De besprekingen in Indonesië
De havenstaking aan de Oostkust
DE STRIJD IN CHINA
DE GRIEKSE KWESTIE
MAANDAG 29 NOVEMBER 1948.
Nederlandse delegatie in Djogja
A. des Doolaard sprak
over Walcheren
Geringe hoop omtrent
Berlijase kwestie
Siam vraagt wapens aan
de V. S.
Binnen zes weken nieuwe
ordening der Ruhrindustrie
Snellere besteding van de
Marshall-gelden
Belgisch distributie nieuws
in
de Algemene Vergadering der Ver. Naties
Antwoord der Grote Vier
op Bramuglia's vragenlijst
der Verenigde Staten
Os voorbereidingen voor
een Atlantisch verdrag
De komende Berlijnse
Gemeenteraads verkiezingen
Vonnissen te Boedapest
Fmnkertng by AbonnementTerne u/en
WEERSVERWACHTING
nsedegedeeid door het K.N.M.I.
te De Bilt, geldig tot Maan
dagavond.
Nevelig.
Rusig weer. 's Ochtends vrijwel
overal mist of nevel. De mist
zal op vele plaatsen tegen de
middag dunner worden of in
nevel overgaan, om na het in
vallen der duisternis weer op
nieuw te vormen. Teimp. 's och
tends beneden het vriespunt.
DE VRIJE ZEEUW
4e Jaargang No. 975
Verschijnt dagelijks Drukkerij N.V. Firma P. J. van de Sande Temeuzen Abonnementsprijs 3,25 per kwartaal.
Advertentieprijs:
per mm 10 ct.; minimum
per advertentie 1,50.
inzending advertenties
tot des namiddags 3 aar.
Rubriek kl. advertenties
5 regels 80 cent; iedere
regel meer 12 cent. Ver
melding: Brieven onder
nr. Bureau van dit Blad
10 cent meer.
De Nederlandse delegatie is te
Djogja aangekomen, zo verneemt
Reuter van Antara. De leider
der delegatie, Minister Stikker,
zeide, dat de delegatie gekomen
was teneinde overeenstemming te
bereiken met betrekking tot de
vomrng van een federale Indo
nesische interim-regering.
De adviseurs van de republi-
keifuse delegatie arriveerden in
een Amerikaans toestel. Sjahrir
bevond zich niet onder hen.
Bg 'hun aankomst op het vlieg
veld te Djogja werden de Neder
landse Ministers ontvangen door
de voorzitter van de republikeinse
delegatie, Mohammed Roem, de
secretaris van staat, Pringodig-
Vrijdagavond heeft de schrijver
A. den Doolaard in Washington
een voordracht gehouden over het
herstel van Walcheren. Deze voor
dracht werd gehouden onder
auspiciën van de Nederlandse am
bassade voor gedelegeerden hij de
F.A.O.-conferentie.
De spreker werd ingeleid door
de Nederlandse ambassadeur Mr.
Dr. B. van Kleffens en de voor-
altter van de afdeling Washing
ton van de vereniging Nederland-
Amerika.. Na de lezing werden
twee films vertoond, n.L „Ver
nielde dijken" en „Twee Koningin
non'.
Te Parijs is men van mening,
dat de kansen een vereenkomst
tussen de Westelijke mogend
heden en de Sovjet-Unie over de
Berlynse kwestie practisch ver
keken pijn en in gezaghebbende
kringen toonde men zich pessimis
tisch ten aanzien van de toe
komst.
Terwijl Juan Bramuglia, de
voorzitter van de Veiligheidsraad
doorgaat met pogingen tot het
vinden van een formule voor de
valuta-kwestie, doen Britse en
Amerikaanse deskundigen uitko
men, dat andere en ernstiger pro
blemen zijn gerezen, die het moei
lijk zouden maken tot een over
eenkomst te komen.
Willard Thorp, adjunct-staats
secretaris voor economische aan
gelegenheden, verklaarde te Parijs
aan de pers, dat de zaken zich
snel aan het ontwikkelen waren
tot een punt, waar een eenheids-
regeling voor de valuta onmogelijk
aou worden
Bes van de negen gemeente
diensten van Berlijn, aldus Thorp,
waren thans in tweeën gesplitst
en na de gemeenteraadsverkiezing
verwacht men een versnelling van
dit splitsingsproces. In Westerse
kringen houdt men zich ervan
overtuigd, dat de Sovjetregering
vastbesloten is langzaam maar
aeker de Westelijke mogendheden
uit Berlijn weg te dringen.
