r 'CO oen m iNDENBRUELE Chroestsjef brengt verslag uit Oost-Duitsland wil onderhandelingen met West-Duitsland HET WEER WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN erdag 15 juni 1961 I in- en Winkelhuis mes, veel pech t uw Kousen? Verlinde onderdag ugklaar- 8 A.IJsebaert VRIJDAG 16 JUNI 1961 17e Jaargang Nr 5318 EERSTE BLAD De bijeenkomst te Wenen was de moeite waard en nodig geweest in het zonnetje. MINISTER LUNS MAAKT HET GOED Westelijke reacties ANGOLA HET WRAK VAN DE „FRIDTJOF NANSEN" Beroep van Amerikaanse piloot in Indonesië verworpen Kinderen van Prinselij'k Paar uit Monaco in Londen CASTRO OVER DE RUIL VAN TRACTOREN TEGEN GEVANGENEN Minister Heath in ons land MR. J. R. H. VAN SCHAIK ONWEL DE OOGST IN CHINA l! mm m aCHTBAAR STOPPEN JSENREPARATÏE lenzen, Noordstrui 4! 2546. Bronwerjjstr. 4 TE KCOP; GARAGE, Brandspuit- t 5 te Sas van Gent. t 1 are 13 ca. Te bevragen: NEVE, Jac. Hobein- t 2, Philippine. opt dan Uw KOUSEN als: Nylons, Perion, retsch. Linksche. fill coss. Wol of 1 recht 1 irechtkousen, ook in wart bij uwediepstraat 15. J zult tevreden zijn, U spaart er een hoop mee uit. ens het beste adres Lange Dames- en esbroeken, ook de z.g. ebroek. 3 GEMALEN BIEFSTUKJES f 1,59 BRAADWORSTJES 98 cent SLAVIN KEN 98 cent 100 gram BRENMETWORST 39 cent 1 droog IK ENS WORST JE 50 cent per 100 gram bedieningsslagerij looswijkstraat aagd voor direct in zen: Ongemeub. ka- b.h.h. Brieven onder Bureau v. d.'bla'd.1 Frankering hij abonnement: Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1. van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5557 Administratie-adres: Smidswaï Telefoon 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: 6.— per kwartaal; per maand f 2,—per week 48 ct. Losse nrs 9 ct. DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande te Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 et; minimum per auvertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties i géén handels advertenties)5 regels ƒ1,Iedere regel meer 20-ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad. 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voer het maandagnummer: zaterdags 10 uur. Premier Chroesjtsjef heeft iloederdagavond via radio en iele visie het Russische volk ver stag uitgebracht over zijn be sprekingen met president Ken nedy op drie en vier juni in Wenen. Hij zei tevreden te zijn over dit overleg. Volgens hem zijn persoonlijke ontmoetingen van essentieel belang, omdat al leen op deze wijze kwesties kun nen worden geregeld die niet via de gewone diplomatieke wegen kunnen worden opgelost. De Sowjet-leider. die sprak aan de hand van aantekeningen, oegon met te zeggen, dat de openbare mening in de Sowjet- Unie de achtergrond van de be handelde kwesties kent. Zo nam hij aan, dat vele Russen op de hoogte waren van de inhoud van de memoranda, die hij aan het Amerikaanse staatshoofd had overhandigd. Ook had men via de Sowjet-pers kennis kunnen nemen van de rede, welke presi dent Kennedy na zijn terugkeer in de Ver. Staten heeft gehou den. Chroesjtsjef verklaarde dat in de huidige omstandigheden de kwestie van een verbod op het nemjen van kernproeven tezamen met het vraagstuk van een alge mene en volledige ontwapening moet worden geregeld. „Wij doen al 'het mogelijke om het gevaar van een nieuwe wereldoorlog af te wenden door tot een overeen komst over ontwapening te ko men". Hij zei dat de Sowjet- Unie gedurende vier jaar had deelgenomen aan ontwapenings besprekingen in New York Daarna was de tien-mogendhe- dencommissie voor ontwapening in het leven geroepen. „De Wes telijke mogendheden wilden ech ter niet ontwapenen", aldus