Interview met Dr. Van Royen
De toestand in [het Bantamse
enl Midden-Java
De beschuldiging
tegen Kardinaal Mindszenty
Verhoging
brandstoffenprijzen
Reacties op de
overeenkomst over het Ruhr-gebied
Persconferentie van Lovett
over het Noord-Atlantisch pact
VRIJDAG 31 DECEMBER 1948.
Nieuwjaarsreceptie in Paleis
op de Dam
K. L. M.-Slconsteilation" te
Basra naar Nederland temp
Minister-President
vermoedelijk Maandag a. s.
naar Indonesië
Vertrek
troepentrsnsportschepen
uit Indonesië
Demonstraties
tegen Nederlanders
Zeppelin*;
voor de luctitbrup 0
Bedell Smith over Stalin
Eis van Britse spoormannen
Verklaring
van „wereldburger no. 1"
Atomlsche drijfkracht voor
schepen
De op de Noordzee vergare
vissersboot
Overzicht toestandlndoneslë
De strijd in China
Australische persstemmen
over houding Australië^'
Bespreking Westelijke
Mogendheden
Frankering bij Abonnement: Terneir/.en
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K. N.
M. I. te De Bilt, geldig tot
Vrijdagavond
Weinig verandering in temp.
Geleidelijk weer tot krachtig
toenemende wind uit W. rich
tingen. Zwaar bewolkt met
later enkele opklaringen. Tij
delijk regen of sneeuw, hier
en daar in de vorm van bui
en. Weinig verandering In
temperatuur.
Onder Redactionele leiding
van P. L. D. J. van Oeveren
Redactie-adres:
Noordstr. 55-57, Terneuzen
Tel. 2510 - Na 6 uur 2073.
Hoofdagentschap voor
West Zeeuwsch-Vlaanderen
Willemsweg 83, Schoondtjke
Telefoon 49.
Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks
VRIJE
4e Jaargang No. 1002-
Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen
A dvertentleprijs
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 4 uur
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 ct.; iedere
regel meer 12 cent. Ver-1
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
ZON EN MAAN
Jan.
Opk.
Ond.
Opk.
Ond.'
1949
Zon
Maan
1
8.48
16.39
10.49
18.31
2
8.48
1 .40
11 11
19.46
3
8.48
16.41
11.27
21.—
4
8.48
16.42
11.40
22.12
5
8.48
16.43
11.50
23.22
6
8 48
16.44
12.00
7
8.47
16.46
12.10
0.31
8
8.46
16.47
12.21
1.42
9
8.46
16.49
12.34
2.55
„Ik geloof dat de laatste zit
ting van de Veiligheidsraad be
wezen heeft, dat het Nederlandse
standpunt in de Indonesische
kwestie met grotere belangstel
ling bezien wordt" zo verklaarde
het waarnemend hoofd van de
Nederlandse delegatie te Parijs
Dr. J. H. van Royen, kort na af
loop van de behandeling te Parijs
H. M. de Koningin en Z. K. H.
Prins Bemhard zullen op Maan
dag 3 Januari a s., des ochtends
om elf uur, in het Koninklijk
Palels te Amsterdam een Nieuw
jaarsreceptie houden voor de
leden van het corps diplomatique.
Naar wij vernemen heeft de
regering van Irak aan gezagvoer
der Vickerstaff van de te Basra
opgehouden K.L..M.-,,Constella
tion" PH-TEP doen weten, dat
iit toestel naar Nederland moet
terugkeren.
^Dientengevolge zal de PH-TEP
uit Basra vertrekken en vla Cairo
naar Schiphol vliegen, waar het
toestel heden in de loop van de
dag wordt verwacht.
Zoals bekend, is deze „Constel
lation" vorige week Woensdag
'a avonds van Schiphol naar Ba
tavia vertrokken met twintig vol
wassenen, zestien (kinderen en
achttien babies aan boord. Deze
vlucht werd gedaan in het kader
van de gezinshereniging. Vorige
week Donderdag landde het toe
stel in Basra, waar in verband
saet de militaire actie, geen ver
gunning werd verleend de tocht
voort te zetten. Alle passagiers
hebben sindsdien in een hotel te
Basra vertoefd.
De volwassenen aan boord
echtgenoten van reeds enige tijd
in Indonesië verblijvende Neder
landers, hebben voor hun vertrek
uit Nederland woningen verlaten
«n huisraad verzonden of ver
kocht. Zij aanvaarden gedwongen
de terugreis met zeer gemengde
gevoelens.
van het geschil tussen Nederland
en de Republiek aan de corres
pondent van het A.N.P.
