Militaire acties tegen de Indonesische agressie in volle gang Geschenken voor H.M. Koningin Juliana Onzekerheid over de aardappelvoorziening HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN WOENSDAG 23 MEI 1962 18e Jaargang Nr 5606 VERWOEDE STRIJD OP DE „VOGELKOP Marinier gewond VERDER VERTREK VAN VROUWEN EN KINDEREN UIT PLAATSEN IN NIEUW-GUINEA WALRUS" EN „PELIKAAN" NAAR NIEUW-GUINEA „Times": Militair succes van Indonesië in N.-Guinea onwaarschijnlijk NEDERLANDS VOORSTEL OM V.N.- WAARNEMERS NAAR NW.-GUINEA TE ZENDEN MAAKT WEINIG KANS Radio de Koek Indonesië geeft de voorkeur aan een oorlog boven onderhandelen Beurs in Goes Aardappelen te krijgen Controle op prijsstop De kleinhandelaar in het nauw Inventarisatie van aardappelvoorraden Geen notering op beurs in Goes AMERIKAANS VLIEGTUIG BIT MUNCHEN VERONGELUKT DE EXODUS UIT ALGERIE Frankering bti abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur X- van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 55—57 Administratie-adres: Smïdswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6',— per kwartaal; per maand f 2,—; per week iS ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum per advertentie ƒ2,40. Rubriek; Kleine Advertenties "(géén handels advertenties) 5 regels 1,10. Iedere regel meer Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. 22 ct. Kleine advertenties bij nooruitbetaling. Van de zijde der Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea werd gistermorgen meegedeeld, dat er over de strijd tegen Indo nesische parachutisten tc - zui den van Tcminabuan op de „Vogelkop" nog geen bijzonder heden kunnen worden meege deeld omdat de acties daar nog in volle gang zijn. Volgens oog getuigen is daar maandag een luchtaanval uitgevoerd op Indo nesische parachutisten die daar eerder waren gelocaliseerd. Ten oosten van Fak Fak op het schiereiland Onin heeft zich op nieuw een vuurgevecht voorge daan tussen Nederlandse mili tairen en daar gelande Indone sische parachutisten waarbij en kele Indonesiërs werden gedood. Ook vielen aan Indonesische zijde een aantal gewonden, die ver moedelijk gevangen zijn ge nomen. Bij deze actie zijn onder meer een radiozender, noodrant soenen en munitie waaronder mortiergranaten, in Nederlandse handen gevallen. Uit bevolkingsmeldingen en eigen verkenning valt af te lei den dat deze parachutisten in kleine groepjes uiteen zijn geval len. Sommige groepen missen zelfs overkleding en hebben hun uitrusting weggeworpen. Omdat zij elk vuurcontact vermijden en voortdurend vluchten is een uit schakeling van deze groepen moeilijk. Ook bij de actie tegen para- chu fisten ten noorden van Fak Fak hebben Nederlandse ge vecht.seenheden een aanval in gezet waarbij aan Indonesische zijde eveneens een aantal doden viel. Enkele gewonde parachutis ten werden gevangen genomen. Wat de Indonesische parachu tisten betreft die ver benoorden Kaimana zijn geland en sinds dien door vrijwel onbewoonde streken in zuidelijke richting trekken, is uit bevolkingsmeldin gen gebleken dat zij groot gebrek aan voedsel hebben. Ook bij de acties tegen deze groep zijn en kele gevangenen gemaakt. De marine voorlichtingsdienst heeft meegedeeld, dat bij opspo ringsacties naar infiltranten in Nederlands Nieuw-Guinea de marinier der eerste klasse H. E. Hercules gewond is door een schot in zijn dij. Betrokkene is inmiddels overgebracht naar het gouvernementsziekenhuis te So- rong. Marinier Hercules is 22 jaar oud. ongehuwd en afkom stig uit Eist (Gld.). Het gouvernenientsvoorlich- lirgsbureau in Hollandia heeft dinsdag meegedeeld, dat gouver neur Platteel, „nu «1e militaire activiteiten tot afweer van de Indonesische agressie tot volle ontplooiing zullen worden ge bracht", hij wijze van tijdelijke voorzorgsmaatregel heeft beslo ten om. evenals dit te Temina- biian is gesellied, thans ook vrouwen en kinderen te Koko- nao, Kaimana en Fak Fak (aan ile zuidwestkust van Ned. Nw.