De Tweede Kamer over Nieuw-Guinea
Scherpe kritiek van de oppositie
Motie Partij van de Arbeid verworpen
üaurits'
Het plan-Bunker
Carpenter volbracht tweede
Amerikaanse ruimtevlucht
re -
ibare
7e lijst
Plan-Bunker op verzoek van KV. P. bekend gemaakt
Dringend beroep van Oe Thant
op Nederland en Indonesië
25 mei 1962
:den
EITEiV
1S99S 18039 18519
396 3930 4857 5138
13995 14066 14478
54 G36 640 651 67S
30 620 658 839 890
42 771
58 540
814 868
548 595 625
50 308
12 914
00 572
63 786
84 414 447 469 564
85
06 409
02 781
57 501
69 996
384 461 546
994
583 783 941
562 585 839
811 892
513 578 64»
31 373 394 401 411
76 523 538 556 569
>93 696 716 739 804
78 892 901 937 945
565 271 2S8 329 331
184 490 544 565 579
>28 630 653 662 701
535 853 855 S83 887
273 291 402 416 424
>13 616 624 627 694
(26 734 766 843 S49
520 355 382 389 395
471 484 490 498 521
>12 644 666 676 695
337 853 909 920 926
224 246 260 354 433
>57 579 599 607 611
752 756 757 761 780
307 912 913 929 955
223 248 258 324 343
146 501 560 625 627
750 751 760 884 960
114 189 206 253 286
467 475 479 520 522
745 750 751 757 762
977
150 177 192 253 268
454 491 499 537 574
674 722 778 838 848
076 080 081 125 238
290 298 332 358 367
530 541 553 554 562
739 751 787 S54 869
959 963
125 163 174 300 305
398 408 409 417 424
554 592 596 607 631
740 755 764 792 813
954 968 873 9S4
Frankering bij abonnement: Terneuren
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 555?
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,— per kwartaal; per
maand 2,per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG 25 MEI 1962
18e Jaargang Nr 5608
Verselillnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Temeuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per
advertentie ƒ2,40.
Rubriek: Kleine Advertenties /géén handels
advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
22 ct. Kleine advertenties bij "ooruitbetaling.
Dc niet-oficiële vertaling van liet door
de bemiddelaar, Ellsworth Bunker, op 2
april j.I. aan de onderhandelaar van Neder
land, dr. J. H. van Roijen, voorgelegde
plan luidt, na amendering, als volgt:
VOORSTELLEN INZAKE
ONDERHANDELINGEN
TUSSEN DE REGERINGEN VAN
NEDERLAND EN INDONESIË
IDe regeringen van Nederland en In
donesië tekenen elk afzonderlijk over
eenkomsten of een enkele overeenkomst,
welke worden aangeboden aan de waar
nemend secretaris-generaal der Verenigde
Naties.
2 De Nederlandse regering komt over
een het gezag over Wcst-Nieuw-
Guinea over de dragen aan een tijdelijk
uitvoerend gezag onder de waarnemend
secretaris-generaal van de Verenigde Na
ties op een ander te bepalen datum. Do
waarnemend secretaris-generaal van de
V. N. benoemt een wederzijds aanvaard
bare niet Indonesische bestuurder,
die op zich zou nemen het gebied te be
sturen voor een periode van niet minder
dan één, doch niet meer dan twee jaar.
Deze bestuurder zou zorg dragen voor de
beëindiging van liet Nederlandse bestuur
onder omstandigheden, die de inwoners
van het gebied de gelegenheid verschaffen
om een vrije keuze uil tc oefenen in over
eenstemming met het gestelde sub 4. Deze
bestuurder zou hoge Nederlandse func
tionarissen vervangen door niet-Indonesi-
sche en niet-Nederlandse functionarissen,
in dienst genomen op arbeidscontract voor
korte termijn (één jaar).