Chroesjtsjef. „Men zegt wel eens, dat als alle papieren die over ontwapening handelen in het Heer van Genève zouden worden gegooid, dit meer zoa worden drooggelegd." De Russische leider gaf het Westen er de schuld van, dat bij het ontwapeningsoverleg geen vorderingen zijn gemaakt. Als het Westen instemt met een al gemene en volledige ontwape ning, zou de Sowjet-Unie ak koord gaan met eik controlestel sel. In dit verband verklaarde Chroesjtsjef, dat de Sowjet-Unie voorstandster is van een doel treffende controle. Hij had de indruk dat presi dent Kennedy de grote verant woordelijkheid van de Verenigde Staten en de Sowjet-Unie be grijpt. Hij hoopte dat dit besef zou blijven. „Wij willen geloven dat de tijd zal konten, dat de Russisch-Amerikaanse betrek kingen zullen verbeteren en dat dit een gunstige invloed zal heb ben op de gehele internationale toestand". Over de kwestie van de kern proeven zei hij nog, dat de Sow jet-Unie er nooit mee akkoord kan gaan, dat „een soort Ham- marskjüeld" zich vrijelijk door de Sowjet-Unie beweegt om een verbod1 op het nemen van derge lijke proeven te controleren. Voorts laakte hij Frankrijk om de kernproeven die dit land in de Sahara neemt, terwijl de Ge- neefse conferentie om tot een verbod hiervan te komen aan de gang is. Het Duitse vraagstuk had een grote plaats in het overleg met Kennedy ingenomen. Hij noemde het vanzelfsprekend, dat een vredesverdrag met Duitsland noodzakelijk is. Nog dit jaar zou „een vreedzame regeling in Europa'' moeten worden bereikt. Hfj deed een beroep op alle sta ten die tegen Duitsland hebben gestreden, aan een conferentie deel te nemen voor het sluiten van een vredesverdrag. Chroesjtsjef zei dat de huidige grenzen van Duitsland niet kun nen worden gewijzigd. Een po ging om zulks toch te doen, zou een kernoorlog betekenen. „Als er eenmaal een vredesverdrag is gesloten, zullen de landen die verbindingen met West-Berlijn willen handhaven, moeten onder handelen met de regering van ae Duitse democratische republiek". Chroesjtsjef zei, dat sommigen hadden gedreigd wapens te ge bruiken tegen een vredesverdrag. Deze lieden hadden blijkbaar ver geten, dat de machtsverhoudin gen waren veranderd. Een der gelijke politiek is gedoemd te mislukken en de politiek van kracht heeft geen kans op succes. Kik gebruik van geweld zal door ons met geweld beantwoord wor den. Wij hebben de wapens om geweld af te weren, aldus de Russische leider. De Sowjet-premier was van ooi-deel, dat de Westelijke landen geen verplichtingen jegens West- Beriijn hebben als gevolg van de tweede wereldoorlog. Wel had den zij tegenover geheel Duits land verplichtingen, „welke in grove mate zijn geschonden". Verwerping van een vredesver drag en handhaving van de be staande toestand in West-Berlijn zou neerkomen op een voortzet ting van de koude oorlog. Deze was de voorbereiding tot een werkelijke oorlog. Een verder uitstel bij het sluiten van een vredesverdrag zag Chroesjtsjef als een ernstig gevaar voor da wereldvrede. Naar mate zijn rede vorderde, werd de stem van de eerste-ml- nister energieker en hij zette zijn betoog herhaaldelijk kracht bij door armgebaren. Hij zei dat da in Laos te laten binnenrukken. Deze troepen zouden verzetsstrij ders genoemd worden. Zij zijn in werkelijkheid sabotagetroepen die gebruikt moeten worden tegen het volk. dat de Verenigde Staten niet welgevallig is. Als de Verenigde Staten werkelijk vrede in Laos willen, moeten zij do onderhandelingen in Genève voorthelpen". Volgens de Russische leider is het enige antwoord op de huidige internationale moeilijkheden, dat alle staten met verschillende po