De onlusten in Zuid-Afrika
VELPON
Frituren
zonder spatten!
Premier Chroesjtsjef in Frankrijk
aangekomen
Amerikaanse ambassadeur
in Kaapstad ontboden
HEÏ WEER
DONDERDAG 24 MAART 1960
16e Jaargang Nr 4942
EERSTE BLAD
REACTIES O? DE
GEBEURTENISSEN
IN ZUID-AFRIKA
ONDERZOEK
IN ZUID-AFRIKA
AFRIKANEN
TE JOHANNESBURG
VOOR DE RECHTER
Zuidafrikaanse negers
in Durban veroordeeld
Ook christelijke werkgevers
tekenen bouw C.A.O.
REGERINGSCRISIS
IN BOEI VIE
Prinses
Anne
met
haar
broertje
AMERIKAANSE
SATELLIETLANCERING
MISLUKT
T elevisie-uitzending
uitreiking kardinaalshoed
aan mgr. dr. B. Alfrink
De huwelijksreis van
Prinses Margaret
De opslag van militaire
voorraden in Nederland
en Duitsland
Chroesjtsjef
Nederland
boven
met de nieuwe dop
WEERBERICHT
HOOGWATER
ZON- en MAANSTANDEN
Frankering bij abonnement: Terneuzen
nirecteur-Hoofdredacteur 1. van do Sande
Redactie-adres: Noordstraat 5557
Administratie-adres: Smidswal
Telefoon 2073 en 2510
Na 5 uur uitsluitend 2073
Gironummer 38150
Abonnementsprijs: ƒ6,— per kwartaal; per
maand ƒ2,—; per week 48 ct. Losse nrs 9 ct.
Verschijnt dagelijks Uitgeefster N. VV. v/h Firma P. J. van de Sande, Terneuzen
Advertentieprijs per mm 15 ct; minimum per
advertentie 2,25.
Rubriek Kleine Advertenties (géén handels
advertenties) 5 regels 1,Iedere regel meer
20 ct. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of: Adres
Bureau van dit Blad, 20 cent meer.
Inzending advertenties tot 's namiddags 2 uur.
Voor het maandagnummer: zaterdags 10 uur.
De campagne van het Pan-
Afrikaanse congres voor afschaf-
fmg van het voor Zuidafrikaanse
negers verplichte persoonsbewijs
schijnt tot stilstand te zijn geko
men, aldus is woensdag uit Jo
hannesburg gemeld. Na de bloe
dige onderdrukking van de beto
ging van negers op maandag is
het in Transvaal overal rustig.
In de industriesteden Vereeni-
ging en Vanderbijlpark werden
desondanks sterke politia-eenhe-
den en groepen blanke vrijwilli
gers paraat gehouden om on
middellijk te kunnen ingrijpen.
De negerarbeiders zijn woens
dagochtend in grote getale opge
komen naar de fabrieken, maar
toch ondervond de produktie nog
hinder doordat velen niet op het
werk verschenen.
In de Kaapprovincie en in het
bijzonder te Langa was de toe
stand woensdag nog zeer ge
spannen.
De bisschop van Johannes
burg, dr Reeves, heeft woensdag
meegedeeld autoriteiten te heb
ben gevraagd waarom een spe
ciaal soort kogels tegen de ne
gers is gebruikt die op de plaats
waar zij het lichaam binnendrin
gen een kleine wond veroorza
ken, maar op de plaats waar zij
weer uit het lichaam komen, een
grote wond. Zoals gemeld, heeft
bisschop Reeves orn een gerech
telijk onderzoek naar de schiet
partij in Sharpeville verzocht.
Hij stelde de vraag nadat hij in
een ziekenhuis gewonde negers
had bezocht.
De Zuidafrikaanse minister,
dr Verwoerd, heeft woensdag
meegedeeld dat het kabinet heeft
besloten commissies samen te
stellen voor een onderzoek naar
de incidenten in Sharpeville en
Langa on maandag.
Het plaatsvervangend hoofd
van de politie van Witwaters-
rand, kolonel Lemmer, heeft
woensdag met ambtenaren van
het ministerie voor Naturellen-
zaken een rondrit gemaakt door
Sharpeville en andere Afrikaan
se woonoorden in het gebied van
Vereeniging en Vanderbijlpark.
