De situatie in Nieuw-Guinea
Nieuw-Guinea in de Tweede Kamer
Kennedy over Franse
atoomstrijdmacht
Belgisch economisch witboek
PRINS BERNHARD 51 JAAR
HET WEER
WEERBERICHT
HOOSWATER
ZON- en MAANSTANDEN
VRIJDAG 29 JUNI 1962
18e Jaargang Nr 5636
mÊS
CHURCHILL
GEVALLEN
BRAZILIAANSE
REGERING
AFGETREDEN
Tenten- en
Caravan Show
J. G. MEIJER Zn
MILITAIR VLIEGTUIG
IN NIEUW-GUINEA
VERMIST
Aanslag op tekening van
Leonardo da Vinei
SOLEIA
badpakken
11,50
„Eigen Haard"
DE STRIJD TEGEN
DE TUBERCULOSE
OUD-HANDBAL
DOELMAN
VERRICHTTE SAVE
VAN ZIJN LEVEN
HONGARIJE TREFT
MAATREGELEN
TEGEN E. E. G.
AMERIKANEN
LANCEREN SATELLIET
Windkracht niet
bevredigend voor het
opwekken van elektrische
energie
ROBERT SOBLEN
IN ISRAEL
AANGEKOMEN
Frankering bij abonnement; Terneuzci»
Directeur-Hoofdredacteur T. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswaï
Telefoon 01150 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs; ƒ6,per kwartaal; per
maand 2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks
Uitgeefster N. V. v'/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 et; minimum per
advertentie 2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
nm
7j. K. H. Prins Bernhard hoopt 29 juni a.s. zyn
51ste verjaardag te vieren, ter gelegenheid waar
van Max Koot heeft gemaakt.
(„Foto M. Koot")
De 87-jarige sir Winston Chur
chill is donderdagochtend vroeg
in zijn hotelkamer te Monte
Carlo, w: hij met vakantie is,
gevallen. is met een gebro
ken dijbeen in h-* plaatselijke
ziekenhuis opgenomen.
Naar verluidt maakte de oude
staatsman een val toen hij gis
termorgen vroeg uit bed stapte.
Lady Churchill is in Londen.
Zij noch de lijfarts en vriend
van sir Winston, lord Moran,
is van plan nog naar Monte
Carlo te gaan. Misschien zal de
patiënt naar huis kunnen wor
den vervoerd. Later werd dan
ook vernomen dat sir Winston
vandaag per vliegtuig naar zijn
huis in Groot-Brittannië zal
terugkeren.
Churchill heeft donderdag
middag een operatie ondergaan.
Professor Chatelin, geneesheer
directeur van het ziekenhuis in
Monaco, verklaarde dat de ope
ratie geslaagd was en dat de pa
tiënt mogelijk vandaag naar
Londen mag worden vervoerd.
Koningin Elizabeth en de her
tog van Edinburgh hebben sir
Winston in een telegram blijk
gegeven van hun medeleven. De
koningin heeft voorts lady Chur
chill verzocht haar op de hoogte
te houden met de gezondheids
toestand van haar echtgenoot.
De Braziliaanse premier, Tan
credo Neves, is dinsdag met zijn
kabinet afgetreden. President
Joao Goulart maakte bekend dat
woensdag aan het congres zal
worden verzocht de minister
van Buitenlandse Zaken, San-
thiago Dantas, tot premier te
benoemen.
Neves had vorige week ge
zegd te zullen aftreden om zich
kandidaat te kunnen stellen bij
de congresverkiezingen die in
oktober behouden zullen worden.
Vier dagen na de landingen in
de omgeving van Merauke is
nog steeds geen melding ge
maakt van vuurcontact tussen
parachutisten en Nederlandse
patrouilles. In het gedeeltelijk
onder water staand terrein is
het opsporen van de parachutis
ten een moeilijke en tijdrovende
zaak. Bovendien worden de in
tensieve patrouilles verricht in
een vrij dun bevolkt gebied,
waardoor de meldingen van de
bevolking geringer in aantal zijn
dan in de infiltratiegebieden in
Westelijk Nieuw-Guinea het ge
val is. De Nederlandse militai
ren vorderen dan ook langzaam
Bij het l>egin van de openbare
vergadering der Tweede Kamer
heeft de heer J. de Kadt (P. v.
d. A). donderdagmiddag aan de
voorzitter der Kamer. mr. L. G.
Kortenhorst. de vraag gesteld, of
de regering bereid is op korte ter
mijn in het parlement in het
openbaar mededelingen te doen
over Nederlands Nieuw-Guinea.
