Bemoedigend begin inGenève
Binnenkort geheim vooroverleg over
Nieuw-Guinea in Amerika?
Moordpartij in Algiers
Belgische Rijnreders eisen
Moer dij kkanaal
ZON- en MAANSTANDEN
HOOGWATER
WEERBERICHT
VRIJDAG 16 MAART 1962
18e Jaargang Nr 5549
Vragen
aan de minister
Weeroverzicht
Frtnkelng bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswat
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P, J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 16 ct; minimum ptt
advertentie f2,40.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels»
advertenties!5 regels 110. Iedereregel meer
22 ct. Kleine advertenties bil vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adree
Bureau van dit Blad. 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
AMERIKAANSE EN RUSSISCHE
VOORSTELLEN CONCURREREND
De Verenigde Staten en de Sowjet-Unie hebben donderdag op de
ontwapeningsconferentie der 17 landen te Genève concurrerende
plannen voor algemene en algehele ontwapening ingediend.
De Sowjctrussische minister van Buitenlandse Zaken. Andrei
Gromiko, bracht een ontwerpverdrag van 48 artikelen voor ont.
wapening binnen vier jaar in drie stadia ter tafel.
Dean Rusk, de Amerikaanwse minister van Buitenlandse Zaken,
diende vier nieuwe voorstellen in, die het Amerikaanse voorstel
van 25 september aanvullen en vernieuwen.
Volgens diplomatieke waar
nemers zijn er in het Sowjet-
russische plan, vergeleken met
het ontwapeningsplan van juni
1960. op het eerste gezicht geen
belangrijke nieuwe elementen te
ontdekken.
Aanvullende Amerikaanse
voorstellen
De vier nieuwe punten van
Rusk waren:
1. Een besnoeiing van 30 procent
op voertuigen die kernwapens
vervoeren en op de voornaam
ste conventionele bewapening
tijdens de eerste fase van het
programma.
2. Aan het begin van de eerste
fase moet de produktie van
splijtstof voor kernwapens
worden stopgezet. Daarna
moeten de Verenigde Staten
en de Sowjet-Unie elk 50.000
kg splijtbaar u-235 voor an
dere doeleinden bestemmen.
3. Het sne) nemen van stappen
om een oorlog door toeval te
verhinderen.
4. Waarborgen op de naleving
van de verplichting tot ver
mindering van de bewapening.
De bijeenkomst van donderdag
duurde 75 minuten.
Interessante elementen
In de omgeving van de Rus
sische delegatie te Genève is ge
zegd, dat het Amerikaanse ont
wapeningsvoorstel interessante
elementen bevat. Men zei dat het
welslagen van de conferentie zal
afhangen van de geest waarin er
onderhandeld zal worden. Het
begin van de conferentie wordt
bemoedigend geacht.
Uit gezaghebbende bron wordt
vernomen, dat Amerika, de Sow
jet-Unie en Engeland waarschijn
lijk een dezer dagen zullen be
slissen hoe de onderhandelingen
over een verbod van kernproeven
verder zullen worden gevoerd.
Russisch plan
Het door Gromiko ingediende
ontwapeningsplan voorziet in
ontwapening in drie termijnen.
Het omvat 48 artikelen. Voor
gesteld wordt een internationale
ontrole-organisatie in te stellen
amengesteld uit drie groepen
van staten, westelijke, commu
nistische en neutrale, in 't kader
van de Verenigde Naties. Deze
organisatie zal toezicht houden
op de uitvoering van alle ont
wapeningsmaatregelen. De on
dertekenende landen zullen van
te voren aan deze organisatie in
lichtingen omtrent hun leger-
sterkte. bewapening, produktie
en militaire credieten verschaf
fen. De ontwapening moet bin
nen vier jaar voltooid zijn.
