nieuwe preóident
(goodwill
MARTINEZ
De «Santa Maria»-affaire
Kennedy wil
met Chroesjtsjef praten
Rust in België
Onbekend schip gezonken
Jacht op bandieten
ZATERDAG 28 JANUARI 1961
17e Jaargang Nr 5202
Waar is de
„Santa Maria"
U bespaart
30 tot 40 gld
10 tot 1 5 gld
imm-ü paüw
DE ZAAK-EICHMANN
HARE MAJESTEIT
DE KONINGIN
BEZOCHT HET
WESTLAND
DE VERJAARDAG VAN
PRINSES BEATRIX
PRINS BERNHARD
ONDERSCHEIDEN
f&adio de liock
SEKOU TOURE
PRESIDENT
Hollandia:
„INDONESISCHE
BERICHTEN
VOLKOMEN VALS"
HET WEER
WEERBERICHT
ION- en MAANSTANDEN
ln de greep
van de winter
HOOGWATER
Frankerim: by abonnement: Terneuzei
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres; Smidswal
Telefoon 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: /G.- per kwartaal;
maand ƒ2,-; per week 48 ct. Losse nrs 9 et
DE VRIJ
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V, v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie ƒ2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels-
advertenties) 5 regels 1,—. Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De „troonsbestijging'' van John Kennedy is in Noord-Amerika
gepaard gegaan met plechtigheden en feestelijkheden. De voor
naamste plechtigheid was natuurlijk de beëdiging en het uitspreken
van de eerste officiële rede als president. De familie want deze
president heeft van het begin af aan zijn ganse uitgebreide „clan"
gemobiliseerd, zijn broer tot minister van Justitie gemaakt, zijn
schatrijke vader tot geldschieter in zijn campagne had voordien
een grootse „show" georganiseerd met bekende en populaire artis-
ten, om de lege kas van de Democratische partij weer wat te spek
ken. Het stormachtige weer, de kou en de sneeuwval hadden tot
gevolg gehad, dat de enorme zaal slechts voor de helft was gevuld,
maar een succes was de vertoning toch wel.
In zijn openingsrede heeft Kennedy een moedige en krachtige
toon aangeslagen. Zij was voornamelijk gewijd aan de verdediging
van de vrijheid, waarbij men tot de conclusie komt, dat zij voor
namelijk de nationale vrijheid betreft van alle landen. Die kunnen
rekenen op de hulp van de V. S,, indien zij worden aangevallen
ol gevaar lopen, satellieten te worden van een (communistische)
grote mogendheid. Het viel hierbij op, dat Kennedy ook waar
dering uitsprak voor de neutrale landen, die zonder bondgenoten
te zijn toch bij de V. S. in de pas staan, voorzover zij weerstand
bieden aan pogingen tot communistische infiltratie.
TOENADERING?
Overigens sloot Kennedy geens
zins de deur voor ontspanning in
de verhoudingen tot het Sowjet-
blok. Hij bood aan het gesprek
over de ontwapening weer op
gang te brengen, hoewel hij een
sterke bewapening nog wel als
voorwaarde stelde, om met de
Russen te kunnen praten zonder
vrees. Dus „van een positie van
kracht" uit.
In Moskou heeft Chroesjtsjef
die Kennedy geluk wenste
de Amerikaanse ambassadeur bij
zich ontboden en twee uur met
hem gesproken. Het rapport
over dit ongetwijfeld belangrijke
gesprek is natuurlijk geheim, en
er is nog weinig van uitgelekt.
Eén van de proefballonnen is, dat
de V. S. de westelijke Poolse
grens zullen erkennen, de Oder-
Neisse-grens, en dat in ruil daar
voor de Sowjet-landen dan de vei
ligheid van West Berlijn zullen
waarborgen. Het zal moeilijk
zijn voor het Westen, dit te doen.
Natuurlijk is die grens „voor
lopig definitief". Dat wil zeggen,
dat hetgeen door een oorlog is
tot stand gekomen, alleen door
een oorlog kan worden gewij
zigd. Niemand voelt voor oorlog,
omdat bij een oorlog heel Europa
wel te gronde zou kunnen gaan.
