Berlijn blijft wapen in
koude oorlog
Brood wordt weer
1 cent duurder
Dokters tevreden na eerste nacht
Schulden dreei S. tot moord
op mevrouw Peenstra
X
„Hand. 10:34 e.v.
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Radio De Koek
Dorp Harkema-Opeinde door
wervelstorm getroffen
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smldswa]
Telefoon 01150—2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs 6,per kwartaal; per
maand ƒ2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1963
19e laargang No. 6072
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/b Firma P. j. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Het is een riskante onderneming om antwoord te geven
op de vraag wat de Russen heeft bezield om een Ameri
kaanse colonne nogal lang vast te houden op de weg
naar Berlijn. Men kan dit een bewijs noemen dat de Rus
sen niet echt een ontspanning wensen in hun betrekkin
gen met het Westen, maar die conclusie is wel wat
voorbarig.
Wat gebeurd is komt hier op neer. Een tijdje terug maakten de
Amerikanen, Engelsen en Fransen een afspraak hoe zij zich zouden
gedragen op de door de Russen gecontroleerde autowegen naar
Berlijn. Daarover bestond geen voorschrift, maar bet was een ge
woonte geworden dat bepaalde colonnes zonder meer doorreden na
kleine formaliteiten, andere wat nauwkeuriger geteld werden.
Die gewoonte werd nu in een soort reglement gevat, waarbij uit
principe geen overleg met de Russen werd gevoerd, immers: naar
Westelijke mening hebben de drie bezetters van West-Berlijn kort
en goed het recht van de grote autowegen gebruik te maken en
het wordt slechts als een beleefdheid beschouwd'dat de Russen er
enig oog op mogen houden hoeveel troepen voor die bezetting door
hun gebied gaan.
ERGERNIS
ZIT DIEPER
Overeenkomstig dit reglement
weigerden twee Amerikaanse en
een Britse colonne-commandant
hun mensen laten uitstappen om
(Adv.)
En Petrus opende zijn mond en
zeide: Inderdaad bemerk ik dat
er bij God geen aanneming des
persoons is, maar onder elk volk
is, wie hem vereert en gerechtig
heid werkt, Hem welgevallig,
naar het woord dat Hij heeft doen
brengen aan de kinderen Israëls
om vrede te verkondigen door
Jezus Christus. Deze is aller
Heer."
Iedereen van goeden wille is har
telijk welkom op de openbare
vergadering, die de Volle Evan
gelie Zakenlieden, afd. Zeeland,
voornemens zijn te houden 16
november 1963, 's avonds zeven
uur, in de bovenzalen van Hotel-
Restaurant „des Pays-Bas" te
Terneuzen.
RUSTIG WEER
Het K.N.M.I. deelt mede:
Een actieve storing trok vrijdag
langs onze kust naar het noord
oosten, waardoor de wind gedu
rende enkele uren sterk aanwak
kerde. Tijdelijk werd zelfs wind
kracht negen bereikt. De hoofd-
depressiekern, waarbij de storing
behoorde, trekt opvullens over
Zuid-Zweden naar het noordoos
ten. Tegelijkertijd doet een nieu
we storing de luchtdruk in Span
je en de Golf van Biscaje dalen.
In verband hiermee zal de wind
nog verder afnemen, tot matig of
zwak, en krimpen naar zuidelijke
richtingen. Daarbij blijft de aan
voer van vrij zachte lucht voort
duren. De nadering van de nieu
we storing uit het zuidwesten
houdt in, dat de regenkansen
later weer stijgen. Het eerst voor
het zuiden van ons land.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Krimpende wind
Wisselende bewolking met en
kele verspreide buien.
Tot matig o fzwak afnemen
de wind krimpend naar zuide
lijke richtingen. Overhet alge
meen iets lagere temperaturen.
ZATERDAG 9 NOVEMBER
v.m. n.m.
Breskens 7.56 8.42
Terneuzen 8.31 9.17
Hansweert 9.11 9-57
Walsoorden 9-21 10.07
ZONDAG 10 NOVEMBER
v.m. n.m.
Breskens 9.18 10.00
Terneuzen 9.53 10.35
Hansweert 10.33 11.15
Walsoorden 10.43 11.25
MAANDAG 11 NOVEMBER
v.m. n.m.
