Prof. Romme uit Indonesië terug
De Politieke Commissie der V.N.
Vernietiging van het
begonnen
torpedo-proefstation
DONDERDAG 9 DECEMBER 1948.
COMMUNiQUE
dienst legercontacten
De economische toestand
In West Duitsland
Van der Goes vin Naters
over Indonastë
Minister VAN SCHAIK
binnenkort naar de West
Openbaar onderzoek I. z.
vliegongeluk bij Prestwick
De strijd In China
Koreaanse kwestie ligt ver bulten bevoegdheid der^V. N.
De Algemene Vergadering
der Verenigde Naties
Ernest Claes vrijgesproken
Incident In verband met
vergadering van Masley
De Armeniërs in Turkije^
Plannen tot instelling van
Europese douane-unie
Afschaffirg
Finse Staatspolitie
Fmnkerlng bQ Aboonarmt: XerneoH®
WEERSVERWACHTING
medegedeeld door het K.N M.I.
te De Bilt, geldig tot Donder
dagavond.
Aanhoudend vrij zacht weer.
Aanvank. zwakke tot matige,
later, voornamelijk aan de kust,
weer tijdelijk tot krachtig toe
nemende wind tussen Z.O. en
Z.-W. Veranderlijke bewolking
met plaatselijk enige regen.
Zacht voor de tijd van het jaar.
4e Jaargang No. 984
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
Inzending advertenties
tot des namiddags 3 uur.
Rubriek kl. advertenties:
5 regels 60 cent; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V^ Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal-
Gisterenmiddag omstreeks drie
uur, bijna een uur te vroeg, arri
veerde op het vliegveld Schiphol,
de voorzitter van de Tweede Ka
merfractie van de K.V.P., Prof.
Mr. C. P. M. Romme, die met de
andere fractievoorzitters enige
tijd in Indonesië heeft vertoefd om
zich te oriënteren over de toe
stand aldaar.
Prof. Romme vertelde het vol
gende aan de talrijke journalisten,
die hem in de douaneloods om
ringden
„Wij zijn naar de Oost gegaan
om de te Bandoeng gelegde con
tacten met de federale deelstaten
te vernieuwen. Wij gingen als
waarnemers met een adviserende
stern. Het spreekt dus vanzelf,
dat ik niets kan zeggen ten aan
zien van de aard van mijn advie
zen. Toch kan ik verklaren, dat
het nuttig is geweest dat wij als
waarnemers naar Indië zijn ge
gaan, opdat onze fracties zich een
oordeel kunnen vormen over de
toestand aldaar. De Regering
moet nu een andere beslissing
neanen".
Prof. Romme vertelde vervol
gens, dat hij ook aanwezig was
bij de installatie van het Parle
ment van Oost-Java Rimoer te
Bondowoeo.
„Twee jaren geleden", zo zeide
hij, „was ik ook aanwezig bij de
installatie van het Parlement van
Oost Indonesië en als ik terug
blik en vergelijkingen maak, treft
mij de enorme ontwikkeling, die
de deelstaatgedachte heeft door
gemaakt".
Prof. Romme acht het vechten
van de Republiek tegen het fede-
De dienst legercontacten meldt,
dat in de week van 1 tot en met
7 December in federaal gebied
307 incidenten zijn gemeld, dit is
69 meer dan in de voorgaande
week. Dit weektotaal is 't hoog
ste sedert de ondertekening van
de Renville-overeenkomst. Het
hoogste totaal was tot nog toe
244. Het totaal van 307 omvat
95 incidenten, welke veroorzaakt
werden door geïjrfiitreerden
T.N.I.- en andere henden in ,,hit
and run" acties (d.w.z. acties,
waarbjj de benden zich, na infil
tratie en gewelddaden, onmiddel
lijk achter de status-quolijn terug
trekken, om aan de achtervolging
dor Nederlandse patrouilles te
ontkomen).
Tien T.N.I.-leden en bendeleden
werden gedood, 14 gewond en 8
gevangen genomen. In totaal
werden voorts 216 gewelddaden
tegen de bevolking gepleegd,
waarvan 31 moorden op Indone
sische bestuursabmtenaren en
burgers.
