n n
ranco
f?-
Opnieuw landing van Indonesische
parachutisten gemeld
DOE HET ZELF
ZATERDAG 26 MEI 1962
18e Jaargang Nr 5609
binnenveringbed
schu1mrubberbed
Infiltranten trekken zich in de oerwouden terug
wanneer Nederlandse strijdkrachten in actie komen
Djakarta bereid onderhandelingen
over Nieuw-Guinea te hervatten
OP BASIS VAN HET VOORSTEL VAN BUNKER
De gewonde marinier
W eeroverzicht
Radio de Koek
HET COMPLOT
TEGEN PERON
HOOGWATER
WEERBERICHT
HET PLAN-BUNKER
Verenigde Naties zal het
plan heden bekendmaken
ZON- en MAANSTANDEN
en
/I d f m
VELE DODEN BIJ
GEVECHTEN TUSSEN
STAMMEN EN
TROEPEN IN OEGANDA
Indonesiërs melden dood
„toekomstig gouverneur
Nieuw-Guinea"
INDONESISCH
ANTWOORD AAN
OE THANT
AMERIKA STEUNT
OE THANT EN HET
PLAN-BUNKER
EGYPTE ZAL GEEN
NEDERLANDSE
TROEPENSCHEPEN
DOOR SUEZKANAAL
TEGENHOUDEN
ONDERSCHEIDING
VOOR CARPENTER
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: f 6,per kwartaal; per
maand f 2.per week 48 ct. Losse nrs 9 et
DE VRIJE ZEEUW
Verseluint dagelifka Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm IS et; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
22 ct. Kleine advertenties bij "ooruitbetaling.
STAKING GAAT AL LANG NIET MEER
OM DE LOONEISEN
Ai wekenlang blijven de stakingen in Spanje hetzelfde beeld
bieden, al is het karakter van de inzet totaal veranderd. Verband
daarmee houdt ook een verandering in de houding van de Katho
lieke kerk, die The Guardian in 'n hoofdartikel signaleert. Dit door
gaans zeer goed ingelichte blad laat daarbij in het midden of de
hele geestelijkheid een iets vijandiger houding tegenover de stakers
zal gaan aannemen, maar acht het van betekenis dat het Madri-
leense blad Va, de spreekbuis van de hoogste gezagsdragers in de,
kerk, uitgebreid het bedenkelijke van burgerlijke ongehoorzaamheid
bespreekt.
De staking gaat al lang niet
meer om looneisen. De werkers
vooral in de mijnen van net
noorden die het werk neerleg
den omdat ze hun status van
bestbetaalden bedreigd zagen,
hebben een ongehoorde loonsver
hoging aangeboden gekregen.
Franco schijnt zelfs zo ver te wil
len gaan dat hij het stakingsrecht
erkent. De man wiens dictatuur
is gegrondvest op twee miljoen
lijken van co burgeroorlog is ver
rassend lankmoedig. Er zijn geen
standgerechten, geen executies,
weinig arrestaties die dan nog
doorgaans eindigen in een boet».
Een forse boete wel'swaar, die
dc gestrafte ruineert, maar soli
dair betalen steeds de vrienden
mee.
SPANJAARDEN
ZIJN REGIEM ZAT
Die goedertierenheid heeft geen
succes. Het enige wat Franco er
mee bereikt heeft, is dat duide
lijker aan het licht treedt dat de
Spanjaarden hun regiem zat zijn.
Zelfs 't aanbieden van stakings
recht helpt daaraan mee, want
het herinnert er de arbeiders aan
dat ze er vijfentwintig jaar van
zijn beroofd.
Waarschijnlijk terecht verden
ken ze Franco ervan dat hij zo
zachtmoedig optreedt omdat hij
een nette figuur wil schijnen, die
met fatsoen in N. A. T. O. en
vooral E. E. G verwelkomd kan
BEELD IN ORAN
Op dc grens tussen de Europese
en Arabische wijk in Oran zit een
soldaat van het Franse leger te
dutten in het zonnetje. Zijn auto
matische wapen ligt voor de
O. A. S. zo voor het grijpen. Op
dc achtergrond ziet riten evenwel
nog meer Franse wachtposten.
worden. Ondertussen gaat hij dan
wel niet zo ver de arbeiders van
Spanje vrijheid van organisatie
toe te staan, waardoor het sta
kingsrecht enige zin zou hebben,
verricht.
