Met de Republiek valt
niet te praten!
DE STRIJD IN CHINA
Invasie in Costa Rica
i
I
X
Amerikaanse perscommentaren
op Nederlands Communiqué
l vrl
i OEIJ
MAANDAG 13 DECEMBER 1948.
Officieel Communiqué over Indonesië
X
GROOT VERLOF
ALLEEN VOOR LANDMACHT.
411
I IJ4MW 1
jRoss^l
sjH J
I
~!H F
Fronfcertsf bQ Abonnement: Terneuzen
WEEKS VERWACHTIN G
medegedeeld door het K.N.M.x.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Tijdelijk opklarend.
In de vroege ochtend plaatse
lijk nog enige lichte regen,
daarna brekende bewolking
met overwegend droog weer.
Meest matige wind tussen Z.-
Oost en Z.-West. Weinig ver
andering in temperatuur.
DE VRIJE ZEEUW
4e Jaargang No. 987
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.: minimum
per advertentie 1,OOl
Inzending advertenties
tot des namiddags 3 uur.
Rubriek kl. advertenties;
5 regels 60 cent; Iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.Vk Firma P. J. van de Sande Terneuzen tAbonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
B.IXL-BESLUIT ZAL WORDEN AFGEKONDIGD.
Van officiële zijde vernemen wij het volgende:
Zoals is medegedeeld, werd, naar aanleiding van de deze week
in de Ministerraad gevoerde besprekingen, de delegatie van het
Koninkrijk te Batavia, geïnstrueerd om een nota aan de Commissie
van goede diensten te overhandigen, waarin het Regeringsstand
punt vervat is.
In de eerste plaats wordt er in deze nota op gewezen, dat bij de
door de Ministers Sassen en Stikker en de gedelegeerde van het
Opperbestuur, de heer Neiher, met de Republiek gehouden infor-
mele besprekingen duidelijk is gebleken, dat daadwerkelijke mede
werking van de zijde van de Republiek om in te grijpen in het
euvel der bestandsschendingen, niet kan worden verwacht, mede
omdat de Republikeinse regering niet bij machte bleek haar wil
aan de soldatesks op te leggen.
Bij de tussen de bijzondere
Ned- delegatie en de Republi
keinse Minister-President ge
voerde besprekingen over het
terrein der politieke verhoudin
gen zijn voorts diepgaande prin
cipiële verschillen gebleken.
De heer Hatta heeft bij zijn
eerste contact met Minister Stik
ker uitdrukkelijk erkend, dat de
Nederlandse Regering overeen
komstig haar, ook door de Repu
blikeinse Regering erkende sou-
vereiniteit gedurende de interim
periode, mede verantwoordelijk
heid blijft dragen voor het bewind
van Indonesië en dat in verband
daarmede aan de hoge vertegen
woordiger van de Kroon bepaalde
bevoegdheden zullen toekomen,
met name in geval zich in enig
gdbded van Indonesië een nood
toestand voordoet.
Op grond van de hierdoor ge
opende mogelijkheden heeft de
Ned. Regering de bijzondere Ned.
delegatie afgevaardigd.
Het bleek deze delegatie bij
haar besprekingen echter, dat de
Republiek is teruggekomen op
de aanvankelijk door haar
Minister-President uiteengezette
inzichten.
De vertegenwoordigers der
Republiek hebben nu namelijk
te kennen gegeven dat de erken
ning van de Nederlandse souve-
reiniteit in de overgangstijd
slechts een formeel karakter
mag dragen, en dat bij gentle
mens agreement zou moeten
worden overeengekomen dat Ne
derland aan die souversiniteit
geen praktische consequenties
zal verbinden. Daaruit zou dan
o-a- volgen dat de bevoegdheden
van de hoge vertegenwoordiger
van de Kroon en met name die,
betrekking hebbende op het op
pergezag over de gewapende
macht, alleen in theorie kunnen
worden erkend. Voorts zouden
de Nederlandse troepen de thans
door haar gecontroleerde gebie
den geleidelijk moeten ontrui
men, terwijl de T.N.I. (de Repu
blikeinse strijdkrachten) voor
lopig in stand zou blijven en
haar positie eerst later zou wor
den geregeld. Praktisch zou er
een toestand ontstaan van twee
legers onder verschillend com
mando. Op deze wijze kan Ne
derland geen verantwoordelijk
heid voor het bewind in over
gangstijd dragen. Dit standpunt
van de Republiek is voorts in
strijd met de door haar uitdruk
kelijk in de Renviüe-beginselen
aanvaarde Nederlandse souverei-
ni te.it.
