Het alarm der machtelozen
4
BADPAKKEN
Jlffl HAARD"
Lübke tevreden naar huis na bezoek
aan Parijs
c
3
De rechten van het Westen
in Berlijn
Bloedbad in Zuid-Afrika
HET WEER
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Radio de Koek
Franse regering treft voorbereidingen voor
een verdeling van Algerië
Frankerlng bij abonnement: Temeuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38X50
Abonnementsprijs: ƒ6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per 'week 48 et. Losse nrs 9 et
DE VRIJ
ZATERDAG 24 JUNI 1961
17e Jaargang Nr 5325
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum pel
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,—. Iedere regel meei
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adre«
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer; zaterdags 10 uur,
GEVOEL VAN ONBEHAGEN IN HET WESTEN
Sinds de topontmoeting tussen Chroesjtsjow en Kennedy in
Wenen heeft zich een gevoel van onbehagen meester gemaakt van
de Westelijke wereld. In het algemeen komt dit voort uit het feit,
dat men niet goed weet wat te doen.
In Wenen is gebleken dat de Russen ten aanzien van Duitsland
hun politiek voortzetten en in die zin heeft Chroesjtsjow zelf ver
leden week verslag uitgebracht. Het gaat er om dat de communis
ten de situatie in Europa willen regelen op basis van de verdeling
van Duitsland. De Oostduitse republiek moet worden erkend als
een soevereine staat, die zich nooit zal laten „inlijven'' door West-
Duitsland. De grenzen moeten worden vastgesteld, dat wil zeggen
die tussen West- en Oost-Duitsland en tussen Oost-Duitsland en
Polen.
Nu zal Bonn bondgenoot van het Westen stellig niet afzien
van de hereniging, al is de kans daarop gering. Bovendien eist
Adenauer het recht op, a 1 ie Duitsers te vertegenwoordigen, en
het Westen is het met hem eens, dat Oost-Duitsland niet moet
worden erkend, tenminste niet als staat. Volgens Bonn is het ,,de
door de Russen bezette zóne van Duitsland".
Berlijn
Maar de kernkwestie vormt
Berlijn. Chroesjtsjow zei, dat hij
een afzonderlijke vrede zal slui
ten met Oost-Duitsland, wat niet
veel aan de situatie zal verande
ren. Met die republiek heeft Rus
land immers nooit oorlog ge
voerd: zij is door de Russen zelf
in X949 geschapen. Maar het oe-
tekent dat de Russen dan defini
tief ophouden bezetters te zijn.
En op het grondgebied van Oost-
Duitsland zal de Oostduitse re
gering soeverein zijn.
Nu ligt midden in Oost-Duits
land de stad Berlijn, en het Wes
telijke deel daarvan is bezet door
Fransen. Die krijgen dan te doen
met de Oostduitsers en zouden
met hen een overeenkomst moe
ten sluiten. Erkend moet wor
den dat de communisten niet
West-Berlijn opeisen: dat kan
(hoe lang nog?) een vrij stads
deel blijven. Maar voorlopig zul
len de bezetters dus over hun
verbindingslijnen, dwars door
Oost-Duitsland, moeten onder
handelen met de Oostduitsers,
en niet met de Russen.
Kunnen zij dit doen, terwijl zii
Oost-Duitsland niet erkennen a's
staat? Doen zij het niet, dan
kunnen er ernstige moeilijkheden
rijzen en dan zou geweld :om de
weg naar West-Berlijn eventueel
open te breken) zeer wel kunnen
leiden tot een derde wereldoor
log, terwijl eigenlijk niemand
om deze reden zulk een oorlog
wil.
Prestigeverlies
De communisten zullen hard
nekkig pogen de erkenning van
Oost-Duitsland af te dwir.gen om
aan het Westen een verlies van
prestige te bezorgen. En voor de
toekomst zal er dan toch weer
een nieuw gevaar opduiken. De
Oostduitsers zullen het vertrek
eisen van de gealliëerde troepen
uit West-Berlijn. om dit stads
deel te neutraliseren. Het kan
een vrije stad blijven, maar dan
een neutraal stukje midden in
Oost-Duitsland, zoals Monaco in
Frankrijk, of dit voorbeeld is
natuurlijk van de communisten
zoals Vaticaanstad in Italië.
