V Dr. De Kort motiveert De kabinetsformatie Het weer De in Jemen gevangen genomen Britse militairen ZON- en MAANSTANDEN WEERBERICHT HOOGWATER De Zweedse spionagezaak VRIJDAG 2S JUNI 1963 19e Jaargang No. 5948 Toxopeus en Beernink hadden dezelfde opvattingen Prof. Vondeling antwoordt Dr. De Kort TRAANGAS Rechtstreekse Eurovisie reportage van kroning Paus Paulus 6 Défilé op Soestdijk Stormramp over Z.-Korea eiste 186 doden en 176 gewonden NA HET BEZOEK VAN KENNEDY AAN WEST-DUÏTSLAND ENGELANDS MINISTER VAN OORLOG JOSEPH GODBER DE ZUIDAFRIKAANSE DEFENSIE LUCHTVERVUILNG Verjaardag Prins Bernhard srirankMtag bö abonnement: Terneuzen tMreeteup.Hoofaredaeteur I. van 9e Sana# Redactie, adres; Noordstraat 55—51 Admlnlstratle-adres: Smldswal Telefoon 01150 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs! ƒ6,— per Kwartaal! per maand f2.per week 48 et T ,o<?c nrc rf. DE VRIJE ZEEUW verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. 3. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 et«- minimum j per advertentie 2,40. Rubriek; Kleine Advertenties ïgéén handets- advertenties) 5 regels ƒ1,10. Tedere regel meer 22 ct. Kleine Advertenties W) vooruitbetaling. Vermelding; Brieven onder nummer, of! Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer; zaterdags 10 uur. Dr. W. de Kort, fractieleider van de Tweede Kamer voor de K.V.P., motiveerde gisteren tij dens een persconferentie zijn be sluit om zijn formatiepogingen niet voort te zetten. Na zjjn keuze voor een vier- partijenkabinet bleven zes ge schilpunten over, waarvoor op lossingen moesten worden ge zocht. Dr.. De Kort vond het op dat ogenblik onjuist het basis program waarop de keus met de V.V.D. werd gedaan, nog essen tieel te wijzigen. Met mr. Toxopeus, zo zeide hij, werd geen overeenstemming be reikt over de bezetting van het 2e TV-net en ten aanzien van het mede-financieren van socia le verzekeringen (kinderbijslag eerste kinderen zelfstandigen) uit de algemene middelen. De woningbouw leverde géén ge schilpunt meer op. Bovendien wenste mr. Toxo peus het gehele basisprogram, dat zijns inziens financieel on vervulbare desiderata bevatte, te herzien. Zulks vond dr. De Kort, gezien de verhouding tot de uit gesloten Partij van de Arbeid niet aanvaardbaar. Een door mr. Toxopeus gewenste „aanpas- singskuur" van het program zou discriminatie van prof. Von deling hebben betekend. Voordat dr. De Kort zijn pers conferentie gaf schreef hij een brief aan prof. Vondeling, waar in hjj motiveerde, waarom zijn keus op de V.V.D. was gevallen. Dr. De Kort wijst in deze brief op het uitgangspunt van zijn formatiepoging. namelijk het voortzetten van het beleid Van het kabinet-De Quay onder ver mijding der zwakke punten. Overeenstemming over een re geringsprogram was daarvoor essentieel. Gedwongen tot een voorkeur echter, diende in aan merking te worden genomen, dat continuering van de samenwer king van de partijen, die dit be leid in het verleden steunden, meer in de lijn lag dan uitruil tegen een andere partij, die schérpe oppositie tegen het ka binet-De Quay voerde. Dr. De Kort wijst in verband hiermee op de opvatting van prof. Vondeling, dat ombuiging van het beleid- De Quay wenselijk zou zijn. Uitvoerig gaat dr. De Kort in on het standpunt van prof. Von deling. dat algehele financiering der verhoogde A.O.W.