DE L E 3LE eur Oostduitsers bedreigen de verbindingen van West-Berlijn met West-Duitsland Groep-Rijkens" zal zich onthouden van verder contact met Indonesië, Aan de sectorgrens in Berlijn Gerritüe Jonge Zn Iraat 35 HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN HET WEER WEERBERICHT 1 a-23 Hulst TERNEUZEN Profiteert j Eeckhout J Telefoon 2546 WOENSDAG 16 AUGUSTUS 1961 17e Jaargang Nr 5370 Radio de Koek RUSSISCHE TROEPEN BEWEGINGEN ROND BERLIJN KONINGIN EN PRINS NAAR LA COURTINE Geallieerd protest bij Russische commandant in Berlijn SPECIALE ZITTING BONDSDAG TEL. 2483 erlijk! k! ORENG (ook uit- pcrsonen worden >RGERS tendienst JIUS EN ZN. 7 - Terneuzen. I I llilll l l l Ik lil ENSDAG 1,25 per 500 gram. M 0 ct. per 500 gram E 1,25 per 500 gram M ÏS 2,50 per 500 gram E Steenbergenlaan 2 g lllllllllllllllllllllllll!lllllll!lllllllllllllllllllllll!lli|f EN verzorgd 1b SEL (VI.): 12.00 Nws.; ;hte muz.; 12.30 Weer- .35 Weense muz.12.50 13.00 Nws.; 13.15 nuz.; 14.00 Ork. conc.; ihte muz.; 15.00 Opera- i.00 Beursber.16.06 Ca- 17.00 Nws.; 17.15 Lich" 17.50 Boekbespr.18.00 18.20 Voor de sold.; 18.50 nuz.1900 Nws.; 19-40 20.00 Gevar. muz.; 20.45 nuz.; 21.30 Ork. conc.; vs.; 22.15 Gram.; 22.55 1.00 Voor de zeelieden. levisieprogramma's T.V.17.00 Jeugdjourn.; 7.40 Voor de kind.; 20.00 in weerovsrz.20.20 ReP- Inbsrn. skelterwedslrij- Driebergen; 20.50 Zuid- lanse progr.; 21.10 Docu- e; 21.40 TV-film; 22.05-- liloog. MS BELG T.V.15.30 20.00 Nws.; 20.30 Progr. terijsel; 21.10 Speelfilm; vs. "rankering bij abonnement: Terneuzen rv-.ecteur-Hoofdredacteui 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6,- per kwartaal; per maand f2,— per v.eek 45 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N.V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per advertenhe 2,25. Rubriek K!°ine Advertenties (géén handels advertenties): 5 regels 1,Iedere regel meer 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven or.der nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Wanneer West-Duitsland een zijdig het handelsverdrag met 1 Oost-Duitsland opzegt ontneemt de Bondsregering zieb de moge- ijkhi-id goederen over het grond gebied van de Duitse democrati sche republiek te vervoeren, zo wordt gezegd in een verklaring die dinsdagmiddag in Oost-Ber- I' lijn is gepubliceerd. In de verklaring wordt niet ge sproken over de verkeersrechten die onder de vier-mogendheden overeenkomst vallen. Politieke waarnemers beschou_ -ven de verklaring als een duide lijke waarschuwing dat goederen .oor West-Berlijn niet via Oost- Duitsland mogen worden ver voerd wanneer West-Duitsland iet bestaande handelsverdrag op zegt. Het in 1951 gesloten han delsverdrag bevat een aanvullen de clausule over de wijze van be taling voor goederen en het -ransport van West-Duitsland naar West-Berlijn. ,,De Duitse democratische re- In de yerkiar.ng, die na afloop van een bijeenkomst van het Costduitse kabinet wérd uitge geven, wordt voorts het volgen de gezegd: „Met het doel de internatio nale spanning te vergroten er. nieuwe obstakels op de weg naar een vreedzame regeling van de Duitse kwestie op te werpen hebben de leidende kringen van de Bondsrepubliek hun toevlucht genomen tot verschillende provo caties die ernstige gevolgen kun nen hebben. De Westduitse regering heeft o.m. gedreigd de handelsbetrek kingen tussen beide Duitslanden te verbreken en het handelsver drag op te zeggen. ..De regering in Bonn wil door het verbreken van de handelsbetrekkingen de economie van Oost-Duitsland on dermijnen en het normale be staan van zijn bevolking bemoei lijken". „Pogingen om de Duitse demo cratische