IARD
EZIT
Tweede Kamerdebat
over overdracht van Nieuw-Guinea
De Gaulle en Adenauer
Zeepost
naar Nieuw-Guinea
Opnieuw uitstel loongesprek
Het proces tegen Leibrand
Vertrek Soblen uitgesteld
i'-A
dat is een
erbeteren. Maar
tijd is geweest:
aard, waarin een
koude dagen.
Een kolenvuur
verspreidt
de warmte gelijkmatig
door uw kamer.
Warmte
in alle hoeken,
warmte
langs de vloer.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER 1962
18e Jaargang Nr 5696
OPNIEUW
AARDBEVING
IN OOST-TURKIJE
DE INZAMELINGS
ACTIE SLACHTOFFERS
RAMP IN PERZIE
Algerië
HET WEER
WEERBERICHT
RUSSISCHE
OORLOGS
MISDADIGERS
GEARRESTEERD
KOREA
ITALIË EN DE
VER. STATEN
Israëlische officier van
justitie veroordeeld
Amerikaanse militaire auto
door Russen beschoten
ZIEKTE EIST
SLACHTOFFERS
'ONDER CUBAANSE
KINDEREN
ZON- en MAANSTANDEN
Dorit", een sttijkbout-kachell
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswaï
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs; ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48-ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma F. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.'
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Onder het fraai beschilderde
en vergulde tongewelf van de
oude zaal van de Staten van
Holland, waar thans de Eerste
Kamer resideert, waren de stati
ge ernst en rust, die er angst
vallig bewaard worden, gister
middag volkomen zoek.
Onder de onbarmhartig felle
en hete, schijnwerpers van de
N.T.S. trad de Tweede Kamer als
gast in het politieke krijt om te
oordelen over de overeenkomst
inzake Nieuw-Guinea met Indo-
De eerste der elf sprekers in
het debat over de tussen- Neder
land en Indonesië gesloten over
eenkomst inzake Westelijk
Nieuw-Guinea was mr. J. A. W.
Burger (P.v.d.A.).
„Naarmate de situatie onmo
gelijker werd bij de besprekingen
over de overdracht, werd het ka
binet De Quay onovertrefbaar in
het doen van beloften. Tenslotte
bleef slechts het zelfbeschik
kingsrecht van de Papoea over",
aldus spreker. Het beleid van
minister Luns v/ordt internatio
naal en niet nationaal beoordeeld,
anders zou deze minister een
klein kansje maken te licht te
worden bevonden.
Mr. Burger zeide dat de grootst
mogelijke meerderheid van zijn
fractie, met uitzondering van de
heer J. H. Scheps, het inzicht
van de regering deelt, dat de be
reikte overeenkomst in het be
lang der Papoea's is.
Hij zeide dat „ons grote ver
wijt aan de regering is dat zij
niet tijdig de onafwendbare nood
zaak tot het komen tot een over
eenkomst als de onderhavige
heeft ingezien".
Hij achtte het parlementair-
staatsrechtelijk verwerpelijk dat
dit kabinet eerst de belofte doet
niet met Soekarno te onderhan
delen en daarna wel tot onder
handeling met Soekarno komt
zonder eerst zijn portefeuilles be
schikbaar te hebben gesteld.
Spreker wilde minister Luns toe
geven dat als het akkoord wordt
uitgevoerd zoals het op papier
is gezet, voor de Papoea's het
best haalbare is bereikt. Maar
wordt het zo uitgevoerd? Hier
over wilde mr. Burger geen
mening geven.
Mr. Burger vroeg voorts of
minister Luns iets kan mede
delen over de te benoemen V. N.-
gezaghebber over Nieuw-Guinea
en over het herstel van de diplo
matieke betrekkingen. Op dat
laatste zeide hij zich te verheu
gen, ofschoon hij geen hoge ver
wachtingen terzake voor Neder
land in de naaste toekomst had.
