Interview met Dr. Van Royen De toestand in [het Bantamse enl Midden-Java De beschuldiging tegen Kardinaal Mindszenty Verhoging brandstoffenprijzen Reacties op de overeenkomst over het Ruhr-gebied Persconferentie van Lovett over het Noord-Atlantisch pact VRIJDAG 31 DECEMBER 1948. Nieuwjaarsreceptie in Paleis op de Dam K. L. M.-Slconsteilation" te Basra naar Nederland temp Minister-President vermoedelijk Maandag a. s. naar Indonesië Vertrek troepentrsnsportschepen uit Indonesië Demonstraties tegen Nederlanders Zeppelin*; voor de luctitbrup 0 Bedell Smith over Stalin Eis van Britse spoormannen Verklaring van „wereldburger no. 1" Atomlsche drijfkracht voor schepen De op de Noordzee vergare vissersboot Overzicht toestandlndoneslë De strijd in China Australische persstemmen over houding Australië^' Bespreking Westelijke Mogendheden Frankering bij Abonnement: Terneir/.en WEERSVERWACHTING medegedeeld door het K. N. M. I. te De Bilt, geldig tot Vrijdagavond Weinig verandering in temp. Geleidelijk weer tot krachtig toenemende wind uit W. rich tingen. Zwaar bewolkt met later enkele opklaringen. Tij delijk regen of sneeuw, hier en daar in de vorm van bui en. Weinig verandering In temperatuur. Onder Redactionele leiding van P. L. D. J. van Oeveren Redactie-adres: Noordstr. 55-57, Terneuzen Tel. 2510 - Na 6 uur 2073. Hoofdagentschap voor West Zeeuwsch-Vlaanderen Willemsweg 83, Schoondtjke Telefoon 49. Uitgave Stichting „De Vrije Zeeuw" Verschijnt dagelijks VRIJE 4e Jaargang No. 1002- Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Terneuzen A dvertentleprijs per mm 10 ct.; minimum per advertentie 1,50. Inzending advertenties tot des namiddags 4 uur Rubriek kl. advertenties: 5 regels 60 ct.; iedere regel meer 12 cent. Ver-1 melding: Brieven onder nr. Bureau van dit Blad 10 cent meer. Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal. ZON EN MAAN Jan. Opk. Ond. Opk. Ond.' 1949 Zon Maan 1 8.48 16.39 10.49 18.31 2 8.48 1 .40 11 11 19.46 3 8.48 16.41 11.27 21.— 4 8.48 16.42 11.40 22.12 5 8.48 16.43 11.50 23.22 6 8 48 16.44 12.00 7 8.47 16.46 12.10 0.31 8 8.46 16.47 12.21 1.42 9 8.46 16.49 12.34 2.55 „Ik geloof dat de laatste zit ting van de Veiligheidsraad be wezen heeft, dat het Nederlandse standpunt in de Indonesische kwestie met grotere belangstel ling bezien wordt" zo verklaarde het waarnemend hoofd van de Nederlandse delegatie te Parijs Dr. J. H. van Royen, kort na af loop van de behandeling te Parijs H. M. de Koningin en Z. K. H. Prins Bemhard zullen op Maan dag 3 Januari a s., des ochtends om elf uur, in het Koninklijk Palels te Amsterdam een Nieuw jaarsreceptie houden voor de leden van het corps diplomatique. Naar wij vernemen heeft de regering van Irak aan gezagvoer der Vickerstaff van de te Basra opgehouden K.L..M.-,,Constella tion" PH-TEP doen weten, dat iit toestel naar Nederland moet terugkeren. ^Dientengevolge zal de PH-TEP uit Basra vertrekken en vla Cairo naar Schiphol vliegen, waar het toestel heden in de loop van de dag wordt verwacht. Zoals bekend, is deze „Constel lation" vorige week Woensdag 'a avonds van Schiphol naar Ba tavia vertrokken met twintig vol wassenen, zestien (kinderen en achttien babies aan boord. Deze vlucht werd gedaan in het kader van de gezinshereniging. Vorige week Donderdag landde het toe stel in Basra, waar in verband saet de militaire actie, geen ver gunning werd verleend de tocht voort te zetten. Alle passagiers hebben sindsdien in een hotel te Basra vertoefd. De volwassenen aan boord echtgenoten van reeds enige tijd in Indonesië verblijvende Neder landers, hebben voor hun vertrek uit Nederland woningen verlaten «n huisraad verzonden of ver kocht. Zij aanvaarden gedwongen de terugreis met zeer gemengde gevoelens. van het geschil tussen Nederland en de Republiek aan de corres pondent van het A.N.P. Gevraagd naar zijn indruk var de zesdaagse discussie door de