republiek vanuit een machtspositie te benaderen of om economische pressie uit te oefenen zijn tot mislukking ge doemd. De handelsbetrekkingen van de D. D. R. zijn van dien oubliek is een soevereine staat ®ard dat d« S°ederfn die thans rl Ann W.'rtCT 1 uiiTC onn tt'oiTion cm ■n het gebruik van zijn wegen is slechts toegestaan op basis van -en verdrag geheel in over eenstemming met de algemene regels van hot internationaal recht", aldus de verklaring, die door net officiële Oostduitse persbureau ADN werd gepubli ceerd. (Adv.) Noordstraat 102 - Telefoon 3128 Terneuzen In Oost-Berlijn gelegerde Rus sische troepen hebben zich zon dagochtend vroeg uit dat stads deel teruggetrokken toen Oost- Duitsland de grens tussen Oost en West-Berlijn afsloot, aldus is dinsdagochtend te Berlijn ver nomen. bevelhebber van de Britse infanteriebrigade in Berlijn, bri gade generaal Hamilton, heeft meegedeeld dat de Russen twee gemotoriseerde divisies te Pots dam ten westen van Berlijn in staat van paraatheid hebben ge bracht. Delen van deze divisies werden naar punten ten noorden en ten zuiden van Berlijn gediri geerd, maar aangenomen wordt dat zij weer op hun plaats van uitgang zijn teruggekeerd, aldus generaal Hamilton. In de omgeving van de meeste grote steden in Oost-Duitsland liggen Russische garnizoenen In de regel blijven de Russische troepen buiten de steden maar in de afgelopen dagen zijn 'n verscheidene Oostduitse steden bewegingen van deze troepen waargenomen. door West-Duitsland worden ge leverd zo nodig elders kunnen worden betrokken." Slechts 10 procent van de Oostduitse bui tenlandse handel is met West- Duitsland, aldus 'de verklaring. Oost-Duitsland heeft altijd ge streefd naar uitbreiding van de inter-Duitse handel en opzeg ging van het handelsverdrag zou van invloed zijn op de zakelijke vooruitzichten van talrijke West duitse ondernemingen. „Men dient niet te vergeten dat het handelsverdrag talrijke clausules bevat die betrekking hebben op het vervoer tussen West-Duitsland en West-Berlijn. Wanneer de Bondsrepubliek een zijdig het handelsverdrag opzegt ontneemt zij zich de mogelijkheid goederen over de verkeerswegen van dé D. D. R. te vervoeren. Het is duidelijk dat de Westduitse regering door een dergelijke maatregel West-Berlijn welbe wust een ernstige slag toebrengt. Tegen het einde van vorig jaar, toen de Westduitse regering dreigde de overeenkomst op te zeggen als represaille voor de beperkende bepalingen ten aan zien van Westduitsers die Oost- Berlijn wilden betreden, gaf de Oostduitse regering een overeen komstige verklaring uit. Deze bepalingen zijn nog steeds formeel van kracht, maar wor den bijzonder soepel toegepast. De handelsovereenkomst voor '61 werd getekend na langdurige on derhandelingen, slechts enkele uren vóórdat zij in werking trad. Waarnemers in Berlijn zijn geneigd uit de krachtige be woordingen waarin de verkla- Zoals bekend is hebben H. M. de Koningin en Z. K. H. de Prins het voornemen een bezoek te brengen aan de Nederlandse troepen in La Courtine. Dit be zoek is thans, naar de Rijksvoor lichtingsdienst mededeelt, vast gesteld op vrijdag 22 september. H. M. de Koningin en Z. K. H. vertrekken de ochtend van die dag met het regeringsvliegtuig naar Clermont-Ferrand en rei zen vandaar per helikopter naar La Courtine. Na aankomst zullen de Konin gin en de Prins eerst oefeningen bijwonen van d'e vierde divisie. De lunch zal te velde worden ge bruikt. In de namiddag zal H. M. de Koningin onder meer enkele werkplaatsen en het hospitaal bezoeken, terwijl Z. K. H. de Prinsj wederom bij oefenende onder delen zijn zal. Omstreeks 18.001 