3 Het tijdelijk uitvoerend gezag onder
de waarnemend secretaris-generaal
van dc V. N. bestuurt West I fieuw-Guinea
gedurend het eerste jaar met behulp van
niet-Indonesisch en niet-Nederlands per
soneel. Met ingang van het tweede jaar
vervangt de waarnemend secretaris-gene
raal de V. N.-functionarissen door Indo
nesische functionarissen, waarbij wordt
aangenomen dat tegen het einde van het
tweede jaar de volledige bestuursmacht is
overgegaan aan Indonesië. V. N.-personeel
voor technische hulp zal aanblijven in een
adviserende hoedanigheid en om bijstand
te verlenen ter voorbereiding van liet uit
voeren van de bepalingen van par. 4.
Indonesië gaat er mee akkoord om
met de bijstand en onder deelneming
van de wnd. secretaris-generaal van de
V. N. en van V. N.-personeel regelingen te
treffen om de bevolking van het gebied de
gelegenheid te geven om vrije keuze uit te
oefenen niet later danjaren nadat
Indonesië volledige bestuursverantwoorde-
lijkheid voor West Nieuw-Guinea op zich
heeft genomen. De Nederlandse regering
gaat akkoord met bestuursoverdrachl in
overeenstemming met dit voorstel op voor
waarde dat de Nederlandse regering, als
gevolg van formele onderhandelingen, toe
reikende garanties ontvangt voor de veilig
stelling van de belangen van de Papoea's,
inel. het recht op zelfbeschikking.
5 Indonesië en Nederland komen over
een de kosten van het voorgaande ge
zamenlijk te dragen.
6 Wanneer deze overeenkomst is ge
tekend. zullen de regeringen van Indo
nesië en Nedrland normale diplomatieke
betrekkingen hervatten".
De waarnemend secretaris
generaal der Verenigde Naties,
Oe Thant, heeft een dringend
beroep op Nederland en Indo
nesië gedaan om de besprekin
gen over een vreedzame oplos
sing van de kwestie Nieuw-Gui
nea te hervatten.
In telegrammen aan de Neder
landse en Indonesische leiders
verwees Oe Thant naar de „ern
stige ontwikkelingen in de afge
lopen dagen" en deed hij een
beroep om „met spoed de be
sprekingen te hervatten die door
de goede dienst van ambassa
deur Bunker waren begonnen".
..Ik hen er zeker van dat u het
met mij eens zult zijn dat het
bijzonder te betreuren zou zijn
als men de situatie verder zou
Gistermiddag heeft de Tweede Kamer
een begin gemaakt met bet debat over
Nieuw-Guinea. Aan de ministerstafel had
den plaats genomen minister-president De
Quay, de ministers Luns, Toxopeus en
Visser en de staatssecretarissen Van Hou
ten, Rote Calmeijer en De Jong.
De heer De Kadt noemde het een troost, dat er
bij alle partijen een behoefte aan debat tot uitdruk
king is gekomen.
In breder kring schijnt het besef veld te winnen
dat de situatie voortdurend verandert, doch altijd
in één richting: slechter en ongunstiger voor
Nederland.
Spreker belichtte de feiten en noemde het vorige
debat in zekere zin een schijn-debat. Het plan-Bun
ker was en is tot op deze dag aan de Kamer slechts
bekend op een bepaalde wijze. We weten allen
wel door uitingen in de pers en van Indonesische
zijde wat de hoofdpunten zijn.
De „overwinning van de Nederlandse diplomatie"
leidde tot dit plan. Waarom heeft het kabinet ein
delijk niet. begrepen, dat de minister van Buiten
landse Zaken een voorstelling van zaken geeft die
niet klopt met. de werkelijkheid? Waarom heeft de
Kamer liet vertrouwen in deze minister niet op
gezegd
Minister Luns heeft het kabinet er van kunnen
overtuigen dat het plan-Bunker een nieuwe over
winning van de Nederlandse diplomatie zou zijn,
aldus spreker.
Het Nederlandse volksbestaan wordt door de
Nieuw-Guinea-politiek diep gei-aakt, ook en in het
bijzonder vanwege het feit. dai duizenden Neder
landse jongemannen dagelijks in gevaar zijn.