litieke stelsel de politiek van vreedzame samenleving volgen. Chroesjtsjef zei. dat een socia le orde in de geschiedenis ver vangen was door een andere omdat de nieuwe progressiever was. Dé Amerikaanse onafhanke lijkheidsoorlog was toentertijd door Amerikanen als „normaal" beschouwd. Maar nu vele landen wilden vechten voor een pro gressief stelsel, beschouwden de landen dit als Advertentie.) Sowjet-Unie en haar vrienden ^Srttche machinaties geen oorlog wensen en er niet mee zullen beginnen, doch zij zouden hun „heilige rechten" verdedigen. Ingeval het Westen, na het sluiten van een vredes verdrag tussen de Sowjet-Unie en Oost-Duitsland, zou trachten zonder toestemming van de Oost- duitse regering West-Berlijn door de lucht of over land te be reiken. zou de Sowjet-Unie zich gewapenderhand verzetten. Sprekend over de kwestie- Laos zei Chroesjtsjef, de indruk gekregen te hebben, dat presi dent Kennedy het standpunt van de Sowjet-Unie begrepen had. „Zij waren het ermee eens, dat Laos onafhankelijk en neutraal moet zijn maar dat zijn binnen landse zaken aan de Laotianen overgelaten moeten worden". De huidige politiek van „Ame rikaanse interventie" in Laos zou kunnen leiden tot ernstige gevolgen. „Sommigen in de Vei Staten hebben nog steeds geen afstand gedaan van 'de politiek om zich te kunnen mengen in de binnenlandse zaken van andere staten. De kapitalistische staten zouden moeten erkennen, dat het socialisme een plaats in de we reld had gevonden en niet meer gewijzigd kan worden. De Russische leider zei „over het algemeen" tevreden te zijn over zijn besprekingen met pre sident Kennedy. Een dergelijke bijeenkomst was de moeite waard en nodig geweest. Geen van beide partijen was bang ge weest om ,.de scherpste onder werpen" aan te roeren. Volgens Chroesjtsjef laten de betrekkingen tussen de Sowjet- Unie en de Verenigde Staten op het ogenblik veel te wen sen over. ,,Dit is niet niet de schuld van de Sowjet-Unie". De Russische PARADISO SALVATORE 27 ct CAPRINO 31 ct In doosjes van 5 en 10 stuks De minister van Buitenlandse Zaken, mr. Luns maakt het naar omstandigheden zeer goed. Hij heeft zich donderdagochtend voor een controlerend oifderzoek naar zijn arts begeven. dearn bétrekkingen zouden verbe tepen en de gehele internationa le situatie ten goede zouden ko men. Amerikaanse functionarissen hebben na lezing van de eerste berichten over Chroesjtsjefs verslag van zijn besprekingen met president Kennedy gewezen op zijn gematigdheid en het door hem geuite verlangen naar bete re betrekkingen tussen de Ver. Staten en de Sowjet-Unie. Maar wat de wezenlijke zaken betreft was de algemene com mentaar, dat de Sowjet-Unie en de Verenigde Staten nog steeds mijlenver van elkaar staan en dat Chroesjtsjefs opmerkingen het sombere oordeel van presi dent Kennedy over de wereld situatie bevestigen. Naar de opvatting van Weste lijke kringen in Londen heeft Chroesjtsjef op scherpere wijze herhaald wat hij in dé memoran da aan Kennedy over Duitsland en de ontwapening reeds gezegd heeft. Zij menen voorts, dat er geen zitten, behalve misschien Chroesjtsjefs verklaring, dat er dit jaar een regeling moet ko men van het Duitse vraagstuk. De Portugese minister van Overzeese Gebieden, dr. Morei- ra, heeft donderdag op een lunch van de buitenlandse persvereni ging in Lissabon gezegd, dat op standelingen bij massale aanval len in Angola zó bedwelmd wa- ren. dat zij aan een soort razer- leider zei ^toteslot te hopen, dat ny ten prooi waren en tot de dood toe vochten. Zelfs als zij gewond waren kropen zij verder als zij een kans zagen met hun slagwapens toe te slaan. Volgens de Portugese minis ter zijn minstens 1.000 tot 1.200 mensen tot dusver door de op standelingen gedood. Vele gear resteerde opstandelingen had den kaarten van de Abako bij zich, een organisatie in Kongo- Leopoldstad en sommige in be slaggenomen automatische wa pens waren van Tsjechoslo- waakse makelij. Ook was er mu nitie aangetroffen, afkomstig van V. N.