In de laatste drie weken vielen
er 20 slachtoffers van moordaan
slagen en ontvoeringen. Het
communiqué zegt „nadat de inci
denten voornamelijk in midden-
en West-Java geconcentreerd wa
ren, schijnt thans de beurt te zijn
aan Oost-Java, waar het aantal
ineidenten gestadig toeneemt."
rale beginsel hopeloos, omdat,
naar hij zeide, „de deelstaatge
dachte zich tot in de diepere lagen
van de Indonesische bevolking
heeft ontwikeld, zodat men de
deelstaten niet zomaar meer kan
wegdenken".
Met hetzelfde vliegtuig arri
veerden ook in Nederland de vier
regeringsadviseurs Dr. W. Hoven,
Drs. H. J. Manschot, Mr. P. A.
Ursone en Mr. J. H. de Pont, die
een oriëntatiereis naar Indonesië
heblben gemaakt. Zij wensten zich
nog niet uit te laten over hun be
vindingen.
Heden of morgen zullen de an
dere fractievoorzitters uit Indo
nesië terugkeren.
In zijn maandrapport heeft
Generaal Clay, de Amerikaanse
militaire gouverneur van Duits
land, verldaard, dat het zaken
leven in de Bizone sinds de valu
tahervorming zich zo goed en zo
snel heeft hersteld, dat men in
Eizonale kringen reeds spreekt
van „aanwijzingen voor een nor
male toestand".
Hij waarschuwde er echter voor,
dat deze tekenen zich voordoen
bii een economie, die abnormaal en
nog niet in evenwicht is. Hij wees
er op, dat 1. de Bizone nog niet
genoeg kan uitvoeren om te be
talen voor de invoer van voedsel,
olie en industriële goederen ten
einde een minimum levensstan
daard te handhaven en dat het ge
bied zwaar gesubsidieerd wordt
door Engeland en de V. S.; 2. de
industriële- en transportinstalla
ties dringend reparatie en vervan
ging behoeven waarvoor kapitaal
investering op grote schaal nodig
is. 3. de tegenwoordige hogere
productie van verbruiksgoederen
en woningen onvoldoende is om
de behoefte te dekken.
De fractieleider van de Partij
van de Arbeid, Jhr. Van der Goes
van Naters, heeft Dinsdagmiddag
te Batavia voor de binnen- en
buitenlandse pers een overzicht
gegeven van het standpunt van de
Partij van de Arbeid in 't hijzon
der wat betreft de politieke ont
wikkeling van Indonesië en de
verhouding Nedërland-Indonesië,
Suriname en de Nederlandse An
tillen. Jhr. Van der Goes van
Naters die zijn uiteenzetting
in het Nederlands door een En
gelse en Franse vertaling liet vol
gen verklaarde het standpunt
van zijn partij uit de federalisti
sche gezichtshoek gezien. Hij zei
de, dat „na aanvankelijk scepti
cisme in sommige kringe.n van de
Partij van de Arbeid, de partij
thans tot de overtuiging is "geko
men, dat de federalistische ge
dachte in de Indonesische deelsta
ten wel degelijk een levende idee
is. Jhr. Van der Goes van Naters
memoreerde zijn bezoeken aan
Bandoeng, Bondowoso en Madoe-
ra en zeide, dat uit contacten met
Indonesirs hem is gebleken, dat
niet alleen voor de Verenigde
Staten van Indonesië, maar ook
voor de Nederlands-Indonesische
Unie een verheugende belangstel
ling en sympathie bestaat. Jhr.
Van der Goes van Naters besloot
zijn uiteenzetting met een opmer
king over de Nederlands-Indone-
siche Unie, die volgens de Partij
van de Arbeid geen „zware Unie"
moet zijn. Daarna werden ver
schillende vragen over organisa
torische en politieke kwesties door
de heer Van der Goes van Naters
beantewoord.
Het twaalf ton metende
zeilscheepje „Kathleen" is na
een reis om de wereld met eer,
amateur-bemanning over een af
stand van 33.000 mijl, welke 18
maanden in beslag heeft geno
men, te Sydney aangekomen.
Van bevoegde zijde wordt ons
het volgende medegedeeld:
„Aangezien het niet mogelijk
blijkt, op korten termijn te gera
ken tot een definitieve wettelijke
regeling van de nieuwe door de
Grondwet voorgeschreven staats
rechtelijke vorm van het Konink
rijk (Nederland, Suriname en de
Nederlandse Antillen), overweegt
de regering de invoering van een
voorlopige voorziening, in welke
belangrijke onderdelen van de
voorgenomen regeling reeds zullen
worden verwezenlijkt.