Breskens 10.29 11.12
Terneuzen 11.04 11.47
Hansweert 11.44 12.27
Walsoorden 11.54 12.37
ZON MAAN
onder
15.06
15.27
15.46
zich te laten tellen. Twee keer
werd het vasthouden van de co
lonnes in Londen en Washington
afgedaan met de suggestie dat
een Russische dienstklopper wat
uit zijn slof was geschoten, de
derde keer nam men het hoog op:
men beschouwde de aanhouding
bij Mariënborn als een regel
rechte aantasting van een Wes
telijk recht. Twee keer al heel
gauw, de derde keer na wat
wachten gaven de Russen toe en
kon de colonne ongeteld verder
rüden.
Men hoeft niet aan te nemen
dat de Russen gepikeerd waren
dat buiten hen om een regeling
voor het militaire verkeer over
de autoweg was getroffen; hun
ergernis zit wat dieper. Berlijn,
ook al schijnt het thans niet meer
zo hoog op de agenda van te re
gelen punten te staan voor Mos
kou, is en blijft een van Chroesjt-
sjovs beste wapens in de koude
oorlog. Hij kan hier altijd als hij
eens wat druk op het Westen wil
uitoefenen, met groot gemak
spanningen teweeg brengen. Dat
is altijd gebeurd door van zijn
kant voorwaarden te stellen over
het gebruik van wegen, voor
waarden dus over zaken die nooit
zijn geregeld. Immers: kort na
de oorlog was men nog te zeer
in bondgenootschappelijke stem
ming om zich druk te maken
over het regelen van details: dat
zou gemakkelijk genoeg ter
plaatse in vriendschap gedaan
kunnen worden, dacht men,
OVEREENKOMST
NIET GEWENST
Alle acties tegen Berlijn wer
den ingeluid door het eenzijdig
instellen van reglementen, die
voor het Westen onaanvaard
baar waren. In al die gevallen
kon men op zijn hoogst zeggen
dat de geest van overeenkom
sten werd geschonden, maar niet
de letter want die was er niet,
of was uitermate vaag. Het Wes
ten werd eigenlijk uitgenodigd te
gehoorzamen aan de door Mos
kou opgelegde gebruiksvoor
waarden van de weg, waardoor
die voorwaarden eigenlijk de
kracht van een overeenkomst
hadden gekregen. Het Westen
heeft daar terecht altijd
feestelijk voor bedankt.
Wat nu gebeurt is iets derge
lijks, maar in omgekeerde rich
ting. Stemt Moskou stilzwijgend
in met het door Amerikanen,
Fransen en Britten vastgestelde
wegreglement, dan is dat voort
aan iets dat vrijwel gélijk staat
met een overeenkomst tussen de
vier. Een dergelijke overeen
komst zou dan geschonden moe
ten worden als Chroesjtsjov weer
eens wat spanning om Berlijn
wil kweken en dat zou het hem
onmogelijk maken om wat het
Kremlin graag deed formeel
het gelijk aan zijn kant te ach
ten.
Waarschijnlijk is Moskou bang
dat het Westen door nog meer
dergelijke reglementen een si
tuatie schept waarin alle ver
keersproblemen tussen Berlijn en
West-Duitsiand op papier zijn
geregeld buiten hen om maar
met hun stilzwijgende toestem
ming, waardoor het hanteren van
het koude oorlogswapen Berlijn
moeilijker voor de Russen wordt,
althans minder gemakkelijk een
ietwat legaal tintje gegeven kan
worden.
RUSSEN HOUDEN
VRIJE HAND
Moskou heeft er altijd van ge
profiteerd dat te weinig was
vastgelegd over Berlijn en het
moet het onaangenaam vinden
dat dat zoveel jaren later nog
eens via een omweg toch zou ge
beuren.
Met toenadering tussen Oost
en West heeft de zaak dan min
der te maken. De overeenkom
sten die op dat gebied zijn geslo
ten hebben alleen van doen met
zaken waarin de belangen van
beiden toevallig gelijk liepen: de
kernstop, de nucleaire experi
menten in de ruimte. Geen van
beide partijen heeft enig wapen
In de koude oorlog prijsgegeven.
De Amerikanen en hun bond
genoten zouden dwaas zijn als
ze dat deden. De Russen, van
hun standpunt bekeken, zouden
ook dom zijn als ze zo handel
den.
