De mars start van een stille revolutie V Pauselijke boodschap voor Vietnamese volk Weer gouddiefstal uit K. L. M.-vrachtvliegtuig Verslechtering van betrekkingen tussen Vietnam en de V.S. HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN HET WEER WEERBERICHT Radio De Koek Frankering bij abonnement: Temeuzen Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 01150—2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs ƒ6,per kwartaal; per maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW ZATERDAG 31 AUGUSTUS 1963 19e Jaargang No. 6012 Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels- advertenties)5 regels 1,10. Iedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Een ding is zeker: na de grote mars der honderdduizenden in Washington is iets veranderd in de Verenigde Staten. Die manifestatie voor de vrijheid heeft een verandering gebracht in de ver houding tussen de blanken en de gekleurden, een verandering die beide groepen duidelijk maakt dat een stille revolutie is begonnen. Waar voortaan nog in de Verenigde Staten de zwarte minder heid uiting geeft aan haar eis gelijke behandeling te krijgen, door in restaurants waar ze niet ge wenst zijn te gaan zitten of door toegang te eisen tot scholen waar ze geweerd wordt, daar mar cheren voortaan die honderdduizend mee. De mars heeft eigenlijk voor het eerst de nadruk erop gelegd dat het niet wat gekleurde mensen hier of daar zijn, die verbetering van hun lot wensen, maar dat het hier gaat om een nationale beweging van twintig miljoen zwarte Amerikanen. De mars is daar het symbool van. Het ordelijk verloop van de mars is er het symbool van dat zij niet meer of minder verlangen dan wat hun recht is. De naam van de weg die zij gingen Constitution Avenue, Laan van de grondwet symboliseert dat nog eens, evenals het punt van samenkomst het gedenkteken voor president Lincoln, die de burgerstrijd niet uit de weg ging om een einde te maken aan de sla vernij. Formeel is die slavernij verdwenen, maar de gelijkberechtigdheid bleef uit. WAAR GAAT HET OM? Er is een reeks grieven. De voornaamste ervan op dit mo ment zijn, dat de werkloosheids statistieken uitwijzen dat rela tief de negers het eerst hun baan kwijtraken, zo goed als ze het laatst aan bod komen als er gens werk te vergeven is. Dat de zorg die aan hun onderwijs wordt gegeven aanzienlijk ge ringer is dan dat voor de blanke kinderen. Dat de gekleurde Amerikaan op vele plaatsen nog belemmeringen vindt op zijn weg naar de stembus. Dat huisvesting voor hem moeilijker te verkrijgen is dan voor de blanke. En dat niet alleen in het donkere zuiden, maar evenzeer in het noorden en met name in de hoofdstad Washington. Op dié grieven is de blanke Amerikaan nu met zijn neus ge drukt. Hem is ook de sussende illusie ontnomen dat de wantoe standen waarvan hij hoort, al leen elders bestaan: hij weet nu dat het bij wijze van spreken bij hem om de hoek gebeurt, in het groot of in het klein. En de mars heeft de zwarten geleerd dat zij in hun strijd voor hun onmiddel lijk eigen belang verbonden zijn met miljoenen door 't hele land. Sinds woensdag 28 augustus heeft de blanke niet meer het excuus niet te weten wat er aan zijn democratie schort en fn Welke mate. Die datum prent de zwarte in dat hij niet alleen staat, maar een aan zienlijke macht van het getal hem vertegenwoordigt. MET DE NEUS EROP Het is een typisch Amerikaans en weldoend democratisch ver- (Adv.) Fabrieken Zevenbergen ZATERDAG 31 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden 11.16 11.51 0.31 0.41 11.25 12.40 12.50 ZONDAG 1 SEPTEMBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 11.43 0.18 0.58 1.08 n.m. 12.11 12.46 1.26 1.36 MAANDAG 2 SEPTEMBER Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 0.38 1.13 1.53 2.03 n.m. 12.58 1.33 2.13 2.23 ZON MAAN op ondei op onder Aug. 31 5.48 19.32 18.06 1.24 Sept. 1- 5.50 19.30 18.45 2.27 2 5.51 19.28 19.18 3.39 3 5.53 19.25 19.45 4.57 schijnsel dat niet geprobeerd is de democratie te camoufleren. Niet alleen de natie, maar via de Telstar de hele wereld is er met de neus op gedrukt. Maar de organisatoren zullen op grond hiervan niet verwachten dat, de resultaten nu spoedig en afdoend zullen volgen. Het feit dat van de uitgenodigde parle mentariërs maar betrekkelijk weinigen zijn komen opdagen, kan hiervoor al een aanwijzing zijn. Bovendien is de concrete aan leiding waarschijnlijk tot spijt van regering en betogers wat dubieus. De mars had zeker de bijbedoeling pressie uit te oefenen op de leden van het congres om de wetsvoorstellen van Kennedy te aanvaarden. Op zichzelf waardeert geen zichzelf respecterend parlement een der gelijke pressie. Daar komt bij dat de wetsvoorstellen zelf niet geheel en al zuiver op de graat zijn. Trouwens niet kónden zijn, gezien de merkwaardige struc tuur van de Verenigde Staten, waarin de federale regering be perkte rechten heeft en de rest van de autonome staten is voor behouden. Slechts wanneer de handel tussen de diverse staten onderling ermee gemoeid is, kan de federale overheid ingrijpen. De regering stelt nu dat in het horeca-bedrijf o.m. het voedsel uit verschillende staten afkom stig is en ontleent daaraan een recht en rassenscheiding der halve te verbiedep, in café's, restaurants, hotels en pensions. JURIDISCHE VOETANGELS Vele overigens bepaald geen rassenscheiding voorstaan de leden van Huis en Senaat menen dat de regering hier een zuiver voor de economische wetgeving gedachte bepaling gaat gebruiken om de rassen scheiding iets principieels, maar beslist niet iets econo misch te lijf te gaan. En ze voelen er niet voor een wet te gebruiken voor een doel waar voor hij niet is gemaakt. Een en ander bezwaar is, dat zij erken nen dat de neger mag verlan gen dat hem zijn grondwettelijk recht op gelijke behandeling niet mag worden onthouden, maar dat dit niet mag gebeuren op 'n manier die anderen hun grond wettelijk recht zou ontnemen. En dat zou gebeuren als een pensionhoudster gesymboli seerd in de naam van mevrouw Murphy verplicht zou zijn negers kamers te verhuren: het is tenslotte haar rr ht zelf te bepalen wie ze in huis wil ne men en wie niet. Zelfs als het congres Kennedy's voorstellen, die overigens nog verder gaan, zou aanvaarden, dan blijft uit eindelijk het laatste woord aan het hooggerechtshof en daar voor zullen overwegingen als hier geschetst zwaar wegen. Maar (lit ;s ook niet het voor naamste. De eis voor de rechten van de negers heeft nu duidelijk door het land geklonken. Het probleem is nu voor de liele na tie op tafel geworpen, zo dat het niet meer weggewuifd kan wor den. En het land heeft nu de onontkoombare taak gekregen de puzzel op te lossen. (Nadruk verboden.) De Paus heeft zich vrijdag in een boodschap tot het Vietname se volk gericht. De Paus zei, dat hij het zijn plicht achtte om zijn diepe be zorgdheid uit te spreken over de armtelijke gebeurtenissen die het volk van Vietnam hebben getroffen. „Iedere dag wordt onze vertwijfeling diepér," aldus Paulus de zesde. Hij heeft ech ter nog hoop en vertrouwt erop dat het Vietnamese volk, ,,dat tal van malen zijn vaderlandsliefde overduidelijk heeft bewezen, zich vastberaden zal tonen om zijn hoge geestelijke