Het politieke karakter van de
strijd is geaccentueerd door
acties van studenten en intel
lectuelen. De democratische
oppositiepartijen uiteraard
ondergronds hebben een
manifest tegen Franco's be
wind gericht en opgeroepen
tot passieve weerstand. De il
legale communistische partij
riep in veel feller toon onmid-
de'lijk daarop de Spanjaarden
tot agitatie en demonstratie op,
in samenwerking met alle anti
fascistische krachten van het
land.
Waarschijnlijk heeft dit de Ka
tholieke kerk laten schrikken.
Het was al verrassend dat de
doorgaans Franco-getrouwe gees
telijkheid zo onverholen sym
pathie met de stakers aan de dag
legde, maar daaraan was wellicht
de houding van Paus Johannes
XXIII niet vreemd, die ook door
tactische benoemingen in het
Spanse episcopaat de verknocht
heid aan het regiem heeft onder
mijnd.
SCHOUDERKLOPJES
VOOR FRANCO
De kerk zal zich waarschijnlijk
als alle Spanjaarden en velen
buiten dat land herinneren, dat al
eens eerder de communisten één
lijn trokken met de trouwe aan
hangers van de republiek: in de
burgeroorlog bleek toen al heel
gauw dat de vazallen van Mos
kou de toon aangaven.
Als uit dc massale uiting van
onlust nu inderdaad een krach
tige politieke actie groeit, is de
kans dat iets van die aard zich
herhaalt bepaald niet gering.
Maar het is fout. als het Westen
zich daardoor laat afschrikken
c i van de weeromstuit Franco
aanmoedigende schouderklopjes
geeft. Als de vrije wereld zich
nu de schijn geeft Franco onder
zijn bescherming te nemen, dan
herhaalt zich ook dat andere
drama van de burgeroorlog, toen
de Sowjet-Unie overbleef tot wie
de benarde republiek zich kon
wenden om steun.
De stakingen en andere acties
tonen duidelijk dat het Spaanse
volk niet achter Franco staat,
wiens regiem mogelijk deze dei
ning overleeft, maar toch tot ver
dwijnen gedoemd is, vroeger of
later. Met wie hem opvolgt zal
met 't Westen* te maken krijgen.
Wie dat zal zijn en hoe deze op
volger zal denken wordt ook be
paald door de houding die 't Wes
ten nu aanneemt tegenover de re
gering in Madrid. Een afschrik
wekkend voorbeeld maar erg
leerzaam, is de jongste geschie
denis van Cuba. Wie weet of daar
de rebellen tegen de dictatuur zo
de communistische kant waren
uitgedreven, wanneer de Ver
enigde Staten hen eerder had ge
steund in plaats van tot bijna het
bittere eind, te handelen als
vriend van de door zijn volk ge
hate Batista.
(Nadruk verboden.)
het beste bed ooit gemaakt
Ijootlwill
met versterkte middensector
1flaict fabrieken Zevenbergen
DE RUIMTEVLUCHT
VAN CARPENTER
Aan boord van het vliegkamp-
schip „Interprid" deed ruimte
vaarder Carpenter radio-telefo
nisch verslag aan president
Kennedy.
Op 17 mei j.I. schijnen volgens meldingen van de bevolking ver
ten oosten van Klamono, ten zuiden van Sorong, vijftien Indonesi
sche parachutisten te zijn geland. Dit zou de zesde maal binnen een
maand tijds zijn, dat Indonesiërs het grondgebied van Nieuw-Guinea
zijn binnengedrongen. Nederlandse patrouilles zijn uitgestuurd omt
de melding te controleren en zijn nu op zoek naar de beweerde
parachutisten.
Nederlandse patrouilles zijn
uitgestuurd om de melding te
controleren en zijn nu op zoek
De Indonesische regering zou bereid zijn, de besprekingen over
Nieuw-Guinea met Nederland te hervatten op basis van het voor
stel van de heer Bunker. Dit zou, volgens goed ingelichte Kringen
te Djakarta, dc kern zijn van een nota, die minister Soebandrio
heeft doen toekomen aan Oe Thant, op diens verzoek om de bespre
kingen met Nederland te hervatten. Een woordvoerder van het
Indonesische ministerie van Buitenlandse Zaken weigerde, zich
over de inhoud der nota uit te laten.