-troepen. Mcreira zei, dat in de Portu gese overzeese gebieden vele hervormingen worden ingevoerd. Tijdens een bezoek dat hij kort geleden aan Angola had ge- oracht, had geen enkele Ango lees hem om onafhankelijkheid gevraagd. Donderdag zijn 3.000 militai ren uit Lissabon naar Angola vertrokken. Dit is het grootste contingent, dat ooit naar de overzeese gebieden is gezonden. In Westelijke kringen in Lon den meent men ten slotte, dat de rede van Chroesjtsjef de inter nationale spanning vergroot, Westduitse regeringsfunctio narissen zeiden na de eerste be richten over Chroesjtsjefs ver slag, dat hij de bekende Russi sche standpunten t.a.v. Duits land. de ontwapening, de proeven met kernwapens en Laos her haald schijnt te hebben. Volgens deze functionarissen zijn Chroesjtsjefs voorstellen aangaande Berlijn en een Duits vredesverdrag volkomen onaan vaardbaar voor de Westduitse regering, die streeft naar Duitse hereniging, gebaseerd op-vrije verkiezingen in beide Duilslan- den, gevolgd door een vredesver drag met een herenigd Duitsland. Volgens bij de K.L.M. ontvan gen bericht is bij nader onder zoek van het in de baai bij Lissa bon op dertig meter diepte aan getroffen wrak van de op 30 mei j.l. verongelukte BC-8 „Fridtjof Nansen" gebleken dat dit bijzón der zwaar beschadigd is. Aanvan kelijk was men op grond van mededelingen van duikers van oordeel dat de beschadigingen nog enigszins meevielen. Het zal nu naar men verwacht zeer moeilijk blijken het grote wrakstuk boven water te bren gen, maar toch za( het uiterste worden gedaan om pogingen daartoe te wagen. Bij het nadere onderzoek is met zekerheid vastgesteld dat zich in de wrakstukken stoffelijke over schotten van inzittenden van het vliegtuig bevinden. Het Indonesische hooggerechts hof heeft het beroep van de Amerikaanse piloot Allan Pope, die ter dood was veroordeeld, verworpen. Pope had in 1958 een B-26 bommenwerper voor de opstan delingen in Noord-Celebes gevlo gen Het vliegtuig werd boven Ambon neergeschoten. In april 1960 werd hij door een militaire rechtbank ter dood veroordeeld. Pope kan nog gratie aan presi dent Soekarno wagen. Walter Ulbricht, voorzitter van de Oostduitse staatsraad en eer ste secretaris van de Oostduitse (communistisch) socialistische eenheidspartij, heeft in een ia Oost-Berlijn gehouden perscon ferentie voorgesteld, dat Oost en West-Duitsland onmiddellijk besprekingen zullen beginnen over een Duits vredesverdrag en een regeling van het vraagstuk West-Berlijn. Ulbricht verklaarde namens de Oostduitse regering bereid te zijn de besprekingen met de West duitse regering morgen of over morgen te beginnen. Hij voegde hieraan toe, dat een vredesver drag met Duitsland geen uitstel gedoogt, omdat het gevaar voor een ernstig conflict iedere dag groter wordt als gevolg van de voorbereidingen voor een kern oorlog door de regering in Bonn. Deze kwestie is dringender dan die van ontwapening, zo zei hij. Na het tekenen van een vre desverdrag zou het vraagstuk van de neutralisatie van Duits land aan de orde kunnen komen. „Een gedemilitariseerd Duitsland met garanties voor zijn huidige grenzen zou de beste weg naar de vrede zijn. Dit is echter een langdurig proces, dat niet op één dag kan worden verwezenlijkt", aldus Ulbricht. Ulbricht merkte op, dat het in het