uur zullen de Koningin en Z. K. H. de Prins naar Nederland terugkeren. ring is gesteld op te maken dat Chroesjtsjef en de andere com- munistische leiders Oost-Duits land concrete hulp hebben be loofd wanneer West-Du i'tsland het handelsverdrag opzegt. Verscheidene belangrijke tak ken van de Oostduitse industrie zijn nog in grote mate aangewe zen op bevoorrading uit West- Duitsland. Dit geldt voornamelijk voor de staal- en chemische in dustrie. De Oostduitse export naar de Bondsrepubliek omvat voor het overgrote deel bruin kool en motorbrandstof, waar voor in de communistische lan den geen markt is. Algeria en cle Ver. Naties Afrikaanse en Aziatische landen willen de kwestie Algerië op de agenda van de Algemene Vergadering Negenentwintig Afrikaanse en Aziatische landen hebben secre tin -generaal Hammarskjoeld verzocht de kwestie Algerië op de agenda van de algemene ver gadering van de Verenigde Na ties te plaatsen. Het is de ..voortdurende ver antwoordelijkheid" van de volke renorganisatie bij te dragen tot de oplossing yan het probleem Algei ie in overeenstemming met de verlangens van liet Algerijn se volk en iedere internationale wrijving die een bedreiging van de wereldvrede vormt wee te nemen. De Afin-Aziatische landen stel- leii Frankrijk verantwoordelijk voor het afbreken van de onder- handelingen te Lugrin. Er heerste dinsdagochtend aan de twaalf controlepunten aan de sectorgrens onzekerheid onder de Oostberlijnse grens- wachten over het decreet dat Westberlijnse voertuigen zonder vergunning Oost-Berlijn niet binnen mogen rijden. Niemand van hen wist hoe die vergunnin gen eruit zien en wie ze uitgeeft. Voetgangers en fietsers kon den dinsdagochtend zonder veel formaliteiten of oponthoud van West-Berlijn uit de sectorgrens overschrijden. Honderden Westberlijnse auto's zijn dinsdagochtend bij de grens teruggestuurd. Een Oostduitse politieman zei dat auto's uit West-Berlijn dié be stuurd worden door mensen, die zaken doen met Oostduitse staatshandelsorganisaties, zon der speciale vergunning Oost- Berlijn binnen mogen rijden. Dit geldt ook voor Westberlijners die in Oost-Berlijn werken. In Oost-Berlijn zijn twee kan toren geopend waar speciale vergunningen voor auto's kun nen worden aangevraagd. In het oostelijk deel van het centrum van Berlijn stonden dinsdagochtend nog 25 Oostduit se tanks. Maandag waren er on geveer vijftig. De Oostduitse autoriteiten hebben Oostduitsers verboden andere identiteitskaarten te be zitten dan die van Oost-Duits land. In een desbetreffend de creet wordt bepaald dat inbreu ken op dit verbod kunnen wpr- den gestraft met drie jaar ge vangenis. Tweeduizend arbeiders van een eternietfabriek in West-Berlijn I hebben het ontslag van alle com munistische arbeiders geëist. De Westberlijnse federatie van vakverenigingen heeft dinsdag aan de geallieerden gevraagd 'ich niet te beperken tot formele protesten maar economische sancties te nemen tegen de com munistische landen. Ook vragen rij alle culturele en sportieve be trekkingen met Oost-Duitsland te verbreken. Radio Moskou zei dinsdag dat de „hysterie" in het Westen ont staan is doordat Oost-Duitsland bij het uitoefenen van zijn „on vervreemdbare soevereine rech ten de poorten voor de vijanden van de vrede heeft gesloten". Een lid van een Oostduitse fa- briekswacht, dat dienst deed aan de sectorgrens in Berlijn, is volgens ooggetuigen dinsdagmid dag naar West-Berlijn gevlucht. Het Sowjetrussiscïie regerings- 1 blad Izwestia waarschuwde gis- leren dat „iedereen die zou pro beren zijn neus in de zaken van de Duitse democratische repu bliek te steken het risico loopt die te