Het zal dan niet lang duren
of West-Berlijn wordt in werke
lijkheid geheel afhankelijk van
Oost-Duitsland. De Westelijke
troepen zouden weg moeten, en
een internationale garantie zou
gegeven moeten worden voor de
zelfstandigheid van West-Ber
lijn. Niettemin zou dit econo
misch weldra worden ingekap
seld in de communistische sfeer.
Dat kan lang duren, en de Rus
sen en Oostduitsers stellen ook
geen ultimatum, maar zij heb
ben de aanval toch opnieuw ge
opend op de positie van West-
Berlijn.
naar West-Berlijn. En dan wor
den zij per vliegtuig over het
Oostduitse grondgebied heen
naar West-Duitsland overge
bracht. Nu heeft Ulbricht, staats,
hoofd en partijleider van Oost-
Duitsland, duidelijk gezegd, dat
daaraan een einde moet komen.
We zien dus, dat er problemen
genoeg rijzen. Eigenlijk wordt
de verdeling van Duitsland en
de heftige twist tussen Duitse
communisten en democraten een
bron van enorme spanningen,
doch voornamelijk doordat West-
Berlijn een Westelijke kern is in
een communistisch gebied.
Wat te doen?
In het Westen wordt de kwes
tie zeer ernstig genomen en
wordt er alarm geslagen. Doch
vooral omdat het zo moeilijk is;
in dit geval een houding te be
palen die niet als een nederlaag
wordt uitgelegd De positie van
West-Berlijn is nu eenmaal stra
tegisch zwak. Het geschil is ont
staan, omdat tijdens de oorlog
eerst is bepaald dat de hoofdstad
van het Duitse rijk door de vier
overwinnaars zou worden bezet.
Daarna is de verdeling van
Duitsland gekomen.
Zou toen de scheidingslijn
dwars door Berlijn zijn gekomen,
met aan deze zijde net Westen en
aan de andere kant de Russen,
dan zou de staatsgrens tussen
Oost- en West-Duitsland dwars
door de stad lopen, maar dan
zouden er eigenlijk twee steden
„Berlijn" zijn ontstaan, ieder lig
gende in een ander land. Maar
einde 1944 en begin 1945 rukten
de Russen sneller op dan de
westelijke geallieerden. Op grond
daarvan werd de Elbe aanvaard
als scheidslijn. En zo kwam Ber
lijn midden in de Russische zone
te liggen. Zo kan een erfenis van
de oorlog van 19391945 nog lei
den tot een nieuw groot conflict,
hoewel niemand dat wil.
Engeland en het
vaste land
In deze kritieke omstandig
heden willen vooral de Amerika
nen graag dat West-Europa ster
ker staat en zich nauwer aaneen
sluit. Zij hebben de economische
„club" op 't vasteland, de Euro
pese Economische Gemeenschap,
toegejuicht omdat deze de Fran
sen nauw bont} aan de Westduit
sers. Zij zouden nu ook wensen
dat de Engelsen er zich mee ver
bonden. In Londen bestaat daar
meer neiging toe dan voorheen,
omdat de E. E. G. niet suprana
tionaal is. Ook De Gaulle wil
daar immers niets van weten:
hij spreekt van een „Europa der
Vaderlanden".
Er is nog iets anders: de Brit
ten vrezen te worden uitgesloten
van de markt op het vasteland,
als zij niet meedoen. Wel zijn zij
altijd meer gebonden geweest
aan de overzeese gebieden van
het gemenebest dan aan het
Westeuropese vasteland. Maar
die gebieden worden steeds meer
onafhankelijk en neutralistisch.
Dus drijven de ontwikkeling en
de Sowjet-dreiging toch de En
gelsen meer naar het Europese
continent. Het zal lang duren,
voordat de Engelsen tot de E.
E. G. toetreden. Maar de kans er
op is toegenomen.
dr. A. C.
(Nadruk verboden.)