Ten scherpste nam de heer
Burger stelling tegen de wijze,
waarop z.i. minister Luns diens
rancune over het lang voorziene
débacle van de Nieuw-Guinea-
politiek in anti-Amerikaanse zin
heeft afgereageerd. Minister
Luns heeft volgens de heer Bur
ger het communisme en alle
andere anti-Navo-krachten in de
wereld hiermee in de kaart ge
speeld.
Verwijzende naar zijn eigen
motie van 1958, de wensen van
Indonesië tot bilaterale onder
handelingen, de gang van zaken
met de resoluties in de Ver. Na
ties en het optreden van Ameri
ka met behulp van het plan-
Bunker, verweet de heer Burger
minister Luns onveranwoorde-
lijkheid en blunders. Voor minis
ter Luns lag het wereldbelang
blijkbaar in Nieuw-Guinea, zo
zeide hij.
Toen de minister verklaarde,
dat op militaire hulp niet meer
te rekenen viel" in geval van een
gewapend conflict, was het in
feite zó, dat hierop nooit gere
kend kon worden. Spreker ver
weet premier De Quay en minis
ter Visser eveneens misleidende
voorstellingen van zaken. „Er is
met het parlement gesold en het
liet met zich sollen", aldus mr.
Burger.
De heer Burger stelde de
vraag: „Als deze overeenkomst
geratificeerd is, wat kan dan de
heer Luns er van weerhouden de
politieke consequenties te trek
ken uit het falen van zijn Nieuw-
Guinea-politiek?"
(Zie verder pag. 2.)
De stad Igdir, in Oost-Turkije,
is donderdagmorgen opnieuw
door een aardbeving getroffen.
Daarbij zouden vijfduizend hui
zen in meer of mindere mat* be
schadigd zijn. Er is geen melding
gemaakt van slachtoffers.
Wel zijn woensdag zoals ge
meld in Igdir twee doden en 22
gewonden gevallen toen zich in
het gebied waarin deze stad ligt,
een reeks van vijftien aardschok
ken voordeed. Do Turkse over
heid ie een hulpverleningscam
pagne begonnen.
Igdir ligt op betrekkelijk korte
afstand van ae grenzen met de
Sowjetrussischfc republiek Ar
menië en met Perzië.
De eerste dag van de inzame
lingsactie door het hoofdbestuur
van het Nederlandsche Roode
Kruis ten behoeve van de slacht
offers van de ramp in Perzië
heeft, blijkens de ontvangen
stortingen op girorekening 777,
een bedrag van 26.490 gulden
opgeleverd.
Overeen stem m inn
Mohammed Khider, secretaris
generaal van liet Algerijnse poli
tieke bureau, heeft donderdag te
Algiers op een persconferentie
verklaard dat de Algerijnse crisis
als gevolg van het door partijen
aanvaarden van een gemeen
schappelijk akkoord definitief is
opgelost.
De voornaamste punten dei-
bereikte overeenkomst zijn:
1. Algiers wordt een open stad.
waaruit de militaire eenheden
zullen worden teruggetrok
ken.
2. Er worden zo spoedig moge
lijk en waarschijnlijk op 16
dezer, verkiezingen gehouden
voor een lrationale vergade
ring.
3. Het derde en het vierde mili
taire district erkennen het ge
zag van het politieke bureau.
Het proces te Stuttgart tegen
rie internationale bekende ver-
keersdeskundige Kurt Leibbrand
heeft donderdag met het horen
van vier Italiaanse getuigen een
dramatisch hoogtepunt bereikt.
Leibbrand wordt er, zoals be
kend, van beschuldigd, verant
woordelijk te zijn voor het in de
oorlog in Zuid-Frankrijk dood
schieten van ten minste 26 Ita
liaanse vrijwilligers die deel uit
maakten van de eenheid waar
hij commandant van was.
De 45-jarige Alberti Apostolo
uit de Noorditaliaanse stad Bres
cia, die destijds aan de moord
partij wist te ontkomen, ver
klaarde dat hij en zijn landge
noten volkomen verrast werden
toen de Duitse soldaten 's nachts
plotseling op hen hadden ge
schoten. „Ik werd aan mijn lin
kerschouder gewond en zonder
ie weten wat er eigenlijk aan de
hand was vluchtte ik cn kwam
daarbij in een kanaal terecht.
