Het
weer
Particulier initiatief komt met gigantisch
reconstructieplan voor Utrecht
Vier-en-dertig doden
ernstig spoorwegongeluk
in Polen
bij
Verf met voldoening
DONDERDAG.1! OKTOBER 1962
18e Jaargang Nr 5725
\SJECHOSLOWAAKS
VLIEGTUIG EVEN
VOOR LANDING
NEERGESTORT
Tsjombe beschuldigt
Amerika en België van
wapenleveranties aan het
centrale Kongolese leger
DAMES!
THEEDOEK o< BADDOEK?
THEEDOEKEN
TAFEL- en BEDDE-
LINNENGOED
VERKEER ONDERVOND
HINDER VAN DE
DICHTE MIST
Indonesische invasievloot had zee
gekozen met 120 schepen
en 14.000 man
PRESIDENT KENNEDY WAS OP DE HOOGTE
Lage waterstand berokkent de
rivierscheepvaart moeilijkheden
Chinese grenswachten
door Indische troepen
aangevallen
(ON- en MAANSTANDEN
WEERBERICHT
HOOGWATER
Fnutfjertng W »Sermemènt; Temetftefl
Directeur-Hoofdredacteur I- van de Sartde
Redactie-adres: Noordstraat 55—S?
Administratie-adres: Smidswa)
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal: per
maand f 2,per week 48 et Losse nrs 9 et.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum pei
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels,
advertenties)5 regels 1,10. Iedere regel meet
22 et. Kleine advertenties bjj vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 nur.
De N. V. Maatschappij voor
Projektontwikkeling, een van de
jongste dochterondernemingen
van de Verenigde Bedrijven Bre-
dero N. V. in Utrecht, heeft een
gigantisch plan ontwikkeld dat
de centrumfunctie van de stad
l'trecht een nieuwe gestalte wil
geven.
Dit plan, waarvan de reaiise-
ringskosten voorlopig op 150
miljoen gulden zijn begroot, is
gisteravond de stedelijke over
heid en de directie van de Neder-
landsche Spoorwegen onder de
naam ..Plan Hoog Catharijne"
aangeboden. Wanneer de ge
meente Utrecht en bevoegde
hogere instanties hun goedkeu
ring verlenen, zal dit plan in
acht jaar kunnen worden uitge
voerd.
De studie is tot stand gekomen
na intensieve samenwerking van
deskundigen op het gebied van
itedebouw. verkeerstechniek,
bouwconstructies, bouworganisa-
He, maar ook van sociaal-econo
mische en financiële experts. De
opstellers van het plan. onder
wie de directeur van de N. V.
Maatschappij voor Projektont
wikkeling. ir. A. Feddes, de ste-
debouwkundige ir. H. T. Vink.
de planoloog dr. L. Bak en de
verkeersdeskundige ir. A. G.
Kiers, zijn van de gedachte uit
gegaan. dat, wil een stadcentrum
werkelijk het centrum kunnen
zijn en blijven, allereerst een na
tuurlijke oplossing voor de hui
dige verkeersproblemen moet
worden gevonden.
De Maatschappij heeft verschil
lende stadsgedeelten die in aan
merking komen voor reconstruc
tie. onderzocht. Men kwam na
gedegen studie tot de conclusie,
dat de stationswijk van Utrecht
daarvoor het meest geschikt was
door de centrale ligging, de goe
de verbindingsmogelijkheid en
de betrekkelijke zelfstandigheid
van dit gebied. Men wil in het
plan het station een overtuigen
der binding geven met de be
staande city. De totale ruimte
ten behoeve van het verkeer van
voetgangers, fietsen, personen
auto's en bussen, alsmede de
parkcergelegenheden. dient, vol
gons do opstellers van het plan,
boiangriik groter te worden dan
thans aan straten en pleinen
aanwezig is. Ook het vloeropper
vlak van de bebouwing in het
rlan is een veelvoud van het voor
hebouwino beschikbare grondop
pervlak. De consequentie is, dat
niet slechts de hoogte van de be
bouwing moet toenemen, maar
dar ook verschillende verkeers
functies in meer dan één laag
nopten worden ondergebracht.
Hiertoe is het niveau voor het
voetgangersverkeer in grote
delen van het plan gebracht op
ongeveer 5.5 meter boven het
liit'dige straatniveau en is ook
bet parkeren in meerdere lagen
ongelost. On dit niveau zullen
dan de winkelétalages, de ingan
gen van de kantoren en de hore
ra bedvijven komen.