EERST DE GARANTIES VEILIG;
DAN PRATEN
Met betrekking tot de zwijgzaamheid over het
plan-Bunker zei spr.: De Indonesiërs praten er
over en delen de inhoud mee. Zij aanvaarden dit
plan. De Nederlandse regering hult zich in zwijgen
en deelt mede, dat onze gedelegeerden instructies
hebben. Uit de communique's was duidelijk, dat het
plan door onze regering niet verworpen, maar ook
niet aanvaard is.
De Nederlandse bezwaren behelzen een tekort
aan garanties. De Indonesische bezwaren over het
tempo van de overdracht moeten ernstig worden
genomen en de Nederlandse bezwaren moeten
duidelijk tot uiting komen bij de onderhandelingen.
De houding van de Nederlandse regering is:
Eerst de garanties veilig stellen en dan pas gaan
praten. Zo komen we nooit tot overeenstemming
of zelfs tot onderhandelen.
Intussen worden van Nederlandse kant steeds
meer militairen naar Nieuw-Guinea gezonden. Dat
is alleen geoorloofd als er een basis is van een
werkelijke politiek. Deze ontbreekt in Nederland,
aldus de heer De Kadt.
De infiltraties nemen in aantal en omvang toe.
Wij zijn ervan overtuigd dat als Nederland verliezen
zou lijden, deze verlieslijsten zouden worden ge
publiceerd.
Spr. noemde agressie van Indonesische zijde af
schuwelijk. „Dit optreden is een uitvloeisel van een
politiek die ik in alle opzichten afkeur. Ik heb
geen illusies over het regeringssysteem van Indo
nesië".
KOMT UIT KLEINE OORLOG
EEN GROTE OORLOG VOORT
Komt uit de kleine oorlog der infiltranten een
grote oorlog voort? Volgens militaire logica wordt
aangedrongen op meer versterkingen, meer vlieg
tuigen en 't zenden van de Karei Doorman. Maar.
zoals mr. Van Riel al in de Eerste Kamer zei: Een
grote oorlog is volkomen uitzichtsloos. Deze is voor
de heren De Kort (KVP) en Bruins Slot (AR) ook
onaanvaardbaar. Het grootste deel van ons volk is
tegen die oorlog, maar toch schijnt er een meer
derheid te zijn voor „een beetje oorlog, een „kleine
oorlog".
SNEL NAAR DE
CONFERENTIETAFEL
EN AANVAARDT
PLAN-BUNKER
„Snel naar de conferentietafel
voor het te laat is en snel aan
vaarden van het plan-Bunker",
zo bezwoer spr. de regering.
Het antwoord van Oe Thant
is op dit punt duidelijk en wijst
hier nadrukkelijk op. Alle andere
wegen door en van de Ver. Naties
zijn afgesneden. Via de Veilig
heidsraad is ook niets te berei
ken.
Spr. stelde vast dat er geen
Papoea-volk is. Er is een klein
deel dat in de Nieuw-Guinearaad
een grote plaats inneemt en dat
„nee" zegt. Dat zijn de troetel
kinderen van dit kabinet, opge
voed door Nederland, nog meer
opgevoed door staatssecretaris
Bot.
De stemming onder de Pa
poea's is van andere aard dan
men ons van de zijde der Neder
landse regering vertelt. Er is dus
ook nog een ander deel van het
Papoea-volk.
Spr. neemt het de regering
kwalijk dat ze deze beperkte
groep van Jouwe c.s. niet zegt
dat het plan-Bunker onvermijde
lijk is. De regering behoort te
zeggen dat ze bet plan aanvaardt,
ook tegen de zin van Jouwe c.s.
Als die kleine groep een repu
bliek uitroept, dan moet de re
gering dat als een subversieve
actie beschouwen.
Wat de Nederlandse regering
nog kan doen, is te trachten
U. N. O.-toezicht te verkrijgen
voor de overgangsperiode. Maar
het enige wat Nederland doet, is
oprichting van Papoea-korpsen,
hetgeen uiteindelijk leidt tot uit
roeiing van het Papoeavolk, al
dus de heer De Kadt.