En intussen beeft bet Westen
de waarschuwing gekregen -
voor zover nodig dat Berliin
nog altiid een formidabel st"*"k
Russisch stuk is in de schaak
partij van de koude oorlog.
(Nadruk verboden
NEDERLANDSE
TANKAUTO ONTPLOFT
IN MARCINELLE
Op het terrein van het hoogoven-
bedrijf van Thy le Chateau in de
door een grote mijnramp bekend
geworden Belgische stad Marci-
nelle, is donderdagochtend een
Nederlandse tankauto, afkomstig
uit Ouderkerk aan de IJssel, wel
ke benzol stond te laden, door on
bekende oorzaa'- i de lucht ge
vlogen. Er zouden vier gewonden
zijn, de schade in de omtrek is
aanzienlijk. Het vuur sloeg over
naar een opslagtank, welke zeven
tig ton benzol bevatte en tastte
ook bijna een tweede tankauto
aan, welke in de buurt stond.
Foto: Temidden van felle vlam
men en zware zwarte rookwolken,
vechten brandweerlieden hier
voor het behouden van de tweede
tankwagen.
FINS VLIEGTUIG
VERONGELUKT
21 INZITTENDEN OMGEKOMEN
Een vliegtuig van de Finse
maatschappij ,,Finnair" is vrij.
dagavond kort vóór de landing
in Mariehamm op de Alands-
eilanden verongelukt.
Twee passagiers en de stewar
dess zijn de enige overlevenden.
Het vliegtuig, dat uit Helsinki
kwam, stortte neer in een bos.
Er waren 21 passagiers en een
bemanning van drie aan boord.
Het was mistig weer. Even vóór
dat het ongeluk gebeurde, had
de marconist aan de verkeers
toren te Mariehamm gemeld, dat
alles in orde was.
De tweemotorige DC-3 stortte
neer op een kilometer afstand
van de rolbaan. Alle inzittenden
waren Finnen
(Adv.)
MET INGANG VAN MAANDAG
De minister van Economische Zaken, prof. dr. J. E. Andriessen,
heeft vrijdag toestemming verleend voor een verhoging' van de
broodprijs, ingaande maandag aanstaande, met 1 cent per 800 gr.
De Nederlandse Bakkerij Stichting had de noodzaak van deze
prijsverhoging gemotiveerd door te wijzen op de hogere bloem
en meelprijs als gevolg van een stijging van de tarweprijs in 3
weken met 1,70 per 100 kg. Deze stijging zet zich, aldus de Ne
derlandse Bakkerij Stichting, nog steeds voort.
Ook als gevolg van de hogere tarwe- en dus bloemprijzen is op
20 augustus en 14 oktober de broodprijs telkens met een cent
verhoogd. Op 31 oktober j.l. kondigde de minister een prijsstop af.
De Nederlandse Bakkerij Stichting heeft voorts berekend, dat de
per 1 januari te verwachten loonsverhoging de kostprijs van het
brood andermaal met omstreeks 2 cent zal doen stijgen.
(Adv.)
Noordstraat 102 - Telefoon 8128
Terneuzen
Algerijnse troepen
verplaatsingen naar grens
met Marokko
Het Marokkaanse persagent
schap heeft vrijdag gemeld dat
Algerië veel militaire versterkin
gen, waaronder artillerie en
pantservoertuigen, naar zijn
grens met Marokko brengt.
NA DE REDDING IN LENGEDE
op
onder
op
Nov.
9
7.47
17.00
10
7.49
16.58
1.03
11
7.51
1656
2.13
LICHAAM VAN
VERMOORDE ONDER
TRAP GEZET EN HUIS
IN BRAND GESTOKEN
Tijdens een gistermorgen ge
houden persconferentie heeft de
officier van Justitie in Leeuwar
den, mr. M. H. Gelinck volledige
opening van zaken gegeven om
trent het onderzoek inzake de
wurgmoord, die vorige week
donderdag in Nes bij Akkrum
werd gepleegd op de 65-jarige
boerin mevrouw F. Peenstra
Vellinga. Zoals bekend legde de
tweede verdachte in deze zaak,
de woensdag gearresteerde 27-
jarige landarbeider E. Steenstra,
donderdag een volledige beken
tenis af.