Alvorens hiertoe definitieve
stappen te doen, zal een der leden
van het kabinet zich in de loop
dezer maand naar Suriname en de
Antillen begeven, teneinde met de
daarvoor in aanmerking komende
personen en instanties vooroverleg
te plegen.
De regering stelt zich voor
daarna de zeer spoedige indiening
van een desbetreffend wetsont
werp hij de Staten-Generaal te
bevorderen,"
Het A.N.P. voegt hieraan toe:
Naar wij menen te mogen veron
derstellen, zal het de Minister
zonder portefeuille, Mr. Van
Schalk, zijn, die als lid van het
kabinet met het bovenomschreven
doel naar de West zal vertrekken.
Kort voor de middag is giste
ren door manschappen van de
Britse marine een begin gemaakt
met de. vernietiging der kustver
dedigingsinstallaties van het tor
pedo-proefstation te Eckernfoer-
de. Bij het dorp Surendorf weer
klonken hevige ontploffingen.
Ondlanks de houding der vakver
enigingen is een twintigtal arbei
ders van een Duitse firma aange
nomen om deuren e.d. te verwij
deren. In de loop van de namid
dag was nog geen der grote fa-
br eksgebouwen opgeblazen.
Het werk te Kiel, Eckemfoerde,
Neumuenster, Flensburg en an
dere steden werd in de namiddag
uit ppotest tegen de demontage
stop gezet.
Op straat stonden mensen te
wachten omdat het gerucht ging,
dat het kabinet van Sleeswijk-
Holstein een protestmars naar de
regionale commissaris, Asbury,
zou maken onder leiding van de
premier Luedemann. Het gerucht
bleek echter ongegrond. Luede
mann bevindt zich te Frankfort.
Veertig arbeiders in dienst van
het militaire bestuur te Suren
dorf begonnen een proteststa
king. Bij het vernielingswerk
zelf worden geen Duitse arbeiders
gebruikt.
In de loop van de namiddag
marcheerden duizenden arbeiders
naar het raadhuis voor het hou
den van een. demonstratie, daar
toe opgeroepen door vakvereni
gingen en politieke partijen.
De boycot betreffende" de maat
schappelijke omgang met Engel
sen schijnt niet zo ernsig opge-..
vat te worden. Men is van me
ning, dat de boycot niet verder
zal gaan, dan het mijden van
Britse punten van samenkomsten,
zoals clubs e.d.
Maandag 10 Januari begint te
Ayr (Schotland) 't officieel open
haar onderzoek inzake het onge
val met de Nederlandse Constel
lation bij Prestwick op 20 Octo
ber, waarhij 40 personen werden
gedood Het Engelse ministerie
voor burgerluchtvaart heeft Tho
mas Pringle McDonald, raadsheer
des Konings, aangewezen om het
onderzoek te leiden.
In tegenstelling tot de verkla
ring der vakvereniging, dat geen
Duitse arbeiders bij de demonta
ge werkzaam zijn, hebben ver
schillende arbeiders Reuter me
degedeeld, dat ongeveer driehon
derd arbeiders nog in dienst zijn.
Men verwacht, dat de vernie-
Ungswerkzaamheden over ver
scheidene werken uitgestrekt
worden.
Het aantal bewoners van de
streek is door het toestromen
van vluchtelingen bijna verdub
beld en het tekort aan woon
ruimte is nijpend, zo tekent Reu
ter hierbij aan.
In de optocht werden spandoe
ken meegedragen, waarop men
lezen kon „zij, die lege gebouwen
opblazen zijn gek". Voor 't raad'
huis werd één minuut stilte in
acht genomen. Er deden zich
geen incidenten voor.
Volgens gewoonlijk betrouw
bare bron te Nanking hebben de
regeringsstrijdkrachten ten Oos
ten van Yoengtsjeng op de grens
van de provincies Honan, Anhwei
en Kiangsoe 60.000 man aan do
den en gewonden verloren. Vol
gens waarnemers is dit praetisch
het gehele onder generaal Soen
Yoean Liang staande leger.
Volgens nog onbevestigde be
richten uit Sjanghai hebben de
door de communisten geleide
strijdkrachten Hsoetsjou weer ont.
ruimd
Doodstraf geëist.
