ÏWINSET
2e:
NOVITA
drukwerk
De opstand in Noord-West-Borneo
vrijwel voorbij
De eerste dag
van de Navo-conferentie
Regeringsverklaring van Pompidou
Persconferentie van
Kennedy
De spanning tussen
Israël en Syrië
Eigenaar van Belgische
„piratenzender" overleden
HET WEER
HOOGWATER
ZON- en F ANSI" W
3 fissen voor f 1.50.
90
5UIVER
ZUIVER WOL
KleurenGeel, rose,
korenblauw, licht bleu,
marine, anthraciet en
modegroen.
Maten 38 tot en met 44
Axelsostraat 68
Terneuzen
Modern
Reglementen
Folders
Convocaties
Briefhoofden
Enveloppen
Briefkaarten
Geboortekaartje;
Verlovings- en
Uuwelxjk.sk a artei
Naamkaartjes
Rouwkaartjer
Rouwdrculalres
Fa P. J. van de Sande
Noordstraat Terneuzen
frnnkarinz bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie, adres; Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6.— per kwartaal: per
maand ƒ2,per week 48 et. Losse nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 14 DECEMBER 1062
19e Jaargang Nr 5787
Verschijnt dagelijks - u» -Wster N. V. v/h Firma P. 3. van de Sande te Tern«
Advertentieprijs per mm 16 ct: minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (rWn handels,
advertenties): 5 reeels ƒ1,10. Tedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Sjeik Azahari, de voorzitter
van de in Broenei verboden
„Rakyat"-partij en leider van de
revolte in Noord-West Borneo,
heeft, naar een van zijn woord
voerders in Manilla donderdag
heeft medegedeeld, de hulp in
geroepen van „vrijwilligers uit
vredelievende landen".
De sjeik, die zichzelf ook heeft
uitgeroepen tot premier van de
„revolutionaire regering" van
Broenei, heeft woensdag secreta
ris-generaal Oe Thant telegra
fisch gevraagd hem onmiddellijk
naar de Verenigde Naties te ont
bieden.
ZATERDAG WORDT
DE KONINKLIJKE
GRAFKELDER
AFGESLOTEN
Voor het défilé in de Nieuwe
Kerk te Delft langs de konink
lijke grafkelder blijft de belang
stelling zeer groot. Uit alle delen
van het land komt men naar
Delft om even te kunnen toeven
in de kerk, waar zaterdag het
stoffelijk overschot van Konin
gin Wilhelmina werd bijgezet.
Omdat de kerkvoogden willen
voorkomen, dat zoals vorige zon
dag toen de kerk was gesloten,
velen teleurgesteld zullen wor
den. vestigen zij er de aandacht
op, dat de kerk slechts tot heden
avond 9 uur is geopend.
Zaterdag 15 december is de
kerk open tot vijf uur 's mid
dags. Daarna worden de deuren
onherroepelijk gesloten en wordt
begonnen met het afsluiten van
de kelder door middel van de
3.5 ton wegende steen. Dit zware
werk moet zaterdag vóór mid
dernacht zijn beëindigd.
Het sultanaat Broenei, met eer.
oppervlakte van bijna 5.400 vier
kante kilometer en een bevolking
van ongeveer 84.000 zielen,
kreeg drie jaar geleden zijn eer
ste grondwet van sultan Omar
Ali Saigroeddln, die sinds 1950
aan het bewind is. De volksver
tegenwoordiging bestaat uit een
uitvoerende en een wetgevende
raad. welker leden voor het
grootste deel door benoeming
worden aangewezen. Bij de eerste
en tot dusver enige verkiezingen
die hiervoor werden gehouden,
verwierf de „Rakyat"-partij van
Azahari alle zestien zetels, die
voor door verkiezing aan te wij
zen leden beschikbaar waren.
Van het begin af aan is de
partij tegenstandster geweest
van aansluiting door Broenei bij
de volgend jaar werkelijkheid
wordende nieuwe federatie Ma-
lesië, een punt waarop de rege
ring van Broenei overigens nog
geen beslissing heeft genomen.