Diep in de schuld
Steenstra, zo is uit zijn beken
tenis gebleken, zat diep in de
schuld, onder meer door de aan
schaf van een motorfiets Hij is
die donderdagmorgen de boer
derij van Peenstra binnengegaan
via de staldeur, waarvan hij wist,
dat die niet gesloten was. Aan
gezien hjj een paar jaar op de
boerderij van Peenstra had ge
werkt, was hij goed met de si
tuatie op de hoogte. Via de keu
ken sloop hij het woonhuis bin
nen, maar zag toen tot zijn schrik
mevrouw Peenstra in de gang
staan.
'k Heb geld nodig
S. draaide het licht in de gang
uit. Mevrouw Peenstra vroeg
fiem wat hij in de boerderij deed,
waarop S antwoordde dat hij
geld nodig'had omdat hij in moei
lijkheden verkeerde. „Hoeveel",
vroeg de boerin. „Minstens 500",
antwoordde S. Mevrouw Peen
stra is hem toen voorgegaan
naar een zijkamertje van het
woonhuis, waar ze uit een porte
feuille die daar in een kast lag
f500 nam. Ze telde het geld voor
S. op tafel uit. De boerin liet 'n
bedrag van 110 in de porte
feuille zitten, maar verstopte
tevens een bedrag van ƒ600 on
der haar kled'ng, zonder dat S.
dit zag. Dit geld werd later bij de
sectie (lie op het hik werd ver
richt ineen eef-o^meld in de
kleding van de vr"'iw aangetrof
fen. S. stak de ƒ500 in zijn zak
en liep toen naar de keuken om
weg te gaan.
Wurging
Volgens zijn lezing, waaraan de
Justitie niet meent te moeten
twijfelen, riep mevrouw Peenstra
hem op dat moment achterna:
„Je zult er nog wel meer van
horen".
o
Deze bedreiging was voor S.
aanleiding om de vrouw bij de
keel te griinen en te wurgen. Hij
zette het lichaam van de vrouw
daarop onder aan de trap neer
en stak vervolgens het rieten
dak van de schuur in brand.
De rechercheurs die het onder
zoek hebben geleid, kregen
woensdag een sterk vermoeden,
dat S. de dader was toen ze van
een der getuigen hoorden, dat hij
oo de dag van de brand twee- of
driehonderd gulden op zak had,
W'ïil bekend was. dat hij diep
in de schuld zat. S. verklaarde
na enkele draaierijen, dat hii dit
geld van zijn reeds eerder gear
resteerde neef, Jakob Knol had
gekregen, maar deze ontkende
ten stelligste zijn oom geld te
hebben gegeven. De politie was
geneigd de verklaring van Knol
voor waar aan te nemen.
Confrontatie
Woensdagavond werden S. en
Knol met elkaar geconfronteerd,
waarbij ze elkaar er van beschul
digden weieens over de mogelijk
heid om een inbraak te plegen te
hebben gesproken.
Tiidens een rustig verhoor, dat
donderdagmiddag werd gehou
den. legde S. ineens een beken
tenis af. Jakob Knol is intussen
op vrije voeten gesteld. Tegen S.
zal een vervolging worden inge
steld wegens het plegen van
doodslag, gevolgd door een an
der strafbaar feit, in casu de
brandstichting, waarmee hij zijn
misdaad heeft willen camoufle
ren.
Mijnwerkers uitgenodigd
voor 14 dagen vakantie
met vrouw en kinderen
in Nederland
Nederlandse bloemen voor
geredde mijnwerkers
De tien mijnwerkers en de Sie-
mens-employé, die donderdag op
zo dramatische wijze uit hun on.
deraardse gevangenschap van
veertien dagen werden verlost,
hebben de eerste nacht na hun
redding rustig geslapen.
Negen van hen worden ver
pleegd in het ziekenhuis van
Salzgitter en de twee andere in
dat van Peine. Volgens de hen
behandelende artsen kan hun
gezondheidstoestand, de om
standigheden in aanmerking
genomen, goed worden ge
noemd.
De negen mijnwerkers in het
ziekenhuis van Salzgitter heb
ben al een paar maal gegeten
en een paar hebben zelfs al 'n
sigaret gerookt.
