Knabbelen aan Berlijn
Russische nota's aan
het Westen
Relletjes in Rhodesië
Groep van twaalf Oostduitsers
bereiken zwemmend de vrijheid
DINSDAG If! OKTOBER 1962
18e Jaargang Nr 5729
Het grote risico
Steuntje in de rug
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
GOUVERNEUR
BARNETT
70N- en MAANSTANDEN
CUBAANSE
PATROUILLEBOOT
DOOR ONBEKEND
SCHIP TOT ZINKEN
GEBRACHT
DEENSE KONINGIN
MET PRINSESSEN
TERUG NAAR
KOPENHAGEN
BELGISCHE PRINS
LICHT GEWOND
TIJDENS STUDENTEN-
REL
OPNIEUW -
OVERSTROMINGEN
IN SPANJE
WITTE
KRUIS
DE Cftte PIJNSTILLER
WITTE KRUIS
TWEE MAAL
LEVENSLANG TEGEN
STASJINSKI GEEIST
RUSSISCHE
RAKETPROEVEN
BRITS NAZILEIDER
VEROORDEELD
„Schot op de maan"
uitgesteld
BUS DOOR TREIN
GEGREPEN
IMAM EL BADR VAN
JEMEN NOG IN LEVEN
Drie Nederlandse zeelui
in Denemarken veroordeeld
Fmnkwfe? W «fiennement! Terrt«uz«*
jireeteör-HoofdredaetetiT L van de SenSs
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratle-adres: Smidswa]
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs; ƒ6,— per kwartaal: per
maand f2.—: per week 48 et Losse nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefstei N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuren
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1.10. Iedere regel meer
22 et. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Terwijl Gromyko en Rusk in
fjew York weer praatten over
Ber]jjn en weer vruchteloos
toonden de gebeurtenissen in
de stad zelf aan dat er wel dege
lijk iets veranderd is, of daar
over nu een akkoord is bereikt
of niet. De vopo's weigerden een
Britse ambulance toe te laten
door do muur en de Russen wei
gerden een Westelijk protest
hiertegen in ontvangst te nemen.
Beide weigeringen zijn in flag
rante strijd met het recht. Ge
allieerde voertuigen staat het
vrij volgens de akkoorden van
Potsdam zich door de hele
stad, Amerikaanse, Britse, Fran
se en ook de Russische sector, te
bewegen. Maar als de vopo's met
de wapens schietklaar dat belet
ten, wat dan? Dan is een pro
test bij de Russen die volgens
dezelfde akkoorden verantwoor
delijk zijn voor wat in Oost-Bor-
lijn gebeurt volkomen op zijn
plaats.
Maar als die weigeren zelfs
maar kennis te nemen van het
voorval (omdat deze zaak naar
hun mening alleen de Oostduit
sers aangaat wie ze de souverei-
niteit over de stad hebben ge
geven), wat dan?
Het Westen heeft a! sinds
Chroesjtsjov jaren geleden aan
kondigde dat hij een apart
vredesverdrag met Ulbricht zou
sluiten, de tijd gehad over deze
vraag „wat dan?" na te denken.
En kennelijk geen antwoord ge
vonden.
Er is natuurlijk een Westber-
lijns antwoordmen kan een
voudig de vopo's die een gealli
eerde auto tegenhouden, omver
rijden. Maar de schietpartij die
daarvan het gevolg moet zijn,
draagt de kiem in zich van een
oorlog. En wie kan het in ge
weten verantwoorden terwille
van een ambulance die niet eens
nodig was, een oorlog te begin
nen? Geen zinnig mens. En zo
zit men in de impasse.
Het Westen kan niet meer
doen dan zeggen dat het op zijn
rechten staat en moet toezien
dat stukje voor stukje die rech
ten verloren gaan voor wie be
houd tegenmaatregelen nodig
zijn die naar omvang en risico in
geen verhouding staan tot het
belang dat men verdedigen wil.
Zo is de realiteit, waarvan de
konsekwentie is dat de Russen,
of in hun naam de Oostduitsers,
zich al die onrechtmatigheden
zullen aanmatigen, waarop het
Westen geen zinnige sancties
heeft.
En dat is vrijwel alles, op het
verbreken van de verbindingen
tussen West-Berlijn en de vrije
wereld na. E&n aantasting daar
van kan het Westen onder geen
beding over zijn kant laten gaan.
Dat is de grens waartoe Ulbricht
met Russische steun in de rug
kan gaan. En dus zal gaan.