In het eerste stadium moeten
de deelnemende landen „gelijk
tijdig alle atoomraketten en hun
militaire bases in het buitenland
afschaffen en alle troepen daar
van terugtrekken, alsmede het
aantal van hun strijdkrachten, de
conventionele bewapening, de
vervaardiging van deze wapens
en de militaire uitgaven vermin
deren". De strijdkrachten van de
Verenigde Staten en de Sowjet-
Unie zouden tot 1.600.000 man
moeten worden teruggebracht.
De eerste ontwapeningster
mijn zal zes maanden na het in
werking treden van het verdrag
moeten beginnen en in 15 maan
den worden voltooid. Vanaf het
begin zal het verboden zijn
raketten te lanceren die atoom
koppen kunnen bevatten, oor
logsschepen buiten de territo
riale wateren te laten varen of
vliegtuigen die vernietigingswa
pens kunnen vervoeren het. na
tionale grondgebied te doan ver
laten. Kernproeven mogen niet
gehouden worden. Dc onderte
kenaars zullen hun strijdkrach
ten aan de Verenigde Naties ter
beschikking stellen. Tijdens de
eveneens 15 maanden durende
tweede termijn zullen de onder
tekenaars de kernwapens en
andere vernietigingswapens af
schaffen en de conventionele
bewapening, de produktie daar
van, de militaire uitgaven en
't aantal manschappen opnieuw
verminderen. De Amerikaanse
en Sowjetrussische strijdkrach
ten zullen dan een miljoen
manschappen mogen tellen.
De derde en laatste termijn
van het Russische plan zal een
jaar duren. Hierin zullen alle
strijdkrachten en de gehele
oorlogsmachinerie van de lan
den worden afgeschaft.
De staten zullen slechts poli
tie- of militie-eenheden behou
den om de binnenlandse orde
te handhaven, waaronder een
heden die ter beschikking van
de Verenigde Naties zullen
staan ter handhaving van de
internationale vrede en veilig
heid.
De door de Sowjet-Unie voor
gestelde internationale on-wape-
ningsorganisatie omvat een
„conferentie" van alle leaen-
staten. die eens per jaar zal bij
eenkomen, en een controle-
raad, samengesteld uit de per
manente leden van de veilig
heidsraad (Verenigde Staten,
Sowjet-Unie, Qroot-Brittannië,
Frankrijk en China) en een
ar.alal andere, door de conferen
tie voor de duur van twee. jaar
gekozen landen, waarin de drie
groeper (communisten, weste
lijken en neutralen) zijn verte
genwoordigd
BELANGRIJK HOEKJE
IN GENEVE
Belangrijk hoekje op dc ontwa
peningsconferentie, welke woens
dag in het Palais des Nations in
Genève is begonnen. Links op de
voorgrond de Amerikaanse mi
nister van Buitenlandse Zaken
Bean Rusk, derde van voor, zijn
Engelse ambtgenoot lord Home,
en rechts boven, dc Russische
minister van Buitenlandse Zaken
Andrei Gromyko.
Dc vereniging van Belgische
Rijnreders heeft woensdag in 'n
memorandum aan de Belgische
regering ter verbetering van de
ScheldeRijnverbinding een
„rechtstreekse verbinding" tus
sen de Antwerpse haven en liet
Hollands Diep geëist.
gen hebben. Daarmee wordt in
het memorandum teruggekomen
op de oude eis van een Moerdijk
kanaal in de Schelde-Rijnver-
binding.
In het memorandum wordt be
toogd, dat de oplossing zoals
voorgesteld door de Kamers van
Koophandel van Antwerpen en
Rotterdam, geen garantie biedt
dat de Rijnvrachten van en naar
Antwerpen gelijke tred kunnen
houden met die naar Rotterdam
en Amsterdam. Daarmee zou on
vermijdelijk een snelle verdwij
ning samengaan van hét Rijn-
deze i transitoverkeer over Antwerpen,
beginsel-1 lldus 'iet memorandum.
