De staking in oe Amsterdamse Iia ven De Veiligheidsraad en Kongo Eisenhower over de politieke situatie Noodweer boven Den Haag HET WEER DINSDAG 9 AUGUSTUS 1960 16e Jaargang Nr 5055 Paraatheid sterk opgevoerd Koninklijke belangstelling AMERIKAANSE NEGERS VALLEN POLITIEMANNEN AAN Vele souterrains kwamen onder water te staan PROCES-POWERS ZAL MET VEEL PUBLICITEIT WORDEN GEVOERD Hammarskjoeld brengt verslag uit Tsjombe wil de raad toespreken TSJOMBE STAATSHOOFD VAN KATANGA GEHEIMZINNIGE ONTSCHEPINGEN IN CUBA Tsjombe's blanke afgevaardigde WEERBERICHT HOOGWATER ZON- en MAANSTANDEN /cankering bij abonnement; Terneuzen Directeur-Hoofdredacteur 1 van de Sande Redactie-adres: Noordstraat 5o57 Administratie-adres: Smidswal Telefoon 2073 en 2ol0 Né 5 uur uitsluitend 2073 Gironummer 38150 Abonnementsprijs: ƒ6, per .kwartaal; per maand ƒ2.—; Per week 48 ct- Losse nrs 9 et DE VRIJE ZEEUW Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. V. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum p*w advertentie 2,25. Rubriek Kleine Advertenties (géén handsle- advertenties)5 regels 1,Iedere regel ro«* 20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbeteHnff. Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres Bureau van dit Blad, 20 cent meer. Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur. Voor het maandagnummer: zaterdags 10 aar, President Eisenhower heeft in een speciale boodschap tot het congres verklaard dat „de com munistische vechtlust'' de afge lopen weken Is toegenomen. Wanneer hij dit nodig oordeelt zal Eisenhower het congres ver zoeken meer geld beschikbaar te stellen voor de defensie. „Be communisten gaan door met het gebruik —aken van on rustige situaties en doen krach tige pogingen de strijd voor en de hoop van de mensheid op een betere wereld ten enigen nutte aan te wenden. De pogingen hebben een nieuw hoogtepunt bereikt in Midden-Afrika. Cuba is ons allen bekend", aldus I Eisenhower. j De president deed een beroep op het congres het programma voor buitenlandse hulpverlening ongewijzigd te aanvaarden. Het zgn. noodfonds van het program ma voor wederzijdse veiligheid dient z.i. met 100 miljoen dollar te worden vergroot. „Deze verhoging is nodig op- 'dat Amerika onverwachte ont wikkelingen als bijv. de gebeur- f tenissen in Kongo, waar plotse- I ling een luchtbrug en andere voorzieningen nodig bleken, het hoofd kan blijven bieden". Het programma voor buiten landse hulpverlening voorziet in uitgaven tot een bedrag van I ruim 4 miljard dollar. Ca. 600 miljoen dollar is bestemd voor hulpverlening aan Latijns-Ame- rika. Eisenhower hoopt dat het programma voor hulp aan La- tijns-Amerika spoedig zal wor- f den goedgekeurd, zodat het kan worden besproken op de econo mische conferentie van Ameri kaanse staten, die 5 september in Bogota begint. Voorts wil Eisenhower de al gemene vergadering van de Ver. Naties voorstellen dat Amerika en andere meer begunstigde na- De Prinsessen Beatrix en Irene hebben zondag de laat ste dag van het internationale concours hippique te Rotter dam bijgewoond. ties landbouwoverschotten ter beschikking van de volkerenorga. nisaties stellen voor hulpver lening aan de bevolking van ge bieden waar nog honger wordt geleden. Eisenhower zeide dat „de vrije wereld nog steeds het hoofd moet bieden aan het communistische imperialisme, dat zich ten doel stelt de gehele wereld onder Itaar heerschappij te brengen. Daarom moet waakzaamheid ons wachtwoord zijn". „In de periode dat het congres op reces was zijn dingen ge beurd die de spanning die nog steeds in de wereld heerst duide lijker hebben doen uitkomen. De vechtlust van de communisten is de afgelopen weken