jongste Russische memoran dum over Duitsland in feite aan de vertegenwoordigers van le twee Duitse staten wordt over gelaten om te beslissen of een vredesverdrag voor geheel Duits-, land tot stand zal kunnen komen!: Premier Fidel Castro van Cuba heeft woensdagavond op een persconferentie in Havanna ver klaard dat hij bereid is kleinere tractoren dan de vijfhonderd oorspronkelijk voorgestelde te aanvaarden in ruil voor 1.200 ge vangenen, die bij de jongste mislukte invasie werden gevan gen genomen. De totale waarde der tractoren zou echter gelijk moeten blijven, zodat hij meer kleine verlangt. De premier, die zijn eerste perscbnferentie sedert ongeveer anderhalf jaar hield en zeer ontspannen en vriendelijk was, zei dat zijn overleg met de Amerikaanse groep die met hem over de ruil onderhandelt, in een vriendschappelijke sfeer verloopt en nog wordt voortge zet. Er was een lijst van uit te wisselen gevangenen opgesteld. Het geval van drie leidende fi guren zou echter apart worden behandeld. Castro gaf toe dat het nood zakelijk was geweest „beperken de maatregelen" te nemen om Cuba tegen „de actie van con tra-revolutionairen en agenten van de Amerikaanse geheime diensten" te beschermen en hij j erkende dat er „als bij iedere revolutie" willekeurige daden waren begaan, maar hij zei dat hij zelf en zijn ministers zich met het herstellen van derge lijke daden hadden bezig gehou den. Slechts twee procent van de 20.000 personen, die na de in vasie uit voorzorg waren ge arresteerd, bevindt zich nog in de gevangenis, aldus de premier. Hij verklaarde dat de Cubaan se revolutie socialistisch is maar de Cubaanse staat is het niet en „heeft zelfs nog enige van zijn burgerlijke kenmerken". Over de drie leiders die niet op de lijst der tegen tractoren uit te wisselen gevangenen voor komen zei hij nog dat deze i slechts zullen worden uitge- Ileverd tegen politieke gevange nen. l'iins Albert, die kennelijk nogal in zijn nopjes was, en zijn zusje, prinses Caroline, die net haar pop van or,i valpartij redt, de kinderen van prins Rainier en prinses Gracia van Monaco, zij'", uit Nice aangekomen op liet Condense vliegveld London Air- port. Zij waren op weg naar hun ouders in Dublin, die een offi cieel bezoek aan Ierland hebben gebracht, en die nog een paar weken in Ierland blijven voor vakantie. De prinsenkinderen reisden met hetzelfde vliegtuig naar Londen ais sir Winston Churchill. Dit memorandum is volgens Ul bricht voor het Duitse volk een grote kans om tot een vreedzaam bestaan te komen. Op een vraag of hij een tijd schema kon opgeven voor deze punten en of de mogelijkheid be staat dat de Sowjet-Unie dit jaar een afzonderlijk vredesverdrag met Oost-Duitsland zal sluiten, antwoordde Ulbricht de algeme ne aandacht niet van kameraad Chroesjtsjef te willen afleiden. Deze zal deze vraag duidelijker kunnen beantwoorden in zijn later op de dag te houden pers conferentie, aldus Ulbricht. Ulbricht verklaarde, dat de voorgestelde besprekingen met West-Duitsland om beurten in Bonn en Berlijn zouden kunnen worden gehouden. Hij herhaalde, dat de Oostduit se regering de controle zal blij ven uitoefenen op alle verkeers wegen vanuit de voorgestelde .gedemilitariseerde vrije stad West-Berlijn". De drie Westelijke mogendheden en West-Duits land zullen besprekingen moeten voeren over de details van het verkeer. Oost-Duitsland is be reid aan de Westelijke mogend heden „realistische garanties" te geven voor de toegang tot West- Berlijn over land, door de lucht en over water. Ulbricht gaf de volgende sa menvatting: Een vredesverdrag zal er ko men. West-Berlijn zal een vrije stad zijn, waarvan