In het memorandum, inge
diend aan de vooravond van het
op 19 maart in Brussel te hou
den Belgisch-Nederlandse mi
nisteriële overleg over
kwestie, wordt het
akkoord tussen de Antwerpse en
Rotterdamse Kamers van Koop
handel over de verbetering van
de Schelde-Rijnverbinding van
de hand gewezen, omdat dit
slechts dc heropening van de
oude vaarweg door het Kreekrak
zou betekenen.
De Vereniging van Belgische
Rijnreders eist het graven van
een rechtstreekse kanaalver
binding van de Antwerpse
haven naar de Oostcrschelde,
voorzien van slechts één slui-
zencomplex, met een aantal
verbeteringen op korte termijn
door het uitbaggeren en ver
breden van de Eendracht en
de doorsteek van St. Philips-
land.
Voorts wordt de wens uitge
drukt voor een verdere uit- NIEUW SCHIP VOOR
breiding van de verbinding, fiTFNST DDVFR rAT Atc
naar het noorden, tot de sa- uimvai UU\ Üti-LALAIS
menvloeiing van de Nieuwe Bit is een getekende visie van de
Merwedc met de Waal en naar nieuwe veerboot „Free Enterpri
se" bouwkosten ongeveer tien
miljoen gulden welke nog dit
jaar zou moeten gaan varen tus
sen Dover cn Calais v.v. Dc „Free
Enterprise", welke in de plaats
moet komen van de „Halladale",
welke nu nog op deze dienst
vaart, wordt ruim 100 meter
lang cn zal 850 passagiers en 120
van alle steunmaatregelen aan1 tot 130 wagens kunnen vervoe-
het Rijn-transitoverkeer over ren. In het drukste van het sei-
Antwerpen acht de vereniging zoen zal het schip elke 24 uur
van Belgische Rijnreders hettweemaal heen en weer het Ka-
echter noodzakelijk, dat een zo naai oversteken. Een ingebouwde
kort mogelijk kanaal, aangepast grote draaischijf zal het manoeu-
aan de meest moderne binnen- vreren met auto's op het rijdek
vaartmethoden, wordt aange- -vergemakkelijken en versnellen,
legd tussen Antwerpen en het Tussen het binnenvaren van een
Hollands Diep. Dit zou niet mee; haven en het volgende vertrek
dan twee sluizencomplexen mo- I zal slechts anderhalf uur liggen.
DE VIER NEDERLANDSE
MARINESCHEPEN
AAN AMERIKA'S WESTKUST
Het lid van de Tweede Kamer
de heer Burger (P. v. d. A.) heeft
aan de minister-president de vol
gende vragen schriftelijk gesteld.
Is het waar, dat zowel Neder
land als Indonesië een voorstel
hebben aanvaard tot het plegen
van gemeenschappelijk voorover
leg met betrekking tot onderhan
delingen over Nieuw-Guinea en
dat dit overleg zeer binnenkort
zal plaatsvinden?
Is liet waar, dat vier schepen
van smaldeel 5 in de Caribische
wateren, aan de Amerikaanse
westkust gereed blijven voor
eventueel opstomen naar Nieuw-
Guinea?
Indien de vragen 1 en 2 beves
tigend worden beantwoord, is de
minister-president dan niet van
oordeel, dat een gebaar tot mili
taire versterkingen, als vervat in
de tweede vraag, niet bevorderlijk
is voor de succeskansen van het
overleg bedoeld in vraag 1
Is de minister-president bereid
toe te zeggen, dat niet tot mili
taire versterking van Nieuw-Gui
nea zal worden overgegaan dan
na vooroverleg met de Tweede
Kamer der Staten-Generaal?