Tricobest v.a. 13,95
Heinzelnian Orchidee
Ganducor
Elka
in Helanca, Katoen en
Lastex
SPORTHANDEL
Noordstraat 76
TERNEUZEN
Spion in Griekenland
ontmaskerd
In het noorden van Grieken
land is door de Griekse contra
spionage een geheime zender
ontdekt, die militaire gegevens
naar Bulgarije doorgaf.
Een 32-jarige inwoner van het
dorp Kelkis is aangehouden.
De Gaulle naar Bonn
„Ik ga tevreden naar huis
terug", aldus heeft de president
van de bondsrepubliek Lübke
vrijdagochtend tegen Duitse
journalisten gezegd voor zijn te
rugreis naar Bonn na het staats
bezoek van drie dagen dat hij
aan Parijs heeft gebracht. Hij
loofde de „volkomen waardige
houding" van de Franse bevol
king die toenemende belangstel
ling voor zijn bezoek had ge
toond.
De diepste indruk had hij van
president De Gaulle zelf gekre
gen. Men kan met De Gaulle
rechtuit praten en hij geeft een
duidelijk antwoord. De bezege
ling van de Duits-Franse betrek
kingen ligt hem zeer na aan het
hart, aldus Lübke.
De bondspresident en zijn echt
genote Wilhelmine namen in de
appartementen van het Franse
ministerie van Buitenlandse Za
ken waar zij gelogeerd hebben
met een handdruk afscheid van
elk der ongeveer 25 politieman
nen die hun gemotoriseerd es
corte hadden gevormd. Daarna
begaf het echtpaar zich langs
een erewacht naar de auto die
hen eerst naar de Duitse ambas
sade en dan naar het Elysee voor
het afscheid van president De
Gaulle bracht.
De Westduitse minister van
Buitenlandse Zaken Von Bren-
tano had inmiddels nog een apart
onderhoud met zijn Franse col
lega Couve de Murville.
Op het tuinterras van het Ely
see stond een ruitergroep van de
republikeinse garde met getrok
ken sabels opgesteld. De bonds
president werd op het terras door
De Gaulle verwelkomd en naar
de ambassadeurszaal geleid waar
de twee staatshoofden in het bij
zijn van minister Von Brentano
en premier Debré nog een onder
houd van 25 minuten hadden. Na
de ceremonie met het spelen van
de volksliederen in de tuin nam
De Gaulle afscheid met de woor
den: Danke schön und auf Wie-
dersehen". In een open auto en
vergezeld van premier Debré
werd president Lübke naar liet
vliegveld Orly gereden. Zijn echt
genote volgde met mevrouw
Debré in een andere auto.
Lübke heeft als gastgeschenk
voor De Gaulle een uitgave uit
1828 van Goethes Faust achter
gelaten alsmede vijftig flessen
wijn. Op de eerste dag van het
bezoek had hij van De Gaulle
een Frans wandtapijt met Chi
nees motief uit de achttiende
eeuw ten geschenke gekregen en
mevrouw Lübke een kostbare
handtas. Mevrouw De Gaujle
kreeg een madonna-schilderij uit
de zestiende eeuw uit de Stichts-
kerk van Freekenhorst.
Volgens welingelichte zijde
heeft president Lübke generaal
De Gaulle voor een officieel be
zoek aan Bonn uitgenodigd. De
Franse president heeft deze uit
nodiging aanvaard.
DIT NUMMER BEVAT
10 PAGINA'S.
DE VRIfLAtlNG VAN
MOISE TSJOMBE
Na de vrijlating van Tsjombe.
de Katangaanse president,, wor
den er menigvuldige besprekin
gen tussen de Kongolese leiders
gehouden maar in politieke
kringen onthoudt men zich van
alle commentaar. Naar verluidt
zou generaal Moboefoe wat de
vrijlating van Tsjombe betreft
op eigen initiatief gehandeld
hebben en de ministers voor een
voldongen feit hebben gesteld.
In diplomatieke kringen vraagt
men zich af hoever Moboetoe
zal gaan. Men vreest dat er als
nog van de voorgenomen bijeen
komst van hei parlement niet
veel terecht zal komen en dat de
regering van Stanleystad toch
niet naar Leopoldstad zal gaan.