toegenomen. De Sowjet-dictator heeft zelfs losjesweg en onverantwoordelijk gesproken over een aanval met raketten op de Verenigde Sta ten". „Boven de internationale wa teren werd een Amerikaans vliegtuig neergeschoten. Ons voorstel een onpartijdig onder zoek in te stellen werd in de Veiligheidsraad door een Sow- jetveto getroffen. De overleven de leden van de bemanning wor den nog steeds gevangen gehou den". „De Sowjet-Unie heeft de ont wapeningsconferentie in Gen&ve afgebroken". Eisenhower zeide dat de Verenigde Staten echter de sterke militaire mogendheid ter wereld zijn en dit zullen blij ven. Eisenhower zeide in verband met de voortdurend veranderde houding en tactiek van de com munisten de strijdkrachten op dracht te hebben gegeven be paalde praktische maatregelen te nemen ten aanzien van de staat van paraatheid. Deze maatregelen omvatten o.m. het zenden van vliegdek schepen naar de zesde en zeven de vloot, het in dienst houden van een aantal B-47 bommen werpers en bijbehorende tank vliegtuigen en vergroting van het tempo van operaties van de strategische luchtmacht, die voor gebruik op groter schaal wordt gereorganiseerd. „De paraatheid van de land strijdkrachten zal worden ver groot door opvoering van het aantal manoeuvres, ook op het gebied van luchtlandingen. Bepaalde programma's op lange termijn zullen worden uit gebreid en de mate van paraat heid van de strategische lucht macht, door voortdurend een aantal toestellen in de lucht te houden, zal worden vergroot. Voor de ontwikkeling van de verkenningssatelliet Samos, en de B-70 bommenwerper zal meer geld worden uitgetrokken, even ais voor de modernisering van de bewapening van het leger en militaire transportmiddelen. De proeven die de afgelopen weken met de Polaris zijn geno men hebben aangetoond dat dit wapen bijzonder nauwkeurig is. Men wil thans de Polaris nog een grotere reikwijdte geven. Een honderdtal door een straatredenaar opgezweepte Amerikaanse negers heeft zon dagavond j.l. in Brooklyn (New York) twee politiemannen aan gevallen en geslagen. Een der aangevallenen kon zich vechtend een weg door de aanvallers banen naar een tele fooncel van de politie. Na zijn oproep was spoedig een twintig man sterke overvalseenheid ter plaatse, die hun twee collega's ontzetten. De twee aangevallen politie mannen hadden vele kneuzingen, sneden en beten opgelopen. Vijf negers, onder wie de straatredenaar, werden gearres teerd. Laatstgenoemde had een oproep gedaan voor negervrij- willigers „om de blanken in Afrika te bestrijden". Omstreeks kwart over vijf gis termiddag barstte boven Den Kaag een wolkbreuk los, die de straten meer dan blank zette. De riolen langs de grote ver keersaders konden het water blijkbaar iets beter verwerken dan in de buitenwijken, waar het water hier en daar twintig tot dertig centimeer hoog stond. Verschillende auto's bleven met afgeslagen motor in de nattig heid steken. Fietsers bewogen zich over de trottoirs, auto's hielden, voor zover de afmetin gen het toelieten, de fietspa den, die over het algemeen iets hoger liggen dan de rijweg. Aan het strand, waar het gis termiddag druk was, werden duizenden mensen door de niet aangekondigde wolkbreuk ver rast, Tijdens de regen, die tegen zessen begon te minde ren, onweerde het. Zo nu en dan vielen er flinke hagelste nen. In verschillende delen van de stad was het verkeer volkomen vastgelopen. Straten stonden blank en op verschillende plaat sen zijn gaten in het plaveisel gevallen. Van een pand in de Maatsbergenstraat bezweek het dak. Er deden zich daarbij geen persoonlijke ongelukken voor. Binnendringend water veroor zaakte in het kuststation Sche- veningen-radio