Gevraagd naar zijn indruk var
de zesdaagse discussie door de
Raad aan Indonesië gewijd, zeide
Dr. Van Royen: „De feiten spre
ken eigenlijk voor zichzelf en ik
heb daaraan weinig toe te voe
gen. De Raad heeft een aantal
resoluties behandeld, die voor
Nederland zeer ongunstig waren
De discussies hebben ook weer
opnieuw aangetoond, dat in het
algemeen een grote mate var
wanbegrip en onbegrip voor dr
Nederlandse houding bestaat. Er
zijn vele harde woorden aan ons
adres gericht, doch wanneer we
na dit alles het resultaat zien
waartoe de behandelire geleid
heeft, dan geloof ik dat dit slech
ter had kunnen uitvallen". Dr
Van Royen was teleurgesteld
over het feit, dat de eerste Ne
derlandse verklaring door de
meeste leden van de Raad met
vooroordeel was opgevat. Hii
hoopte evenwel, dat dit vooroor
deel zcu verdwijnen nu verschil
lende leden van de Raad in het
laatste stadium een grotere be
reidheid hadden getoond van het
Nederlandse standpunt kennis te
nemen.
„Hoe de instelling van de Raad
tegenover het probleem en in het
hijzonder tegenover het Neder
landse standpunt zich thans zal
ontwikkelen hangt af van de ver
dere ioop der gebeurtenissen",
eide Dr. Van Royen.
„De tijd, die thans zal verstrij
ken voordat de Veiligheidsraad
in Lake Success opnieuw bijeen
komt om over de zaak te beraad
slagen, geeft de leden de gelegen
heid zich van de werkelijke gang
van zaken in Indonesië en yan de
werkelijke bedoelingen van Ne
derland, zoals die nu kunnen blij
ken, een juist inzicht te vormen.
Mcigelijk kan deze tijd er dus toe
bijdragen de standpunten van de
verschillende delegaties te wijzi
gen. Ik hoop, dat de ontwikkeling
van de gebeurtenissen in de ko
mende week tot gevolg zal heb-
'ii. dat in Lake Success een
beter begrip yoor het Nederland
se standpunt zal blijken dan te
Parijs".
Dr. Van Royen, dl® liet Neder
landse standpunt in de Raad ver
tolkt heeft op een wijze, die in
slle kringen grote waardering
heeft gevonden, zou gisteren naar
Nederland vertrekken. Hij hoopt
twee dagen in het vaderland te
verblijven vooraleer hij naar
New York zal vertrekken om
daar bij de hervatting der zittin
gen van de Raad opnieuw Neder
land te vertegenwoordigen.
Het vertrek van Minister-Pre
sident Dr. W. Drees naar Indo
nesië zal vermoedelijk worden be
paald op Maandagavond 3 Jan.
Hoelang de Minister-President in
Indonesië zal vertoeven is niet te
voren te bepalen. Tijdeiis zijn af
wezigheid zal Minister Van
Maarseveen als Minister-iPresi-
dent optreden.
Naar wij voorts vernemen ligt
het in de bedoeling, dat de Mi
nister-President zal vergezeld
worden door de heren Mr. Blom
en Mr. De Pont als adviseurs.
Na de berichten over de grote
steden komen thans ook gegevens
binnen over de andere onder Ne
derlandse controle gebrachte ge
bieden.
Aneta had een onderhoud met
de gouverneur van Batavia, Hil-
man Djajadinlngrat, die van 1935
tot 1946 regent is geweest van
^r-rans-. Na dé bezetting van
Bantam heeft hij een kort bezoek
gebracht aan zijn vroegere stand
plaats. Hilman Djajadiningrat
zeide, dat zijn voornaamste in
drukken uit het Ban+amse waren
de grote verwan -lozing in de ste
den en dorpen, de zorgwekkende
Naar het A.N P. van het direc
toraat verkeer van de Generale
Staf verneemt, zullen troepen
transportschepen ondanks de po
litiële actie uit Indonesië bljjven
vertrekken.
Het troepentransportsohip „Wa-
terftian" zal vermoedelijk Januari
a.s. afvaren.
Een Donderdag te Colombo op
Ceylon gehouden massa-vergade-
i'ne- heeft er hij de regering van
Ceylon op aangedrongen de han
dels- en diplomatieke betrekkin
gen met de Nederlandse regering
terstond af te breken en aan de
andere Oostelijke landen voor te
stellen over te gaan tot een ge
zamenlijke en effectieve econo
mische boycott van Nederland en
Nederlands Indones'ë.
De vergadering deed op de ar
beiders van Ceylon en andere
landen een beroep alle schepen
e« vliegtuigen, die voorraden of
wapenen naar de Nederlanders in
Indonesië brengen, te boycotten.