Dr. Bramuglia is van plan eind
deze maand Parijs te verlaten en
dan via Rome naar zijn land terug
te keren. Hij zou dus nog slechts
enkele dagen als voorzitter van
de Veiligheidsraad in functie blij
ven. De veiligheidsraad 2al waar
schijnlijk bijeengeroepen worden
om kennis te nemen van 't voort
duren van de impasse.
Reuter verneemt uit gezagheb
bende bron te Washington, dat
Siam de V. S. om wapens ver
zocht heeft voor de uitrustng
van vijf bataljons, die mogelijk
gebruikt zouden worden tegen
communistische verzetslieden aan
de Siamees-Maleise grens.
Naar verluidt heeft men het
verzoek op het Amerikaanse Mi
nisterie van Buitenlandse Zaken
in overweging genomen en kan
men binnen veertien dagen een
beslissing verwachten. Naar ver
der verluidt zou de Siamese re
gering verzocht hebben om lichte
wapens, vrachtwagens en jeeps.
Over de aard der verzochte wa
pens weigerde men echter van
militaire zijde inlichtingen te ver
strekken.
do en de voorzitter van de repu
blikeinse veiligheids-commissie,
Dr. Leimena. Minister Stikker
verklaarde tegenover Aneta, dat
hij niet kon zeggen hoe lang hun
verblijf te Kalioerang zou duren,
aangezien dit afhangt van de
agenda der besprekingen met
Hatta. De Nederlandse Minis
ters zouden Hatta Zaterdag
middag om 17 uur ontmoeten.
Minister Stikker verklaarde, dat
hij heen en terug naar Batavia
en Bandoeng zal gaan.
Op een vraag of hij beslissingen
verwacht bij de besprekingen
met Hatta, zeide Stikker, dat dit
ook afhangt van de komende be
sprekingen. „Wij dienen echter
een regeling te bereiken en een
interimbestuur voor Indonesië op
te zetten. Voor dit doel komen
de Nederlandse Ministers hier".
Ten aanzien van de komst der
fractieleiders, zede Minister Stik
ker, dat het goede hiervan is, dat
zij ook zullen weten, welke be
slissingen genomen worden, zo
dat de besluiten niet van de Mi
nisters alleen zullen komen. Mi
nister Stikker zeide, dat hij geen
contact had gehad met Soepomo
of andere leden van de republi
keinse delegatie, die te Batavia
waren, doch dat hij wel het Ame
rikaanse lid van de commissie
van goede diensten, Merle Coch
ran had ontmoet.
Intussen heeft Mohammed Roem
Zaterdag verklaard, dat de on
derhandelingen tussen Hatta en
de Nederlandse Minister „niet
beslissend zullen zijn, hoewel zij
een grote invloed zouden kunnen
hebben op de mogelijkheid tot
hervatting van de formele onder
handelingen met Nederland onder
auspiciën van de commissie voor
goede diensten", aldus meldt An
tara.
De nieuwe ordening van de
ijzer- en staalindustrie ln het
Ruhrgebled volgens de Geallieerde
wet no. 75 inzake de aanstelling
van Duitse gevolmachtigden, zal
in de komende 6 weken worden
uitgevoerd en voor de mijnbouw
waarschijnlijk reeds in de komen
de dagen. Van de zijde der vak
verenigingen wordt hieromtrent
medegedeeld, dat ook vertegen
woordigers van de vakorganisa
ties ln de raden van bestuur der
nieuwe maatschappijen worden
opgenomen.
In de mededeling wordt gezegd,
dat ook de arbeiders het verdwij
nen van de tot dusver zo bekende
namen in de Westduitse industrie
betreuren aangezien deze maat
regel, naar zij vrezen, er toe kan
bijdragen om de situatie in het
handelsverkeer met het buiten
land onoverzichtelijk te maken.
President Truman heeft Vrijdag
zijn goedkeuring gehecht aan een
versnelde besteding van de gelden
voor het Europees herstel.