De directeur-geneesheer van het
ziekenhuis van Peine, waarin
de 20-jarige Siemens-employé
Adolf Herbst en de 43-jarige
mijnwerker Rudolf Wiese zijn
opgenomen, heeft gistermor
gen meegedeeld, dat beide pa
tiënten onregelmatig geslapen
hebben. Telkens schrikten zij
uit hun slaap op. Zij zijn nog
zeer moe,- hebben nauwelijks
nog iets gezegd en zullen zeker
nog veertien dagen in het zie
kenhuis moeten blijven. Ove
rigens is de arts tevreden.
Intussen blijft de bij de mijn
„Mathilde" halfstok hangende
zwarte vlag nog steeds herin
neren aan de negenentwintig
mannen, die naar nu wel moet
worden aangenomen bij de
ramp zijn omgekomen. De
mijndirectie heeft donderdag
middag na de geslaagde red
dingsactie bij monde van de
heer Stein meegedeeld, dat de
ondergelopen mijngangen
thans zo snel mogelijk van het
water en de dikke modderlaag
die zich moet hebben gevormd,
zullen worden ontdaan, waar
na met het opsporen en ber
gen der lijken van de slacht
offers zal kunnen worden be
gonnen.
Kritiek
In dezelfde persconferentie gaf
de heer Stein nog lucht aan
zijn hevige verontwaardiging
over beweringen in bepaalde
Westduitse persorganen, als
zouden zich voor de redding
van de mannen geen vrijwilli
gers beschikbaar hebben wil
len stellen om in de schacht af
te dalen. Fel keerde de heer
Stein zich tegen deze valse
voorstelling van zaken, daar
bij gesteund door de mijnbazen
Habich en Ax. die donderdag
middag, en volkomen vrijwil
lig zoals zij nadrukkelijk ver
klaarden, zich met de reddings-
bom in de schacht hebben la
ten afzakken om hun makkers
de behulpzame hand te bieden.
Vakantie in Nederland
De veertien mijnwerkers die ge
red zijn mogen met hun vrou
wen en kinderen veertien da
gen aan het strand bij Groet
gen aa nhet strand bij Groot
(gemeente Schoorl) in Noord-
Holland. Twaalf pensionhou
ders van de V. V. V. Groet-
Kamperduin hebben donder-
derdagavond besloten de ge
redde mijnwerkers en hun ge
zinnen hiertoe uit te nodigen.
Een busonderneming (Nado)
wil de gasten gratis halen en
brengen. Het bestuur van de
V. V. V. heeft de directie van
de mijn gisteren telegrafisch
van dit aanbod in kennis ge
steld.
Nederlandse bloemen
De vereniging „De Nederlandse
Bloemisterij" heeft gemeend
uiting te moeten geven aan het
medeleven in brede lagen van
de Nederlandse bevolking bij
de redding van de elf mijnwer
kers te Lengede. Vrijdag ont
ving elk van de geredden een
grote bos gemengde anjers
met rood-wit-blauwe linten,
waarop vermeld „Verband Nie-
derlandischer Blumenzüchter".
Deze boeketten werden gister
ochtend door de diensten van
de Interflora-organisatie aan
de beide ziekenhuizen bezorgd,
waar de mijnwerkers ter ob
servatie zijn opgenomen.
Tijdens een onweersbui die ge
paard ging met slagregens en
krachtige windstoten is het
dorp Harkema-Opeinde vrij
dagmiddag omstreeks half één
getroffen door een hevige
windhoos die grote ravage
aanrichtte in vier straten in
het dorp.
De beide kerken in het dorp heb
ben veel schade opgelopen aan
de dakbedekking. De pannen
op de naald van de daken wer
den volledig weggeveegd. Bo
vendien moesten veel televi-
siemasten het ontgelden, dra
den van het bovengronds elek
triciteitsnet knapten als touw
tjes af Van het Groene Kruis
gebouw werd het complete dak
enkele centimeters opgelicht.
De schade valt nog moeilijk te
schatten, maar is vrij aanzien
lijk.
Dakpannen liggen overal ver
spreid en er sneuvelden een
groot aantal ruiten. Enkele
autoboxen werden opgetild en
honderden meters verder in
een weiland geworpen, terwijl
de auto's op hun plaats ble
ven staan. Een auto die op
straat geparkeerd stond, werd
in beweging gebracht, de eige
naar kon er nog net op tijd in
springen om het voertuig tot