Waarbij dan de kwetsbare ver
bindingen over de weg, per
spoor en door de luchtcorridois
een aanleiding zullen blijven tot
spanningen van de gevaarlijkste
soort.
(Nadruk verboden.)
OP DE MEESTE
PLAATSEN DROOG
Boven Ierland handhaaft zich
een gebied van hoge luchtdruk.
Langs de noordelijke flank ervan
trekken storingen van IJsland
naar Zuid-Noorwegen. Deze sto
ringen zullen vandaag maar
weinig invloed op het weer in
ons land uitoefenen. Het blijft
bij ons op de meeste plaatsen
droog weer met aanvankelijk
hier en daar mist en overigens
een veranderlijke bewolking. In
de middagtemperaturen wordt
weinig verandering verwacht. De
wind blijft zwak tot matig. In
hoofdzaak uit richtingen tussen
west en noordwest.
medegedeeld door het K. N. M. I
geldig tot hedenavond.
Dezelfde temperaturen.
Veranderlijke bewolking, maar
"•P de meeste plaatsen droog
weer. Zwakke tot matige wind,
'iverwegend tussen zuidwest en
noordwest. Weinig verandering
in temperatuur.
DINSDAG 16 OKTOBER
v.m. n.m.
Bvpskens 3.21
OVERSTROMINGEN
IN SPANJE
Tengevolge van hevige regenval
vond langs de autoweg van
Madrid naar Franeia bij Gerona
een aardverschuiving plaats,
waardoor een deel van de auto
weg in de diepte verdween. Het
gehele gebied rond Gerona heeft
ernstig te lijden gehad van het
hoge water.
Terneuzen
3.56
4.14
Hansweert
4.36
4.54
Walsoorden
4.46
5.04
WOENSDAG
17 OKTOBER
v.m.
n.m.
Rreskens
4.12
4.28
Terneuzen
4.47
5.03
Hansweert
5.27
5.43
W alsoorden
5.37
5.53
Okt
16
7.05
17.46
19.56
10.37
17
7.07
17.44
20.38
11.52
18
7.08
17.41
21.27
12.58
19
7.10
- 17.39
22.23 -
13.54
Het Amerikaanse ministerie
van Justitie heeft maandag het
hof van beroep in New Orleans
verzocht, gouverneur Ross Bar-
nett van Mississippi tot een
boete van 100.000 dollar te ver
oordelen wegens minachting van
de uitspraken van dit hof. Ook
zou het hof volgens het minis
terie de gouverneur tot een
boete van 10.000 dollar moeten
veroordelen voor elke dag dat
deze gehoor geeft aan de uit
spraken.
Gouverneur Barnett is, zoals
gemeld, enige tijd geleden door
het hof te New Orleans gedag
vaard omdat hij zich tegen de
bepalingen van het hof in, had
bemoeid met de toelating van de
negerstudent Meredith tot de
universiteit van Oxfort, en geen
maatregelen had genomen om
de handhaving van de orde te
verzekeren. De gouverneur is tot
dusver nog niet voor het hof
verschenen. Zijn advocaten heb
ben betoogd dat hij alleen die
bevelen zou opvolgen waar hij
zich mee kan verenigen.
In Martinsville, in de Ameri
kaanse staat Virginia, heeft
maandag de 17-jarigp Hazel
Adams als eerste negerstudente
het Patrick Henry College, een
afdeling van de universiteit van
Virginia, betreden. Haar toela
ting was woensdag j.l. door een
federale rechter gelast. Er deden
zich maandag bij haar aankomst
bij de collegegebouwen geen
moeilijkheden voor.
Een niet-geïdentifieeerd vaar
tuig heeft vrijdagavond ter hoog
te van Havanna een Cubaanse
patrouilleboot aangevallen en
tot zinken gebracht.
Van de vier opvarenden van de
patrouilleboot werden twee ge
wonden opgepikt door het aan
vallende schip, dat hen op het
nabijgelegen Britse eiland Cay
Sal afzette. Vandaar werden de
gewonden, van wie er een ern
stig aan toe was, zondagavond
per vliegtuig naar Miami in Flo
rida overgebracht voor behande
ling van hun schotwonden.
Volgens een van de gewonden
waren de twee andere opvaren
den van de patrouilleboot naar
de Cubaanse kust gezwommen.
