ASPRO'
V.N. en N.A.V.CX door Cubaanse
kweste aan het denken gezet
Apartheidresolutie
Tegenspraak
van het Witte Huis
De Ver. Staten en Cuba
F.A.O-conferentie in
gevaar
HOOGWATER
W en M.' "MSTANDEN
HET WEER
WEERBERICHT
Nederlandse kustvaarder
„Rana" vergaan
ZATERDAG 3 NOVEMBER 1962
18e laargang Nr 5745
-RillerigOnprettig?
Vlug:
Radio De Koek
ONTMANTELING
RAKETBASES CUBA
BEGONNEN
GAITSKELL HERKOZEN
AMERIKAANSE
LUCHTMACHT
RESERVISTEN
MOETEN BLIJVEN
CHINA WIJST NASSERS
BEMIDDELINGS
VOORSTEL AF
OE THANT KEERDE
NIET MET LEGE
HANDEN TERUG
Nobelprijs voor scheikunde
toegekend
Staking in vlees- en
staalindustrie en de
brouwerijen in Australië
MIKOJAN HAD EEN
BESPREKING MET
OE THANT
JEMEN
BANANEN
DE STRIJD TUSSEN
INDIA EN CHINA
Frankering bij abonnement; Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. vari de Sande
Redactie, adres; Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal: per
maand 2.—; per week 48 et. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 etr minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine Advertenties bij vooruitbetaling.
I ermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties te 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Regelrecht of zijdelings zijn drie organisaties betrokken ge
raakt bij de Amerikaanse actie tegen de Russische raketbases op
Cuba. In alle drie is dat een reden om over de toekomst te gaan
denken.
De Organisatie van Amerikaanse Staten (O. A. S.) is met de
neus op het feit gedrukt dat er wel allerlei voorbereidingen zijn
gemaakt om militair wat meer samenwerking aan te gaan, maar
dat er nooit veel van is gekomen. Dit is overigens geen zaak die
buiten het continent veel aandacht verdient. Met de andere organi
saties, V. N. en N.A.V.O., ligt dat anders.
Voor de N.A.V.O. is van belang dat de V. S. zonder overleg met
de bondgenoten tot het gebruik van kernwapens had kunnen lei
den, dus tot een conflict waarbij het hele bondgenootschap be
trokken was geweest. De premiers der andere landen werden in
gelicht en voorgelicht, maar niet geraadpleegd. En dat terwijl het
hier zeker niet uitsluitend ging om alleen een bedreiging van de
V.S., maar om een verbreking van het machtsevenwicht tussen
Oost en West doordat Chroesjtsjov met leugen en bedrog de Wes
terse defensie belichaamd in de N.A.V.O. bezig was te on
dermijnen.
VERRASSING NODIG
Vóór men daarop echter al te
heftige aanmerkingen maakt,
moet men bedenken dat de Ame
rikaanse actie zijn welslagen
voor een groot deel dankt aan
het bliksemsnel optreden. En
dan wordt het moeilijk in te
zien, hoe dat had moeten gaan
na uitgebreid overleg tussen al
die regeringen; van het verras
send element was dan niet veel
overgebleven. Dat is vanouds een
probleem van de N. A. V. O. ge
weest, dat het politieke apparaat
ervan wat log is en het omzetten
van een politiek besluit in mili
taire daden zeer stroef verloopt.
Voor het probleem van het po
litieke gezag dat over het ge
bruik van de kernbom beslist,
ls eigenlijk helemaal geen oplos
sing gevonden die beter is dan
de constructie van ruim een do
zijn vingers aan de trekker. Het
geval Cuba heeft getoond dat
voor sommige maatregelen de
N. A. V. O.-organisatie inderdaad
te moeilijk is te hanteren. Het
kan geen ideale oplossing ge
noemd worden, maar in navol
ging tot de feitelijke gang van
zaken nu, moet men wellicht in
arren moede dan maar besluiten
dat men de leiding over laat aan
één instantie en dan is er niet
veel andere keus dan het Witte
Huis.
Hoe men het ook wendt of
keert, Kennedy heeft met zijn
oplossing voor de kwestie-Cuba
een ruw soort justitie gepleegd,
waarvan men het resultaat ze
ker mag loven en wellicht de
noodzaak erkennen. Maar dat
neemt niet weg dat hier macht
in de plaats van recht is gesteld,
een in feite luguber principe dat
indruist tegen de beginselen die
ten grondslag liggen aan de Ver.
