en
West
mmwnt
De V.N.-aktie in Katanga
Wat Kennedy op Nassau zei
Het
weer
Zoeken naar stabiliteit in Oost
JTr":
Laat nu Uw
schaatsen slijpen
Ra<13o De Koek
ZON- en
Fa. J G. MEIJER ZONEN
SNEEUWTOESLAG
BRANDSTOFFEN
RECHTS VERKEER
EN VIER WEKEN
BETAALDE VAKANTIE
STUWEN GESTREKEN:
SCHEEPVAART
LIGT STIL
WEERBERICHT
MEER VERDRAAG-
Z AAMHEID
IN OOST-DUITSLAND?
ZATERDAG 12 JANUARI UKKS
19e Jaargang Nr 5809
VOOR Kennedy en Chroesjtsjov is het grootste probleem van
dit ogenblik niet de relatie tussen beider macht. Prof. Walter W.
Rostow, één der voornaamste adviseurs van president Kennedy,
wees er in een artikel rond de jaarwisseling op hoe beide staats
lieden moeten pogen in hun invloedssfeer de één in de vrije
wereld, de ander in het communistisch blok de stabiliteit te
waarborgen en wel zodanig dat er ook aantrekkingskracht van
uitgaat op de derde groep in de wereld: de niet-verbondenen.
Deze bezigheid verklaart dan ook waarom het betrekkelijk rus
tig, blijft juist op die punten waar haast traditioneel de vrije en de
communistische wereld met elkaar in spanning leven, al dreigt het
in Berlijn gauw met die rust gedaan te zijn
Rostow merkt ook op dat Chroesjtsjov c-n Kennedy beiden hun
leiderschap iétwat aangevochten zien door een herlevend nationa
lisme. Voor de rode premier is dat merkbaar op de congressen
van de communistische partijen van de laatste tijd, waarop welis
waar nog steeds geprezen wordt wat Moskou wijst, maar dan in
grote lijnen. Klemtonen worden naar nationale behoefte steeds
vaker iets anders gelegd.
II KT KODE FORUM
OM hier wat aan te doen,
moet Chroesjtsjov besloten heb
ben persoonlijk en met een
gevolg van hooggeplaatsten in
de Sowjet-hiëvarchie naar
Berlijn te gaan voor het congres
van de Oostduitse S. E. D., een
partij die achter het ijzeren gor
dijn beslist niet zo hoog staat
aangeschreven dat een zo zware
Russische delegatie uit respect
op zijn plaats zou zijn. Chroesjt
sjov bereikt hiermee dat hij
zonder in te gaan op Pekings
eis een wereldcongres der com
munistische partijen bijeen te
roepen ter bespreking van het
Hoofdstraat 102 - Telefoon 9129
Terneuzen
slepend Chinees-Russische ge
schil over de dogma's toch
de groten uit de communistische
wereld bijeenbrengt om van hen
bevestigd te krijgen dat Moskou
en Moskou alleen de toon aan
geeft.
Hoe dat lukt en of Chroesjt
sjov verhoeden kan dat het tus
sen hem en Mao nu tot buigen
of barsten komt, zal op de 15de
januari en volgende dagen in
Berlijn blijken. Alsmede of Ul-
bricht nu eindelijk het hem zo
vaak beloofde vredesverdrag
krijgt.
EN AMERIKA?
VOOR Kennedy ligt het pro
bleem navenant in de sfeer der
verdediging. De V. S. werden
met hun kernmacht de rugge-
graat der Westerse verdediging
toen uit angst voor communis
tische agressie de N.A.T.O. werd
geboren. De overige veertien
zwak en arm hadden geen
andere keus dan het leiderschap
aan de V. S. over te laten en
zichzelf tevreden te stellen met
een rol van het tweede plan.
Dat was ook geen oneervolle
rol, temeer omdat in alle kritieke
situaties het vertrouwen in de
V.S. gewettigd, bleek: bijvoor
beeld inzake Bellijn. Maar met
het stijgen van de welvaart is
ook het zelfvertrouwen der
ZATERDAG 12 JANUARI
v.m.
n.m.
Breskens
3.15
3.46
Terneuzen
3.50
4.21
Hansweert
4.30
5.01
Walsoorden
4.40
5.11
ZONDAG 1
3 JANUARI
v.m.
n.m.