Inmiddels zijn zes mannen met
een vaartuig van de Amerikaanse
kustwacht van het eiland Cay
Sal naar Miami gebracht. Er zou
den aanwijzingen zijn, dat zij de
bemanning vormden van het
schip dat de Cubaanse patrouille
boot tot zinken heeft gebracht.
Het Cubaanse ministerie van
Defensie heeft zondag melding
gemaakf van het optreden van
een „piratenvaartuig" voor de
kust van de provincie Matanzas.
Dit schip had een Cubaanse ple
zierjacht beschoten, waardoor
twee van de vier opvarenden wa
ren getroffen, aldus de Cubaan
se lezing.
Om 12 uur gistermiddag is
koningin Ingrid van Denemar
ken met haar twee dochters, de
prinsessen Margarefhe en Bene
dikte, in een Caravelle-lijntoestel
van de S. A. S, van Schiphol
naar Kopenhagen teruggekeerd.
Naar bekend hebben de Deen
se gasten het afgelopen week
eind een particulier bezoek ge
bracht aan de Nederlandse
koninklijke familie.
Prins Alexander, de zoon van
koning Leopold en prinses Li-
lianne, is licht gewond g;eraakt
tijdens studentenrelletjes in Leu-
ven, die overigens geen ernstige
vormen aannamen. Volgens de
„Gazet van Antwerpen" moest
de prins „het hazenpad kiezen"
bij een charge van de Leuvense
politie op een samenscholing van
studenten voor een bioscoop.
Een woordvoerder van het pa
leis te Brussel bevestigde maan
dag, dat prins Alexander vrij
dagavond bij het verlaten van
een bioscoop zonder dat hij
bij enige manifestatie was be
trokken „in een verwarde
situatie belandde en een lichte
va] deed". Hij bezeerde zich
daarbij aan de elleboog, die hij
enkele dagen in een verband
heeft gedragen.
Prins Alexander studeert medi
cijnen in Leuven.
Een Spaanse regeringswoord
voerder heeft maandag meege
deeld dat zich jn het gebied van
Alicante, in Oost-Spanje na
hevige regenval overstromingen
hebben voorgedaan. 250 mensen
moesten worden geëvacueerd.
Naar tot dusver Uriend is ge
worden zijn twee mensen een
vrouw en haar zoontje ver
dronken, Aan de te velde staan
de gewassen is grote schade toe
gebracht.
Ook in de provincies Valencia
en Casteilon kwamen overstro
mingen voor, maar er is daar
geen melding gemaakt vain
slachtoffers. De hoofdverkeers
weg van Valencia naar Barce
lona zou in de buurt van Cas
teilon de la Plana onder water
staan.
Kiespijn... maar ook andera
plagende pijnen stilt u het snelst
met WITTE KRUIS, (poeders,
tabletter» of cachets!)'
Da Saiicyl-vrija pijn
stiller, dia géén maag
klachten veroorzaakt!
Een woordvoerder van het
'Amerikaanse ministerie van Bui
tenlandse Zaken heeft maandag
meegedeeld, dat met de Sowjet-
nota over Berlijn die zaterdag
zoals gemeld aan de Verenigde
Staten, Engeland en Frankrijk
is gezonden, een einde is geko
men aan de langdurige uitwisse
ling van nota's over de spanning
in deze stad. Hij gaf te kennen
dat het Westen op deze jongste
nota niet meer zal antwoorden.
Volgens Westelijke diplomaten
wijst de Sowjet-Unie de verant
woordelijkheid voor de inciden
ten bij de Beriijnse muur van de
hand en beschuldigt zij do Weste
lijke mogendheden van „gevaar
lijke provocaties".
De vorige week heeft de Sow-
jet-Unie ook een nota over het
luchtverkeer naar West-Berlijn
aan de Verenigde Staten doen
toekomen, zo zei de woordvoer
der van het State Department.
Volgens Amerikaanse functio
narissen hadden de Russen de
bevoegdheid van de Westelijke
commandanten in Berlijn om een
overeenkomst met West-Duits-
land aan te gaan betreffende de
De openbare aanklager bij de
rechtbank in Karlsruhe heeft
maandag twee maal levenslange
gevangenisstraf geëist tegen de
30-jarige Sowjet-onderdaan Bog-
dan Stasjinski wegens mcord, op
12 oktober 1957, op de Oekraini-
sche schrijver Rebet en in 1959
opf de Oekrainische emigranten
leider Bandera. Stasjinski, die
later uit de Sowjet-Unie naar
West-Duitsland uitweek, had zich
eigener beweging bij de West-
duitse politie gemeld en vrijwil
lig een bekentenis afgelegd.