Sinds geruime tijd hebben de
Philippijnen aanspraken ken
baar gemaakt op het aan Broenei
grenzende Brits Noord-Borneo.
Woensdag heeft de Philippijnse
gedelegeerde bij de Verenigde
Naties deze aanspraken nog eens
herhaald in een vergadering van
de beheerschapscommissie der
Verenigde Naties in New York,
en zich er daarbij over beklaagd,
dat de Britse regering weiger
achtig blijft over de Philippijnse
soevereiniteit over Noord-Bor-
neo te onderhandelen. De Britse
afgevaardigde wees deze eis ech
ter terstond van de hand.
In Singapore heeft een Britse
woordvoerder donderdag meege
deeld, dat de opstand in Broenei
„vrijwel voorbij" is en dat het
niet in de bedoeling ligt nog
meer geveehtstroepen en oorlogs.
schepen naar dat gebied te zen-
Op dezelfde dag, waarop de
Belgische Kamer van Volksver
tegenwoordigers 't wetsontwerp
tot bestrijding van „piratenzen
ders" heeft goedgekeurd, is de
eigenaar van de Belgische recla
mezender „Uilenspiegel", de 73-
jarige Georges de Caluwé, over
leden. De heer De Caluwé werd
verpleegd in een ziekenhuis in
Antwerpen, waar hij kortgeleden
een operatie onderging.
Hij beschouwde zijn zender als
de opvolger van „Radio-Kerk-
DEZELFDE
MIDDAGTEMPERATUREN
Noordelijke winden hebben
koude lucht over grote delen van
West-Europa gevoerd. Zelfs in
Zuid-Frankrkij stond het kwik
donderdagmiddag maar op en
kele graden boven nul.
De noordwestelijke stroming
begon donderdagavond alweer
in kracht af te nemen, omdat
luchtdrukdalingen samenhan
gend met een depressie bij IJs
land zich over de Britse eilanden
uitbreiden. Het ziet er dan ook
naar uit, dat de winden naar
west zullen krimpen en vandaag
slechts zwak tot matig zullen
zijn. Een front dat met de
depressie samenhangt, kan tegen
de avond al dicht tot ons land
genaderd zijn, zodat de kans op
enkele buien blijft bestaan. Er
zullen echter ook opklaringen
voorkomen.
WF,FPR™ïf,HT
medegedeeld door het K. N. M. I„
geldig tot hedenavond,
dezelfde
middagtemperaturen
Enkele opklaringen maar ook
hier en daar een bui. Overwe
gend matige westelijke wind. On
geveer dezelfde middagtempera-
turen.
VRIJDAG 14 DECEMBER
v.m. n.m.
Breskens 3.30
Terneuzen 4.05
Hansweert 4.45
Walsoorden 4.55
ZATERDAG 15 DECEMBER
v.m n.m.
Breskens 4.10
Terneuzen 4.45
Hansweert 5.25
Walsoorden 5-35
3.55
4.30
5.10
5.20
4.40
5.15
5.55
6.05
op
14
8.40
15
8.41
16
8.42
17*
8.43
ZON
onder
16.28
16.28
16.29
16.29
MAAN
op onder
19.53 11.11
21.01 11.49
22.09 12.19
23.16 12.43
ske", waarmee hij vóór de oor
log uitzendingen verzorgde uit
een toren van een Antwerps
kerkje. Na de oorlog, toen het
Belgische radiobestel werd ge
wijzigd en hij geen zendvergun
ning meer kreeg, dreigde hij
jarenlang een reclamezender op
een schip te zullen installeren,
indien hij in België zelf niet
meer zou mogen uitzenden. Zijn
tientallen requesten om weer
een vergunning te krijgen bleven
echter zonder resultaat.
Ruim twee maanden geleden
begon zijn nieuwe zender, de
„Uilenspiegel", in de ether te
komen. Het schip, een omge
bouwd Frans bevoorradingsvaar
tuig. ligt voor anker voor de
Belgische kust buiten de terri
toriale wateren ter hoogte van
Zeebrugge. Enkele weken ge
leden maakte het enkele bange
uren door als gevolg van een
hevige storm, waardoor de uit
zendingen moesten worden on
derbroken.
