Hernieuwde O. A.S.-activiteit
erie
Tweede Kamer maakte aanvang met
behandeling „huurwet"
De kwestie-Nieuw-Guinea
VRIJDAG 8 JUNI 1962
18e Jaargang Nr 5619
MAIS0N
MSIRSS
OE THANT DOET
BEROEP OP SOEKARNO
ZO SPOEDIG MOGELIJK
ONDERHANDELINGEN
TE BEGINNEN
vrijstijdsverf kwaliteitsverfzo spoet% ,noselijke hervattin8
DE TWEE GEWONDE NEDERLANDSE
MILITAIREN IN NIEUW-GUINEA
INDONESIËRS WENSEN
VOORAFGAANDE
GEDACHTEN-
WISSELING MET
NEDERLAND
Gewonde commando's
worden overgebracht
naar Utrecht
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per
maand f 2,per week 48 ct. Losse tirs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verse! lijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Hrma P. 3. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Tedere regel meer
22 ct. Kleine advertenties bij "ooruitbetaling.,
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Inzending advertentie^ tot 's namiddags 2 uur.
De wapenstilstand, die de ge
heime lcgerorganisatie in Alge-
rië. de O.A.S., gedurende een
week in acht heeft genomen in
verband met onderhandelingen
die zij naar eigen zeggen met Al
gerijnse leiders zou hebben ge
voerd, is donderdag geëndigd met
een aantal bomaanslagen, schiet
partijen en bankovervallen door
O.A.S.-ieden.
Het bestaan van enig overleg
tussen de O.A.S. en de voorlopi
ge raad voor Algerië is in de af
gelopen week herhaalde malen
door deze raad tegengesproken.
Bekend is echter, dat Abderrah-
mane Fares, de voorzitter van de
voorlopige raad, in het afgelopen
weekeinde verscheidene voor
aanstaande Europeanen heeft
ontmoet. In een klandestiene ra
dio-uitzending verklaarde woens
dagavond spreker, die zich de
woordvoerder van het opperbe
vel van het geheime leger noem
de, dat de besprekingen met de
Algerijnse leiders in net slop
waren geraakt en dat de O A.S.
dientengevolge haar vrijheid van
handelen zou hernemen.
Nadat donderdag een groep
'Algerijnen in Hoessein Dei, een
wijk van Algiers, van een auto
uit onder vuur werd genomen
waarbij drie van hen dodelijk
werden verwond, en zich op an
dere plaatsen eveneens schiet
partijen voordeden en kneedbom-
men ontploften, vonden de auto
riteiten het raadzamer de avond
klok, die op middernacht was
gesteld, terug te draaien naar
half negen plaatselijke tijd.
Europese terroristen hadden
eerder op de dag a] de universi
teit van Algiers in brand gesto
ken. Toen brandweerlieden na
ruim een uur het vuur gedoofd
hadden bleken enkele afdelingen
van het universiteitsgebouw, als
mede de bibliotheek met 500.000
boeken, door het vuur te zijn
verteerd. Enkele scholen in Al
giers waren het mikpunt van
aanslagen.
Ook de financiële sectie van
de O.A.S. was donderdag weer
actief. Zes postkantoren en een
bank in Algiers werden door
commando's overvallen en be
roofd van naar schatting meer
dan vijfentwintigduizend gulden.
Duizenden Europeanen verdron
gen zich donderdag om de haven
van Algiers in de hoop een plaats
te bemachtigen voor de over
tocht naar Frankrijk. Meer dan
63.000 in Algerië woonachtige
Europeanen zijn in de afgelopen
twee maanden naar Frankrijk
teruggekeerd. De persdienst van
de voorlopige Algerijnse regering
meldde uit Tunis, dat dorpsbe
woners in verlaten mijngangen
bij Ain Meloek, ten zuidwesten
van Constantine, de lijken van
negenenveertig Algerijnen heb
ben ontdekt. Volgens de pers
dienst was dit het vierde massa
graf dat in de afgelopen twee
rond
maanden in het gebied
Constantine is gevonden.