Voorts eiste de openbare aan
klager tegen Stasjinski drie jaar
gevangenisstraf wegens het on-
ierhouden van verraderlijke be
trekkingen met het vroegere
Sowjet-ministerie voor de staats
veiligheid, alsmede levenslang
verlies van zijn burgerlijke rech
ten.
eisen van luchtwaardigheid voor
het gebied van West-Berlijn, in
twijfel getrokken. Ook op deze
nota zou niet worden geant
woord.
Volgens hoge Amerikaanse
functionarissen verwachten de
Verenigde Staten dat premier
Chroestsjov na de verkiezingen,
die de volgende maand in de Ver.
Staten zullen worden gehouden,
weer zal gaan aandringen op be
paalde maatregelen die het Wes
ten inzake Berlijn zou moeten
nemen. Genoemde functionaris
sen zeiden dit op een door het
State Department georganiseer
de studiebijeenkomst voor hoofd
redacteuren en televisiemedewer
kers. Washington verwacht naar
hun zeggen enkele „zeer span
nende weken en maanden". Met
het oog op deze aangelegenheid
en binnen de regering is men al
gemeen van gevoelen dat er nog
vóór Kerstmis een nieuwe crisis
zal ontstaan. De Sowjet-Unie
stelt zich nog steeds op 't stand
punt, aldus de functionarissen,
dat alleen de terugtrekking van
de Westelijke troepen uit Berlijn
een basis kan vormen voor on
derhandelingen.
CENTRUM VOOR
INDUSTRIËLE
VORMGEVING
GEOPEND
v-
H. K. H. Prinses Beatrix heeft
maandagochtend het centrum
voor industriële vormgeving aan
het Damrak te Amsterdam offi
cieel geopend.
Bij haar aankomst zette de
Prinses haar handtekening op
een plaatje, dat met een aantal
andere plaatjes opgehangen
werd in de zgn. „Gastenboom",
welke in liet gebouw staat.
De Sowjet-Unie zal tussen 16
oktober en 30 november op twee
plaatsen in de Stille Oceaan een
nieuw soort meertraps-raket
voor kosmische doeleinden be
proeven, zo meldt het Russische
persbureau Tass.
Volgens Tass heeft de Sowjet-
russische regering aan de be
trokken regeringen gevraagd om
hun schepen en vliegtuigen te
waarschuwen uit veiligheidsoog
punt de proefgebieden niet bin
nen te komen.
In het afgelopen weekeinde is
een groep van twaalf Oostduit
sers erin geslaagd ongemerkt
naar West-Berlijn te ontsnappen
door het overzwemmen van een
rivier tussen Oost- en West-
Berlijn.
De leider van de Engelse na-
tionaal-socialistische beweging,
Colin Jordan, is maandag tot
negen maanden gevangenisstraf
veroordeeld. Hij werd met drie
anderen schuldig bevonden aan
overtreding van de wet op dp
publieke orde, in verband met de
politieke organisatie .Speerpunt'.
De secretaris van deze beweging,
John Tyndall werd tot zes maan
den veroordeeld. Dp beklaagden
Deni Pirie en Kerr-Ritchie
kregen iedel drie maanden.
Twee mannen, die als voor
hoede fungeerden, hadden eerst
de prikkeldraadversperring op
de Oostduitse oever doorgeknipt,
om vervolgens als eersten het
water over te zwemmen. Daarna
volgden nog vier vrouwen en zes
mannen.
De meeste vluchtelingen moes
ten na het volbrengen van de
tocht als gevolg van de door
stane koude in een ziekenhuis
worden opgenomen. Toen zij het
water in gingen, was de tempe
ratuur van de lucht nauwelijks
zes graden.
Dit was de grootste groep, die
sinds de oprichting van de Ber
iijnse muur erin slaagde ge
meenschappelijk zwemmend
naar West-Berlijn te ontkomen.
Eén der vluchtelingen was een
20-jarig meisje, dat reeds zes
maanden gevangenisstraf had
ondergaan voor een eerdere po
ging tot ontvluchting.
Bij Naila. in Noord-Beipren,
wist een lid van de Oostduitse
volkspolitie met zijn moeder,
broer en zuster ongemerkt door
de prikkeldraadversperring naar
West-Duitsland te ontkomen.
Naar maandag in Cape Ca
naveral is bekendgemaakt, is het
plan om dinsdagochtend met be
hulp van een Atlas-Agena-B-
raket een onbemand ruimtevoer
tuig van het type Ranger V naar
de maan te schieten, 24 uur uit
gesteld.