De vergadering was belegd on
éer auspiciën van het Indische
tongres van Ceylon, de com1! u-
■istische parttj, de Trotskyistische
en de Leninistisch-bolsjewistlsche
pertij.
Het hoofdbestuur van het pro
vinciaal congres der studenten
van New Delhi heeft een motie
aangenomen waarin aan de Indi
sche regering wordt verzocht „de
Nederlandse ambassade en de
«onsulaten In India te sluiten" en
waarin wordt geprotesteerd tegen
«Ee aanhouding van studenten die
a.m. te Bombay en New-Delhi
bebben gedemonstreerd tegen de
Nederlandse actie.
Dr. Hugo Eckener, de 80-
jarige Duitse Zeppelinhouwer,
heeft aan Reuter verklaard, dat
men in de Verenigde Staten plan
nen onderhanden heeft voor de
bouw van Zeppelins ten behoeve
van de luchtbrug naar Berlijn
Een vijfentwintigtal van deze
Zeppelins zou het huidige lucht-
bmgtransport kunnen verzorgen.
De Amerikaanse ambassadeur
bij het Kremlin, Generaal Walter
Bedell Smitb, vertelde Woensdag
avond tijdens een concert te Bur-
tonwood aan Amerikaanse solda
ten dat Stalin „een charmante
persoonlijkheid" kon zijn, wan
neer hij dat verkoos, doch dat hy
ook zeer ruw kon optreden, in
dien hem dat wenselijk voor
kwam. Bedell Smith voegde
bi eraan toe, dat Stalin altijd „cor
rect en hoffelijk" was geweest,
wanneer hii hem bezocht. Drie
maanden geleden zag Stalin er
„uitstekend" uit.
Generaal Bedell Smith bevindt
rich op weg van Moskcu naar de
Verenigde Staten. Te Moskou
hebben berichten de ronde ge
daan, inhoudende, dat de ambas
sadeur mogelijk, na ziin teruw
keer in de Verenigde Staten, z®
aftreden; zijn gezondheid is ree ai
gedurende enige tijd slecht.
Verder verklaarde hi], dat hi
na een verblijf van biina drie jaar
In Moskou „geen onaangename
tijd" heeft gehad. Maar hl] zeide
ie voorkeur te geven aan het
vervullen van een andere opa
iracht.
De primaat van België, Kardi
naal Vn Roey en de Belgische,
Katholieke Bisschoppen hebben
Woensdag aan de Paus een
„plechtig protest" gezonden tegen
de afschuwelijke schending van
de menselijke vrijheid en waardig
heid", welke door de Hongaarse
regering met de arrestatie van
Kardinaal Mindszenty Is begaan.
Een woordvoerder van Kardi
naal Van Roey verklaarde Woens-
dg dat de bewering in het Dins
dag dat de bewering in het Dins-
communluqé, inhoudende dat
Kardinaal Van Roey sinds 1946
cis „bemiddelaar" tussen Kardi
naal Mindszenty en beweerde
Hongaarse koningsgezinde sa
menzweerders zou zijn opgetre
den, zelfs geen ontkenning waard,
is. Aangaande het contact, dat
tussen de Belgische en Hongaar
se primaten had bestaan, ver
klaarde deze woordvoerder, dat
dit betrekking heeft gehad op
bezoeken van goepen Hongaa.'sê
hinderen aan België, welüe na de
oorlog, op uitnodiging en ais
gasten van een Katholieke orga
nisatie ter bevordering van het
openbaar welzijn, hebben plaats
gevonden; Kardinaal Van Roey
was op geheel normale wijze be
schermheer yan deze organisatie.
De woordvoerder voegde hier
aan toe, dat een tweede gelegen
heid, waarbij Kardinaal Van Roey
contact onderhield met Kardinaal
Mindszenty, zich voordeed hij het
zenden van pakketten met kleren
aan behoeftige Hongaren.
De Hongaarse staatssecretaris
Lcsenczi heeft aan de pers een
verklaring afgelegd In verband
net de zaak-Mindszenty.
De staatssecretaris verklaarde,
dat de Kardinaal steeds een der
warmste aanhangers van admir
Horthy en van het fascisme Is
geweest. Ter staving van zijn ver
klaringen haalde hij een preek
aan, door de Kardinaal in '20 ge
houden en waarin hij o.m. vër-
klaard zou hebben:
„Men moet de communisten
en tie sociaal-democraten uitroeien
en ze bij de politie melden". In
1930, zo gaat Losenczi verder,
egende hij in het station van
7slsegerazag „benden in lompen
gehulde fascistische terroristen"
en een weinig later vekondlgde
hij, dat de Katholieke kerk geen
tegenstander van de „pijlkrulsen"
en de nai's Is.