Bij de behandeling van het
wetsontwerp tot bestrijding van
„piratenzenders" bleek in de Ka
mer van Volksvertegenwoordi
gers de „Uilenspiegel" een aan
tal verdedigers te hebben. Zo
merkte een Katholiek parle
mentslid op, dat de uitzendingen
van deze zender „de enige zijn,
die aan de Belgische kust bijval
oogsten". Het wetsvoorstel werd
na een kort debat goedgekeurd
met 123 tegen 35 stemmen, hij 5
onthoudingen
Het wetsontwerp, dat al door
de Belgische Senaat is goedge
keurd, stelt straffen van ten
hoogste een jaar hechtenis en
een boete van 100.000 Belgische
frank op het exploiteren van
zenders zonder vergunning, als
mede voor medewerking aan
uitzendingen van „piratenzen
ders" door het leveren van
materiaal, diensten en het finan
cieren daarvan door het be
middelen van reclame-uitzendin
gen.
Rode Kruis zond 4397
familieberichten van en
naar Indonesië over
Na de postverbindingen tussen
Nederland en Indonesië zijn
hersteld heeft het informatiebu
reau van het „Nederlandsche
Roode Kruis" te Den Haag zijn
taak beëindigd voor het door
zenden van familieberichten van
en naar Indonesië. In de loop
van dit jaar werden 3125 berich
ten naar en 1272 berichten uit
Indonesië verzonden.
Familieberichten van en voor
de bewoners van beide landen
gingen van het informatiebureau
in Den Haag naar het bureau
via het Internationale Rode
Kruis te Genève naar de Palang
Merah in Indonesië en omge
keerd.
den. Wel zal administratief per
soneel van Singapore naar Broe
nei worden overgevlogen ten be
hoeve van werkplaatsen, maga
zijnen en andere installaties van
het leger.
Over de herovering van Lim-
bang, in Serawak, dat woensdag
door de Britse troepen werd be
zet, werd nog gemeld, dat de
resident van dit gebied, de
Australiër Richard Morris, op
het punt stond door enige op
standelingen te worden opgehan
gen. toen deze werden afge
schrikt door vier laag overvlie
gende Britse straaljagers. De op
standelingen sloegen op de
vlucht en lieten de resident met
de strop om de nek achter.
Tot de vier Nederlandse gijze
laars, die woensdag in Seria
door Britse troepen werden be
vrijd, behoorden de heren Brunot
de Rochemont en R. Cortebach,
beiden piloot van de onderneming
World Wide Helicopters op Zes
tienhoven.
Woensdag was reeds de bevrij
ding van de heren J. W. Bloe
mendal, uit Amsterdam, en G.
Bomhof uit Zwolle gemeld.
Naar nader uit Manilla wordt
gemeld, heeft sjeik Azahari tele
grammen aan Indonesië en de
Verenigde Arabische Republiek
gezonden met het verzoek vrij
willigers te zenden. Ook aan an
dere landen zouden nog derge
lijke telegrammen worden ge
zonden.
Voorts heeft Azahari zich voor
de vijfde maai telegrafisch tot
secretaris-generaal Oe Thant ge
wend, met verzoek om instelling
van een onpartijdig onderzoek.
Hij deed een beroep op Oe Thant
onmiddellijk handelend op te
treden en „overeenkomstig de
beginselen van het V. N.-Hand-
vest de bepalingen tegen elke
bedreiging van de wereldvrede
toe te passen".
De Indonesische ambassadeur
in Manilla, Pamoentjak, had
donderdagmorgen een onderhoud
met de Philippijnse vice-presi
dent, vermodelij k over de ge
beurtenissen in Broenei.
GROTE BRAND IN
HOUTOPSLAGPLAATS
IN AMSTERDAM
Een grote brand op de stapel
plaats in de Minervahaven te
Amsterdam van de N.V. Maat
schappij De Fijnhouthandel,
heeft in de nacht van woensdag
op donderdag voor bijna een
miljoen gulden schade aange
richt. Het vuur. dat werd be
streden met vijf straatwaterkra
nen, vijftien stralen en het kanon
van de drijvende brandspuit
„Jason", vernielde behalve veel
kostbaar hout en voertuigen e.d.
ook de woning van de conciège,
L. H. Kroger, die alleen zijn
spaarcenten kon redden voordat
hij met zijn vrouw ternauwer
nood uit vlammen en rook ont
kwam. De hoiid van de familie
stikte in de rook.