- Guinea) en te Steenkool, Inaii- vvatan en Sorong (op het schier eiland Vogelkop) in staat te stel len desgewenst naar plaatsen aan de noordkust af te reizen. De betrokken plaatselijke auto riteiten hebben hierover instruc ties ontvangen. In de benodigde reisgolegenheden is voorzien. De betrokkenen zullen hierover in de plaats van inwoning nadere bijzonderheden vernemen. Op de plaatsen van bestemming zal door de overheid voor accomo- datie worden gezorgd. De kos ten die verbonden zijn aan deze op vrijwil! ge basis aangegane reis alsmede het tijdelijk verblijf elders zullen wanneer het gou- vernementspersoneel betreft door het gouvernement worden gedragen. Naar uit verschillende Dlaatsen van bestemming wordt ver nomen. wordt aldaar door de burgerbevolking in verheugende mate hulo en accomodatie aan de te verwachten reizigers toe gezegd. Dinsdag zijn vanuit de mari nebasis in Den Helder de onder zeeboot „Walrus" en de „Peli kaan" een vaartuig voor logistie ke ondersteuning, naar Nieuw- Guinea vertrokken. Zoals bekend zal de „Walrus" de „Zeeleeuw" gaan aflossen. In de „Times" van gisteren werd een militair succes van In donesië in Westelijk Nieuw-Gui nea, met het doel de positie van Indonesië in het geschil over dit gebied te versterken, onwaar schijnlijk genoemd. Na te hebben gevraagd om nieuwe onderhandelingen tussen beide landen gaat het onafhan kelijke blad door: „De laatste keer dat hier spra ke van was maakte president Soekarno bezwaar tegen het zenden van Nederlandse ver sterkingen, daar deze een bedrei ging in petto zouden vormen. „Toen is een soort van mili taire stabilisatie in Westelijk Nieuw-Guinea gesuggereerd, bij voorkeur onder toezicht van de Verenigde Naties, als een waar borg voor de hervatting der on derhandelingen. „Als de Indonesiërs nu hopen op een of ander fors militair succes om hun eigen positie te versterken, dan ziet het er toch niet naar uit dat ze dit zullen krijgen. ..Tenzij natuurlijk deze speldeprikken, behalve dat ze de Nederlanders ergeren, ook nog enig effect hebben op de Pa poea's. „De campagne wordt overal in Indië aangekondigd als ,de strijd van het volk," maar als ze werkelijk dat zal zijn dan zou den de Papoea's wellicht ook wel iets te zeggen willen hebben over hun toekomst," aldus de „Times". HET NEDERLANDS KONINKLIJK BEZOEK AAN OOSTENRIJK Maandagavond hood de Oostenrijkse regering aan de Hoge gasteir een galadiner aan in de ceremonie- zaal van de Hofbrug. Op deze foto vl.nr.: Prinses Irene, Prinses Beatrix, Prins Bernhard, Koningin Juliana en president Schiirf. De kwestie Nieuw-Guinea en cle V. N. Hei in de brief van minister-president De Quay herhaalde voorstel, dat waarnemers van de V. N. naar Nieuw-Guinea zullen worden gezonden, maaki weinig kans, aldus hebben diplomatieke waar nemers bij de V. N. dinsdag gezegd. De brief van minister De Quay is gisteren ge publiceerd als een document van de Veiligheids raads, doch waarnemers te New York achten he. niet waarschijnlijk, dat Nederland zal verzoeken om een debat in de Veiligheidsraad over Nieuw- Guinea. Rusland heeft reeds duidelijk doen blijken dat het zijn veto zal uitspreken over elk besluit van de raad. dat door Rusland wordt