In verband met de aanhouding
van Mgr. Mindszenty einde 1944
°uf Losencxi de volgende versie:
■noen de Kardinaal-, die destijds
Bisschop van Vesprem was, wei
gerde zijn paleis door een bende
van de „pijlkruisen" te laten be
zetten en weigerde hun een voor
raad van duizend kisten met kle
dingstukken te geven, werd hö in
de gevangenis geworpen. Ziin
aanhouding geschiedde geenszins
em politieke 'of ideologische rede
nen.
In verhand met de monarchis
tische activiteit van de primaat
maakte de staatssecretaris gewag
van pogingen van de Kardinaal
m in contact te komen met OUo
-on Habsbun?. eerst door bemid
deling van Graaf Palavirim en
'iter door d'e van de Belgisch»
kardinaal Van Roev. On 31
December 1945 schreef hii aan
president Tildv: „Tk protegeer
tegen het ontwerp tot instelling
van een republiek in ons du:z®nd-
iarig komnkr"!:" en daws na de
proclamatie hiervan stichtte hij
het verbond der Katholieke vol
ken, dat de kern van een royalis
tische party moest vormen.
De staatssecretaris verklaarde
verder, dat Mgr. Mindszenty. on
der voorwendsel van het bijwo
ner van bet internationaal
Mariaal congres, op 10 Juni 1947
te Ottawa ex-koningin Z-ita heeft
ontmoet, op 21 Juni, nabij Chica
go, ex-koning Otto en Tibor
Eckhardt. De primaat zo zei hij,
V/enste de Amerikaanse bezetting
van Hongarije, dat hy in een
tweede monarchistisch Grieken
land wilde veranderen-.
Om te beletten, dat de kroon
van de heilige Stephanus, die
door leden van de „pijlkruisen"
werd overgebracht, teruggeschon
ken werd aan een „regime, dat
hij verafschuwde", aldus Losen-
czi, „ondernam Mindszenty her
haalde stappen en zond hij Graaf
Czakv naar de Aartsbisschoppen
van Weenen, Munchen en Salz
burg. Deze laatste kwam schrif
telijk tussenbeide bij Kardinaal
Spellman en- vervolgens bij de
voormalige regent Horthy. die
toen naar de Paus schreef. De
primaat ontving tenslotte een
antwoord, dat voorkomt in het
dossier van een hoge ambtenaar
bij het Vaticaan, de prelaat Mo-
nitni, waarbij de Kardinaal de
steun van de Heilige Vader was
toegezegd.
Verder, aldus de staatssecreta
ris, legde Mgr. Mindszenty deze
zaak voor aan de gezant van een
grote Westerse mogendheid te
Boedapest, die op zijn beurt op
12 September 1947 een gunstig
antwoord ver
Het orgaan van de Hongaarse
Arbeiderspartij ..Szabad Nep"
heeft Donder Jag bekend gemaakt,
dat binnenkort verdere beschul
digingen tegen kardinaal Minds
zenty en de anderen, die met hem
gearresteerd zijn. zullen worden
gepubliceerd.
Volgens het blad zullen deze
nieuwe beschuldigingen „de af
schuw van het volk en de maat
regelen van de regering nog meer
rechtvaardigen".
Het blad verklaart, dat de kar
dinaal er niet op gerekend had,
dat de arch'even,' die hij onder de
vloer van zijn kelder had verbor
gen, zouden worden, gevonden.
Reuter meldt uit Wenen, dat
Kardinaal Innitzer, de Aartsbis
schop van Wenen, heeft ontkend,
dat hij directe of indirecte Be
trekkingen met kardinaal Minds
zenty heeft onderhouden.
De Britse Minister van Arbeid,
heeft Woensdagavond een offi
ciële kennisgeving van de natio
nale unie van spoormannen, die
dreigen met een staking ter on
dersteuning van eisen om loons
verhoging, betreffende hun aan-
sTT-aken op een algemene loons
verhoging van twaalf shilling-
sixpence per week.
Er moet nu een termijn van 21
dagen verlopen voordat de spoor
mannen wettig een staking kun
nen uitroepen. De unie telt
460.000 leden.
NED. CENTRALE VERENIGING
BESTRIJDING T.B.C.
H.M. Koningin Juliana heeft
het beschermvrouwschap aan
vaard van de Ned. Centrale Ver-
en!<iri'-g tot bestrijding der tuber
culose.
Garrv Dav;s ..wereldburger no
1", beeft te Parhs verklaard, dat
hij door middel van een interna
tionaal register van wereldbur
gers allen dl" daarvoor in aan
merking wensen te komen in d®
gelegenheid zal stellen zich ais
wereldburger te laten inschrijven.