Raad aan Indonesië gewijd, zeide Dr. Van Royen: „De feiten spre ken eigenlijk voor zichzelf en ik heb daaraan weinig toe te voe gen. De Raad heeft een aantal resoluties behandeld, die voor Nederland zeer ongunstig waren De discussies hebben ook weer opnieuw aangetoond, dat in het algemeen een grote mate var wanbegrip en onbegrip voor dr Nederlandse houding bestaat. Er zijn vele harde woorden aan ons adres gericht, doch wanneer we na dit alles het resultaat zien waartoe de behandelire geleid heeft, dan geloof ik dat dit slech ter had kunnen uitvallen". Dr Van Royen was teleurgesteld over het feit, dat de eerste Ne derlandse verklaring door de meeste leden van de Raad met vooroordeel was opgevat. Hii hoopte evenwel, dat dit vooroor deel zcu verdwijnen nu verschil lende leden van de Raad in het laatste stadium een grotere be reidheid hadden getoond van het Nederlandse standpunt kennis te nemen. „Hoe de instelling van de Raad tegenover het probleem en in het hijzonder tegenover het Neder landse standpunt zich thans zal ontwikkelen hangt af van de ver dere ioop der gebeurtenissen", eide Dr. Van Royen. „De tijd, die thans zal verstrij ken voordat de Veiligheidsraad in Lake Success opnieuw bijeen komt om over de zaak te beraad slagen, geeft de leden de gelegen heid zich van de werkelijke gang van zaken in Indonesië en yan de werkelijke bedoelingen van Ne derland, zoals die nu kunnen blij ken, een juist inzicht te vormen. Mcigelijk kan deze tijd er dus toe bijdragen de standpunten van de verschillende delegaties te wijzi gen. Ik hoop, dat de ontwikkeling van de gebeurtenissen in de ko mende week tot gevolg zal heb- 'ii. dat in Lake Success een beter begrip yoor het Nederland se standpunt zal blijken dan te Parijs". Dr. Van Royen, dl® liet Neder landse standpunt in de Raad ver tolkt heeft op een wijze, die in slle kringen grote waardering heeft gevonden, zou gisteren naar Nederland vertrekken. Hij hoopt twee dagen in het vaderland te verblijven vooraleer hij naar New York zal vertrekken om daar bij de hervatting der zittin gen van de Raad opnieuw Neder land te vertegenwoordigen. Het vertrek van Minister-Pre sident Dr. W. Drees naar Indo nesië zal vermoedelijk worden be paald op Maandagavond 3 Jan. Hoelang de Minister-President in Indonesië zal vertoeven is niet te voren te bepalen. Tijdeiis zijn af wezigheid zal Minister Van Maarseveen als Minister-iPresi- dent optreden. Naar wij voorts vernemen ligt het in de bedoeling, dat de Mi nister-President zal vergezeld worden door de heren Mr. Blom en Mr. De Pont als adviseurs. Na de berichten over de grote steden komen thans ook gegevens binnen over de andere onder Ne derlandse controle gebrachte ge bieden. Aneta had een onderhoud met de gouverneur van Batavia, Hil- man Djajadinlngrat, die van 1935 tot 1946 regent is geweest van ^r-rans-. Na dé bezetting van Bantam heeft hij een kort bezoek gebracht aan zijn vroegere stand plaats. Hilman Djajadiningrat zeide, dat zijn voornaamste in drukken uit het Ban+amse waren de grote verwan -lozing in de ste den en dorpen, de zorgwekkende Naar het A.N P. van het direc toraat verkeer van de Generale Staf verneemt, zullen troepen transportschepen ondanks de po litiële actie uit Indonesië bljjven vertrekken. Het troepentransportsohip „Wa- terftian" zal vermoedelijk Januari a.s. afvaren. Een Donderdag te Colombo op Ceylon gehouden massa-vergade- i'ne- heeft er hij de regering van Ceylon op aangedrongen de han dels- en diplomatieke betrekkin gen met de Nederlandse regering terstond af te breken en aan de andere Oostelijke landen voor te stellen over te gaan tot een ge zamenlijke en effectieve econo mische boycott van Nederland en Nederlands Indones'ë. De vergadering deed op de ar beiders van Ceylon en andere landen een beroep alle schepen e« vliegtuigen, die voorraden of wapenen naar de Nederlanders in Indonesië brengen, te