Engeland wil geen aanhangsel van
Europa worden
Indonesische
tegenspraak inzake
Broenei
Geen Amerikaanse bezwaren
Europese atoommacht
tegen
Amerikaanse diplomaat
verlaat Moskou
Ontwapeningsconferentie verdaagd
HET WEER
HOOGWATER
7 erneuzense gemeenteraad op excursie
ZATERDAG 15 DECEMBER 1962
19e Jaargang Nr 5788
Verdeeldheid remt Britse kracht
/POTTERSMSjik
ZON- en M
Radio
HET KERSTFEEST
TEN PALEIZE
EEN DODE EN ZES
GEWONDEN BIJ
VUURGEVECHT
IN NIEUW-GUINEA
HET INDISCH-CHINESE
CONFLICT
De Navo-conferentie te Parijs
BANABEK
-ziyn lek
APPARATUUR
MARINER-2
IN WERKING
NIEUW MIJNONGELUK
IN WEST-DUITSLAND
DE TOESTAND
OP NOORD-BORNEO
Frankerinj» W5 efeoïmement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie, adres; Noordstraat 55—57
Administratle-adres: Smidswai
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— oer kwartaal: per
maand f2,per week 48 et. Losse nrs 9 et.
VRIJE
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
AdvertentieprHs per mm 16 et: minimum per
advertentie f3,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (gëën handels,
advertenties)5 regels f 1,10. Iedere regel meer
2_ et. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur
(Van onze Londense correspondent.)
Nog steeds houden de Britten van nieuws uit de society. Zij heb
ben dan ook het nieuws over de verloving van prinses Alexandra,
die zeer gezien is, verslonden. Over de keuze die zij gedaan heeft
zijn de meningen nogal verdeeld, maar tegengestelde beschouwin
gen schenken slechts nieuwe luister aan de praatjesmantel waar
mee de Engelsen al eeuwen lang hun koningshuis en zijn verwan
ten omhult.
Toch is de verdeeldheid van mening een treffende afspiegeling
van de geestesgesteldheid in het Engeland van onze dagen. Het is
de tragiek van dit stoere land, dat twijfelt tussen behoud en voor
uitgang.
In bijna alle kranten kan men uiteenzettingen aantreffen over
de voor. en nadelen, die verbonden zijn aan de voor- en nadelen,
die verbonden zijn aan de toetreding van Engeland tot de Euro-
markt. De discussies worden feller naarmate men aanvoelt dat de
openbare mening gaat twijfelen. Verdeeldheid in de pers, in ge
sprekken en nog meer in de politieke partijen. Na de congressen
van labour en de conservatieven was men aanvankelijk van mening
dat premier MacMillan het pleit voor aansluiting van Albion bij
Europa gewonnen had. Gebleken is echter dat hiermee de strijd
der meningen pas begonnen is.
ERGERNIS GROEIENDE
Het twijfelachtige succes van
de Britse onderhandelaars aan
de Europese tafel heeft de zaak
van de conservatieven geen goed
gedaan. De openbare mening in
Engeland begint zich zo langza
merhand te ergeren over de star
heid van het continentale stand
punt dat vooral uit Franse koker
stamt.
Er is vrees in landbouwers
kringen voor het achterstellen
van de Britse boeren bij de
Franse. Er is pijn in de Engelse
harten over de leidende rol die
generaal De Gaulle wil spelen.