beschouwd als gunstig voor een koloniaal bewind in geschil len als dat over Nieuw-Guinea. Een beroep op de Veiligheidsraad om waarnemers te doen zenden lijkt daarom tot mislukking te zijn gedoemd. In Indonesische kringen te New York werd nogmaals de aandacht gevestigd op de bezwa ren van de Indonesische rege ring tegen dit voorstel. In deze kringen werd voorts verklaard, dat een aanvaarding in beginsel (van Nederlandse zijde) van overleg over de voorstellen van de heer Bunker, niet genoeg is om de opgeschorte besprekingen tussen Nederland' en Amerika over de kwestie Nieuw-Guinea weer op gang tc brengen. fioordstrait 102 - Telefoon 31M Xeroeuzea „Baltimore Sun" De „Baltimore Sun" van dins dag meent, dat men moeilijk kan ontkomen aan de indruk, dat Indonesië in de kwestie Nieuw- Guinea de voorkeur geeft aan een oorlog boven een bijlegging van het geschil door onderhan delen. In een hoofdartikel over de infiltraties met parachutisten zegt het blad ,,De hele zaak lijkt op een typische Indone sische operatie, die in de eerste plaats als „show" bedoeld is. De berg heeft, na de jarenlange oorlogszuchtige taal van presi dent Soekarno, een muis ge baard. Maar evengoed is dit een manier van oorlogvoeren, een oorlog die de -aandacht van het volk moet a'leiden van de bin nenlandse moeilijkheden", aldus de „Baltimore Sun". HALEN WE DE NIEUWE AARDAPPELEN ZAL HET TOT EEN STOPZETTING VAN DE LEVERING KOMEN? In kringen die op een of ande re wijze met de aardappejhan- del en de aardappelvoorziening te maken hebben, heerste giste renmorgen onzekerheid over de situatie, die is ontstaan, nu eer gisteren op de Rotterdamse beurs geen noteringen tot stand is gekomen. Hier en daar bleek men enige vrees te koesteren voor een stopzetten van de af levering door groothandelaren. Daarover heeft de vergadering van groothandelaren, die maan dag in Rotterdam bijeen was om te protesteren tegen de vorige week afgekondigde prijsstop, het in haar telegram aan de regering niet gehad, maar in de kringen die ons gisteren inlicht ten vroeg men zich wel af wat individuele groothandelaren zul len doen. Zou het tot zo'n stopzetting komen, dan is het niet onmoge lijk dat daar van regeringszijde de aikondiging van een leve ringsverplichting op zal volgen: Bij de ministeries van Land bouw en Visserij en van Econo mische Zaken gaan de gedach ten in die richting'. Het ministerie van Landbouw, dat het in deze kwestie als zijn speciale zorg beschouwt dat er aardappelen beschikbaar wor den gehouden, had, om een inzicht in de situatie na de prijsstop te krijgen, de reacties op de beurs willen volgen. Nu de Rotterdamse beurs niet ge reageerd heeft, is het verkrijgen van dat inzicht natuurlijk be moeilijkt. Men had nog enige hoop gevestigd op de gisteren middag te houden beurs in Goes waar doorgaans ook de min der gewilde soorten genoteerd worden als tweede graad meter. Op die beurs worden zaken ge daan tussen telers en handelaren en nu de telers hun aardappelen geruimd hebben gaat er nog maar heel weinig om. De beurs- commissie heeft dan ook vorige week al besloten, gisteren de situatie eens aan te zien en dan te beslissen of men al of niet een notering zal opmaken. Op het ministerie van Land bouw had men tot nu toe nog geen klachten vernomen dat aardappelen voor de consument niet te krijgen zijn. Dat gold ook voor de meest gewilde soor ten: waren er eens geen bintjes, dan waren er wel eigenheimers. Overigens begon men op dit punt wat minder zeker van zijn zaak te worden en sprak men in 't algemeen, gezien de huidige onzekerheden, onder