Men wil aan de vanuit het
stadscentrum gezien achter het
station gplegen Cvoeselaan par
keerterreinen aanleggen en via
een luchtbrug hier vandaan een
voetgangersvevhinding maken
hoven het stationspmnlacement.
Het nieuwe plan bestaat uit
drie delen. Het middendeel, de
stationswijk, is het belangrijkste,
"et hart daarvan is tevens de
spil van het gehele plan en
vormt een verhoogd plein dat ge
stoffeerd is met winkels en ge
flankeerd wordt door hoge bouw.
werken, waarin naast woningen
overwegend kantoren en bedrii-
ven gevestigd zijn. Hot wordt
aan de noord- en zuidzijde afge
sloten door een nieuw hoofdge
bouw van de Nederlandsohe
Spoorwegen en een eveneens
boog bouwwerk op het Leidse-
veer. dit laatste gecombineerd
mot een parkeergarage.
Een voetgangerstraversp voert
over de Catharijnesingel naar het
achter het nieuwe secretariaats-
gebouw van de jaarbeurs gele
den gebied. Hier kan, volgens het
nlan. ook dg jaarbeurs een uit
breiding krijgen, terwijl er tevens
ruime mogelijkheden voor win
kelvestigingen zijn. De voetgan-
gersstraat blijft ook hier hoog en
zal pas midden in de city op
het Vredenburg naar het nor
male wegniveau afdalen. Ook in
deze omgeving is een parkeer
garage geproiekteerd.
Op het begin van de voetgan
gerstraverse, de Croeselaan,
wordt het daar gelegen kazerne-
complex voor een deel naar
elders overgebracht. Het vrijko
mende terrein wordt een groot
nlein dat parkeerruimte biedt aan
auto's en eventuele halteplaatsen
■oor stads- en streekbussen. Rond
dit plein komen khntoren en al
gemene voorzieningen.
Het station heeft in het ruim
telijke plan een belangrijke rol
pn zal mede geheel of gedeeltelijk
vernieuwd dienen te worden.
Hiervoor worden in het plan ver
schillende mogelijkheden aange
geven.
Aan bouwwerken is voor het
gebied van de Croeselaan een
vloeroppervlak van 26.000 vier
kante meter geprojekteerd. Voor
de stationswijk bedraagt dit
vloeroppervlak 159.000 vierkante
meter en voor het terrein nabij
het nieuwe secretariaatsgebouw
van de jaarbeurs 42.000 vierkante
meter. Aan expositieruimte
wordt in dat gebied 20.000 vier
kante meter gewonnen.
Volgens de samenstellers van
het plan kunnen de kosten van
het projekt voor een groot deel
gedekt worden door de opbrengst
van de gebouwen. Een deel van
de te treffen voorzieningen zal
ook een functie hebben voor de
stad als groter geheel. Hét wordt
daarom redelijk genoemd, dat ter
dekking van een hiermee even
redige sluitpost uit de algemene
middelen zal worden bijgedra
gen.
De burgemeester van Utrecht,
jhr. mr. C. J. A. de Ranitz, heeft
het projekt met vreugde begroet,
omdat er vertrouwen uit spreekt
in de toekomst van Utrecht. Op
dit ogenblik zijn uitvoerbaarheid
en draagwijdte voor de gemeente
nog niet te overzien. Daadwerke
lijke gemeentelijke medewerking
kan daarom nu nog niet aan de
orde zijn. Burgemeester De Ra
nitz hoopt evenwel, dat het mo
gelijk zal zijn. in onderling over
leg voor de onmisbare gemeente
lijke medewerking een reële basis
te vinden.
De directeur van de Spoorwe
gen, dr. D. J. Wansink. verklaar
de gisteravond, dat de Spoorwe
gen dit als een belangwekkend
plan beschouwen, waai-voor bij de
N. S. veel belangstelling bestaat.
De algemeen directeur van de
Koninklijke Nederlandse Jaar
beurs, drs. J. H. D. van der
Kwast, zei, zeer positief ingesteld
te zijn ten opzichte van dit plan.
Hij meent evenwel, dat het pro
jekt de eigen ontwikkeling van
de Jaarbeurs niet in de weg mag
staan. Wij kunnen, aldus drs.