..Door wie?", werd van ver
schillende zijden luid geroepen.
RUMOERIG
De Amerikaanse politiek is om
Indonesië buiten het communis
tische blok te houden. Nederland
moet uit dat deel van de wereld
weg. De Amerikanen willen
daar de politie): uitmaken. „Ik
zeg dat niet om een anti-Ame
rikaanse stemming te maken",
zo riep de heer De Kadt, die her
haaldelijk. doch onverstaanbaar
werd onderbroken, o.m. door mr.
Van Rijckevorsel (KVP). Wij
mogen de levens der Nederlandse
jongemannen niet opofferen aan
een prestige-kwestie. Wij moe
ten de Amerikaanse politiek vol
gen en verdwijnen uit Nieuw-
Guinea op de minst pijnlijke
wijze", zo vervolgde de heer De
Kadt zijn rede.
Als de regeringspartijen hier
hun verantwoordelijkheid niet
zien, dan leidt deze Nieuw-Gui-
nea-politiek tot een nationale
ramp, zo riep de heer De Kadt
uit onder rumoer van vele Ka
merleden.
NIEUW-GUINEA
BEHOORT BIJ
INDONESIË
De heer H. J. Lankhorst (PSP)
stelde dat hot hoofdthema van
het Nieuw-Guinea-beleid der re
gering is: Wij weten van geen
verandering en gaan gewoon
door.
Welke noodlottige gebeurtenis
zal dit kabinet tot bezinning
brengen? De regering heeft alle
waarschuwingen ter zijde ge
schoven: zij wist het wel beter.
Op het ogenblik bevinden zich
450 Indonesische parachutisten
in de binnenlanden. De evacuatie
is aan de gang. Van een oorlogs
toestand wordt nog niet gespro
ken; de regering gaat gewoon
door.
Nieuw-Guinea zal binnen af
zienbare tijd deel uitmaken van
Indonesië, zo is sprekers over
tuiging.
De kardinale fout van de re
gering is, dat zij niet wil aanvaar
den, dat de toekomst van Nieuw-
Guinea reeds lang niet meer in
haar handen ligt.
Uit de brief van de heer Oe
Thant blijkt dat hij beide landen
schuldig acht aan de huidige
situatie.
ASTRONAUT NA EEN KLEIN UUR ZOEKEN
320 KM VAN BERAAMD LANDINGSPUNT
DOBBEREND OP EEN VLOT AANGETROFFEN
De P. S. P heeft zich steeds op
het standpunt gesteld dat Nieuw-
Guinea in' 1949 ten onrechte is
uitgesloten van soevereiniteits
overdracht. Ons standpunt is dat
Nieuw-Guinea bij Indonesië be
hoort, aldus spreker.
PERIODE DER DODEN
LIJSTEN BEGONNEN
De communistische woorvoer-
der, de heer Bakker, bleek van
mening, dat de Kamer een zware
verantwoordelijkheid draagt.
Nederland heeft militaire agres
sie gepleegd in 1949 bij het af
splitsen van Nieuw-Guinea van
de nieuwe republiek Indonesië.
Zo ziet men dit in de gehele we
reld, die daarbij denkt aan een
Nederlands streven om van
Nieuw-Guinea een anti-Indonesi
sche satellietstaat te maken on
der bescherming van Nederlandse
wapens.
Spr. verweet de regering, dat
haar optreden het plan-Bunker
op de achtergrond heeft gedron
gen. De Bunkerperiode is voor
bij. De periode der dodenlijsten
is begonnen.
Wat kosten de militaire maat
regelen, die op het ogenblik
worden genomen? vroeg de com
munistische afgevaardigde.
„En wat nu verder met de sol
daten, die met marsmuziek zijn
vertrokken? Als zij in Nieuw-
Guinea aangekomen zijn, worden
zj in een rimboe-oorlog gesto
ten, waar ze doodsbang voor
zijn.
Bestaan er overwegingen bij de
militaire leiders om Ambon, No-
rotai en Makassar te bombarde
ren?