Naties. Hier geldt als bij de
N. A. V. O. overigens dat het
misschien verkieslijker ware ge
weest de formele gang van zaken
in acht te nemen, maar dat dan
het effect verloren was gegaan
en het (goede) doel niet bereikt.
Een speciale commissie van de
Verenigde Naties heeft donder
dag een resolutie aangenomen,
waarin de leden-landen wordt
aanbevolen economische en di
plomatieke sancties uit te voe
ren tegen Zuid-Afrika, om dit
land te dwingen zijn rassenpoli
tiek te herzien.
De resolutie is door dc Afri
kaanse en Aziatische landen op
gesteld. Onder meer wordt voor-
gesteld diplomatieke betrekkin
gen te verbleken en Zuidafri-
kaanse goederen te boycotten.
Tevens wordt aan de veiligheids
raad gevraagd te overwegen Zuid
Afrika als V. N.-lid te schrappen
wanneer dit nodig mocht blijken.
De resolutie werd mot 6ü te
gen 16 stemmen aangenomen. Af-
gevaardigden van 13 landen ont
hielden ziéh van stemming. De
resolutie moet nog door de Al
gemene Vergadering worden
goedgekeurd, waarbij een twee
derde meerderheid vereist is.
In de resolutie worden de vol
gende sancties voorgesteld:
1. Verbreken van de diploma
tieke betrekkingen met de
Zuidafnkaanse regering, of
het niet aangaan hiervan.
3. Het sluiten van de havens voor
alle schepen die onder Zuid-
Afrikaanse vlag varen.
3. Het verbod tot aandoen van
Zuidafnkaanse havens voor
schepen van lcdenlanden.
4. Boycot van alle Zuidafrikaan-
se goederen en stopzetten van
de uitvoer, met inbegrip van
wapens en munitie, naar Zuid-
Afrika.
5. Het weigeren van landings-
en doorgangsfaciliteiten aan
alle Zuidafrikaanse vliegtui
gen.
In de resolutie wordt voorts
instelling van een speciale com
missie van toezicht gevraagd.
ZATERDAG 3 NOVEMBER
v.m. n.m.
Breskens
Terneuzen
I fansweert
Walsoorden
4.53 5.21
5.28 5.56
6.08 6.36
6.18 6.46
ZONDAG 4 NOVEMBER
Rreskens
Terneuzen
Hanswee rt
Walsoorden
v.m.
5.38
6.13
6.53
7.03
n.m.
6.12
6.47
7.27
7.37
MAANDAG 5 NOVEMBER
Rreskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
6.34
,7.09
'7.49
7.59
n.m.
7.17
7.52
8.32
8.42
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
7.37
17.10
13.09
21.34
7.39
17.08
13.34
22.40
7.40
17.06
14.32
23.53
7.42
17.04
15.04
ZUIDELIJKE WIND
Boven Ierland bevindt zich het
centrum van een depressie die
het weer in West-Europa bepaalt.
Zij veroorzaakt bij ons zuidelijke
winden waarmee koude continen
tale lucht wordt aangevoerd. De
westelijke begrenzing van deze
lucht strekt zich uit van de
Noordzee naar West-Frankrijk.
Dit front veroorzaakt plaatselijk
wat regen en verandert maar
weinig van plaats. In verband
hiermee wordt voor vandaag
veel bewolking verwacht met
hier en daar wat regen. De wind
neemt wat af daar de bovenge
noemde depressie langzaam op
vult,
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Zuidelijke wind
tialf tot zwaar bewolkt met
hier en daar wat regen. Kiach-
tige tot matige zuidelijke wind.
Weinig verandering in tempe
ratuur.
SUCCES VOOR OE THANT
Als Kennedy volstaan had met
een klacht bij de Veiligheidsraad,
was er nog gepraat als de raket
bases waar het over ging al ver
ouderd waren.
Niettemin heeft de waarne
mend secretaris-generaal met
zijn diplomatiek talent kans ge
zien de eigenlijk gepasseerde
volkerenorganisatie een uiterma
te belangrijke en heilzame rol te
laten spelen in het conflict. Veel
daarvan bleef achter de scher
men verborgen, maar zijn zeer
tactische boodschappen aan bei
de partijen alleen al hebben op
geraffineerde manier de aller-
scherpste kanten van het con
flict geslepen en Chroesjtsjov
bijvoorbeeld de Amerikaanse
toezegging opgeleverd waarop
deze zijn uittocht baseerde.