Aan de C. V. G D. is thans te
kennen gegevdh dat uit 't boven
staande duidelijk bljjkt, dat de
Republiek in wezen ook de Co-
chranvoorstellen niet als basis
voor onderhandelingen aanvaardt.
Immers ook daarin zijn aan de
H. v. K. grote bevoegdheden toe
gekend, zelf in de beginperiode
de gehele uitvoerende macht.
Er is nu voor de Nederlandse
Begering geen andere conclusie
mogelijk, dan dat het uitgesloten
is met de Republiek tot overeen
stemming te geraken. Voortzet
ting van de discussies, hetzij in
formeel, hetzij formeel met me
dewerking van de C.V.G.D. heeft
dus geen zin, zolang de Repu
bliek haar standpunt ten aanzien
van het nakomen van het be-
Tnnir -gmnt
stand en de Renville-overeen-
komst niet radicaal wijzigt.
Hierop kan nu niet langer meer
worden gewacht.
De Nederlandse Regering is
tegenover de Staten-Generaal als
vertegenwoordigers van het Ne
derlandse volk en tegenover de
bevolking van de gebieden buiten
de Republiek, welke ongeveer 2/3
uitmaakt van die van geheel In
donesië, gebonden om thans een
Indonesische interim-regering in
te stellen en aan haar grote be
voegdheden over te dragen.
De Nederlandse Regering deelt
de C.V.G.D. mede, dat nu dus zal
moeten worden overgegaan tot de
afkondiging van het B.I.I.-besluit
(Bewind Indonesië in Overgangs
tijd), dat is opgesteld in overleg
met de vertegenwoordigers van
de federale gebieden.
Nu duidelijk is gebleken, dat de
republiek het bestand niet nakomt
en de Renville-beginselen in feite
niet aanvaardt, wenst de Neder
landse Regering de verdere ver
wezenlijking van dé nieuwe rechts
orde in Indonesië niet door langer
onderhandelen te vertragen of te
belemmeren.
Uiteraard zal de Nederlandse
Regering de mogelijkheid open
houden om de republikeinse gebie
den in het pré-federale bestel op
te nemen. Zij zal daartoe aan het
B.I.O.-besluit een bepaling toevoe
gen.
i
A
HOE KOM IK AAN EEN
FOTO-TOESTEL?
Iemand, die zich „Profes-
sor Herlein" noemde, heeft
y 20 Berlijnse persfotografen
X uitgenodigd om foto's te ma-
ken van zijn revolutionnaire
ontdekkingen op het gebied
van „radium-stralen."
De persfotografen kwamen,
stelden hun camera's in op
een apparaat, dat door de
„professor" opgesteld was,
het licht ging uit en... de
„professor" verdween met
medeneming van de meeste
foto-toestellen.
v
.>5
In aansluiting op het dezer
dagen gepubliceerde In verband
met het verlenen van groot ver
lof, wordt door het Ministerie van
Oorlog nader medegedeeld, dat
dit groot verlof alléén voor de
Kon. Landmacht geldt en dus
niet voor hen, die bij de Marine
of Luchtstrijdkrachten dienen.
De militaire nieuwsdienst van
de Chinese regering meldt, dat de
omsingelde regeringstroepen ten
Noord-Westen van Soetsjou, 300
km ten Noorden van Nanking,
„meer dan 20.000 communisten
in gevechten van ongekende he
vigheid in de afgelopen drie da
gen heibben gedood". De strijd
speelde zich af in het gebied bij
de grens tussen de provincies
Honan, Anhwei en Kiangsoe,
waar een legergroep van de rege
ring onder generaal Tsjioe Tsjing-
tsjoean de strijd moet aanbinden
met 16 communistische colonnes.
De communisten aan de Zuide
lijke flank van dit leger zouden
zich terugtrekken en achtervolgd
worden. Dit bericht is de eerste
vermelding sedert enige dagen
van de gevechten in dit gebied,
waar regeringstroepen volgens
niet-officiële berichten zware
verliezen zouden hefbbe,n geleden.