de neutra liteit wordt gegarandeerd. Iedereen zal wennen aan het bestaan van het vredesver drag. Sommige zullen in opwinding geraken, maar zij zullen weer kalmeren. Alles zal vreedzaam verlopen. Wij willen slechts van vreed zame middelen gebruik ma ken. Na verloop van een jaar zaf er geen kwestie-West-Berlijn meer bestaan. Een regeringswoordvoerder heeft in Bonn het bekende West- Duitse standpunt herhaald, dat een Duits vredesverdrag slechte kan worden gesloten door een vrij gekozen regering van een verenigd Duitsland. Iemand van het ministerie van Buitenlandse Zaken in Bonn heeft gezegd dat zijn regering tegen het voorstel van de Ame rikaanse senator Mansfield is. die geheel Berlijn onder inter nationaal beheer gesteld wil zien totdat het weer hoofdstad van een herenigd Duitsland kan zijn. DEZELFDE TEMPERATUREN Een rug van hogeluchtöruk die gisteren boven ons land was gelegen verplaatst zich langzaam verder naar het oosten. Boven de Britse eilanden beweegt zich thans een oud front in onze richting. Dit front gaat gepaard met vrij veel bewolking maar de regen die hieruit valt is van weinig betekenis. Hoewel de zonnestraling vandaag door deze bewolking plaatselijk getemperd zal worden, zullen de tempera turen toch ongeveer dezelfde waarden bereiken omdat de aan gevoerde lucht van oorsprong minder koud is. Verder op de Oceaan Ion wes ten van Ierland treffen we een nieuwe en vrij actieve storing aan, die naar het oost-noord oosten beweegt. Het is echter nog onzeker of deze storing het weer in Nederland na vandaag zal gaan beïnvloeden. medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, geldig van vrijdag ochtend tot vrijdagavond. Dezelfde temperaturen. Plaatselijk veel bewolking, maar ovenvegend droog weer. Zwakke tot matige wind uit zui delijke richtingen. Ongeveer de zelfde middagtempera turen. VRIJDAG 16 JUNI v.m. n.m. Breskenis 3.46 4.00 Terneuzen 4.21 4.35 Hansweert 5.01 5.15 Walsoorden 5.11 5.25 ZON MAAN op onder op ondei Juni 16 4.19 21.02 7.30 23.05 17 4.19 21.02 8.29 23.36 18 4.19 21.03 9.30 19 4.19 21.03 10.33 0.03 20 4.19 21.03 11.37 0.28 Du Britse onderminister van Buitenlandse Zaken, de heer föd- ward Heath, brengt op hel ogen blik een be/.oek van enkele d&ge»i aan on- land. \Yoensdagniidd.14; arriveerde de heer lieath Cf» Schiphol, waar hij ojiil begroet wei tl door de Staatssecretori-. van Buitenlandse Zaken, mr. Van Houten. De openginsvoorstelling van het Holland-festival in hei Sehe- veningse Kurhaus moest gister avond even worden onderbroken, omdat minister van Staat mr. J. R. H. van Schaik, onwel werd. Hij is per ambulance naar het ziekenhuis Westeinde gebracht. Het onwel worden van de 78- jarige staatsman is waarschijn lijk veroorzaakt door de be nauwdheid in de zaal. Toen hij op de brancard werd weggedra gen, voelde hij zich al wat betel en mevrouw Van Schaik was door het onwel worden van haar echtgenoot niet zo erg veront rust. Twee geneesheren, die zich in de zaal bevonden verleenden eerste hulp. Het Pekingse volksdagblad meldt dat duizenden soldaten en scholieren deze week naai- de communes in de omgeving van Peking zijn getrokken om te hel pen bij de tarweoogst en het zaaien. Volgens het blad zijn school artsen mee naar de communes getrokken om te letten op de ge zondheid van de scholieren die in de brandende zon moeten wer ken. Waarnemers hebben gezegd dat het aanhoudende warme, droge weer in de vlakten van Noord- China wel tot gevolg moet heb ben dat de verbouw van winter tarwe op de velden die niet be vloeid kunnen worden, een mi lukking is geworden.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1961 | | pagina 1