MANIFESTATIE
VAN BOEREN IN
POITIERS
Honderden Franse boeren waren
naar Poitiers getrokken voor 'n
grote manifestatie om (Ie eisen
tot verkrijging van hogere prij
zen voor landbouwprodukten
kracht bij te zetten. Het plein
voor (1e prefectuur stond vol
met autobussen en trekkers.
Vluchtelingen
Daar komt nu iets bij. De
Westduitsers zeggen dat West-
Berlijn tot hun bondsrepubliek
behoort. Dat staat in hun grond
wet en in de grondwet van West-
Berlijn. Voorlopig is? die clausule
buiten werking gesteld door de
Westelijke gealliëerde bezetters,
die immers nog in het vrije
stadsdeel soeverein zijn.
Maarin werkelijkheid is
dit stadsbeeld wel bij West-
Duitsland getrokken. De re
gering in Bonn subsidieert het
rijkelijk met ruim 1.000 mil
joen mark per jaar en het
parlement van Bonn vergadert
er ook wel. Daaraan willen de
communisten een einde maken.
Zij willen niet slechts de Weste
lijke bezetters, maar vooral ook
de Westduitsers uit Berlijn ver
drijven. Die nu zitten daar o.a.
om vluchtelingen op te vangen
uit Oost-Duitsland. Zulke réfu
giés stappen, als zij eenmaal in
Oost-Berlijn zijn (en dat is niet
zo moeiliik), gemakkelijk over
Noordstraat 102 - Telefoon 3121
Terneuzen
Het State Department heeft
vrijdag verklaard dat het recht
van het Westen om in Berlijn te
zijn voortvloeit uit overeenkom,
sten, die het voor het einde van
de laatste wereldoorlog met de
Sowjet-Unie heeft gesloten.
Daarom, zo zei Lincoln White,
de woordvoerder van het minis
terie, verwerpt het State Depart
ment de Russische verklaring,
dat er geen rechtsgronden zijn
voor dë aanwezigheid van het
Westen in Berlijn. Het State De
partment vindt dit een „sehijn-
argument".
White sprak over de rede van
maarschalk Tsjoeikof, die bevel
hebber van de Russische strijd-
LAOS KRIJGT
REGERING VAN
NATIONALE EENHEID
In Ziirich hebben de drie poli
tieke leiders van Laos, prins Soe-
vannah Phoema, zijn halfbroer
prins Soevanoe Vong en prins
Boen Oem, in een donderdagmid
dag uitgegeven communiqué
medegedeeld, dat zij voor Laos
een regering van nationale een
heid zullen vormen.-Deze foto is
gemaakt aan het slot van de
„prinsen"-conferentie. Links aan
de tafel prins Boen Oem, in liet
midden prins Soevannah Phoe
ma, die het communiqué onder
tekent en rechts prins Soevan-
noe. Vong, die gedeeltelijk schuil
gaat achter een cameraman.
Naar eerst thans bekend is ge
worden hebben woest geworden
negers donderdag in een lokasie
op ruim 40 km van Oemtala 21
tegenstanders letterlijk „dood
gehakt".
Hun vrouwen plunderden en
verwoesten tijdens de vechtpartij
hutten en slachtten een duizend
tal schapen af.
De strijd ging tussen twee el
kaar vijandige groepen van de
stam der Temboe. De negers
vochten met strijdbijlen, asse
gaaien en messen.
Een plaatselijke winkelier, die
het gevecht gevolgd heeft van
uit zijn gebarricadeerde winkel,
zei dat het een verschrikkelijk
bloedbad was. Een incident tij
dens een spelletje kaarten, nu
drie weken geleden zou de aan
leiding zijn geweest voor de
vechtpartij. Negers hadden toen
met geweld een strijdbijl afge
nomen van een man, die in een
andere lokasie woont.
Van doorgaans welingelichte
zijde te Parijs is vernomen dat de
Franse regering besloten heeft
voorbereidingen te treffen voor
een verdeling van Algerië indien
de Algerijnse nationalistische
leiders blijven weigeren serieus
te onderhandelen over de poli
tieke toekomst van Algerië en
waarborgen voor de Europese
minderheid.