enig voor behoud. Een krachtige drang van de consument naar de minder be kende en goedkopere aard appelsoorten is er niet, meende men bij het ministerie. Aan de controle op de nale ving van de prijsstop neemt de algemene inspectiedienst van het Ministerie van Landbouw maar op bescheiden wijze deel; in hoofdzadk houdt men er zich bezig met de behandeling van door kopers ingediende klach ten. De A. I. D„ die een vrij be scheiden apparaat heeft, heeft het al druk met het toezicht op de mond- en klauwzeerbe- strijding en laat daarom de aardappelen in hoofdzaak over aan de economische controle dienst van het ministerie van Economische Zaken. Bij het secretariaat van het Bedrijfschap voor de Kleinhan del in Aardappelen, Groenten en. Fruit constateerde men, dat het voor de kleinhandelaar steeds moeilijker wordt zich van aard appelen te voorzien. Het komt al voor dat klanten, die gewoon lijk hun aardappelen van een aardappelspecialist betrekken en daar niet meer terecht kunnen, zo maar eens een gewone groenten- en aardappelenzaak binnenvallen, en dat de winkelier daar zich een beetje in 't nauw gedreven voelt tussen zijn vaste klanten en de nieuwe koper. In een maximum-prijs zag men bij het Bedrijfschap voor de Kleinhandel niet zoveel heil: „Je haalt er geen aardappel meer mee naar voren". En het Produktschap voor aardappelen duchtte dat bij een maximumprijs alle kwaliteit eni aardappelen op een hoop ge gooid zullen worden zodat ook voor de mindere kwaliteiten de maximumprijs gevraagd wordt. Men kan dan wel als tegenmaatregel de maximum prijs extra laag stellen, maar daarmee zou men bewerkstelli gen dat handelaren, die bereid r.ijn aardappelen tot het eind van het seizoen te bewaren en voor een geregelde voorzie ning zijn die toch ook nodig, zo de schrik tc pakken dat ze het een volgend jaar niet meer aoen. Bij het Produktschap is nu, zoals bekend, een inventarisatie van de aardappelvoorraden aan de gang. Ongeveer een zesde van de formulieren is nu bbinnen en het resultaat lijkt wel ongeveer te kloppen met de eerder door het Produktschap gemaakte prognoses. Cijfers wilde men niet noemen. We halen het niet tot de nieuwe aardappelen komen, maar er zullen geen aardappelen van de oude oogst overblijven, meende men; wie deze nog heeft zal wel zorgen er tijdig vanaf te komen. Op de aardappelbeurs in Goes zijn gisteren geen zaken gedaan en er is dan ook geen notering tot stand gekomen. Telers van de beide Bevelanden en een deel van Walcheren plegen aan deze beurs aardappelen te ver handelen, maar zijn nu door hun voorraden hien. Bij de kleinhandel zijn nog overal aardappelen in voorraad en er wordt verkocht, vertelde ons de voorzitter van het Bedrijfschap voor de Kleinhan del in Aardappelen, Groenten en Fruit, de heer J. D. Mol. Het Bedrijfschap heeft verschillen de groothandeelsadressen tot zijn beschikking waar nog aard appelen te krijgen zijn. Geen geschenk kan ooit zoveel indruk hebben gemaakt als een oaar eenvoudige papieren molen tjes en een handgeschilderd bon bonschaaltje, die H.M. de Konin gin dinsdagmiddag bij het be zoek aan een Wecnse school voor ernstig invalide kinderen kreeg aangeboden. Tijdens haar rond gang door de school, waar spas tische en lichamelijk misvormde kinderen een schoolopleiding ont vangen, waarin zoveel mogelijk therapeutische behandeling is verwerkt, bezocht zij een klasje kinderen van II tot 14 jaar, die bezig waren met handenarbeid. Nadat de lerares van dit klas je die zelf een arm mist, aan de Koningin had getoond, hoe een meisje van elf jaar, ondanks