V.N.-personeel in Stanleystad
mishandeld
I
Loemoemba's troepen
bezetten Bakwanga
Zuid* Afrika
Engeland van
beschuldigt
„hoogverraad
HET WEER
ZON- es MAANSTANDEN
WEERBERICHT
HOOGWATER
MAANDAG 29 AUGUSTUS 1960
16e Jaargang Nr 5072
Kalondji verklaart de oorlog aan
regeri ng-L o em oemb a
salons jobèrt*
DE MALIFEDERATIE
EN DE VER. NATIES
Bierbarricade op grote verkeersweg
Verkeersmoeilijkheden in Boston
SABOTAGE OP BRITSE
OORLOGSBODEM
DE TOESTAND IN DE
FEDERATIE VAN MALI
yrankerlng oJj abonnement: Terneuzen
•-lrccteur-Hoofdredacteur 1. van de Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswai
Telefoon 2073 en 2510
N4 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand f2.—; per week 48 ct Losse nrs 9 ct
DE VRIJE ZEEUW
Verschijn» dagelijks Uitgeefster N. V v/h Firma P. J. van de Sande. Terneuzen
Advei renttepros per mm 15 ct; .yilrJmuro 'ytt
advertentie f2.25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handatos
advertenties)5 regels 1,Iedere regel mets
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding; Brieven onder nummer, of: Adraa
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 18 nar,
Het hoofdkwartier van (le
Verenigde Naties in Stanleystad
Ls zaterdag door Kongolese mili
taire aangevallen, waarbij twee
Canadezen en één Zweedse bur
ger werden gewond.
Terzelfdertijd werd een Ameri
kaanse Globemaster op het vlieg
veld bij de stad aangevallen, dat
personeel en materiaal van de
V. N. aanvoerde. De Amerikaan
se vliegeniers werden ook mis
handeld.
Belgische troepen uit Kongo
moet dinsdag zijn voltooid.
Van V. N.-zijde is bevestigd dat
Kongolese troepen de hoofdstad
van Kalondji's „Mijnstaat", Bak-
wanga, in de provincie Kasai,
hebben bezet.
V. N.-troepen zijn zondag opge
rukt naar de grens tussen de
provincie Kassai en Katanga.
Gemeld wordt dat Kongolese
regeringstroepen zich te Loepoe-
toe in Kasai, op 30 km van de
Katangese grens, bevinden.
De Katangese premier Tsjom-
Soeaanese en Ghanese milli-
tairen trokken een kordon om
jhet vliegtuig, toen dit landde,
i De hoofden van sommige ge-
j wonden waren in zwachtels ge-
wikkeld. Anderen werden op
I draagbaren uit het vliegtuig ge-
dragen.
De Amerikaanse ambassadeur
Gr. Leopolastad, Timberlake en
de opperbevelhebber der V. N.-
troepen in Kongo, de Zweedse
generaal Von Horn, bevonden
zich op het vliegveld, toen de
„Convair'' landde.
AARDBEVING
IN NIEUW DELHI.
Nieuw Delhi is zaterdag door
een zware aardschok getroffen.
Duizenden mensen renden in pa
niek de straat op. De zware
schok duurde maar enkele se
conden en werd later gevolgd
door een lichtere. Een aantal ge
4tkcpp*ra«t
ktfaportteodrf
morb 16 bfwwtrjdroat 9
Iwuzto
De Kongolezen vielen de Ame
rikanen, Canadezen en Zweden
aan kort vóór de aankomst van
Loemoemba in Stanleystad.
Het State Departement beves
tigde later dat Kongolese solda
ten een Globemaster van de
Amerikaanse luchtmacht in Stan
leystad hadden aangevallen.
Een woordvoerder van het
Amerikaanse ministerie zei dat
de Globemaster Ethiopische sol
daten van de V. N. van Addis
Abeba naar Stanleystad had ge
bracht. Hij deelde voorts mee dat
er acht bemanningsleden bij de
aanval waren betrokken en dat
de V. N. de zaak op het ogenblik
onderzoekt.
Dr. Bunche, Hammarskjoelds
persoonlijke vertegenwoordiger
in Kongo, heeft zaterdagavond
de Kongolese regering 'n krach
tig protest overhandigd over de
incidenten in Stanleystad.