Daar ik mijn linkerarm niet ge
bruiken kon ben ik haast ver
dronken", zei hij. Apostol- had
WISSELENDE BEWOLKING
Een depressie trok, in diepte
toenemend, van Engeland langs
de Waddenkust naar Denemar
ken en deed langs de kust de
wind tijdelijk tot stormachtig
aanwakkeren.
Een frontensysteem, dat met
de depressie samenhangt, ver
oorzaakte in ons land langdurige
regenval, waarbij plaatselijk
meer dan 10 mm werd afgetapt.
Boven de Britse eilanden stijgt
de luchtdruk, met het gevolg,
dat de wind blijft waaien uit
richtingen tussen zuidwest en
west. Hiermee wordt vrij koele
polaire lucht aangevoerd, waarin
enkele buiien voorkomen.
medegedeeld door het K.N.M.I.,
geldig tot hedenavond.
Westelijke wind.
Opklaringen, maar ook enkele
buien, matige tot krachtige wes
telijke winti. Weinig verandering
in temperatuur.
zich bij een hulpvaardig Frans
gezin verborgen en zich daarna
aangesloten bij een verzetsgroep.
De tweede getuige, de 43-jari-
ge Pietro CornelÜ, eveneens uit
Brescia, zei voor de rechtbank
dat hij in 1953 op de plaats van
het gebeurde in Zuid-Frankrijk
de lijken van 16 landgenoten die
doodgeschoten waren, had laten
opgraven. Hijzeli was destijds
door vier kogels uit machinege
weren getroffen, maar hij was
weggerend en had zich in het
struikgewas weten te verschui
len. Evenals de vorige getuige
zei hij, nooit iets over muiterij
of arbeidsweigering, waar Leib
brand zich op beroepen heeft, te
hebben gehoord.
De 50-jarige Armando Gui-
detti uit Taranto. die in Leib-
brands compagnie één van de
drie Italiaanse groepsleiders
was, beschreef de executie als
volgt
„Een (Duitse) sergeant-ma
joor ontstak zijn zaklantaarn,
en direct daarop begonnen de
machinegeweren te ratelen. Ik
hoorde, hoe een Italiaan uitriep
"Waarom schieten jullie ons
neer?' Een Duitse luitenant had
daarop geantwoord: „Alle Ita
lianen moeten sterven". Toen
kreeg degene die geroepen had
het genadeschot. Ik verkeerde
in doodsangst en holde weg. Tij
dens mijn vlucht zag ik nog, dat
er met lichtspoor-munitie werd
geschoten", aldus deze getuige.
Guidetti antwoordde op de vraag
van de president van de recht
bank. of hij op de bewuste dag
de compagniescommandant Kurt
Leibbrand had gezien, ontken
nend.
Guidetti legde de rechtbank
een lijst met de namen van 12
Italianen voor, die gewond of
ongedeerd aan de executie had
den weten te ontkomen.
Bijzonderheden over het ge
beurde kon de vierde en laatste
getuige, Leone di Benedetto uit
Saracena, zich niet meer her
inneren. Hijzelf was door een
kogel vrij ernstig gewond, maar
hij kon ontkomen en werd op
genomen in een ziekenhuis. Op
de vraag van de president van
de rechtbank, of hij wist, wie de
toenmalige compagniescomman
dant was, wees de getuige op
Leibbrand en zei: „Ik geloof,
die man".
Eén der getuigen, de 45-jarige
In verband met de verwachte
repatriëring van vele ingezete
nen van Nederlands Nieuw-Gui
nea vestigt de P.T.T. er de aan
dacht van belanghebbenden in
Nederland op, dat het vervoer
van poststukken en -pakketten,
die per schip worden verzonden,
10 tot 50 dagen vergt. Zo zullen
zeepoststukken en -pakketten,
die met een op 24 september uit
Nederland vertrekkend schip
worden verzonden, eerst begin
november in Nederlands Nieuw-
Guiner. aankomen.