Naar men meent te weten, heeft Soebandrio in de nota ook de
Nederlandse beschuldiging van de hand gewezen, dat er in Nieuw-
Guinea sprake zou zijn van een Indonesische agressie.
naar de beweerde parachutisten.
Intussen ziet men steeds het
zelfde beeld wanneer Neder
landse strijdkrachten in actie
komen, namelijk dat van zich
voortdurend in de oerwouden
terugtrekkende Indonesiërs die
ieder gevecht schijnen te willen
vermijden. Toen een Nederland
se patrouille nabij het dorp
Wersar in de buurt van Temina-
buan vuurcontact kreeg met een
vrij sterke eenheid parachutis
ten trokken de laatsten zich
ogenblikkelijk terug. Om een
verder ontwijken van het ge
vecht tegen te gaan voeren de
Nederlandse troepen nu een om
singeling uit.
In de omgeving van Kaimana
is de omsingeling van zich even
eens terugtrekkende parachutis
ten nu vrijwel voltooid. Vrijdag
morgen kwamen Neptune-vlieg
tuigen in actie, die gelocaliseer-
de parachutisten met raketten
bombardeerden waarna de
grondtroepen tot de aanval
overgingen.
Wat de situatie in het gebied
van Fak-Fak betreft: de Indo
nesiërs die ten oosten van deze
stad zijn geland zijn gedesorga
niseerd'. In welke mate moge
hieruit blijken, dat twee para
chutisten die plotseling op een
patrouille van de bevolking
stootten dermate schrokken dat
zij in paniek vluchtten met
achterlating van hun wapens. Dc
parachutisten die ten noorden
van Fak-Fak zijn geland hebben
zich zover in het binnenland
teruggetrokken dat de inwoners
van het dorp Nemboektep, waar
de Indonesiërs waren geland,
weer naar hun huizen zijn terug
gekeerd.
Gouverneur Platteel vertrok
woensdag naar Teminabuan
maar kon daar niet landen om
dat de landingsstrip onder water
stond. Hij is vandaar naar Biak
gevlogen.
De ontruiming van een zestal
plaatsen aan de zuid- en zuid
westkust van Nieuw-Guinea door
bijna duizend vrouwen en kinde
ren, voor het merendeel Neder
landers, is donderdag voltooid
Gisteren en vandaag kwamen
tal van buitenlandse correspon
denten in Hollandia aan, die
allen zo spoedig mogelijk
naar de actiegebieden willen
vertrekken.
Intussen blijkt de verwonding
van marinier J. J. Jansen uit
Nijmegen een gevechtsongeval
te zijn, veroorzaakt door scher
ven of kogels. Marinier Jansen
Noorilatraat 102 - Telefoon 31S&
Terneuze»
De politiemaatregelen, die
sedert jongstleden maandag ter
bcscherming van ex-president
Teron van Argentinië zijn ge
nomen met het oog op een aan
slag die tegen het in Spanje in
ballingschap levende vroegere
Argentijnse staatshoofd zou zijn
beraamd, blijven van kracht. Dit
is donderdag door leden van het
gevolg van Peron aan journa
listen meegedeeld. Ook de be
scherming van de financier van
de Peronistische beweging in
Spanje, Antonio, blijft gehand
haafd. De Madrileense politie
heeft echter geen arrestaties
MINDER KOUD
Het K.N.M.I. deelt mee:
Met maximumtemperaturen van
omstreeks 9 graden beleefden we
vrijdag een uitzonderlijke koude
dag, want dergelijke lage maxi
mumtemperaturen komen in deze
tijd van het jaar slechts bij hoge
uitzondering voor. Het was onge
veer even koud als op 2 juni
1953. de dag waarop de Engelse
konnigin werd gekroond, toen in
De Bilt met 9,2 gr. C. de laagste
maximumtemperatuur sins 1903
werd geregistreerd. Aanleiding
tot de koude van vrijdag was de
ZATERDAG 26 MEI
v.m.
6.37
7.12
7.52
8.02
Breskens
Terneuzen
Hansweert
Walsoorden
r DIT NUMMER BEVAT
10 PAGINA'S
ZONDAG 27 MEI
v.m.
Breskens 7.41
Terneuzen 8.16
Hansweert S.56
Walsoorden 9.06
MAANDAG 28 MEI
v.m.
Breskens 8.57
Terneuzen 9.32
Hansweert 10.12
Walsoorden 10.22
n.m.
6.55
7.34
8.14
8.24
n.m.
8.08
S.43
9.23
9.33
n.m.