DE SOWTET-UNIE
VERWERPT
WESTELIJKE
KERNSTÓP-
VOORSTELLEN
Tijdens een donderdagmiddag
in Genève gehouden bijeenkomst
van de delegatieleiders der kem-
stopconferentie, die op 29 januari
j.l. voor onbepaalde tijd uiteen
was gegaan, hebben de Ameri
kaanse en Britse delegatieleiders,
resp. Arthur Dean en Joseph
Godber, een viertal wijzigingen
voorgesteld in het in april vorig
j aar door de Verenigde Staten en
Engeland ingediende ontwerp
verdrag voor het verbieden van
kernproeven. Deze wijzigingen
werden echter door de Russische
vertegenwoordiger. Tsarapkin,
prompt van de hand gewezen.
De bijeenkomst had plaats op
verzoek van de Amerikaanse en
Britse delegatieleiders.
Volgens Britse en Amerikaan
se woordvoerders beoogden do
voorgestelde wijzigingen tege-
moet te komen aan door de Sow-1
jet-Unie op het ontwerpverdrag
aangevoerde bezwaren. Zij be
troffen toepassing van het ver
drag op alle kernproeven; be
perking van inspecties in gebie
den waar zich normaal weinig
seismische storingen voordoen;
garanties tegen voorbereidingen
van kernproeven eh bekorting
van de periode aan het inwer
kingtreding van de inspectie-
procedure.
Tsarapkin verklaarde echter
zonder meer, dat alleen het dooi
de Sowjet-Unie op 28 november
j.l. ter conferentie ingediende
ontwerp-verdrag basis voor over
eenstemming zal kunnen zijn.
Dit ontwerp, dat alleen in na
tionale inspectie voorziet, werd
echter reeds door de Verenigde
Staten en Engeland verworpen,
i Volgens een Britse woordvoer
der zou Tsarapkin duidelijk heb
ben gemaakt niet speciaal de
vier voorgestelde wijzigingen te
verwerpen, doch elk voorstel dat
i internationale inspectie beoogt.
De woordvoerder noemde de ver
werping niet bemoedigend voor
het verloop van de ontwapenings
conferentie als geheel.
Nederlandse ambassadekringen in Washington hebben
donderdag meegedeeld, dat „zeer binnenkort" in de
Verenigde Staten geheime besprekingen tussen Neder
land en Indonesië over de kwestie Nieuw-Guinea zullen
beginnen.
Zij voegden daaraan toe, dat beide partijen nu hebben
ingestemd met een derde partij, een Amerikaan, die de
besprekingen zal bijwonen.
De Nederlandse ambassade liet zich, evenals het Ame-
likaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, niet uit over
de naam van deze „derde partij"'.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag
had hieromtrent donderdagavond geen enkele mede
deling te doen.
Volgens niet-officiële berichten
zou het overleg mogelijk op 20
maart beginnen.
Een woordvoerder van de In
donesische ambassade in Wa
shington heeft donderdag ver
klaard, dat nog niet bekend is,
wie zijn regering bij de bespre
kingen zal vertegenwoordigen.
In sommige berichten was in dit
verband de Indonesische ambas
sadeur in Moskou, Adam Malik,
genoemd.
PLEIDOOI VOOR
KRACHTIGER
EUROPESE
SAMENWERKING
Zeven afgevaardigden van Ver
schillende partijen hebben don
derdag in de Westduitse Bonds
dag hun bezorgdheid uitgespro
ken ovër het huns inziens nega
tieve verloop van de onderhande
lingen over politieke samenwer
king der E. E. G.-Ianden, onder
handelingen die goeddeels in
Parijs worden gevoerd in de
zogenaamde commissie-Fouchet.
Deze afgevaardigden, met aan
het hoofd de voorzitters der
christen-democratische fractie,
Von Brentano, en dc socialisti
sche fractie, Mommer, pleitten
voor een sterkere integratie als
bij de Franse plannen wordt be
oogd. Zij stelden zich ook krach
tig te weer tegen alles wat zou
kunnen leiden tot aantasting der
bestaande gemeenschappen, de
E. E. G., Euratom en de E. G.
K. S.
Als begin van een nauwere po
litieke samenwerking vragen zij
om geleidelijke opheffing van de
diplomatieke geheimhouding tus
sen de gemeenschapslanden. Zij
wezen voorts de Franse plannen
voor een afzonderlijk politiek
secretariaat af. Nieuwe opgaven
zouden beter aan het bestaande
secretariaat van de ministerraden
der Europese gemeenschappen
kunnen worden opgedragen, zo
meenden zij.