Breskens
3.56
4.26
Terneuzen
4.31
5.01
Hansweert
5.11
5.41
Walsoorden
5.21
5.51
MAAND AC
JANUARI
v.m.
n.m.
Breskens
4.34
5.04
Hansweert
5.09
5.39
Hansweert
5.49
6.19
Walsoorden
5.59
6.29
ZON MAAN
op onder oi ondei
Jan.
12 8.45 16.52 19.49 10.18
13 8.44 16.54 20.58 10.45
14 8.43 16.55 22.05 11.08
15 S.42 16.57 23.11 11,29
Westeuropese landen gestegen,
wat vooral in Frankrijk (maar
zeker daar niet alleen) tot uiting
is gekomen bij diverse gelegen
heden. En men gaat het nu als
pijnlijk aanvoelen dat door de
hegemonie der V. S. in de N.A.
V.O. van een zelfstandige Euro
pese politiek geen sprake meer
kan zijn.
Aan die gedachte is de laatste
tijd juist bijzonder veel voedsel
gegeven omdat Kennedy met
grote kracht de verantwoorde-
tijkheid der V. S. als wereld
macht blijkt te hebben aanvaard.
Het was Amerikaanse druk die
aanleiding vormde voor het op
treden van de Verenigde Naties
in Katangade V. S. bemoeiden
zich actief met de kwestie
Jeiben; India kreeg militaire
hulp vooral van Washington; in
Zuid-Vietnam staan Amerikanen
pal tegen de agressie van com
munistische groepen. En met
vooral Cuba is dat nog maar een
greep uit de vele gevallen waarin
Washington taken op zich neemt
die vroeger door Londen of
Parijs werden opgeknapt.
ER IS BEGRIP
MEN mag Kennedy niet ver
wijten dat hij geen begrip heeft
voor het onbehagen dat de Euro
peanen bevangt die hun econo
mische kracht zien toenemen
maar hun politiek en militair
gezag zien slinken. Hij had zon
der meer kunnen weigeren door
te gaan met de Skybolt, daar
mee de Britten en indirect de
Fransen de bittere les gevend
dat ze niet in staat zijn zelfs op
de tweede rang voor kernmacht
te spelen. Hij liet de Britten hun
illusie zoveel mogelijk door het
aanbod van de Polaris-raketten
en gaf door een dergelijk aan
bod aan Parijs De Gaulle voor
het eerst de erkenning dat hij
door de V. S. aanvaard wordt als
een kernmachtje.
De Gaulle is voor Kennedy
het bittere punt De Fransman
streeft ernaar de zes economisch
verbonden landen ook politiek
onder één dak te brengen, dat
dan het Franse kernzwaard moet
zijn. In zijn Nieuwjaarsrede zei
hij het ook onverbloemd, dat een
doel dat hierbij voorzat was:
een tegenwicht te vormen tegen
de V. S. Waarbij hij hooghartig
voorbijgaat aan het feit dat een
kemmacht-zijn niet slechts be
tekent een kernbom te hebben,
EXPLOSIE IN FINSE
SALPETERFABRI EK
Bij een: ontploffing in een sal-
peterfabriek bij Oulu in Noord-
west-Finland zijn zes mensen
met onze nieuwste electrische slijpinstallatie.
Hol en vlak slijpen.
Nog in voorraad:
Damesschoenen en schaatsen
Herenschoenen en schaatsen en Noren.
AOORDSTRAAT 25—27 AXEL TELEFOON 795
De minister van Economische
Zaken heeft naar aanleiding van
een desbetreffend verzoek van
de Nederlandse Federatie van
Brandstoffenhandelaren zich er
mee kunnen verenigen, dat voor
huisbrandkolen, wanneer deze
bij de consument aan huis be
zorgd worden, tot nader order
een zogenaamde sneeuwtoeslag
van maximaal een kwartje per
hectoliter in rekening wordt ge
bracht.
maar bovendien een overweldi
gende mogelijkheid te bezitten
die ook als antwoord op een
aanval naar het doel te trans
porteren. Dat de rekening daar
voor ontstellend boog is, kan
MacMillan De Gauile voorreke
nen.
WIE ZAL DAT BETALEN?