Volgens een woordvoerder van
de V. N. zijn er bij de incidenten
in Stanleystad geen schoten ge
vallen. Hij achtte het mogelijk
dat er onder de Kongolese solda
ten opwinding was ontstaan bij
de aankomst van Loemoemba. Zij
zijn wellicht bij de minste aanlei
ding gaan schieten, louter en al
leen omdat zij opgewonden wa
ren. Hij verklaarde voorts dat 3
van de 8 bemanningsleden, die
aan boord van de Globemaster
waren, op 't vliegveld van Stan
leystad zijn afgeranseld dooi'
Kongolese soldaten en later zijn
weggevoerd. De overige vijf wer
den door Ethiopische soldaten
van de V. N. in bescherming ge
nomen.
Een ooggetuige zei later, dat
de bemanning van de Globemas
ter direct na het uitstappen door i
een menigte Kongolezen werd
omringd. De mannen werden op
het hoofd cn in het gezicht ge
slagen door Kongolese soldaten
die wild met hun geweren zwaai
den, zo zei hij.
Van Kongolese zijde in Stan
leystad is later meegedeeld dat
de menigte opgewonden was,
omdat zij in de mening verkeer
den dat er in de Globemaster
Belgische parachutisten zaten.
Iemand schreeuwde„Belgische
parachutisten'' en direct daarop
drong de menigte op.
Dr. Bunche heeft zondag, naar
gemeld wordt, ook geprotesteerd
tegen „grove schendingen" door
de Kongolese regering van twee
overeenkomsten betreffende de
verplaatsing van V. N.-troepen in
Kongo.
Een „Convair" van de V. N. is
zondag naar Stanleystad gevlo
gen om de V. N.-personeelsled'en
aan boord te nemen, die in de in
cidenten door Kongolezen werden
gewond.
De commandant van de Belgi
sche troepen in Kongo, generaal
Gheysen, heeft de Verenigde Na
ties voorgesteld het grensgebied
tussen Kasai en Katanga te
„neutraliseren", aldus heeft een
Belgische militaire woordvoerder
in Elisabethstad meegedeeld.
Troepen van de V. N. zouden
volgens Gheysen de grenssteden
en wegen die van het door troe
pen van de centrale regering be
zette Kasai naar Katanga leiden
moeten bezetten. De troepen van
Tsjombe, die naar de grens wer
den gezonden toen bekend werd
dat ongeveer 800 man van de
centrale regering uit Loeloea-
burg naar het zuiden optrekken,
zouden uit deze neutrale zóne
worden teruggetrokken.
Generaal Gheysen had gedreigd
de terugtrekking van Belgische
troepen uit Katanga te zullen
stopzetten wanneer de vijftien
Belgische militairen die wegens
het in gevaar brengen van de
veiligheid van de staat waren ge
arresteerd niet zouden worden
vrijgelaten. De evacuatie van
be heeft zondag verklaard dat de instorten van huizen zouden 18
brug over de rivier de Loebilasj, mensen gewond zijn geraakt. Het
waarover een belangrijke spoor-epicentrum van de aardbeving
weg loopt, is opgeblazen. Hoge j iag volgens deskundigen in Nrd-
Belgische ambtenaren betwijfe- India.
'len echter de juistheid van deze
mededeling.
Onze vaeantie is van
22 t/m 30 augustus
Secretaris-generaal Hammars-
kjoeld heeft de leden van de Vei
ligheidsraad in kennis gesteld
van de nota, waarin premier Mo-
bido Keita van de Malifederatie
om bijeenroeping van de volke
renorganisatie vrijdag te New
York bekend gemaakt.
Hij zei dat de secretaris-gene
raal niet om een bijeenkomst
van de raad heeft verzocht. De
boodschap van Keita zou later
worden gepubliceerd.
Zoals gemeld heeft Senegal
bouwen is beschadigd. Door het zich het vorig weekeind uit de
Mali-federatie die het met Soe
dan vormde, teruggetrokken.
Keita, die tevens eerste-minister
van Soedan is, heeft zich hier
echter niet bij neergelegd.
Radio-Brazzaville heeft zater
dag meegedeeld, dat Albert Ka
londji „president" van de „Mijn-
staat" in Kassai de regering-
Loemoemba de oorlog heeft ver
klaard. Het bericht, dat radio-
Brazzaville omriep, was afkom
stig uit Elisabethstad.
President Kalondji heeft vrij
willigers, blank en zwart, opge
roepen hem te helpen tegen de
„agressie" van de troepen van
premier Loemoemba, die Bak-
wanga hebben bezet.
A.F.P. meldt uit Elisabethstad
dat zich zondag aan de grens tus
sen Katanga en Kasai schermut
selingen hebben voorgedaan
tussen Kongolese en Katangese
troepen, waarbij in het niemands
land schoten werden gewfeseid.