De foto geeft een beeld van
de brand, waarvan de oorzaak
nog niet bekend is. Het bedrijf
is tegen brandschade verzekerd,
de conciërge niet.
FM-ZENDERS GOES
IN BEDRIJF
Met ingang van 24 december
zullen de nieuwe FM-zenders in
de radiotoren te Goes op proef
in bedrijf worden gesteld.
Hilversum I zal in de FM-band
kunnen worden ontvangen op
kanaal 3 (87,85 mhz) en Hilver
sum II op kanaal 27 (95,00 mhz)
volgens de nieuwe nummering
resp. kanaal 3+ en 75.
De ministers van Buitenland
se Zaken van de Navo-landen
hebben donderdag op de eerste
dag van de Naco-conferentie te
Parijs uiting gegeven aan hun
tevredenheid over de afloop van
de Cubaanse crisis. Verder is ge
bleken dat de regeringen van de
Navo-landen, in het algemeen
gesproken, onderhandelingen
met de Sowjet-Unie niet beslist
uit de weg willen gaan, al zijn er
wel verschillende nuances aan
de dag getreden. De standpunten
zijn echter dichter bij elkaar ge
komen sedert de vorige Navo-
conferentie.
De Nederlandse minister van
Buitenlandse Zaken mr. J. M. A.
Nieuwe inentingscampagne
in België tegen
kinderverlamming
Begin volgend jaar zal in Bel
gië een nieuwe inentingscam
pagne tegen kinderverlamming
beginnen, aldus heeft het Belgi
sche ministerie van Volksge
zondheid bekendgemaakt. De
campagne is bedoeld niet alleen
voor kinderen beneden 15 jaar,
maar ook voor volwassenen tot
de leeftijd van 40 jaar. Er zal een
entstof op basis van „verzwakt"
virus worden gebruikt, dat in de
vorm van stroop kan worden in
genomen.
Georges Pompidou, minister
president van de nieuwe (Gaul
listische) Franse regering, heeft
donderdag in de Franse Nationa
le Vergadering een uiteenzetting
gegeven van zijn regeringspro
gramma. Hij gaf hierin voorrang
aan een herziening van de op
bouw van het Franse leger en
aan de schepping van een Frans
kernzwaard.
„Frankrijk zal geen in zich
zelf besloten politiek voeren.
Vergroting van de Franse mili
taire macht en uitbreiding van
het Franse vermogen op andere
gebieden moeten ook ten goede
komen aan de organisaties,
waarvan wij deel uitmaken en
zij moeten leiden tot een ver
steviging van de samenhang er
van.
Ik denk hierbij in de eerste
plaats aan het Europa, dat wij
gaan optrekken op basis van de
gemeenschappelijke markt en dat
één van zijn grondvesten vindt
in de Frans-Duitse vriendschap.
Het bestaan van een Frans
kernzwaard zal een nieuwe
waarborg voor dit Europa in
wording vormen. En een derge
lijke waarborg heeft nog meer
waarde gekregen, sinds de Cu
baanse crisis heeft aangetoond
dat de snelheid en de kracht van
de reactie van een natie ten
nauwste verband houden met de
ernst van de bedreiging, waar
voor het betrokken land zich
ziet gesteld", aldus de Franse
eerste minister Georges Pompi
dou.
Tevoren had Pompidou nog
opgemerkt dat Frankrijk de kos
ten. verbonden aan het uitrusten
van een strijdmacht met kern
wapens, kan dragen, „rekening
houdend met onze nationale in
komsten en in verhouding tot
het eindbedrag van onze begro
ting kan worden gezegd dat wij
procentsgewijs niet meer voor
onze landsverdediging uitgeven
dan b.v. West-Duitsland, Groot-
Brittannië en de Verenigde Sta
ten".