Elke ingeschrevene zal een iden
titeitskaart ontvangen, die „het
symbool is van ziin wens re leven
:u vr:'he;d en re^htviarditrheid In
een werelddemocratie". Elke we
reldburger gaat de verbintenis
aan deel te nemen aan een nief~
""cieD vèrkierirr. die in 1951
zal worden gehouden en waarbij
de vertegenwoordigers in een
-onstituerende wereidvergadering
zullen worden aangewezen.
Davis besloot aldus: ..Ik doe
oen beroep op allen, die geen oor
log willen, wereldtureers willen
worden en leven ên welvaart ver
kiezen boven dood en hongersnood
in hun souverein.e natie. Ik ver
zoek hun mij schriftelijk hun wfs
+e kennen te gieven. als wereld
burger te word°n ino-eschrouen
-odra het desbetreffende register
daartoe open staat."
De Amerikaanse commissie voor
de atoomenergie heeft opdracht
gegeven tot constructie van een
xoerimentele até-mma chine voor
het aandrijven Van oorlogssche
pen. Deze machine zal gebouwd
v/orden door de „Westinghouse
1 Aetrïc Ooi-por. aion" te Pitts
burgh.
Volgens deskundigen zal de
toepassing van een dergelijke
af com machine een besparing op
leveren van duizenden tonnen aan
plaatsruimte in de schepen, welke
anders ingenomen zou worden
door ketels, machinerieën en
brandstof. In de plaats hiervan
zou nu zwaardere bewapening
aangebracht kunnen worden.
Volgens de leider van de afde
ling atoomkracht van de ..Wes
tinghouse" zou het werk aan d®
machine ln de komende maanden
begonnen worden doch twee k zes
iaar kunnen duren. .Wij probe
ren scheepsmachines te bouwen,
die met uranium „gestookt" wor
den in plaats v®n met steenkool
of olie", zeide hij.
Voigens een bericht van N.T.B
bleek de naam van de vissersboot,
waarvan eerder gemeld werd
dat zij op de Noordzee in nood
verkeerde, niet „Frank" te zijn
doch „Crantz". Het is een Duit
se trawler, die bjj Hornelen aan
de Westkust van Noorwegen aan
de grond was gelopen en later
zonk. De bemanning van 17 kop
pen, allen Duitsers, is door een
Noorse reddingboot aan land ge
bracht. Sommige leden van de
bemanning zijn er zeer slecht aan
toe. Eén van hen, die longont
steking heeft, is in het zieken
huis opgenomen.
De kapitein van de boot ver
klaarde, dat hij gevreesd had, dat
niemand zich iets aan zijn beman
ning gelegen zou laten liggen
omdat zij Duitsers waren.
In de regeringsverklaring over
lonen en prijzen van October j.l.
heeft de regering medegedeeld,
dat in verband met de beëindi-
tluK Ut. subsidiëring van de ko
len, de prijezen van de meeste
brandstoffen zouden moeten wor
den verhoogd.
Aan dit voornemen wordt uit
voering gegeven met ingang van
1 Januari 1949, waardoor, zoals
in de regeringsverklaring werd
aangekondigd, de prijs voor an-
thraciet zal stijgen met 60 cent
per hl.
Eierkolen blijven gelijk in prijs.
De prijs van gas-cokes, voor zo
ver betreft kleine huisbrandleve-
ringen, zal met 25 cent per hl
worden verhoogd.
In verband met de stijging der
kolenpriiizen zullen de gast.arirven
ln het algemeen met ongeveer 2
cent per m3 worden verhoogd.
Met de verhoging der kosten
van levensonderhoud, welke het
gevolg is van de bovengenoemde
prijsstijgingen, werd hii de bepa
ling vah de loontoeslag van 1
en hij de toekenning van de ver
hoging van de kinderbijslag reke
ning gehouden, aldus deelt het
Ministerie van Economische Za
ken mede.
voedseltoestanden en het uiter
mate correcte optreden van de
Nederlandse troepen.
Hij zeide, dat alle drie regen
ten van het Bantamse teizamen
met de Republikeinse resident
voor de komst van de Nederland
se troepen verdwenen waren, doch
in S-erang toonden de plaatsver
vangend resident en de patik zich
bereid met de Nederlanders samen
te werken.
Onmiddellijk na de bezetting
van Serang j 1. Donderdag werd
rr 's avonds een vergadering met
Republikeinse intellectuëlen ge
bonden, waar zes ambtenaren
verschenen. Nadat Hf man Djaja
diningrat met. verschillende men
sen had gesproken, kwamen op
de tweede vergadering echter
ruim 60 Republikeinse intellec
tuëlen opdagen, die- bereid waren
tot. samenwerking met het nieuwe
gezag.