Dit echter is niet het probleem:
de Duitsers willen de hoop niet
opgeven, dat de twee Duitse re
publieken nog eens worden her
eend, en dat zij een stuk gebied
ten oosten van de OderNeisse
lijn terugkrijgen.
In Oost-Duitsland mag daar
geen propaganda voor worden
gemaakt, integendeel. In West-
Duitsland hameren de vluchte
lingen des te meer op dit aam
beeld, hoewel zij al jaren goed
zijn gevestigd in de bondsrepu
bliek. Het Westen heeft West-
Duitsland nodig, en het kan zich
niet veroorloven, een grote groep
Westduitse inwoners van zich te
vervreemden. De Gaulle, die de
Oder—Neisse als grens erkende,
kon dit als Fransman gemakke
lijker doen.
KERNWAPENS.
Intussen is de hoop herleefd,
dat het staken van kernproeven
en de afspraak daaromtrent
duurt nu al bijna anderhalf jaar
kan worden bestendigd, ten
minste voorzover het de V. S., de
Sowjet-Unie en Engeland betreft.
De Fransen paart met hun proe
ven voort, maar zij hebben nog
geen echte atoombom, die zij als
wapen kunnen vervoeren. Het
is nog iets anders, of men een
ontploffing verwekt met bepaal
de stoffen, waarvan de atomen
kunnen worden gesplitst, of dat
men een bruikbare bom kan ver
vaardigen.
Vandaar dat het ook de vraag
is, of Israël spoedig zulk een bom
kan maken. Men weet dat de
Israëliërs van de Fransen de be-
Zeventien Amerikaanse ma
rinevliegtuigen houden zich
thans bezig met het lokalise
ren van de „Santa Maria",
waarvan de positie vrijdag te
twaalf uur vier graden vijftien
minuten noorderbreerdte en 36
graden 45 minuten westerleng
te was.
De Amerikaanse torpedoboot-
jagers, afkomstig van bases in
de Caraïbische Zee, en de
atoomonderzeeboot „Seawolf"
worden thans in reserve gehou
den voor het geval de „Santa
Maria" koers zou zetten naar
Brazilië.
De leider der rebellen aan
'net schip behoudt en dat er
niets tegen de bemanning wordt,
ondernomen. Hij moet het recht
behouden „de politieke vrijheid
van het Portugese volk te ver
dedigen". Een onderhoud met
de Amerikanen wenst Galvao
aan boord of in de haven van
aankomst.
Het is bemanning en passa
giers toegestaan telegrammen
naar familie te zenden. Er is
echter grote vertraging bij de
verzending, zegt Galvao, omdat
de telegrafisten overwerkt zijn.
Galvao verzoekt de Amerika
nen om een spoedig antwoord.
b ord van de „Santa Maria"
Galvao, heeft voorwaardelijk
met een Amerikaans marine-
escorte ingestemd.
Hij zei de passagiers nabij 'n
Zuidamerikaanse of een West-
af rikaanse haven te willen af
zetten, doch hij gaf de voor
keur aan een Afrikaanse haven.
Galvao wil het escorte als
bescherming tegen Portugese
moet worden teruggetrokken
zodra de passagiers aan land
zlJn. Hij wil de garantie, dat hij
Deze foto uit Lissabon toont de
Portugese minister van Marine
(rechts), die op een kaart aan
geeft waar het gekaapte Por
tugese passagiersschip „Santa
Maria" zich zou moeten bevin
den. Men gelooft dat het schip
koers zet naar Angola, een Por
tugese kolonie in Afrika.
schikking hebben gekregen over
een atoom-centrale, en dat zij
binnenkort met de Franse ge
gevens hetzelfde kunnen als de
Fransen. En misschien wel meer.
Het is natuurlijk de vraag, of
Israël wel atoombommen wil ma
ken, maar men zou het zich kun
nen voorstellen. Voorlopig is dit
vooruitzicht desondanks slechts
een bron van opgewondenheid in
de Arabische landen.
