BREIEN
N0VITA
GRATIS
SCHOOL
SCHRIFTEN
)on...
Hammarskjoeld vraagt
bijeenkomst Veiligheids
raad
Kongolese Senaat voor
Loemoemba
4
Anti-Duitse gevoelens in Engeland
Rede van Herter
Nieuwe bepalingen inzake
personenverkeer voor Oost
Berlijn
HET WEER
•dag 8 september 1968
>rr koks
m met
ïuisvrouwen
soep
houdt:
VRIJDAG 9 SEPTEMBER I960
16e Jaargang Nr 5082
VLIEGTUIGON GELUK
IN URUGUAY
SABOTAGE?
FRANSE
ATOOMPROEVEN
IN DE SAHARA
DE MIJNRAMP
IN ZUID-AFRIKA
DE SITUATIE IN LEOPOLDSTAD
CHROESJTSJEF
OVER KONGO
INWISSELING MUNTEN
Verbetering
Op het nippertje
gered
HET
VLIEGTUIGONGELUK
IN JAPAN
VERKLARING VAN
FRANCIS WALTER
KONGOLESE TROEPEN j
OVERSCHRIJDEN 1
KATANGESE GRENS
ZON- ea HAANSTANDEN
WEERBERICHT
HOOGWATER
II
voren gekeurd
wen. En aangepast
de garantie, dat
euken" soep
:ookkunstl
ent. Proef
oep. Geuriger,
e dagI
wda exclusiviteit heeft afsesta*
Frankering bij abonnement: Terneuzen
Directeur-Hoofdredacteur I. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 55—57
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: 6,per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
DE VRIJE ZEEUW
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties): 5 regels ƒ1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
Het verongelukken van een
Argentijns verkeersvliegtuig in
Uruguay waarbij 31 perso
nen om het leven kwamen is
mogelijk een gevolg van sabo
tage aldus heeft de president
van 'de „Aerolineas Argentinas"
op een persconferentie in Bue
nos Aires meegedeeld. Aanvan
kelijk werd bericht dat het toe
stel* door blikseminslag is ver
ongelukt, maar thans acht men
het niet uitgesloten dat zich
aan boord een tijdbom heeft be
vonden.
Tot de passagiers behoorde
de vroegere Ptronistische minis
ter van Volksgezondheid Bevi-
lacqua.
Tussen november van dit jaar
en april 1961 zal Frankrijk in
de Sahara drie atoomproeven
nemen, aldus bericht de weten
schappelijke correspondent van
..France Soir", Jacques Bergeal
uit Kopenhagen. Bergeal woont
in de Deense hoofdstad ten in
ternationale conferentie over
atoomenergie bij.
De proeven zullen worden ge
nomen bij Eker, in het gebied
van Hogar, het zuidelijk deel
van de Sahara. De eerste be
trekkelijk kleine lading' zal
op 200 meter boven het aard
oppervlak tot ontploffing wor
den gebracht. Franse deskundi
gen hopen te kunnen vaststel
len of dergelijke ontploffingen
ook voor niet-militaire doelein
den kunnen worden gebruikt,
o.m. voor de winning van aard
olie.
In de -mijn bij Boksburgh,
Transvaal, waar zich zaterdag
een ontploffing voordeed, zijn
opnieuw drie lijken van Afri
kaanse mijnwerkers geborgen.
Het zoeken naar nog vier ver
miste mijnwerkers wordt voort
gezet, hoewel de kans dat zij
levend zullen worden aangetrof
fen uiterst gering is. Men vreest
dan ook dat de ramp 25 perso
nen liet leven zal hebben gekost.
Secretaris-generaal Hammar
skjoeiil heeft de Veiligheidsraad
verzocht opnieuw bijeen te Ito
men ter bespreking van de Kon
golese ontwikkelingen.
In een nieuw rapport brengt
hij de volgende vier punten naai
voren:
1. Hulpverlening aan de Kongo
lese regering tot een bedrag
van honderd miljoen dollar.
2. Er moet een beroep op re
gering en volk van Kongo
worden gedaan om spoedig
en met vreedzame middelen
een einde te maken aan de
binnenlandse strijd.
3. Herhaling van het uitdrukke
lijke bevel van de Veiligheids
raad, dat de afzonderlijke lan
den zich buiten de Kongolese
ontwikkelingen moeten hou
den. Dit slaat op. staten, die
mogelijk, doQr middel van
tweezijdige bvereenkomsten
met Kongo vaste voet in dit
land willen krijgen.
4. Ontwapening van Kongolese
militaire eenheden.