Een vroegere leider van een
tweeduizend man tellende OAS-
strijdgroep, Jacques Saradet.
deed donderdag een beroep op
zijn voormalige medestrijders hun
wapens neer te leggen. Op een
door de pas opgerichte federatie
van vakbonden in Algerië be
legde persconferentie zei Sara
det dat hij voorts de voorlopige
regering voor Algerië verzocht
had alle OAS-lieden amnestie te
verlenen. De zaak is voor de ge-
heime-legerorganisatie verloren,
zo zei hij. De voormalige OAS-
ieider vertelde zijn gehoor, waar
onder vertegenwoordigers van
buitenlandse consulaten in Al
giers, dat hij contact had opge
nomen met de Amerikaanse con
sul-generaal in Algiers. Hij
maakte echter niet bekend waar
over bij dit contact was gespro
ken.
In Algiers heeft de O. A. S.
donderdagmorgen weer toege
slagen. Bij twee aanslagen kwa
men vier Mohammedanen om
het leven. In de voorstad Hoes-
sein-Dey schoten Europeanen,
die in een auto zaten, drie Mo
hammedanen dood. In de stad
zelf werd een Mohammedaanse
krantenventer neergeschoten.
De moordenaars zijn niet gegre
pen.
(Adv.)
U bent
beslist
modieus
gekleed
in konfektie
van
J. BOERBOOMS
oordstraat 51-53
TERNEUZEN
KONINGIN BIJ
VERENIGING VAN
NEDERLANDSE
GEMEENTEN
H. >1. de Koningin is woensdag
ochtend in de Scheveningse Kur-
zaal aanwezig geweest bij het
congres van de Vereniging van
Nederlandse gemeenten'. Foto:
K. M. de Koningin betreedt in
gezelschap van mr. H. A. M. T.
Kolschoten, burgemeester van
Den Haag en voorzitter van de
vereniging, de grote zaal van liet
Kurhaus.
De waarnemend secretaris
generaal van de Ver. Naties, Oe
Thant, heeft donderdag een be
roep op president Soekarno ge
daan om in te stemmen met een
van de onderhandelingen niet
Nederland over de kwestie Nw.-
Guinea.
In een telegram aan de Indo
nesische president vroeg Thant
ook een afgevaardigde te benoe
men voor hervatte onderhande-
(Advertentie)
47 kleurstalen 10ct in de winkel
„NIETS TE ZEGGEN"
De Nederlandse ambassadeur in
Washington, dr. .1. H. van Roijen,
die door de regering naar Neder
land is ontboden, is woensdag
middag op Schiphol aangekomen.
Tegen verslaggevers op de lucht
haven verklaarde de ambassa
deur dat liij „hoogstens kon zeg
gen geen enkele mededeling te
kunnen doen"; een verklaring
die door vele microfoons werd
geregistreerd.
De legervoorlichtingsdienst
heeft enige mededelingen ge
daan over de twee Nederlandse
dienstplichtige militairen, waar
van woensdag gemeld werd dat
ze bij een actie in Nieuw-Guinea
gewond waren geraakt. Over
soldaat J. Bood uit Nieuw-Ven-
nep is meegedeeld, dat hij met
een verwonding in liet boven
been is opgenomen in het g
vernementsziekenhuis in Sc
rong. Hij is daar chirurgisch
behandeld (géén amputatie) en
zijn toestand is niet verontrus
tend.
Soldaat C. D. Jongejan uit
Vlaardingen heeft slechts oen
zeer lichte kaakverwonding op
gelopen.
lingen met de Nederlanders „zo
spoedig mogelijk als 't u schikt"
nu Nederland zijn bereidheid
voor een hervatting te kennen
heeft gegeven.
„Ook hoop ik dat er een eind
zou kunnen komen aan alle
vijandelijkheden aan beide zijden
als de onderhandelingen een
maal zijn hervat", aldus Thant.