en morele waar den stand te doen houden en het gemeenschappelijk welzijn te be vorderen." Tenslotte spreekt de Paus de hoop uit dat allen zullen samen werken voor het herstel van de wederzijdse broederlijke eenheid. „Tot de meest willekeurige en ongegronde vereenvoudigingen over de onrust in Vietnam, be hoort de stelling, dat in dat land een strijd woedt tussen Katholie ken en Boeddhisten." „De positie van de Katholieke kerk staat er buiten. Daarover behoeft men niet te twijfelen in het licht van de verklaringen van de hiërarchie, die tot recht vaardigheid en liefde alsmede de VEEL BEWOLKING Een oceaandepressie die is ont staan uit een tropische cycloon is bij Noord-West-Ierland aange komen en bewoog zich vrijdag in zuidoostelijke richting. Een front dat met deze depressie samen hangt strekt zich uit van Schot land via Oost-Engeland naar West-Frankrijk. Het gaat verge zeld van een regengebied dat in de avond van vrijdag het westen van ons land bereikte en zich langzaam naar het oosten be weegt. Gedurende de komende 24 uur houdt het front zich op in de om geving van ons land, zodat er veel bewolking zal zijn waaruit plaatselijk regen valt. De wind neemt tot matig toe uit richtin gen tussen zuid en zuidoost. De middagtemperaturen zullen over het algemeen lager zijn. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig tot hedenavond. Veel bewolking' Zwaar bewolkt met tijdelijk regen; Matige langs de kust latei- vrij krachtige wind tussen zuid en zuidoost. Iets lagere middag- temperaturen. eerbied voor andere godsdiensti ge gemeenschappen als eis stel len." Dit is de essentiële inhoud van een commentaar, dat de Va ticaanse radio gisteren geeft op de boodschap, welke Paus Pau lus VI aan het volk van Vietnam gericht heeft. De commentator stelt duide lijk, dat duizenden kilometers liggen tussen Vietnam en de Ver Staten en Europa. Dat be tekent niet alleen onoverbrug bare materiële afstanden, maar ook verschillen in denkwijzen van politieke, godsdienstige, ethnische, geschiedkundige en sociale aard. Dan is er de druk van de keiharde strijd, jaren lang, tegen guerilla's, er is psy chologische verbittering en niet in de laatste plaats de commu nistische propaganda. „Het is hier geen strijd van Katholicisme tegen Boeddhisme, dat bevestigen nota bene, al dus de Vaticaanse radio alge mene verenigingen van Boed dhisten en Boeddhistische instel lingen." „Zij hebben geen klacht geuit tegen de kerk, maar in te gendeel geprezen." „Het is zo," vervolgt de radio, „bovendien een simplificering. domweg statistie ken aan te halen om te bewijzen, dat een Katholieke minderheid een Boeddhistische meerderheid onderdrukt." „Het is willekeur om een regering Katholiek te noemen, die overwegend uit niet- Katholieken bestaat." „Als de Katholieken een zeker overwicht hebben, komt dat voornamelijk door hun betere scholen." „Nu komt daar nog bij de strijd tegen de communisten, die om zijn verbetenheid een zware last wordt en die niet door allen even verbeten gewenst wordt." „De botsing van deze twee strategieën, die weer samenhan gen met allerlei politieke, so ciale en religieuze stromingen, verklaart tenminste de geladen heid der situatie, de protesten, de onverdraagzaamheid en de on derdrukking." „De wereldopinie wordt erdoor overvallen en in verwarring gebracht." Het Vaticaanse commentaar besluit: „Het is de wens, die Paus Paulus in zijn boodschap van vandaag heeft uitgedrukt, dat allen jn de oprechte strijd, en bij wederzijdse eer-bied voor de wettige vrijheden, samenwerken, om de eendracht onder broeders te herstellen." (Adv.)' Koordatraat 