Teneinde te voorkomen dat
Volgens het blad „Sowjet Li
touwen" zijn in Litouwen acht
tien personen aangehouden, die
tijdens de jongste wereldoorlog
deel zouden hebben uitgemaakt
van twee, door de Duitsers ge
vormde strafbataljons. Eén dezer
bataljons zou verantwoordelijk
zijn voor het neerschieten van
ongeveer 50.000 mensen in Li
touwen en Wit-Rusland, terwijl
het andere bataljon tienduizen
den Russische burgers zou heb
ben vermoord.
stukken en pakketten wegens
vertrek van de geadresseerden
moeten worden na- of terugge
zonden, is het voor de afzender
van belang zich er tevoren zoveel
mogelijk van te vergewissen, dat
de geadresseerden op het tijd
stip van aankomst van voor hen
bestemde stukken nog in Neder
lands Nieuw-Guinea verblijven.
Dit is in het bijzonder van be
lang bij de verzending van zee
postpakketten. daar de kosten
van terugzending, welke ten min
ste gelijk zijn aan en soms zelfs
hoger zijn dan die van verzen
ding, ten laste van de afzenders
zullen komen.
Inlichtingen over de verwachte
aankomstdata in Nederlands
Nieuw-Guinea van schepen, die
post vervoeren, kunnen bij de
postkantoren worden ingewon
nen.
Woensdag zijn drie Noord-
koreaanse militairen, die vol
gens het V. N.-opperbevel ille
gaal de demarcatielijn waren
overgekomen, door troepen van
de V. N. in een gevecht gedood.
Dc drie een officier en twee
manschappen hadden het
vuur geopend, op een groep van
15 V. N.-militairen, die bezig
waren een weg aan te leggen.
President De Gaulle en bonds
kanselier Adenauer zijn gister
ochtend met een Rijnboot uit
Keulen vertrokken met bestem
ming Düsseldorf. Het schip
werd begeleid door twee hef-
schroefvliegtuigen. één van de
politie en één van de gezond
heidsdienst. Kikvorsmannen van
de rivierpolitie hadden tevoren
de romp van de boot zorgvuldig
onderzocht op helse machines.
In Düsseldorf werd president
De Gaulle verwelkomd door de
minister-president van Rijnland-
Westfalen, Franz. Meyers, waar
na hij snel het regende, en de
Franse president droeg geen
Volgens gezaghebbends krin
gen in Rome zou de Amerikaan
se vice-president Lyndon John
son, die op het ogenblik een be
zoek aan Italië brengt, er in zijn
besprekingen met dc Italiaanse
regering op hebben aangedron
gen, dat Italië meer militaire
uitrusting van de Verenigde Sta
ten koopt. De vice-president zou
daarbij hebben gewezen op de
noodzaak een einde te maken
aan het wegvloeien van de
Amerikaanse goudreserves, als
mede op de wijze waarop West-
Duitsland erin heeft toegestemd
meer aankopen ten behoeve van
zijn strijdkrachten in de Ver
enigde Stalen te doen.
Jacob Bar-Or, officier van
Justitie in Tel Aviv, is woensdag
tot, drie maanden gevangenis
straf veroordeeld wegens het
zich ten onrechte uitgeven voor
meester in de rechten.
De veroordeelde, die tijdens
het proces tegen de oorlogsmis
dadiger Adolf Eichmann als
plaatsvervanger van de openbare
aanklager di. Hausner fungeer
de, en de reputatie heeft van een
briljante rechtsgeleerde, heeft
nooit zijn studie in de rechten
voltooid. Om tot de Israëlische
magistratuur te worden tosge
laten, had hij gebruik gemaakt
van dc papieren van zijn over
leden vader.
I Bar-Or heeft tijdens de te
rechtzitting een volledige beken
tenis afgelegd, ook wat betreft
het zich onder valse voorspie
gelingen toesigenen van gelden.