Thant heeft daardoor het aan
zien van de Ver. Naties in het
algemeen vergroot, maar hij
heeft dat speciaal gedaan in het
Sowjet-blok, waar men hem
sinds hij tijdelijk Hammars-
kjoeld opvolgde maar amper
tolereerde als tussenfase tot
Chroesjstjovs troika-idee de or
ganisatie kon ontmannen.
Nu Chroesjtsjov zoveel baat
heeft gehad bij een echte boven
de partijen staande secretaris
generaal met gezag, als Thant
is geworden, zal hij er wellicht
wei tweemaal over denken deze
aan de kant te zetten. Voor
Thant is er na de vriendelijke
boodschappen die plotseling uit
Moskou op zijn tafel komen na
alle onaangenaamheden die hij
vandaar eerst ondervond, reden
om zich voor een volle ambts
termijn kandidaat te stellen,
waarbij zijn verkiezing verzekerd
is. En dan mag hij verder pieke
ren hoe de organisatie zo krach
tig te maken dat ruwe justitie
als in het Cubaanse geval niet
meer nodig of mogelijk is.
(Nadruk verboden.)
Noordstraat 102 - Telefoon 3128
Terneuzen
Een woordvoerder van de
1 Amerikaanse minister van De-
fensie heeft donderdag medege
deeld, dat een voorlopige analyse
van boven Cuba genomen foto's
er duidelijk op wijst, dat aan het
ontmantelen van de Sowjet-
raketbases op Cuba wordt ge
werkt.
Uit de foto's blijkt, dat zich op
de bases geen lanceertorens meer
bevinden, en dat ook een groot
deel van ander lanceermateriaal
is weggehaald. Ook de elektri
sche kabels tussen de controle,
posten en de lanceerinrichtingen
zijn verwijderd.
Voorts zijn gedeelten van de
terreinen, waarop de bases ge
vestigd waren, omgeploegd.
Hugh Gaitskell is donderdag
avond zonder oppositie herko
zen als fractieleider van de La-
bouvpartij in het Lagerhuis in
het zittingsjaar 1962-1963. Her-
bert Bowden werd ook met alge
mene stemmen herkozen als
partij-organisator in het parle
ment. (Chief Whip.)
Het Amerikaanse ministerie
van Defensie heeft donderdag
avond bevolen alle 14.000 lucht-
piachtreservisten, die onder de
wapenen zijn geroepen voor
troepenvervoer door de lucht in
verband met de Cubaanse crisis,
in dienst moeten blijven. Iedere
reservist die binnenkort met
groot verlof zou gaan zal een
jaar langer moeten dienen. Het
congres heeft hier speciale mach-
tiging toe gegeven.
Een woordvoerder van het
ministerie zei dat het doel van
deze maatregel is de 24 iucht-
machteskaders voor troepenver
voer op volle sterkte te houden.
Communistisch China heeft de
bemiddelingsvoorstellen in het
Chinees-Indische grensgeschil,
die president Nasser van Egypte
gedaan had, verworpen.
Dit deelde de president van de
Egyptische uitvoerende raad, Ali
Sabri, vrijdag' mee.
Het Witte Huis heeft met
kracht een tegenspraak geleverd
op het bericht van de „New
York Herald Tribune" over
premier Chroesjtsjovs eerste
brief aan Kennedy over Cuba.
Deze brief, die 26 oktober aan
president Kennedy was gezon
den en niet gepubliceerd is, zou
volgens het Amerikaanse blad
geschreven zijn „door een man,
die zich in een uiterste staat van
De Cubaanse regering heeft
de secretaris-generaal van de
Verenigde Naties, Oe Thant. en
zijn metgezellen niet met lege
handen naar New York terug
laten gaan. Ieder lid van het ge
zelschap trof voor het vertrek
in zijn hotelkamer twee dozen
Havanna-sigaren en een fles rum
aan zaken die in de Verenigde
Staten niet te krijgen zijn door
de economische blokkade.
De luchtverkenning boven
Cuba, zo is in welingelichte
kringen in Washington meege
deeld, wordt nu uitgevoerd door
vliegtuigen, die beneden het „ra
darniveau" hun doel kunnen
naderen en zo minder kwetsbaar
zijn dan de U-2's.