boycotten. De vergadering was belegd on éer auspiciën van het Indische tongres van Ceylon, de com1! u- ■istische parttj, de Trotskyistische en de Leninistisch-bolsjewistlsche pertij. Het hoofdbestuur van het pro vinciaal congres der studenten van New Delhi heeft een motie aangenomen waarin aan de Indi sche regering wordt verzocht „de Nederlandse ambassade en de «onsulaten In India te sluiten" en waarin wordt geprotesteerd tegen «Ee aanhouding van studenten die a.m. te Bombay en New-Delhi bebben gedemonstreerd tegen de Nederlandse actie. Dr. Hugo Eckener, de 80- jarige Duitse Zeppelinhouwer, heeft aan Reuter verklaard, dat men in de Verenigde Staten plan nen onderhanden heeft voor de bouw van Zeppelins ten behoeve van de luchtbrug naar Berlijn Een vijfentwintigtal van deze Zeppelins zou het huidige lucht- bmgtransport kunnen verzorgen. De Amerikaanse ambassadeur bij het Kremlin, Generaal Walter Bedell Smitb, vertelde Woensdag avond tijdens een concert te Bur- tonwood aan Amerikaanse solda ten dat Stalin „een charmante persoonlijkheid" kon zijn, wan neer hij dat verkoos, doch dat hy ook zeer ruw kon optreden, in dien hem dat wenselijk voor kwam. Bedell Smith voegde bi eraan toe, dat Stalin altijd „cor rect en hoffelijk" was geweest, wanneer hii hem bezocht. Drie maanden geleden zag Stalin er „uitstekend" uit. Generaal Bedell Smith bevindt rich op weg van Moskcu naar de Verenigde Staten. Te Moskou hebben berichten de ronde ge daan, inhoudende, dat de ambas sadeur mogelijk, na ziin teruw keer in de Verenigde Staten, z® aftreden; zijn gezondheid is ree ai gedurende enige tijd slecht. Verder verklaarde hi], dat hi na een verblijf van biina drie jaar In Moskou „geen onaangename tijd" heeft gehad. Maar hl] zeide ie voorkeur te geven aan het vervullen van een andere opa iracht. De primaat van België, Kardi naal Vn Roey en de Belgische, Katholieke Bisschoppen hebben Woensdag aan de Paus een „plechtig protest" gezonden tegen de afschuwelijke schending van de menselijke vrijheid en waardig heid", welke door de Hongaarse regering met de arrestatie van Kardinaal Mindszenty Is begaan. Een woordvoerder van Kardi naal Van Roey verklaarde Woens- dg dat de bewering in het Dins dag dat de bewering in het Dins- communluqé, inhoudende dat Kardinaal Van Roey sinds 1946 cis „bemiddelaar" tussen Kardi naal Mindszenty en beweerde Hongaarse koningsgezinde sa menzweerders zou zijn opgetre den, zelfs geen ontkenning waard, is. Aangaande het contact, dat tussen de Belgische en Hongaar se primaten had bestaan, ver klaarde deze woordvoerder, dat dit betrekking heeft gehad op bezoeken van goepen Hongaa.'sê hinderen aan België, welüe na de oorlog, op uitnodiging en ais gasten van een Katholieke orga nisatie ter bevordering van het openbaar welzijn, hebben plaats gevonden; Kardinaal Van Roey was op geheel normale wijze be schermheer yan deze organisatie. De woordvoerder voegde hier aan toe, dat een tweede gelegen heid, waarbij Kardinaal Van Roey contact onderhield met Kardinaal Mindszenty, zich voordeed hij het zenden van pakketten met kleren aan behoeftige Hongaren. De Hongaarse staatssecretaris Lcsenczi heeft aan de pers een verklaring afgelegd In verband net de zaak-Mindszenty. De staatssecretaris verklaarde, dat de Kardinaal steeds een der warmste aanhangers van admir Horthy en van het fascisme Is geweest. Ter staving van zijn ver klaringen haalde hij een preek aan, door de Kardinaal in '20 ge houden en waarin hij o.m. vër- klaard zou hebben: „Men moet de communisten en tie sociaal-democraten uitroeien en ze bij de politie melden". In 1930, zo gaat Losenczi verder, egende hij in het station van 7slsegerazag „benden in lompen gehulde fascistische terroristen" en een weinig later vekondlgde hij, dat de Katholieke kerk geen tegenstander van de „pijlkrulsen" en de nai's Is. In verband met de aanhouding van Mgr. Mindszenty