verliezen." Volgens een correspondent van Tass schrijft het blad dat Bonn probeert ,,de Westelijke machten zo vee! mo gelijk in een campagne om de oorlogspsychose op te zwepen probeert te betrekken." Het stadsbestuur, het parle ment en de vakverenigingen hebben dinsdag de Westberlij ners opgeroepen voor een pro testdemonstratie op hedenmid dag vier uur voor het stadhuis. Westberlijnse woordvoerders van de drie Westelijke luchtlij nen die op West-Berlijn vliegen hebben gezegd, dat het aantal bezoekers sinds de nieuwe maat regelen niet is verminderd. Achtduizend arbeiders van de A. E. G.-fabriek hebben tijdens een bijeenkomst besloten geen goederen te vervaardigen die voor Oost-Duitsland bestemd zijn. Van de vluchtelingen die reeds voor de sluiting in West-Berlijn waren hebben zich dinsdag 2.760 in Mariënfelde .laten regis treren. Het Engelse ministerie van Oorlog heeft bekendgemaakt dat de aflossing van Britse troe pen in Duitsland ondanks de toestand in Berlijn normaal doorgang vindt. Dinsdag zijn twee echtparen het Teltowkanaal op de sector grens tussen Oost- en West-Ber lijn overgezwommen terwijl de Oostduitse soldaten druk bezig warsn met het oprichten van 'n prikkeldraadversperring' ter plaatse. Een uur Ia'.ar zwommen een jongeman en een jong meisje hetzelfde kanaal over. Om zes uur dinsdagavond wer den de auto's, waarvan er twee per minuut door de Friederich- strasse passeerden, door een me nigte Westberlijners uitgejouwd. Sommigen probeerden de auto's met hun vuisten te bewerken en een vrouw gooide haar handtas tegen een autoruit. De politie trad niet op. Een jeep met vier Engelse of ficieren reed Oost-Berlijn binnen zonder gecontroleerd te worden. De Oostduitse politie salueerde. Erachter reden twee wagens met Engelse nummerplaten. Door een zware regenbui ver minderde de menigte in Unter den Linden tot een paar honderd zwijgende toeschouwers bij het van wacht gaan van de fabrieks- wacht. In twee nabije zijstraten staan nog ongeveer 25 tanks ge parkeerd. In hat centrum van de stad was het rustig. De burgemeester van het West berlijnse district Kreuzberg, Kressmann, heeft dinsdagoch tend op twee plaatsen tevergeefs getracht van West-Berlijn uit Oost-Berlijn binnen te komen. Kressmann wilde dé in Oost- Berlijn wonende personeelsleden van zijn bureau salaris uitbe talen. De Volkspolitie deelde hem mee dat hij „de democratische sector van Berlijn" niet binnen mocht. De Volkspolitie heeft dinsdag ochtend een Britse cameraman, die voor de televisie van de Ame rikaanse Columbia Broadcasting System opnamen van een con trolepost aan de sectorgrens maakte, in hechtenis genomen. De „groep-Rijkens" heeft mee gedeeld dat zij zich zal gedragen naar de wens der regering geen verdere contacten met Indone siërs inzake Nieuw-Guinca tc or Ier houden. Zij wil echter blij ven ijveren vcor herstel van nor male vriendschappelijke betrek kingen tussen Nederland en In donesië. De verklaring der „groep-Rij- kens" luidt als volgt: „De Nederlandse regering heeft enige dagen geleden door de pers bekendheid gegeven aan haar opvatting, dat verdere con tacten van personen, deel uit makende van de groep-Rijkens, met Indonesiërs inzake de Nieuw- Guinea problematiek afgeraden dienen te worden. De groep-Rijkens zal zich uiter aard gedragen naar de hieruit blijkende wens van de regering. Zij stelt het op prijs van deze gelegenheid gebruik te maken voor een uiteenzetting van de redenen die haar tot haar optre den hebben bewogen en van de aard van haar bemoeiingen. De groep is in de loop der ja ren herhaalde malen ter sprake gekomen, zowel in de beide Ka mers als in de pers. Zij vormde zich in 1954 uit personen zowel uit zaken- als uit andere krin gen, die zich bezorgd maakten over de ontwikkeling van de be trekkingen tussen Nederland en Adv.) op stroomgebrulk mei het triomferende Noelkastmerk Frlmatlo! 