102 Telefoon 9196 Semeszea BEVREDIGEND OVERLEG TUSSEN VERENIGDE STATEN EN PORTUGAL Mijn overleg met. premier Sa- lazar is openhartig en vriend schappelijk geweest. Dit heeft de Amerikaanse onder-minister van Buitenlandse Zaken, George Ball, vrijdag in Lissahon ver klaard voor zijn vertrek naar Parijs. Bal] hoopt het overleg over een week te kunnen voort zetten. Hij had met premier Sa- lazar van Portugal en de Portu gese minister van Buitenlandse Zaken, Nogèuira, gesproken over een reeks problemen die zowel voor de V. S. als Portugal van belang waren. Men neemt aan dat de drie overleg hebben gepleegd over de vernieuwing van de paehtovereenkomst tus sen de V. S. en Portugal die be- rtekkine heeft op de Amerikaan se luchtbasis op de Azoren. Ook zou men van gedachten hebben gewisseld over de houding van de V. S. in de V. N. tegenover Portugals koloniale politiek. KIST MET BAREN GOUD VOOR EEN WAARDE VAN 70.000 DOLLAR IN BANGKOK VERDWENEN Opnieuw is uit een vrachtzending van de K. L. M. goud ver dwenen, ditmaal in Bangkok, en volgens een plaatselijk dagblad aldaar voor een waarde van 70.000 dollar. De K. L. M.-persdienst in Den Haag bevestigde dit bericht gister middag en sprak van een kist met goud, die was verdwenen. In de kist, die een onderdeel vormde van een uit veel meer kisten bestaande grote zending, bevonden zich gouden barpn. Voor zover bekend raakte de kist zoek in de douane-ruimte op het vlieg veld van Bangkok. Alle kisten met goud waren afkomstig uit Zwitserland en hadden Bangkok tot bestemming. De zending arriveerde daar donderdag ochtend met het K. L. M.-lijnvliegtuig voor Tokio (vlucht KL 863), dat daags tevoren van Schiphol was vertrokken. De vermissing werd ontdekt nadat het vliegtuig zijn reis naar Tokio reeds had voortgezet. Zowel de K. L. M. zelf als de plaatselijke politie hebben de zaak in onderzoek. Vroegere gouddiefstallen Reeds eerder is de laatste jaren goud verdwenen bij vervoer door ne lucht, ook bij andere luchtvaartmaatschappijen. Uit een K. L. M.- zending op het traject JohannesburgAmsterdam verdwenen in juni 1961 twee kisten goud uit een zending van 98 kisten en in februari j.l. werd in Kano een van 5 kisten vol met bankpapier gestolen, die per K. L. M.-DC-8 naar Schiphol moesten worden ge bracht. De zending was bestemd voor een bank in Genève. In de verdwenen kist bevond zich Frans Equatoriaal bankpapier ter waarde van circa 95.000, TIEN NEGERS ZWAAR GESTRAFT IN ZUID-AFRIKA Het hooggerechtshof in. Kaap stad heeft vrijdag tien negers op beschuldiging van het beramen van moorden en vernielingen ver- oordeeld tot gevangenisstraffen variërend van zeven tot vijftien jaar. Volgens de tenlastelegging zouden zij van plan zijn geweest, willekeurig alle mensen, onge acht hun huidskleur, te doden die weigerden te helpen bij het vernielen van eigendommen in een woonwijk van Kaapstad. Drie beklaagden kregen 15 jaar, één 10 jaar en zes man zeven jaar gevangenisstraf. Twee andere negers die schuldig werden be vonden aan activiteit voor de verboden ondergrondse bewe ging Pogo, werden veroordeeld tot vier jaar en een derde tot drie jaar. De rechter zei zich bewust te zijn de problemen waar het land mee kampt en dat de verdachten teleurgesteld konden zijn over de pogingen die zijn ondernomen om ze op te lossen. Hij vond de verdachten geen werkelijke misdadigers. „In de meeste landen zou u zijn doodge schoten. Maar omdat ik begrijp wat u wilde doen, ben ik niet van plan u ter dood te veroordelen. Ik moet u echter wel zwaar straffen", zo zei hij. DE STERKE VROUW" IN ZUID-VIETNAM Een zeer recente foto