door het groei
ende vertrouwen der volkeren in
de Verenigde Naties.
Hij was van oordeel dat deze
evolutie de Verenigde Staten
nieuwe perspectieven biedt. Ken
nedy verklaarde zich bereid alle
pogingen van president Johnson
om te komen tot een akkoord
dat verspreiding van kernwapens
moet voorkomen, te zullen steu-
*nen. „Het gevaar van de Chinese
kernontploffing schuilt in het
feit, dat zij een aantal andere
landen er toe kan brengen hun
programma tot vreedzaam ge
bruik van kernenergie te veran
deren in een programma tot de
vervaardging van kernwapens,
aldus Kennedy die hieraan toe
voegde dat dit tot iedere prijs
dient te worden voorkomen.
De V.N.seeretaris-generaal Oe
Thant heeft donderdag de Chine
se kernproef „betreurenswaar
dig" genoemd. Hij bepleitte „een
gesprek" in 1965 tussen de vijf
kernmogendheden, n.l. de Ver.
Staten, de Sowjet-Unie, Groot-
Brittannië, Frankrijk en China,
waarbij eventuele protocollaire
en diplomatieke bezwaren terzij
de moeten worden geschoven ten
behoeve van de belangrijker over
wegingen inzake het gevaar van
een atoomvernietiging. Naar de
mening van Oe Thant zou een
«ergelijke 'conferentie een nutti
ge aansluiting kunnen vormen
op de werkzaamheden van de al
gemene vergadering en de Ge-
neefse ontwapeningsconferentie.
De kwestie van de politieke
unie was bij de bespreking van
het E.E.G.-jaarverslag aanhangig
gemaakt door de Europese chris
tendemocratische fractie, die
amendementen indiende om te
betreuren dat er nog geen en
kele vooruitgang op de weg naar
een politieke unie was geboekt
en om te verklaren dat stappen
in die richting geen afbreuk aan
de bestaande supernationale ge
meenschappen mogen doen.
De gaullistische afgevaardigde
Lipcowski die de afgelopen da
gen druk in de weer is geweest
om een gunstige indruk op de
andere fracties te maken, haak
te op deze amendementen in met
het resultaat dat de Europese
afgevaardigden aandringen op
hervatting van het twee jaar ge
leden afgebroken politieke over
leg. De christendemocratische
fractieleider Poher (Frankrijk)
sprak zich sceptisch uit over de
kansen van slagen, als de Fran
se regering middelen gaat han
teren als haar ultimatum van
woensdag.
Het onderwerp van dat ulti
matum (de gemeenschappelijke
graanprijs) is ook in de resolu
tie naar aanleiding van 't zeven
de E.E.G.-verslag vermeld. Het
parlement betreurt offieieel de
onmacht van de Europese minis
terraad om tijdig een akkoord
hierover te hereiken.
De afgevaardigden eisen dat,
zoals enige maanden geleden
reeds door de ministers is afge
sproken, vóór 15 december a.s.
een beslissing valt en zij verzoe
ken de E.E.G.-commissie vóór
15 januari met voorstellen te
komen voor het gemeenschap
pelijke prijspeil van de andere
belangrijke landbouwproducten:
zuivel en vlees.
Dr. S. L. Mansholt, de Neder
landse vice-voorzitter van de
E.E.G.-commissie, verklaarde dat
hij met deze uitspraak kon in
stemmen. Op zijn advies zag het
parlement af van een aanvan
kelijk plan om het tot stand ko
men van deze zuivel- en vlees-
prijzen te koppelen aan de graan
prijs. Dat zou alleen maar tot
gevolg hebben, zo zei hij, dat
een beslissing over de graanprijs
tot na 15 december zou worden
uitgesteld. Wij raken meer en
meer in een onmogelijke situa
tie, omdat de prijzen nog niet
bekend zijn, aldus dr. Mansholt,
en als er op 15 december geen
beslissing voor de graanprijs is,
zullen wij bovendien in een on
mogelijke politieke situatie ko
men.
Het Europese parlement heeft
na vele uren debat een halve
dag nodig gehad om de resolutie
vast te stellen, die aan de goed
keuring van het beleid der E.
E. G.-commissie in het afgelopen
jaar vele op- en aanmerkingen
op detailpunten verbindt. Er
waren niet minder dan 27 amen
dementen, waarover moest wor
den gestemd. Daarbij deed zich
een merkwaardig incident voor,
toen men in de haast een amen
dement van de Franse liberaal
Armengaud goedkeurde, waarin
de concurrentiepolitiek van de
commissie werd afgekeurd, om
dat te weinig rekening werd ge
houden met de concurrentie die
Europese ondernemingen van
grote bedrijven uit bepaalde der
de landen ondervinden. Men
maakte met algemene stemmen
de uitspraak weer ongedaan en
stelde een nieuwe soepeler for
mule op, die alleen maar eiste
dat niet alleen de concurrentie
verhouding tussen ondernemin
gen binnen de zes gemeenschaps-
landen als leidraad voor het
concurrentiebeleid uit Brussel
mocht dienen.