Van groter betekenis zou het
zijn, indien de Chinezen met
kernwapens komen. En om dit
te voorkomen hebben de Ameri
kanen wel belang bij een door
allen aanvaarde staking van ex
perimenten op dit gebied. Ook de
Russen zouden de omvang van
het aantal atoomlanden willen
beperken. In elk geval noemde
Kennedy dit punt met name in
zijn rede.
FRANKRIJK.
Aan de bondgenoten beloofde
Kennedy solidariteit, maar hij
vroeg die ook. Wat Frankrijk
aangaat is de eerste reactie ge
weest, dat de Europese leden
van de NA.V.O. moeten zorgen,
een vinger in de pap te houden
en niet minder invloedrijk te zijn
dan de V. S. Vandaar het stre
Ven naar Franse atoombommen
en medezeggenschap in de poli
tieke leiding van de alliantie,
vandaar de aanspraak op erken
ning van Frankrijk ais zeer grote
mogendheid, die een leiaende po
sitie zou innemen op het vaste
land.
Nu begrijpt De Gaulle wel, dat
het voortduren van de Algerijn
se oorlog een zware hypotheek
vormt op zijn politiek, en dat
Frankrijk er zeer door wordt ver.
zwakt, ook op diplomatiek ter
rein. Want vrijwel alle Afro-
Aziatische landen en ook de V. S.
zijn voor erkenning van het
recht op onafhankelijkheid van
■Algerije. De Gaulle is niet tegen
de erkenning van dat recht, zelfs
voor een volksstemming daar
over, maar hij moet eerst een
staken van het vuren afdwingen.
Hij zou wel bereid zijn, daarover
te onderhandelen met de mo
hammedaanse rebellen van de
F. L. N„ maar natuurlijk stellen
die politieke voorwaarden over
een bestand (met behoud van de
machtspositie der rebellen) en
over internationale controle, bij
voorbeeld via de V. N-. op de
volksstemming. De Gaulle kan
daar moeilijk op ingaan. Toch
neemt men aan, dat hij een mid
del zoekt, om met de F. L. N. te
gaan onderhandelen.
BELGIË.
Van geringer internationale
betekenis was de staking in
Walenland en de onrust in Bel
gië, hoewel de revolutionaire
stemming vreemd genoeg was en
verbazing wekte. Te meer, om
dat toch geen eigenlijk revolu
tionaire doeleinden werden na
gestreefd. De socialisten wilden
voornamelijk herziening van de
„eenheidswet" van premier Eys-
kens op een aantal punten. Doch
het beginsel van financiële sane
ring aanvaardden zij wel.
Men spreekt nu veel over
nieuwe verkiezingen, in april, en
de katholieken hopen, dat de so
cialisten dan stemmen zullen
verliezen. Aan de andere kant
is er een stroming in de katho
lieke vakbonden, om weer een
katholiek socialistische coalitie te
vormen, opdat ontevreden arbei-
ders in de eigen r ijen ervan wor
den weerhouden, over te lopen
naar de socialistische oppositie,
en deze oppositie door regerings
verantwoordelijkheid wordt ge-
dwongen, gematigder op te tre
den.
In het algemeen is in Belgie
ieder weer aan het werk. De
nederlaag van de wilde socialis
tische vleugel is op dit ogenoliK
wel groot. Maar vrees voor her
haling van de onrust kan wel lei
den tot concessies aan de socia
listische verlangens.
KONGO.
In Kongo is de strijd tussen
voor. en tegenstanders van Loc-
moemba de afgezette premiei,
die nu gevangen zit in Katanga
verscherpt. Met Loemoemba
zijn ook twee van zijn politieke
vrienden naar Katanga overge
bracht, en zodanig mishandeld,
dat één van hen is overleden-
Verscheidene Arabische landen
zullen hun troepen uit Kongo
terugtrekken ofdaarmede
Loemoemba willen helpen.