Van der Kwast, natuurlijk met
de uitvoering van onze eigen
plannen niet onbeperkt wachten
als het vele jaren gaat duren
voordat dit nieuwe, veel meer
omvattende projekt, eventueel
wordt gerealiseerd.
De directeur van de N. V. Ho
tel Exploitatie Maatschappij Ter
minus, waartoe ook de Utrechtse
stationspleinhotels Terminus en
het Domhotel vallen, de heer L.
Hesse. verklaarde, dat het aan
vankelijk plan om aan het Sta-
toonsplein een nieuw Terminus
te bouwen inmiddels opgegeven
is. Inderdaad, aldus de heer
Hesse, is de bezettingsgraad van
de hotels in Utrecht bijzonder
laag. Wanneer Terminus ver
dwijnt zal het evenwel terugko
men met een enorme vergader-
accomodatie, waaraan Utrecht
zo'n grote behoefte heeft.
MARINERS
RUIMTETOCHT
Het Amerikaanse ruimtevaar
tuig Mariner-2, dat op 27 augus
tus van de basis Cape Caneveral
werd gelanceerd voor een reis
naar de omgeving van Venus,
zal de planeet op een afstand
van ongeveer 33.600 km passeren
in plaats van de eerder bereken
de 14.400 km.
In een mededeling van de N. A.
S. A., het bureau voor lucht- en
ruimtevaart, wordt gezegd, dat
de Mariner toch nog voldoende
dicht bij Venus zal komen voor
doeltreffende wetenschappelijke
waarnemingen van de samen
stelling van de planeet en haar
atmosfeer. De uiterste grens voor
goede resultaten is een afstand
van 64.000 km.
Het ruimtevaartuig, dat 14 de
cember Venus moet passeren en
intussen studies maakt van de
interplanetaire ruimte, was
woensdag 13.00 uur (Ned. tijd)
ruim elf miljoen km van de aar
de en bijna vijftig miljoen km
van Venus verwijderd.
31 mensen zijn om liet leven
gekomen toen de expressetrein,
die van Warschau op weg was
naar Gliwiee, dinsdagavond te
P.jotrkow ten zuidwesten van
Warschau niet volle vaart inreed
op een aantal uit de rails ge
lopen spoorwagons. Rond 50
mensen zouden gewond zijn.
voor zover totnutoe bekend, zijn
er geen buitenlanders omge
komen.
HET MOOIE VAN
MIST....
Woensdagochtend was een van
de eerste ochtenden in deze
herfst dat Nederland onder een
deken van mist ontwaakte. De
IJ-oever in Amsterdam zag er
in de vroege morgen schilder
achtig uit.
Een vliegtuig van de Tsjecho-
slowaakse luchtvaartmaatschap
pij op de route KosicePraag is
woensdag bij de voorbereiding
voor de landing in Brno neerge
stort. Elf mensen kwamen om
het leven, onder wie drie be
manningsleden. Verder werden
31 passagiers zwaar gewond.
Dit is het derde ongeluk met
een Tsjechoslowaaks vliegtuig
in de afgelopen twee jaar. In
maart 1961 kwamen 52 mensen
nabij Neurenberg en in juli van
dat jaar 72 nabij Casablanca om
het leven. Na het tweede ongeluk
verklaarde Rude Pravo, het or
gaan van de Tsjechoslowaakse
communistische partij, dat de
vliegtuigen „in verdachte om
standigheden" waren neerge
stort, beide nabij Amerikaanse
militaire bases.
Bij het huidige vliegtuigonge
luk zijn geen buitenlanders be
trokken.
Volgens het Poolse persbureau
P.A.P. is bij het eerste onder
zoek gebleken dat er in het ge
bied, waar het ongeluk is ge
beurd, op diverse plaatsen scheu
ren in de rails zaten.
Hulpploegen moesten acety
leenbranders gebruiken om de
slachtoffers te bevrijden uit de
hopen verwrongen ijzer en staal.
Het blad van de Poolse com
munistische partij Triburta Ludu
zegt dat de drie ontspoorde wa
gons losgeraakt waren van een
andere expressetrein, die van
Gliwiee op weg was naar War
schau.
Later werd gemeld dat er 67
gewonden zijn. Verscheidene zou
den er erg aan toe zijn. Volgens
een Poolse verslaggever liggen
er nog steeds lijken onder de
wrakstukken.