kortsluiting. In een kort tijdsbestek heb- In de Amsterdamse haven, waar zaterdagochtend een wilde staking van beperkte omvang uitbrak, waren maandagochtend ongeveer 250 havenarbeiders, werkzaam bij het Amsterdams havenbedrijf en de Koninklijke Hollandse Lloyd, in staking. Bij de K. H. L„ waar al enige moei lijkheden waren, werd zaterdag-- morgen nog niet gestaakt. De staking werd die ochtend uitge roepen door de kern van het A. Boitmirfefs van de bonafide vakorganisaties, die niet achter rip j g staan, waren doen. d® havenarbeiders te be- c n a! uet werk te hervatten eens u" J? Werk te b]'jven. Vol- vaar»ve dTectie van de scheep- derQ i„ ?niglng Noord werd el' m de haven normaal ge- werkt en was het rustig. staking fndi,ng tot deze taxing zijn looneisen, die door een actiecomité worden gesteld De staking heeft zlcffn de namiddag uitgebreid tot andere delen van de haven. Volgens rie politie hadden circa twle uur gistermiddag naar schatting vwi man het werk neergelegd De directie van de Scheepvalrtver eniging-Noord noemde een aan tal van circa 1300 man. Ook in de Coenhaven, het wes telijk deel van de Amsterdamse haven, wordt nu gestaakt door een deel der arbeiders van het Verenigd Cargadoorskantoor cn van de samenwerkende haven, bedrijven. Het gonst in de oostelijke Am sterdamse havens van geruch ten. Sommigen weten niet eens waarom gestaakt wordt. „We zijn er tegen dat Italiaanse ar beiders in de haven komen wer ken tegen een hoger loon", zei er een. Hij had gehoord dat de Italianen ƒ100,per week zou den gaan verdienen. „Wij hebben naar 82 (ongehuwden ƒ68) en daar zijn dan nog de zes reisuren bij inbegrepen.'1 Over de directe aanleiding van de wilde staking liepen de meningen nogal uiteen. Volgens sommigen zou zij gericht zijn tegen het ontslag van zes vork heftruckrijders, die zaterdag reeds staakten, andere spraken van looneisen. „Bij de maat schappij „Nederland" wordt meer loon betaald en dat willen wij ook hebben", zeiden anderen, die niets van het ontslag afwis ten. Wat ze van plan waren te gaan doen? Niemand wist het! Bij het opkomen der avond- 'oen politie en brandweer in Den Haag naar schatting twee duizend verzoeken om assisten tie bereikt. Gedurende ander half uur waren bij de politie de telefoonlijnen overbezet. De brandweer heeft lang niet aan alle verzoeken om kelders e.d. leeg te pompen kunnen vol doen. Vooral in de buitenwijken van Den Haag zijn vele souter rains onder water komen te staan. Daarbij waren er die als opslagruimten voor winkels in gebruik zijn. Aan het Mient is het zand onder de tramrails wegge spoeld, zodat het tramverkeer daar gestagneerd is. De dienst op de tramlijnen 2 en 5 wordt door bussen onderhouden. Bij de storingsdienst van de H.T.M. zijn veel meldingen van kort sluiting in motorwagens bin nengekomen. Op, de gestag neerde lijnen zijn bussen inge zet. Een der bovenleidingen is uitgevallen. Het tramverkeer ondervindt ook veel hinder van de ondergelopen viaducten aan de Rijswijkseweg en de Troe- strakade. Ook het kantoor van de storingsdienst heeft over last van het water ondervon den. Naar van welingelichte zijde werd vernomen, zal het proces tegen de Amerikaanse piloot Francis Gary Powers, dat op 17 augustus begint, met de grootst mogelijke publiciteit worden ge voerd. Zijn berechting zal plaats hebben in de „Zuilenzaal", het voormalige gebouw der Russi sche vakverenigingen, op enkele honderden meters afstand van het Kremlin. Door middel van een vertaalinstallatie in het ge bouw zal het publiek het verloop van het proces in het Engels, Frans, Duits en Spaans kunnen volgen. Aan honderden buitenlandse journalisten, die aanvragen tot bijwoning van het proces hebben