6 MAATSCHAPPELIJKE
WERKERS UIT ZAAL
GEHAALD EN
DOODGESCHOTEN
Donderdagochtend lieeft een
OAS-commando in El Biar, een
voorstad van Algiers, vijf maat
schappelijke werkers uit een ver
gadering weggehaald en dood
geschoten. De OAS-lieden ver-
verdwenen daarna met auto's.
De overvallers hadden, met
machinepistolen gewapend, een
gebouw omsingeld waar een aan
tal vrijwillige maatschappelijke
werkers bijeen was om maat
regelen voor hulp aan behoef
tige Mohammedanen te bespre
ken. Terwijl een groep AOS-man-
nen alle uitgangen van het ge
bouw bezatten, drong een aantal
andere naar binnen. Hun leider
beval dat niemand zich mocht
bewegen. ,,Wij komen vijf van
jullie, die ter dood veroordeeld
zijn, terechtstellen", kondigde hij
aan.
Onder de ogen van de tot
machteloosheid gedoemde an
deren werden vijf van de ver
gaderden uit het vertrek wegge
leid, op de binnenplaats van het
gebouw tegen de muur gezet en
met machinepistolen doodge
schoten.
De politie wilde niet terstond
zeggen of de slachtoffers Euro
peanen dan wel Moslems waren
maar naar verluidt waren de
meesten Europeanen.
Nader wordt gemeld dat de
moordpartij in Ej Biar aan zes
maatschappelijke werkers, drie
Fransen en drie Algerijnen, het
leven heeft gekost.
Tijdens dit voorval kropen
kinderen in een twintig meter
verder gelegen schoollokaal
van angst onder hun banken.
Andere, Algerijnse kinderen,
sloegen de „terechtstelling"
gade door een heg van een na
bij gelegen boerderij.
Een der vermoorde Fransen is
de vijftigjarige Maxime Mar-
chand, directeur van de dienst
voor maatschappelijk hulpbe-
het zuiden tot het kanaal, dat
de Oosterschelde zal verbin
den met het toekomstige nieu
we havencomplex van Ant
werpen.
Zo kort mogelijk kanaal
Voor een volledige afschaffing
ZON
op onder
MAAN
op onder
Mrt
IC G.54
18.45
13.49
4.53
17 6.52
18.47
14.50
5.28
18 6.49
18.48
15.53
5.58
19 6.47
18.50
16.56
6.23
20 6.45
18.52
18.00
6.46
21 6.42
18.54
19.04
7.07
VRIJDAG 16 MAAP'
v.m
m.
B ""kens
11.3-
08
T -cuzen
0.11
:.43
Hansweert
0.52
1.23
Walsoorden
1.02
1.33
OOSTELIJKE WIND
Het K. N. M. I. deelt mede
Boven de Noordzee bevindt zich
een gebied van hoge luchtdruk,
dat zich naar het oosten beweegt
en daarbij in betekenis toeneemt.
Als gevolg hiervan neemt bij ons
de buienactiviteit af, terwijl de
wind naar het oosten draait.
Boven Ierland treffen we een
frontale storing aan, die daar aan
leiding geeft tot langdurige re-
gen- en sneeuwval. Dit systeem
ZATERDAG 17 MAART
Breskens
Terneuzen
Har.sweert
Walsoorden
v.m.
n.m.