In de express'.-"in naar Gli
wiee zaten coldaten, die deelge
nomen hadden aan de manoeu
vres van de landen, die lid zijn
van de Verdragsorganisatie van
Warschau. Deze soldaten waren
met verlof op weg naar huis of
keerden naar hun onderdelen
terug. Bij het ongeluk zijn ver
scheidene militairen om het leven
gekomen.
Het aantal doden is later tot 32
gestegen.
President Tsjombe van Ka-
tanga heeft de V. S. en België
ervan beschuldigd wapens te le
veren aan het centrale Kongo
lese leger. Hierin zouden de lan
den van het Oostelijke blok een
rechtvaardiging kunnen zien om
rechtstreekse hulp aan Kongo te
gaan verstrekken, aldus Tsjom
be. Hoewel België en de V. S. het
plan van secretaris-generaal Oe
Thant inzake de hereniging van
Kongo steunen, vraagt het Ka-
tangaanse volk zich af of deze
landen in feite wel een vreedza
me regeling van de Kongolese
crisis wensen. Amerikaanse in
terventie zou tot een oorlog kun
nen leiden, en de V. S. zouden
daarvoor dan de verantwoorde
lijkheid dragen.
President Tsjombe heeft de
Amerikaanse en Belgische con
suls dinsdag bij zich ontboden
om deze zaak met hen te be
spreken.
(Adv.)
'clt U prijs op een degelijke
Bekijkt U dan bij ons eens de collectie van
ELIAS en STORCK.
Momenteel zeer speciale aanbieding in
Tevens steeds in voorraad:
van ELIAS, STORCK en CINDERELLA,
ÉTALAGE'S!
ONTVANGST
OP SOESTDIJK
H. M. de Koningin heeft dinsdag
op het paleis te Soestdi.jk de mi
nisters van Financiën van de
E. E. G.-landen ontvangen. Op de
foto zien' we de Vorstin met haar
hoge gasten in de tuin^bij het
paleis.
In het noordoosten van de pro
vincie Drenthe en het zuidoosten
van de provincie Groningen is
het woensdag de gehele dag bij
zonder mistig geweest. Het ver
keer ondervond hiervan veel hin
der. De dichte mist, met plaatse
lijk van tijd tot tijd een zicht van
minder dan 2o meter was er oor
zaak van, dat op de verkeers
wegen herhaaldelijk files auto's
werden gevormd, die slechts met
matige snelheid konden rijden.
tip»
Een produkt van de Sikkens Groep.
VOOR DE OVEREENKOMST
Indonesië had in augustus een invasievloot van ongeveer 120
schepen, met minstens 14.000 man aan boord, op zee. Zij voeren
naar West Nieuw-Guinea toen de onderhandelingen met Nederland
gaande waren. Dit heeft overste Soedarto. .chef-staf van deze
invasiestrijdkrachten, gisteren meegedeeld.
Hij zei voorts, dat Indonesische lange afstand-bommenwerpers
bewpend met raketten in gereedheid waren gebracht voor een
aanval op-vliegvelden in Nieuw-Guinea. Soedarto is thans com
mandant van de Indonesische luchtlandingstroepen in Nieuw-
Guinea.
De aanvalsdoelen van de invasievloot waren Biak en Hollandia.
De invasie werd afelast toen het waarschijnlijk werd, dat de onder
handelingen gunstig verliepen.
Soedarto voegde hieraan toe, dat president Kennedy ervan op
de hoogte was, dat de invasievloot zee had gekozen en dat hij in
Zuid-Oost-Azië geen openlijke oorlog wilde. Daarom heeft hij op
de Nederlanders druk uitgeoefend om met Indonesië tot overeen
stemming te komen, alus Soedarto.
Schadepost voor rederijen
en scheepsbevrachters
De scheepvaart heeft grote
problemen door de ongewoon
lage waterstanden, die de Rijn,
Waal en IJssel nog moeilijk be
vaarbaar maken. Zo erg a*s in
Duitsland, waar nu al waterstan
den worden afgelezen die sinds
het droogtejaar 1950 niet meer
zijn voorgekomen, is 't in Neder
land nog niet. Doch veel man
keert daar niet meer van en ter
wijl de val nog steeds doorzet en
nog geen regen van betekenis
wordt verwacht, bereidt de bin
nenscheepvaart zich voor op
grote moeilijkheden.
De moeilijkheden zijn trou
wens al begonnen. De Rijkswa
terstaat heeft zich genoodzaakt
gezien diepgangbeperkingen in
te voeren. Dat moest wel, gezien
de vele ondiepten die in de rivie
ren opduiken. Ze komen slechts
plaatselijk voor, maar niemand
weet precies waar. „Wandelen
de" zandbanken zijn dagelijkse
passanten op de rivierbodems.