MOGELIJK dat De Gauile
ook Adenauer, die binnenkort
bij 'hem op visite komt, wil laten
opdraaien voor een forse portie
van deze rekening, die de kon-
sekwentie is van De Gaulle's
„tegenwicht". Misschien dat de
oude kanselier daarvoor voelt,
maar zijn kabinet. minister
Schroder voorop denkt daar
beslist anders over.
Schroder ziet evenmin als
Kennedy veel heil in het „tegen
wicht", dat immers de stabili
teit van de Navo moet verzwak
ken. Hij voelt meer voor wat
Kennedy thans poogt en waar
voor ook secretaris-generaal
Stikker in Bonn een ronde con
ferentie is begonnen: eindelijk
een oplossing te vinden waarbij
de Navo als geheel als kern
macht op kan treden. De bij het
gesprek tussen MacMillan en
Kennedy ter sprake gekomen
multilaterale kernmacht is er
een plan voor.
Maar dan blijft het probleem
hoe men doeltreffend kan wer
ken met vijftien vingers op één
trekker. Het is een oud pro
bleem, maar om der wille van
de stabiliteit van de Navo, van
de Westerse verdediging, zal er
nu een antwoord moeten wor
den gehouden.
(Nadruk verboden.)
om het leven gekomen en negen
tien gewond. De schade word.
geschat op tien miljoen gulden.
De oorzaak van de ramp is on
bekend. De foto geeft een beeld
van de ravage op het fabrieks
terrein.
V. N.-troepen zijn vrijdag bij
ger geweest dan in 19611 Uene-
minder dan 110 ion van de be
langrijke Katangaanse mijnstad
gevorderd.
Intussen heeft premier Adoe-
la van de centrale regering via
de radio gewaarschuwd dat pre
sident Tsjombe verantwoordelijk
zal worden gesteld voor even
tuele vernietiging of beschadi
ging van de installaties in Kol-
wezi. Er zouden in dat geval
zeer strenge maatregelen krach
tens de Kongolese wetten wor
den genomen.
Intussen is de oorlog in Zuid-
Vietnam in 1962 veel moorddadi
ger geweest da nin 1961. Gene
raal Markins, bevelhebber der
Amerikaanse hulptroepen in
Zuid-Vietnam, schat het aantal
doden onder de regeringstroepen
(omstreeks 350.000 man, inclu
sief de para-militaire eenheden)
op ongeveer 10.000, tegenover
omstreeks 30.000 doden onder de
opstandelingen. Dit zou vermoe
delijk ongeveer het dubbele zijn
van de in 1961 geleden verliezen.
Oe verhouding in het aantal do
den aan beide zijden heeft zich
echter in de loop van 1962 be
langrijk ten gunste van de rege
ringstroepen gewijzigd. Was die
verhouding in het begin van het
jaar 1 2, in de laatste maanden
van 1962 was zij gemiddeld 1 4
geworden.
De vraag hoe sterk de opstan
delingen "nu eigenlijk zijn, is
moeilijk te beantwoorden. Aan
de ene kant staan hun zware
verliezen in 1962, aan de andere
kant hun hernieuwde activiteit
in het begin van dit jaar. De
schatting in Amerikaanse mili
taire kringen in Saigon, dat zij
over 25.000 man aan geregelde
strijdkrachten zouden beschikken
plus een onbekend aantal lokale
„guerilleros", moet volgens an
dere militaire waarnemers in
Voor het jaar 1963 is het de
grote vraag of het Westelijke
bondgenootschap „in nationale
verdedigingen" zal uiteenvallen,
of dat er regelingen kunnen wor
den getroffen die Europa een
„hogere graad en groter gevoel
van veiligheid geven".
Deze uitspraak komt voor in
een afschrift van een onofficiële
persconferentie, die president
Kennedy op 31 december op Palm
Beach heeft gegeven na de bijeen,
komst met premier Macmiilan op
Nassau. Het verslag van deze
persconferentie werd donderdag
door het Witte Huis vrijgegeven
nadat enige Engelse en Ameri
kaanse kranten directe aanhalin
gen hadden gepubliceerd.
Kennedy zei dat de politiek van
de Verenigde Staten gericht is
tegen de versnippering van de
hulpbronnen onder onafhankelij
ke nationale atoombewapening"
omdat „dit strategisch geen zin
heeft" en aan de Europeanen
„een massa geld gaat kosten".