Volgens Tsihlao Moe, leider van
het communistische nieuwsagent
schap „Nieuw China" „zullen
de Chinese die naar verluidt
In een officieel bulletin is te San
Jose in Oosta Rica medegedeeld,
dat „een vijandelijke strijdmacht"
onder bevel van Kolonel Juan Jose
Tavio, voormalig politiechef van
Costa Rica, Vrijdagavond uit Ni
caragua het land is binnengedron
gen en de grensplaats La Cru?
heeft ingenomen. De bedoeling van
Kolonel Tavlo zou zijn een „voor
lopige regering" in te stellen ten
gunste van de in ballingschap ge-
gane President Dr. Raphael Calde-
ron Guardia, die in April j.l„ na
een rechtse opstand, is gevlucht.
Deze opstand stönd onder leiding
van Otillio Ulate Blanco, gekozen
President, wiens partij bij de ver
kiezingen aan het bewind was ge
komen.
De Republiek Costa Rica, met
een bevolking van pl.m. 746.000
zielen, besloot een week geleden
haar leger te ontbinden en de ver
dediging van het land over te la
ten aan de politiemacht, die uit
ongeveer 1000 manschappen be
staat.
Volgens berichten uit San Jose
In een hoofdartikel veroordeelt
de „New York Times" het besluit
van de Nederlandse Regering om
de onderhandelingen met de Re
publiek af te breken. Het blad
acht het de plicht van de Veilig
heidsraad om met de bestudering
van dit probleem voort te gaan,
daar „wat in Indonesië gebeurt,
het gehele continent betreft."
Het blad is echter van mening,
dat „alle gezichtspunten, die tot
overeenstemming kunnen leiden,
zeker nog niet beproefd zijn."
Tot besluit van zijn artikel her
innert het blad aan de Renville-
overeenkomst, die gesloten is on
der auspiciën van de Veiligheids
raad en de Verenigde Naties, „ter
wijl de Nederlanders unilateraal
beslissen, dat zij haar niet kun
nen toepassen."
Het Amerik. blad „Washington
Star", dat eveneens een hoofdar
tikel aan deze zaak wijdt, acht de
huidige ontwikkeling teleurstel
lend, en schrijft, dat de Neder
landse missie blijkbaar besloten
was alle mogelijke concessies te
doen om een duurzame overeen
komst te bereiken, terwijl men
hoopte, dat de gedeeltelijke be
dwinging van de communistische
opstand de positie van de meer
gematigde republikeinse leiders
versterkt had.
„De onderhandelingen hebben
echter getoond, dat beide partijen
zó ver uiteen staan, dat zij niet
op dezelfde basis kunnen samen
komen. Het beste, dat men voor
de nabije toekomst kan hopen, is,
dat nieuwe vijandelijkheden kun
nen worden vermeden," aldus het
blad.
Naar de correspondent van ANP-
Aneta te Washington verneemt,
hebben hoge functionarissen van
het Amerikaanse departement van
Buitenlandse Zaken de Nederland
se verklaring over de instelling
van een federale interim-regering
voor Indonesië zonder de Repu
bliek in studie genomen. Alvorens
deze studie is voltooid en de in
zichten van het departement vas-
te vorm hebben aangenomen, zijn
de functionarissen niet bereid om
zich over de Amerikaanse reactie
op het Nederlandse communiqué
uit te laten. Zij wilden de corres
pondent van ANP-Aneta slechts
meedelen, dat er naar hun mening
een zeer belangrijke en ernstige
stap was gezet, waarvan de ge
volgen nog niet kunnen worden
voorzien.
Het is echter duidelijk, dat men
in Amerikaanse Regeringskringen
de ontwikkeling als een ongunsti
ge beschouwt, daar men verwacht,
dat zij zal leiden tot een verdeling
van Indonesië, d.ie gevolgd kan
worden door toegenomen infiltra
tie en geweld. Voorts is men ten
departemente teleurgesteld, dat de
Amerikaanse pogingen om een
oplossing gemakkelijker te ma
ken, zonder succes gebleven zijn.
KINDEREN NAAR HET
BUITENLAND.
Nederlandse kinderen naar
Frankrijk.