Uit Midden-Java komen van
de correspondent van Aneta te
.Semarang berichten binnen,
waaruit blijkt dat met spoed
levensmiddelen en medicijnen zul
len worden aangevoerd in ver
band met de slechte gezond
heidstoestand van de bevolkiner, in
het bijzonder te Solo. De patiën
ten van de ziekenhuizen te Solo
verkeren in een deulorabele toe
tend. De eerste drie trucks met
melk. havermouth, conserven en
ritst zijn reeds uit Semarang ver
trokken.
Officieel wordt te Batavia
medegedeeld, dat op Sumatra d»
N-ed rlandse troepen de stad
Djamhi hebben bereikt. In de
stad werd aan de kade van de
rivier de Batanghari de republi
keinse vbegboot RI 005 aange
troffen. De olievelden Badjoe-
bang, Tempino, Mangoendiaja,
Moearatirang, Kloeang en Soen-
geililin in het D jambische werden
voor vernielingen gevrijwaard.
Het vliegveld werd bereikt en in
gebruik genomen.
Van officiële zijde wordt te
Batavia gemeld:
Op 29 December hebben de
Nederlandse troepen de olieter
reinen nabij Djambi veilig ge
steld. De terreinen werden over
het 8lgemeen in onbeschadigde
staat aangetroffen.
Pogingen tot brandstichtir g
resulteerden slechts ln enkele on
belangrijke branden. De tegen
stand was gering.
Op Midden-Java werd de staf
chef van de Siliwangi-divisie.
Daanjahja, die o.m. verantwoor
delijk is voor de infiltratie naar
federaal West-Java, gevangen
genomen. Bij locale zuiverings
acties op Java werden o.m. de
plaatsen Poerwodadi en Djom-
bang bereikt.
Na een oponthoud van 12 uren
wegens een machinedefect is het
Nederlandse motorschip „Oranje"
dat van Amsterdam op weg i3
naar Indonesië, gisteren uit
Southampton naar Indonesië ver
trokken.
De Republikeinse radio, die de
uitzending verzorgt van de Repu
blikeinse noodregering „ergens
op Sumatra" deelde Woensdag
avond mede, dat de Veiligheids
raad „niet in staat was geweest
enige billijke of rechtvaardige be
slissing" inzake het Indonesisch
geschil te nemen.
Dit bericht werd door Republi
keinse luisterdiensten te Singa
pore opgevangen.
Volgens clandestiene radiozen
ders werd gevochten in de omge
ving van Mangoenadaja ln Zuid-
Sumatra en Medan.
Het Republikeinse bureau te
Singapore deelde mede, dat de
AU-India radio, die iedere avond
een Indonesische uitzending over
de wereldgebeurtenissen geeft
thans het geschikte station is
voor Republikeinse luisteraars.
Vertegenwoordigers van de ha
venarbeiders te Kopenhagen heb
ben een resolutie aangenomen,
waarin wordt verzocht het Neder
landse verkeer in Denemarken te
boycotten.
De Premier van Denemarken,
de heer Hedtoft, heeft zijn afkeu
ring betuigd omtrent de inmen
ging van de arbeiders in de aan
gelegenheden van buitenlandse
politiek.
Dr. Randit Oesman, vertegen
woordiger der Republiek in
Australië, heeft te Canberra mee
gedeeld, dat de Republikeinen te
Tjikampek, een be'angrijk spoor
wegknooppunt op W.-Java, brug
gen hebben opgeblazen en treinen
hebben doen ontsporen. Hij voeg
de er aan toe. dat plantages en
fabrieken in brand gestoken of
opgeblaeen waren „overeenkom
stig een verschroeide aarde po
litiek.
Woensdag werd in een hijeen-
komst van 15.000 personen,, die
gehouden werd tot het veroor
delen van de Nederlandse actie in
Indonesië, gevraagd om het ver
breken van de handelsbetrekkin
gen tussen Birma en Nederland.
De bijeenkomst, die was belegd
door de anti-fascistische Peoples
Freedom League, ondersteunde
het besluit van de Birmese rege
ring tot het afsluiten van havens
en vliegvelden voor Nederlandse
schep enen vliegtuigen. De voor
naamste politieke partijen, waar-
Het garnizoen van Tientsin,
meldt, dat het de communisische
troepen aan de Zuidkant van de
stad heeft verdreven, maar dat de
tegenstanders een basis in een
Westelijke voorstad hebben ge
vestigd.