van de „sterke vrouw" in Zuid-Vietnam, mevr. Ngo Dinh Nhoe, Studenten vrijgelaten Spanning in Zuid-Vietnam groter geworden De spanning' in Zuid-Vietnam is vrijdag groter geworden als gevolg van de verslechtering van de betrekkingen met de Verenigde Staten. Volgens welingelichte kringen u de Zuidvietnamese regering een massabijeenkomst voor van daag hebben georganiseerd, die de maatregelen van de regering moet steunen. Aangenomen wordt, dat de nieuwe Amerikaanse ambassa deur, Cabot Lodge, een politiek voert waarvan het kernpunt is, dat Nhoe, de broer van de pre sident, zijn machtspositie moet opgeven. Volgens welingelichte kringen hebben de eerste be sprekingen tussen Cabot Lodge, Ngo Dinh en Ngo Dinh Diem geen ernstige meningsverschil len opgeleverd. De twee broers zouden de in_ druk hebben dat de Amerikaan se ambassadeur een redelijk man is. Zij blijven echter wan trouwend ten aanzien van de bedoelingen van de Ver. Staten. Het merendeel van de studen ten die na de jongste razzia's in Saigon in 'het nabij deze stad ge legen militaire kamp Quang Trung waren opgesloten, is in de afgelopen twee dagen vrijgelaten, zo is vrijdag officieel bekendge maakt. 22 studenten en negen jon ge arbeiders, „wier papieren niet in orde zijn of wier ouders hen niet zijn komen ophalen", bevin den zich nog in hechtenis. Volgens het Zuidvietnamese persbureau hebben de militaire autoriteiten in de provincie Binh Thuan 32 van de 61 mensen vrij gelaten, die onlangs werden aan gehouden wegens overtreding van de bepalingen in. het raam van de staat van beleg. RUSLAND WIL GEMENEBEST-ZETEL IN VEILIGHEIDSRAAD VERVANGEN DOOR OOST-EUROPA-ZETEL De Sowjet-Unie heeft donder dag gevraagd om opheffing van de Gemenebest-zetel in de Vei ligheidsraad en voorgesteld Oost- Europa een zetel te geven. Het voorstel werd gedaan door de vice-voorzitter van de Russi sche vertegenwoordiging, Platon Morozov, voor een commissie die een conferentie over herziening van het handvest der Verenigde Naties moet voorbereiden. Morozov zei, dat het huidige „gentlemen's agreement" waar door de zetel wordt gegarandeerd moet worden beëindigd. De Latijns-Amerikaanse landen zouden, volgens Morozov, maar één inplaats van twee van de zes zetels voor niet-permanente leden moeten krijgen. De permanente leden van de Veiligheidsraad zijn Groot-Brit- tannië, nationalistisch China, Frankrijk, de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten. SCHIETPARTIJ AAN DE GRENS TUSSEN JEMEN EN BEIHAN In de nacht van donderdag op vrijdag hebben troepen van het. republikeinse leger van Jemen en soldaten van de Zuidarabfsche federatie gedurende ongeveer twee uur schoten gewisseld langs de grens tussen Jemen en Beihan. Een woordvoerder van de Brit se hoge commissaris zei, dat de Jemenieten met behulp van zwa re machinegeweren op federale posten schoten, die sinds begin augustus dagelijks door de solda ten van Jemen onder vuur waren genomen. Er vielen geen slacht offers. Jemen heeft vrijdag een klacht ingediend bij de Veilig heidsraad wegens „Britse gewa pende agressie". Von Hassel: Niet-aan vals verdrag tussen de NAVO en Warschau- landen heeft geen zin De Westduitse minister van Defensie, Von Hassel, heeft don derdag in Flensburg gezegd, dat een niet-aanvalsverdrag tussen de NAVO en de landen van het verdrag van Warschau „werk«8tjk geen zin zou hebben". Von Hassel zei dat de Sowjets het verdrag op een voor haar ge schikt moment zou breken. Over het kernstopverdrag zei Von Hassel, dat dit in militair opzicht „niet veel had te beteke nen".

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1