Onder toezicht van het Franse
Ministerie van Openbare Gezond
heidsdienst en Bevolking zullen
200 Nederlandse kinderen gedu
rende een zestal weken in Frank
rijk worden verpleegd. In de eer
ste instantie zullen 75 kinderen,
die lijdende zijn aan bronchitis en
asthma in één groep worden op
genomen in een chalet in de Fran
se Alpen. Een groep van 25 ande
re kinderen zal elders in Frank
rijk verpleegd worden, om haar te
vrijwaren voor de tuberculose.
Als tjjdstip voor de uitzending
Is het late voorjaar gekozen.
Duitse kinderen naar Neder
land.
Op uitnodiging van Nederlandse
Protestantse organisaties zullen
2500 kinderen uit het Ruhr-gebied
verscheidene weken in Nederland
doorbrengen. De eerste groep van
500 kinderen is reeds naar Neder
land vertrokken. Deze kinderen
zullen voornamelijk in Friesland
worden ondergebracht.
heeft de militaire junta van Oos
ta Rica de grondwettelijke waar
borgen opgeschort en bevel ge
geven tot onmiddellijke mobilisa
tie. De uit Nicaragua gekomen
troepen zouden opmarcheren naar
de plaatsen Guanacante en Libe
ria in Oosta Rica.
Door het te San Jose gevestigde
hoofdkwartier werd bekend ge
maakt, dat de oorlogstoestand is
afgekondigd. Dit houdt de invoér
van censuur op telegrammen in,
terwijl voorts de avondklok-maat
regel, met ingang van negen uur
's avonds, is ingesteld.
President Figueres heeft het op
perbevel over het leger genomen.
Drie duizend vrijwilligers zijn be
reids ingelijfd en worden thans be
wapend om onmiddellijk in actie
te kunnen gaan. Volgens mede
delingen van de Regering bevinden
zich onder de troepen, die Oosta
Rica zijn binnengevallen, slechts
80 inwoners van het land. De an
deren zijn Nicaraguanen, waaron
der zich enige leden van de Nica-
aguaanse nationale garde bevin
den. Het moreel van de troepen
van Costa Rica is hoog, daar de
verontwaardiging groot is over
deze poging om een land geweld
aan te doen, dat nog slechts een
week geleden blijk gaf van zijn
vreedzame bedoelingen, door zijn
uit 500 man bestaand leger te
ontbinden. Gemeld wordt, dat de
binnengevallen strijdkrachten, ter
sterkte van 800 man, in Zuidelijke
richting trekken, teneinde het on
geveer 160 kilometer Noordelijker
gelegen Liberia aan te vallen.
Volgens een door de radiosta
tions van Oosta Rica omgeroepen
officiële bekendmaking, hebbende
Regeringstroepen de binnengeval-
'en strijdkrachten uit Nicaragua
'bij La Cruz in de val laten lopen.
De Ambassadeur van Costa Rica
te Washington verklaarde, dat het
andere Amerikaanse Republieken
mogelijk is Costa Rica militaire
hulp te verlenen, zulks overeen
komstig de bepalingen van het te
Rio de Janeiro gesloten verdrag.
Het Rio-verdrag voorziet in een
ingewikkelde werkwijze, welke in
geval van een aanval op een der
Amerikaanse landen dient te wor
den gevolgd. Indien de Ministers
van Buitenlandse Zaken der lan
den, welke het verdrag hebben on
dertekend, een Staat als aanvaller
hebben gekwalificeerd en het zijn
eens geworden om geweld tegen
de aanvaller te gebruiken, zijn de
endertekenaars onder alle omstan
digheden verplicht het aangeval
len land te hulp te snellen..
De Ambassadeur verklaarde ver
der nog, dat hij niet over bewijzen
beschikte, dat de opstandige be
weging door de Nicaraguaanse Re
gering werd gesteund, hieraan
echter toevoegend, dat „een der
gelijk groot leger nimmer in Ni
caragua zou kunnen worden ge
organiseerd, zonder dat de Nica
raguaanse Regering hiervan op
de hoogte was."
Senor Esquivel deelde de ver
slaggevers nog mede, dat de in
val werd uitgevoerd volgens een
zeer zorgvuldig opgezet plan,
waarhij de deelnemende troepen in
voor iedereen toegankelijke plaat
sen werden geoefend." De binnen-
adaniüjitu vc uvunuri
120 km van Nanking verwijderd
zijn trachten een half millioen
man Chinese regeringstroepen in
ihet gebied van Hankow, 480 km
ten Z.-W. van Nanking, te ver
nietigen alvorens het grote of
fensief tegen de hoofdstad van
Tsjiang-Kai-Sjek te beginnen."