einde 1944 °uf Losencxi de volgende versie: ■noen de Kardinaal-, die destijds Bisschop van Vesprem was, wei gerde zijn paleis door een bende van de „pijlkruisen" te laten be zetten en weigerde hun een voor raad van duizend kisten met kle dingstukken te geven, werd hö in de gevangenis geworpen. Ziin aanhouding geschiedde geenszins em politieke 'of ideologische rede nen. In verhand met de monarchis tische activiteit van de primaat maakte de staatssecretaris gewag van pogingen van de Kardinaal m in contact te komen met OUo -on Habsbun?. eerst door bemid deling van Graaf Palavirim en 'iter door d'e van de Belgisch» kardinaal Van Roev. On 31 December 1945 schreef hii aan president Tildv: „Tk protegeer tegen het ontwerp tot instelling van een republiek in ons du:z®nd- iarig komnkr"!:" en daws na de proclamatie hiervan stichtte hij het verbond der Katholieke vol ken, dat de kern van een royalis tische party moest vormen. De staatssecretaris verklaarde verder, dat Mgr. Mindszenty. on der voorwendsel van het bijwo ner van bet internationaal Mariaal congres, op 10 Juni 1947 te Ottawa ex-koningin Z-ita heeft ontmoet, op 21 Juni, nabij Chica go, ex-koning Otto en Tibor Eckhardt. De primaat zo zei hij, V/enste de Amerikaanse bezetting van Hongarije, dat hy in een tweede monarchistisch Grieken land wilde veranderen-. Om te beletten, dat de kroon van de heilige Stephanus, die door leden van de „pijlkruisen" werd overgebracht, teruggeschon ken werd aan een „regime, dat hij verafschuwde", aldus Losen- czi, „ondernam Mindszenty her haalde stappen en zond hij Graaf Czakv naar de Aartsbisschoppen van Weenen, Munchen en Salz burg. Deze laatste kwam schrif telijk tussenbeide bij Kardinaal Spellman en- vervolgens bij de voormalige regent Horthy. die toen naar de Paus schreef. De primaat ontving tenslotte een antwoord, dat voorkomt in het dossier van een hoge ambtenaar bij het Vaticaan, de prelaat Mo- nitni, waarbij de Kardinaal de steun van de Heilige Vader was toegezegd. Verder, aldus de staatssecreta ris, legde Mgr. Mindszenty deze zaak voor aan de gezant van een grote Westerse mogendheid te Boedapest, die op zijn beurt op 12 September 1947 een gunstig antwoord ver Het orgaan van de Hongaarse Arbeiderspartij ..Szabad Nep" heeft Donder Jag bekend gemaakt, dat binnenkort verdere beschul digingen tegen kardinaal Minds zenty en de anderen, die met hem gearresteerd zijn. zullen worden gepubliceerd. Volgens het blad zullen deze nieuwe beschuldigingen „de af schuw van het volk en de maat regelen van de regering nog meer rechtvaardigen". Het blad verklaart, dat de kar dinaal er niet op gerekend had, dat de arch'even,' die hij onder de vloer van zijn kelder had verbor gen, zouden worden, gevonden. Reuter meldt uit Wenen, dat Kardinaal Innitzer, de Aartsbis schop van Wenen, heeft ontkend, dat hij directe of indirecte Be trekkingen met kardinaal Minds zenty heeft onderhouden. De Britse Minister van Arbeid, heeft Woensdagavond een offi ciële kennisgeving van de natio nale unie van spoormannen, die dreigen met een staking ter on dersteuning van eisen om loons verhoging, betreffende hun aan- sTT-aken op een algemene loons verhoging van twaalf shilling- sixpence per week. Er moet nu een termijn van 21 dagen verlopen voordat de spoor mannen wettig een staking kun nen uitroepen. De unie telt 460.000 leden. NED. CENTRALE VERENIGING BESTRIJDING T.B.C. H.M. Koningin Juliana heeft het beschermvrouwschap aan vaard van de Ned. Centrale Ver- en!