Er is angst bij de Engelsen
dat Engeland de rol van
tweederangsnatie van de
Fransen zal erven. Er is ontzag
\-y- MENTHOLPELLETS
leden hoest en Keelpijn
y r-. TUilrwerking frappan^M^>
ZACHTER
Op de Oceaan heerste een
levendige depressie-activiteit, die
zich voortzet tot op de Noordzee
en tot in Scandinavië. In verband
hiermee trok vrijdag een actieve
storing via Schotland naar het
oostzuidoosten, waardoor tegen
het eind van de middag bij ons
aan de kust harde tot storm
achtige winden opstaken. Hier
mee werd zachte lucht aange
voerd. Achter de storing volgt
een zwakke rug van hoge lucht
druk die vandaag de wind tijde
lijk iets zal doen afnemen en
enkele opklaringen zal veroor
zaken. De kans op buien blijft
echter eveneens vrij groot. Later
op de dag kan de invloed van
een nieuwe Oceaanstoring merk
baar worden. De wind zal dan
weer iets gaan toenemen. Er
worden hogere middagtempera-
turen verwacht.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Onbestendig
Overwegend zwaar bewolkt met
nu en dan regen of motregen.
Krachtige in de kustprovincies tij
delijk stormachtige wind tussen
zuidwest en west. Iets hogere mid-
ciagtemperaluren.
ZATERDAG 15 DECEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
ZONDAG 16 DEC
v.m
4.10
4.45
5.25
5.35
n.m.
4.40
5.15
5.55
6.05
J1
v.m.
n.m.
Breskens
4.56
5.26
Terneuzen
5.31
6.01
Hansweert
6.11
6,41
Walsoorden
6.21
6.51
MAANDAG
17 DECEMBER
v.m.
n.m.
Breskens
5.44
6.14
Terneuzen
6.19
6.49
Hansweert
6.59
7.29
Walsoorden
7.09
7.39
ZON
15
16
17
op
8.41
8.42
8.43
onder
16.28
16.29
16.29
MAAN
op onder
21.01 11.49
22.09 12.19
23.16 12.43
bij de industriëlen in het Ver
enigd Koninkrijk voor de presta
ties van de industrie op het vas
teland. Met argusogen ziet men
naar de bevoorrechting van de
voormalige Franse koloniën bin
nen de E. E. G. Dat is de ene
zijde van de medaille.
Er is een andere zijde. Daar
wordt geklaagd over de onvol
doende concessies en het lang
zame tempo van MacMillan. Hij
laat de beste kansen voorbij
gaan, zo mompelen bepaalde
groepen. Anderen wijzen op het
grote verkiezingssucces van ge
neraal De Gaulle, waardoor nij
de Britten nog meer zal tegen
werken, zo meent men,
AANHANGSEL
VAN HET CONTINENT
Twee gebeurtenissen zijn er in
werkelijkheid, die de positie van
de conservatieven in Engeland
verzwakken. Dat is in de eerste
plaats de ontwikkeling in
Frankrijk. Het is niet De Gaulle
alleen, die de boeman is. Men
voelt hier in Londen dat de ver
standige Fransen meer prijs
stellen op een nauwe aansluiting
bij de Duitse Bondsrepubliek dan
bij Engeland. President De Gaul-
les overwinning is een bewijs
van de juistheid van die ge
dachte. Daarom voelen vele
Britten het gevaar dat zij mis
schien het aanhangsel van het
continent worden. Deze gedachte
zal steeds meer aandacht op
eisen. In de tweede plaats is et-
de verkiezingsnederlaag van de
conservatieven bij de tussentijdse
verkiezingen. De eerste minister
moet van de uitslagen geschrok
ken zijn. Hij geniet minder het
vertrouwen dan hij zich had
voorgesteld. MacMillan staat nu
voor de vraag of hij moet terug
keren op zijn fel verlangen om m
de E. E. G. te worden opgeno
men dan wel of hij de pas nog
moet versnellen. Het lijkt erop
alsof hij liever ten halve gekeerd
wil zijn dan ten hele gedwaald.
Regeringswoordvoerders heb.
ben in bedekte termen al aange
kondigd dat Engeland niet tot
elke prijs economisch met het
vasteland wil samen smelten. Het
is echter duidelijk dat een mis
lukken van de onderhandelingen
met de E. E. G. de conservatieven
bij de volgende verkiezingen zal
verslaan. En zo is de eigenaardi
ge constellatie thans ontstaan dat
president De Gaulle de beslissing
over het voortduren van het
conservatieve bewind in Enge
land in handen heeft.