In een brief aan de administra
teur van het plan-Marshall, Paul
Hoffman, 2egt Truman, dat de 4
milliard dollar, die door het con
gres zijn toegewezen, vóór 2
April a.s. kunnen worden uitge
geven.
Toen het congres het bedrag
goedkeurde werd ln de betrokken
wet de bepaling opgenomen, dat
het geld bedoeld was voor de pe
riode tot 1 Juli 1949 doch dat
Truman bevoegd was om, wan
neer hïi zulks raadzaam achtte,
te bepalen dat het geld in de pe
riode tot 2 April 1949 werd uitge
geven.
Generaal Tjioe Tsjing Tsjoean,
bevelhebber van de tweede leger
groep in Centraal China, heeft
tegenover Reuter verklaard, dat
de door communisten geleide
legers in de reeds twee weken
durende slag om Hsjoetsjou
150.000 man verloren hebben. Hij
weigerde cijfers te noemen over
de eigen verliezen. De acht hos
pitalen te Hsoetsjou zijn echter
overvol met gewonden van man
schappen der regeringstroepen
Het hoogtepunt van de slag wordt
binnen een paar dagen verwacht.
De prijs is het belangrijke spoor
wegknooppunt bij Hsoetsop van
de lijn Oost-West en Tientsin
Nanking.
De communistische troepen, die
aan weerszijden om Hsoetsjou ge
trokken zijn, bedreigen thans
Pengppoe en andere belangrijke
plaatsen ln de vallei van de Yang
Tse Klang, aldus de Generaal.
Van officiële regeringszijde is
toegegeven, dat de regeringstroe
pen zware verliezen hebben ge
leden bg Jantsjoean, ten Oosten
van Hsoetsjou.
Aldaar is een groep van 3000
man door de omsingeling der com
munistische legers naar het Wek
ten, in de richting van Hsoetsjou,
doorgebroken. Een andere groep
van onbekende sterkte is naar
het Zuiden doorgestoten. Generaal
Tsjloe, die al deze inlichtingen
verstrekte gaf toe niet geheel te
vreden te zijn over de ontwikke
ling der regeringscampagne. Hij
weigerde echter voorspellingen te
doen. Hij zeide slechts te ver
wachten, dat de vijandeliike troe
pen zouden trachten zijn verbin
dingen met het 200 mijlen Zuide
lijker gelegen Nanking te ver
treken.
Generaal Tsjioe zeide, dat de
hoge verliezen van de vijand te
wijten waren aan het feit, dat
Naar van officiële zijde wordt
medegedeeld, zal de suiker in Bel
gië van 1 December af vrij van
distributie zijn. Hetzelfde geldt
voor spijsolie. Per 31 December
zal ook ingevoerde boter, welke
tot nu toe gerantsoeneerd wordt
cm invloed te kunnen uitoefenen
op de prijsvorming van de bin
nenlandse boter, van de bon zijn,
waarmede de distributie in Bel
gië dan tot het verleden zal be
horen.
grote hoeveelheden manschappen
in het vuur geworpen werden,
vooral tijdens nachtaanvallen. Hij
stemde hierin overeen met andere
bevelhebbers der regeringstroepen.
De toestand in de hospitalen is
ellendig, aldus Reuter. Gewonden
liggen op tochtige gangen, slechts
schamel beschut tegen de intre
dende koude. De behandeling is
onvoldoende en steeds komen
nieuwe gewonden van het front.
De meesten lijden aan wonden,
die afkomstig zijn van artillerie
vuur of van handgranaten. Me
dicamenten zijn onvoldoende aan
wezig en het verband moet ver
schillende malen gebruikt worden.
Drieduizend gewonden zijn per
vliegtuig geëvacueerd. Vijfdui
zend gewonden worden buiten de
stad verzorgd.
Het aantal sterfgevallen ten
gevolge van mond- en klauwzeer
in de week van 1421 November
bedroeg: runderen 4, kalveren 2,
varkens en biggen 15.
Met 22 explosies is Vrijdag
de sloping van het grote droog
dok te Wilhelmshaven voltooid.
Zaterdagmorgen is een begin
gemaakt van de deling der
Griekse kwestie in de algemene
vergadering der V. N. Het debat
werd geopend door de Britse afge
vaardigde Glenvil Hall, financieel
secretaris bjj de schatkist. Hij
verzocht om een verzoening tus
sen de betrokken partijen.