De communisten zouden de
spoorweg tussen Tangtsoen, 30
km ten Zuiden van Tientsin, en
Fangtai, een strategisch knoop
punt juist buiten Peiping, hebben
heropend.
Regerlngsberichten spreken
van ernstige gevechten, met zwa
re verliezen, in een stad halver
wege Tientsin en Tangkoa.
Het nieuwe Chinese kabinet
van Dr. Soen Fo heeft Woensdag
besloten het voorleggen van zyn
program aan de wetgevende Joean
voor onbepaalde tijd uit te stel-
'en, zo werd gisteren gemeld. Dr
Soen was aanvankelijk van plan
heden in het parlement een uit
eenzetting van zijn oolittek te
geven. Voor de beslissing van
het kabinet werd geen reden op
gegeven. Waarnemers zijn van
mening, dat het kabinet eerst het
resultaat wil afwachten van de
conferentie van Tsiiang Kal Sjelt
met zijn militaire leiders.
Een militaire woordvoerder der
regering te Nanking deelde mede,
dat bijna een half millioen man
communistische troepen zich ron
dom Soehsien, 210 km ten Noor
den van Nanking, coneentrere»
voor een aanval op de verdedi
gingslinies van de hoofdstad, die
ieder ogenblik verwacht kan wor
den. Ongeveer 300.000 ma#
regeringstroepen zouden te®
Noorden van de Jangtse hier
tegenover staan. Naar de woord
voerder veder verklaarde concen
treerden twee derden van de com
munistische strijdkrachten 1»
China zich rond Tientsin. Vele
ender ]e Ul-Burma Indian Con- manschappen zouden hierbij aan
gres namen deel aan de bijeen- j de troepenmacht, die Peipmg be
komst. 1 legert, onttrokken worden.
Door de onder Sovjet-Russische
controle staande Berlijnse radio-
omroep werd gemeld, dat de lei
ding van de in de Sovjetzone ze
telende „Duitse Volksraad", mas
savergaderingen heeft uitgeschre
ven om te protesteren tegen de
Puim-overeenkomst en ter ver
sterking van de weerstand tegen
hen, die op sdheuring van Duits
land aansturen" en „oorlogs
ophitsers".
Volgens de Berlijnse radio
omroep noemt een proclamatie
„namens het Duitse volk" d®
overeenkomst „een imperialis
tische, tegen elk internationaal
recht indruisende maatregel."
F.en belangrtilc gede lte van d?
Amerikaanse pers heeft de inter
nationale Ruhrcontrole-overeen-
komst als een welkom compromis
tussen de Amerikaanse en Franse
.".♦andmmten begroet. Deze bla
den schreven echter tevens, dat
het succes van de overeenkomst
afhankelijk is van de bekwaam
heid en bereidwilligheid van de
West-Europese mogendheden om
samen te werken.
I In een hoofdartikel, gepubli
ceerd in de dagbladen van he
Scrip-Howard-Concem, wordt in
herinnering gebracht dat „er na
de eerste wereldoorlog eveneens
overeenkomsten zijn gesloten,
teneinde het misbruiken van de
I industrieën in het Ruhrgebied
voor militaire doeleinden tegen
te gaan, doch dat deze verdragen
spoedig vergeten werden tydens
de wedloop van de Westerse mo
gendheden, om zoveel mogelijk
De pl.verv. Amer. Minister van
Buitenlandse Zaken, Lovett heef
tijdens zijn wekelijkse persconfe
rentie gezegd, dat de onderhande
lingen over het Atlantisch pact
bevredigende vorderingen maken.
I doch heeft geweigerd andere in
lichtingen te verstrekken alvorens
het officiële communiqué daar
over door het departement wordt
uitgegeven.
Lovett zeide, dat de gebeurte
nissen in Indonesië geenszins de
deelneming van Nederland aan dit
pact beïnvloeden. Lovett veroor
deelde ln strenge bewoordingen
de aanhouding van de Hongaarse
Kardinaal Mindszenty. Deze aan
houding, zo zeide Lovett, is het
resultaat van een lange reeks
onderdrukkingsmaatregelen, die
de Hongaarse regering tegen de
burgerlijke, politieke en godsdien
stige vrijheid van het Hongaarse
volk heeft genomen. Lovett ver
klaarde dat hij met verontwaar
diging had vastgesteld, dat die
aanhouding is geschied op grond
van valse beschuldigingen en, al
dus zei hy „deze daad van de
Hongaarse regering zal invloed
hebben od de houding van de an
dere landen ten opzichte van de
onderdrukking zoals die wordt
uitgeoefend door regeringen in
het genre van die van Boedapest".