Een oorlog, te vergelijken met
het Suez-conflict, dreigt. Ons
volk wil deze oorlog niet. De on
wil tegen de regeringspolitiek is
niet aan partijgrenzen gebonden.
Men moet de moed weten te vin
den om als één man naast elkaar
te gaan staan, een moed die spr.
ook de Kamer toewenst en in het
bijzonder de A. R. partij.
K. V. P. DRINGT AAN
OP PUBL1KATIE VAN
HET PLAN-BUNKER
De heer mr. p. A. Blaisse
(K. V. P. 1 zei dat zijn fractie met
meer dan gewone belangstelling
de gedragingen der Nederlandse
regering heeft gevolgd ten op
zichte van Nieuw-Guinea. Spr.
releveerde het plan-Luns, dat in
de V. N, wel een meerderheid,
maar niet de vereiste meerder
heid kreeg, evenals het plan der
Brazzaville-landen. De behoefte
aan een open gesprek ontstond
en daaruit resulteerden de be
sprekingen onder aanwezigheid
van de heer Bunker. Inmiddels
spraken de Indonesische leiders
dreigende taal.
laten achteruitgaan, vooral daar
ik vast geloof dat voor de kwes
tie spoedig een aanvaardbare op
lossing kan worden gevonden
op basis van de voorstellen die
door ambassadeur Bunker reeds
aan uwe excellentie zijn meege
deeld". Aldus Oe Ehant in zijn
telegrammen aan prof. De Quay
en president Scekarno.
Hij zei „bijzonder dankbaar te
zullen zijn voor een zeer drin
gende overweging van dit be
roep door uwe excellentie en
voor een spoedig antwoord".
Hij liet elke geadresseerde
weten dat hij een gelijkluidend
beroep op de andere partij ge
daan had.
De voornaamste woordvoer
der van Oe Thant, Osgood Ca-
ruthers, riep de journalisten na
het tijdstip waarop de werkdag
normaal beëindigd wordt, bijeen
om de tekst van de boodschap
van Oe Thant voor te lezen.
Een close-up van astronaut Capenter in ruimtevaartcostuuni.
De Verenigde Staten hebben donderdag een nieuw
succes op het gebied van de bemande ruimtevaart ge
boekt, door een vlucht van kapitein-luitenant ter zee
Malcolm Scott Carpenter.
Na een tocht van drie banen om de aarde, kwam
Carpenter met zijn ruimtecabine, de „Aurora 7 donder
dagavond om bijna kwart voor zeven Nederlandse tijd
veilig in de Atlantische Oceaan terecht, op een afstand
van 220 km ten noordoosten van Puerto Rico. Dit was
ongeveer 320 km verdei dan het beraamde „landings-
punt", doch na een klein uur werd Carpenter, rustig
dobberend op een vlot in de nabijheid van de „Aurore 7"
door een vliegtuig van de Amerikaanse marine opge
spoord.
Nadat de lancering alles bijeen
drie kwartier was uitgesteld in
verband met grondnevel op de
lanceerbasis, werd Carpenter ten
slotte 's-middags om kwart vóór
twee met een Atlas-raket omhoog
geschoten. De „Eurora 7" kwam
overeenkomstig de plannen goed
in een baan orn de aarde en nau
welijks tien minuten na do start
signaleerde Carpenter reeds bo
ven de Bermuda-eilanden het eer
ste van de zeventien over de aard
bol verdeelde waarnemingssta
tions. Carpenter bestuurde zijn
ruimtevaartuig toen met de hand.
De snelheid, waarmee de „Euro-
ra 7" haar reis door de ruimte
maakte, bedroeg meer dan 28.000
km per uur. terwijl de afstand
van de aarde varieerde van 160
tot 260 km. De omlooptijd be
droeg gemiddeld 88,3 minuten.
Toen Hij met zijn bijna duizénd
kilogram wegende ruimtescnip de
eerste tocht rondom de aarde had
volbracht, bracht Carpenter een
grote ballon tot ontplooiing, wel
ke diende om de weerstand van
de lucht op zich in de ruimte
voortbewegende voorwerpen - te
meten. De ballon was in vijf kleu
ren geverfd: oranje, zilver, geel,
wit en fosforiserend blauwgroen,
dit om vast te stellen welke kleur
in de ruimte het beste waarneem
baar is.