haar volledig misvormde handen, uit een blaadje papier een molentje vouwde. Toen H.M. opmerkte, dat dit voor deze kinderen bijzonder moeilijk te leren moest zijn, pak te het kind haar schooltas en liet. trots in haar schrift zien, 'hoe mooi zij kon schrijven. Het meis je straalde, toen H.M. zei: „Wat mooi, zo mooi konden mijn kin deren niet schrijven." Bij haar verdere rondgang dooi de klas bood één van de kinderen haar spontaan een zojuist ge knipt en gevouwen papieren mo lentje aan. Er kwamen er nog twee bij, zodat de Koningin op een gegeven moment een rood, een wit en een blauw molentje had. Toen nog een molentje naar haar werd opgestoken, moest ze, ziende dat ze de Nederlandse kleuren in de hand hield, spijtig zeggen: „Maar dat past er nu niet meer bij". In een ander klasje, waar wat oudere kinderen zaten te teke nen en schilderen, bood een jon gen van twaalf jaar de Koningin een door hem zelf beschilderde Bij Miinchen is dinsdag een viermotorig vliegtuig van de Amerikaanse marine in de lucht ontploft. De 26 inzittenden al len militairen kwamen om het leven. De „Villo de Marseille" is dins dag in Marseille aangekomen met ruim 1000 passagiers aan boord. Het schip kwam uit Algiers. De meeste vluchtelingen verklaarden dat zij alles achter hadden gelaten. ..Mijn zaak is ruim 230.0G0 gulden waard. Ik heb alles moeten achterlaten", zo zei een vluchteling. Uit de gesprekken met de pas sagiers bleek dat men doods bang was geweest om ontvoerd te worden door de Mohamme danen. Een moslim, die op zaken reis naar Frankrijk was, zei echter tegen journalisten, dal de verhalen van de gevluchte Euro peanen schromelijk overdreven waren. „Zij zijn door paniek be vangen", zo zei hij. kogeldoos aan. Die eer vie: hem toe, omdat hij, al beschikte hij slechts over een, misvormde hand, de beste tekenaar van de klas was. Voor de school had zich een grote menigte verzameld, die H.M. hartelijk toejuichte, toen zij arriveerde. De Koningin, die ge kleed was in een blauwe japon en een blauwe hoed droeg, kreeg bij de ingang van een meisje van zeven jaar een prachtige bos witte en rode rozen, die waren samengebonden met een roodwit lint. Het koninklijk bezoek kwam er echter zelf ook niet met lege handen. Een Nederlandse recher cheur in het gevolg, die waarlijk wel een mannetjesputter mag heten, ging gebukt onder een groot pak Nederlandse bonbons, die de Koningin voor de kinde ren had meegebracht. Prins Bernhard heeft dinsdag middag, terwijl de Koningin dit ontroerende schoolbezoek afleg de. de Wiener Stadthalle bezocht. Dit is esn enorme sporthal, waar alle soorten sport beoefend kun nen worden. De hal, waarin plaats is voor bijna 20.000 men sen, kan door een ingenieus stel sel van verplaatsbare wanden in kleinere zalen worden ingedeeld voor training en wedstrijden in kleiner verband. Deze bezoeken volgden op een ochtendprogramma, dat was be sloten met een officiële lunch, waarop de Koningin, de Prins en Prinses Irene in de bondskanse- larij de gasten zijn geweest van de Oostenrijkse bondskanselier, dr. Gorbach. De lunch werd ge bruikt in de zaal. waar in 1814 en 1815 het Wener congres ver-, gaderde om Europa na de Napo leontische oorlogen opnieuw in te delen. Voordien hadden de Neder landse gasten, na. een galavoor stelling in de Spaanse rijschool en een bezoek aan de nationale bibliotheek, een korte rit door de stad gemaakt en het stadhuis be zocht. Op het stadhuis, waar zij ontvangen werden door burge meester Jonas heeft H.M. ham- handtekening geplaatst in het gouden boek van de stad. De burgemeester bood