Hij heeft echter inmiddels al
zijn uit hoofde van zijn beroep
genoten inkomsten gerestitueerd.
regenkleding een erewacht
van politietroepen inspecteerde.
Daarna begaf hij zich enige tijd
onder de juichende inwoners
van Düsseldorf, die zich om
hem heen verdrongen om hem
de hand te kunnen drukken.
Vervolgens stapten De Gaulle,
minister-president Meyers en
hun gevolg in de auto's om zich
naar het regeringsgebouw van
Rijnland-Westfalen te begeven.
Bondskanselier Adenauer, die
het Franse staatshoofd op de
reis per schip vanaf Keulen had
vergezeld, keerde naar Bonn
terug.
Langs de gehele route naar
het regeringsgebouw stond een
dichte, juichende menigte. Het
men reeds op het tijdschema
was achtergeraakt. President Ds
Gaulle sprak vanaf het bordes
van het regeringsgebouw in het
Duits een korte rede uit tot de
bevolking. Nadat cok minister
president Meyers enkele woor
den had gesproken keerde het
gezelschap terug naar de Rijn
boot „Deutschland" waarmee
het naar Duisburg vertrok. De
Franse president heeft daar de
staalfabrieken van August Thys-
sen bezocht. Aan boord van de
„Deutschland" werd de lunch
gebruikt. Mevrouw De Gaulle
bleef in Düsseldorf achter om
de bezienswaardigheden van
deze stad te bezichtigen.
In Düsseldorf waren naar
schatting 100.C00 mensen op de
been om president. De Gaulle op
zijn tocht door de stad toe te
juichen. De Gaulle liet de chauf
feur van zijn auto verscheidene
malen stilhouden, waarop hij
uitstapte en enkele mensen uit
de menigte de hand drukte. Op
een gegeven moment nam hij
Een beeld van de triomfale
intocht van president De Gaul
le en zijn gastheer, president
Ltibke in de straten van Bonn.
een klein meisje op de arm, fiat
hem een bos bloemen had aan
geboden.
Een aantal mensen met span
doeken waarop te lezen viel:
„Het is 571 km naar Berlijn
is dat te ver?", kregen van do
politie bevel, deze te verwijde
ren.
Tijdens de tocht, per schip van
Keulen naar Düsseldorf hebben
president De Gaulle en bonds-
kanselier Adenauer hun politie-
bezoek duur.de vrij kort, omdat, .fee besprekingen onder vier ogen
voortgezet. Daarbij kwamen
Berlijn de Westelijke verdedi
ging en andere internationale
kwesties ter sprake. Ook de mi
nisters van Buitenlandse Zaken
van beide landen, Couve de Mur-
ville en Schroder, hebben hun
overleg voortgezet.
Russische militairen hebben
dinsdag j.l. geschoten op een
auto met twee officieren van de
Amerikaanse verbindingsmissie
in Oost-Duitsland.
Volgens een voorlopig rapport
dat het State Department in
Washington heeft ontvangen,
zou de auto door één of twee
kogels zijn getroffen. De inzit
tenden hadden echter geen letsel
gekregen.
Het voor dinsdag 11 september
vastgestelde overleg tussen re
gering en werkgeversorganisa
ties, verenigd in de Stichting
van de Arbeid, is opnieuw uitge
steld. De reden voor dit uitstel
is, zo heeft een zegsman van het
ministerie van Sociale Zaken en
Volksgezondheid meegedeeld,
politiefunctionaris Alfons Sen-
kowski, beschreef hoe de Ita
liaanse hulpkok werd neerge
schoten. Een sergeant had deze
hulpkok enige malen door het
hoofd geschoten en verklaard
dat er bevel gegeven was alle
Italianen neer te schieten. In de
compagnie werd slechts voor
zichtig' over de executie gespro
ken. Senkowski zei van mening
te zijn dat de executie onrecht
vaardig was.
dat de regering zich nog niet
voldoende heeft kunnen beraden
over het recente S. E. R.-rapport
inzake de loonvorming.