-lasten uit de prémie niet aanvaardbaar was. De claim van deze last uit de algemene middelen te finan cieren zou een tiende deel van het te verwachten accres aan overheidsmiddelen gevergd heb ben. Daardoor zouden vitale programmapunten in gevaar zijn gebracht, aldus dr. De Kort. Op grond van het schrijven van 21 juni van mr. Toxopdus, waarbij deze bleef weigeren con crete antwoorden te geven, doch tevens mondeling en schriftelijk getuigde van mogelijkheden voor een redelijke oplossing, koos dr. De Kort voor de V.V.D. Hij deelt prof. Vondeling daarbij uitdrukkelijk mee er bij mr. To xopeus geen twijfel over te heb ben laten bestaan, dat op essen tiële punten van hem geen con cessies te verwachten vielen. Desondanks bleef mr. Toxopeus groot vertrouwen koesteren in een redelijke oplossing voor de geschilpunten. Ofschoon dr. De Kort in zijn brief aan prof. Vondeling ge tuigt van een risico om met de V.V.D. in zee te gaan, laat hij duidelijk merken, dat hem dit risico minder groot toe leek, dan een samengaan met de drie christelijke partijen met de P.v. d.A. Tijdens zijn persconferentie zeide dr. De Kort bij herhaling, dat hij na zijn keuze niet verder over essentiële punten onder handelen kon, omdat anders de P.v.d.A. gediscrimineerd zou worden. Op zijn laatste brief met aan vullende voorstellen op het basis program antwoordde de C.H.U. zonder bedenkingen. De K.V.P. ging in meerderheid akkoord, doch de A.R.P. bleef enige be zwaren houden. De voornaamste punten van de V.V.D. bleven, t de bezetting van het tweede TV-net een vrije kwestie moest bli,i«en en dat bijdragen uit de algemene middelen voor sociale verzekeringen onjuist waren. Voor de woningbouw was een oplossing gevonden, terwijl de opvatting, dat structurele belas tingverlaging een hogere priori teit zou hebben dan de financie ring van de sociale verzekerin gen ook geen vraagpunt meer was. Daarbij kwam echter de wens van mr. Toxopeus om het program aan een „aanpassings- kuur" te onderwerpen. „Dit is voor mij het meest be langrijke argument geweest om mijn beslissing te nemen", aldus verklaarde dr. De Kort. „Een volledige capitulatie van mr. Toxopeus leek mij niet mogelijk en ik kon geen verdere conces sies doen". Hij verklaarde voorts, dat ove rigens de zetelverdeling, noch de verdeling der portefeuilles moei lijkheden zouden hebben opge leverd. Naar aanleiding van de moti vering van dr. De Kort voor het teruggeven van de formatie-op dracht legden zowel de liberale fractie-leider, mr. Toxopeus, als de C.H.U.-fractieleider, mr. Beer nink, donderdagmiddag verkla ringen af. Mr. Toxopeus noemde de rede nen van dr. De Kort even moei lijk te motiveren als diens uit sluiten van de Partij van de Ar beid bij de formatie. Hij vreesde voor het zoveelste misverstand met dr. De Kort, namelijk diens uitleg over het liberale verzoek om een bespreking ten behoeve van een „aanpassingskuur" voor het regeringsprogramma. Mr. Toxopeus zeide duidelijk ver staan te hebben gegeven niet te willen tornen aan het basispro gram, maar wel een uitwieden daarvan op het punt van zaken, die financieel in vier jaar tijds niet te verwezenlijken zouden zijn. Hij was ervan overtuigd, dat voor de bestaande geschilpunten in de raad tussen de vier frac tieleiders een oplossing zou zijn gevonden. Ook mr. Beernink verklaarde thans voorbehouden nopens het basisprogramma te hebben ge maakt, zoals deze reeds aan de informateur dr. Romme en later aan dr. De Kort waren meege deeld. Ook mr. Beernink drong in zijn laatste brief aan om het aantal punten in het basispro gramma te verminderen tot een aantal, dat binnen het raam van de financiële mogelijkheden zou liggen. Dr. De Kort verklaarde in zijn De brief, waarin dr. De Kort achteraf aan prof. Vondeling motiveert, waarin zijn keus bij de mislukte kabinetsformatie niet op de P.v.d.A. viel, was voor prof. Vondeling aanleiding gis termorgen een persconferentie te houden. Spreker bestreed de opvatting van dr. De Kort, dat „ombuiging van het beleid op een aantal punten" zou afwijken van diens wens tot voortzetting van het beleid van het kabinet-De Quay „onder vermijding der zwakke punten". Prof. Vondeling zeide, dat zijn instemming met het ba- sis-program-De Kort betekend 'zou hebben, dat het gevoerde be leid inderdaad op vele punten zou worden voortgezet, doch an derzijds op een aantal punten zou worden omgebogen. Uitvoerig ging prof. Vondeling in op de verschillen