ingediend -onder wie de Britse schrijver Graham Green zul len de nodige visa worden ver strekt. Ook de echtgenote en ouders van Powers, die binnenkort in Moskou worden verwacht, zullen het proces mogen meemaken. Zij mogen zich door een Amerikaan se jurist doen vergezellen, die zich niet met de procesvoering zal mogen bemoeien, doch wel contact mag onderhouden met de Russische verdediger van Po wers. Op grond van de artikelen 9 en 16 van de Russische krijgswet kan Powers, aan wie spionage ten behoeve van de Amerikaanse inlichtingendienst ten laste wordt gelegd, veroordeeld worden tot zeven jaar gevangenisstraf of tot de dood door de kogel. In verband met de publiciteit die eraan wordt gegeven, acht men het echter waarschijnlijk dat het proces eerder een groots opgezet requisitoir tegen de Ver enigde Staten zal worden dan 'n berechting van de zaak Powers zelf, die slechts als een figurant wordt beschouwd. ploegen is het bijzonder rustig geweest. Hier en daar stonden wat groepjes arbeiders bij de di verse havenbedrijven. Van de naar schatting 800 man is het grootste deel niet aan het werk gegaan. Ongeveer 2 A 300 man werkten. In de Houthaven werd aanvankelijk wel begonnen, doch later werd het werk toch neer gelegd. Het totaal aantal stakers is daarmee gekomen op ongeveer tweeduizend. De Veiligheidsraad van de Ver enigde Naties is maandagmid dag in New York bijeengekomen ter bespreking van de kwestie Kongo. De voorzitter van de raad, de Fransman Armand Bérard, deelde mede dat de pre mier van Katanga, Tsjombe, toestemming heeft verzocht de raad toe te spreken. Bérard zei een beslissing hierover aan de raad te willen overlaten. Een on middellijke beslissing werd ech ter niet genomen. Daarop diende secretaris-gene raal Hammarskjoeld een rap port in waarin de wijze waar-op de resoluties van de Veiligheids raad ten aanzien van Kongo zijn uitgevoerd wordt toegelicht. Hammarskjoeld zei er stellig van overtuigd te zijn dat de doelstellingen, die in de resolu ties tot uitdi-ukking worden ge bracht zullen worden verwezen lijkt. Het verzet van de provin ciale regering van Katanga tegen de komst van troepen van de Verenigde Naties was een nieuw en onverwacht element, dat een militair initiatief zou vereisen waartoe hij niet zonder formele toestemming van de Veiligheids raad bevoegd is. Wanneer de Veiligheidsraad hiertoe zou besluiten kan dit mi litaire optreden slechts geschie den met behulp van de contin genten van die landen waarvan de regeringen instemmen met militair optreden. De aanwezigheid van Belgi sche troepen in Kongo „is de voornaamste oorzaak van het aanhoudend gevaar". Deze troe pen moeten volledig en onvoor waardelijk worden teruggetrok ken. Behalve spoedige terugtrek king van de Belgische troepen dient bij een oplossing van de kwestie Kongo rekening te wor den gehouden met de eenheid van de jonge staat en met de mogelijkheid voor de Kongolezen in vrijheid hun instellingen te kiezen en hun politieke leven te leiden zonder buitenlandse in menging. De Veiligheidsraad behoort de doelstellingen en verlangens zoals die in vorige resoluties zijn neergelegd te bevestigen. De Veiligheidsraad behoort grondbeginselen vast te stellen voor de aanwezigheid van de Verenigde Naties in Kongo die het alle partijen mogelijk moet maken „op demoncratisehe wijze" hun stem te laten horen. Overal in Kongo moet de terugtrekking van de Belgische troepen onmiddellijk worden ge volgd door de aankomst van troepen van de Verenigde Na ties. Overal is dit ook gebeurd met uitzondering van Katanga, waar „een vicieuze cirkel" is ontstaan. Deze vicieuze cirkel moet wor den doorbroken. Wanneer bij de terugtrekking van de