De heer De Kadt herinnerde er
aan, dat zijn partijgenoot Wier-
da en hijzelf op 21 dezer aan de
voorzitter der Kamer een brief
hebben gezonden. Daarin hebben
zij aandacht gevraagd voor het
probleem Nieuw-Guinea. Sedert
het openbare debat in de Kamer
over dit vraagstuk is, zo deelde
de heer De Kadt mede. de for
mulering van de bereidheid om
te onderhandelen geëvolueerd
van onderhandelingen op basis
van het plan-Bunker, via onder
handelen op basis van het in
principe aanvaarden van dat
plan, tot het onderhandelen op
basis van het aanvaarden van
het plan-Bunker zonder voor
waarden.
Die evolutie valt af te leiden
uit officiële en andere berichten,
KOUD, MAAR MINDER
BUIEN.
Een gebied van hoge baro
meterstanden ten westen van
Ierland en een lagedrukgebied
boven Zuid-Scandinavië hielden
op de Noordzee een noordweste
lijke stroming in stand waarmee
onverminderd koude en onsta
biele lucht werd aangevoerd.
Hierin trokken kleinere storin
gen mee die tijdelijk veel bewol
king veroorzaakten en plaatse
lijk ook wat regen.
Een uitloper van het oceanisch
hogedrukgebied breidt zich nu
over Schotland uit en verplaatst
zich daarbij wat naar het zui
den. Hierdoor wordt de onsta
biliteit bij ons onderdrukt. Er
zullen naast zonnige perioden,
stapelwolken zijn, maar buien
worden er vrijwel niet meer ver
wacht. Ook de wind zal wat
minder krachtig zijn dan de af
gelopen dagen, maar de tempe
raturen zullen nog steeds uit
zonderlijk laag zijn voor de tijd
van het jaar.
medegedeeld door KNMI geldig
tot hedenavond
KOUD WEER
Wisselend bewolkt met slechts
hier en daar een buitje. Tot ma
tig afnemende noordwestelijke
wind. Koud weer.
aldus de heer De Kadt.
Nu, naar aanleiding van deze
brief, de vaste commissies uit de
Kamer voor Defensie en voor
Buitenlandse Zaken gisteroch
tend door de regering zijn inge
licht, vroeg de heer De Kadt of
het parlement op korte termijn
zal worden ingelicht over deze
vragen van principiële politiek
en over vragen van andere, b.v.
financiële aard.
f Voorzitter Kortenhorst zeide
dat het hem moeilijk was ant
woord op de vragen te geven.
Het overleg in de vaste commis
sies is geheim, „mijn mond is ge
sloten met zeven zegelen". Hij
verzocht de heer De Kadt even
geduld te oefenen en af te wach
ten wat er gepubliceerd zal wor
den en öf 'er wat gepubliceerd
zal worden.
De heer De Kadt zeide zich te
kunnen begrijpen dat het de Ka
mervoorzitter moeilijk viel een
antwoord te geven op een der vra
gen. Het leek hem evenwel hele
maal niet moeilijk te antwoor
den op de vraag of er ook mede
gedeeld kan worden of de rege
ring voornemens is het parle
ment op korte termijn in te lich
ten.
Uit het feit dat de voorzitter
dit niet heeft gedaan, concludeer
de de heer De Kadt dat die in
lichtingen aan het parlement
niet gegeven worden. De heer De
Kadt noemde dit een uiterst on
bevredigende toestand en zeide
dat men zich nu zal hebben te
beraden over de wijze waarop de
regering het parlement toch op
korte termijn zal inlichten.
VRIJDAG 29 JUNI
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
v.m. n.m.
11.25 11.57
12.32
0.40 1.12
0.50 1.22
ZATERDAG
30 JUNI
v.m.
n.m.
Breskens
0.20
12.52
Terneuzen
0.55
1.27
Hansweert
1.35
2.07
Walsoorden
1.45
12..7
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Juni
29
4.22
21.04
2.49
18.18
30
4.23
21.04
3.25
19.27
Juli
1
4.23
21.03
4.08
20.27
2
4.24
21.03
4.59
21.19
3
4.25
21.02
5.56
22.01
De heer De Kadt achtte het
eveneens uitermate onbevredi
gend dat het parlement binnen
kort op zomerreces zou gaan,
zonder de gelegenheid te hebben
gehad de kwestie Nieuw-Guinea
in het openbaar te bespreken.