Hammarskjoeld noemt in zijn
rapport de Sowjet-Unie niet bij
name, doch aangenomen wordt
dat hij, met het onder punt drie
genoemde, doelt op de Sowjet-
Russische hulp aan Loemombe.
c.s.
Kongolese regeringstroepen
zijn, als gemeld, met door Rus
land ter beschikking gestelde
grote transportvliegtuigen naar
de provincie Kasai vervoerd,
waar prompt een hevige strijd
ontbrandde met aanhangers van
Kalondji's „mijnstaatdie vele
slachtoffers, speciaal onder de
burgerbevolking, heeft geëist.
'De Sowjet-Unie heeft verdei
militaire vrachtauto's ter be
schikking van de regering-Loe
moemba gesteld.
„Doordat partijen van bepaalde
buitenlandse zijde hulp hebben
ontvangen, is de toestand in Kon
go duidelijk ernstiger geworden",
aldus Hammarskjoeld in zij"
rapport.
Donderdag is te New York van
gewoonlijk betrouwbare V. N.-
Nadat hem donderdag door de
Senaat verboden was tijdens de
Senaatszitting het woord te voe
ren, heeft premier Los moemba
later een persconferentie gehou
den, waarin hij zei, dat de Ver
enigde Naties met Kasavoeboe
tegen hem, Loemoemba, hebben
samengezworen.
Loemoemba verklaarde verder
maatregelen tegen de Verenigde
Naties voor te bereiden. „Kasa
voeboe is nog steeds president,
doch hij heeft geen gezag. Wij
zullen dit op onze eigen Afri
kaanse manier regelen", aldus
Loemoemba.
In een eerder op de dag door
de Kongolese regering uitgege
ven communiqué werd stelling
genomen tegen de inmening dooi
de Ver. N.aties in het conflict
tussen het hoofd van de staat en
de regering.
De Kongolese Senaat heeft gis
teren, na een zitting van 7'nur,
zich uitgesproken vóór premier
Loemoemba. De senatoren moes
ten zich uitspreken vóór of te
gen het besluit van president
Kasavoeboe, waarbij premier
Loemoemba uit zijn ambt werd
ontslagen.
INTIMIDATIE.
Eerder op de dag had de vice-
voorzitter van de Senaat aan
Loemoemba het recht ontzegd in
de Senaat te spreken. In een
kwartier tijds was Loemoemba er
echter in geslaagd in de stem
ming in de Senaat, die tot dat
moment ten gunste van Kasavoe
boe was, een ommekeer tot stand
te brengen.
Tijdens de stemming, die open
baar was, kwamen soldaten van
het Kongolese leger, die Loe
moemba steunden, de zaal bin
nen.
Nadat onder een indrukwek
kende stilte de eerste twee stem
men „tegen" iiaddcn geLtoid, spra
ken de overige senatoren zich
vóór Loemoemba uit.
In de loop van de Senaatszit
ting hadden de minister van Bui
tenlandse Zaken Bomboko en
minister Delvaux hun besluit
tot mede-ondertekening van het
besluit van de president om Loe
moemba als premier te ontslaan
en te vervangen door de voorzit
ter van de Senaat, Joseph Ileo,
verdedigd.
Na de stemming verklaarde
minister Bomboko tegenover
journalisten niet zijn ontslag te
zullen nemen en ook niet te zijn
ontslagen als minister.
Een Kongolese woordvoerder
merkte na de Senaatszitting op,
dat de meeste leden van de Se
naat bang zijn van Loemoemba.
bronnen vernomen dat de Veilig
heidsraad, naar verwachting,
Hammarskjoelds jongste Kon
golese rapport in een spoedzit
ting, die waarschijnlijk heden
avond of zaterdag a.s. zal wor
den, zal bespreken.
Het komplot tegen Kongo is
een komplot tegen alle Afrikaan
se volkeren. Dit heeft Chroesjt-
sjef verklaard op een lunch in
het Kremlin ter ere van presi
dent Sekoe Toeie van Guinea.
De Russische premier zei dat
het uiteenvallen van 'het kolonia
le systeem een iiistorisch onaf
wendbaar proces is. Miaar de im
perialisten zullen hun positie
niet zonder strijd prijsgeven. De
Afrikaanse volkeren staan ech
ter niet alleen in hun strijd. Zij
zijn verzekerd van de steun van
de volkeren van de Sowjet-Unie
en de andere vredelievende lan
den, aldus Chroestsjef.
Koningin Juliana, Prinses Bea
trix en Prinses Irene hebben
met grote belangstelling de
Olympische ruiterwedstrijden
gevolgd.