zijn hoge gasten een legpenning aan als herinncringsmedaille, alsmede 'n schemerlamp met porceleinen vcet en een serie boeken over Europa. Aan het einde van de middag hebben Koningin Juliana en Prins Bernhard in het paléis Jallavicini, in het oude stadscen trum. een ontvangst voor de c.a. 400 leden van de Nederlandse kolonie te Wenen bijgewoond. VOORSTELLING IN WEENSE OrERA. De tweede dag van het Neder landse koninklijke bezoek aan Wenen is dinsdag besloten met een luisterrijke feestvoorstelling van Mozarts „Entführung aus dem Serail" in de wereldberoem de Weense opera. Koningin Ju liana, Prins Bernhard en Prinses Irene volgden met hun gastheer bondspresident dr. A. Seharf, en diens dochter mevr. Kyrie, de voorstelling in de ereloge recht tegenover het toneel. De loge was versierd met palmen en drie bloemstukken bestaande uit rode >en witte anjers. H.M. de Koningin was gekleed in een blauw avondtoilet, waar bij zij een' briljanten diadeem, een briljanten collier en briljan ten armbanden droeg. Prinses Irene, die links van haar zat. droeg een groen-blauw avond toilet en een haarband met edel stenen. President Scharf, tussen de Koningin en de Prins gezeten, was in rok, zoals alle mannelijke gasten deze avond. Prins Bern hard droeg een donker gala uniform. Over hun kleding droe gen de drie Nederlandse gasten een grote rood-wit-rode band be horend bij de hoogste Oostenrijk se ordetekenen. Prinses Beatrix was helaas wegens ziekte (zij lijdt aan een middenoorontste king) verhinderd de voorstelling bij, te wonen. Het operagebouw, dat als zo vele officiële en semi-officiële gebouwen in de traditionele kei zerlijke kleuren wit, goud en rood is uitgevoerd, was vrijwel tot de laatste plaats bezet toen de hoge gasten kort na zeven uur de ere loge betraden. Zodra zij versche nen speelde het opera-orkest on der leiding van Heinz Wallberg het Wilhelmus, dat evenals het daarop volgende Oostenrijkse vclkslicd door de circa 1500 aan wezigen staande werd aange hoord. Onmiddellijk na het spe len van de volksliederen doofden de lichten en begon de uitvoe ring. Na de operavoorstelling, die tot 21.15 uur duurde, begaven de hoge gasten zich met hun gast heer naar het beroemde hotel Sacher. Daar verzamelde zich een gezelschap van circa 80 per sonen voor een informeel souper, waarbij een ruime keuze kon worden gemaakt uit de vele cu linaire specialiteiten die Sacher in de vorige eeuw reeds tot een begrip in Wenen en geheel Euro pa hebben gemaakt. OPKLARINGEN Het K. N, M. I. deelt mede Dinsdagavond drong opnieuw een Oceaanstoring vergezeld van wat regen ons land binnen. De storing wordt gevolgd door een rug van hoge luchtdruk die vandaag het weer in ons land zal beheersen. Daarbij wordt de kans op buien klein en lijn flinke op, klaringen te verwachten. De wind die .uit westelijke richting zal waaien blijft echter vrij sterk en zal aan de kust af' en toe hard kunnen zijn. De aangevoerde lucht blijft vrij koud. medegedeeld door het K. N. M. I„ geldig tot hedenavond. Opklaringen. Opklaringen en slechts hier en daar een bui. Matige tot krach tige, in de kustprovincies af en toe harde westelijke wind. Aan houdend koel weer. Breskens Terneuzen Hansweert Walsoorden DONDERDAG 24 MEI v.m. n.m. Breskens 4.52 5.14 Terneuzen 5.27 5.49 Hansweert 6.07 6.29 Walsoorden 6.17 6.39 ZON MAAN op onder op onder 23 4.36 20,38 7.56 24 4.35 20.39 0.16 9.00 25 4.34 20.40 0.59 10.12 26 4.32 20.42 1.34 11.28 23 MEI v.m. n.m. 4.07 4.34 4.42 5.09 5.22 5.49 5.32 5.59

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1962 | | pagina 1