<iri'-g tot bestrijding der tuber culose. Garrv Dav;s ..wereldburger no 1", beeft te Parhs verklaard, dat hij door middel van een interna tionaal register van wereldbur gers allen dl" daarvoor in aan merking wensen te komen in d® gelegenheid zal stellen zich ais wereldburger te laten inschrijven. Elke ingeschrevene zal een iden titeitskaart ontvangen, die „het symbool is van ziin wens re leven :u vr:'he;d en re^htviarditrheid In een werelddemocratie". Elke we reldburger gaat de verbintenis aan deel te nemen aan een nief~ ""cieD vèrkierirr. die in 1951 zal worden gehouden en waarbij de vertegenwoordigers in een -onstituerende wereidvergadering zullen worden aangewezen. Davis besloot aldus: ..Ik doe oen beroep op allen, die geen oor log willen, wereldtureers willen worden en leven ên welvaart ver kiezen boven dood en hongersnood in hun souverein.e natie. Ik ver zoek hun mij schriftelijk hun wfs +e kennen te gieven. als wereld burger te word°n ino-eschrouen -odra het desbetreffende register daartoe open staat." De Amerikaanse commissie voor de atoomenergie heeft opdracht gegeven tot constructie van een xoerimentele até-mma chine voor het aandrijven Van oorlogssche pen. Deze machine zal gebouwd v/orden door de „Westinghouse 1 Aetrïc Ooi-por. aion" te Pitts burgh. Volgens deskundigen zal de toepassing van een dergelijke af com machine een besparing op leveren van duizenden tonnen aan plaatsruimte in de schepen, welke anders ingenomen zou worden door ketels, machinerieën en brandstof. In de plaats hiervan zou nu zwaardere bewapening aangebracht kunnen worden. Volgens de leider van de afde ling atoomkracht van de ..Wes tinghouse" zou het werk aan d® machine ln de komende maanden begonnen worden doch twee k zes iaar kunnen duren. .Wij probe ren scheepsmachines te bouwen, die met uranium „gestookt" wor den in plaats v®n met steenkool of olie", zeide hij. Voigens een bericht van N.T.B bleek de naam van de vissersboot, waarvan eerder gemeld werd dat zij op de Noordzee in nood verkeerde, niet „Frank" te zijn doch „Crantz". Het is een Duit se trawler, die bjj Hornelen aan de Westkust van Noorwegen aan de grond was gelopen en later zonk. De bemanning van 17 kop pen, allen Duitsers, is door een Noorse reddingboot aan land ge bracht. Sommige leden van de bemanning zijn er zeer slecht aan toe. Eén van hen, die longont steking heeft, is in het zieken huis opgenomen. De kapitein van de boot ver klaarde, dat hij gevreesd had, dat niemand zich iets aan zijn beman ning gelegen zou laten liggen omdat zij Duitsers waren. In de regeringsverklaring over lonen en prijzen van October j.l. heeft de regering medegedeeld, dat in verband met de beëindi- tluK Ut. subsidiëring van de ko len, de prijezen van de meeste brandstoffen zouden moeten wor den verhoogd. Aan dit voornemen wordt uit voering gegeven met ingang van 1 Januari 1949, waardoor, zoals in de regeringsverklaring werd aangekondigd, de prijs voor an- thraciet zal stijgen met 60 cent per hl. Eierkolen blijven gelijk in prijs. De prijs van gas-cokes, voor zo ver betreft kleine huisbrandleve- ringen, zal met 25 cent per hl worden verhoogd. In verband met de stijging der kolenpriiizen zullen de gast.arirven ln het algemeen met ongeveer 2 cent per m3 worden verhoogd. Met de verhoging der kosten van levensonderhoud, welke het gevolg is van de bovengenoemde prijsstijgingen, werd hii de bepa ling vah de loontoeslag van 1 en hij de toekenning van de ver hoging van de kinderbijslag reke ning gehouden, aldus deelt het Ministerie van Economische Za ken mede. voedseltoestanden en het uiter mate correcte optreden van de Nederlandse troepen. Hij zeide, dat alle drie regen ten van het Bantamse teizamen met de Republikeinse resident voor de komst van de Nederland se troepen verdwenen waren, doch in S-erang toonden de plaatsver vangend resident en de patik zich bereid met de Nederlanders samen te werken. Onmiddellijk na de bezetting van Serang j 1. Donderdag werd rr 's avonds een vergadering met Republikeinse intellectuëlen ge bonden, waar zes ambtenaren verschenen. Nadat Hf man Djaja diningrat met. verschillende men sen had gesproken, kwamen op de tweede vergadering echter ruim 60 Republikeinse intellec tuëlen opdagen, die- bereid waren tot. samenwerking met het nieuwe