Aangezien de Belgen achter de
anti-Loemoembisten staan, in Ka-
tanga en Leopoldstad, moeten zij
het ontgelden, voorzover zij in
het gebied wonen, dat in handen
is van de vrienden van Loemoem
ba. Men verwacht, vooral indien
Loemoemba zelf eens mocht wor.
den vermoord, bloedbaden, die
ook de troepen der Ver. Naties
niet' zouden kunnen voorkomen.
De premier van Katanga, Tsjom-
be, zou Europese vrijwilligers
werven via een kantoor in Brus
sel. De „internationalisering"
van de strijd gaat dan voort,
i Dr. A, C,
(Adv.)
nü
op Uw mantel
15 tot 20 gid
op Uw coistuum
)f jas
op Uw japon
leus en eerlijk, bij:
Terneuzen
Kennedy zal het toejuichen ais
hij binnen het raam van de alge
mene vergadering der Verenigde
Naties in maart een informeel
gesprek niet Chroesjtsjef kan
hebben.
Dit heeft Adlai Stevenson, de
leider van de Amerikaanse dele
gatie bij de Verenigde Naties,
vrijdag in New York meege
deeld.
Stevenson zei dat dit eventuele
gesprek niet gezien moet worden
Volgens opgevangen radiobe
richten is ten noorden van het
eiland Yell, van de Shetland-
eilanden, een onbekend schip
gezonken. In de omgeving zijn
reddingvlotten en een redding
boot waargenomen.
De Westduitse advocaat dr.
Servatius die Adolf Eichmann bij
dien sproces in Israël ter zijde
zal staan, heeft bij zijn terug
keer uit Israël in Keulen ver
klaard, dat hij de verdediging
zal neerleggen, als hij geen toe
stemming krijgt om onder vier
ogen met zijn cliënt te spreken.
Hij zei dat hij dit aan de Israëli
sche minister van Justitie had
laten weten. Van Israëlische zij
de was hem daarop meegedeeld,
dat wellicht over enkele dagen
op zijn verzoek zou worden ge
antwoord.
Dr. Servatius verklaarde dat
Eichmann breedsprakig is. Tot
dusver had hij 4000 pagina's ge
dicteerd aan de openbare aan
klager. tervü' zijn verdediger
niet eens onder vier ogen met
hem mocht spreken.
De advocaat verklaarde dat hij
tot dusver geen honorarium van
de Israëlische autoriteiten had
gekregen. Ook vergoedden zij
hem niet zijn onkosten. Deze had
hij tot dusver geheel voor eigen
rekening genomen. Wel hadden
de Israëlische autoriteiten aan
geboden hem voor zijn werk in
totaal 7000 pond (ruim 70.000)
uit te betalen in termijn, maar
hij zei hiertegen bezwaar te heb
ben gemaakt, omdat hij op deze
wijze niet zeker was van vol
ledige betaling.
In de vroege ochtenduren van
vrijdag heeft het Russische vis
sersvaartuig „Kazalinsk" nood
seinen uitgezonden en om hulo
gevraagd. Hierop is de redding
boot van Lerwick, van het eiland
Mainland, uitgevaren om hulp te
bieden, doch later trok de „Ka
zalinsk" zijn S.O.S.-sein in, waar
op de reddingboot weer werd
teruggeroepen.
In het betrokken gebied vissen
vrij veel Russen. Vanaf de kust
van Yell konden minstens zes
Russische vissersschepen worden
waargenomen, doch geen ervan
scheen in moeilijkheden te ver
keren. Er waait op het ogenblik
een storm in dit gebied met
windkracht negen.
Donderdagnacht is behalve de
„Adriana Johanna" ook de Ne
derlandse kustvaarder „Narwal"
ter hoogte van Kent op een
zandbank gelopen. Beide sche
pen zijn inmiddels echter weer
vlot gekomen.
Volgens een nader bericht van
het kuststation Wick in Noord-
Schotland is het Russische vaai -
tuig „Olenevod no 9005" in de
buurt van de Shetlandeilaiiden
gezonken.
als een topconferentie, maar als
een eerste contact tussen beide
staatslieden.