Voorzitter Kortenhorst her
haalde dat „rustig afwachten"
het enige is.
De Kamer ging daarna over
tot de orde van de dag.
(Adv.):
PERMANENTE
KIP KAMPEERWAGENS
GOVERNOR en JAMET
TENTEN
uit voorraad leverbaar.
SPORTHUIS
NOORDSTRAAT 25—27, AXEL
Ook speciale Verhuurafdeling.
Sedert 28 juni 16 uur plaatse
lijke tijd wordt een Dakota van
de koninklijke luchtmacht in
Nieuw-Guinea vermist. Het
vliegtuig was op weg van Merau
ke naar Biak en meldde zich op
genoemd tijdstip ongeveer hal
verwege de route. Daarna werd
niets meer van het toestel ver
nomen. Zoekacties zijn ingesteld.
Er waren vijf bemanningsleden
aan boord en twee passagiers:
eerste luitenant L. N. Bieger uit
Rijswijk (Zn-H.)eerste bestuur
der, sergeant eerste klasse J. W.
A. Brochard uit Rijswijk (Z.-H.),
tweede bestuurder, adjudant on
derofficier F. H. T. Rudolph uit
Rijswijk (Z.-H.), boordmecano,
sergeant-majoor J. Akkerman
uit Rijswijk (Z.-H.), telegrafist,
dienstplichtig soldaat D. de
Klerk uit Zwijndrecht, allen van
de koninklijke luchtmacht.
Voorts bevond zich als passa
gier aan boord de vrouw van
luitenant ter zee (arts) tweede
klasse oudste categorie A. D. J.
Verburg, dienend in Nieuw-Gui
nea en wonend aldaar, met haar
baby.
Een 59-jarige Duitser, Franz
Weng, is woensdag in Londen
in staat van beschuldiging ge
steld, omdat hp getracht had de
beroemde tekening van Leonar
do da Vinei, voorstellende de
Madonna, het Kind Jezus. Johan
nes de Doper en Anna, te bescha
digen. Weng, die verklaarde
kunstschilder te zijn, gooide een
fles inkt naar de krijttekening,
die in de National Gallery was
tentoongesteld. De fles bleef ech
ter heel maar het glas voor de
schets brak, waardoor, volgens
de directeur van het museum, op
de tekening een kras ontstond
van „te verwaarlozen betekenis".
De tekening, die een schets
was voor een schilderij van Leo
nardo dat in het Parijse Louvre
hangt, wordt sinds maart in de
National Gallery tentoongesteld
met het oog op een actie om geld
bijeen te brengen teneinde het
kunstwerk voor .Engeland te be
houden. De eigenares van de
tekening, de Royal Academy,
heeft n.l. laten weten dat zij de
schets moet verkopen om te kun
nen blijven bestaan. Ingeval van
een openbare veiling is de kans
groot dat het kunstwerk naar
het buitenland gaat. Om dit te
voorkomen begon enkele maan
den geleden een actie om de
800.000 pond (ruim acht miljoen
gulden) bijeen te brengen, waar
op de waarde van het stuk wordt
geschat.
omdat het gebied nauwkeurig
dient te worden uitgekamd. Ter
ondersteuning van de patrouilles
worden er regelmatig iuchtver-
kenningen uitgevoerd.
Woensdag is voor het eerst
één der bij Merauke gelande
parachutisten gevangen geno
men. Volgens een officieel com
muniqué dat donderdag in Hol-
landia is uitgegeven, werd hij
door een politie-patrouille, ge
steund door Nederlandse mili
tairen, in de kampong Madelema
aan de Koemberivier gearres
teerd, nadat de bevolking hem
had ontdekt en de patrouille ge
waarschuwd.
Over de infiltratiegebieden bij
Fak-Fak, Kaimana en Sorcmg is
de afgelopen dagen van officiële
zijde weinig medegedeeld. In
Teminaboean is donderdag de
uitzonderingstoestand, die was
ingesteld na de luchtlandingen,
opgeheven. De zuiveringsactie
in dit gebied is vrijwel voltooid
en geschat wordt, dat zich daar
nog enkele verspreide parachu
tisten ophouden. De terugkeer
tot een normale toestand be
tekent echter niet, dat de ge-
evacueerde vrouwen en kinde
ren al door het gouvernement
naar hun woonplaats zullen
worden teruggezonden. Het
standpunt van het gouverne
ment over de terugkeer van
vrouwen en kinderen naar hun
woonplaats is vervat in een re
cente verklaring, waarin werd
gezegd, dat het gouvernement
zich officieel „niet tegen een
terugkeer wil verzetten". Er
werd echter ook een beroep op
de geëvacueerden gedaan „nog
wat geduld te oefenen tot zich
een gunstiger tijdstip voordoet".