Reuter meldt uit Leopoidstad
dat een „Convair"der V. N. zon
dagavond uit Stanleystad in Leo
poidstad is aangekomen met acht
Amerikanen en twee Canadezen
aan boord, die onverhoeds in
Stanleystad door Kongolese po
litie en militairen werden aange
vallen en verwond.
Tloepen van Loemoemba heb
ben Bakwanga bezet, de hoofd
stad van de afgescheiden „mijn-
provincie" van Kasai, aldus
heeft de Belgische chef van het
kabinet van president 'Kalonji
van de mijnprovincie, Raymond
Soumoy, zaterdagmorgen aan
een correspondent van Keuter
medegedeeld.
De Sabena heeft na het ver
némen van dit bericht, een
vlucht naar Bakwanga, via de
Belgische basis Kamina, die voor
zaterdagmorgen op het program
ma stond, onmiddellijk afgelast.
De correspondent van Reuter,
die een plaats in dit toestel had
besproken, kreeg te horen clat
zijn vliegbiljet was ingetrokken.
Belgische legerkringen in Eli
sabethstad hebben gemeld, dat
troepen van Loemoemba, ter
sterkte van een paar honderd
man, vanuit Loeloeaburg in de
richting van de mijnprovincie
oprukken.
Het bericht over de bezetting
van Bakwanga is afkomstig van
twee functionarissen van de Sa
bena, die zaterdagmorgen uit
Kamina in Elisabethstad zijn
aangekomen. Een van hen deel
de mede dinsdag door Tunesi
sche militairen van de V. N.-
troepen te zijn gearresteerd,
toen hij op het vliegveld van
Bakwanga landingslichten wilde
gereadzetten voor een nachtlan-
cling van een vliegtuig, waarme
de president Kalonji uit Elisa
bethstad naar Bakwanga terug
keerde, na zijn besprekingen met
premier Tsjombe van Katar.ga.
De volgende morgen kreeg hij
last te vertrekken.
De betrokken Sabena-func-
tionair verklaarde vóór zijn
vertrek door een aantal Tunesi
sche soldaten te zijn geschopt en
geslagen.
Kaionji's kabinetschef Sou
moy zei dat vijf of zes vliegtui
gen van de Verenigde Naties
met wapens vanuit Loeloeaburg
naar Bakwanga waren
De grote verkeersweg van de
Duitse stad Frankfort naar het
zuiden is volkomen versperd door
een gevaarlijke barricade van
metalen kratten en gebroken
bierflessen. Het kwam allemaal
doordat een vrachtauto met aan
hangwagen met zoveel vaart
door een bocht gierde, dat de
aanhanger kantelde. Het kostte
heel wat moeite om het wegdek
weer berijdbaar te krijgen.
Iiammarskjoeld stuurt
medewerkers naar Kongo
Secretaris-generaal Hammars-
kjoeld van de V. N. heeft zijn as
sistent dr. Andrew Cordier op
dracht gegeven onmiddellijk
naar Kongo te gaan.
Ha.nmarskjoeld heeft voorts
zijn persoonlijke vertegenwoor
diger in Kongo, dr. Bunche. naar
New Yoi'k teruggeroepen. Zoals
bekend is de Indische diplomaat
Rajesjwar Dajal tot opvolger
can Bunche in Kongo benoemd.
In verband met de verklaring
van Loemoemba dat hij zal vra
gen om terugtrekking van alle
V. N.-troepen ais de laatste Belg
Kongo heeft verlaten, heeft
Hammarskjoeld ex-president Ga-
lo Plaza van Ecuador aangewe
zen om de leiding van een stu
diegroep op zich te nemen die
het beheer van de militaire ba
ses Kamina en Kitona moet on
derzoeken. Deze bases zullen
zoals bekend onder toezicht van
de V. N. komen als de Belgen
vertrokken zijn.
De overstroming in India.
Volgens in Nw Delhi ontvangen
berichten begint het water in de
staat Orimassa, in het noordoos
ten van India, na elf dagen lang
een derde deel van de uit vijftien
miljoen zielen bestaande bevol
king van deze staat te hebben
belegerd, weer te zakken. Er zijn
minstens 47 mensen om het le
ven gekomen. Uitgebreide hulp
acties zijn gaande om de duizen
den mensen, die in boomtoppen,
op daken en spoorwegdijken een
toevlucht hebben gezocht, te
redden. Er wordt voedsel uitge
worpen, terwijl alle beschikbare
vaartuigen bij de reddingswerk
zaamheden zijn ingeschakeld.