9 Gepatenteerd koelsysteem 9 Neemt weinig plaatsruimte in 1 9 Aantrekkelijke prijzen door produktie van 1000 stuks p.dag 9 Ook in zwart en kleuren verkrijgbaar bij: Oranjestraat 2 Tel». 01155-565, Axel GETIKT Een soldaat van het Oostduitse „Volksleger" maakt het inter nationale gebaar „getikt" tegen de fotograaf, door met zijn vin ger tegen zijn voorhoofd te wij zen. Een collega van de militair bepaalde zich tot het uitsteken van zijn tong Indonesië. Zij vertegenwoordig de een niet te verwaarlozen er varing betreffende de verhou dingen in Indonesië en in de wereld. Van tijd tot tijd werden ach tereenvolgende regeringen in Nederland op de hoogte gehou den van de inzichten van de groep, inzichten welke naar haar overtuiging door velen in den lande werden gedeeld. Ook von den herhaaldelijk gedachten- wisselingen plaats met vooraan staande Indonesiërs uit de kring van het regeringsbestel in dat land, welke ten deel hadden de opvattingen van de groep te tcctsen. Ten dele sproten deze gcdachtemvisselingen voort uit initiatief van de zijde van de groep, ten dele werden zij van Indonesische zijde gezocht. In de loop van de laatste paar maanden hebben dergelijke con tacten plaats gevonden met pre sident Soekarno en met andere uit zijn omgeving, en wel in Washington, Wenen en Rome. Doel van deze contacten was in het bijzonder om, bij volledige afwezigheid van enige officiële directe of indirecte verbindingen tussen de regeringen van Neder land en Indonesië, door kennis te nemen van het standpunt aan gene zijde, de weg te verkennen waarlangs het overleg tussen de beide regeringen zou kunnen worden hervat door middel van personen alsdan aan te wijzen door die regeringen". VERKLARING „GROEP-RIJKENS". Gezien het feit, dat nu een maal aan Indonesische zijde de Nieuw-Guinea problematiek een prominente plaats in de gedach ten inneemt, was het onvermij delijk dat dit onderwerp ter sprake kwam. Van de zijde der groep-Rijkens werden de con tacten ook benut om het offi ciële Nederlandss standpunt toe te lichten, en tevens de aandacht te vestigen op de in Nederland gevoelde bezwaren legen diverse Indonesische maatregelen. Zou uit het particulier initia tief een meer officieel overleg voortvloeien dan zou dit uitein delijk dienen te leiden tot nor malisering van de verhouding tussen Nederland en Indonesië en tot herstel van vriendschap pelijke betrekkingen. De groep had reden om aan te nemen, dat inzonderheid het contact met president Soekarno er in wezen toe kon leiden dat de eerste stappen zouden kun nen worden genomen naar zulk een meer officieel overleg. Zo dra gebleken zou zijn dat ook aan Nederlandse officiële zijde belangstelling voor de gedachte ontwikkeling van zaken bestond, dan zou de groep-Rijkens haar taak als volbracht hebben be schouwd. De minister-president, of de minister van Buitenlandse Za ken, of beiden werden telken male in kennis gesteld van de bedoeling, waarmede deze ge sprekken werden gevoerd, en zij werden doorlopend en volledig van het verloop op de hoogte ge houden. Ofschoon de groep-Rijkens de raad der regering inzake con tact met Indonesiërs, gelijk ge zegd, zal opvolgen, zal de groep- Rijkens blijven ijveren, met geen ander dan het Nederlandse belang voor ogen, voor herstel van normale vriendschappelijks betrekkingen tussen Nederland en Indonesië, welke naar haar overtuiging te bereiken, en zelfs uitsluitend te