Oe Thant maakte „met waar
dering" gewag van Soekarno's
verklaring in een dinsdag ont
vangen brief, dat Indonesië be
reid is de kwestie Nieuw-Guinea
te regelen volgens de beginselen
van het plan-Bunker.
,Met het oog op het feit, dat
de Nederlandse regering mij
heeft iaten weten dat zij bereid
is de besprekingen met uw af
gevaardigde op basis van de
voorstellen van Bunker, onder
toezicht van ambassadeur Bun
ker, te hervatten, ben ik van ge
voelen dat ik nu een beroep op
u zou moeten doen, zo spoedig
mogelijk in te stemmen met een
hervatting van de onderhande
lingen", aldus Oe Thant in zijn
telegram aan president Soekarno.
Uit gezaghebbende Indonesi
sche bron is d-nderdag vernomen
dat Indonesië de zekerheid wil
hebben, dat zijn afgevaardigden
inderdaad met de Nederlanders
ter zake kunnen komen wanneer
de. besprekingen over Nieuw-
Guinea worden hervat. Daarom
zou er eerst, wat genoemd werd
een „gedachten-wisseling" met
Nederland moeten worden ge-
mden.
De Indonesische zegsman ver
klaarde, dat Oe Thant en Bun
ker moeten trachten, deze voor
afgaande „gedaclitenwisseling"
tot stand te brengen.
De Tweede Kamer heeft gis
termiddag het wetsontwerp wij
ziging van de huurwet In behan
deling genomen.
Dr. M. A. M. van Heivoort
(K.V. P.) was de eerste spreker
bij de behandeling van de wijzi
ging van de huurwet.
De huisvesting is, nu 17 jaar
na de oorlog, nog steeds niet be
vredigend en levert nog steeds
moeilijkheden op, zo zei hij.
Spreker wilde drie kernpunten
bij dit ontwerp bespreken, na
melijk de recente ontwikkeling
van de algemene economische en
sociale situatie, de stijgende
stichtingskosten van woningen
en de geleidelijke afschaffing
van subsidies.
De regering heeft getracht een
aanvaardbare tussenoplossing te
vinden, maar gezien de huidige
omstandigheden rijst enige twij
fel of de voorgestelde huurver
hoging wel gewenst is.
De stichtingskosten zijn on
evenredig sterk gestegen, zo
meent spreker. Een abnormale
stijging van de stichtingskosten
beïnvloedt direct de huren. De
uitloop van deze kosten moet
worden beperkt en teruggedron
gen. Het in de hand houden van
de bouwmarkt is van belang.
Het bouwen van een groot aan
tal woningen in de vrije sector
zal de bouwkosten omhoog druk
ken.
Het eindoordeel over het on
derhavige wetsontwerp schort
spreker op totdat het antwoord
van de minister bekend is.
De onderhoudsnormen voor
woningwetwoningen zijn te laag,
zo meent spreker.
Dr. Van Hel voort zeide te
hopen dat de minister alsnog
zal ingaan op de suggestie om
voor de naar schatting 125.000
voor-oorlogse woningwetwonin
gen de helft van de huurverho
ging te storten in een bijzondere
reserve, bestemd voor dekking
van de kosten van buitengewoon
onderhoud cn woningverbete
ring. Zo het antwoord van de
minister niet bevredigend zou
zijn stelt dr. Van Heivoort zich
voor hierover een uitspraak van
de Kamer te vragen.
Het subsidievraagstuk kan
beter bij de begroting behandeld
worden. Het voorstel van thans
heeft grote bezwaren. Verlaging
van de subsidie zal leiden tot nog
verdere verhoging van de huren
of tot vermindering van de kwa
liteit van volkswoningen, aldus
dr. Van Heivoort.
Wij achten de voorgenomen
subsidieverlaging in deze om
vang niet gewenst. Spreker zeide
dat zijn fractie het eindoordeel
zal laten afhangen van het ant
woord van de minister.