Met gebruikmaking van luidspre
kerauto's verzekerden zij de ne
gers die het werk willen hervat-
schoten en 182 gewond. Dinsdag
zijn vier gewonden overleden,
zodat het aantal doden 71 is.
In Langa heeft de politie dins
dag weer van de vuurwapens
gebruik gemaakt. Er vielen drie
gewonden. Verder is het overal
betrekkelijk rustig geweest.
In Johannesburg, Kaapstad en
Fretoria zijn dinsdag 150 negers
politiebureaus binnengelopen zon
der pas. Zij wilden gearresteerd
worden.
In Kaapstad is 60 tot 80 pro
cent van de negers dinsdag niet
aan het werk gegaan. Het schijnt
dat men de stakingsactie wil
voortzetten zolang het dragen
van een pas verplicht is
De bisschop van Johannesburg,
Ambrose Reeves, heeft om een
gerechtelijk onderzoek naar ae
schietpartij in Sharpeville ge
vraagd. „Het wordt tijd dat ieder
een met enig menselijk gevoel
eis* dat de tactiek van de politie
bij het onderdrukken van relle
tjes wordt gewijzigd", zei hij.
De Indische minister-presi
dent. Nehroe, heeft woensdag
in het Indische parlement ge
zegd dat de schietpartij in
Sharpeville een voorspel is van
een toekomstig conflict.
Nehroe zei het doden op grote
schaa! in Zuid-Afrika zeer te
betreuren. Honderden miljoe
nen mensen in Azië en Afrika
kunnen nooit do geest van ras-
sensuperioriteit en rassenschei
ding aanvaarden die schuil gaat
achter de schietpartij van Shar
peville.
Het schijnt wel of de mens
heid aan het begin staat van
ernstiger gebeurtenisen, al zul-
i len die niet in de onmiddellijke
toekomst plaats vinden. Er kan
niets ernstigere in de wereld
gebeuren clr.n G rootscheepse
rassenstrijd, aldus Nehroe.
ten, dat de politiebescherming Premier Verwoerd legde de
voldoende is om hen daartoe in verklaring in het parlement af.
de gelegenheid te stellen. De twee commissies zullen,
Een fabrieksdirecteur heeft naar hij zei, elk één lid tellen,
woensdag gezegd dat zijn vijf- namelijk een raadsheer van het
honderd Afrikaanse arbeiders hooggerechtshof. Eén zal een on-
sedert maandag niet op het werk i derzoek instellen naar de gebeur-
De voorzitter en de secretaris
van het Pan-Afrikaanse con
gres, Sobukwe en Leballa, en
elf andere Afrikanen zijn gis
teren te Johannesburg voor de
rechter geleid op beschuldiging
van opruiing.
De openbare aanklager, Ro-
ninson, verzocht de rechter, De
Vos, de mannen tot zaterdag in
voorlopige hechtenis te laten
blijven.
Sobukwe verzocht „namens
zijn collega's" om toestemming
tot het bijwonen van de begra
fenis van de mensen die te Ver
eeniging zijn doodgeschoten.
De Vos zei dat hij geen last
kon geven hen naar de begrafe
nis te laten overbrengen.
Esn rechtbank te Durban in
Zuid-Afrika heeft woensdag
een achttienjarige neger tot
drie slagen met, een lichte stok
veroordeeld omdat hij geen
persoonsbewijs had getoond
toen hij hiertoe werd gesom
meerd.
Negen leden van het Pan-
Afrikaanse congres werden ver
oordeeld tot een boete van vijf
tig gulden of 21 dagen gevan
genisstraf. De boeten zijn niet
betaald.
De voorzitter en de secretaris
van de Nederlandse Christe
lijke Aannemers- ,en Bouwvak
patroonsbond hebben gister
middag tijdens een buitenge
wone algemene ledenvergade
ring van de N.C.A.B. in Utrecht
de opdracht gekregen, de nieu
we C.A.O. voor het bouwbe
drijf zo spoedig mogelijk te on
dertekenen. In afwachting van
de beslissing der algemene ver
gadering is op het bondsbureau
al een circulaire voorbereid,
waarin de lonen worden ver
meld die de aannemers en bou
wers a.s. zaterdag met terug
werkende kracht tot 1 maart
j.l. zullen moeten betalen.