Vervolgens oefende Lovett cri-
tiek op de beslissing van de Chi
nese autoriteiten, die onder Mao
Tse Toeng staan, om e'n lijst van
Chinese oorlogsmisdadigers op te
maken, waarop de voornaamste
leiders van het nationalistische
China voorkomen, onder wie
Maarschalk Tsjang Kai Sjek en
en zijn vrouw.
Op de vraag, 0f het Inhouden
van de E.C.A.-gelden voor Indo
nesië op de V. S. enige invloed
had op de Nederlandse deel
neming aan de besprekingen over
het Noord-Atlantisch- pact, ant
woordde hij: .Neen, als een der
ondertekenaars van het Brussels
pact neemt Nederland natuurlijk
hieraan nog deel".
Volgens Lovett zijn de leiders
van het congres op de hoogte ge
houden van de voornaamste in
houd der besprekingen over het
Noord-Atlantisch pact, „die een
bevredigende voortgang hebben".
voordeel voor haarzelf te beha
len. Beloften op papier kunnen
niet waarborgen, dat zich niei
wederom een ramp zal voordoen"
De „Baltimore Sun" schryft.
„Het schijnt dat de nieuwe over
eenkomst tegemoet komt aan de
Franse vrees voor een herleving
van de Duitse militaire macht en
aan de duidelijke behoeften van
Wpst-Europa aan de producten,
welke in het Ruhrgebied worden
voortgebracht. Wanneer ye wii
aanwezig is en de Fransen zyn
niet meer gesteld op een breuk
met hun bondgenoten, dan deze
het zr'n kan als regel een op
lossing worden gevonden."
Amerikaanse autoriteiten wa
ren van mening, dat de overeen
komst het onstaan van stabiliteit
ir> West-Europa, zolang er nog
geen vredesverdrag is gesloten,
zal bevorderen. Zij voegden hier
aan toe dat de deur nog steeds
open sta3t voor een v'ermogend-
hèdenregelirg, met inbegrip va*
de Soviet-Unie.
Tenslotte verklaarden dez«
autoriteiten nog dat, daar het
hier een voorlopige overeen
komst en geen verdrag betreft,
bekrachtiging door de «enaai
overbodig is.
De Sovjet-Russische radio
commentator Leontief heeft in 'n
Engelse uitzending van radio
Moskou de overeenkomst „onwet
tig" genoemd.
Volgens deze commentator heb
ben de zes Westerse mo
gendheden met de V. S. aan het
hoofd „een allerschandelijkst»
schending van international»
overeenkomsten" bedreven „daar
alle geallieerde mogendheden het
recht hebben over de toekomst
van Duitsland te beslissen". Dooi
het Londense besluit wordt het
economisch oorlogspotentieel van
West-Duitsland en bovenal vaa
het Ruhrgebied hersteld, hetgeen
in strijd is met de overeenkomst
van Potsdam, aldus deze com
mentator.
De aanwezigheid van de Neder
landers in Indonesië is noodzake
lijk voor de voortzetting van de
„blank Australië"-politiekK zo.
schrijven verscheidene -t-.1. 1
sche bladen.
Naar Reuter's diplomatieke
correspondent uit gewoonlijk be
trouwbare bron verneemt, zullen
de besprekingen van de drie
Westelijke mogendheden over het
bezettingsstatuut voor West-
Duitsland begin Januari te Lon
den worden gehouden.
Men verwacht, dat de Benelux-
landen in de besprekingen zullen
worden betrokken.
Bij deze besprekingen zal wor
den getracht de moeilijkheden op
te lossen met betrekking tot de
verantwoordelijkheid voor de be
taling van de bezettingskosten
en de status van het toekomstige
hoge gerechtshof voor de inter
pretatie van het hezettingssta-
tuut.
Ziji deden een aanval op de hou
ding van Australië voor de Vei
ligheidsraad en op de wijze van
behandeling door Kolonel Hodg
son.
De Sydney Sun schreef te ho
pen, dat de democratische landen,
in het bijzonder Engeland en Ne
derland zich bewust zouden zyn.
dat de plompe uitvallen van
Hodgson de meningen weer ga
ven van Dr. Herbert Evatt. de
Australische Minister van Bui
tenlandse Zaken, en niet die van
de meeste Australiërs.
De bladen verklaarden, dat te
vee"; hysterische nonsens over de
Nederlanders in Indonesië gezegd
was. „De politiële actie tot een
zware veldtocht tegen weerloze
Indonesiërs te verdraaien Is fan
tastisch", aldus de Sun.
De Svdney Mirror zeide, dat de
Australische buitenlandse poli
tiek „er voornamelijk on gericht
schünt te ziin Dr. Evatt in het
middelpunt te plaatsen".