gezag. Uit Midden-Java komen van de correspondent van Aneta te .Semarang berichten binnen, waaruit blijkt dat met spoed levensmiddelen en medicijnen zul len worden aangevoerd in ver band met de slechte gezond heidstoestand van de bevolkiner, in het bijzonder te Solo. De patiën ten van de ziekenhuizen te Solo verkeren in een deulorabele toe tend. De eerste drie trucks met melk. havermouth, conserven en ritst zijn reeds uit Semarang ver trokken. Officieel wordt te Batavia medegedeeld, dat op Sumatra d» N-ed rlandse troepen de stad Djamhi hebben bereikt. In de stad werd aan de kade van de rivier de Batanghari de republi keinse vbegboot RI 005 aange troffen. De olievelden Badjoe- bang, Tempino, Mangoendiaja, Moearatirang, Kloeang en Soen- geililin in het D jambische werden voor vernielingen gevrijwaard. Het vliegveld werd bereikt en in gebruik genomen. Van officiële zijde wordt te Batavia gemeld: Op 29 December hebben de Nederlandse troepen de olieter reinen nabij Djambi veilig ge steld. De terreinen werden over het 8lgemeen in onbeschadigde staat aangetroffen. Pogingen tot brandstichtir g resulteerden slechts ln enkele on belangrijke branden. De tegen stand was gering. Op Midden-Java werd de staf chef van de Siliwangi-divisie. Daanjahja, die o.m. verantwoor delijk is voor de infiltratie naar federaal West-Java, gevangen genomen. Bij locale zuiverings acties op Java werden o.m. de plaatsen Poerwodadi en Djom- bang bereikt. Na een oponthoud van 12 uren wegens een machinedefect is het Nederlandse motorschip „Oranje" dat van Amsterdam op weg i3 naar Indonesië, gisteren uit Southampton naar Indonesië ver trokken. De Republikeinse radio, die de uitzending verzorgt van de Repu blikeinse noodregering „ergens op Sumatra" deelde Woensdag avond mede, dat de Veiligheids raad „niet in staat was geweest enige billijke of rechtvaardige be slissing" inzake het Indonesisch geschil te nemen. Dit bericht werd door Republi keinse luisterdiensten te Singa pore opgevangen. Volgens clandestiene radiozen ders werd gevochten in de omge ving van Mangoenadaja ln Zuid- Sumatra en Medan. Het Republikeinse bureau te Singapore deelde mede, dat de AU-India radio, die iedere avond een Indonesische uitzending over de wereldgebeurtenissen geeft thans het geschikte station is voor Republikeinse luisteraars. Vertegenwoordigers van de ha venarbeiders te Kopenhagen heb ben een resolutie aangenomen, waarin wordt verzocht het Neder landse verkeer in Denemarken te boycotten. De Premier van Denemarken, de heer Hedtoft, heeft zijn afkeu ring betuigd omtrent de inmen ging van de arbeiders in de aan gelegenheden van buitenlandse politiek. Dr. Randit Oesman, vertegen woordiger der Republiek in Australië, heeft te Canberra mee gedeeld, dat de Republikeinen te Tjikampek, een be'angrijk spoor wegknooppunt op W.-Java, brug gen hebben opgeblazen en treinen hebben doen ontsporen. Hij voeg de er aan toe. dat plantages en fabrieken in brand gestoken of opgeblaeen waren „overeenkom stig een verschroeide aarde po litiek. Woensdag werd in een hijeen- komst van 15.000 personen,, die gehouden werd tot het veroor delen van de Nederlandse actie in Indonesië, gevraagd om het ver breken van de handelsbetrekkin gen tussen Birma en Nederland. De bijeenkomst, die was belegd door de anti-fascistische Peoples Freedom League, ondersteunde het besluit van de Birmese rege ring tot het afsluiten van havens en vliegvelden voor Nederlandse schep enen vliegtuigen. De voor naamste politieke partijen, waar- Het garnizoen van Tientsin, meldt, dat het de communisische troepen aan de Zuidkant van de stad heeft verdreven, maar dat de tegenstanders een basis in een Westelijke voorstad hebben ge vestigd. De communisten zouden de spoorweg tussen Tangtsoen, 30 km ten Zuiden van Tientsin, en Fangtai, een strategisch knoop punt juist buiten Peiping, hebben heropend. Regerlngsberichten