Na Pompidou's toespraak zal
een debat over het regerings
programma worden gehouden,
dat later door een stemming zal
worden gevolgd.
Sprekend over het bezoek, dat
de Britse minister-president
MacMillan deze maand aan presi
dent De Gaulle zal brengen, zei
Pompidou: „Frankrijk verheugt
zich over het streven van Groot-
Brittannië, om nauwer banden
met Europa te vestigen. Het is
ook bereid de overgangsperiode
voor Engeland te vergemakke
lijken. Wij handhaven echter ons
standpunt dat Britse toetreding
tot de Europese gemeenschap
pelijke markt geen afbreuk mag
doen aan de opbouw van de
Franse staat. Ook mag zij de
reeds bereikte resultaten niet in
gevaar brengen. Ik denk hierbij
met name aan de verdediging
van onze landbouwbelangen, die
voor ons van vitaal belang zijn.
Pompidou zei ook: „De we
derzijdse verplichtingen der
Navo-leden zijn en blijven de
grondslag van de Franse politiek.
Frankrijk is een lid van de
Europese gemeenschap. Doch
het is niet voornemens voor on
bepaalde tijd aan een politiek
van blokvorming te blijven vast
houden. Het hoopt op de dag, dal
de betrekkingen tussen Oost en
West weer in normale banen
Zullen kunnen worden geleid.
Frankrijk zal in staat zijn deer
te nemen aan de verzoening, die
noodzakelijkerwijs vroeg of laat
zal moeten plaats vinden. Dit zal
in elk geval kunnen geschieden,
wanneer de dictatoriaal geleide
staten er blijk van hebben ge
geven al hun agressieve bedoe
lingen te hebben laten varen".
Pompidou had nog een on
verwachte lofbetuiging voor
de Verenigde Naties.
Hij zeide„Indien de Verenigde
Naties ertoe overgaan zich niet
meer te bemoeien met zaken,
die buite.i haar bevoegdheid val
len, kunnen zij een rol vervullen
door de internationale ontmoe
tingsplaats te worden, waar de
volken elkander beter kunnen
leren kennen en begrijpen".
H. Luns heeft donderdagmiddag
op de conferentie gepleit voor
een betere „planning" op het ge
bied van de politiek. Deze poli
tieke voorbereiding lag volgens
hem ver achter bij de militaire.
Over de militaire „planning" had
men niet te klagen.
Minister Luns brak voorts een
lans voor de geïntegreerde ver
dediging. Hij meende in dit ver-
oand verontrustende symptomen
te hebben waargenomen. Een
gemeenschappelijke verdediging
dient volgens de minister te be-
rusterTOp een buitenlandse poli
tiek die gebaseerd is op ge
meenschappelijk overleg.
Na de Cubaanse crisis is de
toestand voor het Westen Wat
verbeterd. De Sowjet-Unie heeft
de saamhorigheid van de Navo-
landen kunnen vaststellen, toen
deze bondgenoten van Amerika
zich achter het beleid van Wash
ington plaatsten, aldus minister
Luns.
Ook de Franse minister van
Buitenlandse Zaken, Couve de
Mulville, heeft op deze eensge
zindheid gewezen. Zoals gemeld
heeft de Amerikaanse minister
van Buitenlandse Zaken Rusk op
de ochtendvergadering uiting ge
geven aan zijn waardering voor
dqritrachtige steun die de Navo-
larWen de Amerikanen in de
crisis hebben gegeven.
President Kennedy heeft woens
dag op zijn persconferentie ver
klaard te hopen dat de onder
handelingen, die in New York
worden gevoerd tussen de Ver.
Staten en de Sowjet-Unie binnen
niet al te lange tjjd afgesloten
zullen kunnen worden.
Intussen zullen dagelijks maat
regelen genomen worden om er
op toe te zien dat er geen of
fensieve raketten naar Cuba ge
bracht worden. De politiek, die
door hem tegenover Cuba was
gevolgd, was dooor alle leden van
de nationale veiligheidsraad
goedgekeurd.