11.37
12.08
0.12
12.43
0.52
1.23
1.02
1.33
breidt zich naar het noordoosten
uit. Het is evenwel niet waar
schijnlijk dat het ons land vóór
hedenavond zal bereiken; wèl zal
later op de dag van het westen
uit de bewolking toenemen, voor
namelijk in de hogere niveaus.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Vrij zonnig
Droog en overwegend zonnig,
maar later op de dag in het wes
ten van het land toenemende be
wolking. Zwakke tot matige wind
tussen oost en zuidoost. Ongeveer
dezelfde temperaturen als giste
ren.
toon aan Algerijnen, die in 1955
door de toenmalige gouverneur-
generaal van Algerië Jacques
Soustelle werd ingesteld. Sous-
telle is thans, als bekend, een
verwoed tegenstander van De
Gaulle en diens Algerijnse poli
tiek. Men zegt dat hij zich in
Italië bevindt.
Het geheime leger had de
maatschappelijke werkers reeds
verscheidene malen bedreigd.
Volgens de AOS waren zij de
zaak der Algerijnse rebellen toe
gedaan.
Onderwijs autoriteiten in Al
giers hebben donderdagavond
medegedeeld dat alle scholen in
de stad a.s. maandag gesloten
zullen blijven als rouwbetuiging
in verband met het vermoorden
van de zes maatschappelijke wer
kers, van wie verscheidene bij
het onderwijs werkzaam waren.
Kabylisch schrijver
bij de slachtoffers
Later deelde de politie mee, dat
de vijf slachtoffers drie Euro
peanen en twee Algerijnen wa
ren. Eén der gewonden, de Al
gerijn Moeloed Feraoen, over
leed kort nadat hij naar een zie
kenhuis was overgebracht.
Feraoen was een bekend Ka
bylisch schrijver en een goede
vriend van de twee jaar geleden
omgekomen auteur en Nobel
prijswinnaar Albert Camus. In
1963 kreeg Feraoen de „Prix
Populiste" voor zijn boek „La
terre et la Sang". Twee jaar latei-
werd hem voor de roman „Le
fils du Pauvre" de letterkundige
prijs van Algerië toegekend.
TWINTIGTAL
WACHTENDE MENSEN
BIJ BUSHALTE
NEERGESCHOTEN
IN ALGIERS
In dc Mohammedaanse wijk
Hoesein Dei in Algiers zijn don
derdagmorgen tien Mohamme
danen' doodgeschoten en een tien
tal gewond toen onbekenden van
uit een rijdende auto het vuur
openden. Hierna ontstond een
vuurgevecht waarbij drie andere
Moslems werden gedood en vijf
tien gewond.
Volgens een Mohammedaanse
ooggetuige stond een twintigtal
Mohammedanen in de ochtend-
schemer bij een bushalte te
wachten, toen een kleine auto in
de nabijheid stopte. Er stapte
een man uit met een machine
pistool. Voordat de rij mensen bij
de halte voor het merendeel
werklieden besefte wat er ge
beurde, opende de man het vuur.
Hij vuurde een houder leeg en
toen nog een. Vóór hem vielen de
mensen als kegels om. Som
migen die niet direct dodelijk
werden getroffen, trachtten te
vluchten, maar de man achter
volgde hen met zijn salvo's.
Na dc aanslag stroomden hon
derden Mohammedanen de straat
op, waar zij begonnen auto's met
stenen te bekogelen. Militairen
wisten de menigte te versprei
den, waarbij waarschuwings
schoten in de lucht werden af
gevuurd.
INDISCH
ONTWAPENINGSPLAN
Naar van welingelichte zijde
wordt vernomen heeft de Indi
sche regering 'n compromis-ont
wapeningsplan in voorbereiding.
Nehroe zou het in april zelf in
Genève willen indienen als hel
verloop van de ontwapenings
conferentie daartoe aanleiding
geeft. Nehroe houdt zich de laat
ste tijd intensief met het onlwa-
peningsprcbleem bezig. Hij heeft
een commissie in het leven ge
roepen om alle aspecten ervan te
onderzoeken.