Het leger voert met vliegtuigen
honderden tenten aan om de
daklozen een tijdelijk onderdak
te kunnen verschaffen.
KENNEDY KRITISEERT
DEFENSIEBELEID
Door een staking bij de openbare
very oersteen sten van de Ameri
kaanse stad Boston en omgeving
zijn hier niet minder dan zeven
miljoen mensen cp ander ver
voer aangewezen. Veien hebben
hun toevlucht genomen tot hun
rut hetgeen zoals hier op do
Mystriver-brug tot enorme ver
keersopstoppingen aanleiding is
geweest.
den, „voor het aanleggen van
een wapendepót voor de troepen
van Loemoemba," zo voegde hij
hier als zijn mening aan toe.
De mishandelde Sabena-man
zei nog de Tunesische militairen
tegenover Kongolezen te hebben
horen zeggen: „Jullie hebben de
Belgen niet meer nodig. Wij zijn
hier om jullie te helpen, in ons
Afrika. V/ij zijn ook Afrikanen."
Volgens Soumoy bevindt pre
sident Kalonji zich op het ogen
blik wederom in Elisabethstad
voor besprekingen met Tsjom
be.
Een persadviseur van presi
dent Tsjombe heeft bevestigd,
dat alle verbindingen met Ba
kwanga sinds vrijdagavond ver
broken zijn.
Het bericht over de bezetting
van Bakwanga werd zaterdag
morgen kwart voor negen plaat
selijke tijd gemeld door de radio
zonder van de mijnbouwmaat-
schappij „Forminière" in Bak-
kwanga. Na dit bericht verbrak
de radiotelegrafist in Bakwanga
eensklaps de verbinding, zonder
uitleg te geven. Aan het bericht
werd toegevoegd, dat Bakwanga
zou zijn bezet door 300 man troe
pen van de centrale Kongolese
regering.
Vóórdien waren de verbindin-
g entussen Bakwanga en Elisa
bethstad dertien uur lang ver
broken geweest.
Zware onweders op donder
dagavond en vrijdagnacht heb
ben in een groot deel van
Noordrijnland-Westfalen aan
zienlijke schade aangericht. In
Dorsten werd een landbouwer
door de bliksem getroffen en
gedood en in Holtfeld werden
elf koeien in een stal door de
bliksem gedood. Er zijn ver
scheidene boerderijen afge
brand, terwijl woningen, stra
ten en landbouwgronden onder
water kwamen te staan.
Senator Kennedy, de demo
cratische kandidaat voor het
presidentschap, heeft vrijdag
kritiek geoefend op het defen
siebeleid. Volgens hem ver
schuift het machtsevenwicht in
de wereld geleidelijk in het
voordeel van het Russisch-Chi-
neso blok.
Kennedy sprak op de jaar
lijkse bijeenkomst van „vete
ranen van oorlogen in het bui
tenland". Hij zei dat voor het
eerst sinds 1312 de kusten van
Amerika worden bedreigd door
Chinezen. Dit jaar waren de
V. S. van plan een kleiner deel
van de begroting dan ooit sedert
de Koieaanse oorlog aan
defensie te besteden, en dat
terwijl hun vijanden „dagelijks
arroganter, dreigender en
machtiger worden".
Ds senator was van oordeel,
gezon- j dat de Amerikaanse verdediging
moet worden versterkt, onge
acht de kosten. De nieuwe pre
sident zou het Congres in
januari geld, moeten vragen
voor het versnellen van het
raketprogramma, het uitbrei
den en moderniseren van de
conventionele strijdkrachten en
het stroomlijnen van het defen
sie-apparaat. Hiermee zou een
bearr.d van ongeveer twee'
miljard zijn gemoeid.
Amerikaanse
atoomduikboot onder de
Noordpool
De Amerikaanse atoomduik
boot „Seadragon" heeft waar
schijnlijk de Noordpool bereikt,
aldus heeft het ministerie van
Marine in Washington meege
deeld.
Het schip vaart in noordooste
lijke richting door de Canadese
Archipel. De commandant heeft
de laatste tijd geen mededelin
gen gedaan over zijn positie, mo
gelijk ten gevolge van het feit
dat hij geen opening in hel ijs
heeft kunnen vinden om de an
tennen uit te steken en radio
contact tot stand te brengen.
De commandant van de „Sea
dragon", k'apitein-luitenant-ter-
zee Steele, heeft later geseind
dat de „Seadragon" er in is ge
slaagd de Noordpool via de Ca
nadese Archipel, d.w.z. zonder
het Amerikaanse continent te
verlaten, te bereiken. De vaart
is gedeeltelijk onder en gedeel
telijk boven water ondernomen.