GROTE BRAND OP
WERF IN SEATTLE
Op de Todd-scheepswerven van
de Amerikaanse stad Seattle
heeft een grote brand, welke be
gon in de droogdokafdeling, de
Amerikaanse torpedojager
„Marshall" vernield, welke hier
voor reparatie dokte. Een Ameri
kaanse mijnenveger kon op het
nippertje naar een veilige plaats
worden gesleept.
Foto: Zware rookwolken drij
ven boven de werf en de bran
dende torpedojager.
De koningin is voornemens op
woensdag 4 november in gezel
schap van prinses Christina in
Londen een bezoek te brengen
aan de tentoonstelling „The
Orange and the Rose", die van
22 oktober tot 13 december in 't
Victoria and Albertmuseum"
wordt gehouden, m "tentoonstel
ling geeft een beeld van de we
derzijdse beïnvloeding van kunst
en cultuur tussen Groot-Brittan-
nië en Nederland tijdens de
periode van 160Ó tot 1750.
Tijdens haar verblijf in Lon
den, dat enige dagen zal duren,
zal de koningin met prinses
Christina logeren bij prinses
Alice, gravin van Athlone.
Waar de gevallen Russische leider Chroesjtsjov zich thans be
vindt, is nog steeds een mysterie, dat de aanleiding is van talrijke
geruchten, waarvan volgens Reuter de waarschijnlijkste is dat de
70-jarige ex-premier onder toezicht in een landhuis bij Moskou
woont. Hij zou onder medische behandeling zijn.
Chroesjtsjovs naam is uit de Russische pers verdwenen en ook
van ambtelijke zijde wordt hij doodgezwegen.
Van diplomatieke zijde is meegedeeld, dat Chroesjtsjov het laatst
vorige week donderdag is gezien, de dag dat zijn vervanging werd
bekendgemaakt, in een auto met een chauffeur en een geünifor
meerde officier.
Oezbekistan en Turkmenistan
in centraal Azië hebben de vie
ring deze week van het veertig
jarig bestaan van het communis
tische bewind in deze gebieden
afgelast, aldus krantenberichten.
Waarnemers in Moskou zien
verband tussen het uitstel van
de viering en Chroesjtsjovs ver-
De havenarbeiders in Groot-
Brittannië zullen op 1 december
in staking gaan, als vóór dit tijd
stip geen overeenstemming is
bereikt over hun eis tot meer
loon. Dit besluit is donderdag
genomen op een vergadering in
Londen, waar de vaksbondsafge-
vaardigden van 65.000 Britse
havenarbeiders bijeen waren ge
komen.
De van werkgeverszijde voor
gestelde loonsverhoging werd
onvoldoende geacht, terwijl deze
de eisen van de arbeiders van
de hand wezen. De onderhande
lingen waren toen op dood spoor
gekomen.
Binnen enkele uren na het be
sluit van de vakbond nodigde
de socialistische minister van
arbeid, Gunter, de leiders van
de werknemers- en werkgevers
organisatie uit vandaar op zijn
ministerie te komen om te trach
ten de zaak in het reine te bren
gen. Een havenstaking komt de
jonge labourregering, die de na
druk op vergroting van de uit
voer wil leggen, bijzonder on
gelegen. Volgens goedingelichte
kringen zal premier Wilson
maandag de Britten een „eer
lijke en duidelijke" uiteenzet
ting geven van de economische
problemen van het land. Hij zal
dan de maatregelen bekend ma
ken die zijn regering wil nemen.
wijdering. Voorts heeft het Rus
sische ministerie van buitenland
se zaken nu een verbod op di
plomatieke reizen naar centraal
Azië, dat een week van kracht
is geweest, opgeheven.
Een naaste medewerker van
de voormalige Russische leider,
Frol Kozlov, schijnt geruisloos
uit de Kremlin-hiërarehie ver
dwenen te zijn. Deze 56-jarige
communistische functionaris is
sinds april 1963, toen hij een be
roerte kreeg, niet meer actief ge
weest. Wel bleef hij (op papier)
deel uitmaken van de leiding en
het afgelopen weekeinde, zelfs
na de vervanging van Chroes
jtsjov, was zijn portret nog te
zien bij die van andere leden
van het presidium. Eens is hij ge
noemd als mogelijke opvolger
van Chroesjtsjov.