GOODWILL
VOOR NEDERLAND
Het is merkwaardig dat de Ne
derlanders in Engeland zoveel
„goodwill" hebben. Algemeen
worden zij geprezen om de wijze
waarop zij de Engelse belangen
in E. E. G.-verband steunen.
Sommigen noemen dat wel eigen
belang, want men meent dat wij
dan een enorme agrarische ex
port naar de Britse eilanden voor
ogen nebben.
Er wordt fijntjes om gelachen
en opgemerkt dat de Britse boe
ren druk bezig zijn Engeland in
zijn voedselvoorziening onafhan
kelijk ie maken van het vaste
land, althans in die zin dat zi] de
noodzakelijke ag „rische import
kunnen compenseren met een
dito export. Reeds nu is de toe
stand zo dat de Britse pluimvee
houders zelf het land van vol
doende eieren zuilen kunnen
voorzien.
Deze groei van de agrarische
wereld is in Engeland bereikt
met hulp van enorme subsidies
aan de landbouw. De boeren zul
len deze subsidies in Europees
verband zeker voor een deel
moeten prijs geven. Dit leidt tot
prijsverhoging in Engeland en
dat is beslist geen populaire ge
dachte, maar een die de Europe
se zaak geen goed zal doen.
MACMILLAN MOET BOETEN
Een nogal ferme verlaging van
de omzetbelasting op auto's en
enkele andere artikelen heeft de
depressie-stemming op de Britse
eilanden niet kunnen wegnemen
Men ziet duidelijk dat voor dit
rijk van mist en kastelen geen
leidende rol op het continent za"
zijn weggelegd. Dit is een histo
rische ontwikkeling, maar Mac
Millan moet er voor boeten.
De ondergrond van deze te
leurstelling ligt in het weigeren
van het verdeel- en heersbegin
sol dat Engeland zo lang als
grondsteen van zijn Europese
politiek gebruikte. Zou dit prin
cipe nog werken, dan zou daar
mee de ondergang van het vas
teland zeker zijn. Nu vreest men
als tegenpool de ondergang van
het Britse rijk.
Zal Engelands ster in Gemene
best-verband niet langer flonke
ren? Het is deze twijfel die de
verdeeldheid zaait. Zij kan do
Britten fataal worden omdat zij
vertragend uitwerkt op hun be
sluitvaardigheid. De krijtrotsen
van Dover zijn voorlopig nog
geen deel van de Verenigde Sta
ten van Europa.
(Nadruk verboden.)
Noordstraat 102 - Telefoon 3128
Terneuzen
De uitzending van een repor
tage van de jaarlijkse Kerstfeest,
viering van het Koninklijk Gezin
met het gezamenlijk hof-perso
neel, die voor donderdag 20
december in het .radio-program-
ma der N.C.R.V. was opgenomen,
zal niet doorgaan.
H. M. de Koningin heeft de
wens tc kennen gegeven om deze
Kerstviering ten paleize Het Loo
ditmaal wegens het over'ijden
van Koningin Wilhelmina in
strikt besloten kring te doen
plaatsvinden.
Het reeds gepubliceerde pro
gramma wordt in verband hier
mee gewijzigd.
Indonesië heeft vrijdag officieel
tegengesproken dat het betrok
ken was bij de opstand in Broe
nei. In een door de radio uit
gezonden regeringsverklaring
wordt gezegd: „Wij betreuren die
buitenlandse beweringen dat eni
ge Indonesische organisaties bij
de gebeurtenissen in Broenei be
trokken waren en dat de premier
van de Maleise federatie, Toen-
koe Abdoel Rahman, heeft ver
klaard dat hun doel was Brits-
Borneo onder Indonesisch be
stuur te brengen. Die beweringen
aangaande Indonesië zijn waar
lijk zeer provocerend en erop ge
richt de werkelijke problemen te
verdoezelen."