Spreker wil het oordeel van
de minister afwachten over de
mogelijkheid om de complexge-
wijze beoordeling door de huur
adviescommissies te combineren
met een wijziging van de wet op
het stuk van het vijfde lid van
artikel drie. Dat artikel handelt
over aan gebouwd onroerend
goed aangebrachte verbeterin
gen.
De heer J. Bommer (P.v.d.A.)
meende dat wij bezig zijn ons te
verkijken op het vraagstuk van
het woningtekort en het huur-
probleem. Men leest steeds weer
in regeringsstukken dat wij te
rugkeren naar normale verhou
dingen. Maar dat doen wij thans
niet. Er is een fundamentele
verandering in de omvang en
de aard van het woningprobleem
gaande. Wij begaan nu met het
hurenvraagstuk weer dezelfde
fout, die wij jarenlang hebben
begaan ten aanzien van het wo
ningvraagstuk.
Er is geen land ter wereld
waar de overheid zich het leed
van het woningvraagstuk niet
heeft aangetrokken. Maar het
grote probleem is dat de struc
tuur van het bouwbedrijf mee
brengt dat de produktie in dit
bedrijf overal in ontwikkeling
ten achter blijft bij de stijging
in de industriële ontwikkeling.
De bouwprijzen stijgen daardoor
sneller dan de lonen, dan het al
gemene prijspeil. Daarin zit de
kern van het probleem, dat men
overal ter wereld ziet.
Subsidiëring is niet ideaal,
maar het is onvermijdbaar door
de huidige situatie.
Onze fractie treedt het kabinet
niet tegemoet met de kreet: „Wij
Van de vijftien commando's
die onlangs bij een verkeers
ongeval bij Steimbke (Did.) ge
wond werden zullen er elf uit
het ziekenhuis te Nienburg wor
den overgebracht naar het Cen
traal Militair Hospitaal in
Utrecht. In het ziekenhuis in
Nienburg blijven nog de dienst-
nlichtige soldaten C. H. Balke, J.
C. M. van den Heuvel, W. J. C.
Koster en E. Franken.
willen geen huurverhoging",
maar onze fractie wil een con
creet huur- en woningbeleid.
Onze huur- en subsidiepolitiek
moet worden gericht op prijzen
die aanvaardbaar zijn. Er moet
een redelijke verhouding bestaan
tussen huurpeil en inkómenpeil.
De opbrengst van de huurverho
ging van niet-gesubsidieerde wo
ningen moet mede strekken tot
verbetering en modernisering
van die woningen. Hiervoor zijn
nu geen voorzieningen getrof
fen. Had men het stelsel van
destijds gehandhaafd dan had
men nu over enkele honderden
miljoenen beschikt voor woning
verbetering en -modernisering.
De onderlinge huurverschillen
in woningen moeten afgestemd
zijn op kwaliteit. De afstand tus
sen het huurpeil van oud en
nieuw wordt niet geringer, zoals
wordt voorgesteld, maar ver
groot.
De heer Bommer vroeg zich
af of thans wel het juiste mo
ment aangebroken is voor een
huurverhoging. Er wordt wel
eens gezegd dat het Nederlandse
volk meer moet betalen voor het
wonen. Dat wil het wel. Maar
het stelt terecht: „Als ik meer
betaal, krijg ik dan meer?" En
dat blijkt meestal niet. Meer be
talen is toch geen doel in zich
zelf.
Mr. W. Aantjes (A. R.) betuig
de zijn instemming met het in
zicht der regering te streven
naar het scheppen van meer
normale verhoudingen en toe
standen. De huidige toestand op
het gebied der woningvoorzie
ning is niet normaal te noemen.
In het systeem dat tot nu toe
wordt gevoerd is de vrijheid van
overeenkomst uitzondering.
In beginsel moeten huren uit
inkomens worden betaald. Alleen
een bij benadering tot stand ge
bracht evenwichtsniveau zal de
moeilijkheden kunnen oplossen.
Ook spreker is van oordeel dat,
om het evenwichtsniveau te be
reiken, nog enige huurverhogin
gen noodzakelijk zijn.