Het is nog enige tijd aan twij
fel onderhevig geweest, of de
„Aurora 7" wel haar derde baan
om de aarde zou maken, omdat
gebleken was dat meer brandstof
voor de besturing van de cabine
was gebruikt, dan werd verwacht.
Dit euvel was evenwel spoedig
verholpen, waarna Carpenter op
dracht kreeg zijn derde baan te
beginnen.
Na de voltooiing hiervan, kreeg
Carpenter om 18.18 uur opdracht
zijn voorbereidingen voor de da
ling te beginnen, waarop hij on
middellijk zijn remraketten in
werking stelde.
Gedurende zijn gehele vlucht
had Carpenter voortdurend met
de aarde contact onderhouden en
verslag van zijn ervaringen en
belevenissen uitgebracht. Tijdens
zijn terugtocht naar de aarde
werd het radiocontact echter ver
broken, vermoedelijk als gevolg
van de enorme hitte waaraan dc
cabine tijdens de „thuisvlucht"
kwam bloot te staan.
Dit was er de oorzaak van dat
niet direct kon worden vastge
steld of en waar de cabine en pas
sagier waren neergekomen. On
middellijk werden schepen en red
dingsvliegtuigen naar het ver
moedelijke punt gedirigeerd en
een klein uur later werd Carpen
ter, die zich intussen op een red-
dingsvlot bleek te hebben bege
ven. door een marinevliegtuig
ontdekt. Men had al direct ae in
druk, dat hij in goede welstand
verkeerde. Elke keer toen het
vliegtuig over -hem vloog, wuifde
hij met de armen.
Het duurde toen niet lang meer
of er werden met parachutes kik
vorsmannen neergelaten .onder
wie enkele artsen, om Carpenter
bij te staan en zo nodig te ver
zorgen.
De plaats waar Carpenter was
terecht gekomen, werd bij bena
dering vastgesteld aan de hand
van signalen, die door het auto
matiseh baken van de cabine wei
den uitgezonden.
Nadat ten aanzien van de vei
ligheid van Carpenter de nodige
voorzieningen waren getroffen,
werden ook de noodzakelijke
maatregelen getroffen om de
„Aurora 7" drijvende te houden.
Zij werd hiertoe voorzien van een
speciale „drijfband".
Zeven uur en drie kwartier na
zijn lancering en na drie tochten
rondom de aarde bevond Carpen
ter zich tenslotte in veiligheid en
was hij op weg naar het vlieg-
deksc-hip ..Interprid", waar hem
reeds een gelukwenstelegram van
president Kennedy wachtte.
Met deze tweede bemande
ruimtevlucht zijn de Verenigde
Staten nu in aantal vluchten ge
lijk gekomen met de Sowjet-Unie.
DIT
nummer BEVAT
10 PAGINA's
De goede trouw van Neder
landse zijde stond volgens spr.
onomstotelijk vast. Hij bleek van
mening, dat het plan-Bunker na
Amerikaans-Indonesisch overleg
aan de heer Bunker werd gesug
gereerd.
De heer Blaisse betoogde, dal.,
het plan door geen der beide par
tijen officieel werd geaccepteerd.
Alleen de hoofdlijnen werden ge
publiceerd, maar verder bleef hel
plan met geheimzinnigheid om
geven. Om de Kamer in staat te
stellen een gefundeerd oordeel
uit te spreken vroeg de heer
Blaisse de regering om volledige
openbaring van het plan-Bunker.
Spr. keurde het zenden van
versterkingen na de Indonesische
agressie goed. De Nederlanders
moeten in Nieuw-Guinea worden
beschermd en de Papoea's krij
gen het bewijs, dat zij niet bij het
eerste alarm in de steek worden
gelaten.
Is de regering niet bereid de
onderhandelingen te hervatten
op basis van het plan-Bunker?,
Is het dan niet beter dat duide
lijk te zeggen?