Ik zal zelf ook blij zijn als ik
Chroesjtsjef weer eens kan spre
ken, want ik heb hem vaak be
zocht, zo zei Stevenson.
Hij hoopte dat het vrijlaten
van de twee Amerikaanse vlie
gers door de Russen duidt op
een verlangen naar betere be
trekkingen met de Ver. Staten en
sprak de verwachting uit dat dil
verlangen zich bij de Russische
delegatie in New York zal uiten
in een houding die gericht is op
samenwerking.
Men vroeg Stevenson of men
een eventuele „aanzet" tot een
ontspanning tussen de Ver. Sta
ten en Rusland wel zou kunnen
omzetten in een permanente
houding na de hervatting van de
debatten in de algemene verga
dering in verband met agenda
punten als „de incidenten met de
ü-2 en de RB-47, „Hongarije" en
„Tibet".
Stevenson antwoordde,.fk
hoop vurig dat wij de verbete
ring in de betrekkingen met
Rusland de hele zitting door kun
nen handhaven en ik zal daar
naar zeker met al mijn krachten
streven".
Volgens waarnemers in New
York zal het feit, dat Kennedy
bereid is met Chroesjtsjef te
praten, de kans dat de Russische
premier op 7 maart naar New
York zal komen, ongetwijfeld
vergroten.
Maar de Russen hebben zich
tot nu toe nog niet duidelijk uit
gelaten over Chroesjtsjefs plan
nen. Hij zal dit jaar verschillende
Afrikaanse en Aziatische landen
bezoeken en waarschijnlijk ook
naar Cuba gaan. Zoals bekend
heeft Fidel Castro hem al lang
geleden uitgenodigd. Het is mo
gelijk dat Chroesjtsjef op de
heenweg naar of terugweg van
Cuba New York zal aandoen.
(Advertentie)
BINNENVERINGBED
HAÏET-FABRIEKf N ZEVENBERGEN
SCHUIM RUBBERBED
H. M. Koningin Juliana bracht
gisteren een bezoek aan het
Westland. Zij vertoefde er zeven
uur en werd in alle dorpen door
de besturen van de zeven ge
meenten van deze „Eurotuin"
ontvangen.
In het nationaal programma
op de avond van 31 januari, cld
verjaardag van H. K. H. Prinses
Beatrix zullen worden uitgezon
den een gelukwens van de reetor
magnificus der Leidse universi
teit aan do hoge studente, felici
taties van buitenlandse universi
teiten, studentenliederen en van
9.3010.30 uur een klankbeeld
van de Leidse universiteit van
15751975. Dil klankbeeld is
samengesteld door B. A. van
Mourik, schrijver van Universi-
tas Leidensis, en J. Reinboud.
Medewerking werd daaraan ver
leend o.a. door studenten, het
Leids amateur toneelgezelschap,
de organist van de Pieterskerk
en toneelspelers van Hilversum,
De president van Nicaragua
heeft aan Z. K. H. Prins Bern-
hard de onderscheiding van
grootkruis in de Orde van Ru
ben Dario verleend. De versier
selen dezer orde zijn donderdag
op het paleis Huis ten Bosch
door de ambassadeur van Nica
ragua aan de Prins overhan
digd.
PHILIPS
RADIO en
TF.LEVISIE
Noordstraat 102 - Telefoon 31M
Terneuzen
V..rw .X&dfKfë
De Britse politie maakt jacht
op vijf bandieten, die donderdag
in Londen een dubbeldekker voor
vrachtvervoer aanhelden, dc twee
bewakers bewustelc os sloegen en
er vandoor gingen met ruim
9C.OOO gulden. Dit geld was loon
dat vandaag uitbetaald zou wor
den.
Een van de bewakers, die
zwaar gewond was is inmiddels
overleden.