9.27
10.02
10.42
10.52
langdurige regenval tesamen met
de aanvoer van koude lucht met
noordelijke winden over het kou
de water van de Noordzee. Deze
toestand werd veroorzaakt door
een vlak lagedrukgebied boven
Rlidden-Europa, waarvan een
uitloper tot over Denemarken
reikte, en een krachtig gebied
met hoge barometerstanden dat
zich ten westenn van Schotland
bevindt. Het laatste ondergaat
enige uitbreiding in de richting
van Scandinavië. Samenhangend
hiermede wordt verwacht dat de
wind bij ons wat meer zal rui
men naar noord tot noordoost.
Vandaag wordt dan nog lucht
aangevoerd waarin zich enkele
buien kunnen ontwikkelen maar
daarnaast worden ook opklarin
gen verwacht. Het laat zich hier
om aanzien dat, ook ai zijn de
temperaturen dan nog wel ver
beneden normaal normaal is
een maximumtemperatuur van
omstreeks 20 graden het min
der koud zal zijn dan vrijdag.
medegedeeld door het K. N. M. I.,
geldig tot hedenavond.
Noordelijke wind.
Zonnige perioden, maar voor
namelijk in het binnenland ook
hier en daar nog enkele buien
Matige, aan de kust tijdelijk
krachtige noordenwind. Iets min
der koud dan gisteren.
Van de zijde van de Verenigde
Naties in New York is donder
dagavond verklaard, dat secre
taris-generaal Oe Thant met de
Nederlandse afgevaardigde bij de
volkerenorganisatie, mr. C. W.
A. Schürmann en de Indonesi
sche gedelegeerde Soekardjo
Wirjopranoto overeen was ge
komen de tekst van het plan-
Bunker geheim te houden tot
zaterdag. V. N.-functionarissen
wilden geen commentaar leveren
toen hen gevraagd werd of de
Nederlandse regering, die zoals
bekend is de tekst van het plan
in het Nieuw-Guineadebat van
donderdag heeft vrijgegeven,
hiermede deze afspraak heeft
geschonden.
De publikatie van de tekst van
het plan-Bunker door de Verenig
de Naties zal vandaag (16.00 uur
Ned. tijd) plaatsvinden.
Waarnemers herinnerden er
aan. dat de inhoud van de brief
van minister-president De Quay
aan Oe Thant, die op Nederlan-
se verzoek geheim was gehou
den, dinsdag in Den Haag werd
gepubliceerd vóór het met de
Verenigde Naties afgesproken
tijdstip.
ZON
op
onder
op
26
4.32
20.42
1.34
27
4.32
20,43
2.04
28
4.30
20.44
2.31
29
4.29
20.46
2.56
30
4.28
20.47
3.21
MAAN
onder
11.28
PRINS BERN HARD
MAAKT
INSPECTIETOCHT
NAAR GROENLAND
EN ALASKA
Prins Bernhard is vrijdagmid
dag van Soesterberg naar Parijs
vertrokken om vandaaruit met
generaal Curtis E. Lemay, chef
van de staf der Amerikaanse
luchtmacht, een inspectietocht te
maken naar Groenland en Alas
ka ter bezichtiging van onder
delen van de Dew-line (Distant
Early Warning: een keten van
radarwaarschuwingsposten tegen
plotselinge aanvallen door de
lucht).
Vervolgens zullen de Prins en
generaal Lelay elders gelegen in
stallaties van de Amerikaanse
luchtmcaht en de nieuwe Air
Force Academy te Colorado
Springs bezoeken.
In aansluiting hierop zal de
Prins naar Washington gaan, al
waar hij o.m. de gast van de Ne
derlandse ambassadeur, dr. J. H.
van Roijen is.
Tenslotte zal Prins Bernhard
enige dagen in New York ver
blijven, waar hij een vergade
ring van de Flight Safety Foun
dation zal bijwonen en een diner
van het World Wildlife Fund zal
presideren. Aan dit diner zal
prins Philip, hertog van Edin
burgh, als voornaamste spreker
optreden.
De Prins, die op zijn reis wordt
vtrgezeld door zijn luchtmacht-
adjudant majoor K. van Gessel,
wordt op 9 juni des morgens in
met artikelen van
ét
-3
TIMMER-
8
HOBBYHUIS
DE BREE
Verl. v. Stecnbergcnlaan 5
Terneuzen.