Mr. Aantjes vroeg in hoeverre
de prognose van het S. E. R.-ad-
vies van anderhalf jaar geleden
afwijkt van de huidige situatie.
Spreker meende dat men meer
moet letten op de windhandel in
de woningbouwsector. Mogelijk
kunnen maatregelen hiertegen
worden genomen. Voorts vroeg
spreker zich af of het moment
van de verhoging der huren wel
juist gekozen was.
De minister heeft van al de
drie standpunten in het S. E. R.-
advies het meest essentiële ge
kozen. Na rijp beraad heeft de
fractie besloten dat deze huur
verhoging voor haar wel aan
vaardbaar is. Voor eventueel
komende voorstellen tot huur
verhoging wil zij zich echter niet
vastleggen.
Spreker vroeg zich af of het
niet meer aanbevelenswaardig
is de laatstgebouwde woningen
buiten de huurverhoging te hou
den.
Mr. D. Schuitemaker (V. V. D.)
moest het van het hart dat hij
deze huurverhogingsprocedures
een nare zaak begint te vinden,
zowel voor de Kamer als voor
de minister. Na de bevrijding
heeft men de fout begaan het
vraagstuk te lang onaangeroerd
te laten. Na 1951 is met horten
en stoten getracht de achter
stand in te halen; nu, in juni
1962, zitten we nog steeds met
een onopgelost huurvraagstuk.
Spreker is bepaald niet enthou
siast over het tempo der voorge
stelde huurverhogingen. De
laatste zal, als die ooit doorgang
vindt, in 1966 gebeuren. Wat zal
er tussen nu en 1966 gebeuren?
Een wettelijke huurquote-
systeem, zoals sommige leden
van de S. E. R. voorstonden, zal
de chaos nog vergroten.
Mr. Schuitemaker meende dat
de minister door bepaalde maat
regelen te nemen de tendens
van prijsstijgingen in de hand
werkt. De tendenzen zijn thans
bepaald zorgelijk. Spreker zag
bij een voortzetting van deze
ontwikkeling weinig heil in de
tweede 10 procent-huurverhoging
en zeker niets in de derde ver
hoging. Hierna sprak hij over
het probleem van de compensa
tie.
Principieel gezien wordt hier
niet het juiste systeem gevolgd,
maar het is de laatste jaren het
enige politiek haalbare systeem.
Men moet zich voor ogen
houden dat het gaat om een
globale compensatie.
De compensatie moet in de
eerste plaats ten laste komen
van de overheidssector. Spreker
dacht hierbij aan verlaging van
de omzet-belasting en verlaging
of afschaffing van de personele
en grondbelasting.
Spreker deed een dringend be
roep op de minister in de com
pensatieregeling de inkomens
grens van 13.000 die in bepaal
de gevallen geldt, te laten ver
vallen.
De huurverhoging betekent
een verhoging van de personele
belasting, een belasting die naar
spreker zeide uit de tijd is.
De heer C. F. van der Peijl
(C. H. U.) merkte o.m. op dat
het huurvraagstuk stamt uit de
tijd van de tweede wereldoorlog.
Het moment om thans over te
gaan tot liberalisering van de
woningvoorraad is nog niet ge
komen. De doorstroming zal pas
op gang kunnen komen als het
verschil tussen huurprijzen van
oude en nieuwe woningen gerin-
Men is het er wel algemeen
over eens, aldus spreker, dat nog
meer huurverhogingen moeten
volgen. Bij vorige huurverhogin
gen heeft sprekers fractie steeds
gepleit voor geleidelijkheid.
Er is verband tussen bouwkos
ten en huurpeil. In hoeverre
kan met de voorgestelde huur
verhoging thans het nagestreef
de doel worden bereikt?
Hoewel in grote lijnen ak
koord gaande met het wetsont
werp heeft sprekers fractie toch
nog wel een aantal aarzelingen
te overwinnen, voordat de frac
tie haar stem aan het ontwerp
zal kunnen geven.