Een gelukkige samenloop van
omstandigheden acht de heer
Blaisse dat de telegrammen van
Oe-Thant duiden in de richting
van hervatting van het overleg
op basis van het plan-Bunker,
zoals ook de fractie van de
K. V. P. voorstaat.
De kwestie-Nieuw-Guinea is
niet alleen een Nederlands pro
bleem. Er bestaat bij spreker
grote zorg over de ontwikkeling.
Ik vermag niet te beoordelen
waar we vandaag precies staan.
Hoe is de houding der V. S.?
De aanvaarding van de voor-
stelIen-Bunker betekent een posi
tieve bijdrage in het beleid, dat
spreker en zijn politieke vrienden
steeds voor ogen heeft gestaan.
De K. V. P.-woordvoerder zeide,
dat de Ned. strijdkrachten en be
stuursambtenaren hun plicht on
der moeilijke tn gevaarlijke om
standigheden doen. Zij zijn naar
Nieuw-Guinea getrokken om
hulp en bijstand te verlenen en
om orde en veiligheid te verze
keren. Hij liet een protest tegen
de uitlatingen van de heer De
Kadt horen, dat het hier een uit
zichtloze strijd zou betreffen.
Spr. was er van overtuigd, dat
de regering het beste doet, wat
zij kan doen. Toch is het onze
piicht om aan de strijd een einde
te maken. De heer Blaisse nodig
de de regering uit aan de be
trokken partijen mede te delen,
dat wij bereid zijn om de bespre
kingen te hervatten op basis van
het plan-Bunker. Daardoor kun
nen wij trachten uit de impasse
te komen, zo meende de heet'
Blaisse.
Mevr. STOFFELS
VERBAASD EN
VERONTWAARDIGD
Mevr. mr. J. M. Stoffels—van
Haaften (V. V. D.) zeide dat haar
fractie bij de beide vorige debat
ten over Nieuw-Guinea haar
steun aan de regering had gege
ven, al was wel bezorgdheid ge
uit over de gang van zaken. j
Spreekster vroeg of het plan-
Bunker nog steeds geheim moet
blijven. De discussie wordt pas
zinvol als dit plan in de Kamer
bekend is.
Wij zijn gekomen in een feite
lijke oorlogstoestand, zij het op
bescheiden schaal. Spreekster
vroeg naar de militaire situatie
op Nieuw-Guinea. Wij moeten
ons nu afvragen, hoe men inter
nationaal gezien over de situatie
denkt.
Mevr. Stoffels zei met verba
zing en verontwaardiging kennis
te hebben genomen van het ant-
woord van de waarnemend
secretaris-generaal van de V. N.
Het komt niet te pas dat de heer
Oe Thant beide partijen vraagt
af te zien van agressieve daden.'
Indonesië pleegt de agressieve
daden. Mogen wij in dit geval
geen troepen zenden?
Het optreden van Indonesië
is een inbreuk op de vrede. Nu.'
moet de regering met de meeste
spoed de zaak aan de Veiligheids
raad voorleggen. Wij moeten de
strijd direct vervangen door over
leg over het plan-Bunker.
Zolang Indonesië agressie
blijft plegen, hebben wij de weg
van het Handvest te volgen.
Wanneer de bondgenoten niet be
reid zijn mede-verantwoordelijk
heid te dragen, zal Nederland
daaruit zijn conclusies moeten
trekken.
De buitenparlementaire acties
betreurt spreekster in hoge mate.
Het gaat om een ernstige zaak.
(Van de publieke tribune weer
klonk applaus.).
DE STRIJD
IS BEGONNEN
Mr. B. W. Biesheuvel (A. R.)'
zeide. dat de tijd voor theoreti
sche beschouwingen voorbij is.
De volksvertegenwoordiging
zal zich in klare taal moeten uit-
spreken.
De regering kan op de A. R.-
steun rekenen, nu zij gesteld
staat voor de taak om de
Papoea's en de Nederlanders op
Nléuw-Gulnea te beschermen.
(Zie verder pagina 2.)