„Het zal werkelijk de vraag zijn
of een kernmacht die is samenge
steld uit Britse, Amerikaanse en
Franse elementen... het verlan
gen van andere Europeanen naar
grotere zeggenschap over het ge-
bruik van atoomwapens zal be
vredigen". Kennedy zei dat de
Verenigde Staten zich niet uit
Europa zullen terugtrekken.
„Desondanks zijn er mensen die
beweren dat wij Europa zullen
verlaten, of dat de volledige zeg
genschap over de kernbewape
ning aan de Verenigde Staten een
te grote stem geeft bij de gang
van zaken in Europa". De Britse
atoommacht „zal dienen tot basis
voor een multi-nationale of mul
ti-laterale macht". Deze zal „on
afhankelijk zijn in tijden van
groot nationaal gevaar, in feite
de enige ogenblikken waarop
men per slot van rekening ge
bruik van kernwapens zou over
wegen."
Wat de Amerikaanse leiding
over het Westen betreft zei de
president dat Amerika er zich be
wust van wordt „dat wij zo nu en
dan ongenoegen" zullen opwek
ken. In het verleden is deze lei
ding dikwijls gezien als een po
ging „om in al deze landen gun
stig beoordeeld te worden". „Het
is een feit dat men geen enkele
politiek kan voeren zonder grote
vrijvingen te veroorzaker*', zo
verklaarde Kennedy.
Saigonjxxet een slag om de arm
worden aangenomen Een jaar
geleden raamden deze laatsten
de geregelde opstandige troepen
op tussen 17.000 en 20.000 man.
Amerikaanse kringen menen
echter, dat de ramingen van
1961 te laag waren geweest. Op
de vraag of de Vietcongs, on
danks hun zware verliezen in
L962, in aantal zijn toegenomen,
antwoordde men in Amerikaanse
deskundige kringen categorisch
ontkennend. Admiraal Feit
meent, dat de opstandelingen
hun verliezen door het aanwer
ven van nieuwe recruten niet
kunnen goedmaken en dat is
volgens hem de redep, waarom
de nieuwe politiek der Zuidviet-
namese regering tenslotte tot
overwinning moet leiden.
BUNCHE UIT KATANGA
TERUGGEKEERD
De speciale afgezant van secre-
taris-generaal Oe Thant voor
Kongo, dr Ralph Bunche, is don
derdagavond uit Katanga in New
York teruggekeerd. Hij zei daar
tot verslaggevers: „De Verenigde
Naties wensen vrijheid van bewe
ging te krijgen voor hun acties in
Kongo zonder tot geweld over te
gaan. Maar als de omstandighe
den dat vereisen, zoals in Jadot-
stad het geval was, zullen de
Verenigde Naties alle middelen te
baat nemen".
Op de vraag, of hij van mening
was dat de eenheid van Kongo in
ZWEDEN:
Koning Gustaaf Adolf van
Zweden heeft vrijdag ter gele
genheid van de opening der nieu
we zitting van het parlement zijn
jaarlijkse troonrede uitgespro
ken.
Hij kondigde daarin o m. aan,
dat in de loop van dit jaar een
wetsontwerp aan het parlement
zal worden voorgelegd om van
links naar rechts verkeer over te
schakelen. Als het parlement
deze wet aanneemt, zal Enge
land nog het enige land in Euro
pa zijn waar het verkeer links
houdt.
Ook zal een wetsontwerp wor
den ingediend, waarbij alle werk
gevers verplicht zullen worden
hun personeel een betaalde
vakantie van vier weken per jaar
te geven.
ZUID-VIETNAM
Een foto van twee helikopters
van het Amerikaanse ie ger
welke op 50 km afstand van Sai
gon door de Vietcong-rebellen in
een rijstveld zijn neergeschoten.
Verscheidene Amerikaanse vlieg
tuigen zijn door de communisti
sche gueriilastrijders neerge
haald.
De stuwen op da Maas in
Limburg met uitzondering van
die in Borgharen werden gister
middag gestreken. In Roermond,
Linne, Beifeid, Snmbeek, Grave
en Lith zouden de Maasstuwen
gisteren vóór het vallen van de
avond zijn uitgenomen.