Leden van de Chinese wetgeven
de vergadering (Yoean) vragen
een resolutie om de doodstraf voor
hooggeplaatste legerofficieren en
zware straffen voor ambtenaren,
die hun post verlaten of in hun
plicht tekort schieten tijdens de
huidige crisis. In de resolutie
wordt voorgesteld, dat dergelijke
ambtenaren verder niet meer in
overheidsdienst werkzaam zullen
mogen zijn en dat hun bezit onder
de troepen verdeeld wordt. Tegen
functionarissen van het Ministerie
van Defensie, die Nanking trach
ten te verlaten, zou een onmiddei-
liik arrestatiebevel uitgevaardigd
moeten worden, terwijl afwezige
leden van de wetgevende Yoean
naar Nanking zouden moeten te
rugkeren op straffe van verlies
van hun zetel.
internationale erkenning van de
republiek. Hij deelde mede, dat
Zuid-Korea om toelating tot de
V. N. zou verzoeken.
De SoVjets, aldus Tsjang, die
het Noordelijk deel van Korea be
zetten, hebben geen politieke uni
ficatie van Korea in overweging
willen nemen.
Eerder had de Amerikaanse af
gevaardigde John Foster Dulles
verzocht een resolutie van de V.
S„ Australië en China te steunen,
waarin de in Zuid-Korea gevorm
de regering wordt goedgekeurd.
In de resolutie wordt aanbevolen,
dat de bezettende mogendheden
in beide delen van Korea haar
strijdkrachten zo spoedig mogelijk
terugtrekken. Tevens 'wordt een
nieuwe commissie van de V. N.
voorgesteld om de unificatie van
de heide zones tot star.d te bren
gen.
In de politieke commissie der
V. N. heeft de Sovjet-Unie ver
zocht om ontbinding van de com
missie der V.N. voor Korea. Vol
gens Malik (S. U.) ligt de Ko
reaanse kwestie ver buiten de be
voegdheid der V. N. De Sovjet-
Unie verwerpt hef Maandag door
de V. S., China en Australië inge
diende voorstel, dat de V. N. de
regering van Zuid-Korea zouden
erkennen, een nieuwe commissie
zouden benoemen en dat de be
zettingsstrijdkrachten zich zo
spoedig mogelijk zouden terug
trekken.
Dr. John Tsjang, de vertegen
woordiger van de nieuwe repu
bliek in het door de Amerikanen
bezette Zuidelijke deel van Korea,
heeft in de politieke commissie
van de V. N. verklaard, dat een
kleine tactische troepenmacht van
de Amerikanen in Zuid-Korea
diende te blijven totdat een be
hoorlijk Koreaans leger was op
geleid. Tsjang verzocht ook om
De algemeene vergadering van
de Ver. Naties heeft gisteren het
voorstel om een begin te maken
met de debatten over de bestem
ming van de Italiaanse koloniën
met 31 tegen 11 stemmen en 9
onthoudingen verworpen.
Het voorstel werd gesteund
door Engeland en de Sovjet-Unie,
doch de meerderheid van de Zuid
en Midden-Amerikaanse Staten,
de Ver. Staten en de meeste Ara
bische landen stemden er tegen.
De kwestie van de Italiaanse
koloniën zal eerst in de tweede
helft van de in April te Loke
Success beginnende zitting op
nieuw opdoemen.
De Ver. St. steunden sterk de
verzoeken van Oostenrijk, Eire,
Italië, Finland, Portugal, Trans-
Jordanië en Ceylon,, als lid toe te
laten. De Amerikaanse afgevaar
digde B. Cohen deelde de verga
dering mee geheel er van over
tuigd te zijn, dat deze landen aan
de vereiste normen verantwoor
den.
Hij zeide ook de verzoeken van
Roemenië, Hongarije en Bulgarije
te zullen steunen .indien deze hem
genoegdoening verschaffen door
het nakomen van de bepalingen
der vredesverdragen, „in het hij
zender betreffende democratische
rechten".
Birma en de Philippijnen spra
ken zich eveneens uit voor toe
lating van de eerstgenoemde zeven
landen, waartegen de Sovjet-Unie
zich in de Veiligheidsraad met het
veto verzet heeft.