van inzich ten inzake het (mede) bekosti gen uit de openbare middelen van de bijslag voor de eerste kinderen van zelfstandigen en het medefinancieren van de pre mies voor het optrekken van de A.O.W. naar een sociaal aan vaardbaar minimum. Hij stelde opnieuw, dat de paragraaf „so ciale zekerheid" uit het basis program tweemaal gewijzigd i', waarna opnieuw onduidelijk heden, ook voor de politieke kring rond de formateur, over bleven. Het bedrag, dat voor dit medebekostigen nodig was, werd tloor prof. Vondeling aanvanke lijk op ƒ400 miljoen, later op ƒ200 tot ƒ250 miljoen gesteld. Hij ging akkoord met de formu lering: „mede geleidelijk te be kostigen uit de algemene mid delen". Dr. De Kort zeide in zijn pers conferentie hiervan, dat prof. Vondeling de prioriteit van deze kwestie veel hoger stelde, dan in het basisprogram tot uiting kwam. Dr. De Kort zeide name lijk de hoogste prioriteit te heb ben gegeven aan de woningbouw en de landbouw en dat zelfs het geleidelijk financieren uit de al gemene kas van de premielast der verzekeringen alleen zou kunnen worden verwezenlijkt, in- idien het accres van belastingop brengsten aanzienlijk ruimer zou rijn dan de thans te verwachten 600 miljoen. Bovendien zou, aldus dr. De Kort, de bij hogere prioriteit gewenste structurele belastingverlaging, d.w.z. het gladstrijken van de progressie van de inkomstenbelasting voor de middengroepen, zo die al mo gelijk is. in gevaar komen. Prof. Vondeling verweet dr. De Kort dat hij hem niet zou hebben laten weten, dat de ge wenste hogere prioriteit voor de sociale zekerheden een onvervul bare wens zou zijn. Prof. Von deling verweet dr. De Kort daar bij ook dat deze een onjuist beeld heeft gegeven over de in zichten van de P.v.d.A.-fractie 'inzake de financiering van de verhoogde premie-lasten. persconferentie van donderdag morgen, dat tussen hem en de C.H.U. geen moeilijkheden be stonden. Gevraagd naar inzichten over de naaste toekomst, verklaarde mr. Toxopeus dat het hem nog steeds gaat om de grote beleids lijn met aanvullende praktische punten en om degenen, die dit beleid uitvoeren. Hjj acht een nieuwe informatieperiode niet noodzakelijk, mede gezien de zijns inziens grote mate van be reikte overeenstemming over het basisprogramma-De Kort. Mr. Beernink zeide zijn voor keur voor samenwerking met de V.V.D. in een vierpartijenkabinet te handhaven. onkreukbaar beschouwde lucht machtofficier kolonel Wenner- stroem heeft een golf van onge rustheid in het land veroorzaakt. Premier Tage Erlander verklaar de woensdagavond in een toe spraak voor de T. V. dat de be trekkingen van goede nabuur schap tussen Zweden en de Sow- jet-Unie door de affaire vertroe beld zijn. Men vraagt zich af of de kwes tie gevolgen zal hebben voor het bezoek dat premier Chroesjtsjov begin volgend jaar aan Zweden zal brengen. De Zweedse regering, die woensdag in buitengewone zit ting bijeenkwam, besloot een uit drie rechtsgeleerden samenge- commissie van onderzoek in het leven te roepen. Premier Erlan der zegde toe dat de leiders van de politieke partijen binnenkort over de aspecten van de zaak' Wennerstroem zullen worden in gelicht. De regering kreeg reeds een eerste aanval in verband met de spionagezaak te doorstaan. De leider van de liberale partij, Ber- til Ohlin, beschuldigde haar van gebrek aan waakzaamheid. Voor de televisie zei premier Erlander, dat de activiteiten van Wennerstroem reeds twee jaar vermoed werden, doch dat de bewijzen ontbraken. De Zweedse veiligheidsdienst stond echter gereed om de spion en zijn vrouw in de kraag te pakken als zij zouden proberen naar de Sowjet-Unie uit te wijken. De schade die door de spionage van Wennerstroem is aangericht zou echter, volgens de premier, spoedig door wetenschappelijke vorderingen worden gecompen seerd. Zestien jonge küMeren moes ten woensdag in een ziekenhuis in Georgetown, Brits-Guyana, worden