President Soekarno heeft als
leider van de Indonesische revo
lutie gezegd, dat wat daar ge
beurt niet gescheiden kan wor
den gezien van de strijd van
nieuwe zich ontplooiende krach
ten. Het is ons duidelijk dat de
opstand van de volkeren in
Noord Borneo een strijd is voor
onafhankelijkheid en geluk."
Bij een incident op het eiland
Sorong Doom werd woensdag
een Papoea-politie agent gedood
en werden vier agenten en twee
Nederlanders gewond. Als de na
men van de Nederlandse gewon
den werd opgegeven Van deii
Dosch en II. Rusehe. Zij zijn in
een ziekenhuis opgenomen.
Volgens de officiële lezing van
het incident ontstond een vuur
gevecht tussen de politie en een
groep Indonesische militairen na
dat de politie een militair had
aangehouden. Tijdens dit vuurge
vecht is een Papoea-politieagent
omgekomen, vier agenten wer
den gewond. Twee Nederlanders,
die toevallig ter plaatse waren,
werden per ongeluk geraakt.
Maandag heeft zich in Merau-
ke een incident voorgedaan toen
demonstrerende Papoea's naar
het vliegveld kwamen om te pro
testeren tegen de komst van een
groep Indonesiërs. Daarbij werd
een Papoea gewond.
„Wij moeten beseffen dat de
opstand van het volk daar vrij
heid en geluk eist, waar dat ook
gebeurt, een strijd is, tegen het
kolonialisme en imperialisme en
ook tegen het neo-kolonialisme".
In de regeringsverklaring wordt
verder gezegd: „Wij kiezen de
zijde van de volkeren die strij
den". Ook werden eerdere verkla
ringen van president Soekarno
herhaald dat Indonesië zijn ge
bied niet wenst uit te breiden,
„afgezien van West-Irian".
Gisterochtend vroeg namen vele leden van de Temeuzense gemeenteraad en enkele genodig
den, als onderdeel van een excursie, in Sluiskil o.a. de werkzaamheden van de nieuwbouw in
Plan Zuid-West in ogenschouw
Vrijdag is te Nieuw Delhi van
officiële zijde meegedeeld dat de
Indische regering over gegevens
beschikt, volgens welke de com-
munistisch-Chinese troepen in
het noordoostelijke grengebied
op de gebieden van Darrang
Dzong en Walong zijn terugge
trokken.
Walong ligt ongeveer 25 en
Walong Dzong ongeveer 95 km
ten zuiden van de MacMahon
lijn.
Een woordvoerder van het In
dische ministerie van Buiten
landse Zaken verklaarde dat
burger-verkenners zijn uitgezon
den om zich op de hoogte te stel
len van het verloop van de Chi
nese terugtrekkingen.
Voor zover hij wist bevonden
zich geen Chinese troepen meer
in de stad Bomdila, in het front
gebied van Kameng.
Hij verklaarde verder dat de
Chinese troepen in de frontsec
tor vim Libit, "nabij de grens met
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Rusk, heeft
vrijdagochtend op de Navo-con-
ferentie te Parijs meegedeeld,
dat de Amerikanen geen bezwa
ren hebben tegen een multinatio
nale atoomstrijdmacht, indien de
Europese landen dat wensen.
Aldus werd vrijdag in Parijs ver
nomen. Dit zou dan een strijd
macht ter zee moeten zijn met
duikboten en andere schepen en
met personeel van de verschil
lende Ndvo-landen.
Minister Rusk heeft gezegd,
dat de Europese landen echter
zelf moeten uitmaken, hoe de
politieke en militaire controle
moet worden geregeld. Boven
dien moet deze zeer kostbare
strijdmacht gezamenlijk door hen
worden betaald.