bereiken zijn. door directe onderhandelingen tussen Nederland en Indonesië. Zij is ervan overtuigd dat ons land langs deze weg zonder verlies van „prestige" zijn positie in cle wereld kan versterken en dat daardoor tevens een verdere ontwikkeling van zaken, welks Nederland slechts onheil kan brengen, kan worden afge wend". De geallieerde commandanten van Berlijn hebben gistermiddag officieel bij de Russische com mandant geprotesteerd tegen schending van de viermogend- hedenovereenkomsten over Ber lijn. In een schrijven aan de Russi sche commandant zeggen de Westelijke bevelhebbers, dat de Oostduitse autoriteiten „onwet tige maatregelen" hebben ge troffen om de grens tussen de Oostelijke en de Westelijke sec tors van Berlijn te maken tot „een willekeurige hinderpaal voor het verkeer". Zij verklaren voorts, dat een dergelijke duide lijke schending van de viermo- gendhedenovereenkomsten inza ke Berlijn met is voorgekomen sinds de instelling van de blok kade van Berlijn. In het schrijven wordt de Sowjet-Unie beschuldigd van schending van de overeenkomst vin 20 juni 1949, die vrijheid van beweging in Berlijn en tussen Berlijn en de rest van Duitsland waarborgt. Da Westelijke commandanten van Berlijn wijzen ei op, dat mi litaire en paramilitaire eenhe den, die werden gevormd in strijd met da viannogendheden- overeenkomsten en wier aanwe zigheid in Oost-Eerlijn onwettig is, ,de Russische sector van Ber lijn in een gewapend kamp heb ber. nerschapen. Ds commandanten van West- Berlijn, die verklaren te protes teren op lost van hun regerin gen, zeggen nog, dat de Öost- duilse autoriteiten de in het ge allieerde schrijven gewraakte maatregelen hebben getroffen omdat de bevolking onder hun gezag, ten zeerste verontrust door de dreigementen inzake Berlijn die de laatste tijd door communistische leiders zijn ge uit, in groten getale naar het Wesren vlucht. „Wij moeten protesteren togen de onwettige maatregelen die op 13 augustus zijn getroffen en stalien u de Russische com mandant) verantwoordelijk voor cle uitvoering van de in het ge ding zijnde overeenkomsten," aldus besluit het geallieerde schrijven. De Westduitse Bondsdag is voor een speciale zitting op vrij dagmorgen bijeengeroepen om een regeringsverklaring over de toestand in Berlijn aan te horen, zo is dinsdagavond in Bonn be kendgemaakt. WOENSDAG 16 AUGUSTUS v.m. n.m. Breskens 4.36 4.47 Terneuzen 5.11 5.22 ITansweert 5.51 6.02 Walsoorden 6.01 6.12 DONDERDAG 17 AUGUSTUS Breskens 7 erneuzen Hansweert Walsoorden v.m. 5.11 5.46 6.26 6.36 n.m. 5.25 6.00 6.40 6.50 ZON MAAN op onder op onder 17 5.26 20.01 11.38 22.36 18 5.28 19.59 12.44 22.58 19 5.29 19.57 13.53 23.31 AFNEMENDE WIND. Boven Zuid-Noorwegen bevindt zich een depressie, die samen met een -hogedrukgebieu, waar van het centrum tussen Ierland en de Azoren ligt, een krachtige noordwestelijke luchtstroming boven de Noordzee in stand houdt. Hiermee werd vrij koude onstabiele lucht aangevoerd, waarin zich in het binnenland talrijke buien ontwikkelden. De depressie trekt langzaam weg in zuidoostelijke richting en wordt gevolgd door een, zwakke rug van hoge luchtdruk boven de Britse eilanden. Onder in vloed hiervan zal de buienaetivi- toit minder worden, terwijl ook de wind afneemt. Tijdens opkla ringen zal overdag de tempera tuur tot dezelfde waarden als gisteren oplopen of iets hogere. medegedeeld door het K. N. M. I., geldig tot hedenavond. Afnemend buiig;. Wisselende bewolking met plaat selijk enkele buien. Overwegend matige noordwestelijke wind. Dezelfde temperaturen als giste ren of iets hogere.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1