Faciliteiten voor terugkeer zul
len eerst dan door het gouver
nement worden verleend.
In het communiqué van don
derdag werd nog medegedeeld,
dat op het schiereiland Onin In-
donesische parachutisten een
Papoea zonder vorm van proces
hebben gedood. Een tweede Pa
poea wist hoewel gewond te
ontsnappen.
Volgens de gegevens, die thans
bekend zijn, kan ongeveer een
kwart van het totale aantal op
het schiereiland Onin uitge
schakelde parachutisten op reke
ning van de bevolking en de
Papoea-politie worden geschre
ven. Vijf Papoea's hebben daar
het leven verloren en enkele po-
litie-mannen zijn gewond. In de
nacht van woensdag op donder
dag hebben Nederlandse pa
trouilles daar nog twee Indo
nesische parachutisten gevangen
genomen.
(Adv.)
Unieke pasvorm
Leuke dessins
vanaf
SPORTHANDEL
Noordstraat 76 Telefoon 2532
De organisatie ter bevordering
van de gezondheid in de wereld
heeft een rapport gepubliceerd
over de strijd tegen de tuber
culose. Hierin wordt gezegd,
dat er jaarlijks 3 miljoen men
sen aan tuberculose sterven.
Vijftien miljoen mensen zijn
door deze ziekte aangetast en
elk jaar komen er 3 miljoen
nieuwe gevallen bij. Tachtig
percent van het totale aantal
gevallen zijn geconstateerd in
de minder ontwikkelde landen.
De vierjarige Rainer Gutsehun
ger (rechts) heeft zijn leven te
danken aan Karl Rossteuscher,
een voormalige handbal-doelman
nit Augsburg in Duitsland. Ross
teuscher kwam op de fiets door
de straat van Rainer gereden,
toen hij de jongen op de vijfde
verdieping uit het raam zag han
gen, op het punt te vallen. (Zie
pijl' linkerfoto). De ex-doelman
gooide zijn fiets neer, snelde naar
het flatgebouw en verrichtte de
save van zijn leven door Rainer
net op tqd te vangen. Beide lie
pen slechts lichte verwondingen
op. Rainer kan alweer op bezoek
bij zijn redder, die nog in bed
ligt.
Economische Zaken' heeft een
..witboek" uitgegeven over de
Belgische economie in 1961,
waarin o.m. wordt verklaard dat
in dat jaar in België, evenals in
de meeste E.E.G.-landen, het in
dexcijfer van de industriële pro-
duktie minder sterk is gestegen
dan in 1960. Die vertraging was
in België echter minder groot
dan in de E.E.G. als geheel ge
nomen.
De buitengewone stijging van
de investeringsuitgaven in België
vloeit tegelijkertijd voort uit de
hoogconjunctuur in de buurlan
den vooral in West-Duitsland
en uit de versnelde opbouw
van de E.E.G., waardoor buiten
landse kapitalen werden aange
trokken.
In het binnenland hadden de
investeringen een grote invloed
op de ontwikkeling van het be
drijfsleven. Vergeleken met 1960
stegen zij met 50 procent, nadat
zij in dat jaar reeds een record-
peil hadden bereikt.
Het particuliere verbruik, voor
al dat van duurzame verbruiks-
goederen, nam in dezelfde rnate
toe ais in 1960. Doch dat bracht
een sterkere toeneming van de
invoer dan van de uitvoer teweeg
en de betalingsbalans werd beïn
vloed door de stijging van het
handelsdeficit, hetgeen overigens
een normaal verschijnsel is bij
een opgaande conjunctuur.
Dank zij de verruiming van
de afzetgebieden nam de bedrij
vigheid nog toe, vooral in het
bouwbedrijf en de metaalverwer
kende industrie, terwijl het pro-
duktiepeil in andere bedrijfstak
ken en in het bijzonder van de
ijzer- en staalindustrie, minder
hoog was dan in het voorgaande
jaar.
In tegenstelling tot verschei
dene buurlanden had België niet
af te rekenen met ernstige span
ningen en was de loonstijging
gering. Daardoor konden de kost
prijzen ten opzichte van de bui
tenlandse concurrenten nog ver
beteren. De winstmarges van de
vennootschappen daalden even
wel.