Nu echter ontbreekt de naam
Kozlov onder een ,in memoriam'
in de Prawda gewijd aan maar
schalk Birjoezov, hoofd van de
Russische generale staf, die bij
de vliegramp in Zuid-Slavië om
het leven kwam.
Waarnemers in Moskou maken
uit het ontbreken van Kozlovs
naam op dat dit betekent, dat
Kozlov geen deel meer uitmaakt
van het presidium. Een officiële
bevestiging van dit vermoeden
was niet te krijgen.
Het blad van de Chinese com
munistische partij, „Het Volks
dagblad", schrijft dat China het
vervaardigen en ontwikkelen van
kernwapens zal staken als de
Verenigde Staten hetzelfde doen.
Het blad 'zegt, dat China in geen
geval bezeten is door de gedach
te kernwapens te bezitten. Aan.
de andere kant echter moet
China zijn eigen kernwapens
De nobelprijs voor de literatuur is voor 1964 toegekend aan de
Franse schrijver-filosoof Jean Paul Sartre.
De Zweedse academie heeft Sartre de prijs toegekend voor „zijn
van gedachten overvloeiend oeuvre, dat door de geest van vrijheid
en het zoeken naar de waarheid waarvan het getuigt, een veel
omvattende invloed op ons tijdperk heeft geoefend".
De prijs bedraagt 273.000
Zweedse kronen (ruim 190.000
gulden) en zal aan Sartre op 10
december door koning Gustaaf
Adolf van Zweden tijdens een
plechtige bijeenkomst in het
concertpaleis in Stockholm wor
den uitgereikt.
De beraadslagingen der aca
demie over de toekenning van
de prijs hebben langer geduurd
dan normaal als gevolg van een
verklaring van de Zweedse am
bassade in Parijs dat „de paus
van het existentialisme" de prijs
zou weigeren.
In de 63 jaren dat de nobel
prijs voor de literatuur wordt
toegekend, is het slechts twee
maal voorgekomen dat hij werd
geweigerd. De eerste maal ge
schiedde dit in 1925, toen Ber
nard Shaw de prijs werd toege-
hebben, zolang „de Amerikaanse
imperialisten" ze ook hebben,
aldus het blad. De Amerikaanse
kernwapens zijn naar hèt blad
meent voor agressie en wereld
overheersing bestemd, terwijl
China kernwapens heeft uit zelf
verdediging en voor het behoud
van de vrede. Met het kernstop-
akkoord van Moskou wilden de
Ver. Staten hun kernwapenmono
polie versterken.
kend ondanks zijn weigering, en
de tweede maal in. 1958. d.qqf de
Russische schrijver Boris Pas
ternak.
de
Van de zijde der centrale commissie bouwnijverheid (de werk
gevers) vernemen wij dat In het standpunt van de werkgevers met
betrekking tot de conflicten in de Amsterdamse bouwwereld geen
verandering is gekomen.
De commissie en de raad van
bestuur bouwbedrijf, de organen
van de werknemers- en werk
geverszijde die betrokken zijn
bij het sluiten van collectieve
arbeidsovereenkomsten, hebben
woensdagavond langdurige be
sprekingen gevoerd over de si
tuatie in de bouwnijverheid en
meer in het bijzonder over de
brief van 16 oktober van de pa
troonsverenigingen aan hun
leden. In deze brief wordt zoals
bekend herinnerd aan de ere
code volgens welke de patroons
geen door collega's ontslagen
arbeiders in dienst mogen ne
men. De commissie heeft ver
geefs getracht de werkgevers
tot andere gedachten te bren
gen.
Van de zijde der werknemers
bonden wordt die „uitsluiting"
onrechtmatig geacht. De stakin
gen ,in Amsterdam zijn volgens
artikel 5 van de c.a.o. onge
rechtvaardigd. Op die grond
heeft de president van de recht
bank de circa 100 stakende ar
beiders bevolen het werk te her
vatten.
Volgens de commissie bouw
nijverheid houdt datzelfde c.a.o.-
artikel in dat werkgevers niet
tot uitsluiting mogen overgaan.
De hoofdbesturen van de be
trokken uniebonden zullen zich
vandaag beraden over te nemen
stappen. Overwogen wordt een
kort geding tegen de werkgevers
aan te spannen. Voorts zal wor
den bezien of de drie bonden de
voor de arbeiders uit de uitslui
ting voortvloeiende financiële
consequenties voor hun rekening
zullen nemen.
Jean Paul Sartre weigert
hem toegekende nobelprijs in
.ontvangst te nemen.