De behandeling van de mili
taire onderwerpen heeft zoveel
tijd gevergd, dat men niet, zoals
aanvankelijk de bedoeling was,
vrijdagmiddag met de andere on
derwerpen kon doorgaan. Be
halve Rusk heeft ook de Ameri
kaanse minister van Defensie.
McNamara het woord gevoerd.
De militaire bevelhebbers van
de Navo in Europa, generaal
Norstad, in het Kanaal, admiraal
Bingley, en op de Atlantische
Oceaan, admiraal Dennison, en de
Amerikaanse vertegenwoordiger
in de permanente groep van de
Navo in Washington, generaal
Strother, brachten rapport uit.
Van Amerikaanse zijde is vrij
dagochtend ter conferentie ook
aangedrongen op versterking van
de conventionele strijdkrachten.
De officiële woordvoerder van
de Navo onthield zich vrijdag na
de ochtendvergadering van, elke
mededeling over wat de minis
ters hadden gezegd.
We] zei hij dat het jongste
jaarlijkse onderzoek heeft aan
getoond, dat de Navo-landen in
1962 in totaal tien procent meer
in de defensie hebben bijgedra
gen dan in 1961.
Het is voor de eerste maal dat
bij het jaarlijkse onderzoek de
mogelijkheden van de landen tot
bijdragen zijn beschouwd in het
kader van plannen over een ter
mijn van drie jaar. Tot dusver
werden voor elk jaar apart de
vereisten gesteld en de feitelijke
bijdragen gecontroleerd. Nu zal
eens in de drie jaar de koers
worden uitgezet. Wel zal elk jaar
een onderzoek naar de stand van
zaken worden ingesteld. De
waarnemend secretaris-generaal
prins Colonna di Paliano, heeft
vrijdag op de conferentie de
nieuwe procedure uiteengezet.
Birma, tot het dorp Walong zijn
teruggetrokken.
De woordvoerder besloot
„Volgens door ons ontvangen be
richten zijn de Chinese troepen
in de centrale frontsector van het
noord-oostelijke grensgebied te
ruggetrokken op het ongeveer 30
km ten oosten van Longdjoe ge
legen Mitsjoeka".
Het observatorium van Gold-
stone, in California, Is erin ge
slaagd de twee stralingsmeters
van de „Mariner-2" in werking
te stellen.
Het signaal vanaf de grond
werd om 14.35 uur Nederlandse
tijd gegeven en het antwoord
van de „Mariner-2" kwam zes
minuten later. Het ruimtevaar
tuig bevond zich toen 57 miljoen
kilometer van de aarde. Dit is de
grootste afstand, waarop ooit
een apparatuur in een ruimte
schip met een radiosignaal vanaf
de aarde in werking werd ge
steld.
Na de eerdere mislukkingen
van gisteren, waren de mensen
van de wetenschap opgetogen.
WEER EEN -STRAATROOF
IN DEN HAAG
Nadat er enige maanden stilte
heeft geheerst op het „straat
rooffront" in Den Haag, doordat
een jongeman die er meer dan
honderd heeft gepleegd onlangs
is aangehouden en berecht, is er
donderdagavond weer een geval
voorgekomen.
De ontwapeningsconferentie te
Genève, waaraan door 17 landen
werd deelgenomen, is van 21
december tot 15 januari a s. ver
daagd.
De Amerikaanse afgevaardig
de Arthur Dean verklaarde op de
bijeenkomst van vrijdag dat de
Verenigde Staten slechts met <lie
ontwapeningsmaatregelen zou
den instemmen, waarbij hun vei
ligheid en die hunner bondgeno
ten gewaarborgd was.
„De Verenigde Staten hebben
zich verplicht om voor algemene
en volledige ontwapening te wer
ken. Zij zijn niet onder de indruk
van het drijven der communisti
sche staten, die luide te kennen
geven dat reeds in de eerste fase
van een ontwapening het gevaar
van een kernoorlog moet worden
bezworen.