Belgische troepen in dat gebied de Verenig de Naties niet aanwezig waren in dat gebied, dan rust de ver antwoordelijkheid voor het va cuum bij hen, die de komst van de Ver. Naties beletten. De situatie is „bijzonder ern stig", aldus Hammarskjoeld. „Door elke aarzeling, elk uitstel, pogingen om nationale of groeps belangen veilig te stellen komen onnoemelijk veel groter belangen in gevaar dan die welke men wil beschermen." „Verdere vertraging in de komst van troepen van de Ver enigde Naties als gevolg van gewapend verzet kan mijns in ziens niet worden toegestaan om de terugtrekking van de Bel gische troepen te vertragen." De Kongolese regering heeft zich „bijzonder ongeduldig" ge toond. Toen Hammarskjoeld de regering in Leopoldstad uiteen zette waarom hij niet sneller kon optreden, reageerde het kabinet met wantrouwen. „Deze gevaar lijke hang naar wantrouwen" heerst ook in andere delen van Kongo. Hammarskjoeld citeerde arti kel 25 van het Handvest van de Ver. Naties, volgens hetwelk leden overeenkomen „met de be sluiten van de Veiligheidsraad in te stemmen en deze uit te voeren" en artikel 49 dat leden van de Ver. Naties „gezamenlijk bijdragen aan de uitvoering van maatregelen waartoe de Veilig heidsraad heeft besloten". Hammarskjoeld zei op deze twee artikelen zijn hoop te base ren te kunnen rekenen op ac tieve steun van de rechtstreekse betrokken regeringen. Op grond van deze artikelen kan men verwachten dat de plaatselijke autoriteiten de ver plichtingen die hun land heeft aangegaan, zullen nakomen. Na de voorlezing van Ham- marskjoelds rapport werd de zit ting van de Veiligheidsraad ge schorst. CEYLONEES-TUNESISCHE RESOLUTIE. Ceylon en Tunesië hebben maandagavond in de Veiligheids raad gezamenlijk voorgesteld, dat België „onmiddellijk" zijn troe pen uit Kongo terugtrekt. Volgens de ingediende Ceylb- nees-Tunesisclie ontwerp-resoiu- tie is de Veiligheidsraad van oordeel, dat het binnentrekken van troepen der Verenigde Na ties in de Kongolese provincie Katanga noodzakelijk Is voor de volledige uitvoering van deae resolutie. De door de Tunesiër Mongi Slim ingediende resollutie her haalt, dat de troepenmacht van de Verenigde Naties in Kongo geen partij zal zijn in of op enig- gerlei wijze zich zal mengen in of gebruikt zal worden tot het beïnvloeden van het resultaat van enig binnenlands conflict, hetzij van constitutioneïe aard of an derzins. Deze clausule is bedoeld als waarborg voor Katanga's pre mier, dat als hij zijn verzet tegen het binnentrekken van troepen der V. N. in Katanga laat varen, aan zijn eisen aangaande zelfbe stuur geen afbreuk gedaan zal worden. De provinciale assemblee van Katanga heeft Mpise Tsjombe, tot dusverre hoofd van de pro vinciale regering, met 53 tegen 0 stemmen en bij zes onthoudin gen gekozen tot „staatshoofd van de republiek Katanga". Tsjombe blijft voorlopig als premier werkzaam. Naar in krin gen van de provinciale volks vertegenwoordiging werd ver nomen zal het kabinet vandaag een nieuwe premier kiezen. In dit verband wordt het meest de naam van de minister van Bin nenlandse Zaken Godefroid Moe- nongo, genoemd, een man die bij de stamhoofden populair is. De oppositie trachtte een agen. da te doen aanvaarden waarop de verkiezing van een staats hoofd niet voorkwam, maar de voorzitter hamerde het voorstel af en de afgevaardigden van de oppositie verlieten de vergade ring. Tsjombe benadert onafhan kelijke Afrikaanse staten. De premier van Katanga, Moi- se Tsjombe, heeft veertien Afri kaanse en Arabische landen ver zocht in de Verenigde Naties „de positieve neutraliteit van de on afhankelijke staten van Afrika tegenover het kolonialisme en het communistisch