12.48
14.05
15.25
16.45 I Nederland terug, verwacht.
Premier Milton Obote van
Oeganda heeft vrijdag bekend
gemaakt, dat donderdag in een
gevecht tussen troepen en 1000
leden van de Pian-stam in noord-
oost-Oeganda zestig stamleden
zyn gedood.
Dit gevecht volgde na botsin
gen tussen leden van twee stam
men. Krijgers van de Soek-stam
hadden Pian-stamleden overval
len en daarbij een groot aantal
vrouwen en kinderen gedood als
mede vee geroofd. De Pians over
vielen op hun beurt de Soeks.
Bij deze laatste overval werden
naar verluidt 31 mensen, meren
deels vrouwen en kinderen, ge
dood.
werd, zoals gemeld, woensdag
j.I. in Teminabuan gewond. Met
een verbrijzeld linkeronderbeen
werd hij in het ziekenhuis van
Sorong opgenomen. In totaal
zijn er tot dusver dus twee ge
wonden aan Nederlandse zijde.
Het Indonesische persbureau
Pia" meldde vrijdag' dat de
Nederlanders een man die in
aanmerking kwam voor het
gouverneurschap van Westelijk
Nieuw-Guinea na de „bevrij
ding" van het gebied, en acht
andere „heldhaftige vrijheids
strijders", „genadeloos hebben
gedood". Het persbureau gaf de
naam van de ..toekomstige gou
verneur" op als Kurinus Grey.
Het deelde voorts mee, dat
het nieuws in Djakarta was be
kendgemaakt door een guerrilla
strijder die pas uit de oerwou
den van Nieuw-Guinea was
terugggekeerd.
Indonesië heeft de V. N. mee
gedeeld dat zijn landingen in
Westelijk Nieuw-Guinea geen
agressie zijn, omdat de Indone
siërs zich zuiver in eigen gebied
bewegen dat thans door de Ne
derlanders is bezet, zo is vrijdag-
bekend gemaakt.
Minister Soebandrio zei dit in
antwoord op het beroep van Oe
Thant tot hervatting van de on
derhandelingen met de Neder
landers.
In de brief, die vrijdag gepu
bliceerd werd, werd gezegd dat
de Indonesische troepen de be
volking van West-Irian volledig
beschermen zoals hun plicht is.
De Nederlanders zelf zijn schul
dig aan agressie, zoals werd
aangetoond door hun vernieti
ging van Indonesische oorlogs
schepen en vliegtuigen.
Indonesië heeft reeds sedert
1950 gestreefd naar een vreed
zame oplossing van de kwestie
zolang zulk een oplossing moge
lijk is, aldus dc brief. Alle maat
regelen die het nam om buiten
lands kolonialisme uit West-
Irian te verdrijven, waren in
overeenstemming met het V.N.-
handvest.
De woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken Lincoln
White, heeft gezegd dat er abso
luut geen wijziging is gekomen
in de Amerikaanse houding' in
het geschil over Nieuw-Guinea.
„Wij steunen de pogingen
van V. N.-secretaris-generaal Oe
Thant en oud-ambassadeur
Bunker, die als particulier op
treedt om te pogen beide par
tijen samen te brengen teneinde
tot een vreedzame oplossing van
dit vraagstuk te komen.
Hoessein Zulficar Sabry,
Egyptisch onder-minister van
Buitenlandse Zaken, heeft op
een persconferentie in Oslo ge
zegd, dat Egypte geen enkel Ne
derlands schip zal tegenhouden,
dat mocht proberen met troe
penversterkingen voor Westelijk
Nieuw-Guinea het Suezkanaal
door te gaan.
Hij zei, dat het Nederlandse
besluit om troepenversterkingen
via het Panamakanaal te zenden
ingegeven zijn door de wens,
Egypte niet in verlegenheid te
brengen op een ogenblik, dat
Nederland trachtte zijn handels
betrekkingen met Egypte te
verbeteren.
Het Witte Huis heeft meege
deeld, dat president Kennedy
aan het bureau voor lucht- en
ruimtevaart heeft opgedragen
aan Carpentier de medaille voor
bijzondere verdiensten toe te
kennen.
President Kennedy heeft met
Carpenter, die inmiddels aan
boord van het vliegdekschip
„Intrepid" is aangekomen, een
telèfobngespr'ek gehad waarin
hij hém gelukwenste met zijn
vlucht en zijn geslaagde redding.