Zo zal in de IJssel tussen de kop
bij Westervoort en Doesburg en
ook in de Rijn tussen Hevea
dorp en het Amsterdam-Rijn
kanaal alsmede in de Rijn bij
Wageningen, het water reeds
doorwaadbaar zijn. De sterke
stroomsnelheid maakt dit soort
wandelingetjes echter niet raad
zaam.
Vergeleken bij Rijn en IJssel
schijnt de Waal er nog het best
af te komen. Doch ook op deze
drukbevaren rivier moeten de
schepen al belangrijk onderbe-
vracht varen. In kringen van
rederijen en scheepsbevrachters
wordt reeds gesproken over
grote schadeposten. Het gebrek
aan scheepsruimte is vooral op
Rijn en IJssel groot.
Rijkswaterstaat is er fel op,
dat de diepgangbeperkingen
worden nageleefd, hetgeen ook
voor de hand ligt. Bij laag wa
ter in de rivieren wordt de vaar
geul automatisch smaller en
vaten de schepen dus dichter bij
elkaar. Wanneer een te diep ge
laden schip in een vaargeul aan
de grond loopt, is de kans groot
dat de hele scheepvaart gestremd
wordt. Een dergelijk enorm risi
co wil men niet lopen. Onver
biddelijk worden daarom te diep
geladen schepen naar de wal ge
wezen. Overigens zijn er hier en
in Duitsland reeds verscheidene
schepen vastgelopen.
Alleen een langdurige en zware
regenval in Zuid-Duitsland zou
de Rijn weer op krachten kun
nen brengen en een eind kunnen
maken aan de noodsituatie. Doch
daar ziet het er bepaald niet
naar uit.
Indische troepen, zo meldt, het
persbureau „Nieuw China" heb
ben woensdagmorgen Chinese
grenswachten bij Tsjihtoeng in
Zuid-Tibet aangevallen. 11 Chi
nese grenswachten zouden ge
sneuveld of gewond zijn.
De Chinese grenstroepen moes
ten wel terugslaan, aldus het
persbureau. De strijd duurt nog
steeds yoort.
Na een week van voorberei
ding, zo meldt „Nieuw China",
zijn Indische troepen op onrecht
matige wijze het gebied van Tsje-
dong ten noorden van de „zoge
naamde MacMahon-grens" bin
nengedrongen en de rivier de
Ketsjilang overgetrokken.
PLAATSELIJK MIST
Het weer in Europa wordt be
heerst door hogedrukgebieden,
waarvan een afnemend centrum
boven Midden en Oost-Europa
wordt aangetroffen en een
nieuwe kern nabij de Faroer is
gelegen. Weliswaar blijft de wind
bij ons daardoor zwak, maar
krijgt een toch iets meer noord
oostelijke richting. De binnen
stromende lucht is tamelijk
vochtig waardoor er in de nacht
op uitgebreide schaal mist ont
staat. Op de meeste plaatsen
trekt deze overdag op, waarna
bij zonnig weer het kwik kan
oplopen tot 16 5 20 graden, maar
er zijn ook streken waar de mist
zich weet te handhaven of over
gaat in laaghangende bewolking.
Het ontbreken van de ver-
Okt.
11
6.56
17.57
17.32
3.36
12
6.58
17.54
17.58
5.00
13
7.00
17.52
18.24
6.26
14
7.01
17.50
18.51
7.52
15
7.03
17.48
19.21
9.16
warmende zonnestraling heeft
dan tot gevolg dat de temperatu
ren bij lagere waarden, 12 tot 15
graden, blijven steken.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Weinig wind
In de middag op vele plaatsen
zonnig met ongeveer dezelfde
temperaturen als gisteren, maar
in de ochtend, en op enkele plaat
sen ook de gehele dag mist of
laaghangende bewolking met la
gere temperaturen. Weinig wind.
DONDERDAG 11 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 11.40 12.01
Terneuzen 0.15 12.36
Hansweort 0.55 1.16
Walsoorden -.05 1.2S
VRIJDAG 12 OKTOBER
v.m. n.m.
Breskens 0.25 12-43
Terneuzen 1.00 1.18
Hansweert 1-40 1.5»
Walsoorden 1-50 2.08