Sartre verklaarde dit op een
vraag van A.F.P. Hij wilde aan
vankelijk geen enkele aanvul
lende verklaring afleggen. Hij
zei slechts zijn uiteenzetting te
bewaren voor de Zweedse pers.
Voor het grote publiek is Jean-
Paul Sartre de vader van het
existentialisme die zitting houdt
in de schrijverscafé's en kelders
van Saint Germain des Prés;
voor anderen de politicus die
manifesten opstelt, een links
georiënteerd tijdschrift bezit en
op vergaderingen spreekt, maar
hij is ook de filosoof die ergens
in een stille huurkamer medi
teert. Dat zijn de gezichten van
deze romanschrijver, dramaturg
en essayist.
Sartre is op 21 juni 1905 in
Parijs geboren. Zijn vader, een
marine-officier, stierf toen Jean-
Paul twee jaar was. Zijn groot
vader, leraar Duits, bracht hem
de liefde voor het schrijven bij.
Op zesjarige leeftijd schreef
Jean-Paui al verhalen om, zoals
hij zelf zegt, zijn bestaan te
rechtvaardigen.
In 1938 verscheen zijn eerste
roman, „La Naussée" (De wal
ging). In zijn studententijd was
hij een vurig aanhanger van de
existentiefilosofie van de Duitser
Martin Heidegger, die op zijn
beurt een leerling was van de
Deen Kierkegaard. Op 29-jarige
leeftijd ontmoet hij in Berlijn
de filosoof Edmund Husserl, de
stichter der fenomenologie, van
wie hij stellingen overneemt.
Sartre noemt zich humanis
tisch marxist. Het marxisme van
de communisten vindt hij „ver
steend marxisme". Zijn toneel
stukken trekken veel publiek.
In al zijn werken staat de
strijd om inzicht en vrijheid in
het middelpunt. Volgens Sartre
zijn er twee soorten mensen: de
„verlichten", dat zijn zij die heb
ben gekozen en weten dat zij
dat hebben gedaan, en de „be
roerlingen" (salauds), die niet
willen Liezen of het doen in zelf
bedrog.
In een vraaggesprek met een
Zweedse verslaggever motiveer
de Sartre zijn weigering met de
verklaring dat hij steeds offi
ciële onderscheidingen zoals in
1945 het Franse legioen van eer
van de hand heeft gewezen. Een
schrijver, die politiek, sociaal of
literair een standpunt kiest, kan
slechts handelen via zijn eigen
medium, het geschreven woord.
Elke onderscheiding die hij ont
vangt, stelt zijn lezers aan een
ongewenste druk bloot. Het is
niet gelijk of ik teken Jean-Paul
Sartre of Jean-Paul Sartre, no-
belprijswinnaar, zo zei hij. Hij
betreurde dat zijn besluit de
vorm van een schandaal heeft
aangenomen.
Toen ik vernam dat ik
waarschijnlijk voor de prijs in
aanmerking kwam, dacht ik dat
het voldoende was de Zweedse
academie te schrijven dat ik er
geen prijs op stelde en dat daar
mee de zaak was afgedaan. Ik
wist niet dat de nobelprijs wordt
toegewezen zonder de kandidaat
naar zijn mening te vragen.
ENKELE BUIEN
Om een diepe depressie met
centrum tussen Groenland en
noord-Noorwegen stroomt koude
lucht van polaire oorsprong via
de Noordzee naar ons land. In
deze luchtstroming komen buien
voor, afgewisseld door enkele op
klaringen. Door de ontwikkeling
van een secondaire depressie na
bij zuid-Noorwegen zal er een
krachtige en langs de kust af en
toe een stormachtige westelijke
tot noordwestelijke wind waaien.
Door de aanvoer van koudere
lueht zullen de temperaturen
overdag iets lager worden.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Enkele buien
Enkele buien, afgewisseld door
enkele opklaringen, maximum
temperaturen omstreeks 9 gra
den. Matige tot krachtige en
laifgs de kust nu en dan harde
tot stormachtige wind tussen
west en noordwest.
VRIJDAG 23 OKTOBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
2.25
3.00
3.40
3-50
n.m.
2.27
3.02
3.42
3.52
ZATERDAG 24 OKTOBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
3.37
4.12
4.52
5.02
n.m.
3.46
4.21
5.01
5.11
ZON
MAAN
Okt.
op
onder
op
onder
23
7.18
17.30
18.58
10.01
24
7.20
17.28
19.36
11.25
25
7.22
17.26
20.25
12.43
26
7.24
17.24
21.27
13.48
27
7.25
17.22
22.40
14.38
28
7.27
17.20
23.58
15.16
29
7.29
17.18
15.44
30
7.31
17.16
.18
16.06
31
7,33
17,11
2,36
16.24