spreken van ernstige gevechten, met zwa re verliezen, in een stad halver wege Tientsin en Tangkoa. Het nieuwe Chinese kabinet van Dr. Soen Fo heeft Woensdag besloten het voorleggen van zyn program aan de wetgevende Joean voor onbepaalde tijd uit te stel- 'en, zo werd gisteren gemeld. Dr Soen was aanvankelijk van plan heden in het parlement een uit eenzetting van zijn oolittek te geven. Voor de beslissing van het kabinet werd geen reden op gegeven. Waarnemers zijn van mening, dat het kabinet eerst het resultaat wil afwachten van de conferentie van Tsiiang Kal Sjelt met zijn militaire leiders. Een militaire woordvoerder der regering te Nanking deelde mede, dat bijna een half millioen man communistische troepen zich ron dom Soehsien, 210 km ten Noor den van Nanking, coneentrere» voor een aanval op de verdedi gingslinies van de hoofdstad, die ieder ogenblik verwacht kan wor den. Ongeveer 300.000 ma# regeringstroepen zouden te® Noorden van de Jangtse hier tegenover staan. Naar de woord voerder veder verklaarde concen treerden twee derden van de com munistische strijdkrachten 1» China zich rond Tientsin. Vele ender ]e Ul-Burma Indian Con- manschappen zouden hierbij aan gres namen deel aan de bijeen- j de troepenmacht, die Peipmg be komst. 1 legert, onttrokken worden. Door de onder Sovjet-Russische controle staande Berlijnse radio- omroep werd gemeld, dat de lei ding van de in de Sovjetzone ze telende „Duitse Volksraad", mas savergaderingen heeft uitgeschre ven om te protesteren tegen de Puim-overeenkomst en ter ver sterking van de weerstand tegen hen, die op sdheuring van Duits land aansturen" en „oorlogs ophitsers". Volgens de Berlijnse radio omroep noemt een proclamatie „namens het Duitse volk" d® overeenkomst „een imperialis tische, tegen elk internationaal recht indruisende maatregel." F.en belangrtilc gede lte van d? Amerikaanse pers heeft de inter nationale Ruhrcontrole-overeen- komst als een welkom compromis tussen de Amerikaanse en Franse .".♦andmmten begroet. Deze bla den schreven echter tevens, dat het succes van de overeenkomst afhankelijk is van de bekwaam heid en bereidwilligheid van de West-Europese mogendheden om samen te werken. I In een hoofdartikel, gepubli ceerd in de dagbladen van he Scrip-Howard-Concem, wordt in herinnering gebracht dat „er na de eerste wereldoorlog eveneens overeenkomsten zijn gesloten, teneinde het misbruiken van de I industrieën in het Ruhrgebied voor militaire doeleinden tegen te gaan, doch dat deze verdragen spoedig vergeten werden tydens de wedloop van de Westerse mo gendheden, om zoveel mogelijk De pl.verv. Amer. Minister van Buitenlandse Zaken, Lovett heef tijdens zijn wekelijkse persconfe rentie gezegd, dat de onderhande lingen over het Atlantisch pact bevredigende vorderingen maken. I doch heeft geweigerd andere in lichtingen te verstrekken alvorens het officiële communiqué daar over door het departement wordt uitgegeven. Lovett zeide, dat de gebeurte nissen in Indonesië geenszins de deelneming van Nederland aan dit pact beïnvloeden. Lovett veroor deelde ln strenge bewoordingen de aanhouding van de Hongaarse Kardinaal Mindszenty. Deze aan houding, zo zeide Lovett, is het resultaat van een lange reeks onderdrukkingsmaatregelen, die de Hongaarse regering tegen de burgerlijke, politieke en godsdien stige vrijheid van het Hongaarse volk heeft genomen. Lovett ver klaarde dat hij met verontwaar diging had vastgesteld, dat die aanhouding is geschied op grond van valse beschuldigingen en, al dus zei hy „deze daad van de Hongaarse regering zal invloed hebben od de houding van de an dere landen ten opzichte van de onderdrukking zoals die wordt uitgeoefend door regeringen in het genre van die van Boedapest". Vervolgens oefende Lovett cri- tiek op de beslissing van de Chi nese autoriteiten, die onder Mao Tse Toeng staan, om e'n lijst van Chinese oorlogsmisdadigers op te maken, waarop de voornaamste leiders van het nationalistische China voorkomen, onder wie Maarschalk Tsjang Kai Sjek en en zijn vrouw. Op de vraag, 0f het Inhouden van de E.C.A.