De geldhoeveelheid steeg in
sterke mate, vooral onder invloed
van de aanzienlijke uitbreiding
der economische' bedrijvigheid in
de particuliere sector. In 1961
kwam een eind aan de ver
slechtering der rijksfinanciën,
dit door de stijging van de fis
cale ontvangsten die zowel te
danken was aan het conjunctuur
verloop als aan de hogere belas
tingdruk.
Hongarije zal tegenmaatrege
len in de vorm van verhoogde
tarieven nemen wanneer op
1 juli de internationale tarief
verlagingen in de gemeenschap
pelijke markt van kracht wor
den. Dit heeft Radio-Boedapest
woensdag bekendgemaakt.
De tariefsverlagingen binnen
de zes landen van de gemeen
schap en hun gemeenschappe
lijk buitentarief zullen de han
delsbetrekkingen tussen Hon
garije en de gemeenschappelijke
markt ernstig belemmeren en in
het bijzonder de agrarische ex
port van Hongarije zal hierdoor
worden getroffen.
Ongeveer dertig procent van
de Hongaarse buitenlandse han
del is op het Westen gericht en
voornamelijk op de landen van
de gemeenschappelijke markt.
De opbouw van een Franse
atoomstriidmacht is in strijd
met de belangen van het Atlan
tische bondgetnootschap, zo
heeft president Kennedy woens
dag op zijn persconferentie ge
zegd. Op de vraag of de V. S. de
Franse vastbeslotenheid een
atoomstrijdmacht op te houwen
aanvaarden als gevolg van de
onlangs door minister Dean
Rusk in Parijs gehouden be-
Het Amerikaanse leger heeft
woensdag van de luchtbasis
Vandenberg een aardsatehiet
gelanceerd met behulp van een
Thor-Agena-raket. Er zijn geen
bijzonderheden bekendgemaakt.
In Denemarken genomen proe
ven hebben aangetoond dat het
gebruik van windkracht voor
het opwekken van elektrische
energie niet bevredigend is aan
gezien de kosten daarvan hoger
komen dan het gebruik van
steenkool volgens de traditio
nele methode, aldus een rapport
over proeven gedurende een
periode van verscheidene jaren.
De energie-produktie met be
hulp van windkracht was wel
praktisch en effectief maar bij
de huidige Europese kolenprij-
zen niet economisch.
Wel wordt in het rapport aan
de V. N.-commissie voor niet-
conventionele energiebronnen
opgemerkt dat het gebruik van
windkracht van nut zou kunnen
zijn in gebieden met andere
geologische omstandigheden en
in ontwikkelingslanden waar
nog geen uitgebreid stroomnet
bestaac.
sprekingen, zei Kennedy, dat de
V. S. deze vastbeslotenheid altijd
al hebben aanvaard. Maar zij
hebben er niet in toegestemd
deel te nemen aan welke natio
nale atoommacht dan ook. „Het
moedigt de andere landen aan
hetzelfde te doen" en het zou
verkeerd zijn van de V. S. zich
hieraan te binden „zowel van
het standpunt van de V. S. als
van de Atlantische gemeen
schap". De door de V. S. in het
kader van de N. A. V. O. geno
men stappen bieden voldoende
veiligheid „en ik vind dat wij
hierbij moeten blijven". De
Fransen zijn het hier niet mee
eens, aldus Kennedy.
De Amerikaanse psychiater dr.
Robert Soblen, die in de Ver
enigde Staten van gisteren af
een levenslange gevangenisstraf
moest gaan uitzitten wegens
spionage voor de Sowjet-Unie,
is in Israël in verzekerde bewa
ring. Hij vluchtte uit de Ver
enigde Staten nadat hij had ge
hoord dat het beroep tegen zijn
veroordeling was verworpen, en
zou daarbij gebruik hebben ge
maakt van een Canadees pas
poort dat aan één van zijn
ouders had toebehoord. Hij
kwam dinsdag in Israël aan.
De Israëlische politie heeft
Soblen ervan beschuldigd valse
identiteitspapieren te hebben ge
bruikt. De Amerikaanse ambas
sade heeft zich in verband met
deze zaak reeds in verbinding
gesteld met het Israëlische mi
nisterie van Buitenlandse Zaken.
De advocaat, van Soblen te Tel
Aviv heeft gezegd een verzoek
om uitlevering met alle legale
middelen te zullen bestrijden.
Na zijn cznhouding had Soblen
verzocht zich in verbinding te
mogen stellen met een verdedi
ger.