De Vlaamse schrijver Ernest
Claes, de auteur van de verfilm
de roman „De Witte", die ervan
beschuldigd werd tijdens de Duit
se bezetting de politiek van de
vijand gediend te hebben, is door
de krijgsraad vrijgesproken.
Volgens de motivering van de
uitspraak heeft Ernest Claes tij
dens de bezetting vele diensten
bewezen aan zijn landgenoten en
is bij de bestudering der tegen
Claes ingebrachte beschuldigin
gen niets gebleken van kwade
opzet. De Krijgsraad betreurt
evenwel, dat de feiten getuigen
van „kleinzielige zelfingenomen
heid", gebrek aan verantwoorde
lijkheidsgevoel en begrip voor
waardigheid bij een man, naar
wie vooral in het Vlaamse lands
gedeelte duizenden met verering
opzagen".
Na een hevige worsteling is de
politie er Dinsdagavond in ge
slaagd zestig mannen te verwij
deren, die zich verdeljt hadden,
opgesteld in een schoolgebouw in
Oost-Londen, waar Sir Oswald
Mosley, de voormalige leider van
de Britse unie van fascisten, de
vergadering zou toespreken.
De mannen, die twee uur voor
dat de vergadering een aanvang
zou nemen, het schoolgebouw wa
ren binnengedrongen, gebruikten
stoelen om de deuren en ramen
te barricaderen; zij spanden ket
tingen aan de binnenzijde der
deuren.
Toen de politie zich toegang
verschafte, gingen de mannen op
de grond liggen. De politie slaag
de er in, na versterkingen te heb
ben opgeroepen, de zaal te doen
ontruimen.
Radio Moskou meldt, dat de
gehele Sovjetpers de tekst bekend
gemaakt heeft van een bood
schap, die 't Comité ter verzeke
ring van de belangen der Ar
meense minderheid in Turkije"
aan alle ledenstaten van je V. N.
heeft gezonden.
Het comité eist „de aanhech
ting hjj de socialistische Sovjet
republiek Armenië van alle Ar
meense gebieden, die sedert 1919
binnen de territoriale grenzen van
Turkije gelegen zijn."
De ondertekenaars van de bood
schap eisen verder, dat het pro
bleem van de Armeense minder
heid op de agenda van de alge
mene vergadering der V. N. ge
plaatst wordt.
In een rapport, samengesteld
door de economische commissie
van de studiegroep voor een Euro
pese Douane-Unie, en uitgebracht
in de vierde plenaire zitting van
deze studiegroep, welke dezer
dagen te Brussel is gehouden,
worden als mogelijkheden voor
het tot stand brengen van een
Europese Douane-Unie de drie.
volgende methoden voorgesteld:
1. Eventuele samensmelting
van regionale Douane-Unies, zoals
de Benelux-Unie, de Frans-Ita
liaanse Unie en de Douane-Unie,
die door de Scandinavische lan
den wordt bestudeerd.
2. Geleidelijke opheffing van
de douane-rechten op de produc
ten, die tussen de betrokken lan
den worden verhandeld.
3. Instelling van een Douane-
Unie in phasen, met als eerste
phase het invoeren van een geuni-
fieerd douane-tarief
De studiegroep is echter van
oordeel, dat alvorens een van deze
methoden kan worden aanbevolen,
een proeve van een gemeenschap
pelijk tarief moet worden ontwor
pen. Tevens moet de Europese
organisatie voor economische sa
menwerking eerst haar onderzoek
betreffende de coördinatie van de
door de E. R. P.-landen inge
diende herstelprogramma's op
lange termijn hebben beëindigd
De Britse Minister van Oor
log, Shinwell, heeft aan het La
gerhuis medegedeeld, dat de om
vang van het Poolse hervesti
gingscorps in Groot-Brittannië
per 25 November 14.965 personen
bedroeg, onder wie 49 generaals
en 6432 andere officieren. Bij dit
getal zijn niet inbegrepen dege
nen, die bij de R.A.F. gediend
hebben.
Het Finse parlement heeft met
134 tegen 33 stemmen (die der
communisten) besloten tot af
schaffing van de staatspolitie, die
zal worden vervangen door een
veiligheidspolitie, met hetzefde
reglement als dat van de gewone
politie.
Tegen de staatspolitie was her
haaldelijk geprotesteerd door de
niet-communistische fracties, die
deze organisatie als een politiek
wapen in handen van. de commu
nisten beschouwden.