De vliegtuigen van dit type
moeten een langzame glijvlucht
maken op grote hoogte om foto's
te kunnen maken,
In het zuiden van Florida
heerst nog steeds een grote mili
taire activiteit. Soldaten treffen
voorbereidingen om zich in te
graven en bouwen mitrailleurs
nesten. Piloten, die sinds het uit
breken van de Cubaanse crisis
bijna voortdurend dienst hebben
gedaan, worden afgelost en nieu
we versterkingen voor de marine
stromen binnen. In Port Ever.
glades zijn vier landingsvaartui
gen aangekomen.
Ondanks hardnekkige pogin
gen is de gezagvoerder van de
499 ton nietende Nederlandse
kustvaarder „Rana" er vrijdag
middag niet in geslaagd, zijn
schip te behouden. Het verdween
op ongeveer 25 mijl van Hanst-
holm aan de Deense westkust in
de golven, nadat eerder de acht
overige leden van de bemanning
het vaartuig hadden verlaten. De
gezagvoerder werd opgepikt door
de Britse treiler „Ross Jackal".
Donderdagochtend vroeg was
de scheepvaart in de Noordzee
verzocht uit te zien naar de
„Rana", eigendom van de N. V.
Motorschip „Irene" in Delfzijl,
die op 25 oktober uit de Engelse
plaats Boston naar Oslo was
vertrokken, maar nog niet was
aangekomen op de plaats van be
stemming.
Ruim een etmaal later meldde
het radiostation Ska gen. dat de
„Rana" zich in moeilijkheden
bevond bij de Deense westkust.
Het kustvaartuig, dat sterk naai
stuurboord helde, was snel zin
kende, De opvarende verlieten
kort daarop allen de „Rana". De
gezagvoerder keerde echter terug
om te pogen de pomp aan de
gang te houden en zo het schip
te behouden. Als gevolg van het
zware weer mocht dit echter niet
baten en om 17 uur verdween
de „Rana" onder water, nadat
de kapitein zich op het laatste
ogenblik nog had kunnen red
den. Hij kwam aan boord van de
treiier „Ross Jackal". Vijf van
zijn bemanningsleden namelijk
de stuurman Schipperse, de twee
de machinist Lalkens, de matro
zen Volman en Huvor en de
lichtmatroos Plat waren eer
der opgepikt door de 4.908 ton
metende Oostduitse vrachtboot
„John Brinckmann" uit Rostock.
De overige drie bemanningsleden
werden gered door de Britse
treiler „Ross Tern".
Het Oostduitse vrachtschip
wordt hedenmiddag omstreeks 4
uur in Hoek van Holland ver
wacht.
De Nobelprijs voor scheikunde
is donderdag toegekend aan dr.
John Cowdery en dr. Max Fer
dinand Perutz. beiden van de
Universiteit van Cambridge in
Engeland.
COMMANDO
WISSELING
HOOFDKWARTIER
AMERIKAANSE
STRIJDKRACHTEN
IN EUROPA
Op het hoofdkwartier van de
Amerikaanse strijdkrachten in
Europa, te Saint-Germain-en-
Laye bij Parijs, heeft generaal
Lauris Norstad (links) het com
mando overgedragen aan gene
raal Lyman Lemnitzer.
In de Australische staat Vic
toria is vrijdag een staking uit
gebroken onder ongeveer elf
duizend arbeiders in de vlees- en
metaalindustrie en de brouwe
rijen, ter ondersteuning van
vakbondseisen voor een extra
week vakantie per jaar en uit
protest tegen toepassing van
strafmaatregelen volgens de Ar-
bitragewet.
opwinding bevond en die over
weldigd scheen door het voor
uitzicht van een kernoorlog".
De woordvoerder van het Wit
te Huis nu heeft verklaard, dat
het artikel waarin dit gezegd is»
„volmaakt ongegrond" is en
duidelijk geschreven is door
iemand, die de brief van de heer
Chroesjtsjov van 26 oktober niet
gezien heeft.