In Bolivië is een regeringscri
sis ontstaan door het aftreden
van ministers van Arbeid en
Landbouw en van het hoofd van
het lichaam dat de genationali
seerde mijnen beheert. Laatstge
noemde heeft de rang van minis
ter. Officieel is er geen reden
genoemd voor het aftreden,
maar volgens geruchten zouden
de afgetredenen bevel gegeven
hebben om voertuigen aan te
houden, waarin zich de kandi
daat van de regeringspartij voor
het presidentschap, Guevara
Arze, en zijn gezelschap bevon
den, die zich naar de nationale
conventie van de partij te Oruro
begaven. Maandag werd gemeld,
dat militairen het vuur hadden
geopend op bussen die congres
gangers vervoerden; twee van
hen werden gewond.
zijn gekomen. „Wij weten dat zij
worden bedreigd", zei hij.
Kolonel Lemmer zei dat wan
neer er op fabrieken bedreigin
gen aan het adres van het perso
neel worden geuit, de directies
zich onverwijld met de politie in
verbinding stellen. Hun arbeiders
zullen dan de noodzakelijke be
scherming krijgen.
Officieel is dinsdagavond in
Kaapstad meegedeeld, dat er bij
de onlusten van maandag in de
omgeving van Johannesburg en
Kaapstad 67 negers zijn dor.dge-
tenissen te Langa en de ander
naar die te Sharpeville en andere
plaatsen in Transvaal.
De kwestie van de benoeming
van een gerechtelijke commissie
voor een algemener onderzoek
van de incidenten is in studie,
aldus Verwoerd.
Een dergelijk onderzoek is in
gesteld naar de wanordelijkheden
van vorig jaar december te
Windhoek waarbij twaalf men
sen zijn omgekomen. Dit onder
zoek werd verricht door de
raadsheer Hall.
Zuid-Afrika heeft woensdag
officieel zijn bezorgdheid geuit
over de verklaring van het
Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken over de
onlusten in Zuid-Afrika.
Het „state department" deed
dinsdag de ongebruikelijke stap
een verklaring uit te geven
waarin gezegd werd dat de V.S.
geweld in elke vorm betreuren
en hopen dat de naturellen in
Zuid-Afrika in staat zullen zijn
met vreedzame middelen ge
noegdoening te krijgen voor
rechtmatige grieven.
Het bureau van de Zuidafri
kaanse minister van Buiten
landse Zaken, Eric H. Low, ver
klaarde woensdag dat de mi
nister gemachtigd was de
Amerikaanse ambassadeur, Phi
lip Crowe, te ontbieden. Minis
ter Louw vestigde de aandacht
van de ambassadeur op de be
richten over een tevoren opge
stelde verklaring, die dinsdag
door een vertegenwoordiger van
het „state department" op een
persconferentie werd voorgele
den. Deze berichten werden
later bevestigd door een bood
schap van de Zuidafrikaanse
ambassadeur in Washington.
De minister vees er op dat
hij, door deze kwestie met de
ambassadeur Op te nemen, de
Amerikaanse regering niet het
recht geeft zich te bemoeien
met de binnenlandse aange
legenheden van Zuid-Afrika
zoals cle regering van de unie
zich niet bemoeit met onlusten
of rassenmoeilijkheden in an
dere landen.
De regering van de Unie achtte
het echter noodzakelijk haar
bezorgdheid te uiten over het
feit dat het „state department"
machtiging gaf tot de verkla
ring aan de pers zonder zich
eerst op de hoogte te stellen
van de volledige feiten (die een
onderwerp waren van een ge
rechtelijk onderzoek) over de
aanvallen van vele duizenden
Bantoes op een kleine politie
macht aan wie de taak was
toevertrouwd recht en orde te
handhaven.
Een poging van de Amerika
nen om woensdag een satelliet
in een baan om de aarde te
brengen, is mislukt doordat de
derde trap van de raket zich
niet losmaakte van de tweede.
De satelliet, die de naam „Ex
plorer 8" zou hebben gekregen,
was van de basis te Kaap Ca
naveral in Florida gelanceerd.
Men had met behulp van de
kunstmaan de tot dusver gron
digste studie van de dodelijke
stralingsgordels rondom de
aarde willen maken.
Premier Chroesjtsjef van de
Sowjet-Unie is woensdagmorgen
op het vliegveld Orly bij Parijs
aangekomen voor een officieel
bezoek van 12 dagen aan Frank
rijk.