opgenomen omdat zij traangas hadden ingeademd. Dit gas was afkomstig van de po litie, die er stakers mee wilde uiteenjagen, maar de wind dreef het de woonhuizen binnen. Zondag 30 juni neemt de N. T. S. van 17.55 tot plm. 20.25 uur van de Italiaanse televisie een rechtstreekse Eurovisie-reporta ge over van de kroning van Paus Paulus VI op het St. Pie tersplein te Rome. IETS LAGERE TEMPERATUREN Het afgelopen etmaal heeft zich van Zuid-Frankrijk een sto- ringgebied naar het noordnoord oosten uitgebreid. De regenzone die er mee gepaard ging bereikte donderdagmiddag het uiterste zuidoosten van ons land. In de loop van de middag en gvond werd de gehele zuidooste lijke helft van het land door het regengebied bedekt. Het ziet er naar uit dat het ook vandaag nog niet direct ons land zal verlaten zodat plaatselijk op neerslag moet worden gerekend. Daarbij is nog een andere weers ontwikkeling van betekenis. Ten westen van de Britse eilanden bevindt zich namelijk een krach tig hogedrukgebied dat boven de Noordzee een noordelijke tot noordwestelijke stroming in gang zet. Het ziet er naar uit dat deze ZON MAAN op onder on oii'im 28 4.22 21.04 12.13 0.42 29 4.22 21.04 13.19 1.00 stroming zich in do loop van vandaag ook over ons land zal uitbreiden. De lucht die hiermee wordt aangevoerd is van oor sprong iets kouder zodat er een tendens tot lichte temperatuur daling zal zijn. medegedeeld door het K.N.M.I., geldig tot hedenavond. Iets lagere temperaturen Veel bewolking met op de meeste plaatsen tijdelijk regen. Zwakke tot matige wind uit noordelijke richtingen. Iets lage re temperaturen. VRIJDAG 28 JUNI v.m. n.m. Breskens 6.47 7.13 Terneuzen 7.22 7.48 Hansweert 8.02 8.28 Walsoorden 8.12 8.38 ZATER '9 JI v.m n.m. Breskens 7.44 8.12 Terneuzen 8.19 8.47 Hansweert 8.59 '9.27 Walsoorden 9.09 9.37 H. M. de Koningin heeft woens dagmiddag op Soestdijk een aantal deputaties ontvangen van ouden, van dagen uit verschil lende provincies. Tijdens het défilé werden de Koningin ver schalende gesche ':en aangebo den. Zo bracht de deputatie uit het Utrechtse Polsbroek een grote kaas mee naar Soestdijk. Het was ecu vrolijk moment daar op de trappen van het witte paleis. De Zuid-Koreaanse regering heeft donderdag te Seoel mede gedeeld dat de met hevige slag regens gepaard gaande tropische stormen, die in de afgelopen acht dagen boven het zuiden van Zuid-Korea hebben gewoed, aan 186 personen het leven heb ben gekost, terwijl er 176 wer den gewond. Er zijn meer dan 62.000 dak lozen. De aangerichte schade wordt op ruim 70 miljoen gul den geraamd. De Westduitse regering heeft donderdag in een communiqué gezegd, dat het bezoek van pre sident Kennedy van deze week aan West-Duitsland het symbool geworden is van de Duits-Ame rikaanse solidariteit. In het communiqué, dat door de regeringswoordvoerder op een persconferentie werd voor gelezen, wordt verder gezegd dat de Duits-Amerikaanse sa menwerking niet alleen in het belang van beide partijen is, maar één der grondslagen vormt van het Atlantische bond genootschap. Het bezoek van ie president aan Berlijn heeft do overtuiging versterkt dat alleen waarheid, recht en vrede de ba sis vormen van een duurzame vrede, aldus het communiqué. Joseph Godber, minister van Staat voor buitenlandse zaken, is benoemd tot minister van Oorlog. Hij komt in de plaats van de vorige Engelse minister van Oorlog, John Profumo, die drie weken geleden aftrad na dat hij had toegegeven, in het Lagerhuis onwaarheid gespro ken te hebben wat zijn betrek kingen aangaat met het Lon- dense fotomodel Christine Kee- ler. V Zestien van de achttien in j handen van een Jemenitische stam gevallen Britse militairen zijn, onder gewapend geleide, uit de douanepost, waar zy zich be vonden, naar elders overge bracht. De woordvoerder van het Britse leger, die dit mededeelde, zei te vermoeden dat zij op weg zijn naar