Zaterdagavond is nabij Coim-
bra, in Portugal, een autobus
met bedevaartgangers op een
spoorwegovergang door een
trein gegrepen. Acht personen
werden gedood en twintig ge
wond. De overwegwachter had
nagelaten de spoorbomen neer
te laten.
In Bancroft, Noord-Rhodesië,
heeft de politie zondag 27 arres
taties verricht na ongeregeld
heden, ontstaan in een bierhal.
De politie maakte van de wapen-
stokken gebruik om een menigte
van tussen twee- en drieduizend
Afrikanen te verspreiden.
In Salisbury hebben zich in
twee Afrikaanse wijken inciden
ten voorgedaan tijdens vergade-
ringen van het Zuid-Rhodesische
Afrikaanse vakbondscongres. De
politie maakte van rookpatronen
gebruik en verrichtte een aantal
arrestaties.
In Bulzwayo vielen 400 Afri
kanen de politie aan, na de ar
restatie van een spreker op een
politieke bijeenkomst. De menig
te gooide stenen en flessen naar
de politie, die daarop traangas
gebruikte om de menigte te ver
spreiden.
De politie te Salisbury heeft
meegedeeld, dat een Afrikaanse
politieman zondag in het zieken
huis is overleden nadat een
groep Afrikanen hem met stenen
De correspondent in Sanaa van
het Egyptische blad „Al Ahram"
heeft gemeld, dat imam El Badr
van Jemen, die naar aanvanke
lijk werd aangenomen bij de be
schieting van zijn paleis in Sanaa
zou zijn omgekomen, nog steeds
in leven is. Tijdens de beschie
ting zou hij van kleding hebben
verwisseld met een paleiswacht
en uit het paleis hebben kunnen
vluchten. Hij zou nu bij een der
Jemenitische stammen een toe
vlucht hebben gezocht.
Volgens de correspondent, die
zijn inlichtingen van een zegs
man van de nieuwe revolutionai
re regering kreeg, zou het mis
verstand zijn ontstaan door hef
vinden van een lijk, gekleed in
de uniform van de imam.
Het persbureau voor het Mid
den-Oosten meldde later uit Sa
naa dat de imam in Saoedi-Ara-
bië in het ziekenhuis van Dah-
ram ligt met een ernstige been
wond.
aangevallen, vervolgens met ben.
zine overgoten en tenslotte in
brand gestoken had.
De politie maakte verder ge.
wag van verscheidene gevallen
van brandstichting' in Zuid-Rho-
desië met kerken als het voor>
naamste doelwit.
In Salisbury is zondag de vor
ming bekendgemaakt van een
nieuwe Afrikaanse nationalisti
sche partij, de onafhankelijke
democratische volksunie. Voor
zitter van de partij is een Afri
kaanse zakenman, J. J, Rice. De
partij wil op niet-gewelddadige
wijze te werk gaan volgens het
beginsel: „Eén man, één stem".
In Kopenhagen zijn drie leden
van de bemanning van de Gro
ninger kustvaarder „Kars" de
kapitein, de eerste stuurman en
de machinist aangehouden
wegens smokkelen. Zij zijn zon
dag door een politierechter in
Kopenhagen veroordeeld tot tien
dagen hechtenis. De mannen
werden er van beschuldigd dat
zij samen met vier Denen 500.000
sigaretten en 3 a 400 flessen
sterke drank in Denemarken
hebben binnengesmokkeld. De
drie Nederlanders hebben ont
kend. De vier Denen zijn onlangs
op soortgelijke beschuldigingen
veroordeeld.
Volgens het Deense blad „Poll-
tiken" zou de contrabande in een
raceboot aan wal zijn gebracht.
Om de douane te misleiden zou
den zij de artikelen door de vier
Denen van boord hebben laten
halen nadat de boot uit de haven
van Kopenhagen was vertrokken.
De vier Denen brachten dan de
smokkelwaar met de raceboot in
Denemarken binnen.
De rederij Kamps Scheepvaart
in Groningen deelde maandag
morgen mede dat er maandag
drie zeelui uit Nederland zijn
vertrokken om de gearresteerd*
bemanningsleden van de „Kars"
te vervangen. Het schip ligt in
Kopenhagen en zal zo spoedig
mogelijk weer uitvaren. De
„Kars" verzorgt een lijndien
tussen Parijs en Kopenhagen.