Hij werd op het vliegveld be
groet door president De Gaulle
en de leden van het Franse kabi
net.
Chroesjtsjef zwaaide met zijn
hoed toen hij uit het vliegtuig,
een Iljoesjin, stapte.
Daarna werd en het Russische
en het Franse volkslied gespeeld.
Nadat de leden van het Franse
kabinet en de premiers van de
landen van de Franse gemeen
schap aan de Russische premier
waren voorgesteld, sprak De
Gaulle een woord van welkom.
De generaal noemde Chroesjt
sjef de vertegenwoordiger van
„een volk waarvan de wereld
vrede voor e
hangt".
Chroesjtsjef, die zijn bril op-
zette om zijn op schrift gesteld
'antwoord te lezen, dankte De
Gaulle voor diens uitnodiging. Hij
zei voorts dat het Russische volk
generaal De Gaulle eert als de j
man, „die zijn hoofd' niet gebo- j
gen heeft" in de jaren van de be
zetting. Ik hoop dat onze be
sprekingen zullen leiden tot een
beter begrip tussen het Russisch
en Franse volk. aldus Chroesjt
sjef.
Hierna reden de Russische pre
mier en De Gaulle onder begelei
ding van motorpolitie naar het
gastenverblijf van het Franse
ministerie van Buitenlandse Za
ken, waar Chroesjtsjef zijn intrek
zal nemen.
Een 10.000 mensen stonden
langs de weg bij de Porte d'Or-
leans, waar de stoet het centrum
van Parys binnenreed. Vanaf dit
punt werd langzamer gereden.
Hier voegde zich ook een groep
ruiters van de Republikeinse
Garde bij de stoet.
Chroesjtsjef zwaaide met zijn
hoed naar de mensen langs de
weg. Hier en daar werd met
Franse en Russische vlaggetjes
gezwaaid. Soms hoorde men
„Leve Chroesjtsjef" roepen.
Na een korte rust begaven de
Chroesjtsjefs zich per auto naar
het Elysée, de ambtswoning van
de Franse president. Verscheide
ne duizenden nieuwsgierigen had
den zich vóór het paleis aan de
Quai d'Orsay verzameld. Zij
juichten en zwaaiden met Franse
en Russische vlaggetjes toen de
Russische regeringsleider naar
buiten kwam. Ook onderweg in
het centrum van de hoofdstad
toonden de Parijzenaars veel be
langstelling voor de Russische
gasten.
In de ambtswoning van het
groot deel af- Franse staatshoofd bood Chroesj
tsjef zijn gastheer modellen aan
van de Russische maanraket
Loenik en van de laatste Spoet
nik. Dit laatste model was uitge
voerd in wit goud op een kristal
len voet.
Advertentie)
Het was een groot
moment voor prinses
Anne, toen zij voor de
eerste keer haar broer
tje mocht vasthouden.
Omdat DELFRITE een vet is van speciale samenstelling,
kunt U het tot zeer hoge temperaturen verhitten.
DELFRITE is daardoor een ideaal frituurvet,
dat niet spat, niet schuimt, niet walmt!
Ook niet bij bakken en braden van vis en vlees. Want
ook daarvoor is DELFRITE bij uitstek geschikt.
U maakt er méér van met CAIVÊ
CDE 1.112.100
Op donderdag 31 maart zal
's morgens van half tien tot elf
uur in Nederland het Italiaanse
televisieprogramma van het
openbaar consistorie in de St.
Pieterskerk in Rome. in welke
consistorie de rode hoeden aan
de nieuw benoemde kardinalen
onder wie mgr. dr. B. Al
frink werden uitgereikt, op
het beeldscherm worden ge
bracht.
Koningin Elizabeth heeft het
koninklijk jacht „Britannia"
ter beschikking van haar zus
ter prinses Margaret gesteld
voor haar huwelijksreis met
Antony Armstrong-Jones.
De perschef van de konin
gin-moeder en prinses Marga
ret, die dit meedeelde, zei dat
de bijzonderheden van de reis
nog niet bekend zijn. Dit was
een zaak van- de prinses en
haar verloofde.
Naar wij vernemen hebben de
besprekingen tussen Westduitse
en Nederlandse militaire auto
riteiten ever de opslag van mi
litaire voorraden op eikaars
grondgebied ten behoeve van
de gezamenlijke NATO-verdedi-
ging, thans tot overeenstem
ming geleid.