Er liggen thans vier resoluties
voor de algemene vergadering:
1. Een Westerse resolutie wel
ke Joego-Slavië, Bulgarije en Al
banië veroordeeld worden wegens
het verlenen van hulp aan de
Griekse guerillastrjjders.
2. Een Sovjet-resolutie waar
in de terugtrekking geëist wordt
van alle vreemde troepen uit
Griekenland en volgens welke de
oorzaak in de burgerorlog ligt in
de buitenlandse inmenging.
3. Een door de politieke com
missie eenstemmig aanvaarde
resolutie, waarin de terugkeer der
Griekse kinderen wordt geëist in
dien de ouders daarom verzoeken.
4. Een geamendeerd Sovjet-
voorstel tot herstel van de diplo
matieke betrekkingen tussen
Griekenland en ztjn Noordelijke
buurlanden en tot herstel dei-
vroegere grensovereenkomsten.
Wij zijn ons allen bewust, aldus
de Britse afgevaardigde, van de
samenzwering tegen een der leden
De antwoorden van de vier
grote mogendheden op de aan
haar voorgelegde vragenlijst van
Dr. Bramuglia, voorzitter van de
Veiligheidsraad, inzake het Ber
lijnse muntstelsel zijn Vrijdag
avond gepubliceerd. Men is van
oordeel, dat zij de deur open laten
voor verdere onderhandelingen.
De drie Westelijke mogendhe
den hebben een gezamenlijk ant
woord ingediend, maar Engeland
en Frankrijk hebben daarenboven
een memorandum overgelegd met
voorstellen, die voor de V. S. niet
aanvaardbaar zijn, doch Amerika
bij een uiteindelijke regeling niet
zouden binden, aldus het memo
randum.
Dr. Bramuglia had de vragen
lijst opgesteld als onderdeel van
zijn pogingen nieuwe onderhande
lingen te bewerkstelligen tussen
de Westelijke mogendheden en de
Sowjet-Unie, nadat de kwestie
aan de Veiligheidsraad was voor
gelegd.
Het Sowjet-antwoord is een
herhaling van het Sowjet-Russi-
sche standpunt, dat na het mis
lukken van de viermogendheden-
besprekingen over het muntstelsel
te Berlijn uitgebreid is uiteenge
zet. De Westelijke mogendheden
verklaren in haar gemeenschap
pelijk antwoord, dat zij bereid
zijn Dr. Bramuglia meer inlichtin
gen te verstrekken, indien hij dat
wenst. De voorzitter van de Vei
ligheidsraad zet zijn besprekingen
met de vijf „neutrale" leden van
de raad voort.
Tweeduizend New Yorkse ha
venarbeiders hebben Vrijdag hij
stemming besloten een voorlopig
accoord tot beëindiging van de
havenstaking aan de Oostkust te
verwerpen. Zij hebben de andere
havenarbeiders van de stad ver
zocht de voorwaarden eveneens te
verwerpen, wanneer hierover Za
terdag gestemd werd.
Joseph Ryan, de voorzitter van
de havenarbeiders-vakvereniging,
noemde de oppositie van de ar
beiders van Brooklyn tegen de
voorlopige overeenkomst „een po
ging van de communistische par-
tij de kwestie te vertroebelen".
Velen van de arbeiders, die de
vergadering te Brooklyn bijwoon
den, waren geen lid van de vak
vereniging, aldus zeide Ryan.
De „Queen Elizabeth", die Zon
dag had zullen vertrekken wordt
missohien nog langer te New-
York opgehouden.
Een functionaris van de plaat
selijke vakvereniging te Philadel
phia heeft verklaard, dat op een
algemene ledenvergadering be
sloten was de voorwaarden tot
een contract te aanvaarden.
Evan hoopte spoedig de uitslag
van de stemming te weten „ten
einde te pogen de arbeiders tegen
acht uur Zondagmorgen aan het
werk te krijgen".
De pogingen om de staking aan
de Westkust te doen eindigen zijn
op hindernissen gestoten. De sta
king duurt daar reeds 86 dagen.