De scheepvaart in Limburg
ligt nu geheel stil. Het Juliana-
kanaal en het kanaal Wessem-
Nederweert zijn dichtgevroren.
Enkele veerdiensten op de Maas
zijn gestaakt. Zo zijn de veer
ponten Reuver-Kessei en Wes-
sem-Maasbracht uit de vaart ge
nomen. Het pontveer te Mook-
Cuyk stopte gistermiddag na vier
uur met het overzetten van
auto's. Tot ongeveer zeven uur
gisteravond werden nog voet
gangers en fietsers overgezet.
zicht is, antwoordde Bunche: „Ik
heb 'daar nooit aan getwijfeld. Zij
zal tot stand worden gebracht
met of zonder president Moise
Tsjombe. Ik kan niet geloven dat
één man de wil van het Kongo
lese volk en die van de gehele we
reld, want er is geen enkele rege
ring die de Katangaanse voor
standers van afscheiding steunt,
teniet kan doen".
Be verbindingen tussen het
hoofdkwartier van de Verenigde
Naties in New York en de V. N.-
troepsn in Kongo zijn wel voor
verbetering vatbaar", zo zei hij,
maar dat is een moeilijke zaak.
Op de vraag, of de Verenigde
Naties zouden toestaan, dat
Tsjombe president van Katanga
blijft, antwoordde dr Bunche ten
slotte, dat het niet op het terrein
van de volkerenorganisatie ligt
om zich in binnenlandse politieke
aangelegenheden te mengen.
„Zolang Tsjombe niet aanzet
tot geweld of moedwillige vernie
ling bepleit, zullen wij niets tegen
hem ondernemen.
WEINIG VERANDERING
Een omvangrijk hogedrukge-
bied, dat zich van Groenland
over de Noordzee tot ver in Rus
land uitstrekt, zal zich ook de
komende 24 uur handhaven.
Met de zwakke tot matige wind,
in hoofdzaak tussen oost en
noordoost, drijven uit Noord-
Duitsland nu en dan wolkenvel
den binnen, waardoor de vorst
plaatselijk getemperd wordt.
Overigens blijft het streng en
in de ochtend hier en daar zeer
komen.
streng vriezen, maar in de mid-
medegedeeld door het K. N. M-1-,
gelden tot hedenavond.
Vorst
Strenge, in de ochtend hier en
daar zeer strenge vorst. In de
middag enige tijd matige vorst.
Zwakke tot matige wind uit
oostelijke richtingen. Opklarin
gen maar plaatselijk ook wolken
velden en hier en daar mist Geen
neerslag van betekenis.
dag zal de vorst enige tijd matig
zijn. Neerslag van betekenis
wordt niet verwacht, terwijl
hier en daar mist kan voor-
Kurt Noack, die door een Oost
duitse rechtbank tot zes maan
den voorwaardelijke gevangenis
straf was veroordeeld wegens be
lediging van de staat „omdat zijn
televisie-apparaat" niet werkte,
werd in hoger beroep door het
hooggerechtshof vrijgesproken.
Het Oostduitse partij-orgaan
„Neues Deutchland" heeft intus
sen het vonnis van de betrokken
rechtbank becritiseerd en haar
van „dwaling" beschuldigd, om
dat zij had nagelaten te overwe
gen, dat Noack in zijn betrekking
een prima werkkracht was. De
Oostduitse staat en gemeenschap
zijn naar het oordeel van het or
gaan tegenwoordig voldoende
„geconsolideerd" om wat geduld
te kunnen hebben met overtre
ders; men moet niet direct om
de staatsorganen schreeuwen als
iemand iets stoms zegt, aldus
„Neues Deulehland".
Fïsnkeriïig bfl abonnement! Terneuzen
Nrecteur-ïToofdredarteur I. van de Sande
Redactie adres; Noordstraat 55 -57
Administratie-adres: Smidswai
Telefoon 01150 - 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— oer kwarïaM:
maand f2,—: j>er week 49 rf f,nr<s 9 'rf
DE VRIJE ZEEUW
verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
AdvertenttenrHc per mm 16 et; minimum per
advertentie f2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (pfifin handets.
advertenties): 5 revels f 1,10 Tedere revel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres'
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.'