Voor wat het beheer van de
opslag betreft is overeengeko
men, dat in beginsel de Duitse
opslag in Nederland onder een
Duitse beheerder zal staan,
doch overigens Nederlands per
soneel daarbij werkzaam zal
zijn. Vanzelfsprekend zullen bij
het beheer de Nederlandse wet
ten en voorschriften in acht
worden genomen.
Voor de Nederlandse opslag
in West-Duitsland zal een over
eenkomstige regeling gelden.
Premier Chroesjtsjef zwaait
zijn hoed, ten afscheid bij dijn
vertrek naar Parijs op het vlieg
veld bij Moskou.
Na de luch begaven Chroesjts
jef en De Gaulle zich naar de
Are de Triomphe, waar de Sow-
jet-leider een boeket rozen op 't
graf van de onbekende soldaat
legde en het gulden boek teken
de.
Bij de Are de Triomphe deed
zich een klein incident voor. Toen
uit de menigte „Nikita, Nikita.
vrede, vrede" werd geroepen,
antwoordden anderen met
„Zwijg". Op enkele plaatsen in de
menigte geraakten mensen
slaags, maar de politie herstelde
de orde snel.
In het fort Mont Valerien aan
de rand van Parijs, waar in de
oorlog 4.500 Franse verzetslieden
zijn gefusileerd en vijftien in een
crypt zijn bijgezet, heeft Chroesj
tsjef met oud-strijders gespro
ken van wie één hem de geschie
denis van de plaats vertelde. De
Russische premier legde een gro
te krans tegen een muur en daal
de, na korte tijd stilte in acht te
hebben genomen, in de crypt af.
Volgens een verslaggever van de
televisie was de Russische pre
mier zichtbaar ontroerd, toen hij
weer buiten kwam.
Na het bezoek aan Mont Vale
rien waar hij bij zijn vertrek har
telijk werd toegejuicht, keerde de
Russische regeringsleider naar 't
gastenverblijf van het ministerie
van Buitenlandse Zaken terug.
Op zijn reis naar Frankrijk
heeft de Russische premier
Chroesjtsjef toen zijn toestel
boven Nederland vloog een tele
gram van goede wensen ge
stuurd aan de minister-presi
dent, prof. dr. J. E. de Quay.
Voorts sprak de Russische pre
mier in zijn telegram wensen
voor het welzijn van het Neder
landse volk uit.
Daar Sowjet-vliegtuigen niet
over West-Duitsland mogen vlie
gen, ging de route van de heer
Chroesjtsjef via Kopenhagen
over Denemarken, Nederland,
België zonder tussenlandingen
naar Parijs. Hij is dus ons hele
land overgevlogen. Zoals bekend
loopt de KLM-verbinding met
Moskou over Warschau.
(Adv.)
Plak gemakkelijker!
Een krachtig hogedrukgebied,
dat zich uitstrekt van Scandina
vië tot Midden-Rusland, bepaalt
nog steeds het weer in West-
Europa.
Oostelijke winden voeren dro
ge continentale iuchl aan, waar
in de temperaturen overdag ten
gevolge van de zonnestraling op
de meeste plaatsen boven fle 15
graden zullen oplopen.
Een uitzondering hierop vor
men het Waddengebied en de
kop van Noord-Hoiland waar de
lucht over het nog koude water
van de Waddenzee aangevoerd
wordt.
Vandaag zal het dus opnieuw
een droge en zonnige dag zijn. De
winden zullen matig en lijdelijk
vrij krachtig zijn.
medegedeeld door het K. N. M. I.
Ie De Bilt, geldig van donderdag
ochtend tot donderdagavond.
Aanhoudend zonnig.
Droog en zonnig weer met op
nieuw iets hogere temperaturen.
Zwakke tot matige, in de mid
dag tijdelijk vrij krachtige oos
telijke wind.
VRIJDAG 25 MAART
Breskens
Terneuzen
Hanswee rt
Walsoorden
v.m.
0.26
1.01
1.41
1.51
n.m.
12.57
1.32
2.12
2.22
ZON
MAAN
op
onder
op
onder
Mrt.
24
6.34
19.00
5.15
15.50
25
6.32
19.01
5.45
17.04
26
6.30
19.03
6.12
18.15
27
6.27
19.05
6.38
19.26
28
6.25
19.06
7.04
20.34