imperialisme te verdedigen". Evenals in het telegram aan Hammarskjoeld wordt in deze boodschappen gezegd dat de cen trale regering niet langer het volk van Kongo vertegenwoor digt. „Zij zoekt openlijk hulp bij het communistische blok om haar dictatuur te doen zegevie ren." De boodschap is gericht aan de staatshoofden van Togo, de Verenigde Arabische Repu bliek, Kameroen, Ghana, Gui nee, Madagascar, Niger, Libye, Marokko, Tunesië, Ethiopië, Li beria en de Ivoorkust. Voorts heeft Tsjombe meege deeld, dat 250 stamhoorden „ver tegenwoordigend alle rassen, vol ken, stammen en clans van de staat Katanga", het regeringsbe leid onvoorwaardelijk goedkeu ren. Deze stamhoofden „zijn vastbesloten op het eerste ver zoek hun krijgers beschikbaar te stellen van de regering om met het nationale leger elke agressie van waar zij ook komen, af te weren." De stamhoofden spreken zich uit vóór de oprichting van een bond der verenigde staten van Kongo, waarin de voormalige provincies en gewesten, die Bel gisch Kongo vormden, op voet van gelijkheid zijn verenigd. Het Amerikaanse tijdschrift „U.S. News and World Report" meldt dat Sowjetrussische sche pen sinds 28 juni j.l. geheim zinnige ladingen in Havanna ontschepen. Het blad schrijft dat sinds 18 juni bepaalde sectoren van het Cubaanse binnenland, waar onder de bijzondere uitgestrekte Zuidcubaanse moerassen van Zapata, tot verboden gebied zijn verklaard. Het meldt ver der dat er in de afgelopen zes weken tweehonderd technici uit communistische staten in Cuba zijn aangekomen. Volgens de „U.S. News and World Report" zijn de kisten, die uit de Russische schepen worden geladen, groot genoeg om vliegtuig- of raketdelen te kunnen bevatten. Zij worden door de Russische opvarenden möt de grootste zorg uitgela den. De Cubaanse bootwerkers mogen zich niet met de lossing bemoeien. Te üóndon Airport arriveerde de heer Max van der Sleyen,- persoonlijjc vertegenwoordi ger van premier Moise Tsjom be van Katanga. Tijdens een persconferentie onderstreepte de blanke af gevaardigde nog eens dui delijk de uitspraken van Tsjombe. De heer Van der Sleyen was op weg naar Brussel erm een ontmoeting te hebben met Belgische politici. WEINIG WIND. De luchtdruk verschillen bo.sp West-Luropa zijn gering, zodat e;- weinig wind is. In de onstabie le lucht ontwikkeien zich jfiiieaj, waarvan de intensiteit van plaats tot plaats sterk uiteenliep. Voor al in Zuid-Holland was deze groot, op het vliegveld bij Rotter, uarn werd 's-avonds 33 mm neer slag afgetapt. Ook in Duitsland, Zwitserland, Noórd-Italië en Frankrijk werden plaatselijk zware buien gemeld. In de genoemde landen be droeg de maximum temperatuur 20 tot 25 graden. Verder naar het zuiden en het oosten was het warmer en werden temperaturen van 25 a 30 graden gemeten. Zeer hete en droge lucht bevindt zich boven de Sahara, waar al enkele dagen het kwik tot 45 graden opliep. Belangrijke veranderingen in de luchtdrukverdeling zijn niet te verwachten, ook vandaag zul len daarom zonnige perioden plaatselijk worden gevolgd door een regen, of onweersbui. medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig van dinsdag ochtend tot dinsdagavond. Perioden met zonneschijn. Perioden met zonneschijn, maar ook plaatselijk enkele buien, hier en daar met onweer. Over wegend zwakke wind. Weinig verandering in temperatuur. DINSDAG 9 AUGUSTUS v.m. n.m. Terneuzen 3.42 3.57 Breskens 3.07 3.22 Hansweert 4.22 4.37 Walsoorden 4.32 4.47 ZON MAAN op onder op onder Aug 9 5.13 20.16 21.24 8.12 10 5.15 20.14 21.50 9.27 11 5.17 20.12 22.16 10.40 12 5.18 20.10 22.43 11.50 13 5.20 20.09 23.11 12.57

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1960 | | pagina 1