„In werkelijkheid", aldus de
woordvoerder van het Witte
Huis, „vormde de brief van 26
oktober de basis voor het ant
woord van president Kennedy
op 27 oktober, waarin hij zegt
verheugd te zijn over het „ver
langen" van de heer Chroesjt
sjov naar een snelle oplossing
van de kwestie,
Mikojan heeft donderdag
avond twee uur lang gesproken
met Oe Thant. Op vragen van
journalisten zei hij„Ik heb met
mijn oude vriend Oe Thant een
interessante en diepgaande be
spreking gehad'".
Mikojan wilde niet nader op
de bespreking ingaan en zei te
gen de verslaggevers: „U wilt
te veel weten".
Bij zijn terugkeer in de Sow-
jetrussische legatie, waar hij
verblijft, zei Mikojan tegen ver
slaggevers dat hij aan Oe Thant,
een boodschap van Chroesjtsjov
heeft overgebracht. Een der
aanwezigen vroeg of, nu Zorin,
Koeznetsov en tenslotte Miko
jan Oe Thant hebben bezocht,
Chroesjtsjov de volgende zal
zijn. Mikojan antwoordde glim
lachend: „U wilt alles meteen
weten". Een woordvoerder van
de Verenigde Naties zei dat de
bespreking „in een hartelijke
sfeer" werd gevoerd en dat de
gedachtenwisseling „vruchtbaar"
is geweest.
Radio-Amman heeft vrijdag
een legercommuniqué van imam
Mohammed omgeroepen, waarin
werd gezegd dat de koningsge
zinde troepen een zware neder
laag hebben toegebracht aan
republikeinse troepen in Sanaa,
in het noorden van het land. De
koningsgezinde troepen, die vol
gens het communiqué oprukken
naar de hoofdstad Sanaa, heb
ben de republikeinen zware ver
liezen toegebracht en de wegver
bindingen tussen Sanaa en Sa-
daa afgesneden. Voorts maakten
zij twee pantserwagens en twee
Russische machinegeweren buit.
Een woordvoerder van het In
diase ministerie van Defensie
heeft vrijdag bekendgemaakt,
dat Indiase en Chinese troepen
bij Walong van „vaste" stellin
gen uit donderdag elkaar heb
ben beschoten. Walong ligt aan
de oostkant van het noordooste
lijke grensgebied. Elders in het
omstreden frontgebied was er
ook geen wijziging in de toestand
gekomen, aldus de woordvoer
der.
Intussen zijn de V. S. begonnen
met het overbrengen van wapens
uit West-Duitsland naar India.
Het gaat om lichte infanterle-
wapens en ander materieel.
Voorts zullen Amerikaanse vlieg
tuigen berghouwitsers naar In
dia vervoeren, welke door Tur
kije zijn aangeboden.
Op de regionale conferentie
van de voedsel- en landbouw
organisatie der Verenigde Na
ties, welke op het ogenblik in
Tunis wordt gehouden, hebben
de delegaties van 18 Afrikaanse
landen geëist dat de Zuidafri
kaanse delegatie de toegang tot
de conferentie wordt ontzegd.
Dr. B. R. Sen, de directeur-
generaal van de F. A. O., ver
klaarde hierop dat als een reso
lutie van deze strekking' mocht
worden aangenomen, hij deze
regionale conferentie onmiddel
lijk zou moeten sluiten. Alleen
de algemene conferentie van de
F. A. O. kan beslissingen nemen
over kwesties betreffende het
lidmaatschap.
De door Mauritius ingediende
resolutie werd later met 18 tegen
3 stemmen aangenomen. Frank
rijk, Engeland en Zuid-Afrika
stemden tegen, terwijl Tunesië
zich van stemming onthield.
Nadat de resolutie was aan
vaard. verzocht de voorzitter van
de bijeenkomst de afgevaar
digde van Nigeria de Zuid
afrikaanse delegatie, de zaal te
verlaten. Voorts zei hij tot de
directeur-generaal van de F. A.
O., dat hij de conferentie voor
gesloten kon verklaren of kon
volstaan met het opnemen van
de motie in de notulen. Dit ver
slag zal volgend jaar worden
besproken op de algemene ver
gadering van de F. A. O., die
alleen bevoegd is tot het wijzi
gen van het handvest.
De afgevaardigden van Zuid-
Afrika vroegen daarop directeur-
generaal Sen „machtiging om
zich tijdelijk terug te trekken
voor het plegen van overleg"
met hun regering.
De bijeenkomst werd gesloten,
nadat de gedelegeerden waren
uitgenodigd hedenochtend weer
bijeen te komen.