Generaal De Gaulle zal dit
meedelen tijdens een reis die hij
van woensdag aanstaande af
door het oosten van Frankrijk
zal maken. Bovendien zal de
Franse premier, Debré, dinsdag
of vrijdag in de Nationale Ver
gadering over Algerië spreken.
De Franse regering wil graag
dat de onderhandelingen te
C. A. O.
METAALINDUSTRIE
GOEDGEKEURD
Het College van Rijksbemidde
laars heeft vrijdag zijn goedkeu
ring gehecht aan de door de
Vakraad voor de Metaalindustrie
ingediende loonvoorstellen. De
Vakraad heeft namens partijen
bij de collectieve arbeidsovereen
komst meegedeeld, bereid te zijn,
na de beslissing omtrent de door
de regering voorgenomen huur-
maatregelen, voor zover zulks op
grond van de spelregels aan de
hand van de bij het sluiten van
het contract bekende gegevens
nodig zal blijken, de C. A. O. zo
danig te verlengen, dat voldoen
de ruimte voor de huureompen-
satie beschikbaar komt.
Evian worden hervat maar zij
wil dat ze dan van praktische
aard zijn.
Te Parijs is vernomen, dat het
moeilijke punt van de Frans-A'-
gcrijnse onderhandelingen te
Evian was de aanhoudende wei
gering van de Algerijnse natio
nalisten te spreken over waarbor-
gen voor de toekomstige te trek
kingen tussen de gemeenschap
pen van de Europeanen en de
Mohammedanen.
krachten in Oost-Duitsland is
geweest. Tsjoeikof heeft deze
week in een rede te Moskou ge
zegd, dat de Verenigde Staten,
Engeland en Frankrijk geen spe
ciale rechten in Berlijn hebben
omdat zij de stad niet ingenomen
hebben.
Volgens Tsjoeikof waren er op
het einde van de oorlog geen
Westelijke troepen binnen een
straal van 100 km van Berlijn.
Op grond van de overeenkom
sten. die het Westen vóór het
einde van de oorlog met Rusland
heeft gesloten, heeft het Westen
grote gebieden van het huidige
Oost-Duitsland, die door de troe
pen van het Westen waren ver
overd, afgestaan aan de Russen
om daar toezicht uit te oefenen,
aldus Lincoln White.
Het Westen is dan ook niet
bereid om zijn door de overwin
ning verkregen rechten op te ge
ven en het neemt aan dat ook de
Sowjet-Unie niet bereid is om
het Westen weer bezettingsrech
ten te geven in de Oostduitse ge_
bieden, die het veroverd heeft.
WESTELIJKE WIND
Het K.N. M. I. deelt mede:
In de luchtdrukverdeling komt
niet veel verandering. De lucht
druk blijft relatief hoog boven
Noord-Frapkrijk en relatief laag
tussen IJsland en Noorwegen.
Matige tot vrij krachtige wes
telijke winden blijven tamelijk
droge lucht naar ons land aan
voeren, waarin de bewolking
wisselend is en waarbij het bijna
overal droog zal blijven. Ook in
de temperaturen wordt weinig
verandering verwacht.
meegedeeld door het K. N. M.I.,
geldig van zaterdagochtend tot
zaterdagavond
westelijke wind
Wisselende bewolking en bijna
overal droog weer. Matige tot
vrij krachtige westelijke wind.
Weinig verandering in tempeva-
tuur.
BINNENVERINGBED
het beste bed ooit gemaakt
(jooilwill
SCHUIMRUBBERBED
met versterkte middensector
ffabrieken Zevenbergen
ZATERDAG 24 JUNI
v.m. mm.
Breskens 1025 10.49
Terneuzen 1100 11.24
Hansweert 11.40 12.04
Walsoorden 11.50 12.14
ZONDAG 25 JUNI
v.m. n.m.
Breskens 11.25 11.26
Terneuzen 12.01
Hansweert 0.40 12.41
Walsoorden 0-50 12.51
ZON
MAAN
op
onder
op
ondel
Juni
24
4.20
21.04
16.08
1.59
25
0.40
21.04
17.31
2.28
26
4.21
21.04
18.34
3.01
27
4.21
21.04
19.44
3.43