Deze bedreiging zal worden
uitgeschakeld in het kader van
een algemene ontwapeningsover
eenkomst. De Verenigde Staten
zullen zich echter niet laten ver
leiden tot instemming met maat
regelen in het eerste stadium van
een ontwapening,' welke duidelijk
ten voordele van het communis
tische blok zouden zijn en die do
veiligheid der vrije landen in ge- 1
vaar zouden brengen", aldus
Dean.
Hij vervolgde: „Wij zullen niet
toestaan dat de N.A.V.O., zoals
litaire afdelingen wordt gesplitst,
die niet zouden mogen samen
werken en waarbij bovendien nog
een tweede scheiding zou worden
gemaakt tussen de Noordameri-
kaanse en de Europese landen".
Dean verklaarde dat het Wes
ten zich „enigszins bemoedigd"
had gevoeld door het voorstel,
dat de Sowjetrussische minister
van Buitenlandse Zaken in sep
tember j.l. in de algemene verga
dering der Verenigde Naties had
gedaan en dat inhield dat enkele
soorten kernwapens behouden
konden blijven tot aan de tweede
ontwapeningsfase. „Dit was het
eerste teken, dat de Sowjetrussi
sche regering is begonnen met
dat volgens de Sowjetrussische 1 zich in te stellen op de werkelijk-
vooistellen zou moeten geschic-heid der militair-strategische
den. in vijftien afzonderlijke mi-verhoudingen", aldus Dean.
De Amerikaanse diplomaat
Rodney W. Carlson, die enkele
dagen geleden door de Russen
in een spionagezaak was ge
noemd, heeft gistermorgen vrij
willig de Sowjet-Unie verlaten,
zo heeft een woordvoerder van
de Amerikaanse ambassade in
Moskou bekendgemaakt.
Volgens de Russische veilig
heidsdienst was Carlson een con
tactman van de Russische weten
schappelijke ambtenaar O. V.
Penkovsky, wiens arrestatie we
gens spionage dinsdag werd be
kendgemaakt. Een andere con-
Door een ontploffing in de
steenkolenmijn Adolf In Merk-
stein, nabij Aken, zijn vrijdag
morgen zeven mijnwerkers ge
dood en ook zeven gewond. Een
van de gewonden verkeert in
levensgevaar.
Door de ontploffing werden 40
mijnwerkers ingesloten, van wie
velen zichzelf konden bevrijden.
Dit was het tweede mijnonge
luk in West-Duitsland in twee
dagen. Donderdag kwamen bij
een ontploffing in een steen
kolenmijn nabij Hamm zes mijn
werkers om, terwijl er vijf zwaar
gewond werden.
tactman zou de Britse zakenman
Greville Wynne zijn geweest, die
enige tijd geleden in Hongarije
werd aangehouden en nu in de
Sowjet-Unie op zijn berechting
wacht.
De Amerikaanse ambassade
gaf geen reden op voor het ver
trek van Carlson.
In de Russische bekendmaking
van dinsdag was sprake van
een zekere „Karlsson". Van de
zijde der Amerikaanse ambassa
de werd gezegd dat Carlson zich
niet aan „ongepaste activiteit"
had schuldig gemaakt.
Carlson is de vierde Ameii-
kaanse-ambassadefunctionaris
die in de afgelopen ifaee maan
den de Sowjet-Unie verlaat na
beschuldigingen van spionage.
Een Britse legerwoordvoerder
in Singapore heeft vrijdag mee
gedeeld, dat de districten Niah,
Siboeti en Bekenoe, nabij de be
langrijke olieplaats Miri in
Noord-Sera wak, door Britse troe
pen van opstandelingen zijn ge
zuiverd. Het district Moeara na
bij Limbang, eveneens jn Noord-
Serawak. werd door Goerka's
gezuiverd.
Vrijdagmorgen hebben com
mandotroepen het dorp Bangar,
ten zuidoosten van Limbang, be
zet en een grote hoeveelheid wa
pens en munitie buitgemaakt.