Het eerste gesprek tussen re
gering en de Stichting van de
Arbeid had plaats op vrijdag 13
juli. Dc agenda voor die bijeen
komst vermeldde de bespreking
van de eventueel te nomen maat
regelen op het gebied van de
loonvorming in de naaste toe
komst, zulks in verband met de
te verwachten economische ont
wikkeling.
Ne. afloop van deze eerste
oriënterende bespreking werd
medegedeeld, dat het overleg op
17 september zou worden her
vat. Later werd besloten op 11
september bijeen te komen, wel
ke bespreking nu dan is uitge
steld.
De gespreksbasis van het over
leg op 13 juli was, van de zijde
van de regering, de wenselijk
heid van een voortgezette loon
matiging in 1963.
Een nieuwe datum voor het
overleg is nog niet vastgesteld.
In de maanden juli en augus
tus zijn ongeveer 1750 Cubaanse
kinderen overleden tengevolge
van een epidemische ingewands
ziekte, zo heeft, de voormalige
directeur-geneesheer van het
kinderziekenhuis in Havana, dr.
Castellanos, in Miami verklaard.
De arts, die naar de V. S. is uit
geweken, vertelde, dat veel kin
deren waren gestorven wegens
gebrek aan zuiver water en aan
geneesmiddelen.
De terugkeer van de in de luchtreis naar de Verenigde Sta-
Verenigde Staten tot levenslange
gevangenisstraf veroordeelde dr.
Robert Soblen is uitgesteld, naar
verklaard wsrd omdat zijn ge
zondheidstoestand een luchtreis
naar de Verenigde Staten niet
zou toelaten.
De ziekenauto, waarmede dr.
Soblen donderdagmorgen onder
geleide van een politie-agent on
politie-arts zou worden gebracht,
reed in stede daarvan naar het
in ds buurt van het vliegveld ge
legen ziekenhuis van Hillington.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van Binnenlandse Za
ken deelde later mede, dat dr.
Soblen tijdens de rit nr.ar het
vliegveld ziek was geworden.
Van de zijde van het zieken
huis werd later medegedeeld, dat
Soblen ernstig ziek is en het be
wustzijn heeft verloren.
De ziekenhuisautoriteiten heb
ben aan het ministerie van Bin
nenlandse Zaken medegedeeld,
dat Soblen niet in staat is de
ten te maken.
Het ziekenhuis in Hillington
is hetzelfde als dat waarin So
blen op 1 juli werd opgenomen,
nadat hij zich tijdens de lucht
reis van Israël naar de Verenig
de Staten verwondingen had
toegebracht.
Het ministerie van Binnen
landse Zaken deelde iater mede,
dat dr. Soblen vóór rijn vertrek
een verdovend middel, van ds
groep barbituraten, had ingeno
men. Dit heefi tot ziin bewuste
loosheid geleid. Er wordt than.-,
een diepgaand onderzoek inge
steld.
SOLDAAT BIT ONGEVAL
OP NED NIEUW-GUINEA
GEWOND
Bij een ongeval in een bivak
bij Kaimana op Nederlands
Nieuw-Guinea is de 19-jarige
dienstplichtige soldaat J. Ros-
sell uit Maastricht vrij ernstig
gewond, zo deelt de Legervoor-
lichtingsdienst mee. Hij is op
genomen in het chirurgisch veld
hospitaal te Kaimana. Soldaat
Rossell is gestruikeld en daarbij
is de stengun, die hij aan de
schouder droeg, gevallen en is
een schot afgegaan. De kogel
trof hem in de ilnkerbil.
VRIJDAG 7 SEPTEMBER
Brcskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
H.39
7-14
7.54
8.04
n.m
6.51
7.34
8.14
8.24
ZATERDAG S SEPTEMBER
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m.
7.37
8.12
S.52
9.02
n.m.
8.12
S.47
9.27
9.37
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Sept.
7
6.00
19.16
14.29
23.14
8
6.02
19.13
15.31
9
6.03
19.11
16.28
0.00
10
6.05
19.08
17.18
0-57