In de komende twee weken, al
dus Kennedy, zal de Amerikaan
se regering nieuwe regelingen
bekendmaken voor de handel met
Cuba. De president zei gunstig te
staan tegenover pogingen van
particuliere zijde om de vrijlating
te bewerkstelligen van de Cuba
nen. die in 1961 gevangen zijn ge
nomen bij de mislukte invasiepo
ging. Voor zover de Amerikaanse
regering het had kunnen con
troleren, waren de Russische ra
ketten en vliegtuigen van Cuba
weggehaald. De V. S. zouden ech-
t» blijven aandringen op controle
ter plaatse. Zou die er niet komen,
dan zouden de V. S. hun eigen
con'.rólesysteem handhaven.
Wat de ..Skvbolt" betreft, zei
Kennedy, dat er over deze raket
geen enkel definitief besluit ge-
-1
In een woensdag gepubliceerd
witboek stelt de Israëlische re
gering de Syrische leiding ver
antwoordelijk voor de spanning
aan de noordelijke grens. De Is
raëlische regering zegt, dat zij de
Syrische aanvallen, die deel uit
maken van een duidelijk bepaal
de politiek, niet kan duiden.
In het witboek wordt gecon
stateerd, dat de helft van de Sy
rische strijdkrachten Is gelegerd
langs de Syriseh-Isi-aëlische
en dat 41 incidenten zich dit jaar
hebben veorgadMn. ®r te gesche
ten op Israëlische burgers.
Volgens het Israëlische witboek
is de overwegende rol van het
leger in de Syrische politiek be
kend.
De Israëlische regering zegt,
dat Israël alle mogelijke politieke
maatregelen heeft genomen om
een einde te maken aan „de Sy
rische agressie". Israël heeft on
der meer stappen gedaan bij het
secretariaat van de Verenigde
Naties, bij generaal Carl von
Kern, stafchef van de wapenstll-
stemdscommisiU van de V. N. en
bij de ambassadeur van de Ver.
Staten.
nomen zal worden zolang deze
kwestie niet door premier Mac
Millan van Engeland en hem be
sproken was.. Zoals bekend zul
len beide staatslieden binnenkort
in Nassau op de Bahama-eilanden
overleg met elkaar plegen. Ken
nedy meende dat Engeland nog
een belangrijke rol als kernmo-
gendheid zal spelen.
Kennedy sprak zich uit voor
een snellere verbinding tussen
het Kremlin en het Witte Huis.
Hij pleitte voor een rechtstreekse
telefoon- of telexverbinding, om
dat het ontcijferen van het code
schrift, zoals ten tijde van de
Cubaanse crisis het geval was, te
lang duurt.
Naar aanleiding van het artikel
in een weekblad, volgens welk
de Amerikaanse vertegenwoordi
ger bij de Ver. Naties, Stevenson,
een zachtere politiek zou hebben
voorgestaan, zei president Ken
nedy dat alle leden van de na
tionale veiligheidsraad zijn be
sluit tot blokkade van Cuba had
den gesteund en het terugtrekken
van de Sowjetrussische raketten
hadden geëist.
De in het artikel beschreven
houding van Stevenson is niet
afkomstig van enig lid van de
nationale veiligheidsraad en Ken
nedy zelf heeft nooit iemand
Stevenson's houding op deze ma
nier horen beschrijven.
NOG GROOT AANTAL
VERMISTEN IN
ALGERIë
Het Internationale Rode Kruis
stelt nog steeds onvermoeide po
gingen in het werk om inlichtin
gen te verkrijgen over het lot
van ongeveer zeshonderd men
sen, die na de afkondiging van
de onafhankelijkheid van Algerië
in dat land nog steeds worden
vermist. Het gaat hier om 330
militairen en 264 burgers, onder
wie 36 Franse militairen die des
tijds door het Algerijnse bevrij
dingsleger, zoals het zelf heeft
erkend, werden gevangen geno
men.
Eind augustus bedroeg het
aantal als vermist opgegeven
personen meer dan duizend, van
wie een aantal later werd opge
spoord. De nasporingen naar do
overigen zjjn tot dusver zonder
resultaat gebleven.