Amerikaanse zeelieden die de
„Seadragon" hadden verlaten,
speelden aan de Noordpool een
partijtje base ball. De zon scheen
helder en het vroor maar twee
graden Celsius, aldus de radio
boodschap van kapitein-luitenant
Steele.
De Zuidafrikaanse minister
van de P. T. T„ Albert Herzog,
heeft op een bijeenkomst van
de Republikeinse partij in Car-
tonville, Transvaal, verklaard
dat de Engelse regering „hoog-
Het vertrek van de Britse
torpedobootjager „Dainty" voor
ten patrouilletocht naar IJs
land, is tweemaal uitgesteld in
verband met machineschade.
Vrijdag werd het vertrek van
het schip reeds uitgesteld, na
dat een mankement in de stuur
inrichting was geconstateerd,
dat volgens een woordvoerder
van de Britse marine alleen met
opzet kan zijn veroorzaakt.
In de afgelopen nacht moes-
het vertrek op het laatste
moment opnieuw worden uitge
steld als gevolg van schade in
de machinekamer. Met betrek
king tot dit geval zei oen
marinewoordvoerder nog niet
te kunnen zeggen of hier van
sabotage sprake is.
De omvang van de schade
wordt voorlopig geheim gehou
den.
De Soedanese autoriteiten heb
ben de banken in de hoofdstad
Bamako verzocht alle transfers
naar Dakar, de hoofdstad van
Senegal, te staken. Transfers
naar Parijs en bankinstellingen
in landen die deel uitmaken van
de franc-zóne zijn wèl toege
staan.
De president van Kameroen
Ahmadoe Ahidjo heeft na oen
reis door Soedan en Senegal in
Yaoende verklaard dat de breuk
in de federatie van Mali „defini
tief" lijkt. Hij achtte het echter
niet uitgesloten dat, wanneer de
gemoederen tot rust zijn ge
komen, bij voorkeur in het kader
van een conferentie van Afri
kaanse regeringsleiders bespre
kingen over samenwerking van
beide landen kunnen worden her
vat.
verraad" heeft gepleegd .egens
de blanke bevolking van Zuid-
Afrika.
De Engelse regering heeft de
mensen van Engelse afkomst in
Afrika de rug toegekeerd. De
blanke bevolking van Zuid-Af-
rika staat thans voer de keus:
zich verenigen of gescheiden
ten onder te gaan, aidus
Hertzog. „Wanneer de zwarte
gangsters hier de baas worden
zullen zij niet vragen of iemand
tot het Engels- of Afrikaans-
sprekende deel behoort. De
enige vraag zal zijn of hij blonk
of zwart is, en wanneer hij
blank is zal hij daarvoor moe
ten boeten".
Alle grote mogendheden heb
ben de blanken in Afrika de
rug toegekeerd omdat zij hen
beschouwen als een belemme
ring voor vriendschap met de
Afrikanen, aldus de Zuidafri
kaanse bewindsman.
ZON
op onder
Aug.
29 5.46
30 5.48
31 5.49
MAAN
op onder
19.35
19.33
19.30
13.41
14.50
15.53
23.07
23.54
DEZELFDE TEMPERATUREN
Een depressie boven de Britse
eilanden, waar dagenlang storin
gen omheen hebben gecirculeerd,
die over het continent trekken,
heeft zich thans naar het noor
den verplaatst. Aan de zuidkant
ervan trok zondag nog een hoe-
veelheid koude lucht in de hogere
niveaux over ons land, waardoor
er plaatselijk flinke regen- of on
weersbuien vielen. In Twenthe
leverden deze een hoeveelheid
neerslag op van 17 mm.
Boven Frankrijk bevindt zich
nu een rug van hoge luchtdruk
die vandaag ook het weer bij ons
zal beïnvloeden. Verwacht wordt
dat de buiigheid minder groot zal
zijn dan zondag, terwijl er flinke
opklaringen zullen voorkomen.
De temperaturen blijven bij de te
verwachten zuidwestelijke win
den ongeveer dezelfde.
medegedeeld door het K.N.M.I. te
De Bilt, geldig tot hedenavond.
Dezelfde temperaturen
Opklaringen en slechts enkele
verspreid voorkomende buien.
Zwakke tot matige wind tussen
zuid en west. Ongeveer dezelfde
temperaturen.
MAANDAG 29 AUGUSTUS.
Terneuzen
Breskens
Hansweert
Walsoorden
6.48
7.06
6.13
6.31
7.28
7.46
7.38
7.56