Resumerende zeide spreker
dat zijn fractie haar stem wil
voorbehouden tot na het ant
woord van de minister.
De heer T. Jager (C. P. N.)
zeide, in zijn eerste rede in de
Kamer, dat de huizenspeculatie
steeds grotere vormen aanneemt
en dat de winsten van huizen
bezitters steeds toenemen. De
goedkopere woningbouw, en dan
goedkoper tussen aanhalingste
kens, komt bij het beleid van
deze regering steeds meer in de
knel.
Elke huurverhoging stuit op
meer weerstand, aldus de heer
H. J. Dank horst (P. S. P.), en
z.i. is die weerstand terecht.
De voorzitter, mr. Kortenhorst,
had tevoren medegedeeld dat de
Kamer 's avonds niet zou ver
gaderen, omdat de vergadering
zover was gevorderd dat dinsdag
a.s. de minister aan het woord
zal komen.
De heer Lankhorst betwijfelde
of de geïdealiseerde vrije wo
ningmarkt uit de jaren dertig
werkelijk een terug te verlangen
toestand is. De evenwichtshuur
is z.i. niet te bereiken in vele
gevallen, zonder dat men vervalt
in voor-oorlogse moeilijkheden.
Wanneer de regering de huren
op de duur vrij wil laten, moet
zij, naar het inzicht van de
P.S.P., ook de lonen vrij laten.
De theorie van de waarde van
het wonen is alleen juist als de
financiële middelen van huur
ders toereikend zijn. Het gehele
bestedingspatroon is, vergeleken
bij vroeger, veranderd o.m. dooi
de thans veelal verplichte sociale
voorzieningen.
In een goede huisvestingspoli
tiek kan een onderzoek naar het
gezinsbudget niet ontbreken.
Nu de regering een dergelijk on
derzoek niet wenst, wijst spre
ker de voorgestelde huurverho
ging af.
De huurverhoging voor het
oude woningbezit, in het bijzon
der voor-oorlogse woningen, is
voor de F. S. P. onverteerbaar.
Dergelijke huurverhogingen
doen de verkoopprijzen on
evenredig hoog oplopen. Huur
verhoging van oude woningen
is alleen toelaatbaar als de meer
dere huuropbrengst wordt be
steed voor verbetering en niet.
zoals thans, voor een hogere
handelswaarde. Dergelijke hui
zen in te saneren gebieden be
lemmeren een sanering.
De heer D. Kodde (S. G. P.)
zeide dat het streven naar meer
normale toestanden op woonge
bied de instemming van zijn
fractie heeft. Het is niet gewoon
dat de overheid moet helpen bij
de primaire levensbehoeften,
zoals wonen. De overheid kan
niet alles.
Spreker zeide het niet juist te
achten dat de huren aan de lonen
worden gekoppeld.
Grote gezinnen hebben geen
baat bij hogere huren. Zij moe
ten meer ruimte hebben. Zij zijn
erbij gebaat als de bouwkosten
worden verlaagd.
De heer Kodde meende dat de
overheid in het algemeen voor
persoonlijke hulp het apparaat
mist, Maar persoonlijke hulp is
nodig. Er moet meer vrijheid
komen. Vervolgens besprak hij
de compensatiemaatregelen.
Als er ruimte is voor een
looncompensatie, is er dan geen
ruimte voor een verlaging van
de algemene kosten van het
levensonderhoud? vroeg spre
ker. Zou het streven van de re
gering wel zijn beoogde doel
halen of zullen daardoor naast
de algemene kosten, ook de
bouwkosten stijgen?
Wordt er niet teveel aandacht
gegeven aan de loontrekkenden?
Compensatie moet voor iedereen
worden gegeven.
Aan een aanpassing van de
huren is niet te ontkomen. Maar
zullen de maatregelen tot het i
doel leiden? Vast staat dat als
er niets gebeurt, het doel zeker
niet bereikt zal worden, aldus de
heer Kodde.
Om kwart over zes sloot de
voorzitter de vergadering.