De arbeiders staan daar op het
punt een overeenkomst te aan
vaarden, doch Lundeberg, leider
van de vakvereniging van zeelie
den, verklaarde dat zijn mannen
niet naar het werk zouden terug
keren voordat twee werkgevers
de overeenkomst zouden zijn na
gekomen. Onder andere heeft
Lundeberg nog eisen betreffende
de rechten van zeelieden om als
laadarbeiders te werken bij de
kustvaart. Hieromtrent wenst hij
garantie van de vakvereniging
van havenarbeiders.
van de V. N. Dit land aou een
beter lot verdiend hebben door de
heldhaftige strijd tegen de Duitse
invallers. Algemeen was bekend,
dat een poging gedaan werd „in
Griekenland een schrikbewind van
een minderheid te vestigen."
Indien de order daartoe werd
gegeven zou ae hulp aan de Griek
se guerillastrjjders ophouden. De
Sovjet-Unie en de landen, die
haar doorgaans steunden hadden
geen enkel voorstel gedaan de
hulp aan de guerlllastrijders te
staken. De resolutie onder punt
1 vormde de minimumvoorwaarde
waarmee de algemene vergade
ring zich zou mogen inlaten.
De Sovjet-gedelegeerde Andrei
Wysjlnski maakte de leden der
speciale commissie voor de Bal
kan (Unscob) uit voor „dilettan
ten" en hjj beschuldigde de waar
nemers der commissie van „over
duidelijke fouten" die geleid had
den tot de mislukking van het
werk der commissie als geheel.
De commissie had haar taak
vervuld op een „onwaardige wijze
waarbij zij bewijsstukken ver
valste en onbetrouwbare getuigen
had gehoord."
(Van Reuters diplomatieke oor-
i respondent Sylvain Mangeot.)
I In de zeer nabije toekomst zul
len te Washington besprekingen
der zeven betrokken mogendheden
gehouden worden ln verband met
de voorlopige bestudering van een
Atlantisch verdrag, aldus wordt
te Londen vernomen. De vijf mo
gendheden der Westelijke Unie
(Engeland, Frankrijk en de Bene
lux) hebben hun meningsuitwisse
ling over de betrokken vraagstuk
ken voltooid. Het ontwerp in gro
te trekken voor een gezamenlijk
voorstel der Westelijke Unie, dat
door de permanente commissie te
Londen is uitgewerkt, is thans
door de vjjf regeringen bestudeerd
en met commentaar naar de per
manente commissie teruggezon
den. die Donderdag en Vrijdag er
twee zittingen aan heeft gewijd
om haar werk in het licht van dit
commentaar t© voltooien.
Volgens een Britse woordvoer
der zullen gemengde Britse,
Amerikaanse en Franse inspectie-
groepen supervisie uitoefenen op
de Berlijnse gemeenteraadsverkie
zingen op 5 December, in ant
woord op een verzoek van de So
ciaal-Democratische, Liberaal-
Democratische en Chrlstelijk-De -
mocratische Partij
De Sowjets, die de verkiezingen
in hun sector hebben verboden
zijn ook uitgenodigd om inspec-
tiepersoneel beschikbaar te stellen
doch hebben tot nog toe niet ge
antwoord.
Volgens de Britse woordvoer
der zullen de inspectiegroepen,
die tot taak hebben er voor te
zorgen, dat de verkiezingen „be
hoorlijk, eerlijk en doelmatig wor
den uitgevoerd", de bevoegdheid
hebben de arrestatie van leder, die
ae kiesregels schendt, te bevelen
Een gerechtshof te Boedapest
heeft vjjf personen ter dood ver
oordeeld en 25 tot gevangenis
straffen variërend van een maand
tot vijf jaar yoor naziïstisehe en
acti-semietisehe activiteit vóór en
na de oorlog. Onder de veroor
deelden bevonden zich een aantal
jonge lieden, die een Joods kerk
hof bestormd hadden en grafste
nen hadden vernield.
De meesten der oudere veroor
deelden behoorden tot de zoge
naamde „haveloze garde", een
Hongaarse extremistische orga
nisatie, aldus Reuter, die in 1939
Tsjecho-Slowaaks gebied zou zijn
binnengevallen en vele Tsjecho-
Siowaken zou hebben vermoord
Deze organisatie had zich na dé
oorlog weer aaneen gesloten „om
Sowjet-Russische oorlogsmonu
menten te vernietigen en Joden
en communisten te doden in het
geval een nieuwe oorlog zou uit
breken".