In het Lagerhuis is donderdag
gesproken over het grote aantal
moorden dat de laatste tijd in
Engeland is gepleegd. Volgens de
conservatieve afgevaardigde Os
borne bedraagt dit aantal sinds
1 december j.l. 51. Volgens hem
leidde dit er toe, dat de mening
veld wint dat alle toerekenings
vatbare moordenaars de dood
straf moeten krijgen.
De minister van Binnenlandse
Zaken, Butler, zei dat er volgens
De nationale vergadering van
Guinea heeft vrijdagochtend
Sekou Toure tot president uit
geroepen. Bij de plechtigheid
waren de president van de
republiek Mali, Modibo Keita,
William Tubman, de president
van Liberië en afgevaardigden
van Ghana, Togo, Nigerië en
Sierra Leone aanwezig.
de politie in 1960 152 moorden
zijn gepleegd, etgen 141 in 1959
en 126 in 1958. Hij deelde mee,
dat hij deskundigen had opge
dragen. de jongste reeks moor
den te analyseren om te zien. ot
er nieuwe maatregelen nodig
zijn.
Een groep conservatieve afge
vaardigden diende een motie in,
waarin wordt gevraagd, de dood
straf te stellen op sexuele moor
den. Op het ogenblik staat deze
straf op zekere gevallen van
moord, zoals moord op leden van
de politie of gevangenisfunctio
narissen.
De directeur van Binnenland
se Zaken in Hollandia, de heer
A. Boendermaker, heeft de Indo
nesische berichten over opstan
denen massa arrestaties in delen
van Nederlands Nieuw-Guinea
„pure fantasie" genoemd.
Hij zei dat er niemand was
gearresteerd in het gebied van
Teminaboean, Fak-Fak en Kai-
mana en voegde hieraan toe dat
het bestuur het zou toejuichen
als buitenlandse waarnemers ter
plaatse een onderzoek zouden in
stellen om aan te tonen dat de
Indonesische berichten volkomen
vals zijn.
DOOI
Een diepe depressie trok
langs Schotland naar het noord
oosten en veroorzaakte op het
noordelijk deel van de Noordzee
winden van orkaankracht. Het
front van deze depressie trok
vrijdagavond over ons land en
bracht op de meeste plaatsen
lichte tot matige ijzel. Achter
het front bevindt zich zachtere
lucht. Een nieuwe storing ten
westen van de Golf van Biscaye
trekt naar Engeland, waardoor
de zachtere lucht geleidelijk ook
tot ons land zal doordringen.
De wind blijft matig tot krach
tig tussen zuid en zuidwest
waaien, terwijl het overwegend
zwaar bewolkt zal zijn met nu
en dan enige regen.
medegedeeld door het K. N. M. I-
te De Bilt, geldig van zaterdag
ochtend tot zaterdagavond.
Lichte dooi.
Overwegend zwaar bewolkt
met af en toe wat regen of mot
regen. Matige tot krachtige wind
tussen zuid en zuidwest. Overwe
gend lichte dooi.
ZON MAAN
Het wintert op het IJsseimeer
nog varen er schepen over de
plas, die echter steeds meer in
de greep van dc koude verstart.
Reeds nu er plaatsen waar
de schepen zich slechts niet
grote moeite een weg door het
ijs kunnen banen.
(„A.N.P. luchtfoto)
de sigaar waarin
u de goede oude
tijd terugvindt!
Kent u HONNEUR
al? 'n Sigaar van
klasse voor...3lcH
ZATERDAG 28 JANUARI
v.m- n.m.
Breskens 11-45 12.03
Terneuzen 0.20 12..38
Hansweert 1.00 1.18
Walsoorden 1.10 1.28
op
onder
op
onder
ZONDAG
29 JANUARI
Jan.
v.m-
n.m.
28
8.27
17.20
14.43
5.50
Breskens
0.34
12.51
29
8.26
17.22
15.33
6.38
Terneuzen
1.09
1.26
30
8.24
17.23
16.27
7.20
Hansweert
1.49
2.06
31
8.23
17.25
17.25
7.56
Walsoorden
1.59
2.16