Tsihao Moe, die* ook vertegen
woordiger is in Honkong van de
Chinese communistische partij,
zette in een exclusief interview
met een verbindingsman, die zo
juist van Hongkong in Singapore
is gearriveerd, de toekomstige
plannen van de Chinese commu
nisten uiteen. Gedurende het in
terview verwekte Tshiao de in
druk, dat Peiping het eerste doel
is van de communisten. Er was
geen sprake van enig compromis
met Tsjiang. De communisten
waren er absoluut van overtuigd,
dat het regiem van de Kwomin-
tang ten val zou komen en zij
China zouden „bevrijden".
Tsjihao verklaarde verder, dat
de burgeroorlog in China reeds
lang geleden zou zijn geëindigd,
indien de V. S. Tsjiang niet ge
holpen hadden, ofsdhoon de com
munisten indirect meer van de
Amerikaanse steun hadden ge
profiteerd dan Tsjiang.
In één enkele veldslag, aldus
Tsihao hadden de communisten
een hoeveelheid materiaal en mu
nitie buit gemaakt, die gelijk
stond met drie maanden Ameri
kaanse steun. Er bestond een
mogelijkheid van gewapende
Amerikaanse interventie, doch dit
zou de overwinning van de com
munisten slechts uitstellen. Op
de vraag of de communisten zou
den proberen Tsjingtao waar
de Ver. Staten een vlootbasis be
zitten te veroveren, antwoord
de Tsjiao, dat zij dit zeker zou
den doen, indien de militaire situa
tie het vereiste. Indien de Ame
rikanen zich hiertegen zouden
verzetten,, zouden de communis
ten zeker de strijd tegen hen aan
binden.
Indien generaal Olair Chennault
de „vliegende tijgers" de Ame
rikaanse vrijwilligers-luchtmacht
in China tijdens de oorlog tegne
Japan zou terugroepen en
Tsjang in de strijd tegen de com
munisten terzijde staan, zouden
deze generaal Chennault als .„oor
logsmisdadiger nummer één" be
schouwen.
NIEUWE
SOW JET-WAARSCHUWING IN
VERBAND MET LUCHTBRUG.
Luitenant-Generaal Loekyant-
sjenko, de Sowjet-Russische staf
chef, heeft de Amerikaanse staf
chef, Brigade-Generaal Gaily, ge
waarschuwd, dat Amerikaanse
vliegtuigen, die huiten de lucht-
corridors naar Berlijn vliegen, tot
landen zullen worden gedwongen.
Dit is een herhaling van de op
10 November aan de Britse en
Amerikaanse autoriteiten gegeven
waarschuwing.
In de nota van Generaal Loeky-
antsjenko wordt verklaard, dat
uit het antwoord op zijn eerste
waarschuwing niet was gebleken,
dat de nodige instructies waren
gegeven om te voorkomen, dat
Amerikaanse vliegtuigen zonder
kentekenen over gebied van de
Sowjet-zone vlogen en (je corridor-
grenzien te buiten gingen.
HONGARIJE VERSTERKT ZIJN
OOSTENRIJKSE GRENS.
Door Hongaarse politie en troe
pen zijn uitkijktorens, uitgerust
met machinegeweren en zoeklich
ten, gebouwd langs de grens met
Oostenrijk om de vlucht te voor
komen van politieke persoonlijk
heden, die zich door een nieuwe
zuiveringsactie in Hongarije be
dreigd gevoelen, zo wordt uit We
nen bericht. Een groot aantal ar
beiders heeft bomen en struikge
was bij de gens opgeruimd en er
is een veiligheidszone van 300 me
ter breed gevormd.
gevallen troepen zijn reeds ver in
het binnenland gevorderd, zeide
hij, „zij gebruiken jeeps en pant
serwagens."
Als gevolg van bet verzoek van
Costa Rica om hulp van de Ver
enigde Staten en 14 andere onder
tekenaars van het verdrag van
Rio, Is de Raad der organisatie
van de Amerikaanse Staten gis
teravond bijeengekomen.
vlc
.is inf
!er dafj
Ni
lOENd
«Séri
5tl- I
|j ichtigl
.Tien ail
w vaA W V" H.
ba
re a u
HUHa