-gelden voor Indo nesië op de V. S. enige invloed had op de Nederlandse deel neming aan de besprekingen over het Noord-Atlantisch- pact, ant woordde hij: .Neen, als een der ondertekenaars van het Brussels pact neemt Nederland natuurlijk hieraan nog deel". Volgens Lovett zijn de leiders van het congres op de hoogte ge houden van de voornaamste in houd der besprekingen over het Noord-Atlantisch pact, „die een bevredigende voortgang hebben". voordeel voor haarzelf te beha len. Beloften op papier kunnen niet waarborgen, dat zich niei wederom een ramp zal voordoen" De „Baltimore Sun" schryft. „Het schijnt dat de nieuwe over eenkomst tegemoet komt aan de Franse vrees voor een herleving van de Duitse militaire macht en aan de duidelijke behoeften van Wpst-Europa aan de producten, welke in het Ruhrgebied worden voortgebracht. Wanneer ye wii aanwezig is en de Fransen zyn niet meer gesteld op een breuk met hun bondgenoten, dan deze het zr'n kan als regel een op lossing worden gevonden." Amerikaanse autoriteiten wa ren van mening, dat de overeen komst het onstaan van stabiliteit ir> West-Europa, zolang er nog geen vredesverdrag is gesloten, zal bevorderen. Zij voegden hier aan toe dat de deur nog steeds open sta3t voor een v'ermogend- hèdenregelirg, met inbegrip va* de Soviet-Unie. Tenslotte verklaarden dez« autoriteiten nog dat, daar het hier een voorlopige overeen komst en geen verdrag betreft, bekrachtiging door de «enaai overbodig is. De Sovjet-Russische radio commentator Leontief heeft in 'n Engelse uitzending van radio Moskou de overeenkomst „onwet tig" genoemd. Volgens deze commentator heb ben de zes Westerse mo gendheden met de V. S. aan het hoofd „een allerschandelijkst» schending van international» overeenkomsten" bedreven „daar alle geallieerde mogendheden het recht hebben over de toekomst van Duitsland te beslissen". Dooi het Londense besluit wordt het economisch oorlogspotentieel van West-Duitsland en bovenal vaa het Ruhrgebied hersteld, hetgeen in strijd is met de overeenkomst van Potsdam, aldus deze com mentator. De aanwezigheid van de Neder landers in Indonesië is noodzake lijk voor de voortzetting van de „blank Australië"-politiekK zo. schrijven verscheidene -t-.1. 1 sche bladen. Naar Reuter's diplomatieke correspondent uit gewoonlijk be trouwbare bron verneemt, zullen de besprekingen van de drie Westelijke mogendheden over het bezettingsstatuut voor West- Duitsland begin Januari te Lon den worden gehouden. Men verwacht, dat de Benelux- landen in de besprekingen zullen worden betrokken. Bij deze besprekingen zal wor den getracht de moeilijkheden op te lossen met betrekking tot de verantwoordelijkheid voor de be taling van de bezettingskosten en de status van het toekomstige hoge gerechtshof voor de inter pretatie van het hezettingssta- tuut. Ziji deden een aanval op de hou ding van Australië voor de Vei ligheidsraad en op de wijze van behandeling door Kolonel Hodg son. De Sydney Sun schreef te ho pen, dat de democratische landen, in het bijzonder Engeland en Ne derland zich bewust zouden zyn. dat de plompe uitvallen van Hodgson de meningen weer ga ven van Dr. Herbert Evatt. de Australische Minister van Bui tenlandse Zaken, en niet die van de meeste Australiërs. De bladen verklaarden, dat te vee"; hysterische nonsens over de Nederlanders in Indonesië gezegd was. „De politiële actie tot een zware veldtocht tegen weerloze Indonesiërs te verdraaien Is fan tastisch", aldus de Sun. De Svdney Mirror zeide, dat de Australische buitenlandse poli tiek „er voornamelijk on gericht schünt te ziin Dr. Evatt in het middelpunt te plaatsen".

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1948 | | pagina 1