Taiz, de tweelinghoofd stad van Jemen. De twee andere Engelse mili tairen, die zich in Jemenitische gevangenschap bevonden, zijn wegens ziekte vrijgelaten. Zij zullen per vliegtuig naar Aden worden overgebracht. De achttien hebben deel uitge maakt van een groep van 45 Britse militairen, onder wie ook vrouwen, die in het afgelopen weekeinde in het grensgebied tussen het Britse protectoraat Aden en Jemen een „avontuur lijke woestijnoefening" hebben gehouden. Deze „avontuurlijke oefening" liep echter slecht af, doordat de groep zich op een ge geven ogenblik in de weg vergis te en op Jemenitisch grondgebied stam werd beschoten Ee gedeelte van de groep, on der wie de vier vrouwen die later op vrije voeten werden ge steld werd gevangen geno men. Negentien militairen wisten te ontkomen. De Britten hadden het Jemenitische vuur niet be antwoord. Toen degenen, die ontkomen waren, later poogden zich met de gevangenen in ver binding te stellen, openden de Jemenieten opnieuw het vuur, waardoor vier Britse militairen sneuvelden. Ook nu werd het vuur der Jemenieten niet door de Britten beantwoord. Woensdagavond is te Aden van officiële zijde medegedeeld dat hoge Britse, Jemenitische en Egyptische ambtenaren over een vrijlating der thans zestien nog gevangen gehouden Britse mili tairen heben beraadslaagd, zon de* dat evenwel overeenstem- 'ming werd bereikt. De Egyptische pers meldde donderdag dat de zestien nog in Jemen geïnterneerde Britse mi litairen op beschuldiging van „spionage" voor Jemenitische «echbanken zullen worden ge daagd. De Egyptische bladen meldden verder dan nog „123 leden van commandotroepen der Britse marine in Jemen door republi keinse eenheden zijn omsingeld". Zij geven hierover echter geen nadere bijzonderheden. Donderdag is te Cairo van wel ingelichte zijde vernomen dat de Britse ambassadeur de Egypti sche regering heeft verzocht te Taiz stappen te ondernemen voor de vrijlating van de zestien gevangen genomen Britse mili tairen. De Amerikaanse zaakgelastig de te Taiz de Ver. Staten be hartigen de Britse belangen in Jemen heeft dergelijke stap pen reeds gedaan, doch dit heeft tot nu toe nog geen resultaat opgeleverd. De Zuidafrikaanse minister van Financiën, dr. Donges. heeft donderdag in het parlement ge zegd, dat hij niet zal aarzelen de belastingen te verhogen om de veiligheid van het land te verzekeren. De begroting voor defensie voor het lopende iaar betekent een record in vredestijd. Volgens dr. Donges zijn er de laatste maanden veel dreige menten jegens Zuid-Afrika ge uit, die echter niet tot oorlog zullen leiden, indien twee voor waarden worden vervuld. Ten eerste moet het land voorbe reid zijn op agressie zowel van binnen uit als door een ander land. Ten tweede moet het Zuid- Afrikaanse vastbesloten de eisen blijven afwijzen van de Afri kaans-Aziatische en communis tische landen. Ongeveer 10 pet. van de Parij- zenaars lijdt aan koolmonoxyde- vergiftiging zonder dat zij dit weten. Dit is gebleken uit steek proeven die de Parijse prefectuur op een tentoonstelling heeft la ten nemen. Bij een stand op de tentoonstelling kon men een bloedmonster laten nemen ter bepaling van het gehalte giftige stoffen. Van de ruim 100 vrij willigers die zich de eerste dag aanmeldden kregen tien de raad de frisse lucht buiten op te zoeken omdat hun bloed een hoger ge halte aan giftige stoffen bevatte dan toelaatbaar was. De schuld van de luchtvergiftiging wordt gegeven aan uitlaatgassen van auto's en slecht functionerende gastoestellen. Een groot gedeelte van de door koolmonoxyde ver giftigde proefpersonen bestond uit chauffeurs die de gehele dag op straat waren. De dinsdag ontdekte spionage voor de Sowjet-Unie door de als Een recente foto van Z. K. H. de Prins der Nederlanden, dig morgen zijn 52ste verjaardag hoopt te vieren.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1963 | | pagina 1