De Oostduitse autoriteiten
hebben donderdag nieuwe beper
kende bepalingen bekendge
maakt voor het personenverkeer
naar Oost-Berlijn. Gisteren heeft
de Oostduitse ministerraad zijn
goedkeuring gehecht aan nieu
we voorschriften van het Oost
duitse ministerie van Binnen
landse Zaken voor het reizigers
verkeer „tussen de beide Duitse
staten". Volgens deze nieuwe
voorschriften moeten Westduit-
se onderdanen bij het binnen
komen van Oost-Berlijn bij de
aangewezen controleposten een
inreisvergunning tonen.
In de nieuwe bepalingen, die
gisteren te middernacht in wer-
Het Franse weekblad „l'Ex-
press" wijdt deze week een arti
kel aan de anti-Duitse gezind
heid in Engeland.
„Ondanks de hernieuwde toe
nadering tussen MacMillan en
Adenauer blijven de anti-Duitse
gevoelens in Engeland zeer sterk.
Van alle landen die in dé laatste
(Advertentie.»
EERST EVEN KIJKEN bij
DAN HEEFT U ECHT
IETS APARTS
Het ministerie van Financiën
vestigt er de aandacht op, daï.
in een door zijn voorlichtings
dienst uitgegeven bericht een
fout is geslopen. In dit bericht
is abusievelijk vermeld, dat van
12 september tot en met 19 no
vember 1960 voor de laatste
maal gelegenheid zal worden ge
geven, buiten omloop gestelde
munten in te leveren. De periode
waarin dit mogelijk zal zijn is
echter die van 12 september tot
15 oktober.
Twee broers, wier motorkruiser
enige honderden meters uit de
hu van Miami in vlammen
opging, werden op het nipper
tje door de kustwacht gered.
if De foto geeft een beeld van
(le operatie.
oorlog tegen nazi-Duitsland heb- I
ben gestreden heeft Engeland er
het langst over gedaan Duitsland
te vergeven, en het heeft als
eerste de tekenen van een her
nieuwde opkomst van het mili
tairisme in nieuwe bondsrepu
bliek ontdekt".
„De meeste Engelsen zijn
niet zonder grond van mening
dat bondskanselier Adenauer de
voornaamste hinderpaal op de
weg naar beëindiging van de
koude oorlog is. Het streven van
MacMillan naar de topconferen
tie werd, aldus blijkt uit publieke
opinie-onderzoeken, door meer
dan negentig procent van de be-
volking gesteund, en dë Duitse
pogingen om deze conferentie ce
saboteren hebben de openbare
mening sterk geschokt."
„De leiders van beide partijen
heoben zich vóór de hereniging J
van Duitsland uitgesproken. In
werkelijkheid echter beschouwt j
de openbare mening in Engeland
de bestaande scheiding van
Dititsland niet alleen als een
rechtvaardige straf voor de
Duitse oorlogsmisdaden, maar j
ook als een vredesfactor in j
Europa".
„De Duitse aanspraken op de
verloren gegane gebieden
Silezië, Oost-Pruisen en zelfs
het Sudetenland vinden in
Engeland geen steun. Zij worden
daarentegen beschouwd als een
provocatie van de Polen, voor
wie in Engeland grote sympathie
bestaat. Men kan nu reeds zeg
gen dat de anti-Duitse gevoelens
in Engeland krachtiger zullen
De lijken van negen van de elf
inzittenden van het Amerikaanse
WB-50 weervliegtuig dat donder- 1
dag bij Ishikawa, Japan, veron-
gelukte zijn geborgen. Twee in- I
zittenden worden nog vermist
en zijn waarschijnlijk omgeko
men.
De voorzitter van de commis
sie voor anti-Amerikaanse ac
tiviteit van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden, de
democraat Francis Walter, heeft
woensdag verklaard, dat meer
dan duizend personen, die een
risico zijn voor de veiligheid
van de Verenigde Staten, nog
in dienst zijn van de Ameri
kaanse regering. President
Eisenhower had geweigerd hem
de namen van deze personen
mee te delen.
Walter zei verder, dat hij do
namen had willen weten van
degenen dis na een onderzoek,
ontslagen waren en later krach-
ens een beslissing van het
hooggerechtshof weer aangeno
men. waren.
De commissie waarvan Wal
ter voorzitter is zal binnenkort
een onderzoek beginnen naar de
wijze waarop de naar ds Sow
jet-Unie overgelopen agenten
Bernon Mitchell en William
Martin bij de Amerikaanse ge
heime dienst zijn gekomen.
worden naar mate Duitsland een
onafwendbare grotere rol
in Europese aangelegenheden
gaat spelen".
„Het aftreden van Adenauer
en zijn vervanging door dr.
Erhard, die als pro-Engels be
kend staat, zou de atmosfeer
kunnen ontspannen. De Engel
sen zouden nog gelukkiger zijn
wanneer de sociaal-democraten
bij de verkiezingen van volgend
jaar de overwinning zouden be
halen, omdat de socialistische
kandidaat de Westberlijnse bur
gemeester Willy Brandt is, een
man die in Engeland in hoog
aanzien staat. Maar ook dit zou
geen definitieve oplossing be
tekenen. Het is niet waarschijn
lijk dat de Engelsen er in zullen
slagen de Duitsers als hun
Europese broeders te beschou
wen zolang de generatie die in
de laatste oorlog gevochten en
geleden heeft, nog leeft", aldus
„l'Express".
Uit betrouwbare bron is ver
nomen, dat 300 militairen van
de centrale Kongolese regering
in de buurt van Kongolo de Ka-
tangese grens hebben over
schreden.
De troepen zijn, aldus ge
noemde bron. de rivier de Lui
ke. overgetrokken.
Kongolo ligt in het noorden
van Katanga. Er bevinden zich
thans troepen van de Mali-fede
ratie.
Het is de eerste keer dat mel
ding is gemaakt van het bin
nentrekken van troepen der
centrale regering' in Katanga.
(Adv.)
Nu! Haast u!
Olympiade
bij Knorr soep bouillon.
Pakket van fijSO nu slechts f 1,03
Alléén bij
De Amerikaanse minister van
Buitenlandse Zaken, Herter,
heeft donderdag op een lunchbij-
eenkomst van een groep hoofd
redacteuren in Washington het
voorstel van premier Chroesjt-
sjef voor het houden van een
topconferentie van meer dan
tachtig landen in de Ver. Naties
„het toppunt van belachelijkheid"
genoemd.
„Gezien de politiek die de
Sowjets op het ogenblik voeren,
kan men moeilijk geloven dat
Chroesjtsjef naar de algemene
vergadering komt met de bedoe
ling bij te dragen tot het schep
pen van een atmosfeer, die gun
stig is voor een ernstig gesprek
over hangende internationale
problemen", aldus de minister.
Volgens hem oefende de Sowjet-
regering kennelijk druk uit op de
regeringsleiders van andere lan
den om ook naar New York te
komen. Wat de communistische
landen betrof, kwamen echter
niet de regeringshoofden, maar
de communistische partijleiders
„de werkelijke machthebbers".
Herter verklaarde voorts, dat
de Sowjet-Unie een hardnekkige
agitatiecampagne tegen de Ver.
Naties in Kongo voert. Sprekend
over het zenden van Russische
vliegtuigen, technici en mate
rieel zei dé minister, dat de
Amerikaanse regering deze
kwestie nauwkeurig onderzoe
ken zal, omdat zij duidelijk ern
stige gevolgen voor de vrede en
veiligheid in Afrika en zoals
secretaris-generaal Hammar
skjoeld had opgemerkt ook
daarbuiten met zich brengt.
Hij achtte het twijfelachtig of
de Sowjet-leiders er in zullen
slagen veel regeringsleiders van
„vrije landen" naar de algemene
vergadering te krijgen.
Over Afrika zei de minister,
dat de Ver. Staten dit continent
willen helpen bij het bundelen
van zijn krachten voor het op
bouwen van de Naties. De Atlan
tische gemeenschap zag zich ge
plaatst voor de noodzaak om
enerzijds een evenwichtig mo
dern defensie-apparaat te hand
haven en anderzijds haar hulp
bronnen te gebruiken ten behoe
ve van de ten achter gebleven
gebieden. Herter constateerde
dat er onder de leden van de At
lantische gemeenschap een toe
nemende behoefte bestaat aan
samenwerking en een gezamen-
'lijke benadering van de proble
men.
Uit „de krachtige houding"
van de Japanse regering van
Ikeda, het resultaten van de on
langs gehouden verkiezingen in
de prefecturen en de aanwijzin
gen van een ontwakende open
bare mening concludeerde do
minister, dat de verbondenheid
van Japan met de Ver. Staten
en de vrije wereld „onwrikbaar"'
is.
Volgens hem handhaaft com
munistisch China zijn „oorlogs
zuchtige vijandigheid" jegens do
Ver. Staten. Het ideologisch ge
schil tussen de Russen en de
Chinezen achtte hij een „inge
wikkelde puzzle". Er waren ech*
ter geen aanwijzingen, dat hier
door op enige wijze het commu
nistische gevaar zou verminde
ren.
Tot slot zei minister Herter
dat het diplomatieke uitzicht
niet veelbelovend is. De Ver.
Staten bleven echter bereid ern
stige voorstellen, in elk geschikt
forum te bespreken, ongeacht
van wie zij afkomstig zijn, mits
zij bedoeld zijn om de huidige
spanning in de internationale
betrekkingen te verminderen.
ZON MAAN
op onder op onder
Sept.
9 6.04 19.10 21.11 10.39
10 6.06 19.07 21.41 11.46
11 6.07 19.05 22.16 12.49
12 6.09 19.03 22.54 13.47
13 6.10 19.00 23.38 14.40
king traden, wordt Oost-Berlijn
„dë hoofdstad van de Duitse de
mocratische republiek" genoemd.
De vergunningen om Oost-Ber
lijn binnen te komen, „kunnen
door burgers of instellingen van
de D. D. R„ die hun zetel in
Oost-Berlijn hebben, of door de
burgers van de Duitse bonds
republiek zelf worden aange
vraagd". De aanvragen moeten
bij de bevoegde instanties van de
Duitse volkspolitie worden inge
diend.
Er kunnen vergunningen ver
strekt worden voor meerdere be
zoeken aan de Oostelijke sector
van Berlijn binnen een bepaalde
tijd, die echter niet langer dan
drie maanden kan zijn. Kinderen
tot en met 14 jaar, die door een
volwassene worden begeleid,
moeten volgens dë nieuwe voor
schriften op de inreisvergunning
van de begeleider worden ver
meld.
Tot nu toe konden Westduitse
burgers op grond van het sta
tuut der vier mogendheden
Oost-Berlijn vrij betreden. West-
Duitsers moesten voor reizen
naar Oost-Duitsland evenwel een
inreisvergunning van de plaatse
lijke Oostduitse overheid hebben.
Dit voorschrift is nu uitgebreid
tot Oost-Berlijn met de motive
ring, dat dit de hoofdstad van
Oost-Duitsland is.
Volgens ADN sprak men in
het Oostduitse kabinet van „de
voortdurende provocaties van
Westduitse militaristen en
wraakzuchtigen en het misbruik
van West-Berlijn voor aanzet
ting tot wraak". De raad van
ministers achtte het nodig de
aandacht te vestigen op het feit
dat op grond van het verdrag
van Potsdam nazistische, milita
ristische en wraakzuchtige acti
viteit en propaganda verboden
zijn en dat het Duitse militaris
me en nazisme moeten worden
uitgeroeid.
Volgens Westberlijnse waar
nemers is dit de krachtigste po
ging tot dusver om de Berlijnse
kwestie los van het Duitse vraag
stuk op te lossen. Het lijkt hun
waarschijnlijk, dat Oost-Duits
land van plan is de zaak op de
spits te drijven.
In Bonn is men van oordeel
dat er een ernstige toestand ont
staan is. Eventuele tegenmaat
regelen zullen slechts in overleg
met de Westelijke grote drie
worden genomen. Men denkt aan
beperking of algehele stopzet
ting van dë handel met Oost-
Duitsland.
Een woordvoerder van de Brit
se ambassade in Bonn heeft de
nieuwe maatregel een schen
ding genoemd van de status van
Berlijn. Engeland Zou samen met
zijn bondgenoten bepalen wat
gedaan moet worden. Het Wes
ten beschouwt Oost-Berlijn niet
als de hoofdstad van Oost-Duits
land, evenmin als West-Berlijn
als de hoofdstad van de bonds
republiek moet worden gezien.
DROOG WEER
Een hogedrukgebied, waar
van het centrum donderdag
avond dicht bij ons land ge
komen was, beheerste toen het
weer in onze omgeving. Het was
droog weer met maximum tem
peraturen van 18 tot 20 graden,
maar langs de kust plaatselijk
enige graden lager. Er was wei
nig wind. Ook vandaag zal dit
hogedrukgebied bij ons het
weer bepalen. Er wordt op
nieuw droog weer verwacht met
zwakke tot matige, overwegend
zuidelijke wind. De temperatu
ren zullen over het algemeen
nog een weinig hoger worden.
medegedeeld door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig van vrijdag
ochtend tot vrijdagavond.
Droog weer.
Droog weer met opklaringen.
Zwakke tot matige later overwe
gend zuidelijke wind. Dezelfde
temperaturen of iets hogere.
VRIJDAG 9 SEPTEMBER.
Terneuzen
Breskens
Hansweert
Walsoorden
v.m.
n.m.
4.46
5.05
4.11
4.30
5.26
5.45
5.36
5.55